ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
IRS Van Konijnenburgweg 24 4611 HL Bergen op Zoom The Netherlands
email:
[email protected] http://www.irs.nl
Suikerbieten voor bio-energie?!
Actualiteiten
Toon Huijbregts
Suikerbieten voor bio-energie
waarom suikerbieten voorwaarden haalbaarheid voorlopige conclusies
Bron: Zuckerrübe 2008, nr. 3
Waarom?
Voorwaarden
biet levert veel biomassa (lang groeiseizoen)
duurzaam: voldoende energierendement en
suiker is zeer geschikt voor omzetting naar
economisch interessant
broeikasreductie ethanol of biogas
loof blijft nu achter op het land en is geschikt voor biogas
© IRS 2009,
[email protected]
1
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Energie en broeikasgasbalans Duurzaamheid
(PRI-rapport 197)
energierendement (%)
broeikasgasreductie (%)
norm (%)
ethanol uit bieten
53
50
30
biogas uit bieten
78
61
50
biogas uit blad
81
96
50
Energieboerderij
Onderzoek haalbaarheid
(http://www.energieboerderij.nl)
(surplus)bieten bietenloof tussenteelt
ontwikkeling duurzame teeltwijzen voor koolzaad, maïs en bieten
ontwikkelen van een meetlat voor duurzaamheid
Æ deelname aan energieboerderij
ontwikkelen “best practice” voor biomassaproductie
Tussenteelt
Problemen/uitdagingen
Opname: 17-09-2009; zaai 13-06, 03-07, 14-07 en 14-08
14-08-2009
verzamelen loof opslag overwinteren (mest-)wetgeving (N, P, digestaat) rentabiliteit
13-06-2009
© IRS 2009,
[email protected]
2
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Ganzenvraatschade
Vorstschade
Opname: 14-01-2009
januari 2009
Ingekuilde bieten
Mestwetgeving (N, P en digestaat)
Opname: 16-06-2009
Voorlopige conclusies bieten uitstekend geschikt voor bio-ethanol en biogas
economische haalbaarheid in Nederland
- bio-ethanol: (voorlopig) niet - biogas: waarschijnlijk wel voor surplus vergisten van bietenloof wordt bemoeilijkt door de mestwetgeving tussenteelt alleen bij vroege zaai en aanpassing mestwetgeving
© IRS 2009,
[email protected]
3
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
geweigerd Kopdemo Praktijkdag (17-09-2009) Frans Tijink
Te veel bladresten
160 €/ha onnodig verlies
Nog net acceptabel
Te diep gekopt
Advies
369 €/ha onnodig verlies
‘wel kop, géén groen’ verschil wordt gemaakt in het veld
controleren en aanpassen tijdens het rooien!! Veel te diep gekopt
© IRS 2009,
[email protected]
4
ACTUALITEITEN
Goed gekopt
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Goed ontbladerd
Gele necrose oorzaak bekend!? Hans Schneider
Gele necrose
Gele necrose
Gele necrose
Proefveld gele necrose 2009
structuur wbca oorzaak?
© IRS 2009,
[email protected]
5
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Suikeropbrengst en gele necrose
Voorlopige conclusies (veld)
Suikeropbrengst (t/ha)
IJzendijke 2008
gele necrose kost opbrengst
16 14 12 10 8 6 4 2 0
verschillen in vergeling per ras tussen en binnen percelen R2 =0,69
0
2
4
6
8
10
structuur, bietencysteaaltjes, schimmel?
geelverkleuring: 0 (geel) – 10 (groen)
Biotoets verticillium
Biotoets verticillium fusarium
Biotoets en praktijk
Biotoets verticillium
© IRS 2009,
[email protected]
onbesmet
6
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Biotoets
Oorzaak gele necrose?
Verticillium dahliae
verticillium wbca
-
+
+ -
+ +
Gele necrose: wat nodig?
gezonde bodem
rassen met resistentie tegen bca en verticillium
Het grootste probleem tijdens de beginontwikkeling op zand veredeling
nu: kies voor een witte bietencysteaaltjesresistent ras
Elma Raaijmakers
Foto Foto A. A. Huijsmans Huijsmans
© IRS 2009,
[email protected]
Nieuw Nieuw Vennep Vennep 2008 2008
7
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Verlies de pH niet uit het oog…
….maar ook op klei kan de pH te laag zijn
pH = 3,8
pH = 4,0
Verlies de pH niet uit het oog, dus bekalk op tijd!
Lage pH gevolgen: - achterblijvende groei - fosfaatgebrek - zijwortelvorming - horizontale groei
Foto: P. Roelfsema
K-bemesting op K-rijke grond gem. K-getal 24
K-bemesting op K-rijke grond? Peter Wilting
150-200 kg K2O/ha (K-60) voorjaar
najaar/winter
wortelgewicht (t/ha)
- 0,6
+ 2,0
suikergehalte (%)
+ 0,15
+ 0,1
Æ nooit negatief voor suikeropbrengst, vaak (licht) positief
© IRS 2009,
[email protected]
8
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Centium en rasgevoeligheid rhizoctoniarassenproefveld Simpelveld 2009
Centium en rasgevoeligheid
- 100 g Centium per hectare - wit-geel verkleuring echte blaadjes - verschillen in gevoeligheid rassen - prestaties rassen niet aantoonbaar beïnvloed
Peter Wilting
Simpelveld 28 april 2009
Opbrengstderving door Centium
Voorlichtingsboodschap Gewasbescherming
veilige dosering: 100 g/ha alleen opbrengstderving bij plantwegval plantwegval meestal > 200 g/ha Oproep om wijzigingen/suggesties t.o.v. 2009 door te geven aan Peter Wilting vóór 15 januari 2010
Opkomstprobleem bewaard zaad in 2009
Bewaard zaad nog gebruiken?
Noud van Swaaij
Foto: Jurgen Michielsen (SU)
© IRS 2009,
[email protected]
9
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Oorzaken - maatregelen
Advies kijk op de zaadverpakking voor de optimale
verpakking was bij KWS veranderd doorlaatbaarheid sterk verhoogd:
bewaaromstandigheden
bij twijfel over kiemkracht het oude zaad niet
• zaad trekt vocht aan • kiemkracht loopt snel terug
gebruiken
als u bewaard zaad gebruikt, meng het dan
overgebleven zaad teruggenomen verpakking voor komend seizoen inmiddels
vervangen; extra coating aan de binnenkant
met nieuw zaad bestel niet teveel zaad
Uitgangspunten voor langdurige bewaring: Langdurige bewaring van suikerbieten
vorstvrij, koel en droog
Toon Huijbregts
Suikerverlies afhankelijk van beschadigingen en temperatuur Suikerverlies van 150 g/ton/dag komt overeen met een gehaltedaling van 0,1% per week
Effect van kophoogte op suikerverlies 250 ademhalingsverlies (g suiker/t/dag)
500 Suikerverlies (g/t/dag)
veel beschadigd 400 300 200
weinig beschadigd
100
200
150
100
50 te hoog gekopt 0 29-10-08
0 0
5
10
15
20
25
30 oC
© IRS 2009,
[email protected]
8-11-08
18-11-08
te diep gekopt
28-11-08
8-12-08
onregelmatig gekopt 18-12-08 28-12-08
7-01-09
datum
10
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Diverse afdeksystemen (Praktijkdag Suikerbieten 30-10-2008)
Twee lagen plastic met noppenfolie
Foto: Kees Geschiere, 2008
Afdekzeilen
Ynego Brouwers, 2009
De bruikbaarheid van biomassakaarten voor suikerbieten Bram Hanse Foto:Ynego Brouwers, 2009
© IRS 2009,
[email protected]
11
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Biomassakaart
Veel variatie
bovengrondse biomassa 1 opname moment teler nodig
2006
Meeropbrengst veel biomassa (€/ha) -385 tot 976
Biomassa variatie (%) 63 - 112
2007
-334 tot 1640
29 - 120
2008
-144 tot 616
15 - 71
2009
113 tot 1128
20 - 30
Bij 26% van de percelen weinig biomassa een hogere financiele opbrengst! Datum Datum opname: opname: 13-06-2009 13-06-2009 Max.: Max.: 125; 125; gem.: gem.: 100; 100; min.: min.: 70 70
Variatie in biomassa te meten leidt niet altijd tot verschillen in financiële
Beet Europe 2010
opbrengst oorzaak achterhalen maatwerk toegevoegde waarde voor teler gering nog niet praktijkrijp
Frans Tijink
Meer Meer informatie informatie en en de de checklisten checklisten zijn zijn te te vinden vinden op: op: www.perceelcentraal.nl www.perceelcentraal.nl
Lelystad 14 oktober 2010
Opzet • het evenement om niet te missen voor iedereen in de suikersector • ook voor andere toepassingen zoals bieten voor bio-energie • internationale rooidemonstratie, met test
• platform voor trends en innovaties
© IRS 2009,
[email protected]
12
ACTUALITEITEN
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 7-12-2009; Berkel-Enschot 8-12-2009
Organisatie
Wat te zien? • nieuwste rooiers • kop- en ontbladerdemo • techniek voor bieten en bio-energie • proeven/demo’s (bladschimmel, N.trappen, …) • en nog veel meer… • volg het op www.beeteurope2010.com • tot ziens op 14 oktober 2010 in Lelystad
Who is who? Naam
Vakgebied
Telefoon
e-mail
Bram Hanse
rendementsproject/zaaien/ grondbewerking
(0164) 274434
[email protected]
Toon Huijbregts
chemische analyse/ interne kwaliteit/bewaring
(0164) 274420
[email protected]
Jurgen Maassen
voorlichtingscoördinatie
(0164) 274407
[email protected]
Annemarie Naaktgeboren
voorlichting en internet/ coördinatie cichorei
(0164) 274437
[email protected]
Elma Raaijmakers
diagnostiek/nematoden/ insecten
(0164) 274402
[email protected]
Hans Schneider
(bodem)ziekten en plagen
(0164) 274432
[email protected]
Noud van Swaaij
plantenfysiologie/rassen/ statistiek/opbrengstprognose
(0164) 274433
[email protected]
Frans Tijink
gronddynamica/ oogsttechniek
(0164) 274404
[email protected]
Peter Wilting
bemesting/onkruidbeheersing hoofd proefveldendienst
(0164) 274409
[email protected]
IRS Postbus 32 4600 AA Bergen op Zoom
tel: (0164) 274400 fax: (0164) 250962 http://www.irs.nl
© IRS 2009,
[email protected]
13