Activiteiten & AMBITIES afdeling jeugd
ondersteuning en participatie
ALGEMEEN
AFDELING JEUGD
Algemeen jeugdhulp
Zorgbelang Brabant Ringbaan Zuid 44 5022 PN Tilburg 013 - 594 21 70 www.zorgbelang-brabant.nl
[email protected]
www.praatmetons.nl facebook.com/praatmetons twitter.com/praatmetons
Verhuisd ............................................................................................................................................................................................. 5
[email protected] facebook.com/vertrouwenspersonen twitter.com/vpbrabant
Ondersteuning en participatie in de jeugdhulp ................................................................................................................. 4 Dienstenaanbod ............................................................................................................................................................................. 6
Ondersteuning Beroepsprofiel vertrouwenspersonen en werkproces ..................................................................................................... 8 Cijfers 2012 .....................................................................................................................................................................................10 Casussen .........................................................................................................................................................................................14 Reacties van cliënten ..................................................................................................................................................................20
Participatie Onderwijs ........................................................................................................................................................................................26 Stellingen ........................................................................................................................................................................................31 Bijeenkomsten...............................................................................................................................................................................32 Jongerenuitwisseling Tilburg-Kiev.........................................................................................................................................35
Samenwerking
INHOUD
COLOFON
Cliënttevredenheidsonderzoek ..............................................................................................................................................22
Vertrouwenspersonen op landelijk niveau .........................................................................................................................36 Participatie op landelijk niveau ...............................................................................................................................................36 Bondgenoten voor Burgerkracht ...........................................................................................................................................37 Zorgbelang Gelderland en Zorgbelang Brabant ..............................................................................................................37 Strip uitspraken over inspraak .................................................................................................................................................38 Medewerkers afdeling jeugd ...................................................................................................................................................39
3
ONDERSTEUNING EN PARTICIPATIE IN DE JEUGDHULP Stimuleren van eigen kracht door ondersteuning bevordert participatie.
VERHUISD! Zorgbelang Brabant is per 1 januari 2013 verhuisd naar
vergaderruimtes met de nodige technische hulpmidde-
een nieuw kantoor in Tilburg. Het is een pand waar we
len, een gezellige stamtafel die fungeert als een ‘hub’ en
Wij vinden het belangrijk om verantwoording af te
debatavonden georganiseerd. Bijzondere evenementen
trots op zijn, geheel in de stijl van het ‘Nieuwe werken’.
aparte spreekkamers waar cliënten in alle privacy hun
leggen over onze inzet. Wij doen dit voor onze cliën-
waren verder de ‘Kracht van Talent II en het uitwisselings-
Geen cellenkantoren, maar een open en toeganke-
verhaal kunnen vertellen. Kom gerust een keer langs, wij
ten, belanghebbenden, de provincie Noord-Brabant en
programma tussen Tilburg en Kiev in samenwerking.
lijke werkomgeving in frisse kleuren met flexplekken,
geven u graag een rondleiding!
iedereen die hierin geïnteresseerd is. In deze brochure blikken wij terug op 2012 en maken wij u deelgenoot
In de roerige tijden waarin wij ons bevinden richting
van onze ambities voor 2013.
de voltooiing van de stelselwijziging jeugdzorg, is het versterken van de (rechts)positie van de cliënten en het
Ondersteuning en participatie zijn de twee hoofdta-
verbeteren van de kwaliteit van de jeugdhulp vanuit
ken van de afdeling jeugd van Zorgbelang Brabant. Als
cliëntenperspectief, de belangrijkste missie van Zorgbe-
cliënten te maken krijgen met jeugdhulp is dat vaak een
lang Brabant.
ingrijpende en emotionele ervaring. Zij kunnen kosteloos een beroep doen op vertrouwenspersonen van
Drs. Eveline Monteiro, Manager jeugd
Zorgbelang Brabant. Deze beantwoorden vragen, gaan vertrouwelijke gesprekken aan en bemiddelen bij klachten. De bijdrage van onze vertrouwenspersonen en de behaalde resultaten worden in cijfers weergegeven. Om inzicht te krijgen in het dagelijks werk van de vertrouwenspersonen zijn casussen en reacties van cliënten opgenomen. De adviseurs van Zorgbelang Brabant nodigen cliënten op collectief niveau uit om mee te denken over het jeugdbeleid. In het afgelopen jaar zijn hiervoor diverse regionale themabijeenkomsten, jongerenpanels en
4
5
Het jeugdzorgstelsel gaat op de schop. Uiterlijk 2015
Op basis van contacten tussen vertrouwenspersonen
worden de verantwoordelijkheden overgeheveld van
en cliënten kunnen wij de beleidsuitvoering op instel-
provincies naar gemeenten.
lingsniveau evalueren. Een bundeling van ervaringen en
Na de transitie moeten gemeenten erop toezien dat
knelpunten wordt opgenomen in een jaarlijkse signale-
cliënten die gebruik maken van jeugdhulp een beroep
ringsrapportage. Dit levert interessante informatie op
kunnen doen op een onafhankelijke vertrouwensper-
voor de cliëntervaringsonderzoeken.
soon.
Onderzoeksinstrumenten
Gemeenten zijn tevens verplicht om cliëntervaringson-
Op aanvraag verrichten wij kwalitatief onderzoek met
derzoeken te houden en de uitkomsten daarvan jaarlijks
behulp van instrumenten als E-panel, audits, shadowing
te publiceren.
en undercover jeugd. De aanbevelingsrapportage stelt
Ook dienen gemeenten burgers, instellingen en orga-
gemeenten in staat om het cliëntenperspectief te inte-
nisaties te betrekken bij de voorbereiding en opstelling
greren in hun jeugdbeleid.
van beleidsplannen.
Participatie-instrumenten
De vertrouwenspersonen en adviseurs van Zorgbelang
Participatiesessies in de vorm van focusgroepen, peer-
Brabant kunnen hieraan vanuit cliëntenperspectief een
consultatie of debatavonden leveren inhoudelijke input
bijdrage leveren.
voor de gemeentelijke beleidsplannen.
e b g r Zo ns te ll
Bijdrage Zorgbelang Brabant
voor j zorëgNt g E NPERSPE eug T n UIT CLI CTIE a db l AN F V
au e iv n ONDERSTEUNING DOOR gs VERTROUWENSPERSOON in
el an g
Bemiddelt bij vragen en klachten
OP I
Wettelijke taken gemeenten
EVALUEREN VAN BELEIDSUITVOERING Maakt signaleringsrapportages
Wettelijke taken gemeenten • Toezien instellen van vertrouwenspersonen • Doen van cliëntervaringsonderzoeken • Betrekken van cliënten bij
ONDERZOEKEN VAN KWALITEIT JEUGDHULP Maakt aanbevelingsrapportages op thema
Voorbeelden onderzoeksinstrumenten
• Focusgroep: ervaringsdeskundigen spreken
• E-panel: via internet kunnen cliënten hun
over verbeteringen van bestaande jeugdhulp.
mening geven over de ontvangen jeugdhulp.
• Peerconsultatie: jongeren worden geworven
• Audits: jongeren voeren aan de hand van een
en getraind om in gesprek te gaan met andere jongeren over jeugdhulp. • Debat: jongeren debatteren met beleidsmakers en hulpverleners over jeugdhulp.
• Shadowing: de onderzoeker volgt een cliënt of
MEDE VORMGEVEN VAN JEUGDBELEID
jongere tijdens zijn of haar participatietraject.
Organiseert participatiesessies
checklist audits uit bij jeugdhulpaanbieders.
• Undercover jeugd: jongeren verzamelen informatie over ervaringen met jeugdhulp.
6
Om verder een impressie te krijgen van ons werk, ga naar: www.praatmetons.nl/wat-doen-wij
li jk
Voorbeelden participatie-instrumenten
ni ve au
beleidsplannen
me e G OP
e t en
7
BEROEPSPROFIEL VERTROUWENSPERSONEN EN WERKPROCES
Op landelijk niveau hebben de Zorgbelangorganisa-
Het complete document wordt aangepast zodra de
ties en het Advies en Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ)
nieuwe jeugdwet van kracht is.
gezamenlijk een beroepsprofiel opgesteld dat dient als
Het werkproces van de vertrouwenspersonen is nauw-
professionele basis van waaruit de vertrouwenspersonen
keurig in beeld gebracht om een uniforme werkwijze zo
opereren. De functie van vertrouwenspersoon kent een
veel mogelijk te stimuleren.
wettelijke basis, die verwerkt is in het beroepsprofiel. In de dienstverleningsovereenkomsten die wij sluiten met
Coördinator Petra Geerts
de jeugdhulpaanbieders en Bureau Jeugdzorg wordt een verwijzing opgenomen naar dit beroepsprofiel. Het
Zie verder
profiel bestaat uit drie delen, te weten: kerntaken, kern-
www.praatmetons.nl/wat-doen-wij
opgaven en functieprofiel.
8
9
Met hoeveel cliënten hebben de vertrouwenspersonen contact gehad
CIJFERS 2012 In 2012 hebben de vertrouwenspersonen weer veel cliënten,
in 2012 en hoeveel kwesties brachten deze cliënten in totaal in? Aantal cliënten (totaal= 580)
Aantal kwesties (totaal 979)
ONDERSTEUNING
jongeren en/of hun verzorgers op weg geholpen als zij vragen of klachten hadden over het zorgtraject of behoefte hadden aan
Klachten
Jongeren < 18 jr
een vertrouwelijk gesprek. Hierna zijn enkele grafieken opge-
Volwassenen
nomen die een indruk geven van de inzet van de vertrouwenspersonen.
Vragen
30% 36%
50% 20%
64%
Vertrouwelijke gesprekken
Aantal kwesties per stakeholder (totaal 979) Overig (3%) Landelijk werkende instellingen (LWI’s) 2% Raad voor de Kinderbescherming
Hoe zijn deze cliënten verdeeld over de organisaties waar Zorg-
Bureau Jeugdzorg
7% Gesloten jeugdzorg
belang Brabant actief is?
10% 42%
13% Maatschappelijke opvang
23%
Zorgaanbieders
11
Welke bijdrage hebben de vertrouwenspersonen geleverd
Tot welke resultaten heeft de de vertrouwenspersonen 0 bijdrage 50 van 100 150 200 250 geleid? 300
om cliënten bij vragen of klachten te ondersteunen?
0
50
100
150
200
250
300
Resultaat (totaal 1092) Bijdrage vertrouwenspersoon bij vragen (totaal 537) Geluisterd, verhaal verhelderd Overig 4%
Vraag beantwoord
ONDERSTEUNING
Doorverwezen 5%
Advies volstaat Vraag beantwoord
Brief geschreven 5% 12%
Doorverwezen
Vraag
Opgelost door (bemiddelings)gesprek
Klacht
Uitspraak klachtencommissie
Ondersteuning bij gesprek
Vertr. gesprek
Klacht blijft bestaan, ondanks gesprek
74%
Fout hersteld Overig 0
0 50
50100 100150 150200 200250 250300 300
Bijdrage van vertrouwenspersoon bij klachten (totaal 339)
Overig Ondersteuning bij gesprek 7% Ondersteuning bij traject klachtencommissie
7%
Brief geschreven
9%
35%
20% Advies gegeven
22%
Doorverwezen
12
13
CASUSSEN Onderstaande casussen met fictieve namen geven een indruk van de problematieken, waarvoor de cliënten en/of hun verzorgers de vertrouwenspersonen inschakelen.
ONDERSTEUNING
Bezoekregeling pleegouders
14
In vertrouwen praten
Pleegkind Natalie heeft veel stress door de bezoek-
gemaakt vanuit het kindperspectief en vanuit die
Vorig jaar is mijn moeder overleden en ik denk nog
mijn verdriet een plekje te geven, maar daar heb
regeling. De pleegouders wilden minder frequent
van de (pleeg)ouders. De volgende vragen werden
elke dag aan haar. Met de andere meiden op de
ik niet altijd genoeg aan. Ik wil gewoon eens vaker
bezoeken aan de ouders, zodat het kind meer rust
gesteld: Hoe reageert Natalie op de bezoeken
groep hoef ik het daar niet meer over te hebben. Ze
over mijn moeder praten en dat kan ik met mijn
krijgt. De ouders wilden juist de bezoekfrequentie
en wat vertelt zij erover? Wat is de positie van de
zeggen dan: ‘ja, dat weten we nu wel’, en ze begrij-
vertrouwenspersoon.
opvoeren om hun band met het kind te verstevi-
pleegouder? Wie kunnen zij aanspreken over de
pen niet hoe ik me daarbij voel. Ik krijg wel hulp om
Meisje 16 jaar (gesloten jeugdzorg)
gen. De pleegouders wisten niet hoe zij met deze
bezoekregeling? Wat zijn hun rechten en die van
situatie om moesten gaan. Enerzijds voelden zij
de ouders? Op die manier heeft de vertrouwens-
zich afhankelijk van Bureau Jeugdzorg en wilden ze
persoon, de pleegouders duidelijkheid kunnen
Klacht over huisregels
de goede band met de ouders niet kwijt, anderzijds
geven. Na een aantal gesprekken konden zij hun
Ik wil een klacht indienen tegen de groepsleiding.
teveel. Ik wil een klacht indienen en heb daarvoor
zagen zij hun pleegkind worstelen. Met de pleeg-
probleem rondom de bezoeken zelf aanpakken.
Ik ben het niet eens met de regels. Op maandag
mijn vertrouwenspersoon ingeschakeld.
kom ik pas rond 20.00 uur terug van mijn werk
Jongen 17 jaar ( open groep)
ouders heeft de vertrouwenspersoon een analyse
op de groep, eerst nog wat eten en daarna moet ik voor de hele groep afdrogen. Dat vind ik echt
Luisteren naar eigen muziek Ik ben de enige op de groep die van hardrock en
dingen. Ik geef niet om GTST, sportprogramma’s en
metal muziek houd. De anderen luisteren vaak
zoetsappige films. Ik heb het daar met de vertrou-
Communicatie gaat stroef
naar Nederlandstalige muziek of trance. Omdat de
wenspersoon ook over gehad. Zij stelde voor om
Esther is gescheiden en heeft problemen met
haar ongenoegen te uiten. De gezinsvoogd legt
meesten daarvan houden staat altijd die muziek op.
dit samen met mijn mentor te bespreken. Geluk-
haar ex. Ze is ten einde raad want ze voelt zich
duidelijk uit wat de (on)mogelijkheden zijn om de
Als ik mijn muziek draai, krijg ik vaak te horen van
kig nam de mentor mij toen wel serieus. Nu mag
niet gehoord door de gezinsvoogd. Uit de acties
communicatie tussen de ouders te bevorderen in
de jongeren en soms ook van de leiding; ‘zet eens
ik op mijn kamer mijn muziek draaien. Dat vind ik
van de gezinsvoogd kan ze alleen maar opmaken
het belang van de kinderen. Dit wordt door Esther
wat zachter, die klere herrie’, terwijl ik altijd wel hun
wel oké.
dat deze erg op de hand is van de vader. Met de
goed opgepikt. Dat het een moeilijke situatie blijft
muziek moet aanhoren. En zo is het ook met andere
Jongen van 15 jaar ( gesloten jeugdzorg)
vertrouwenspersoon bespreekt Esther haar situatie
is een feit, echter door de het op gang brengen van
en wordt een gesprek aangevraagd met de gezins-
het gesprek ontstaat er weer begrip voor elkaars
voogd. Esther krijgt nu wel uitgebreid de tijd om
positie en handelen.
15
ONDERSTEUNING
Gechanteerd
Zwanger en bang
Eric vraagt een gesprek aan bij de vertrouwens-
Met ondersteuning van deze vertrouwenspersoon
Sonja is zwanger en wil per se het kind houden. Ze vreest
mentor verteld. Ze kon haar behandeling, die bijna ten
persoon. Hij verblijft bij de crisisopvang en wordt
gaat hij het gesprek met zijn woonbegeleider aan.
dat het op de groep bekend wordt en is bang dat ze
einde was, op de groep afmaken. Daarna mocht ze thuis
gechanteerd door medebewoners. Hij moet een
Die onderkent het probleem en zal het in algemene
weggestuurd wordt en dat ze voorgoed niet meer thuis
gaan wonen.
gedeelte van zijn leefgeld afgeven anders zal hij in
zin met de manager bespreken. Diverse maatre-
mag wonen. De vertrouwenspersoon heeft haar gerust-
Sonja van 17 (gesloten jeugdzorg)
een steegje in elkaar geslagen worden en wordt hij
gelen worden genomen om in de toekomst deze
gesteld en Sonja heeft vervolgens haar situatie aan haar
in de slaapzaal ook “per ongeluk” veelvuldig wakker
intimidatie zo veel mogelijk te voorkomen. Eric
gemaakt. In eerste instantie wil Eric hier uit angst
voelde zich gesteund en gehoord. Er volgen nog
niets mee. De vertrouwenspersoon adviseert dit
enkele pogingen tot afpersing maar Eric durft dit te
Verstoren van structuur
wel met de begeleiding te bespreken en stelt Eric
bespreken en acties naar de dader volgen zonder
Robert zit al een hele tijd op de groep en hij is verge-
voldoende moed verzameld en met de groepsleiding
gerust dat hij niet de enige is die hier last van heeft.
consequenties voor Eric.
vorderd met zijn behandeling. Hij heeft last van andere
gesproken. Soms hebben jongeren alleen maar een
jongeren, die moedwillig de structuur verstoren waar-
duwtje in de rug nodig.
door de hele groep bestraft wordt. Hij vindt dit niet
Robert van 16 jaar (gesloten jeugdzorg)
Weer terug naar huis
eerlijk. De vertrouwenspersoon heeft hem tips gegeven
Lisa van 16 jaar verblijft via een UHP (uithuisplaatsing)
kan wonen. Na de uitspraak belt ze de vertrouwens-
op een leefgroep. Ze is het hier niet mee eens. Binnen-
persoon heel blij op. Ze mag weer thuis gaan wonen.
kort komt er een zitting om haar UHP te evalueren bij
Maar ze heeft wel moeten beloven dat ze ambulant
de rechter. Ze vraagt de vertrouwenspersoon te hel-
ondersteund wordt zodat het ook goed blijft gaan in
Raadsonderzoeker
pen om een brief te schrijven naar de rechter. Zij wil
de toekomst. Dat grijpt ze met beide handen aan.
Trudy heeft de indruk dat de raadsonderzoeker haar
rapport van de Raad ontvangt, neemt ze opnieuw
hierin uitleggen waarom zij vindt dat ze wel weer thuis
Lisa van 16 jaar (leefgroep)
verhaal niet goed begrepen heeft en beklaagt zich
contact op omdat ze hulp vraagt bij het formuleren van
hierover bij de vertrouwenspersoon. Ze voelt zich door
een reactie op het advies. Ze wil reageren op het beeld
de Raad niet gehoord en vraagt ondersteuning in een
dat van haar is ontstaan door de toevoegingen van
vervolggesprek. De vertrouwenspersoon ondersteunt
betrokkenen en informanten in het rapport.
Afzondering in ondergoed
hoe hij dit met de leiding kan bespreken. Later heeft hij
Tijdens het kameruur waren enkele jongeren op
beveiliging binnen en werd ze zonder pardon naar
moeder door in het gesprek met de raadsonderzoeker
de gang, wat niet mocht. Kim, één van de meisjes
de afzondering gebracht. Uiteindelijk mocht ze in
verhelderende vragen te stellen. Als Trudy het concept-
in de groep kreeg de schuld en raakte daarover in
de afzondering pas haar broek aantrekken. Ze was
discussie met de groepsleiding. Er werd gedreigd
bang en voelde zich bedreigd. Het was voor haar
dat ze naar de afzondering moest. Ze vond dat
een nare ervaring die ze besproken heeft met de
niet terecht en ging daarom naar haar kamer. Kim
vertrouwenspersoon.
dacht dat het daarbij bleef en ging zich omkleden.
Kim van 15 jaar (gesloten jeugdzorg)
Toen ze in haar onderbroek en bh stond, kwam de
16
17
ONDERSTEUNING
Voor elke vraag toestemming van Bureau Jeugdzorg
18
Irma heeft een ontwikkelingsstoornis en woont
aan Bureau Jeugdzorg. In overleg met de vertrou-
al vele jaren in een pleeggezin. Haar pleegouders
wenspersoon is besloten om een gesprek aan te
hebben regelmatig contact met Bureau Jeugdzorg,
gaan met Bureau Jeugdzorg om nieuwe afspraken
maar hebben het gevoel niet serieus genomen te
te maken. De medewerker van Bureau Jeugdzorg
worden. Ze willen voor vol worden aangezien en
is nu op de hoogte van de onvrede en de pleegou-
niet voor elke vraag toestemming moeten vragen
ders willen hem graag nog een kans geven.
Straatmonologen NEOS Maatschappelijke opvang en aanpak huiselijk geweld Op 11 december 2012 zijn medewerkers en stagiaires van de afdeling Jeugd naar de voorstelling ‘Straatmonologen’ geweest. Een prachtige voorstelling, gespeeld door bijzondere cliënten met hun indrukwekkende verhalen. Het was tijdens de voorstelling heel stil in de zaal. Een compliment aan de cliënten, hun regisseur en de band. Zij allen zorgden ervoor dat de kijkers een mooie avond hadden en een goede indruk kregen wat er zoal speelt in de levens van de cliënten. Bedankt allemaal.
19
REACTIES VAN CLIËNTEN
Door de uitleg van de vertrouwenspersoon bij het
Bij de hoorzitting heb ik mij goed kunnen concentreren
Uitspraken van cliënten en/of hun verzorgers en activiteiten
boekje ‘Ken je rechten’ weet ik beter waar ik aan toe ben.
op de toelichting van mijn ontevredenheid. Jij hebt me
waar we als vertrouwenspersonen trots op zijn
goed geholpen door mij aan te vullen en de procedures Vertrouwenspersoon Jeanne de Bresser
te bewaken.
ONDERSTEUNING
Vertrouwenspersoon Henriette Poell De vertrouwenspersoon is op veel verschillende
Ik wil u graag even bedanken voor uw geduld, uw
Ik ben blij dat de gezinsvoogd akkoord ging met het
manieren bereikbaar als je ergens mee zit. Niet
luisterend oor en vooral voor het feit dat u geen
verzetten van de afspraak zodat mijn vertrouwensper-
Ik wist niet dat de vertrouwenspersonen ook actief zijn
alleen als zij op de groep is, maar ook via de tele-
oordeel over mij velt. Dit is voor mij zo uitzonderlijk,
soon er bij kon zijn.
op sociale media, best leuk om ze te volgen (linkedin, 58
foon, chat, skype, facebook, twitter en binnenkort
zo lang geleden dat ik me gehoord voel als mens,
ook via whatsapp, had ik gehoord.
als moeder. Voor het eerst sinds anderhalf jaar
volgers; facebook, 51 likers; twitter 94 volgers). Vertrouwenspersoon Jan Walschots Adviseur Maarten Obbens
voelde ik me weer eens serieus genomen. Ik ben zo Vertrouwenspersoon Desiré Festen
ontzettend diep geraakt, gekwetst en ben vertrouwen in mensen kwijt. Maar ik wil mijn kinderen niet
Zonder jou was dit gesprek niet goed verlopen.
heeft dat jij het nog een keer hebt uitgelegd aan Bureau
in de steek laten en ervoor vechten dat ze krijgen Door het rapport van commissie Samson zijn
waar ze recht op hebben. Wat u voor mij gedaan
de vertrouwenspersonen extra alert op signa-
hebt vandaag, is met geen pen te beschrijven en
len kindermishandeling en huiselijk geweld. De
zal ik nooit meer vergeten.
vertrouwenspersonen hebben allemaal de training
Dank u wel.......
Ik weet het niet zeker, maar ik denk dat het geholpen
Vertrouwenspersoon Thomas Nouwens
Jeugdzorg. Vertrouwenspersoon Ilse Peperkamp
‘meldcode kindermishandeling’ van ‘The Next Page’ gevolgd. Dat vind ik een goede zaak.
Vertrouwenspersoon Jeanne de Bresser
Coördinator Petra Geerts Door een gesprek met een vertrouwenspersoon
20
Ik twijfelde of de vertrouwenspersoon mij verder
ben ik goed voorbereid om het gesprek aan te gaan
kon helpen, maar achteraf ben ik blij dat ik niet
met mijn gezinsvoogd. Nu heb ik er wel vertrouwen
alleen in het diepe ben gesprongen.
in en is het minder spannend.
Vertrouwenspersoon niet bekend gemaakt
Vertrouwenspersoon Janneke Janssen
21
CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK
Geef aan in welke mate u het eens bent met de volgende stellingen:
In 2012 heeft Zorgbelang Brabant via het E-panel een cliënttevredenheidsonderzoek
ONDERSTEUNING
uitgevoerd onder jongeren en/of hun verzorgers.
Aantal respondenten: 118
Kanttekeningen bij de resultaten van dit cliënttevreden-
• 51% man
heidsonderzoek:
• 49% vrouw.
• Het relatief geringe aantal respondenten (N 118)
Ik kan mijn verhaal bij de VP kwijt (in %)
Ik vind dat de VP zorgvuldig is omgegaan met mijn verhaal (in %)
• Respondenten zijn niet evenredig verdeeld over de Leeftijdsopbouw: • 30% van 12 – 15 jaar
verschillende instellingen • Niet alle vragen zijn door iedere respondent ingevuld.
• 41% van 16 - 18 jaar
Dat verklaart waarom niet alle totalen 100% zijn.
• 2% van 18 – 21 jaar
Het geeft daarom slechts een globale indruk hoe de
• 28% boven de 18 jaar
vertrouwenspersoon wordt ervaren.
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
55,7 31,1 3,3 4,9 4,9
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
63,9 19,7 4,9 3,3 6,6
De cliënten geven de vertrouwenspersonenn een gemiddeld rapportcijfer van 7,8.
1.3
1.3 1.5
22
De1.3 VP geeft goede informatie en adviezen (in 1.4 %)
1.4
1.3 1.5
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
1.4 De VP weet voldoende van de regels en wetten (in %)
49.2 29.5 4.9 3.3 11.5
1.6
1.4
1.6
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
45.9 31.1 3.3 1.6 18
23 1.5
Geef aan in welke mate u het eens bent met de volgende stellingen: 1.4
1.3
1.3
ONDERSTEUNING 1.5
1.7
De VP weet hoe en waar ik een klacht kan indienen (in %)
1.4
1.3
1.5
1.8 1.6
1.7
1.8
1.4
De VP weet waar ik de juiste informatie kan halen (in %)
1.3
1.5 1.7
1.5
1.6
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
1.7 De VP is goed bereikbaar (in %)
1.7 1.9
1.4
De ondersteuning van de VP heeft mij iets opgeleverd (in %)
1.8 1.10 1.9
1.10
1.6
49.2 32.8 3.3 3.3 9.8
1.5
De VP heeft voldoende tijd voor mij (in %)
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
1.6 1.8
60.7 23 1.6 1.6 11.5
1.9 1.11
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
59 31.1 4.9 1.6 3.3
1.10
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
42.6 31.1 6.6 3.3 16.4
1.11
1.6 1.8 De VP komt de gemaakte afspraken na (in %)
Ik zou een ander ook een VP aanraden (in %)
1.11 1.7 1.9
1.8
1.7 1.9
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
1.9
24
1.11
1.10
1.9 1.11
41 36.1 14.8 0 8.2
1.10
1.8 1.10
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
55.7 19.7 3.3 0 21.3
Helemaal mee eens Beetje mee eens Beetje mee oneens Helemaal mee oneens Niet van toepassing
60.7 19.7 6.6 0 11.5
1.10
25
ONDERWIJS
PARTICIPATIE
Zorgbelang Brabant profileert zich ook in de onderwijssector. Wij vinden het belangrijk dat toekomstige hulpverleners tijdens hun opleiding al in contact komen met jongeren met een hulpverleningsachtergrond. Dat doen we door het geven van gastlessen door ervaringsdeskundigen of door onze organisatie open te stellen voor stagiaires. Wij zijn sinds jaren een erkend leerbedrijf. Ook willen wij jongeren kennis laten maken met instituties die ook voor hun in het leven zijn geroepen, bijvoorbeeld de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG’s).
VERTROUWENSPERSOON VOOR ALLE ZAKEN, GROOT EN KLEIN In het schooljaar 2011 – 2012 hebben twee medewerkers voor hun afstudeeronderzoek onderzocht wat de bekendheid is van de vertrouwenspersonen onder kinderen en jongeren die gebruik maken van de jeugdhulp. Het ging hierbij om kinderen tussen de 12 en 18 jaar. De vraagstelling in dit onderzoek was in hoeverre kinderen en jongeren op de hoogte zijn van de functie van vertrouwenspersoon en wat deze voor hen kan betekenen. Het blijkt dat de meeste kinderen en jongeren van het bestaan van de vertrouwenspersoon en diens taken afweten en ze het fijn vinden om via social media contact te hebben en houden met een vertrouwenspersoon. Het belangrijkste is dat de vertrouwenspersoon er voor hen is; voor alle zaken, groot en klein. Vertrouwenspersoon en adviseur Daphne Snijders
26
27
Centra voor jeugd en gezin
Gastcolleges
De afdeling jeugd van Zorgbelang Brabant heeft
Dit was succesvol en we zetten dit bij andere VMBO
In 2012 heeft de afdeling Jeugd weer een aantal
ductiebijeenkomst voor nieuwe professionals
in samenwerking met het CJG Den Bosch een pilot
klassen in 2013 voort in overleg met de betrokken
gastlessen verzorgd op verschillende hogescho-
bij Kompaan en de Bocht waar de jongeren een
gedraaid om meerdere gastlessen te organiseren
CJG’s.
len in Brabant. Tijdens deze gastcolleges staan de
presentatie verzorgen met behulp van o.a. de Dvd-
bij het St. Janslyceum.
Adviseur Karim el Barkaoui
ervaringsdeskundigheid van de jongeren en een
serie ZIEK) en het boekje ‘Op weg naar volwassen-
bepaald thema centraal. Denk aan thema’s zoals
heid’. Hierbij worden op interactieve wijze menin-
participatie,
elektronisch
gen gedeeld, kennis uitgewisseld, op ervaringen
patiëntendossier en omgangsvormen. Wij zijn
gereflecteerd en tips gegeven om het hulpverle-
PARTICIPATIE
Avans Hogeschool
28
transitie
Jeugdzorg,
Met de transitie Jeugdzorg wordt, naast verande-
sionals? In samenwerking met Avans Hogeschool
hier meer dan anders de dialoog aangegaan met
ningsproces vanuit de jongeren toe te lichten.
ringen in geldstromen en organisatie, gemikt op
organiseert Zorgbelang Brabant een college. In dit
toekomstige professionals en hebben ons motto
Vertrouwenspersoon en adviseur Daphne Snijders
veranderingen in de rol van jeugdigen, opvoeders
voorjaarscollege gaat dr. Lisbeth Verharen, lector
doorgegeven: praat MET ons en niet OVER ons.
en professionals. Professionals dienen meer aan te
Jeugd, Gezin & Samenleving van Avans Hoge-
Een voorbeeld van een gastles is de jaarlijkse intro-
sluiten bij de kracht van gezinnen en hun sociaal
school in op deze vragen.
netwerk. Wat betekent dit voor jeugdigen en
Adviseur Karim el Barkaoui
opvoeders? Wat kunnen zij verwachten van profes-
Leerbedrijf Een organisatie die studenten in de praktijk wil
venregister, een digitaal register van door Calibris
opleiden, moet voldoen aan de criteria die Cali-
erkende leerbedrijven. Zorgbelang is zo’n erkend
bris heeft vastgesteld in haar erkenningsregeling.
leerbedrijf. Elk jaar bieden wij studenten van MBO-
Alleen met erkenning is het mogelijk studenten
opleidingen een stageplaats.
Er wordt in het najaar van 2013 een training ontwik-
een praktijkplaats (stageplek) aan te bieden. Een
Adviseur Maarten Obbens
keld voor WMO-raden over preventie en jeugdhulp.
organisatie die aan de erkenningscriteria van
Vertrouwenspersoon en adviseur Janneke Janssen
Calibris voldoet, wordt opgenomen in het Bedrij-
Academie Zorgbelang
29
Hoogtepunten stagiaires
STELLINGEN
Per jaar begeleiden de adviseurs bij Zorgbelang
Lisanne: “Een onvergetelijke tijd, waarin ik ben
Brabant 4 tot 5 stagiaires. Het gaat dan om MBO-
gegroeid tot een professionele beroepsbeoefenaar!
studenten die bij ons hun stage volgen of HBO-
Het is een hechte club, waardoor er een fijne werksfeer
studenten die hun afstudeerscriptie bij ons willen
heerst. Een breed netwerk, waar wij als stagiaires
doen. Enkele uitspraken van studenten die in 2012
gebruik van mochten maken. Ik ben bij verschillende
bij ons stage hebben gelopen, geven een indruk
overleggen geweest om een beeld te krijgen van de
van hun enthousiasme.
organisatie. Eigen initiatieven zijn van harte welkom,
PARTICIPATIE
waardoor ik sterker ben geworden in het zelfstandig Nicole: “De hoogtepunten van mijn stagejaar 2012
werken. De begeleiding van studenten staat voorop,
waren: het organiseren van de thema-avond pesten,
ik kon altijd terecht met vragen en werd daarin gehol-
waarin ik heb geleerd hoe je een dergelijke avond
pen of aangestuurd. Bedankt voor deze mogelijkheid
opzet. Dagvoorzitter en mediator zijn van de Kracht
bij Zorgbelang Brabant afdeling jeugd, heb het als
van Talent II. Het bezoeken van congressen en sympo-
super ervaren!”
Een greep uit de stellingen die in 2012 geplaatst werden op de website www.PraatMetOns.nl ‘Mijn hulpverlener moet van mij leren hoe zijn werk beter te doen’ ‘Het separeren van patiënten is een behandeling’ Ga naar www.praatmetons.nl/stemmen-op-stellingen voor de resultaten. Ook in 2013 kan er gestemd worden op stellingen! Adviseur Karim el Barkaoui
sia vond ik erg interessant. Het bezoeken van het VNG jeugdfestival vond ik een mooi en een leerzaam hoogtepunt.” Lieke: “Mijn stage bij Zorgbelang Brabant heb ik als enorm leerzaam ervaren. Door de juiste begeleiding en de mogelijkheid om zelfstandig te werken heb ik mijzelf kunnen ontplooien. Het vertrouwen en de betrokkenheid die mijn begeleiders mij meegaven heeft er voor gezorgd dat ik meer zelfvertrouwen heb gekregen in mijn capaciteiten.
30
31
BIJEENKOMSTEN
PARTICIPATIE
Samen met ons jongerenpanel worden regelmatig avonden georganiseerd over thema’s die de jongeren zelf inbrengen.
Thema-avonden
Arie Boomsma
Regionale bijeenkomsten > 12 jaar
Tijdens thema-avonden hebben we informatie
Enkele jongeren van het jongerenpanel hebben een
Zorgbelang Brabant en verschillende raden namen
ringsdeskundigen vaak goed weten wat er schort
verstrekt en zijn we in discussie gegaan met de deel-
debat op 2 bijgewoond over het gebruik van sociale
in 2012 het initiatief om bijeenkomsten te organi-
aan hulpverlening. In het boekje ‘Uitspraken over
nemers aan de hand van stellingen over thema’s als
media in relatie tot de politie. Vaak verschijnen er
seren, waarbij jongeren en ouders uitgebreid aan
inspraak - van jeugdzorg naar jeugdhulp’ staan
pesten, automutilatie, schuldsanering en verslavin-
filmpjes van arrestaties op internet: schendt dit de
het woord kwamen over jeugdzorg. Het resultaat
uitspraken van cliënten en hun verzorgers tijdens
gen. Ook was er een gastspreker aanwezig, dit was
privacy van de agenten of hoort dit bij het werk?
is een stripboekje met waardevolle informatie over
de bijeenkomsten. Ga naar: www.praatmetons.nl/
een ervaringsdeskundige en/of professional.
Achter de schermen heeft de jeugd Arie Boomsma
wat cliënten zelf belangrijk vinden.
jongeren-in-beeld
Vertrouwenspersoon en adviseur Daphne Snijders
ontmoet en hem gefilmd terwijl hij een videobood-
Cliënten doen gemeenten graag aanbevelingen
Adviseur Karim el Barkaoui
schap insprak voor de Kracht van Talent II.
voor het nieuwe jeugdbeleid, omdat zij als erva-
Vertrouwenspersoon en adviseur Daphne Snijders
VNG jeugdfestival
Kidstoer 3D (denken, doen en delen)
Met vertrouwenspersonen, adviseurs, jongeren en
den. Zo was er een workshop met speeddates,
In navolging van de succesvolle regionale bijeen-
De kinderen kunnen hun ervaringen met ons delen
stagiaires van de afdeling jeugd zijn wij afgereisd
debat, praktijkverhalen, een stapje terug verhoogt
komsten in 2012, gaat Zorgbelang Brabant in het
door het ‘doen’ van spellen en kunnen ons op die
naar Kamerik waar het VNG jeugdfestival gehou-
de weerbaarheid etc. Ook Zorgbelang bemenste
voorjaar/najaar van 2013 een kidstoer 3D organise-
manier inzicht geven in hun denken.
den werd. Deze dag stond voornamelijk in het
een kraam en gaf informatie over het werk aan
ren voor kinderen van 6 tot 12 jaar.
De uitspraken van kinderen willen we weergeven
teken van de transitie Jeugdzorg. Op het festival
ieder die daar in geïnteresseerd was. Ook werden
Het doel van deze toer is om kinderen te laten
in een stripboekje dat wordt aangeboden aan
stonden verschillende stands / paviljoens waar een
snoepjes uitgedeeld met de tekst ‘Praat met ons’.
‘meepraten’ over de jeugdhulp. Zorgbelangmede-
medewerkers van jeugdhulpaanbieders en beleids-
workshop of een persoonlijk verhaal werd gehou-
Vertrouwenspersoon en adviseur Daphne Snijders
werkers maken een toer langs de zorginstellingen
makers van gemeenten.
waar de kinderen verblijven en laten kinderen op
Coördinator Petra Geerts
een speelse manier meedenken over de jeugdhulp.
32
33
JONGERENUITWISSELING TILBURG - KIEV Hoe is de jeugdhulp geregeld in beide landen?
PARTICIPATIE
KRACHT VAN TALENT II
arm je bent, je staat klaar voor je naasten, je helpt
uitwisseling plaats tussen jongeren van Kompaan
anderen. Samen sta je sterk in Oekraïne. Je hoeft
Ook in 2012 hebben wij in samenwerking met
Enkele uitspraken van deelnemers:
en De Bocht en Zorgbelang Brabant uit Nederland
niet te vragen om hulp, dat krijg je automatisch.
diverse partners het evenement de ‘Kracht van
• Rob van Hest; ‘Schrijf mij maar op voor volgend
en jongeren van Orphanage #12 uit Kiev. Hierbij
De jongeren uit Oekraïne hebben geleerd dat het
stond het thema Jeugdhulp centraal: hoe is de
in Nederland over het algemeen erg goed geregeld
Talent II’ georganiseerd. Een evenement voor, door
jaar!’
en met jongeren met als doel de participatie te
• Nicole van Selst: ‘Een geslaagde dag vol talent!’
jeugdhulp geregeld in beide landen? Wat vinden
is met de jeugdhulp en medische zorg, maar dat
bevorderen. Werkgevers en jongeren met talent
• Laura de Beer: ‘Ik vond het zo leuk. Vergeleken met
de jongeren daarvan? Hebben de jongeren zelf
het ook in Nederland niet altijd op rolletjes loopt
werden ‘gematcht’. In totaal waren er 30 stand-
vorig jaar veel minder prikkels en hele leuke activi-
inspraak in de hulpverlening?
en hulp van naasten niet altijd vanzelfsprekend is.
houders en werden 6 van de 70 jongeren met een
teiten!’
Omdat het in Oekraïne anders geregeld is dan in
Iedereen kijkt terug op een zeer geslaagde uitwis-
• Jesse van Venrooij: ’Superdag!’
Nederland hadden we de Nederlandse jonge-
seling, die zeker voor herhaling vatbaar is!
• Koen Buist; ‘Wat een positieve energie!’
ren daarop voorbereid. Ze vonden het erg span-
Adviseur Maarten Obbens
nend om naar Kiev te gaan. Eén van de jongeren
werkgever gematcht.
Vertrouwenspersoon en adviseur Daphne Snijders
zei de tweede dag in Kiev: ‘bij aankomst viel de grote (cultuur)shock wel mee, de grootste shock
BOEIEN = BINDEN
kwam pas toen ik mijn sigaretten moest afrekenen,
In samenwerking met HBO-studenten, jongeren
ontwikkeld. Hierbij wordt vanuit de jongeren maxi-
zo goedkoop!’ Toch sloegen de indrukken in als
en Sociatief en andere partners maakt Zorgbe-
male participatie gevraagd vanuit hun eigen unieke
een bom bij de jongeren. Vooral het feit dat je in
lang Brabant een nieuw filmproduct. Bedoeling is
ervaringsdeskundigheid. Het voorlopige idee is om
Oekraïne geen (medische) hulp krijgt zonder geld,
jongeren met een achtergrond in de jeugdhulp te
met de werktitel “ZOOM 24” aan de slag te gaan en
hoe ernstig je er ook aan toe bent. Dat was voor
boeien en te binden en duurzame samenwerkings-
hierbinnen subthema’s zoals continue hulpvraag,
hen erg moeilijk te begrijpen. Naast de serieuze
verbanden met (keten-)partners aan te gaan. Op
bereikbaarheid via social media en de voortdu-
zaken, hebben ze ook leuke dingen gedaan. Zo is
dit moment verkeert het project in de definitiefase
rende stigmatisering de revue te laten passeren.
de jeugd naar het voetbalstadion van Kiev geweest,
en wordt er met een team van betrokken jongeren,
Eind 2013 wordt de presentatie verwacht!
is een Russische balletvoorstelling bijgewoond en
ondersteuners, vertrouwenspersonen, filmmaker,
Adviseur Maarten Obbens
hebben ze wat cultuur gesnoven. De Nederlandse
scriptschrijver en dramadocent een conceptvisie
34
Van 13 t/m 20 oktober 2012 vond er een jongeren-
jongeren hebben geleerd dat het niet uitmaakt hoe
35
VERTROUWENSPERSONEN OP LANDELIJK NIVEAU De stichting Advies- en Klachtenbureau Jeugd-
gebied van (mede)zeggenschap (LSR) betrok-
zorg (AKJ), Stichting PVP, vertrouwensperso-
ken bij dit initiatief. Stichting AKJ, Stichting PVP
nen in de zorg en Zorgbelang willen in nauwe
en Zorgbelang fungeren als inititatiefnemers
samenwerking optrekken om de toekomstige
voor dit adviestraject, waarvan het Transitiebu-
“Denk groot, begin klein: Als je maar begint!”
werkwijze en organisatie van de vertrouwens-
reau Jeugd opdrachtgever is.
De bondgenoten is een maatschappelijke beweging waar jongeren, ouders en hun naasten zelf grip houden op opvoeding en opgroeien, gelijkwaardig partner zijn in hulpverleningstrajecten en in vernieu-
persoon voor cliënten en patiënten te veran-
SAMENWERKING
BONDGENOTEN VOOR BURGERKRACHT
keren in de nieuwe Jeugdwet. Daarnaast zijn
In het eerste halfjaar van 2013 worden in samen-
wingen in jeugdbeleid. De beweging is gericht op:
ook (vertegenwoordigers van) de beroeps-
werking met deze partijen landelijke dagen
• Ouders, grootouders en jongeren, burgers: wat
groep cliëntenvertrouwenspersonen (CVP), de
georganiseerd voor het ontwikkelen van een
kunnen en doen we zelf voor elkaar, in de buurt,
Landelijke Stichting Familievertrouwensperso-
gezamenlijke visie op het vertrouwenswerk in
op school, online?
nen (LsFVP) en het landelijk steunpunt op het
de zorg.
• Cliënten, cliëntenraden en cliëntenorganisaties: versterken en vernieuwen positie cliënten en benutten van de ervaringskennis. • Professionals: aansluiten bij wat zorggebruikers
PARTICIPATIE OP LANDELIJK NIVEAU
willen, met jongeren, (groot)ouders en hun naasten als partner.
In het kader van de transitie en transformatie van de zorg voor jeugd heeft het Transitiebureau
• (Brabantse) gemeenten: jeugdbeleid samen
Jeugd het voornemen een programma te (laten) ontwikkelen dat tot doel heeft cliënten, belangen-
vormgeven, met ruimte voor informele en
behartigers en hun netwerken toe te rusten op een proactieve rol in de transitie en transformatie
(nabije) professionele steun.
van de zorg voor jeugd. Partners zijn LCFJ/LOC, LPGGz, Platform VG, SJS en Zorgbelang Nederland. Daarnaast is er contact geweest met nog een aantal cliëntenorganisaties die belang hebben bij de totstandkoming van dit programma, namelijk AKJ, PVP, NJR en de koepel van Wmo-raden.
ZORGBELANG GELDERLAND EN ZORGBELANG BRABANT Op diverse terreinen werken Zorgbelang Gelderland en Zorgbelang Brabant intensief samen op het Binnen het Transitiebureau Jeugd werken de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
gebied van de ondersteunende diensten, maar ook om werkprocessen te verbeteren en strategieën
(VWS), Veiligheid en Justitie (VenJ), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en Interpro-
en participatie-instrumenten te ontwikkelen.
vinciaal overleg (IPO) samen aan de herinrichting van het nieuwe jeugdstelsel en ondersteunen gemeenten bij de decentralisatie van de jeugdzorg.
36
37
UITSPRAKEN OVER INSPRAAK
MEDEWERKERS AFDELING JEUGD ZORGBELANG
Van jeugdzorg naar jeugdhulp
Een stripboek samengesteld op basis van
SAMENWERKING
uitspraken door kinderen, jongeren, (groot) ouders, pleegouders en/of hun verzorgers over jeugdzorg. Ontwikkeld door Zorgbelang Brabant in samenwerking met de cliëntenraden van de zorginstellingen: Bijzonder Jeugdwerk Brabant, Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant, Combinatie Jeugdzorg, Juzt, Kompaan en De Bocht, Maashorst en Oosterpoort
Vlnr onderste rij: Karim el Barkaoui, Wim Schuimer, Jan Walschots. Vlnr tweede rij: Petra Geerts, Eveline Monteiro, Ilse Peperkamp, Jeanne de Bresser Vlnr derde rij: Daphne Snijders, Janneke Janssen, Desiré Festen, Thomas Nouwens Vlnr vierde rij: Henriette Poell, Bellina Leenaerts
38
39
Zorgbelang Brabant Ringbaan-Zuid 44 5022 PN Tilburg 013 - 594 21 70 www.zorgbelang-brabant.nl
[email protected]
Afdeling jeugd www.praatmetons.nl facebook.com/praatmetons twitter.com/praatmetons
[email protected] facebook.com/vertrouwenspersonen twitter.com/vpbrabant
Uitgave© Zorgbelang 2013