Adem voor het Kind,
Educatie: recht op Natuur, recht doen aan het kind
Utrecht, 26 oktober 2011
drs. R.M. van Raaij, ministerie EL&I, directie Kennis en Innovatie, secr. NME en LvDO
0
Rechten van het Kind
Recht op onderwijs is in Nederland geen issue, maar recht op goed onderwijs ? Perspectief van ‘Educatie’. Dat is meer dan onderwijs. Dat is ook non-formeel en informeel leren. Achtergrond spreker: docent biologie en aardrijkskunde Dienst Educatie gemeente, onderwijsbegeleiding NME centrum, veldbiologie Duurzaamheidseducatie beleidsmaker ‘leerprocessen’ Internationaal perspectief op rol Educatie
1
NME, Natuur- en Milieu-Educatie LvDO, Leren voor Duurzame Ontwikkeling (Ontwikkelingseducatie, erfgoededucatie, gezondheidseducatie, mondiale educatie, cultuureducatie, …….)
Educatie is meer dan onderwijs, het is ook opvoeden, opgroeien, ‘leren’ in verschillende omstandigheden en contexten Educatie = ‘leren’ over een maatschappelijk thema, vakoverstijgend, werkvormen gericht op beleving, ontdekkend leren, socialisatie, explorerend, zintuigelijke beleving, meerdere talenten, …..
Relatie met Kerndoelen, Curriculum, exameneisen, ….. Maar soms ook niet
2
Visie op onderwijs.
Vrijheid van onderwijs, kerndoelen op algemeen niveau, toets op kwaliteit (?!) Focus op ‘kernvakken’ taal en rekenen (rapport Duijsselbloem) Maar er is meer ! Waarom leren wij ? Voor de (cito) toets ? Arbeidsmarkt ? Leven ? Beroepscompetenties, burger(schap)competenties Duitsland : ‘Bildung’ Afrika : It takes a village to raise a child
3
Pedagogiek Leercyclus van Kolb Gedragsmodel van Kok Action competences van Karsten Schnack Concept-contextbenadering Sustainability Competences (The Learning Within, Jacques Delors, UNESCO) -
Learning to know Learning to be Learning to learn Learning to work and live together
4
Hoe we leren ? Al doende ! Binnen en buiten de school. Door ervaring, door doen, door beleven, door te experimenteren, door verwondering Filmpje : Groen cement http://www.youtube.com/watch?v=XKNYiRU0fbc
5
Probleem Natuur onderwijs: - steeds minder tijd voor natuuronderwijs ( recent onderzoek Cito) http://www.cito.nl/onderzoek%20en%20wetenschap/onderzoek/ppon/ppon_bala nsen.aspx - minder kennis over natuur (slechts 30 % voldoende) - Natuuronderwijs wel in Citotoets, maar telt niet mee voor score - Veel ‘School TV’ in de onderbouw (huisje, boompje, beestje) - slechts incidenteel gebruik van buitenruimte, excursies, NME Probleem Natuur opvoeding
- kinderen spelen steeds minder buiten - kinderen komen steeds minder in natuur, leven meer in stad - kinderen weten niet meer waar het voedsel vandaan komt - natuur is “consumptief” , decor, recreatie, vervreemding, ‘Natuur tekort syndroom’ ‘Het Laatste Kind in het Bos’, Richard Louv
6
Recht op Natuur Onderzoek naar meerwaarde ‘natuur’ bij opvoeden en onderwijs.
-
Gezondheid (voeding, beweging)
-
Concentratie (ADHD)
-
Spelgedrag en socialisatie
-
Kennis en attitude
Recht op Natuur (IVN, Natuurcollege,IUCN, ..) http://www.iederkindheeftrechtopnatuur.nl/ Speelnatuur, groene speelpleinen, schooltuin, …
Filmpje: http://www.youtube.com/watch?v=wRR1feHqZPY&feature= related
7
Nationale actie en internationale actie: UK: Growing Schools, Outdoor Manifesto USA : Leave no Child Inside, Children and Nature Network
Nederland: Recht op Natuur, Groen als Gras, NME, LvDO Leren = leven = leren voor het leven. Persoonlijke ervaring: Zeeles NME Rotterdam, Bang voor kippen Natuur als basis van het bestaan, maar wel verbonden met sociale aspecten, economsche aspecten, hier en nu, daar en straks Duurzaamheidseducatie.
8
Een duurzame wereld ? Door duurzame competenties. “You can’t solve problems within the same paradigms that causes them” (Einstein) “De meest ontwikkelde landen, hebben de grootste ‘footprint’ , dus blijkbaar is kennis niet de enige voorwaarde voor duurzaamheid” “duurzaam denken en duurzaam handelen’” (Walk the Talk, Teach as you Preach)
Reorient Education UN Decade for Education for Sustainable Development (www.desd.org) UNECE Regional Strategy for ESD (www.unece.org/env/esd)
9
In Nederland: Netwerk Duurzame Pabo (Andre de Hamer, Gerben de Vries) C4 : Curriculum, Campus, Corporate, Communitiy Duurzaamheidstoets PRICE: is de Marnix ook een duurzame school ? Internationaal ESD competences for Educators: (www.unece.org) Holistic Approach (integrative thinking, inclusivity, complexity)
Envisoning Change (learning from the past, Inspiring engagement in the present, exploring alternative futures)
Achieving Transformation: people, pedagogy and educational systems (what it means to be an educator, teaching and learning, transformation of school systems)
10
Dank voor uw aandacht Succes voor ons allen, voor een duurzame wereld, waarin we recht doen aan het kind.
11
