ADAPTIEVE LES – DE OTT
A HET SYSTEEMPJE – Lees de zinnen in de onderstaande tabel. Onderstreep in elke zin het onderwerp en omcirkel de persoonsvorm. – Bekijk de persoonsvorm en schrijf in de derde kolom welke vorm van het werkwoord je aantreft (stam / stam + t / infinitief). Nr.
Zin
Regel (systeempje)
1
Tante Mia komt iedere woensdag op bezoek.
2
Telkens zorgt moeder dan voor lekkere gebakjes.
3
Ik maak mij die middag snel uit de voeten.
4
Zij roddelt constant over andere tantes en ooms.
5
Achteraf kookt mama van woede.
6
U gelooft mij waarschijnlijk niet.
7
Geloof je mij?
8
Je gelooft mij gelukkig wel.
9
Overdrijf ik soms?
10
Probeert u maar eens een namiddag met tante Mia door te brengen.
11
Wij haten haar bezoekjes.
12
Volgende week woensdag verdwijn ik weer.
– Markeer de onderwerpen waar je als pv de stam van het werkwoord hebt. ’ als onderwerp. De pv is de stam van het werkwoord wanneer ‘
– In zin 7 en 8 heb je ‘
de pv komt.
als onderwerp
– We schrijven ook de stam van een werkwoord wanneer het onderwerp ‘ nr.
’
en
’ is (zie zinnen
)
– In zin 11 staat de persoonsvorm in de
(vorm) omdat het onderwerp in het
staat.
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
ADAPTIEVE LES – OTT
1
REGEL Wanneer het uit:
van de zin in het enkelvoud staat, bestaat de persoonsvorm altijd +
.
Er zijn wel twee uitzonderingen: 1 het onderwerp is ‘
’, dan schrijven we de
2 het onderwerp is ‘
’ of ‘
;
’ en staat
dan schrijven we ook de
de persoonsvorm (inversie);
.
Wanneer het
van de zin in het meervoud staat, dan is de persoonsvorm de .
Oefening A 1 – Vul de juiste vorm van het werkwoord in de ott in. Moeder (worden)
wakker. Ze (horen)
een eigenaardig
geluid aan de achterdeur. Voorzichtig (maken) (schrikken)
mama mijn vader wakker. Eerst
hij. Daarna (nemen)
hij het alarmpistool
uit het nachtkastje. Op kousenvoeten (dalen)
mijn ouders de trap af. Ik (durven)
niet naar beneden en ik (trekken) hoofd. Zo (voelen)
de lakens over mijn
ik mij veilig. Vader (fluisteren)
“Iemand (wriemelen)
:
aan het slot.” Het gezicht van mijn moeder (verbleken) . Vader (openen)
in drie tellen de deur.
Mijn ouders (kijken)
recht in twee wazige ogen die fonkelen in de nacht. Een geur
van alcohol (dampen)
rond een verschijning die parmantig een huissleutel in de
lucht (houden)
. Met een dubbele tong zegt de onruststoker: “Buurman, wat
(doen)
jij in mijn huis?” Jij (bezetten)
“Vriend, waarschijnlijk (hebben)
jij te diep in het glas gekeken”, (antwoorden)
papa. “Jouw sleutel (passen)
zeker op de deur van het
huis hiernaast.” De wankelende buurman (strompelen) huis. Vader (begeleiden)
mijn woning!”
langzaam naar zijn eigen
hem en helpt de verwarde buurman om zijn voordeur te
openen. “Kom binnen”, (lallen)
de beschonken man vriendelijk. “Ik (trakteren)
met een borreltje.” – Wanneer je met deze oefening klaar bent, vraag je de sleutel aan de leraar. Score
/25
– Wanneer je twintig of meer behaald hebt, mag je nu naar onderdeeltje B gaan. Als dat niet het geval is, maak je eerst oefening A2.
2
ADAPTIEVE LES – OTT
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
Oefening A 2 – Lees eerst de zin. Schrijf het onderwerp van de zin in de tweede kolom. – Wanneer het onderwerp ‘je’ of ‘jij’ is, schrijf dan ‘V’ erbij wanneer het voor de persoonsvorm staat en ‘N’ wanneer het erna staat. – Schrijf dan de regel van de ott die je moet toepassen in de laatste kolom (stam / stam + t / infinitief). – Uiteindelijk vul je de vorm van het werkwoord in. Zin
Onderwerp
1
(Studeren)
2
Ik (leren)
3
U (betalen)
4
Ieder jaar (reizen)
5
Op het strand van Oostende (liggen) Wendy te zonnen.
6
(Hoeven)
7
Jij (weten)
8
Het vliegtuig (landen) Deurne.
9
De klok (luiden)
10
(bidden)
11
Iedere avond (wandelen)
12
Traag (rijden)
13
Iedereen (krijgen)
14
In Hollywood (wonen)
15
(Kennen)
Regel
jij voor dokter? autorijden. veel te veel voor die wagen. wij naar Spanje.
u ook hiervoor te betalen? toch niks. vanavond in iedereen wakker. je iedere avond? ik rond de kerk. de tractor naar het veld. een glaasje wijn. veel filmsterren. u die man?
– Wanneer je met deze oefening klaar bent, vraag je de sleutel aan de leraar. Score
/15
– Wie geen 12 op 15 behaald heeft, maakt oefening A3. De anderen gaan verder met onderdeeltje B.
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
ADAPTIEVE LES – OTT
3
Oefening A 3 – Lees eerst nog eens aandachtig de regel voor de onvoltooid tegenwoordige tijd. Bestudeer je fouten in de vorige oefeningen. Als je iets niet begrijpt, vraag dan uitleg aan de leraar. – Daarna maak je de onderstaande oefening. Vul de juiste vorm van het werkwoord in. 1 Waarom (stellen) 2 Je (lopen) 3 Ik (houden) 4 De leerlingen (zwijgen)
u deze vraag? veel te hard van stapel. van de stilte. wanneer de directeur spreekt.
5 Tijdens de vakantie (houden)
jonge redders toezicht aan het strand.
6 De drenkeling (verdrinken) 7 Tom Boonen (winnen) 8 (Geloven) 9 Wie (twijfelen) 10 De jager (doden)
in de woelige zee. ook deze wedstrijd. jij al die praatjes? nog aan hem? het everzwijn.
11 Voorzichtig (dragen)
moeder de glazen vaas naar de tafel.
12 Iedere avond (lezen)
ik uit het sprookjesboek voor.
13 Mijn kleine broertje (slapen) 14 Mijn diploma (bieden)
in mijn kamer. veel kansen op een goede job.
15 In de derde wereld (lijden) 16 De leider (leiden)
miljoenen kinderen honger. de kinderen naar de tent.
17 Het meisje (verdwijnen) 18 Vanavond (schrijven) 19 Je (schrijven) 20 (Vinden)
in de nacht. je een brief naar de minister. met een vulpen. u dit moeilijk?
– Wanneer je met deze oefening klaar bent, vraag je de sleutel aan de leraar. Score
/20
– Onderstreep in de zinnen die je fout had, het onderwerp en schrijf er de regel van de ott bij die je moest toepassen. – Als je score minder dan 16 op 20 bedraagt, maak je alle oefeningen uit de A-reeks opnieuw.
4
ADAPTIEVE LES – OTT
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
B ENKELE MOEILIJKE GEVALLEN – Vul de juiste werkwoordsvorm in de onderstaande zinnen in. 1 Jij (mogen)
mijn fiets lenen.
2 (Kunnen)
vader morgen een handje toesteken?
3 Laura Lynn (hebben) 4 Wie
veel succes. (zijn) de winnaar van de Ronde van Frankrijk?
5 U (kunnen)
zich hier verkleden.
6 (Zijn)
je het met mij eens?
7 (Hebben)
u uw boek meegebracht?
8 Hij (zullen)
wel opdagen.
– Wat stel je vast wanneer je de regel van de ott in de vorige oefening wilt toepassen? .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
De werkwoorden zijn, hebben, zullen, kunnen, mogen en willen volgen bij de vervoeging de algemene regel
. We noemen ze onregelmatige werkwoorden.
Oefening B 1 – Vervoeg de onderstaande werkwoorden. zijn
hebben
zullen
kunnen
mogen
willen
Ik Jij U Hij Wij Jullie Ze
– Vraag de sleutel aan de leraar. Aantal fouten – Wie meer dan vijf fouten gemaakt heeft, probeert de vormen vanbuiten te leren. Ga pas dan naar de volgende oefening.
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
ADAPTIEVE LES – OTT
5
Oefening B 2 – Vul de juiste werkwoordsvorm in. 1
mogen
Wie
morgen naar het voetbal?
2
zullen
Die man
3
willen
U
4
zijn
5
kunnen
Dat
u niet menen!
6
hebben
Zus
twee ijsjes verorberd.
7
zijn
8
zijn
De hond van tante Clara
9
mogen
Alleen de directeur
10
kunnen
Ik
11
zullen
Die vlegel
12
hebben
13
kunnen
Ik weet het wel, maar ik
14
willen
Wat
15
mogen
tijdens die trektocht afzien. toch niet liegen? je al gewassen?
u hier al eens geweest? een enorm beest. dit aan de leerlingen opleggen. geen oog dichtdoen. nog in de gevangenis belanden. jij dat bericht verspreid? het niet. dat zeggen? u overgaan naar de volgende oefening?
Score
/15
– Wie minder dan 12 op 15 behaalt, maakt eerst de onderstaande oefening B3. De anderen maken nu oefening C1 en C2. 1
Oefening B 3 HORIZONTAAL 1 Dat (mogen) ... die betweterige dame niet zeggen. 2 (zijn) ... jij daar heel zeker van? 3 Alleen ik (kunnen) ... het weten. 5 Die rijke man (hebben) ... een roze Rolls Royce. VERTICAAL 1 Jullie (mogen) ... een uurtje vroeger naar huis. 2 Jij (zijn) ... toch al eens in Rome geweest? 3 Jij (kunnen) ... meer dan je denkt. 4 (hebben) ... je een papieren zakdoekje voor mij?
2
3
4 5
Wie niet alles juist heeft, moet de oefeningen B1, B2 en B3 opnieuw maken.
6
ADAPTIEVE LES – OTT
Score
/8
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
C NU EEN TOTAALOEFENING
Oefening C 1
1
fantaseren
In mijn bed
ik over monsters.
2
inbeelden
3
kunnen
U
4
laden
De cowboy
5
betalen
Je
6
herstellen
De mecanicien
7
verdelen
8
betoveren
De heks
9
zijn
U
10
wensen
Wij
11
wandelen
Langs de oevers van de rivier
12
binden
Ik
13
promoten
De overheid
14
graven
De grafdelver
15
fotograferen
16
leiden
Na de voorstelling
17
mogen
Jij
18
hebben
Hij
19
lezen
Fientje
20
zuchten
Na het zien van zijn rapport
21
verbranden
Wie zijn gat
22
geloven
Je
23
bieden
Voor dat schilderijtje
24
doden
De Duitse SS’er
25
vermoeden
Men
je eens
dat je de president van Amerika bent. dit niet weten. zijn revolver. de rekening na ontvangst van de goederen. de wagen in een mum van tijd. u het werk onder de leerlingen? de prins; hij verandert in een pad. niet goed wijs. iedereen een gelukkig Nieuwjaar. een verliefd koppeltje. de doos op mijn bagagedrager. het gebruik van de fiets. een nieuwe kuil. jij veel? u de leerlingen naar de speelplaats. die lerares niet. mij geen antwoord gegeven. in de Flair. vader diep. , moet op de blaren zitten. dat toch zelf niet? ik € 100. het weerloze kind. dat hij de dader is.
Score
/25
Wie minder dan 20/25 behaalt, moet eerst het onderwerp en de persoonsvorm in de foutieve zinnen markeren. Naast de zin schrijf je de regel die je moet toepassen. Daarna maak je net zoals de anderen oefening C2.
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
ADAPTIEVE LES – OTT
7
Oefening C 2 – Vul de juiste vorm van de werkwoorden in de onderstaande tekst in. Het (zijn)
1917. John (verblijven)
front. Er (gebeuren)
sinds vijf dagen aan het Ieperse
niks. Alleen (regenen)
voeten (hebben)
het hard. Zijn
het ijskoud. De aarde (veranderen)
der. De bomkraters (staan)
in mod-
vol met water. De omgeving (bieden)
een triestige aanblik. Plots (breken)
het geluid van een ontplofte mortier de stilte. De aarde rondom John
(spatten)
uiteen. Onmiddellijk (volgen)
Lichtflitsen (schieten)
een andere ontploffing.
door de ijzige lucht. De aarde (schudden) en (beven)
. John (krimpt)
angst. Hij (zoeken)
ineen van
bescherming. Het oorverdovende lawaai (overtreffen) het geschreeuw van de soldaten. Dit vlammende schouwspel (duren) uren.
Nu (stoppen)
het gebulder van de kanonnen. John (veren)
recht en (kijken)
vol onbegrip naar zijn kameraden. “(maken)
klaar!” (roepen)
u maar
een officier. “Ik (verwachten)
een aanval”, (verduidelijken)
ieder moment
hij zich. De soldaten (nemen)
hun geweer en (steken)
hun bajonet op. John (bibberen)
zo erg dat het hem niet (lukken) het en (helpen)
. Een oudere soldaat (zien)
hem. “(mogen)
ik je nog een
goede raad geven?” (vragen)
de behulpzame soldaat aan John.
“In deze nauwe loopgraven (zijn)
een schop een beter wapen dan een geweer. Zorg dat je er
ééntje in de buurt (hebben)
. Met dit werktuig (kunnen)
je steken en
harde klappen toebrengen. Na zes uren stilte (horen)
John een scherp fluitsignaal aan de overkant.
Onder luid gejoel (springen)
wel duizend vijandige soldaten uit hun loopgraven en
lopen in de richting van John. Machinegeweren (ratelen)
erop los. John (schieten)
zomaar in het rond. Een Duitse soldaat (duiken) loopgraaf. Zonder nadenken (grijpen)
naast hem in zijn
John de schop en (slaan)
zo
hard hij kan op het hoofd van de vijand. Een straaltje bloed (vloeien) van de Duitse knaap. Roerloos (blijven)
uit de oren
de jonge vijand liggen. John (krijgen)
geen tijd om na te denken, want een andere Duitser (richten) geweer op hem. Gelukkig voor John (worden)
deze man met een puntige helm getroffen
door een kogel in de rug en (kunnen) John (veranderen)
hij de trekker niet overhalen. in een moorddadig monster. Twee uur lang (vechten)
hij zonder nadenken. In de verte (klinken) te trekken. Overal (liggen) John (staren)
een Duits bevel om terug
lijken en (kreunen)
slachtoffers.
om zich heen. Aan zijn handen (kleven)
bloed. Hij (barsten)
er
luid snikkend in tranen uit. Hij (hebben) de hel gezien en overleefd.
8
zijn
ADAPTIEVE LES – OTT
Score
/55
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
TIJD VOOR EEN TOETS! Dictee
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
NIEUW NETWERK NEDERLANDS © Van In
ADAPTIEVE LES – OTT
9
