De les van de kastanjeboom

10 oktober 2014 29e JAARGANG NR. 10

De les van de kastanjeboom Als kind woonde ik op een flat. Achter de flat, aan de kant van mijn slaapkamertje was een smal straatje. In dat straatje stond één grote boom, een kastanjeboom, precies voor mijn slaapkamerraam. In het voorjaar en de zomer was het vrij donker op mijn kamer. Want de kastanjeboom was dan getooid met een enorm dicht bladerdak. Met aan het begin van de zomer de prachtige kaarsen. In de herfst en de winter was er veel meer licht want de boom verloor dan in snel tempo zijn bladeren. En ik keek vanuit mijn raam naar de overkant van de straat waar gezinswoningen stonden. Voor het raam van de gezinswoning recht tegenover ons lag dag en nacht een vrouw op een bed. Ze had geen vriendelijke uitstraling en lachte nooit. Ik kende haar wel. Zij was de oma van mijn vriendinnetje. Als ik bij haar thuiskwam liep ik altijd eerst naar het bed aan het raam. En strekte mijn hand naar haar uit. “Dag mevrouw’’, zei ik dan, want zo had ik dat geleerd. Zij reikte me dan haar misvormde, enigszins klauwachtige hand en zei: “Dag meisje.” Zonder een lach of zelfs maar een zweem van een glimlach. Stiekem was ik blij als na de herfst en de winter de grote kastanjeboom een groene muur optrok tussen de vrouw aan de overkant en mij. Want ik zat graag in de vensterbank en vond het niet prettig almaar die vrouw te zien met haar ernstige gezicht, in dat bed. Op een dag was ik kastanjes aan het rapen. Ik was meestal de eerste van alle kinderen in de straat die kwam rapen. Omdat ik voortdurend zicht had op de boom wist ik precies wanneer de kastanjes zouden gaan vallen van ‘mijn boom’. Terwijl ik ingespannen bezig was om zoveel mogelijk kastanjes in korte tijd te verzamelen hoorde ik tikken. En nog eens, harder. Ik keek om. Deed ik soms iets verkeerd? Het was de vrouw in het bed. Ze wenkte me. Schoorvoetend ging ik naar de voordeur van de eengezinswoning en belde aan “Je oma’’, zei ik tegen mijn vriendinnetje “Ze wil dat ik kom.” Toen ik aan de rand van het bed stond voelde ik me verre van op mijn gemak. “De kastanjeboom’’, zei de vrouw. “Denk je dat hij mij ook een paar kastanjes zou gunnen? Ik houd namelijk van die boom. Ik heb net het gevoel alsof het mijn vriend is. Kun je dat begrijpen?” Ja, dat begreep ik maar al te goed. Want de boom was ook mijn vriend. “Is het niet erg om altijd maar op bed te liggen?” durfde ik toen ineens te vragen. “Wordt u daar niet vreselijk boos

om?’’ De vrouw in het bed glimlachte nu toch. “Je ziet me inderdaad niet veel lachen denk ik”, antwoordde ze. “Dat heb ik een beetje verleerd omdat ik zoveel pijn heb. Maar ik heb de kastanjeboom. Net zoals jij. Want ik zie jou wel altijd kijken naar die prachtige, grote boom. De boom heeft me zoveel geleerd.” “Wat dan?” vroeg ik want ik voelde me veel te klein en nietig om er iets van te begrijpen. “Ooit was ik ook groot en sterk”, zei de vrouw. “Net zoals die kastanjeboom. En ik stond in bloei en iedereen hield van me. Toen ik ziek werd, werd alles anders. Nu lig ik hier alleen maar. Al jaren lang. Maar toen ik hier een paar jaar lag, ben ik de kastanjeboom gaan zien. Hij stond daar al die tijd, als een trouwe vriend maar ik zag hem niet. Ieder jaar werd hij weer prachtig in het voorjaar en de zomer. En in het najaar en de winter verloor hij al zijn bladeren en stond kaal in de kou. Hij doet gewoon wat hij moet doen en aanvaardt alles wat komt en gaat. De warmte en de kou. De bloei en het verliezen van zijn bladeren. En daarbij geeft hij wat hij heeft, zijn prachtige kastanjes. Ze zouden helpen tegen mijn ziekte, daarom wil ik er graag een paar van jou.” Ik reikte de vrouw, die ineens veel vriendelijker leek, een paar van mijn kastanjes aan. “De kastanjeboom heeft me zoveel geleerd’’, zei de vrouw nog. “Ik hoop dat hij jou ook veel zal leren.’’ Ik denk dat haar hoop wel werkelijkheid werd bij mij. De kastanjeboom werd nog meer een vriend en zij ook. Want voortaan verschuilde ik me niet meer voor haar achter het groene bladerdak. Maar zwaaide ik tussen de bladeren door en zij glimlachte en stak haar hand op. Misschien heb ik het aan haar te danken dat ik al lang het besef heb dat de bomen en de dieren en alles wat leeft om ons heen onze leermeesters zijn. Die ons in al hun eenvoud voordoen wat leven werkelijk is. We zijn als laatste naar deze aarde gekomen. Toen ‘onze broeders’ de dieren en de bomen al onvoorstelbaar lang op deze planeet leefden. Zou het misschien kunnen dat we daardoor nog veel moeten leren en helemaal niet zo wijs zijn als we denken dat we zijn. Zouden wij misschien tegenover die andere levensvormen staan zoals een klein meisje tegenover een oude vrouw met veel levenservaring? En hoe zou dat ons denken en onze manier van leven kunnen beïnvloeden? Ds. Susan Karreman 1

2

Dhr. J.J. Peijpers Dienst van Woord en Gebed

Huize Westhoff Julialaantje 38 11.00 uur

Zorgcentrum Onderwatershof Van Vredenburchweg 26 19.00 uur Theaterzaal Zorgcentrum Vredenburch Vredenburchplantsoen 1 16.00 uur

Geestelijke Verzorging van Doven gecomb.dienst 10.00 uur

Zorgcentrum Sammersbrug Lichtenbergweg Den Haag 10.30 uur Dienst in Sam Sam 1e etage Reinier de Graaf Gasthuis Delft B-gebouw 10.00 uur

Ds. J.W. van ’t Hoff Dienst van Woord en Gebed

Vrijdag 17 oktober

Pastor Mw. R.N. Slot-de Haan Dienst van Woord en Gebed

Pastoor J.L. Groenewegen / Mw. H. Smeele Eucharistieviering

Ds. A.M. Spijkerboer dienst met Cantate

Nieuwe Kerk Steenvoordelaan 364 10.00 uur

Zorgcentrum Steenvoorde Gen. Spoorlaan 62 10.30 uur

Ds. L.S. Karreman Dienst van Schrift en Tafel

Zondag 12 oktober

Oude Kerk Herenstraat 62b 10.00 uur

Vrijdag 24 oktober

Ds. H.T. Vollebregt Koningkerk Voorburg

Pastoraatsgroep Woord- en Communieviering

Mw. Drs. H.M. Aniceta Dienst van Woord en Gebed

Dhr. A. Wijtman Woord- en Communieviering

Ds. M. de Leeuw Michazondag / jongerendienst

Ds. J. van den Berg

Zondag 19 oktober

Ds. K. van Atten Dienst van Woord en Gebed

Vrijdag 31 oktober

Ds. J.W. Zijlstra Dienst van Woord en Gebed

Mw. Dineke van der Velde Dienst van Woord en Gebed

Mw. E. de Jong Woord- en Communieviering

Mw. J. Moggré Dienst van Woord en Gebed

Oecumenische diaconale dienst Mw. T. van Kampen pastor I. van der Aart

Mw. Drs. A.W. van Kleunen

Zondag 26 oktober

KERKDIENSTEN / SAMENKOMSTEN

Vrijdag 7 november

Ds. E. v/d Wolf-Kox Koningkerk Voorburg

Pastor Mw. V. Brabander kath. geestelijk verzorger Woord- en Communieviering

Mw. Bernadette Janssens Woord- en Communieviering

Mw. J. Moggré Dienst van Woord en Gebed

Dhr./Mw. Verviers-Beker Woord- en Communieviering

Ds. L.S. Karreman gedachtenisdienst m.m.v. Cantorij Nieuwe Kerk

Ds. M. de Leeuw

Zondag 2 noverber

K

d

s

k

Kerkrentmeesters waar in dit nummer Kerkdiensten 2 In Memoriam Riek Huisman 3 Bij de diensten 3 Jeugdbeleid 4 Cantate 4 Gaven 5 Vrijwilligers/Medewerkersavond 7 Kindercatechese 7 Project 45 67 7 Van Binnenuit 7 Kili-Challenge 7 zondagmiddaginloop Kerkenraad 8 Oud-Rijswijk 8 Midden-Rijswijk 9 Nieuw-Rijswijk 10 Seniorenpastoraat 10 Diaconieuws 10 Kerkrentmeesters 11 Bijbelleesrooster 11 Mutaties 11 Kerkelijke berichten 12 Ds. M.schrijven 12 de Leeuw Lezers Oosterdwarsstraat 31, 2315 LN Leiden Maaltijd 12 e-mail: [email protected] Oogstdienst Nieuwe Stijl 13 Kerkarchief 13 De musical 13 Diaconie rekening baten/lasten 15 Jeugddienst 16 Colofon 16

inzamelen van gaven

Pastorale sectie Oud-Rijswijk

Kaarsje aansteken op zaterdag 1 november Net als vorig jaar bent u weer van harte welkom in de Nieuwe Kerk, om een kaarsje aan te steken ter gedachtenis van een gestorven geliefde. Het maakt niet uit of hij of zij al lang geleden gestorven is of nog maar pas. Ook mag u weer een kaarsje ontsteken als u het al eerder heeft gedaan. Het aansteken van een kaars kan zoveel betekenen. Het kan zeggen: “Ik vergeet je niet, nooit. Je bent nog steeds in mijn hart.’’ Het kan ook een gebed zijn, zonder woorden. Als je niet goed weet hoe of wat je bidden moet. Het kan een eerbetoon zijn aan de mens en zijn of haar leven: “Ik eer je in alles wat je bent geweest en ik accepteer wat je niet hebt gekund en niet hebt kunnen zijn.’’ Wie een kaarsje ontsteekt mag daar zelf betekenis aan geven. Tijdens de uren dat de kerk geopend is, zal er muziek op de achtergrond zijn. U kunt daar rustig naar blijven luisteren. Verder is er koffie of thee voor wie dat wil. Maar ook alleen even binnen lopen en weer vertrekken is prima. De kerk is geopend van 16.00 tot 18.00 uur op zaterdag 1 november. Van harte welkom. Vorig jaar kwamen er ook kinderen en jongeren. Ook jullie zijn natuurlijk weer van harte welkom! Namens de voorbereidingsgroep, ds. Susan Karreman

Van Binnenuit

Bijbelleesrooster

Kerkelijke mutaties

In Memoriam Op vrijdag 5 september is Riek Huisman overleden . Toen ik aan Riek, jaren geleden vroeg om mee te werken aan het kerkblad was het eerste wat ze zei: “Ik doe geen vergaderingen, maar wel wil ik helpen met de correcties.“ Aldus geschiedde. Ze was jarenlang correctrice, tot en met kerkblad no 8, die ervoor zorgde dat de teksten zonder fouten geplaatst konden worden. diaconaal ouderenwerk Als haar gecorrigeerde teksten terug kwamen kon je dat duidelijk zien: het rode potlood was weer bezig geweest. (oneerbiedig zei ik dan altijd bij ontmoeting mezelf, “punten en komma’s”)

Cantate in de Nieuwe Kerk

kerkradio en kerktelevisie Lot niet, het kind van Hagar niet, en Sara almaar vruchteloos. Hoe zij daar cynisch van wordt en lachen gaat als van Godswege het tegendeel toegezegd wordt. Sara is het onvruchtbare Israël; wij, ‘   met en zonder nageslacht, kunnen er een hoop van leren. Ds. Jaap van den Berg, emeritus Loosduinen

t project 45 67

Zondag 26 de oktober Vanuit kerkenraad Crèche: Annie v/d Velden Kindernevendienst: Tineke Visser

Zondag 2 november Crèche: Kindernevendienst: We zijn voorlopig aan het eind van de verhalen in de Abraham-reeks, en het staartje is een tikkeltje venijnig. Het venijn zit tussen de twee vrouwen in Abrahams Wij zullen haar missen. leven. Zoals de Engelsen zeggen: “Two is company, three’s a crowd.” De spanMw. drs. A.W.alvan Kleunen We wensen Co en hun kinderen bij ons... ning kwam eerder aan de oppervlakte, Havenkade 24, 2312 RTzwanger Leiden werd van veel sterkte. toen de slavin Hagar telefoon: 071 514 2530 Abraham. Dat leidde tot kinnesinne met De redactie Kerkblad PGR, e-mail: Sara,[email protected] die nog kinderloos bleef. Hagar Dolf Wagner. sloeg op de vlucht, maar God zag naar haar om, en Hagar keerde terug en bracht Ismaël ter wereld. Nu heeft Sara – tegen alle verwachtingen in - óók een zoon gebaard, Isaäk, maar dit leidt allerminst tot een verbetering van de verhoudingen tussen haar en Hagar. Nu is Sara bang dat haar eigen zoon de erfenis zal moeten delen met ‘die andere’. En opnieuw zorgt Sara ervoor dat Hagar Zondag 12 oktober wegvlucht, maar opnieuw is het God, die Crèche: Linda Gort naar deze alleenstaande moeder en haar Kindernevendienst: Franka Brouwer zoon omziet. Hoewel God met Isaäk grote Zo menselijk als maar kan ! plannen heeft – hij moet uitgroeien tot het In dit najaar lezen we een aantal verhalen verbondsvolk – zorgt hij ook voor Ismaëls uit Genesis. Voor deze zondag staat toekomst. Deze God is trouw, ook buiten Genesis 16 vs 1 t/m 16 op het rooster. Het de lijntjes. gaat over Hagar die in plaats van Sarai Ds. Michiel de Leeuw voor Abraham een kind krijgt. Het gaat vooral over de vijandschap tussen twee vrouwen. Over een verstoten vrouw in de woestijn en een God die naar haar omziet. Het gaat over een toekomstperspectief ontdekken in een uitzichtloze situatie. De verhalen uit het Oude Testament zijn zo oer-menselijk. We kunnen onszelf er in ontdekken met alles wat minder mooi aan Zondag 12 oktober ons is. Tegelijk worden er perspectieven Crèche: Toos van Dokkum geboden om met al onze onvolmaaktheid Kindernevendienst: Nelleke Houtman toch als mens te groeien. Genesis 16, Matteüs 22:15-22 In deze dienst zullen we het avondmaal In het boek Genesis kom je de diepere vieren. lagen van het mens zijn op het spoor (als Ds. Susan Karreman je ze al niet in je eigen ziel of in de krant was tegengekomen) en daar word je niet Zondag 19 oktober vrolijk van. Zodra de mens een beetje vrijLet op: er is in de Oude Kerk deze zondag heid krijgt maakt h/zij kapot wat h/zij heeft geen crèche en kindernevendienst: in (Gen.3), zodra de mens samen is met plaats daarvan zijn alle kinderen (en hun zijn broer, slaat hij hem dood (Genesis 4) ouders) welkom in de Nieuwe Kerk: zie en zo verder. In dit hoofdstuk helpt Sarai voor info bij Nieuwe Kerk! onze lieve Heer een handje door haar Over Abraham vertelt Genesis een wat man Abram haar slavin Hagar aan te biesmoezelig levensverhaal, daarom gaat den. Het wordt anders toch niks met dat het in het eerste deel van Hoofdstuk 18 nageslacht, vreest ze. Als Ismaël geboren over Sara. Wie zij is naast haar man, die is, wordt Sarai jaloers en Hagar en het almaar probeert zich een naam te maken, jongetje worden weggestuurd. Rembrandt een erfgenaam voor zijn kapitalen. Nee heeft een prachtige ets en een hartver-

Seniorenpastoraat

Kerkteam OK

Kerkteam NK

Oude Kerk Open

Maaltijd

Kerkelijke berichten Lezers schrijven

3

K scheurende tekening gemaakt waarop je vooral Abrams ambivalentie ziet: Sarai en Hagar allebei willen sparen. Dat lukt natuurlijk niet. Ds. Anne Marijke Spijkerboer Zondag 19 oktober Crèche: Linda Gort en Hennie v/d Burg Kindernevendienst groep 1-5: Tineke Visser en Mariska Nijdam Kindernevendienst groep 6-8 blijft in de kerk Micha Jongerendienst: live-muziek, dans, actie en interactie! Een speciale jongerendienst waar jong én oud natuurlijk welkom zijn, maar die helemaal georganiseerd en uitgevoerd wordt door jongeren van 12 tot 16 jaar, uit zowel Oude als Nieuwe Kerk. Deze zondag is Micha-zondag, een evenement dat door duizenden kerken in binnen- en buitenland op hetzelfde moment gevierd wordt. De internationale Micha-beweging wil wereldwijd opkomen voor recht en gerechtigheid en daar concreet handen en voeten aan geven. Door op te komen voor de armen, tegen corruptie te strijden, en onze verantwoordelijkheid voor de aarde aan te kaarten. Dit jaar is het thema ‘Heel de schepping’, en daarbij ligt onze focus op de zorg voor de aarde en alles wat daarop leeft. Wat kun jij bijdragen aan de toekomst, door nu rekening te houden met milieu en verspilling? Een ochtend vol live-muziek, dans, actie en interactie! Ds. Michiel de Leeuw

Let op: crèche en kindernevendienst is voor alle kinderen van Oude en Nieuwe Kerk; kindernevendienst is voor kinderen uit groep 1-5; kinderen vanaf groep 6 maken de hele dienst in de kerk mee! Zondag 26 oktober Crèche: Astrid Spuij Kindernevendienst: Nelly Vos Vandaag hebben we de tweejaarlijks oecumenische diaconale viering. Een voor Rijswijk bekend begrip. Pastor Ingrid van der Aart zal ons woorden ter overdenking meegeven uit Exodus 22 de verzen 20-26 en de evangelielezing zal zijn uit Matteüs 4

22 de verzen 34-40. De twee lezingen zijn beide oproepen om lief te hebben, zoals God dat doet. Daar te zijn waar mensen onrecht ervaren. Delen van hoop, liefde en gaven. De evangelielezing vertelt ons over het eerste gebod: heb God lief en het tweede daaraan gelijk, de naaste lief als jezelf. Een uitdaging voor ons allemaal elke dag opnieuw! Liturgische gedeelten in deze dienst worden verzorgd door de diakenen en de mensen van de PCI. Mooi om zo samen te delen en te zoeken naar wat ons bindt en verbindt. Zoals altijd staat er een goed doel in de belangstelling tijdens de diaconale viering. Een keer per jaar een buitenlands en een keer per jaar een binnenlands doel. Voor deze viering is een binnenlands project aan de beurt en hebben we gekozen voor de stichting ‘Slimme Boefjes’. Ingeborg van de Kerkhof zal ons tijdens de dienst daarover meer vertellen. Meer informatie vindt u onder Diaconieuws. We hopen op een gezegende dienst! Diaconaal werker Therese van Kampen.

adviseur Jonna v.d. Berge. De nieuwe visie heeft inmiddels vorm gekregen en momenteel worden alle activiteiten voor de jeugd in onze gemeente tegen het licht van deze visie te houden, om te zien wat beter en anders kan.

Zondag 2 november Crèche: Hennie v/d Burg Kindernevendienst: Nelleke Houtman De kracht van het gedenken De eerste zondag in november, dicht bij Allerzielen en Allerheiligen, is voor ons de zondag van het gedenken geworden. Het gedenken van de gestorven geliefden. In de Oude Kerk vindt dit plaats op de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Het zijn twee mogelijkheden. En we houden bewust twee verschillende zondagen voor dit gedenken aan, zodat zo veel mogelijk mensen mee kunnen doen. In de Nieuwe Kerk is het ook op zaterdag al mogelijk om een kaarsje aan te steken. U mag dat rustig op zondag nog eens doen, nu te midden van de vierende gemeente. Waar we ook lezen uit de Bijbel, bidden en zingen. Zo proberen we met elkaar te leren accepteren wat vaak zo onacceptabel voelt: de dood van een geliefd mens. En we bidden om troost en kracht voor al die levens die getekend zijn door gemis en verdriet. En toch is het eigenlijk nooit alleen maar een verdrietige dienst, al mag het verdriet er zeker zijn. Er is ook warmte en hoop en zeker ook perspectief. Laten we in deze dienst nog opmerkzamer zijn dan anders op mensen die het juist nu even nodig hebben: een vriendelijk woord, een begrijpende blik en misschien zelfs een arm om de schouder. Ds. Susan Karreman

CANTATE IN DE NIEUWE KERK

Bijeenkomst Visie Jeugdbeleid zondag 16 november, 11.30 uur in de Nieuwe Kerk Sinds het voorjaar wordt er door een enthousiaste groep mensen uit ons midden (hierna te noemen: de Visiegroep) intensief nagedacht over een nieuw Jeugdbeleid voor onze PG Rijswijk. Dit onder de bezielende leiding van JOP-

Graag willen we nu de gemeenteleden inlichten over de nieuwe visie en onze bevindingen daarmee. Zodat u er kennis van kunt nemen en met vragen en suggesties kunt komen. Zo verzamelen we de nodige feedback voor het finale plan. Want de bedoeling is natuurlijk dat de nieuwe visie gemeentebreed gedragen en uitgedragen wordt.  Daarom nodigen wij u graag uit voor een bijeenkomst op zondag 16 november, van 11.30 uur (dus na de kerkdienst) tot 13.00 uur in de Nieuwe Kerk. Voor een lunch wordt gezorgd, maar daarvoor wel graag opgeven bij Michiel de Leeuw ([email protected]). Van harte welkom!

Op zondag 12 oktober 2014 Van Wolfgang Carl Briegel wordt uitgevoerd: Singet dem Herrn ein neues Lied De medewerkenden zijn: Wil Pors, sopraan Nellie van der Knaap, mezzosopraan Mart Keuning, tenor André Ticheler, bas Cantorij van de Nieuwe Kerk Instrumentaal ensemble Philip Meijer, orgel Cantrix: Janey Keuning Voorganger: ds. A.M. Spijkerboer “Zingt voor de Heer een nieuw lied”, zo roepen verschillende Psalmen ons op. Zingen is belangrijk in de Bijbel en in de kerk. Zingen om God te eren. God troont op de lofzangen van zijn volk. Zingen om woorden te onthouden en om Het Woord diep in je te laten doordringen. Mozes en David wisten er van. Jezus zong bij het laatste avondmaal met zijn leerlingen de lofzang. Je kunt je moed inzingen, zingend tegen onrecht protesteren, tegen de verdrukking in zingen, je de toekomst tegemoet zingen. Zoals Maria in haar lofzang, zoals Paulus en Silas in de gevangenis (Hand. 16). “Wie zingt bidt dubbel”, zegt Augustinus. “Het evangelie is zo’n goede boodschap, daarvan móet je wel zingen”, zegt Luther. Iemand die vaak met een groep lange wandelingen maakte vertelde mij eens dat zingen hielp om het vol te houden tot het doel bereikt was. En als je te moe was om zelf te zingen, werd je geholpen door het zingen van de anderen. De dichter Sytze de Vries heeft in moeilijke, depressieve periodes zelf zoiets ervaren: “Al is mijn stem gebroken, mijn adem zonder kracht,

d

s

k

het lied op and’re lippen draagt mij dan door de nacht.// Het donker kan verbleken door Psalmen in de nacht. De muren kunnen vallen: zing dan uit alle macht! ” (nieuw Liedboek 657). Ook Luther heeft periodes van depressie meegemaakt. Hij heeft dat ervaren als ‘duivels’, en hij heeft muziek ervaren als een goddelijke gave ‘die de duivel verjaagt’. Cantate ‘Singet dem Herrn ein neues Lied’ van Briegel opent met deze woorden uit Psalm 96. Het koor zingt dit eerst homofoon, allemaal tegelijk dezelfde woorden. Als we die goed verstaan hebben kan het spel beginnen, de muziek gaat huppelen, de woorden dansen om elkaar heen, strijkinstrumenten voegen hun stem hieraan toe in dit vrolijke openingskoor. In het tweede deel nodigt de tenor met de woorden van Luther’s lied “Nun freut euch, lieben Christen gemein” (tekst LvdK 402:1) ook óns uit om mee te zingen: getroost, met lust en liefde. Deel drie begint met een duet dat ons met de woorden uit Romeinen 5: 8 en 9 oproept om de liefde te bezingen van God die ons zijn Zoon gegeven heeft. De bas vervolgt met de bekende woorden uit 1 Joh. 4: 9 en 10, “Hierin is God’s liefde geopenbaard: God heeft zijn enige Zoon in de wereld gezonden, opdat wij door Hem zouden leven.” In deel vier antwoordt het koor hierop met een koraal. Woorden uit een oudere tijd. De Zoon verlost ons van de vloek. Kun je dat nog wel zo zingen in deze tijd? Tóch kunnen mensen zich zo voelen. Als alles fout gaat in iemands leven. Als iemand in een depressie raakt. Wat kun je dan voor iemand doen? Het is moeilijk om goede woorden te vinden. Maar je kunt oprecht en geduldig naast iemand gaan staan, zoals Jezus kwetsbare mensen nabij was. God geeft ons door zijn Zoon vergeving, troost en de gave van het eeuwige leven, zo eindigt het koraal. En daarna mogen de woorden uit Psalm 96 nog een keer vrolijk klinken. Wolfgang Carl Briegel leefde van 1626 tot 1712. Hij was een Duitse kerk- en hofmusicus, muziekleraar en componist. Briegel werd geboren tijdens het leven van Heinrich Schütz en tijdens het leven van Briegel werd J.S. Bach geboren. Briegel heeft veel (Luthers-Evangelische) kerkmuziek gecomponeerd, in een stijl die aan die van Schütz doet denken, met tekstexpressie en mooie, soms verrassende harmonieën. Een aantal van zijn werken is geschikt om door een cantorij gezongen te worden. Cantorij Nieuwe Kerk heeft verschillende werken van W.C. Briegel uitgevoerd. Janey Keuning-van Dam, cantrix Nieuwe Kerk

inzamelen van gaven Zondag 12 oktober 1e inzameling: Een geit, een cadeau voor het leven zondagmiddaginloop We kennen Nepal van de Himalaya en de Mount Everest. Het noordwesten van Nepal is een onherbergzaam gebied. De mensen kunnen nauwelijks leven van wat het land opbrengt. Veel mannen gaan werken in India. Tien procent van de huishoudens wordt getroffen door HIV/Aids doordat de mannen geïnfecteerd terugkeren vanuit India. Dankzij het werk van de Christelijke organisatie United Mission Ds. M. de Leeuw to Nepal, partnerorganisatie van Kerk in Oosterdwarsstraat 2315 LNgebied Leiden Actie, is er ook in dit31, afgelegen e-mail: [email protected] zorg voor deze gezinnen. De organisatie leert de mensen hoe ze moeten omgaan met HIV/Aids en geeft ze hulp om in hun inkomen te kunnen voorzien. Ze leren bijvoorbeeld om een moestuin aan te leggen zodat ze gezonder, gevarieerder gaan eten. Vrouwen kunnen geld lenen om een geit te kopen, een belangrijke bron van inkomsten. Met uw gift in de collecte kunnen nog meer gezinnen in dit gebied geholpen worden. Van harte aanbevolen! 2e inzameling: Kerk Deze inzameling is bestemd voor dekking van kerkelijke uitgaven. Uitgangscollecte: Kosten cantate Waar de koorleden, die aan een cantate meewerken, vrijwillige zangers uit of van rondom de gemeente zijn, zijn de meeste solisten en instrumentalisten beroepsmusici, voor wie het een deel van hun werk is. Daarnaast zijn er aan de organisatie van een dienst met cantate administratieve kosten verbonden, o.a. voor de folders en affiches. Daarom wordt aan de uitgang een collecte gehouden ter bestrijding van de kosten van de cantate.

Pastorale sectie Oud-Rijswijk

Van Binnenuit

Bijbelleesrooster

Cantate in de Nieuwe Kerk bij de Voedselbank lopen, hebben daar geen geld voor. Als je geen geld hebt voor kraamspulletjes om je baby na de bevalling te verzorgen, is zwanger zijn niet alleen maar leuk. Gelukkig zorgen de vrijwilligers van ‘Slimme Boefjes’ van diaconaal ouderenwerk Ingeborg van Kerkhof ervoor dat zo’n 200 (!) moeders een babypakket krijgen. Respect en gelijkwaardigheid staan voorop. De pakketten worden voor het grootste gedeelte gevuld met de gekregen ontmoeting babykleertjes, maar Slimme Boefjes ontvangt niet genoeg dekentjes, lakens en kruiken. Om het pakket compleet te maken worden deze spullen gekocht. Ook transport en materiaal voor de inzamelbij ons... boxen kosten geld. Met uw gift zorgt u ervoor dat vele jonge moeders een zorg minder hebben! 2e inzameling: Nederlands Bijbelgenootschap Vandaag willen wij de 2e inzameling bestemmen voor het Nederlands Bijbelgenootschap, het kenniscentrum voor het vertalen en verspreiden van de Bijbel. Nu het Nederlands Bijbelgenootschap 200 jaar bestaat, komt er een nieuwe bijbelvertaling uit. De Bijbel in Gewone Taal is de meest leesbare bijbel die ooit in het Nederlands gemaakt is. Door de duidelijke taal beleef je de Bijbel op een nieuwe manier. Het is taal die je aanspreekt, waardoor de tekst je raakt. De Bijbel komt heel dichtbij. Helpt u mee om de kosten te dragen? Meer informatie: www.bijbelgenootschap.nl

Se

Mw. dr Havenk telefoon e-mail:

Kerkteam OK

Kerkteam NK

Oude Kerk Open

Ke

Zondag 2 november

L

Kerkelijke mutaties

Zondag 19 oktober 1e inzameling: Inloophuis Haaglanden De Stichting Inloophuis Haaglanden biedt een ontmoetingsplek aan mensen die kanker hebben of hebben gehad. Het Inloophuis is óók bedoeld voor partners, ouders en kinderen van mensen met kanker. In een beschutte omgeving krijgen zij de gelegenheid weer even op adem te komen en ‘bij te tanken’. Het Inloophuis bevindt zich in een hoekwoning in het Wateringse Veld en organiseert regelmatig lezingen en activiteiten. Ook bieden de gastvrouwen een luisterend oor. De collecte is deze zondag voor het Inloophuis bestemd. Meer info en adres is te vinden op: www. inloophuishaaglanden.nl 2e inzameling: Kerk Deze inzameling is bestemd voor dekking van kerkelijke uitgaven.

1e inzameling: Hospice Het Vliethuys Als bij een vergevorderde ziekte het levenseinde nadert, worden de nog gegeven dagen van grote waarde. Elk mensenleven is kostbaar en goede en liefdevolle verzorging tot het einde toe belangrijk. Dat is helaas niet altijd thuis mogelijk. Het hospice Het Vliethuys, dat vorig jaar verbouwd is, is een bijna thuis-huis waar aandacht, zorg en pijnbestijding centraal staan. Je bent er geen patiënt, maar gast. De gasten kunnen nog genieten van een huiselijke omgeving, de tuin of van een laatste wens die vrijwilligers in vervulling brengen. Graag willen we deze collecte bestemmen voor hospice Het Vliethuys. 2e inzameling: Kerk Deze inzameling is bestemd voor dekking van kerkelijke uitgaven.

Zondag 26 oktober

Uw gaven in de zendingsbussen worden gebruikt voor ondersteuning van de uitgezonden medewerkers.

1e inzameling: Slimme Boefjes Een babyuitzet kost al snel honderden euro’s. Moeders die

Van

Wilt u in geld bijdragen aan het werk van de diaconie, dan is uw bijdrage welkom op NL30 INGB 0000 1213 12 ten name 5

PROTESTANSE RIJSWIJK 125x95 ZW

29-05-2007

11:34

Pagina 1

K

Uitvaartzorg met de nadruk op zorg! Bij De Laatste Eer gaat aandacht voor uw persoonlijke wensen hand in hand met hoge kwaliteit. Voor algemene informatie kunt u onze brochure opvragen. Bent u geïnteresseerd in het lidmaatschap van onze coöperatie, wilt u informatie over een uitvaartverzekering, wilsbeschikking en/of Fonds van Vooruitbetaling dan kunt u bellen met 070 - 369 12 98. U kunt ook een briefje met uw wensen, naam en adresgegevens sturen naar: De Laatste Eer, antwoordnummer 11221, 2600 WC Delft (een postzegel is niet nodig).

ANTWOORDCOUPON

Eikelenburglaan 5 - Rijswijk - Telefoon 070 - 369 12 98 - www.de-laatste-eer.nl Deze coupon kunt u in een envelop, zonder postzegel, sturen naar De Laatste Eer, Antwoordnummer 11221, 2600 WC Delft. ■ Ik wil lid worden van de uitvaartvereniging (contributie € 5,- per jaar per huishouden incl. minderjarige kinderen). ■ Stuurt u mij uw kennismakingsbrochure. ■ Stuurt u mij een folder over Wilsbeschikkingen & het Fonds van Vooruitbetaling. ■ Ik wil een wilsbeschikking ontvangen om in te vullen. ■ Informeert u mij over de NKU Uitvaartverzekering

■ Ik wil meer informatie over . . . . . . . . . . . . . . . . .

d

......................................... Naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geb. datum. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postcode/Woonplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefoonnummer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

 

BREESCHOTEN DOE HET ZELF GEESTBRUGWEG 34-36 2281 CL  RIJSWIJK TELEFOON 070 - 399 77 00 FAX: 070 - 398 93 55

• voor hout (gratis thuisbezorgd) • flexa en sikkens verven - mengrobot • ijzerwaren - gereedschappen • vakkundige voorlichting

BREESCHOTEN DOE HET ZELF GEESTBRUGWEG 34-36 2281 CL RIJSWIJK TELEFOON 070 - 399 77 00 FAX: 070 - 398 93 55

voor vakantieboeken die INSPIREREN Ichthusboekhandel Pelgrim Korte Poten 42 2511 EE Den Haag tel.: 070 3800576 www.ichthusboekhandel.nl

• voor hout (gratis thuisbezorgd) • flexa en sikkens verven - mengrobot • ijzerwaren - gereedschappen • vakkundige voorlichting

Loodgietersbedrijf Breukelman ENDEZANT 25 - 2285 LH RIJSWIJK ZH

telefoon 06 2249 8171 GAWALO - SANITAIR EN GASVERWARMINGSINSTALLATIEBUREAU

6

s

k

van Diaconie Protestantse Gemeente Rijswijk. U kunt er desgewenst een bestemming voor uw geld aan toevoegen. Dank u wel!

VRIJWILLIGERS/ MEDEWERKERSAVOND Het Kerkteam van de Oude Kerk en het Kerkteam van de Nieuwe Kerk nodigen alle vrijwilligers/medewerkers, die werkzaam zijn in de Protestantse Gemeente Rijswijk, uit voor een informele avond die gehouden wordt in de Nieuwe Kerk op vrijdag 7 november a.s. Vanaf 19.30 uur staat de koffie/thee klaar. De voorzitter van de Kerkenraad, Koos van Helden, zal u welkom heten om 20.00 uur. De Griekse zanger/gitarist Yannis Giagourtas zal deze avond een optreden verzorgen. Na dit optreden staat er een drankje en een hapje klaar. Om ongeveer 22.15 uur zal de bijeenkomst afgesloten worden. U kunt zich opgeven door uw naam te zetten op een lijst die in beide kerken aanwezig is. U kunt ook een e-mail sturen naar: [email protected] of [email protected] of een telefoontje naar 070-393 57 87 U bent dus van harte welkom op vrijdag 7 november a.s. vanaf 19.30 uur in de Nieuwe Kerk Het Kerkteam Oude Kerk Het Kerkteam Nieuwe Kerk Kindercatechese najaar 2014 Na de najaarsvakantie begint weer de kindercatechese in de Nieuwe Kerk, op de vrijdagmiddagen 31 oktober, 7, 14, 21 en 28 november. Het zal dit keer gaan over dieren in de Bijbel. De meeste kinderen houden van dieren en het zal hen verrassen dat ook in de Bijbel dieren een grote rol spelen. Spelenderwijs en met behulp van creatieve verwerking worden ze vertrouwd gemaakt met een aantal Bijbelverhalen. Zoals altijd is de deur van de Nieuwe Kerk open vanaf half vier en staat er drinken klaar. Om vier uur beginnen we met het programma, dat tot vijf uur duurt. Je mag een vriendje of vriendinnetje meebrengen. Florence Kuipers en Nel van Tol Info: e-mail [email protected], tel. 070 215 9349

't project 45 67

Kerkrentmeesters

waar in dit nummer

In het vorige kerkblad schreef ik over het opzetten van ontmoetings- en gespreksmomenten met en voor de doelgroep van 45 tot 67 jaar. Ik heb de vraag gesteld of er mensen zijn uit de doelgroep die deze ontmoetingsmomenten samen met mij op willen zetten. Ik heb deze vraag ook gesteld tijdens het Samen Eten op 5 september en ook de vraag gesteld aan de mailgroep. Er hebben negen mensen zich aangemeld om samen met mij dit jaar een aantal van deze ontmoetingsactiviteiten op te zetten!zondagmiddaginloop Negen mensen, dat is heel mooi! Het overleg met deze mensen, in drie verschillende groepen, is tussen het schrijven van deze kopij en wanneer dit kerkblad uitkomt. Ik kan dus nog geen data en onderwerpen doorgeven. Dat doe ik via de mail.

inzamelen van gaven

Pastorale sectie Oud-Rijswijk

Twee mensen hebben aangegeven mee te willen denken in het leggen van contact met ingeschreven Ds. alle M. de Leeuw gemeenteleden vallend in deze doelgroep. Met twee Oosterdwarsstraat 31, 2315 LNdeze Leiden mensen ga ik het plan bedenken. Voor de e-mail: [email protected] uitvoering van het plan hebben we nog wel wat mensen nodig. Ontvang je geen mail over project 45 67, sta je nog niet in de mailgroep en zou je dit wel willen, mail me, dan plaats ik je in de mailgroep. Met hartelijke groet, Sity Smedinga e-mail: [email protected] of tel.: 070 396 7922

Van Binnenuit De Verdieping: voor diepgangers tussen 25 en 50 Op 17 september heeft de eerste bijeenkomst plaatsgehad van gespreksgroep “De Verdieping.” Deze groep, voor ongeveer de leeftijdsgroep tussen 25 en 50, is bedoeld om met elkaar de diepte in te gaan. Om van gedachten te wisselen over geloofs- en levensvragen die raken aan onze eigen ervaringen. Dit gesprek willen we voeren op een afwisselende manier, aan de hand van een hoofdstuk uit een boek, een actueel artikel, een prikkelend Bijbelverhaal, een gedicht of preek. Onze eigen vragen en gedachten, ideeën en meningen komen dan vanzelf ter sprake. We komen 1 keer per maand bij elkaar op de woensdagavond, steeds om 20.30 uur in de Nieuwe Kerk. Iedereen die aan wil schuiven, binnen deze leeftijdsgroep, is van harte welkom. Het maakt niet uit hoe regelmatig je komt. Wil je meedoen? Neem dan even contact op met: ds. Michiel de Leeuw, email: [email protected] / tel.: 06 420 89096

Bijbelleesrooster

Kerkelijke mutaties

Cantate in de Nieuwe Kerk

Van

Beste lezers, Mijn naam is Tom Brouwer en u kent mij vast wel van de Oude Kerk en soms ook weldiaconaal zoals afgelopen startzondag, van de ouderenwerk Nieuwe Kerk.

Ik ben die vader wiens kinderen vrijwilligerswerk doen in landen als Moldavië en Slovenië enontmoeting mijn zoon zit nu tot het eind van het jaar in Montenegro. Nadat ze allemaal vrijwilligerswerk in het buitenland hebben gedaan, heeft nu ook mijn oudste dochter Fleur het plan opgeMw. dr bijdeons... vat om een van hoogste bergen van Havenk Tanzania, de Kilimanjaro, te gaan beklimtelefoon men ten behoeve van Warchild. e-mail:

Sen

Hieronder het verhaaltje van Fleur zelf. Graag wil ik (Fleur) u meenemen op de fantastische uitdaging die mij de komende maanden te wachten staat. Zo’n twee maanden geleden heb ik mij ingeschreven voor een van de grootste uitdagingen van mijn leven: mijn Kili-Challenge voor War Child. Wat dit precies is, wil ik u graag uitleggen: War Child Oorlog is geen kinderspel. Kinderen die opgroeien in conflictgebieden staan voor enorme uitdagingen: ze hebben angsten te overwinnen, heftige ervaringen te verwerken en moeten weer vertrouwen opdoen om de cirkel van geweld te kunnen doorbreken.

Kerkteam OK

Kerkteam NK

Oude Kerk Open

De missie van War Child is helder: zo veel mogelijk kinderen in conflictgebieden helpen hun oorlogservaringen te verwerken met onder andere bescherming, psychosociale hulp en onderwijs. De organisatie zorgt ervoor dat oorlogskinderen in een veilige omgeving samen kunnen bouwen aan een vreedzame toekomst. Voor slechts 12 euro per jaar krijgt een kind eten, drinken, onderwijs en psychologische hulpverlening. Mijn Kili-Challenge De Kilimanjaro is met 5895 meter de hoogste berg van Tanzania in Afrika en hoort daarmee in het rijtje van ‘de zeven toppen’ van de wereld. In februari 2015 klim ik, samen met vier vrienden, in zeven dagen naar de top. Dit is niet alleen een fysieke uitdaging, maar ook een mentale. Met het beklimmen hoop ik niet alleen mijzelf te overwinnen, maar ook aandacht te scheppen voor het werk van War Child. 7

Ker

L

s

k

k

K Het doel Naast dat ik hard moet gaan trainen om de uitdaging fysiek aan te kunnen, heb ik mijzelf ook het doel gesteld om 2400 euro voor War Child op te halen (2400 euro betekent een jaar lang hulp voor 200 kinderen). Voordat ik de berg op ga haal ik door middel van grote en kleine donaties het geld op. Natuurlijk wil ik ook best wat voor het geld doen, zo neem ik uitdagingen graag aan. Wilt u bijvoorbeeld een buurtfeest georganiseerd hebben? Wilt u een taart voor uw verjaardag bezorgd krijgen? Of hulp met verhuizen? Doe mij een bod en we gaan in overleg. Help mij naar de top! Ds. A.M. Spijkerboer telefoon: 396 3775 Doneren? e-mail: [email protected] Doneren gaat het bestt/mvia de website: Werkdagen: maandag donderdag. www.warchild.nl/actie/fleurs-kili-challenge

Pastorale sectie Nieuw-Rijswijk

aanwezig in Het Kruispunt (Dr. H.J. van Mooklaan 33) Liever niet via internet? Dan kan het de 1e en 3e maandagochtend gestort wordenvan naar: van de maand 09.00 -12.00 uur en Naam: War Child van Holland Amsterdam dinsdagmiddagen 14.30te - 17.30 uur

IBAN rekeningnummer: NL56RABO0166366366 O.v.v.: Donatie Kili-Challenge Fleur Brouwer Laat u het dan wel even weten zodat ik War Child kan waarschuwen dat de donatie er aan komt? Voor contact of vragen gaat u naar: e-mail: [email protected] of telefoon: 06 236 17930 Of neem contact op met mijn vader Tom Brouwer (kerkrentmeester Oude Kerk) [email protected] ‘  

kerkradio en kerktelevisie

t project 45 67

Alvast bedankt. Fleur Brouwer

Vanuit de kerkenraad In het Kerkblad van september jl. heb ik voor het eerst in ruim vijf jaar mijn vaste column niet geschreven. Misschien was het u opgevallen… Sinds eind juli ging mijn volledige aandacht en zorg uit naar mijn vrouw Inge (55), die ernstig ziek was. Haar medische situatie verslechterde van week op week. Op zondag 14 september is Inge thuis overleden. De dankdienst voor vrijdag 19 september Mw.haar drs.leven A.W. op van Kleunen inHavenkade de Oude Kerk door ds. 24, werd 2312 geleid RT Leiden Michiel de Leeuw. Onze dochters Mieke telefoon: 071 514 2530 en Marijke en ikzelf pakken momenteel e-mail: [email protected] de draad weer op, waarbij we grote dankbaarheid voelen voor alle steun die we mede vanuit de kerk in Rijswijk mogen ontvangen. Graag wil ik u allen hartelijk danken voor al deze steun en bemoediging in deze zware tijd!

Seniorenpastoraat

Een gevolg van het voorgaande is dat ik ook de twee vergaderingen van kerkenraad (18 augustus) en moderamen (15 september) heb overgeslagen. Ik kan u dus niet uit eigen ervaring informeren over de laatste stand van zaken. Maar aan de hand van de beide vergaderverslagen die ik ontving zal ik toch proberen u enigszins

Maaltijd

8

Kerkelijke berichten

‘bij te praten’ over enkele zaken die in onze kerkenraad zijn besproken. Een zwaarwegend onderwerp wordt in augustus aangedragen door het College van Kerkrentmeesters: de jaarrekening 2013 van onze Protestantse Gemeente Rijswijk. De gestage afname van het aantal betalende gemeenteleden (Kerkbalans) en de daardoor verminderende jaarlijkse inkomsten impliceren dat we interen op ons vermogen. Het is noodzakelijk om onze kosten en het beheersen daarvan opnieuw onder de loep te nemen: de kerkrentmeesters zullen dit najaar een paar scenario’s opstellen. Deze worden in de kerkenraad besproken om ons financiële beleid nader aan te passen. Na deze bespreking wordt de jaarrekening 2013 goedgekeurd. Positief nieuws is er over de ontwikkeling in het ouderenpastoraat. Ds. Spijkerboer heeft goede en prettige ervaringen opgedaan met de bijeenkomsten en gesprekken met veel ouderen in de sectie Nieuw-Rijswijk: ze gaat deze activiteit vervolgen met opnieuw drie bijeenkomsten in november en drie bijeenkomsten in januari. U wordt van harte uitgenodigd om een bijeenkomst bij te wonen als u hierover een brief van ds. Spijkerboer ontvangt! Er wordt hard gewerkt aan de musical die in 2015 in de Nieuwe Kerk zal worden opgevoerd. Ook het Project 45-67 wordt besproken: de eerste twee jaar van dit project zijn nu achter de rug en de kerkenraad heeft besloten het project met een derde jaar te verlengen tot september 2015. De projectleider mw. Sity Smedinga zal alle betrokken gemeenteleden graag uitnodigen voor verdere activiteiten. Op 21 september is de gezamenlijke Startzondag gehouden in de Nieuwe Kerk: een zeer geslaagde bijeenkomst, waarbij we konden genieten van het muzikale verhaal van harpiste Carla Bos en van onze gezamenlijke lunch en gesprekken. In de ochtenddienst in de Nieuwe Kerk vond de intrede plaats van mw. Therese van Kampen, onze nieuwe diaconaal werker. We wensen haar Gods zegen toe bij haar werk in Rijswijk! Huibert van Eijsden, Scriba Kerkenraad.

Gevraagd Graag wik ik in contact komen met iemand, die me eenmaal per week huishoudelijke hulp kan bieden. Inlichtingen: Van Vredenburchplantsoen 46, 2282 WB Rijswijk tel.: 3991042

Pastorale sectie Oud-Rijswijk Ds. M. de Leeuw

Ds. M. de Leeuw 31, 2315 LN Leiden Oosterdwarsstraat Oranjelaan 29, 2281 GA Rijswijk e-mail: [email protected] telefoon: 06 4208 9096 e-mail [email protected] Werkdagen: ma, di, do, vr Aanwezig in Ontmoetingswinkel JC09 2e en 4e dinsdag van de maand, van 14.30 tot 16.30 uur

PG Rijswijk-stal op het Strandwalfestival Wellicht heeft u het gezien: de Protestantse Gemeente Rijswijk was vertegenwoordigd op het Strandwalfestival. Samen met een heel aantal andere maatschappelijke en kerkelijke organisaties stonden we met een eigen kraam op het zgn. Helpende Handen Plein, voor de Bonifatiuskerk. Daar hebben we het bestaan en het werk van de PG Rijswijk onder de aandacht van belangstellenden gebracht. Dank aan de vrijwilligers die hiermee hebben geholpen!

Van Binnenuit

Bijbelleesrooster

Geslaagde Startzondag Op 21 september vond de Startzondag plaats. Het begon in de Oude Kerk met een feestelijke dienst, waaraan een Projectkoor, voor de gelegenheid bestaande uit louter vrouwenstemmen, een belangrijke bijdrage leverde. Dit o.l.v. onze cantor-organist Henny Heikens. Zo hebben we ook als gemeente weer een aantal onbekende liederen en acclamaties kunnen zingen. Er waren veel kinderen in crèche en kindernevendienst, wat ook altijd bijdraagt aan de vreugde! En een bewoner en begeleider van de Berkenhof hebben aandacht gevraagd voor het vrijwilligerswerk aldaar. Na afloop van de dienst heeft een aantal Oude Kerkers de sprong naar de Nieuwe Kerk gewaagd, alwaar zij getrakteerd zijn op een verrassend en verhalend harp-optreden, alsmede een gezellige lunch met alvast een blik op de activiteiten van het komende seizoen. Dank aan de organisatie!

Kerkelijke mutaties

In toga op de Dam Op maandag 22 september hield de Protestantse Kerk Nederland in Amsterdam een Predikantendag, ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de PKN. Belangrijk thema van de dag was de missionaire kant van het gemeentezijn en het predikantschap. Als kerk naar buiten treden en op nieuwe plekken present zijn, dat is een van de speerpunten voor de toekomst. Daarnaast was het erg leuk om allerlei collega’s uit het hele land te ontmoeten en te spreken. Kleurrijk hoogtepunt was de groepsfoto buiten op de Dam, met honderden collega’s waarvan het merendeel in toga. Wellicht heeft u de foto de volgende dag in Trouw zien

d

s

k

staan. En zelfs Pow-News had ’s avonds een TV-reportage: het moet eigenlijk niet gekker worden… Overlijdensberichten Op maandag 1 september is ons gemeentelid Cees Trouw dood aangetroffen in zijn woning aan de Tulpstraat. Cees is 80 jaar geworden. Hij was alleenstaand en een markant gemeentelid. Hij had een kritische geest, en was erg gehecht aan een zekere rechtzinnigheid. Die rechtzinnigheid trof hij niet altijd aan in de Oude Kerk, zodat hij regelmatig ook in andere kerken te vinden was. Hij zong graag, en met luide stem, vooral de psalmen waren hem dierbaar. Tot een aantal jaren terug verzorgde hij het preekrooster, en tot zijn overlijden was hij zelfs nog actief met een rol in de musical die momenteel in de Nieuwe Kerk wordt voorbereid. Op maandag 15 september, om 13.30 uur, is zijn leven herdacht in een dienst van Woord en Gebed, in Zuid-Beijerland, Cees’ geboortegrond. Aansluitend is hij daar begraven. Op 13 september is overleden ons gemeentelid Maarten Kribbe. Hij is 90 jaar geworden. Hij werd thuis verzorgd aan de Nassaukade 57, door zijn familie en een verpleegkundige. Sinds 2008 was hij weduwnaar en de laatste jaren ging hij zelf geestelijk en lichamelijk achteruit. Tragisch genoeg is hij in de nacht van 13 september onverwacht en zonder begeleiding zijn huis uitgelopen. Hij was gedesoriënteerd en is bij de Vliet te water geraakt. Zijn lichaam is de volgende morgen gevonden. Op dinsdag 16 september heeft de uitvaart plaatsgehad.  In de vroege morgen van 14 september is Inge van Eijsden overleden, de vrouw van onze scriba Huibert. Twee maanden eerder bleek zij plotseling ernstig ziek, en de ontwikkelingen zijn daarna heel snel gegaan. Inge is 55 jaar oud geworden. Op vrijdag 19 september heeft de afscheidsdienst plaatsgehad in de Oude Kerk. Het was een bijzondere en drukbezochte dienst, waarin de familie ook haar dank

heeft uitgesproken voor alle steun en lieve woorden die zij in de afgelopen tijd heeft mogen ontvangen. De Bijbeltekst die centraal stond, was Prediker 3: voor alles is een tijd. Inge van Eijsden wordt bijgezet in de urnentuin van begraafplaats Oud-Rijswijk. Bericht uit de pastorie Bij het schrijven voor dit kerkblad (29 september) was alles nog vredig en rustig in de pastorie. Maar of dat bij het verschijnen van dit kerkblad nog zo is? Aanwezigheid in JC09 In de maand oktober ben ik (vanwege de omstandigheden) alleen de 4e dinsdag te vinden in JC09, dat wil zeggen op 28 oktober, van 14.30 uur tot 16.30 uur. U kunt gewoon binnenlopen, voor even contact of een goed gesprek en een kop koffie. Bedoeld als een plek met een lage drempel. Wilt u graag dat ik bij u thuis langskom voor een pastoraal contact, laat u dat dan aan mij weten via mail of telefoon? Met een hartelijke groet, Ds. Michiel de Leeuw

Pastorale sectie Midden-Rijswijk Ds.L.S. L.S.Karreman Karreman Ds. Sloepkade9, 9,2725 2725EX EX Zoetermeer Sloepkade telefoon: 3788 telefoon: 079 360 3787 mobile: 06 4646 4646 2356 2356 mobile: 06 e-mail [email protected] e-mail: [email protected]

telefonisch bereikbaar via het mobiele telefonisch bereikbaar via het mobiele nummer en thuis van maandag tot en met nummer en thuis van maandag tot en met donderdag meestal tussen 18.00 en 19.00 u. donderdag meestal tussen 18.00 en 19.00 u. Iedere Iederedinsdag dinsdagaanwezig aanwezigininde deNieuwe NieuweKerk Kerk van (danbereikbaar bereikbaarmet met van10.30 10.30--12.00 12.30uur. u. (dan telefoon telefoonNieuwe NieuweKerk Kerk394 3943118) 3118)

De huisarts en de dominee Wat is het verschil tussen een huisarts en een dominee? De één kun je roepen, de ander komt ongevraagd. Dat is het beeld dat veel, zeker oudere mensen,

waar in dit nummer

van het verschil tussen die twee hebben. Het wordt normaal gevonden om de huisarts te bellen als dat nodig is, maar de predikant, die bel je niet, die voelt aan waar hij of zij nodig is. Nu is dat best begrijpelijk, want er is een groot verschil tussen het werk van een huisarts en een predikant. Het is makkelijker om contact op te nemen met iemand voor pijn in de buik dan voor pijn in de ziel. En wat is pijn in de ziel? Wanneer zou ik een predikant mogen vragen? Moet ik daarvoor in grote geestelijke nood zitten? Of kan het ook als ik gewoon wat vragen heb? Of eens van gedachten wil wisselen over hoe ik mijn afscheid van deze aarde vorm wil geven? Of kan het zelfs als ik alleen die man of vrouw eens een keer wil ontmoeten? Het antwoord op deze vragen is dat dat allemaal kan en dat het allemaal goede redenen zijn om een predikant te vragen. Maar vragen is wel belangrijk. Zeker nu we met veel minder menskracht zijn terwijl er in onze gemeente veel ouderen zijn. Dan moet op een gegeven moment de omslag plaatsvinden dat ouderen zelf gaan bellen. En natuurlijk mag u ook iemand laten bellen, als u het te moeilijk vindt. De tijd dat de dominee zomaar regelmatig langskwam is voorbij. Daarbij moet u bedenken dat in de gemeente van vroeger er juist veel minder ouderen waren en heel veel jonge mensen onder de veertig. Nu is de opbouw van de bevolking omgekeerd. Vroeger was het voor de predikant nog te doen om ‘zijn’ dertig of veertig ouderen jaarlijks te bezoeken. Als het om honderden adressen per sectie gaat, kan iedereen uitrekenen dat dat onmogelijk is. Blijft u dus niet langer zitten wachten maar neem zelf contact op als u bezoek wilt. Een kwestie van even wennen maar veel gezonder dan afwachten. We proberen voor ouderen andere ontmoetingsmogelijkheden te scheppen. Mijn collega Anne Marijke is daar mee begonnen in de vorm van groothuisbezoeken. Nu dit goed blijkt te werken zal ik daar in dit seizoen ook mee aan de slag gaan. Zo krijgen we in ieder geval een gezicht voor u. En verder zijn we maar een telefoontje van u verwijderd. En bent u nog mobiel?

kerkblad bezorger/ster Diaconieuws

Kerkrentmeesters

9

P N

Ds. A.M telefoon e-mail: Werkda

aanwez (Dr. H.J de 1e en van de m dinsdag

e jk

r

met 9.00 u. e Kerk met

K Maak dan van de gelegenheid gebruik om mij in de Nieuwe Kerk op te zoeken, iedere dinsdag van 10.30 tot 12.00 uur. Als u zeker wilt weten dat er niemand anders is, dan is het handig om even te bellen, naar het nummer van de Nieuwe Kerk. Zo zijn er vele mogelijkheden elkaar te ontmoeten ! In de kerk Iedere dinsdag, uitgezonderd vakanties of bijzondere omstandigheden, ben ik in de Nieuwe Kerk aanwezig van 10.30 tot 12.00 uur. Voor een kennismaking, een gesprek of een bespreking van wat dan ook. Er is altijd koffie of thee en u bent van harte welkom

kerkblad bezorger/ster Diaconieuws

Graag tot ziens, thuis, onderweg of in de kerk, hartelijke groet ds. Susan Karreman

Kerkrentmeesters Pastorale sectie Nieuw-Rijswijk

er

ven

s

e

eiden

k

r

ies

Ds. Ds. A.M. A.M. Spijkerboer Spijkerboer telefoon: telefoon: 396 396 3775 3775 e-mail: e-mail: [email protected] [email protected] Werkdagen: maandag donderdag. Werkdagen: maandag t/mt/m donderdag.

Cantate in de aanwezig in Het Het Kruispunt Kruispunt Aanwezig Nieuwe Kerk (Dr. H.J. H.J.van vanMooklaan Mooklaan33) 33) (Dr.

de 1e 1e en en 3e 3e maandagochtend maandagochtend van de de van de van maand van- 12.00 09.00 uur -12.00 uur en maand 09.00 dinsdagmiddagen van 14.30 - 17.30 uur

Het Kruispunt Sinds vorig jaar zit ikouderenwerk minder in Het diaconaal Kruispunt. Dat is soms jammer en lastig. Voor mij scheelt het veel tijd die ik goed kan gebruiken nu er in mijn wijk (die bestaat uit mijn oude sectie plus een deel ontmoeting van de oude sectie vier) zoveel meer ouderen zijn. Ik geniet ervan om meer mensen thuis op te kunnen zoeken. Toch blijf ik de eerste en de derde maandagochtend van de maand ‘zitting’ houden, ons...   behalve ‘wanneerbij ik een vakantieweek heb. Ik ben er op de maandagen 20 oktober en 17 november.

kerkradio en kerktelevisie

t project 45 67

Leerhuis e.a. De eerste leerhuisavond in de Oude Kerk is achter de rug, al waren er nogal wat misverstanden over de datum. Die zijn er voor de komende keren niet meer. We komen weer bij elkaar op donderdagavond 13 november 2014 om 20.00 uur in de Oude Kerk. Het gebed speelt zowel in de Joodse als in de christelijke traditie een grote rol. Wie de bijbel op het midden open slaat komt in het grote gebedenboek van de Psalmen terecht. Wat betekent het gebed in beide tradities? Kunnen we persoonlijk bidden of weten we de woorden steeds moeilijker te vinden? Mw. drs. A.W. van KleunenIn de spiegel van de traditie wat spirituaHavenkade 24,kijken 2312we RTnaar Leiden liteit en gebed voor2530 onszelf betekenen. telefoon: 071 514 e-mail: [email protected] Reis naar Israël oktober 2015 Van 11 – 19 oktober 2015 (en niet al in

Vanuit de kerkenraad Kerkteam OK Kerkteam NK

Seniorenpastoraat Oude Kerk Open

10

2014, zoals sommigen dachten) reizen we bij voldoende belangstelling – door Israël. De bekende toeristische punten zullen worden aangedaan (Massada, Dode Zee, Yad Vashem, de grotten van Ein Gedi, Nazareth), maar ook zijn er ontmoetingen met Joodse Israëli’s en met Palestijnse christenen, zodat u zelf een beeld kunt krijgen van de buitengewoon ingewikkelde situatie. Bovendien hopen we een Ds. A.M. Spijkerboer synagogedienst mee te maken. telefoon: 396 3775 e-mail: [email protected] Druk-druk Werkdagen: maandag t/m donderdag. Eind september kwamen we voor de eeraanwezig in Het ste keer van ditKruispunt seizoen samen met een (Dr. H.J. van Mooklaan 33) gemeenschappelijk bereide maaltijd. De de 1e en 3e maandagochtend eerstvolgende keer dat we bijuur elkaar van de maand van 09.00 -12.00 en komen is donderdagavond oktober dinsdagmiddagen van 14.30 -23 17.30 uur om 20.00 uur in de Nieuwe Kerk. We lezen het eerste hoofdstuk van Jan Offringa, God is niet te vangen, Onorthodoxe gesprekken over veranderend geloof.

Pastorale sectie Nieuw-Rijswijk

kerkradio en kerktelevisie

Ouderenpastoraat Ondertussen hebben we besloten verder te gaan met de ontvangsten, zoals we ze in mei en juni in het Kruispunt en bij mij thuis hadden. Ook in de late herfst en in de winter zullen we de gelegenheid hebben elkaar te ontmoeten. Mijn zorgen over ‘mist en mest ‘en vuile koude regen’ (uit een   zwartgallig gedicht van P.A. de Genestet over Nederland) heb ik opzij gezet. Als het werkelijk glad is of we kunnen van de bergen sneeuw de deur niet uit kunnen we altijd nog zien wat we doen. Daar wil ik nu (eind september, prachtig weer) nog niet aan denken. In de loop van de komende maand of in de loop van december kunt u weer uitnodigingen verwachten voor een middag bij u in de buurt.

t project 45 67

wijs was, zou je dit niet doen”, zeg ik, terwijl ik de eierstruif opruim. Hij kijkt op me neer vanaf de keukenkastjes, met een gezicht dat zegt: “Zul je het ooit helemaal zeker weten…?” Hier nu het gedicht. Het is van Driek van Wissen en het staat in De badman heeft gelijk (Amsterdam, 1982) Joris Ik heb vanavond, met de poes op schoot, de onrust uit het beestje weggestreken, waarbij de goedzak mij heeft aangekeken met ogen zo onpeilbaar diep en groot, dat het mij één moment heeft toegeleken, als was hij eeuwen lang al deelgenoot van het geheim van leven en dood en nu dan op het punt stond om te spreken. Een aandrang, waar hij niet voor is bezweken, omdat hij langzaamaan de ogen sloot en nog een lome haal gaf met zijn poot als halve aai en onzachtzinnig teken, dat men hem ooit nadrukkelijk verbood het zwijgen rond die zaken te verbreken. Met hartelijke groet, Annemarie van Kleunen

Diaconieuws

Vanuit de kerkenraad

Hartelijke groet, Ds. Anne Marijke Spijkerboer Ds. Anne Marijke Spijkerboer

Seniorenpastoraat Mw. drs. A.W. van Kleunen Havenkade 24, 2312 RT Leiden telefoon: 071 514 2530 e-mail: [email protected] Uitnodiging Bent u 75 jaar of ouder? En hebt u behoefte aan bezoek? Dan kunt u mij bellen. Dan kom ik. Gift Bij een van mijn bezoeken ontving ik e 20. Hartelijk dank daarvoor.

Maaltijd

Dierendag Als u dit leest, is dierendag alweer voorbij. Maar ik laat mij niet de kans ontnemen om toch, een beetje verlaat, een dierengedicht te plaatsen. Het gaat over iets dat ik herken in mijn eigen katten: soms kijken ze je aan of ze alle wijsheid van de wereld bezitten. Maar een andere keer is er één zo dom dat hij al springend een schaaltje eieren van de ijskast gooit. “Als je echt

Kerkelijke berichten Lezers schrijven

Van de diaconaal werker… Startzondag 21 september was het zover: een nieuwe start van het kerkelijk seizoen voor de Oude en de Nieuwe Kerk. Ook de officiële start voor mijzelf als diaconaal werker, want in de Nieuwe Kerk ben ik tijdens de startdienst in de bediening gesteld. En wel in het ambt van diaken met speciale opdracht. Na mijn jawoord op een aantal officiële vragen ben ik ingezegend door de predikant Susan Karreman en het college van Diakenen. Voor wie in de Oude Kerk was of niet in de kerk kon zijn, heb ik bovenstaande foto bijgevoegd. Dan hebt u er toch een beeld bij, want diaconaal werker ben ik natuurlijk namens beide kerken. Na de inzegening heb ik een persoonlijke geloofbelijdenis uitgesproken. Het was goed om zo even zichtbaar te zijn voor velen. Vanuit mij de wens dat er een goede en vruchtbare samenwerking mag zijn met uw gemeente. Diaconale viering en stichting ‘de Slimme Boefjes’. Op 26 oktober hoop ik samen met pastor Ingrid van der Aart voor te gaan in de

d

s

k

telefonisch Ds. M. debereikbaar Leeuw via het mobiele

tweede oecumenische diaconale viering van dit jaar. In deze viering zal aandacht gevraagd worden voor een project uit deze regio. Namelijk ‘de Slimme Boefjes’. Als leden van de diaconie zijn we op bezoek geweest bij deze stichting. Op dinsdag 23 september werden we er hartelijk ontvangen. Ingeborg Kerkhof is initiatiefneemster van deze stichting en de stichting heeft nu veel vrijwilligers. De vrijwilligers zamelen babyspullen in op 80 plekken in Nederland. (Rijswijk, Centrum Jeugd en Gezin, Karel Doormanlaan 155). Met de verkregen spullen vormen zij een ‘Startkid’, een startpakket voor moeders die een kindje verwachten, maar niet veel te besteden hebben. Door middel van het startpakket worden er een aantal zorgen uit handen genomen. Op de verzamelpunten worden babykleding en benodigdheden (tot 6mnd) verzameld. Van de ingezamelde spullen, aangevuld met gekochte dekens en lakens wordt de ‘Startkid’ samengesteld. Dit samenstellen gaat gepaard met veel zorg, want elk pakket is uniek. Er wordt veel zorg besteed aan het maken van bijpassende setjes kleding. Op de locatie treffen wijDs. danL.S. ookKarreman stellingen met kleding op maat uitgezocht, stapels shirts, Sloepkade 9, 2725 EX broeken, Zoetermeer e.d. Vanuit die stapels worden de setjes telefoon: 079 360 3787 opmobile: maat en kleurstelling uitgezocht, want 06 4646 2356 elke doos heeft zijn eigen kleurstellingen. e-mail: [email protected] Juist die zorg maakt elk pakket uniek. telefonisch bereikbaar via het Het bijzondere vind ik ook datmobiele er door eninmiddels thuis van maandag tot en met denummer stichting met verschillende donderdag meestal tussen 18.00 en 19.00 u. partners wordt samengewerkt. Zo kan de Iedere dinsdag aanwezig in de Nieuwe Kerk stichting gebruik een prakvan 10.30 - 12.30maken u. (danvan bereikbaar met tijkschool de gedoneerde kleren wast telefoon die Nieuwe Kerk 394 3118) en worden er houten kisten getimmerd om de kleding in te zamelen. Met andere organisaties worden spullen uitgewisseld zodat er niets van dat wat gegeven wordt onbenut blijft. Ingeborg vertelt met een enorme passie over deze stichting. Vorig jaar heeft de stichting 50 pakketten uitgereikt. Dit jaar is de vraag naar een pakket enorm gestegen, er zijn nu al 200 pakketten uitgedeeld. Dit komt onder andere doordat de stichting meer landelijke bekendheid heeft gekregen, doordat ze diverse ziekenhuizen en verloskundige praktijken hebben aangeschreven alsmede ook door de nominatie van Ingrid als ‘Ster van 2014’ in het weekblad Libelle. Samen met negen andere initiatieven maken Ingenborg en de stichting kans op een prijs.

Pastorale sectie Midden-Rijswijk

waar in dit nummer

inzamelen van gaven zondagmiddaginloop

Elke aanvraag voor een ‘Startkid’ komt bij de stichting binnen via huisarts, verloskundige of andere maatschappelijke organisaties. Ingeborg vertelde dat ze onlangs door een ziekenhuis gebeld werd, omdat zij een jonge vrouw hadden binnengekregen, die niet wist dat ze zwanger was, en die ging bevallen. Ze verliet het ziekenhuis met een startdoos van ‘Slimme Boefjes’. Om dit werk voort te zetten is er Ds.nodig M. de geld omLeeuw dekens en lakens te kopen Oosterdwarsstraat 2315 LN Leiden en is er behoefte aan31, goede gebruikte e-mail: [email protected]

Pastorale sectie Oud-Rijswijk

babykleding. Wilt u meer info: zie www. slimmeboefjes.nl of bel. Slimme Boefjes is telefonisch bereikbaar uitsluitend op maandag en op vrijdag van 9.00 – 17.00 uur, op telefoonnummer: 06 5519 1066 Graag ontmoet ik u in de diaconale viering! Rest mij u vrede en alle goeds te wensen, Therese van Kampen Het College van Diakenen heeft in de vergadering van 25 september besloten om uit het budget Noodhulp de volgende bedragen over te maken: 6.000 euro aan Artsen zonder Grenzen, ter bestrijding van het Ebolavirus 1.200 euro aan East African Care, vooral werkzaam in Kenya, voor aanvulling van het budget voor medicijnen voor de allerarmsten. De donatie van e 6.000,- wil Artsen zonder Grenzen besteden aan het ebolabehandelcentrum in Kailahun, Sierra Leone. Hulpverlener Ronald Kremer is net terug uit Sierra Leone, waar hij werkte als verpleegkundige in het ebolabehandelcentrum. Hij hield er een aangrijpend dagboek bij, te vinden op de website www. artsenzondergrenzen.nl

kerkblad Wat kunt u doen: - Uw gebed voor artsen die in zeer moeibezorger/ster lijke omstandigheden werken, en de patiënten die het virus hebben. - Een donatie aan Artsen zonder Grenzen: IBAN nummer NL13 INGB 0000 0040 54 ovv bestrijding ebola

Diaconieuws

Peter Driessen, 2e penningmeester Diaconie

Kerkrentmeesters Gaven over de maand juli 2014. Diaconie - Het Straatpastoraat e 298,60 - Zendingsbussen 161,05 - KND 19,30 - Voedselbank 100,00 - Hulpbetoon 308,55 - Heilig Avondmaal 166,10 - Wereldhuis 352,11 Protestantse Gemeente - JOP 226,20 - Oude Kerk Open 115,16 - KoffieKip NK 32,66 - Care for Brazil 451,37 diaconaal ouderenwerk - Kerk 872,32

Cantate in de Nieuwe Kerk

Gaven over de maand augustus 2014 Diaconie - Charilove Nigeria ontmoeting e 420,38 - Voedselbank 552,60 - Zendingsbussen 103,29 - KND 19,07 - Exodushuis 367,51 bij kinderen ons... in - St.leergeld voor onze regio 330,59 - Heilig Avondmaal 52,25

nummer en thuis van 31, maandag met Oosterdwarsstraat 2315 tot LNen Leiden donderdag meestal tussen 18.00 en 19.00 u. e-mail: [email protected] Iedere dinsdag aanwezig in de Nieuwe Kerk Protestantse Gemeente van 10.30 - 12.30 u. (dan bereikbaar1.337,60 met - Kerk Nieuwe Kerk 394 3118) - telefoon KoffieKip NK 55,35

Ontvangen giften Via ds. Michiel de Leeuw ontving de diaconie een tweetal giften. Eén keer e 50,= voor de Voedselbank en één keer e 50,= voor de Stichting Leergeld. Hartelijk dank voor deze giften. Ze zullen worden overgemaakt naar de genoemde doelen.

K

waar in dit nummer Van Binnenuit

Namens het College van Diakenen, Hendrik-Jan Dijkstra, penningmeester

inzamelen van gaven Bijbelleesrooster

Oktober zondagmiddaginloop zo 12 Ezechiël 23:1-10 ma 13 Ezechiël 23:11-20 di 14 Ezechiël 23:21-35 wo 15 Ezechiël 23:36-49 do 16 Ezechiël 24:1-14 vr 17 Ezechiël 24:15-27 za 18 Psalm 17

Kerkelijke mutaties

Pastorale sectie Pastorale sectie Nieuw-Rijswijk zo 19 Efeziërs 4:1-6 Oud-Rijswijk Ds. A.M. Spijkerboer

ma 20 Efeziërs 4:7-16 telefoon: 396 3775 4:17-24 di Ds. M.21 deEfeziërs Leeuw e-mail: [email protected] wo 22 Efeziërs 31, 4:25-5:2 Oosterdwarsstraat 2315 LN Leiden Werkdagen: maandag donderdag. do Efeziërs t/m 5:3-20 e-mail: 23 [email protected] aanwezig in Het Kruispunt vr 24 Deuteronomium 4:44–5:5a (Dr. 33) za H.J. van 25 Mooklaan Deuteronomium 5:5b-21 de 1e en 3e maandagochtend van de maand van 09.00 -12.00 uur en zo 26 Deuteronomium 5:22–6:3 dinsdagmiddagen van 14.30 - 17.30 uur

ma di wo do vr

27 Deuteronomium 6:4-25 28 Deuteronomium 7:1-11 29 Deuteronomium 7:12-26 30 Deuteronomium 8:1-6 31 Deuteronomium 8:7-20

zo ma di wo do vr za

2 3 4 ‘5 6 7 8

kerkradio en November kerktelevisie za 1 Deuteronomium 9:1-24 Van Binnenuit

zo

Psalm 131 Deuteronomium 9:25–10:11 Deuteronomium 10:12–11:9 Deuteronomium 11:10-32   Efeziërs 5:21-33 Efeziërs 6:1-9 Efeziërs 6:10-17

t project 45 67 Bijbelleesrooster 9 Efeziërs 6:18-24

Vanuit de kerkenraad Kerkelijke mutaties

Vertrokken naar Den Haag: Hr. M.C. de Jong, Terracottastraat 1 (Rijswijk-Midden) Vertrokken naar Leidschendam: Mevr. T. Lemstra, Eiklaan 35, (RijswijkOud)

Seniorenpastoraat

Vertrokken naar Ter Aar: Mw. drs. A.W. van Kleunen Mevr. F. van Egmond-van Delft, Van Havenkade 24, (Rijswijk-Midden) 2312 RT Leiden Dijcklaan 102, telefoon: 071 514 2530 e-mail: [email protected] 11

d

il:

telefoon: 396 3775 [email protected] waar in dit nummer

aar in dit nummer nisch bereikbaar via het mobiele

e-mail: [email protected]

bezorger/ster

Werkdagen: maandag t/m donderdag.

aanwezig Het Kruispunt mer en thuis vaninmaandag tot en met Binnenverhuizingen: (Dr. H.J. van Mooklaan 33)en 19.00 u. erdag meestal tussen 18.00 zondagmiddaginloop Fam. Anicic-Bader, Beetslaan de 1e T.J.M. en 3e maandagochtend e dinsdag in 09.00 denaar Nieuwe Kerk 112 (Rijswijk-Oud) Beetslaan vanaanwezig de maand van -12.00 uur en 72 0.30 - 12.30 u. (dan bereikbaar met dinsdagmiddagen van 14.30 - 17.30 uur (Rijswijk-Oud) on Nieuwe 394 3118) vanDs. Mevr.Kerk S. Slagboom-Kastelein, v.d. inzamelen gaven

Pastorale sectie Midden-Rijswijk

Boschlaan 92 (Rijswijk Nieuw) naar Van Ds. L.S. Karreman Vredenburchweg 531 (Rijswijk-Nieuw) Sloepkade 9, 2725 EX Zoetermeer telefoon:op079 3787 in de leeftijd Overleden 12 360 augustus vanmobile: 97 jaar: 06 4646 2356 zondagmiddaginloop e-mail:Jacoba [email protected] Johanna Nolten-Ratelman, Julialaantje 38 (Rijswijk-Oud) telefonisch bereikbaar via het mobiele Ds.Overleden M.nummer de Leeuw opthuis 28 augustus in de leeftijd en van maandag tot en met vandonderdag 92 jaar: meestal tussen LN 18.00 en 19.00 u. Oosterdwarsstraat 31, 2315 Leiden Iedere dinsdag aanwezig in de Spoorlaan Nieuwe Kerk Nicolaas Adriaan Holling, Gen. e-mail: [email protected] van 10.30 - 12.30 u. (dan bereikbaar met 62F405 (Rijswijk-Nieuw) telefoon Kerk 394 3118) ‘ Nieuwe Overleden op 30 augustus in de  leeftijd van 96 jaar: Matijsje Sybrina Kuijvenhoven-v. Staalduinen, Sammersweg 8 (RijswijkDs. M. de Leeuw Nieuw) Oosterdwarsstraat 31, 2315 LN leeftijd Leiden Overleden op 31 augustus in de e-mail: [email protected] van 78 jaar: Gerrit van Veller, Klarinetstraat 5 (Rijswijk-Midden) Overleden op 1 september in de leeftijd van 80 jaar: Cornelis Trouw, Tulpstraat 5-F de Leeuw Rijswijk-Oud) dwarsstraat 31, op 2315 LN Leiden Overleden 4 september in de leeftijd van 101 jaar: [email protected] Johanna Wilhelmina Bogerd-Gerritsen, Gen. Spoorlaan 62F206 (Rijswijk-Nieuw) Overleden op 5 september in de leeftijd van jaar: Mw.80 drs. A.W. van Kleunen Riek Huisman-v.Veen, Dr. Leiden H.J. v.Mooklaan Havenkade 24, 2312 RT zondagmiddaginloop 65 (Rijswijk-Nieuw) telefoon: 071 514 2530 Overleden op 13 september in de leefe-mail: [email protected] tijd van 90 jaar: Maarten Kribbe, Nassaukade 57 (Rijswijk-Oud) Overleden op 14 september in de leefvan 55 jaar: M. de tijd Leeuw Ingeborg Marie v. Eijsden-Horsten, erdwarsstraat 2315 LN Leiden Eiklaan 5331, (Rijswijk-Oud)

Pastorale sectie en zamelenkerkradio van gaven s Oud-Rijswijk kerktelevisie

waar in dit nummer

zondagmiddaginloop Pastorale sectie t project 45 67

Oud-Rijswijk

Pastorale sectie Vanuit de kerkenraad

waar in dit nummer nzamelen van gaven

Oud-Rijswijk

diaconaal ouderenwerk Cantate in de

Diaconieuws Nieuwe in Kerk Cantate de Nieuwe Kerk

HET KRUISPUNT Sociëteit voor ouderen Inl.: mw. C. van Dijk, tel.: 393 1377 b.g.g. 06 234 ontmoeting 77401 of 06 373 17006 Donderdags om de veertien dagen in Het Kruispunt aan de Dr. H.J. van Mooklaan 33, om 13.45 uur.

kerkblad diaconaal ouderenwerk bezorger/ster Kerkrentmeesters

De komende soosmiddagen bij ons... zijn op de donderdagen 23 oktober en 6 november.

Diaconieuws diaconaal ouderenwerk

DIACONAAL ZUSTERCOMITÉ ontmoeting Sectie Oude Kerk Contactadres: Mw. M. van Schie, Sir W. Churchilllaan 38, 2282 JE, tel.: 390 8140.

Cantate inOK de Kerkteam bij ons... Kerkrentmeesters ontmoeting Nieuwe Kerk

De bijeenkomsten zijn in de Nieuwe Kerk, Steenvoordelaan 364, eenmaal in de twee weken, op dinsdagmiddag van 14.00 – 16.00 uur.

Kerkteam NK

Kerkteam OK bij ons... Cantate in de Van Binnenuit 21 oktober In beweging Elly van der Laan Nieuwe Kerk diaconaal ouderenwerk zondagmiddaginloop Voor de pauze wordt er wat verteld over Kerkteam NK inzamelen van gaven de achtergrond van artrose en reuma. Na

Seniorenpastoraat Van Binnenuit

Bijbelleesrooster Pastorale sectie

Oud-Rijswijk Bijbelleesrooster

Kerkelijke mutaties Pastorale sectie

Oud-Rijswijk

il: [email protected]

woensdag septembermutaties heeft in de Ds. M. de3Leeuw Kerkelijke VanOp Binnenuit Oude Kerk het huwelijk31, plaats Oosterdwarsstraat 2315gevonden LN Leiden

Maaltijd

van:e-mail: [email protected] Peter Oskam en Pauline Maria Kleijbeuker door Ds. J. Eerbeek, Julianastraat 27 (Rijswijk-Oud)

Kerkelijke berichten

k Bijbelleesrooster Autodienst

Inlichtingen bij: Oude Kerk Arie Ceton, tel.: 395 2194 Nieuwe Kerk Trudy van Dop, tel.: 393 5787

Lezers schrijven

Van Binnenuit Van Binnenuit Bloemen Nieuwe Kerk erkelijke mutaties Iedere zondag wordt een boeket bloemen als groet van de gemeente naar een gemeentelid gebracht, bijvoorbeeld bij ziekte, geboorte en ander lief en leed. Als u een adres weet, kunt u dat doorgeven aan Trudy van Dop, tel.: 393 5787 of Tine v.d. Meijden, tel.: 393 4000.

Bijbelleesrooster

Bijbelleesrooster 12

Kerkelijke mutaties

Kerkelijke mutaties

de pauze gaan we zelf oefenen.

Oude Kerk ontmoeting Kerkteam OK Open

4 november Leger des Heils Een officier van het Leger des Heils en diaconaal ouderenwerk een ex-drugverslaafde zullen ons een boeiende middag bieden en een inkijk geven in het reilen en zeilen van de organisatie van het Leger.

Oude Kerk ontmoeting Open bij ons... Kerkteam NK

Bij ons… …Kun je elkaar ontmoeten, bij ons...creatief bezig zijn of gewoon een praatje komen maken. Bij ons is een initiatief dat wekelijks plaatsvindt in de Ontmoetingswinkel, Kerklaan 3 in Rijswijk. Bij ons is iedere dinsdagmorgen van 09.30 tot 12.00 uur. Wij maken het gezellig met elkaar onder het genot van een kopje koffie of thee. Wij vinden het leuk als u een kijkje komt nemen Bij ons!

Kerkteam OK Kerkteam OK Oude Kerk Open Kerkteam NK Kerkteam NK

Tot ziens Bij Ons, Adri, Margie en Marilyn.

Crea-groep Het Kruispunt Van deze plaats wil ik u informeren over het wel en wee van de crea. Buiten de dinsdagmorgen in Het Kruispunt, waar gemiddeld tussen de 15 en 20 dames bij elkaar komen, om alles te maken wat wij verkopen voor kleine doelen, zijn er ook een paar dames die thuis voor ons werken. Dat kan zijn kaarten, die met heel veel geduld worden

Oude Kerk Open Oude Kerk

Open

Vanuit de aanwezig in Hetkerkenraad Kruispunt K (Dr. H.J. van Mooklaan 33) de 1e en 3e maandagochtend

t project 45 67

geknipt uit o.a. Marjolein Bastin kalenders, ‘ de maand van 09.00  -12.00 uur en van of Anton Pieck. Of met prachtige bloemen, dinsdagmiddagen vankunstwerk14.30 - 17.30 uu achtergrondjes, randjes, echte ‘   jes maken. Deze kaarten verkopen we nog steeds voor een euro per stuk, of 6 voor e 5,-. Maar we hebben ook geborduurde kaarDs. A.M. Spijkerboer ten, die we verkopen telefoon: 396 3775 voor e1.50. Als u weet wat een werk daarin zit, ga je e-mail: [email protected] zo’n kaart ineens mett/m andere ogen bekijWerkdagen: maandag donderdag. ken. Thuis borduurt een mevrouw kleine aanwezig in Het Kruispunt voorstellingen op stramien. Alles dezelfde Mw. A.W. van (Dr. H.J. drs. van Mooklaan 33) Kleunen kant de kruissteekjes, dat is 24, 2312 RT want Leiden deHavenkade 1eop enmet 3e maandagochtend belangrijk voor het resultaat. van de maand van 09.00 -12.00 uur en telefoon: 071 514 2530 d dinsdagmiddagen vanbij 14.30 uurze Deze [email protected] komen ons,- 17.30 waarna e-mail: mee worden genomen naar huis, om in vier handelingen (op maat maken, kaartvenstertje, kleur bij elkaar zoeken, en plakken) een ‘kaart te maken. En dat   Mw. drs.met A.W. vanveel Kleunen allemaal heel geduld en liefde Havenkade 24, 2312 RT Leiden voor onze goede doelen. telefoon: 2530 Met deze 071 blik 514 achter de schermen van e-mail: de crea,[email protected] hoop ik dat u met nog meer genoegen onze kaarten in de toekomst zult blijven kopen. Alle dames van de crea heel hartelijk dank voor jullie inzet, en gezelligheid.

Pastorale sectie 45 67 t project Nieuw-Rijswijk

Vanuit de kerkenraad

kerkradio en Seniorenpastoraat Vanuit de kerkenr kerktelevisie

Seniorenpastoraat

t project kerkradio en 45 67 kerktelevisie

Seniorenpastora

Vanuit de kerkenra Maaltijd

Mw. drs. A.W.45 van67 Kleunen ‘t project   Havenkade 24, 2312 RT Leiden Tijdens een presentatie door de heer Joop Josee op de 071 ouderen van telefoon: 514SOOS 2530 Het Kruispunt is een gift overhandigd van e-mail: annemarievankleunen@sc e 200,- voor het project op Bali waar hij bij betrokken is. Het betreft de scholing en opvang van gehandi-capte kinderen aldaar. De omstandigheden zijn daar erg slecht voor deze kinderen. Veelal worden ze om hun handicap verstoten door de familie en aan hun lot overgelaten.

Maaltijd Kerkelijke berichten Vanuit de kerkenraad

Lezers berichten schrijven Kerkelijke

Seniorenpastora

Willy Rog

Mw. drs. A.W. van Kleunen Lezers schrijven Havenkade 24, 2312 RT Leiden Seniorenpastoraat telefoon: 071 514 2530 Langs deze wegannemarievankleunen@sca wil ik mijn dank uitspreMw. drs. A.W. van Kleunen e-mail:

Maaltijd

ken voor de bloemen mocht ontvanHavenkade 24, 2312 die RT ikLeiden gen. Het gaf telefoon: 071een 514goed 2530gevoel te weten dat er aan je wordt gedacht in tijden van e-mail: [email protected] niet welbevinden. Met een groet van mij, Trudi den Dulk

Kerkelijke bericht

Hartelijk bedankt voor de prachtige bos bloemen en de kaart met namen. Fijn dat de kerk ook aan ons denkt. Familie Rieke

Lezers schrijven

Maaltijd Maaltijd Nieuwe Kerk, Steenvoordelaan 364 Hier bent u welkom voor een maaltijd en wel op 16, 30 oktober en 13 november. Aanvang 17.30 uur; u bent welkom vanaf 16.30 uur. Prijs e5,- inclusief een drankje, koffie en thee. Opgeven de maandag ervóór tussen 17.00 en 18.00 uur bij mw. Van Kassel (393 8810). B.g.g. fam. Rog (394 0145).

Kerkelijke berichten

Kerkelijke bericht

Lezers schrijven

Lezers schrijven

s

k

Benedictus-en-Bernadettekerk Sir Winston Churchilllaan 372 Op de tweede, derde en vierde woensdag van elke maand bent u in de gelegenheid om aan te schuiven voor een maaltijd. Kosten e5,- p.p. incl. koffie of thee. Wijn e0,70. Aanvang 17.30 u. U bent vanaf 17.00 uur welkom. Opgave via de volgende telefoonnummers de maandag ervoor tussen 17.00 en 20.00 uur. 2e en 4e woensdag: 390 5727 of 393 9037 of 325 4302 3e woensdag: 393 5673 of 396 2796 De ontmoetingswinkel JC09 Kerklaan 3 Iedere derde donderdag van de maand bent u welkom voor de maaltijd. De volgende is 16 oktober. Vanaf 17.30 uur is iedereen welkom voor een driegangenmenu. Opgeven is mogelijk via www.JC09.nl of via 06 2857 2496 tot uiterlijk dinsdag voorafgaande aan de maaltijd. OOGSTDIENST NIEUWE STIJL

Vele jaren al vindt in november in de Oude Kerk de oogstdienst plaats. Wij staan stil bij alle goede gaven die wij van de Heer ontvangen. Dat heeft te maken met wat Hij ons via de natuur geeft voor ons levensonderhoud en om van te genieten, maar ook voor werk en inkomen. Om onze dank tot uitdrukking te brengen werden er altijd fruitbakjes door de kerkgangers gebracht naar gemeenteleden van 80 jaar en ouder die in onze wijk wonen. Nu de sectie Oud-Rijswijk door de nieuwe indeling groter is geworden, is het bezorgen van een groot aantal fruitbakjes eigenlijk niet meer mogelijk. Het kerkteam heeft zich over dit probleem gebogen en is tot de volgende oplossing gekomen. De fruitbakjes worden niet meer naar een aantal vooraf vastgestelde adressen gebracht. Maar er zal wel fruit in de kerk aanwezig zijn bij de oogstdienst. Na de dienst kan iedereen die dat wil zelf één of

meer fruitbakjes samenstellen en deze brengen bij een persoon die u daarvoor in gedachten heeft. Dat hoeft niet beslist een ouder iemand te zijn, maar mag ook een gezin zijn dat dit goed kan gebruiken. Of gewoon iemand die ziek is en wel een steuntje in de rug kan gebruiken. Zo geven wij iets van die goede gaven door aan anderen. Zo geven wij uiting aan onze dankbaarheid. Tegelijkertijd zullen op de dag van de oogstdienst twee grote fruitmanden worden bezorgd bij Onderwatershof en Vredenburch. Namens het kerkteam Oude Kerk en de Diaconie, Hendrik-Jan Dijkstra UIT HET RIJSWIJKS KERKARCHIEF Het thema van de Open Monumentendag was dit jaar ‘Op Reis’. Dat gaf de inspiratie voor een kleine tentoonstelling in de vitrinekasten in de Oude Kerk. Uiteindelijk hadden we de Kapel van het Heilige Kruis in 1502 te danken aan een reiziger die van Rome via de Hoornbrug onderweg naar Leiden was, reisden geldsommen naar noodlijdende gemeenten, verhuisden zij die zwak van zinnen waren naar dolhuizen elders en bezochten onlangs nog leden van onze gemeente de vrienden in Tsjechië. Genoeg reizen voor een kleine expositie! In ‘Groot Rijswijk’ hebt u laatst kunnen lezen dat ik het oudste archiefstuk (1422) aan onze burgemeester heb laten zien. Het ligt in de bedoeling volgend jaar dergelijke losse akten en de inhoud van het ‘Boeck der Kercke’ (het cartularium) te publiceren. Deze stukken bevatten een schat aan unieke gegevens over Rijswijkers in de 15e en 16e eeuw uit een bron die lang voor de doop-, trouw- en begraafboeken werd aangelegd. Inmiddels zijn acties gestart hiervoor aan de benodigde gelden te komen. Ruud Poortier, archivaris De musical is nu echt begonnen* (en heeft een naam gekregen…) In het vorige kerkblad heeft u kunnen lezen dat het script klaar is en de rollen verdeeld kunnen worden. Tijdens de startavond op 25 september 2014 is het eerste exemplaar van het script namens de schrijvers door Rieneke van der Sloot en Annelies van der Deijl aangeboden aan een van de regisseurs, Sity Smedinga. Daarna is de naam van de musical bekendgemaakt: Marcus een eigentijds verhaal

speeld en zo aan elkaar laten zien. Deze avond was weer een belangrijke mijlpaal in het verhaal dat musical Marcus heet. Vanaf nu wordt er elke donderdagavond in de Nieuwe Kerk gerepeteerd. De liedjes worden op zaterdagen ingestudeerd, ook de kinderen repeteren op zaterdagochtend. De data hiervan zijn nog niet bekend. U kunt nog steeds aan dit verhaal meewerken door: - het bedenken en maken van kleding - bedenken en aanleren van choreografieën - uitvoeren van muziek - bedenken en bouwen van het decor - grimeren van de spelers - souffleren tijdens de voorstellingen - tekenen van afbeeldingen - helpen bij financiën (kleine kas) Meld u aan via musicalprojectnk@gmail. com of bel Annelies van der Deijl (070 396 4468) of Rieneke van der Sloot (070 393 3130), Want, echt waar: meedoen is leuker dan kijken! Kijk voor meer informatie, foto’s of de vorige musicals op: www.musicalprojectnk. wordpress.com *en u kunt nog steeds meedoen!

Wij zijn op zoek... Voor het kerkblad zijn wij op zoek naar enthousiaste medewerkers voor de redactie en/of voor correctie. Een goede beheersing van de Nederlandse taal is hiervoor noodzakelijk. Laat eens wat van u horen als het kerkblad ook uw/ jullie aandacht heeft! Voor inlichtingen zie het redactieadres. Dolf Wagner

Vervolgens is het script aan iedereen uitgedeeld en zijn we er meteen mee aan de slag gegaan. Verdeeld over een paar groepjes hebben we met de tekst in de hand enkele scenes van het script ge13

DIACONIE VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE RIJSWIJK Samenvatting van de Rekening van baten en lasten over 2013 Begroting 2013 €

BATEN Rentebaten en dividenden Bijdragen levend geld (collecten, giften, subsidie) Totaal baten

Rekening 2013 €

Rekening 2012 €

125.000 36.250

109.378 41.673

135.794 35.964

161.250

151.051

171.758

10 1.250 500 2.450 2.000 6.210 30.000 13.000 9.000 33.700 30.900 33.800

678 725 1.453 1.300 4.156 10.947 8.388 23.102 52.836 35.221

9 708 919 2.003 2.011 5.650 28.404 10.896 6.702 24.520 80.395 40.137

(B)

156.610

134.650

196.704

(A-B)

4.640

16.401

-24.946

3.300 -

3.197 27.292

5.060 10.852

(C

-3.300

24.095

5.792

(A-B+C)

1.340

40.496

-19.154

(A)

LASTEN Lasten onroerende zaken en inventarissen Lasten kerkdiensten Rentelasten en bankkosten Overige kerkelijke activiteiten

Overige lasten en baten (kerktelefoon/kerk-tv) Overige kosten College van Diakenen Kosten diaconaal werker Quotum Kerk in Actie Kosten beheer en administratie Diaconaal werk plaatselijk Diaconale projecten regionaal/provinciaal/landelijk Diaconale projecten wereldwijd

Totaal lasten

Saldo baten en lasten

Toevoegingen aan fondsen (t.l.v. de rekening) Onttrekkingen aan fondsen (t.g.v. de rekening)

Resultaat

Toelichting De jaarrekening 2013 van de Diaconie is door de accountant gecontroleerd en van een accountantsverklaring voorzien. De kerkenraad zal in de vergadering van 6 oktober 2014 de jaarrekening bespreken. De gemeenteleden kunnen de volledige jaarrekening in de week van 20 oktober inzien op het kerkelijk bureau. Het is overigens ook mogelijk om in die week een afspraak met ondergetekende te maken voor het inzien van de jaarrekening. Hendrik-Jan Dijkstra, penningmeester Tel. 06-49960867

90.000

80.000

70.000

60.000

50.000

40.000

30.000 Rekening 2013 20.000

Rekening 2012

10.000

-

Rekening 2013 Overige kosten College van Diakenen 3% Quotum Kerk in Actie 8% Kosten beheer en administratie 6%

Diaconale projecten wereldwijd 26%

Diaconaal werk plaatselijk 17%

Diaconale projecten regionaal/provinciaal/landelijk …

Kosten diaconaal werker 0%

K KERKENRAAD Scriba: Dhr. H. van Eijsden Eiklaan 53, 2282 AS Rijswijk tel.: 070 390 2382 (na 19.00 uur) e-mail: [email protected] KERKELIJK BUREAU Protestantse Gemeente Rijswijk Bruijnings Ingenhoeslaan 2 2273 KR Voorburg tel.: 070 393 0015 e-mail: [email protected] Het Kerkelijk Bureau is geopend op maandag– en dinsdagochtend van 11.00 – 12.00 uur.

ING-bankrekeningen Protestantse Gemeente Rijswijk NL55 INGB 0000 0792 49 NL13 INGB 0000 0993 08 CvK Protestantse Gemeente Rijswijk voor algemene doeleinden NL50 FVLB 0699 6437 24 Diaconie Protestantse Gemeente Rijswijk NL30 INGB 0000 1213 12  Collectebonnen Protestantse Gemeente Rijswijk (€ 16,- per kaart) NL55 INGB 0000 0792 49 OUDE KERK Bezoekadres: Herenstraat 62 b, 2282 BT Rijswijk Postadres: post via het Kerkelijk Bureau tel.: 070 395 2545 Kosteres: mw. H. Ceton, tel.: 395 2194 NIEUWE KERK Bezoekadres: Steenvoordelaan 364, 2284 EH Rijswijk Postadres: post via het Kerkelijk Bureau tel. 070 394 3118 Beheerder: dhr. Maarten Tol. Aanwezig: maandag-, dinsdag-, woensdag- en vrijdagochtend van 9.00 tot 12.00 uur, op donderdagochtend is hij niet aanwezig.

KERKBLAD

Verschijnt 12 maal per jaar. Redactie: Mw. A. Kim, Mw. G.H. Tiemens, J. Verduijn, A. Wagner. Correctie: C. van den Akker, Mw. B. den Ouden. Redactieadres: A. Wagner, (e-mail: [email protected]) Dr. H.J. van Mooklaan 289, 2286 BG Rijswijk, tel.: 396 4072. Volgende verschijningsdatum: 7 november Inzending kopij: vóór dinsdag 28 oktober 12.00 uur. Zo mogelijk op diskette of e-mail aan: [email protected] De geplaatste bijdragen zijn niet noodzakelijkerwijze een weergave van de mening van de redactie. Niet-gesigneerde artikelen worden niet geplaatst.

16

Leesgeld: € 20,00 per jaar, NL65 INGB 0002 1600 10 o.v.v. Acquisitie Kerkblad Prot. Gem. Advertenties: kosten op aanvraag bij het redactieadres. Klachten bezorging kerkblad: telefoon: 396 4072. Aantal exemplaren: 1200. Druk: Oranje van Loon, tel.: 385 8903. Website: www.protestantsrijswijk.com E-mail: [email protected]

d