ADAM CARUSO: TRADITIONS
The last decade or so of economic growth-the
guage of this time was broadened in response to R. Wegner,
vindication or the last hurrah of the global market
the expanded territories of empire. Sullivan trans
economy-has seen the construction and demoli
forms the closely knit repeated patterns of
Friedrich
tion of an unprecedented number of buildings.
Moorish architecture via the new technologies
Schinkel
The quantity and global reach of this latest boom
of large scale terracotta cladding and steel
Die Reise
is alarming, but perhaps if considered in relation
framed construction. The potentially arid new
to the world population or as a proportion of
typology of the modern office building is made
undEngland
national G D Ps, it is not so different from other
significant through the delicate beauty of its
imJahre
periods of dramatic building production and
fa9ades and the sensitive consideration of its
Schinkels
Karl
nach Frankreich
1826.
urban expansion. The first wave of industrialisa
volume within the gridded structure of the nine
Lebenswerk,
tion at the end of the eighteenth century in
teenth-century city. In his Amsterdam Stock
Berlin
England was such a time. While on a trip to study
Exchange, Berlage uses the language of Northern
the new mill buildings in the Midlands and the
European Romanesque to give civic qualities to a
North, Schinkel writes in his diary:
building that is both extremely modern in its use
'Since the war there have been four hundred mills
and in the wide spatial diversity of its interiors.
constructed in Lancashire. One sees buildings in
This great generation of architects invented a
places that were meadows three years ago. Yet
contemporary architecture that served the politi
the buildings are so smoke-stained they appear to
cal and economic powers of the day as well as
have been used for a hundred years-colossal
developing the autonomous discourse of archi
masses of building substance are being con
tecture. Not so long ago, it was assumed that
structed by builders alone without any regard for
architects were the master of every aspect of their
architectural principles, solely for utilitarian ends
discipline, of the history of architectural form as
and rendered in red brick.'1
well as the ability to build well and for the long term. The evolution of architecture as a liberal
At a time when construction often matched the
profession combined the technical capacity of the
brutalities of an unbridled market economy,
master builder with the erudition of the intellectu
the leading architects of the Enlightenment were
al class. This elevated status, of speaking Latin
inspired by the enormous energy of scientific and
and wearing fine clothing, once won, was jealous
economic advances. At the same time their work
ly guarded. Although the pompous, bourgeois
was able to impart a renewed relevance to the
architect desperate to be an equal with his richer
culture of classicism that for them embodied the
clients is an easy target of ridicule, there were
best qualities of European civilisation. The work
always others like Semper, Viollet and Muthesius
of architects like Adam, Schinkel and Semper
who applied enormous energy to expanding the
was remarkable in both the depth of its knowledge
breadth and the capacity of architecture so that it
of the classical language and in its radical han
could continue to have an artistic and social rele
dling of that language in order to accommodate
vance. This idea of the architect as the custodian
new techniques and uses. It was in distorting and
of an ever developing discipline has wide mani
adding to the architecture of the past that
festations. It is evident in the work of Lewerentz,
neo-classicism was so fresh and contemporary.
where a formal brilliance and a deep engagement
It was by sustaining and progressing a cultural
with the classical and pre-classical traditions, is
discourse that architecture, as a discipline, could
brought to bear on the design of a chair and a
continue to be socially significant in an increas
light, as well as to whole material assemblies that
ingly complex and heterogeneous time.
are infused with a moving spatial character. In
Vast building programmes, extensions to the
Loos, this intelligence is in equal measure critical
major cities of Europe and North America and the
and synthetic. His acute sensitivity to social
development of new typologies also charac
mores underpins the spatial propriety of the
terised the imperial economies at the end of the
Raumplan, and directs a perfect judgement in the
nineteenth century. While critics such as Ruskin
selection oi a chair, a rug or a wall covering. The
may have thought that only the reversal of this
corporate projects of Eero Saari nan and SOM in
economic expansion could save civilised society,
the post war United States, and Arne Jacobson in
architects like Sullivan, Berlage and Wagner
Europe were able to infuse enormous building
invented architectures that enabled them to
programmes with the ethic of multinationals like
engage with these new forces as well as sustain a
IBM and General Motors, so that these were man
cultural role for architecture. The formal lan-
ifest in the new technology of curtain walling and
1990.
ADAM CARUSO:TRADITIES
r r0 -
c.o. r0
Het laatste decennium van economische groei
schien van mening waren dat aileen de omkering
de rechtvaardiging of het laatste hoerageroep van
van deze economische expansie de beschaafde
de mondiale markteconomie- zag de bouw en
samenleving kon redden, vonden architecten als
de sloop van meer gebouwen dan ooit tevoren.
Sullivan, Berlage en Wagner vormen van architec- Schinkel
R.
Wegner,
Karl Friedrich Die Reise
De hoeveelheid en mondiale reikwijdte van deze
tuur uit die het hun mogelijk maakten om zich met
laatste hausse is alarmerend, maar afgezet tegen
deze nieuwe krachten te verstaan en ook een cui-
de wereldbevolking of als deel van bruto nationale
turele rol voor de architectuur hoog te houden.
undEngland
producten verschilt deze misschien niet zoveel
De formele taal van deze tijd werd verbreed als
imJahre
van andere periodes van spectaculaire bouwpro
reactie op de zich uitbreidende territoria van het
ductie en stedelijke uitbreiding. De eerste indus
imperium. Sullivan transformeert de hechte repe-
trialisatiegolf aan het einde van de achttiende
titiepatronen van de Moorse architectuur met
eeuw in Engeland was zo'n periode. Op reis om de
behulp van de nieuwe technologieen van groot-
nieuwe fabrieksgebouwen in de Midlands en in
schalige bekledi ng met terracotta en het bouwen
het noorden te bekijken, schrijft K.F. Schinkel in
met skeletten van staal. De potentieel saaie
zijn dagboek:
nieuwe typologie van het moderne kantoorge-
'Sinds de oorlog zijn er vierhonderd fabrieken
bouw krijgt betekenis door de verfijnde schoon-
gebouwd in Lancashire. Je ziet gebouwen op
heid van zijn fa<;ades en de smaakvolle aandacht
plekken die drie jaar geleden nog weidevelden
voor zijn volume in het kader van de rasterstruc-
waren. Toch zijn de gebouwen zo vuil geworden
tuur van de negentiende-eeuwse stad. In zijn
door de rook dat ze eruitzien alsof ze al honderd
Amsterdamse Beurs gebruikt Berlage de taal van
;;;:
kreich
1826. Schinkels Lebenswerk,
Berlijn 1990.
jaar in gebruik zijn- enorme massa's bouwmaterie de Noord-Europese Romaanse stijl om stedelijke worden door aannemers op hun eigen houtje
karakteristieken mee te geven aan een gebouw dat
opgetrokken zonder enig respect voor architecto
zowel extreem modern is in zijn bruikbaarheid als
nische principes, uitsluitend voor utilitaire doel
in de brede ruimtelijke diversiteit van zijn interi-
einden en vervaardigd uit rode baksteen.'1
eurs. Deze belangrijke generatie architecten riep een eigentijdse architectuur in het Ieven die ten
In een tijd waarin de bouw vaak de botheden van
dienste stand van de politieke en economische
een ongebreidelde markteconomie evenaarde,
krachten van het moment en ook het autonome
werden de meest vooraanstaande architecten van
discours van de architectuur verder ontwikkelde.
de Verlichting ge'inspireerd door de enorme energie van de wetenschappelijke en economi
Nog niet zo lang geleden werd aangenomen dat architecten meesters waren in ieder aspect van
sche vooruitgang. Tegelijkertijd slaagde hun werk
hun discipline, van de geschiedenis van de archi
erin om een hernieuwde relevantie te verlenen aan
tectonische vorm evenzeer als van de bekwaam
de cultuur van het classicisme, dat naar hun
heid om goed en voor de lange termijn te bouwen.
inzicht de beste eigenschappen van de Europese
De evolutie van de architectuur als een vrij beroep
beschaving in zich verenigde. Het werk van archi
combineerde de technische vaardigheid van de
tecten als Adam, Schinkel en Semper was zowel
meester-bouwer met de eruditie van de intellectu
opmerkelijk vanwege de diepzinnigheid van hun
ele klasse. Deze naar een hoger plan getilde maat
kennis van de klassieke taal als vanwege de radi
schappelijke positie, waar men Latijn sprak en
cale manier waarop ze die taal hanteerden tenein
fraaie kleding droeg, werd, toen hij eenmaal
de deze aan te passen aan nieuwe technieken en
bereikt was, nauwlettend beschermd. Hoewel de
toepassingen. Het neoclassicisme was met name
pretentieuze, burgerlijke architect die wanhopig
zo fris en eigentijds in zijn vervormingen van en
probeert de gelijke van zijn rijkere clienten te
toevoegingen aan de architectuur van het verle
worden, een gemakkelijk doelwit voor spot is,
den. Door een cultureel discours vol te houden en
waren er altijd anderen zoals Semper, Viollet-le
voort te zetten, kon de architectuur als discipline
Duc en Muthesius, die zeer veel energie gaven aan
van maatschappelijke betekenis blijven in een
de ontwikkeling van het bereik en de kwaliteit van
steeds complexere en heterogenere tijd.
de architectuur, zodat deze een artistieke en maat
Zeer grate bouwprogramma's, uitbreidingen
schappelijke relevantie kon behouden. Dit idee
van de grootste steden van Europa en Noord
van de architect als de beheerder van een zich
Amerika en de ontwikkeling van nieuwe
steeds ontwikkelende discipline komt in zeer ver
typologieen waren evenzeer kenmerkend voor
schillende vormen naar boven. Het is zichtbaar in
de imperiale economieen aan het einde van de
het werk van Lewerentz, waarin een formele vir
negentiende eeuw. Hoewel critici als Ruskin mis-
tuositeit en een diepe betrokkenheid bij de klassie-
Lf) c.o
+t:
LU (/)
<{ 0
ke en preklassieke tradities evenzeer hun weerslag dat gebouwen kunnen hebben. We zijn ge'lnteresvinden in het ontwerp van een stoel en een lamp
seerd in hoe gebouwen vroeger werden gebouwd
2 K.F.
g::
0·
ruimtelijke eigenschap van het Raumplan en dient
00 Schinkel, en hoe nieuwe bouwwerken een ge Iijkwaardige Das architek- ,_, O· formele en materiele aanwezigheid kunnen vertonische werven. We zijn verbijsterd door de houding van Lehrbuch (Lebens I aiSSeZ · IJ se arch't 1 ect uur. In d eze werk f a1re 1n de e1gent"d , omgeving van excessen werden we aangetrokken Bd.1 4), door de meer intieme artistieke ambities van vroe- Monche n
als richtlijn voor een perfect oordeel in de keuze
gere architectonische tradities. We zijn er meer
van een stoel, een tapijt of wandbedekking. De
van overtuigd dan vroeger dat we deze tradities
als in de hele materiele assemblages die bezield worden door een ontroerend ruimtelijk karakter. Bij Loos is deze intelligentie in gelijke mate kri tisch en synthetisch. Zijn scherpe ontvankelijk heid voor maatschappelijke mores onderbouwt de
·
·
·
gezamenlijke projecten van Eero Saarinen en
met enige precisie willen volgen. Alles wat kan bij
SOM in de naoorlogse Verenigde Staten en Arne
dragen tot de broze continu'lteit tussen de heden
Jacobsen in Europa waren in staat om giganti
daagse situatie en vroegere vormen van architec
sche bouwprogramma's te be'lnvloeden met de
tuur is de moeite waard. Aileen door het begrijpen
ethiek van multinationals als IBM en General
van en het nadenken over het verleden kan de
Motors, die duidelijk afleesbaar was aan de
architectuur een relevante maatschappelijke en
nieuwe technologie van curtain walls en evenzeer
artistieke discipline blijven.
aan de nauwgezet vormgegeven interieurs die voorzien waren van speciaal ontwikkeld kantoor meubilair.
'De geschiedenis heeft nooit eerdere geschie denis gekopieerd en als ze dat ooit had gedaan, zou dat geen rol hebben gespeeld in de geschie
Tegenwoordig wordt de idee van eruditie, van de architect als connaisseur, verworpen. Het is
denis; in zekere zin zou de geschiedenis door die daad tot stilstand komen. De enige daad die als
merkwaardig dat architecten in een wereld van
historisch kan worden aangeduid, is die welke op
voortschrijdende specialisatie, waarin kunste
een of andere manier iets aanvullends introdu
naars en wetenschappers vanuit hun disciplines
ceert, een nieuw element in de wereld waar vanuit
dynamisch nieuw werk maken, de Ieiding van de
een nieuw verhaal kan ontstaan en de draad weer
management consultant volgen, het ultieme voor
kan worden opgenomen.'2
beeld van de lege generalist. In plaats van zich te verheffen tot het niveau van de technische en
Een Gendarmerie Nationale voor
artistieke uitdagingen van nu heeft de hoofdstro
de Bastide van Bordeaux
ming binnen de discipline van de architectuur de
De Gendarmerie Nationale is een instituut van
retoriek van de markt aanvaard om werk te maken
groot belang voor de gemeenschap en toch is
dat ingegeven is door de herkenning van een
maar een klein deel van het hele bouwprogramma
merk. Strategieen van cybernetica, fylogenese,
toegankelijk voor het publiek en moet de hele plek
parametrica, het in kaart brengen van gegevens
beveiligd zijn. Het programma is heel gevarieerd
allemaal streven ze ernaar om geheel originele
en omvat een receptieruimte voor het publiek en
vormen, ongewone verschijningen in plattegrond
dienst- en onderhoudsruimten, naast een groot
en doorsnede en soms in allebei voort te brengen.
deel dat bestaat uit woonaccommodatie. De
Ze kunnen bedrijfslogo's versterken of zelfs ver
diverse functionele zones hebben allemaal hun
vangen. Omdat ze de complexiteiten en dubbel
eigen buitenruimten met een heel nauwgezette
zinnigheden missen die in de traditie van de archi
relatie met het openbare domein en met elkaar.
tectonische vorm in ere worden gehouden,
Deze mengeling van openbaar en particulier, van
verliezen deze verschijningsvormen al snel hun
een gebouw naast een binnenplaats en een tuin,
glanzende nieuwigheid en geraken in een toe
van een compact gebouwd complex dat toch los
stand die niet nieuw is, maar ook niet oud of
staat van de omgeving, he�innert aan niets zozeer
gewoon genoeg om onderdeel van de stedelijke
als aan een klooster.
achtergrond te worden. In dit onvermogen om oud
De plek van de Bastide van Bordeaux is een
te worden, weerklinkt maar al te zeer een peri ode
ruimbemeten terrein met een goede orientatie en
van restylen en van cosmetische chirurgie. De
formidabele vergezichten over de rivier. Vanwege
architectuur wordt nu beoefend op een niet eerder
zijn visuele relatie met het historische stadscen
vertoonde mondiale schaal en de belangrijkste
trum en zijn symbolische rol in de gemeenschap is
spelers lijken elkaar op te hitsen. Wie zal het
de Gendarmerie wei verplicht om een representa
grootste, form eel meest exotische project maken?
tieve aanwezigheid neer te zetten in de stadswijk
Wie zal uiteindelijk stop zeggen? Nooit eerder was waar de Bastide zich bevindt. Het terrein dat het bouwen op zo weinig ideeen gebaseerd. Ons bureau heeft altijd werk gemaakt dat gere
bebouwd moest worden, is niet groot genoeg om deze essentiele betekenis over te brengen door
lateerd is aan dingen die we eerder hebben gezien.
zijn formaat aileen. Sterker nog, de individuele
We zijn ge'lnteresseerd in het emotionele effect
componenten van de Gendarmerie zijn niet veel
Guarantee Building, Buffalo, New York
1979.
1894-95
C/)1 UJ[
I-· Or <(
o::::
I-·
Gendarmerie Nationale, Bordeaux, view of the cours d'honneur I zicht op de court d'honneur
Parkminster, Sussex, Charterhouse 19th century/ karthuizerklooster 19e eeuw
Gendarmerie Nationale, Bordeaux, site plan I situatie
South elevation I zuidgevel
Cross section through communal garden I dwarsdoorsneden door de gemeenschappelijke tuin
en UJ West elevationI west gevel
1-0 <( a:: I-
Entrance I entree
Uj (C
:f:t:
w
UJ <( a
II 11I I /II l IIf [JI ff I I II fI III :IIII 11I1 II II II Ill I II/ I I II Jlt I 11 I I II I 11/! 1I II II
equally in the meticulously designed deep plan interiors, furnished with specially developed office furniture Today, the idea of erudition, of the architect as
f j I ! i: ,/,
connoisseur has been rejected. It is curious that
II
in a world of increasing specialisation, where artists and scientists are making dynamic new work from within their disciplines, architects have
Rather than rise to the technical and artistic chal lenges of today, within the discipline of architec rhetoric of the market to make work that is infused with brand recognition. Strategies of cybernetics, phylogenies, parametrics, mapping- each strive
1 1 1 I IlI
It I II I tIl II fj / I tl fIl I II fl I fl
i! r : :
j(/JII IIII
to generate completely original forms, unusual
11
II 1l1/ it II 1////
shapes, in plan, in section, sometimes both. These bold profiles can amplify or even replace
l
corporate logos. Lacking the complexities and ambiguities that are held within the tradition of architectural form, these shapes quickly lose their shiny novelty and achieve a condition of not new,
J_
..... .....
part of the urban background. This inability to
l[/ I [IIII1/ IfiIl''[/ I[I
I[/ /1Ill 1 I I [1 I
�
1 II I I
--
-L
- jl
' ' '
now practiced at an unprecedented global scale,
Kings Cross building, ground floor plan I plattegrond begane grand
other on. Who will produce the largest, and most formally outlandish project? Who will finally say stop? Never has so much construction been based on so few ideas. Our practice has always made work that is related to things that we have seen before. We are interested in the emotional effect that buildings can have. We are interested in how buildings have been built in the past and how new construc •
tions can achieve an equivalent formal and mater ial presence. We are confused by the
•
laissez faire
.I I II
state of contemporary architecture. In this envi ronment of excess we have found ourselves attracted to the more intimate artistic ambitions of past architectural traditions. We feel more comfortable than we once did to follow these traditions quite closely. Anything that can contribute to the fragile continuities between the contemporary situation and past architectures is worth the effort. It is only by understanding and reflecting on the past that architecture can con tinue to be a relevant social and artistic discipline.
�
I
i-iTI
I
I
I
I
I
rn
'History has never copied earlier history and if it ever had done so that would not matter in history; in a certain sense history would come to a halt
--
with that act. The only act that qualifies as histori cal is that which in some way introduces some thing additional, a new element, in the world, from
III \I I
�
/I 1/
'
rebranding and cosmetic surgery. Architecture is
I
II
�_I I
.....
grow old is all too resonant with an era of
and the major players seem to be egging each
II
f I / f L�� J: I::
ture, mainstream practice has embraced the
but also not old or ordinary enough to become a
I I I II I II II II II I I
II I /1 I II 1/ I1 IIIIII I I IIJJII ; 1 I: IIII f/
followed the lead of the management consultant, the ultimate example of the empty generalist.
I
Kings Cross building, standard floor plan I plattegrond standaard grand
C":) 00 0 -
C\1 00 0
Kings Cross, {a9ade details
(/) UJ
1-0 <{ 0:: I-
Kings Cross office building, London, model showing the building facing the station square I maquette met het stationsplein op de voorgrond
LO co
+t:
UJ (/)
<{ 0
Kings Cross, west {a9ade I westgevel
which a new story can be generated and the
ing some kind of neo-vernacular style of architec
thread taken up anew.'2
ture, but we do believe that a consistent tectonic approach is necessary to achieve the degree of
2 K.F.
Schinkel, Oas archi
A Gendarmerie Nationale for
urbanism and of density that is demanded by the
tektoni
Bordeaux Bastide
site. We propose a tectonic language of walls,
sche
The Gendarmerie Nationale is an institution of considerable importance to its community, and yet within the overall program only a very small part is accessible to the public, and the whole of the site must be secure. The programme is very
the territorial organisation of the site, this quiet
diverse, encompassing public reception, office
architecture has the capacity to make the
space, service and maintenance areas alongside
Gendarmerie Bastide into a real place, generous
a large component of residential accommodation.
for its inhabitants and with an appropriate urban
The various functional zones each have their own
presence.
dedicated external spaces, with a very precise relationship to the public realm and to each other. This mix of public and private, of building along
An Office Building at Kings Cross Central. London
side courtyard and garden, of a densely built
Our design for an office building at Kings Cross
complex that is nonetheless separate from its
attempts to reconcile the considerable complexity
surroundings, remind us of nothing so much as
of its immediate surroundings at the same time as
a monastery.
establish an appropriate normative architecture
The site at Bordeaux Bastide is generous in
for the proposed terrace of offices at the eastern
area, with good orientation and fantastic views to
edge of the site. We have taken the view that the
the river. Because of its visual connection to the
proposed Pancras Square cannot be a traditional
historic urban centre and because of its symbolic
unified urban space like the Place des Vosges in
role within the community, the Gendarmerie has
Paris or even Lincoln's Inn Field in London.
an obligation to assert a representational
Rather it is a coming together of different urban
presence within the Bastide urban quarter. The
systems and scales beginning with the two main
required built area is not sufficient to produce
line stations and reinforced by the proposed lines
this critical presence through size alone. Indeed,
of new office buildings. Seen in this way, the end
the individual components of the Gendarmerie
fa<;ades of the front range of buildings are like
will not be much bigger than the neighbouring
logs jostling to pass through the narrows of a
housing and warehouse buildings. We propose
river. Unlike their long fa<;ades that are seen at
that the presence of the Gendarmerie, that its
very oblique angles, the ends of these buildings
representational character, can be achieved by
are seen frontally and from a distance within the
giving the site a strongly formal structure, into
context of robust railway infrastructures. The
which the different parts of the program, interior
simple profile of our building is a response to this
and exterior, can be woven. This structure will
bold open urbanism. The main eight storey body
come out of a coherent geometry and by sustain
of the building contributes to the formation of a
ing a consistent tectonic identity throughout the
south facing entrance fa<;ade for Kings Cross
complex.
Central. The lower step of the building pulls away
The different parts of the programme are
from the western face of Kings Cross station to
brought together to provide a conglomerate
become more volumetric and engages with the
order, a weaving together of buildings, court
smaller scaled, freely disposed foreground made
yards and gardens. The character of the court
by the German Gymnasium, Great Northern Hotel
d'honneur and the residential gardens should be
and new concourse for Kings Cross.
different in response to their use, however, the way in which these places are defined, by building
Lehrbuch
of windows and of arcades. This architecture has (Lebens werk, a self-evident resonance with the history of Bordeaux urban architecture and is also an effec Bd.14), Munich tive response to the local climate. Together with 1979.
We are very interested in the idea of a terrace of offices. A terrace makes a positive response to
fa<;ade, by perimeter wall, by paved surfaces and
the western side of Kings Cross station and will
planting, should be consistent. The Gendarmerie
lend a strongly urban character to the southern
as a whole should have the overriding atmos
part of Kinos Cross Central. South Michigan
phere that one associates with a small hill town
Avenue in Chicago and block after block of lower
or a monastic complex. Traditional settlements
midtown Manhattan successfully combine varied,
such as these are characterised by the use of
big scale architectures with the formation of cred
a limited range of materials and technologies to
ible urban streets. Within a terrace the base and
make a fairly wide range of individual building
cornice lines of individual buildings can vary as
types and to establish a rich network and public
can the scale of window openings, without com
and private outdoor places. We are not advocat-
promising the continuity of the urban fa<;ade.
groter dan die van de naburige huizen en pakhui
In plaats daarvan is er sprake van een bij elkaar
zen. Wij stellen ons ten doel om de aanwezigheid
komen van verschillende stedelijke ordeningen en
van de Gendarmerie als een gebouw van repre
schalen, te beginnen met de twee belangrijkste
sentatieve aard te realiseren door aan de plek een
spoorwegstations en versterkt door de voor
sterk formele structuur te geven; structuur waarin
gestelde rijen nieuwe kantoorgebouwen. Op deze
de verschillende delen van het programma, van
manier bekeken zijn de buitenste fa<;ades aan de
buiten en van binnen, kunnen worden verwerkt.
voorkant van de rij als boomstammen die elkaar
Deze structuur zal ontstaan vanuit een coherente
verdringen om door een smalle plek in een rivier
geometrie en door het volhouden van een consis
heen te komen. Anders dan hun lange fa<;ades,
tente architectonische identiteit door het hele
die onder heel schuine hoeken worden gezien,
complex heen. De verschillende onderdelen van het bouw programma worden bij elkaar gebracht om een
LO 00 0 -
""'" 00 0
zijn de uiteinden van deze gebouwen van voren en van een afstand zichtbaar binnen de context van de stoere infrastructuur van de spoorwegen. Het
samengebalde ordening, een vervlechting van
eenvoudige zijaanzicht van ons gebouw is een
gebouwen, binnenplaatsen en tuinen op te
reactie op dit krachtige, open urbanisme. Het
leveren. Het karakter van het court d'honneur en
belangrijkste bouwlichaam, dat zeven verdiepin
de bij het woongedeelte behorende tuinen moet
gen hoog is, draagt aan de zuidkant bij aan de
verschillen in hun reactie op hun praktische
structuur van een ingangsfa<;ade voor Kings
toepassing, maar de manier waarop deze plekken
Cross Central. Het laagste niveau van het gebouw
worden gedefinieerd door de fa<;ade, de omtrek
keert zich af van de westkant van Kings Cross
van de muren, door geplaveide oppervlakken en
Station, wordt meer volumetrisch en verstaat zich
door beplanting, moet consistent zijn. In de
met de kleinschaliger, op een vrije manier geor
Gendarmerie als geheel moet de sfeer overheer
dende voorgrond, die wordt gevormd door het
sen die je associeert met een kleine stad op een
German Gymnasium, het Great Northern Hotel en
heuvel of een kloostercomplex. Traditionele vesti
het nieuwe plein voor Kings Cross. Wij zijn zeer
gingen zoals deze worden gekenmerkt door het
ge'interesseerd in het idee van een rij kantoren.
gebruik van een tamelijk beperkte sortering mate
Een rij geeft een positieve reactie op de westkant
rialen en technologieen om een behoorlijk grote
van het station van Kings Cross en zal een sterk
verscheidenheid aan bouwtypen te realiseren en
stedelijk karakter geven aan het zuidelijke deel van
een rijk netwerk van openbare en particuliere
Kings Cross Central. South Michigan Avenue in
buitenruimten te creeren. Wij zijn geen voorstan
Chicago en blok na blok in het lagere gedeelte van
ders van de een of andere neolokale architectuur
de binnenstad van Manhattan combineren met
stijl, maar we geloven wei dat een consistente
succes gevarieerde, grootschalige architectuur
architectonische aanpak nodig is om die graad
met de structuur van overtuigende stedelijke
van stedelijkheid en compactheid te bereiken die
straten. In een rij kunnen de lijnen van basis en
de plek vereist. We stellen een bouwkundige taal
kroonlijsten varieren, en datzelfde geldt voor de
voor van muren, ramen en arcades. In deze archi
schaal van de raamopeningen, zonder de conti
tectuur weerklinkt op vanzelfsprekende wijze de
nu'iteit van de stedelijke fa<;ade in gevaar te
geschiedenis van de stedelijke architectuur van
brengen.Wij hebben een fa<;ade voorgesteld die
Bordeaux en het is ook een effectieve reactie op
rechtstreeks afkomstig is uit de module van 1,5
het lokale klimaat. Samen met de territoriale orga
meter die het interieur van het gebouw organi
nisatie van de plek is deze architectuur in staat om
seert. Veel van de kantoorgevels die we met
van de Gendarmerie Bastide een echte verblijf
belangstelling hebben bestudeerd, zoals die van
plaats te maken die royaal is voor zijn bewoners
Berlages Holland House in Londen en Sullivans
met een passende stedelijke aanwezigheid.
Wainwright and Guaranty Buildings, zijn georga
(f) UJ
t o <( 0:::: t-
niseerd volgens een strak, verticaal gestructu Een kantoorgebouw bij Kings Cross Central,_
reerd raster. Een scherpe verticale structuur zal
Londen
aan de westfa<;ade langs de verkeersweg een
Ons ontwerp voor een kantoorgebouw bij Kings
materiele soliditeit verlenen en Ievert tegelijkertijd
Cross probeert de aanzienlijke complexiteit van
de uitgebreide beglazing die vereist is voor de
zijn onmiddellijke omgeving samen te Iaten gaan
diepe kantoorruimten binnen.
met een passende normatieve architectuur voor
Wij zijn ge'interesseerd in de bijdrage die kleur
de voorgestelde rij kantoorpanden aan de oost
en verfijnde oppervlaktetextuur aan deze gebou
kant van het terrein.
wen kunnen leveren. In ons ontwerp stellen we
Volgens ons kan het voorgestelde Pancras
voor dat de fa<;ades worden gemaakt van geprefa
Square geen ruimte van een traditionele stedelijke
briceerde betonnen elementen. Deze worden in
eenheid worden zoals het Place des Vosges in
hun geheel gekleurd door het gebruik van natuur
Parijs of zelfs maar Lincoln Inn's Field in Londen.
lijke soorten zand en aggregaten, groen porfier
ltj <0
:t:t LL.J CIJ
<{ a
Novartis, cross section with the park I dwarsdoorsnede met het park
Novartis, ground floor plan I plattegrond begane grand
I'll
,....
r, 0 �
�
�
1J
�
.__
.... -
1:\J
��
ot;; Cl:o
:::,..:: :::.: 0 -
� c:: 1:\J � 1:\J ;::, --� Q.. �� ��
� �- � � �-� �l:� ��� -� (/)
I'll
Novartis, standard floor plan I standaard plattegrond
r eo 0
-
(.0 co 0
i!i �
�
"
��;A'
--,-�·�--�-�-"�-�= "' 4 = ,._ -
---�-""
--
-
�" J:
Novartis building, view from the park I Norvartis-gebouw, gezien vanaf het park
en LJ.J
1-0 <{ 0::: I-
Union Carbide Building I gebouw Union Carbide, New York 1957-60
SOM,
LO (.0
=tt
LJ.J en
<{ 0
Novartis, lobby interior I interieur lobby
We have proposed a fac;ade that comes directly
ing's response to its specific position within the
out of the 1.5 m module that organises the interior
Novartis site. The building is simply made by five
of the building. Many of our favourite office
flat concrete slabs that fill the site. The vertical
fac;ades like Berlage's Holland House in London,
structure, core and columns, is shifted to the
and Sullivan's Wainwright and Guaranty
north and east of the site, and slab edges are
Buildings are organised according to a tight,
folded to form upstands in response to the gener
vertical structural grid. A fine vertical grain will
ous cantilevers that are formed on the south and
give the west fac;ade a material solidity along the
west. The primary structure orientates the interior
boulevard at the same time as providing the
towards the south and makes a fac;ade of bal
extensive glazing required by the deep office
conies to the park and to the city beyond. We
space within. We are interested in the contribution that
would like the Visitors Centre to be a beautiful object on the park. Like a set of cantilevered boxes
colour and fine surface texture make to these
by Donald Judd that are simple in their metallic
buildings. In our design we propose that the
and glazed surfaces but beautiful and enigmatic
fac;ades are made up from pre cast concrete ele
in their hidden support and in the way in which
ments. These are given integral colour through
materials are brought together.
the use of natural sands and aggregates, green porphyry for the body of the building and black
The generous cantilevers of the building hover at the northern edge of the park, extending the
basalt for the base elements. Very smooth syn
offices outwards to the south and west. The
thetic formwork gives the pre cast a smooth,
golden, reflective surface of the electro-polished
almost ceramic surface. The major surfaces of
stainless steel columns and their shifting regis
the fac;ade elements are given an additional, orna
tration with the warm grey tinted glazing make it
mental surface pattern, which is the culmination
ambiguous exactly how this stack of deep trays is
of a fac;ade composition that strives to work at a
held in position. As one approaches the building
range of scales. The stepped massing of the
the impression of weightlessness is increased as
building engages its urban situation. The vertical
the columns and cladding recede from view.
emphasis and 1.5 m grid gives the fac;ade a signifi
At night the up lighting onto the concrete soffits
cant and shifting density along its street frontage.
completes this dematerialisation. The front face
Colour and surface texture give the building a fine
of the concrete upstands is clad in slabs of thin,
scale and differentiate the surface of the precast
white marble. This luxurious material lends a bril
elements. All of these elements contribute to the
liant reflectivity to the outer surface of the fac;ade
identity of the building.
that catches the colours of the park and the changing character of the sky.
A Visitors Centre and Office Building at the Novartis Campus. Basel For this design we have made reference to the golden age of American office buildings of the 1950s and '60s, projects like Lever House and the Pepsi-Cola World Headquarters in New York by Skidmore Owings and Merrill. These buildings have efficient and flexible layouts and were built within sound economic parameters. They have a lightness of spirit and quiet luxury that is as rele vant and attractive today as when they were built. We are less enthusiastic about this typology's emphatic separation of the office space from tec tonic qualities. The language of the office grid and the suspended ceiling introduced in the 1950s has an alienating effect on the office interior and has a tendency to reduce the exterior of the build ing to a kind of urban wallpaper. We propose an office building where the experience of its interior and the image of the exterior are the same. Our project takes up the themes of flexibility, economy and lightness to propose a design that is infused with an overriding spatial character. An atmosphere given equally by the building's struc ture, by a strong interior concept and by the build-
voor het casco en zwart basalt voor de basisele
naar de stad daarachter tot stand. Wij willen
menten. Zeer gladde synthetische bekisting geeft
graag dat het bezoekerscentrum een mooi object
aan het geprefabriceerd beton een gelijkmatig,
aan het park is. Zoals een serie uit de muur sprin
bijna keramisch oppervlak. De belangrijkste
gende dozen van Donald Judd, die eenvoudig zijn
vlakken van de gevelelementen krijgen daarbij nog
in hun metalen en glazen oppervlakken, maar
een decoratief patroon, dat het hoogtepunt is van
mooi en raadselachtig in hun verborgen steunele
een fa9adecompositie die op een serie verschil
menten en door de manier waarop materialen zijn
lende schalen wil functioneren. De trapvormige
samengebracht.
massa van het gebouw staat borg voor zijn stede
0 oc c
-
oc oc c
De royale uitkragingen van het gebouw zweven
lijke kwaliteit. Het verticale accent en het raster
aan de noordkant van het park en verlengen de
van 1,5 meter verleent aan de fa9ade aan de voor
kantoren naar het zuiden en westen. Het gouden,
kant langs de straat een suggestieve en wisselen
weerspiegelende oppervlak van de roestvrijstalen
de compactheid. Kleur en oppervlaktetextuur
zuilen (die elektrisch gepolijst zijn) en de
geven het gebouw een delicate schaal en differen
vanwege de warm grijs getinte beglazing veran
tieren het oppervlak van de niet-gegoten elemen
derende waarneming ervan geven een dubbelzin
ten. AI deze componenten dragen bij aan de
nige indruk van hoe deze stapel diepe plateaus
identiteit van het gebouw.
overeind worden gehouden. Als men dichter bij het gebouw komt, wordt de indruk van lichtheid
Een bezoekerscentrum en kantoorgebouw op_ de Novartis Campus, Bazel Voor dit antwerp refereren we aan de gouden
nog versterkt omdat de zuilen en de bekleding voor het oog terugwijken. 's Nachts maakt de belichting van de betonnen soffieten deze dema
periode van Amerikaanse kantoorgebouwen in de
terialisering compleet. De voorkant van de recht
jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw: pro
omhoog staande betonplaten is bekleed met
jecten zoals het Lever House en de Pepsi-Cola
platen dun, wit marmer. Dit luxe materiaal geeft
World Headquarters in New York van Skidmore
een stralende reflectiviteit aan het buitenopper
Owings en Merrill. Deze gebouwen hebben effi
vlak van de fa9ade, die de kleuren van het park en
ciente en flexibele indelingen en werden gebouwd
de veranderende omstandigheden in de Iucht
binnen deugdelijke economische beperkingen. Ze
weten te vangen.
hebben een Iichte vitaliteit en een kalme luxe die nu nog even relevant en aantrekkelijk zijn als toen ze werden gebouwd. We zijn minder enthousiast over de nadrukkelijke scheiding van kantoorruimte en tektonisch gearticuleerde delen van gebouwen in deze typologie. De taal van het kantorenraster en het verlaagde plafond dat in 1950 werd ge·intro duceerd hebben een vervreemdend effect op het interieur van het kantoor en een neiging om het exterieur te reduceren tot een soort stedelijk behang. Wij stellen een kantoorgebouw voor waarbij de ervaring van het interieur en het beeld van het exterieur gelijk zijn. Ons project pakt de thema's van flexibiliteit, efficient gebruik en lichtheid weer op om zodoen de een antwerp te maken dat een duidelijk ruimte lijk karakter heeft. Een sfeer die in gelijke mate tot stand komt door de structuur van het gebouw, het sterke concept voor het interieur en de reactie van het gebouw op zijn specifieke situering op de Novartis-locatie. Het gebouw is op eenvoudige wijze gemaakt van vijf platte platen beton die de plek vullen. De verticale structuur (de kern en de zuilen) is naar het noorden en oosten van het terrein verplaatst en de randen van de betonplaten zijn gevouwen, zodat ze rechtop staan in een reactie op de uitkragingen die aan de zuid- en westkant worden gevormd. Bij de hoofdconstruc tie is het interieur op het zuiden georienteerd en brengt een fa9ade van balkons naar het park en
Vertaling: Philip Peters
(/) UJ
10 <( 0::: I-
