Acid Head
Editie 2010
In dit nummer: - Human X = Back
- Was da voor ‘n Bees
- Winterkamp
- Kreeften red-actie
- St. Johns reef
- Noordzeeduiken
LSD Foto wedstrijd Foto voorkant - Jelle van Steen en Petra Meijer - Waar en wanneer is de foto gemaakt? Hong Kong, ergens half augustus 2009 - Waarom heb je deze foto gemaakt? Omdat kwallen zulke intrigerende beesten zijn. - Waarom heb je juist deze foto ingestuurd? Het is waarschijnlijk de mooiste kwallenfoto die ik ook gemaakt heb, of ooit ga maken. - Wat vind je zelf van de foto en het feit dat je hiermee de wedstrijd gewonnen hebt? Terecht. Is toch ook een gave foto? - Hoeveel onderwaterfotografie-ervaring was er nodig om deze foto te kunnen maken? Eigenlijk geen. - Met wat voor camera heb je de foto gemaakt? Canon Powershot 720 - Nog opmerkingen die je over de foto kwijt wilt? Neuh, zo snel niet.
Foto Achterkant - Nathalie Raats - Waar en wanneer is de foto gemaakt? Atlantische Oceaan, Portugal, Madeira, duikstek ‘Lava Finger’, 14 augustus 2009 - Waarom heb je deze foto gemaakt? Omdat je nou eenmaal je camera niet voor niks meesleept! Bovendien was het een fantastische duik met grote scholen en grote diversiteit aan vis op slechts het huisrif van het hotel! Dit soort visjes lagen met z’n honderden op de grond, en deze drie zaten op een zandheuveltje alsof ze naar een tenniswedstrijd keken. - Waarom heb je juist deze foto ingestuurd? Nou, het was niet helemaal de enige foto die ik instuurde... - Wat vind je zelf van de foto en het feit dat je hiermee de wedstrijd gewonnen hebt? Eigenlijk zijn er mooiere foto’s van mijn gevoelige plaat gerold: deze heeft een scheve compositie, iets te weinig flits, verkeerd scherpgesteld... Die prijs was toch al binnen, hè? - Hoeveel onderwaterfotografie-ervaring was er nodig om deze foto te kunnen maken? Hihi, uh, hoe meet je dat? Ik had de camera toen twee jaar, maar in feite komt ‘t neer op gewoon lekker klikken blijven, er af en toe even goed bij gaan liggen, en *poef* dan maak je wel eens een leuke foto! - Met wat voor camera heb je de foto gemaakt? Canon PowerShot A710 IS in zijn onderwaterhuisje. - Nog opmerkingen die je over de foto kwijt wilt? I wanna thank all the people involved: the director, the producers, mom... and Worldpeace ofcourse Ohja, en blijf uit de buurt van bijtgrage trekkersvissen...!
2
Inhoudsopgave
1. Winnaar LSD fotowedstrijd 2. Inhoudsopgave 3. Bestuurlijk 2009-2010 4. De nieuwe Acid Head 5. Human X 6. Onderwatereten 7. Eerste schelpenhoek van een nullie 8. Was da voor ‘n bees? 9. Kreeften red-actie 10. Winterkamp 2010 Egypte 11. Onderwater Archeologie 12. Fotopagina 13. Kerstdiner bij LSD 14. Noordzee Duiken 15. Interview met een instructeur 16. Stekkenplek 17. Zomerkamp 2009 Gozo 18. Evenementen 19. Ledenlijst 20. Colofon
Pagina 2 3 4-5 6 7-8 9 10 11 12-13 14 15 16-17 18-19 20-22 23-24 25 26-27 28 29-31 32
Uw Acid Head redactie 2010 - 2011 : vlnr Jade Schoon, Gavin Westerwoudt & Paula van Rossum
Uitleg: Vanaf nu staat “Q” voor een Quote & “WJD” voor een Wist Je Datjes.
3
Bestuurlijk 2009-2010 Lieve LSD’ers, Afgelopen najaar zijn we met Beneden Peil van start gegaan om LSD een onvergetelijk verenigingsjaar 2009-2010 te geven. Met het huidige bestuur zijn we inmiddels alweer ver over de helft van ons bestuursjaar en hoewel niet alles koek, ei en happy endings was, kijk ik toch met plezier terug op het jaar 20092010. (Pas op: onvervalste Beneden Peil propaganda volgt.) Zoals een echt Leids bestuur betaamt begonnen we ons bestuursjaar met het integreren met andere verenigingen. Het aflopen van constitutieborrels en het houden van onze eigen constitutieborrel met aansluitend ledenfeest was daar onderdeel van. Gekleed in onze zwarte en rode kamerjassen was het LSD bestuur het stralende middelpunt op de constitutieborrels en ons constitutie cadeau van duikbril, badeendje en snorkel werd door de besturen van de andere verenigingen gewaardeerd. Zo succesvol waren onze constitutiebezoeken dat mijn tweede balansmaand van het jaar na het bezoek aan Njord moest worden ingelast. De laatste borrel van het seizoen was onze eigen constitutieborrel en ook deze borrel was een groot feest. De prachtig gestylde uitnodiging waarop ik blijk gaf de naam van mijn eigen secretaris niet te kennen, de helft van de bestuurspenningen die vergeten/zoek waren maar vooral die ene Blauwe Schuiter die bijna de pedelstaf wist te jatten, maakten de borrel tot een daverend succes. Totale chaos maar wel heel gezellig. Na afloop volgde een ledenfeest, dat dankzij de muziek van DJ’s Pepijn en Ingmar, de cocktails en andere alcoholische versnaperingen maar vooral dankzij Nathalie de
boeken in zal gaan als legendarisch.... Helaas werd ons gastenboek ontvreemd door LSD-bestuurders uit voorgaande jaren, maar deze hebben wij terug verdiend door in januari een door Judith gecomponeerde ode aan Nathalie te brengen. Maar wij hielden ons ook bezig met verenigingszaken. De opleidingen gingen van start en werden afgerond, de opleiding-redden-deelnemers deden een manhaftige poging hun brevetkaart binnen te halen en tijdens de Sinterklaastraining werd er gewaterpolood tegen Levitas en Aquamania. Verder demonstreerde LSD tijdens een gezamenlijk onderwater archeologie-activiteit met studievereniging Terra. Barts sublieme kerstdiner werd dit jaar op Asopos gehouden omdat we ons eigen borrelhok waren ontgroeid, en ook dit jaar was het kerstdiner fantastisch, met heerlijk eten, goede wijn en voor het eerst een afterparty (inclusief in het borrelhok ingesneeuwde LSD’ers). Ook was er in oktober weer een Schelphoek waar ik de “kansloos zat op Schelphoek” stok (die ik in september had verdiend, wat dan weer de aanleiding vormde voor mijn eerste balansmaand) overgaf aan Lineke. We houden met het bestuur een estafette, dus houd de Beneden Peilers in de gaten op de komende Schelphoeken. Maar mijn LSD hoogtepunt van 2009 is toch wel: De WC’s. Tientallen telefoontjes naar SLS, Kanters, Riool Service en iedereen die maar wilde luisteren later kwamen er daadwerkelijk bouwvakkers iets aan onze overstromende WC’s doen.
WJD: ...LSD door de eindeloze inzet van de voorzitter en materiaalcommissaris eindelijk weer werkende WC’s heeft?
4
Op het onmenselijke tijdstip van half acht ’s ochtends werden uiteindelijk de fundering en het tegelwerk van het borrelhok te lijf gegaan met drilboren. De hele Zijlstroom was wakker, grote stofzooi in het pand, al het materiaal in de bestuurskamer achter plastic ingetapet, puzzelen hoe het riool liep, waar de ijzeren staaf zat en een hoop gesloop later was de conclusie dat het niet te verhelpen was en dat we dus een nieuw riool moesten. Mijn eeuwige dank gaat uit naar: Levitas, die het niet erg vinden dat het LSDriool tegenwoordig door hun pand loopt, Amanda van Levitas, die samen met mij regelmatig om half acht ’s ochtends aanwezig was om de bouwvakkers op te vangen en Paul die constant kwam kijken wat technisch het beste zou werken en niet alleen bij LSD maar ook bij Levitas de verbouwing mogelijk maakte. Ik en anderen die zich met het riool bezig hebben gehouden zijn op vroege tijdstippen opgestaan om de bouwvakkers op te vangen, hebben in de herrie gezeten tijdens sloopwerkzaamheden en zijn gefrustreerd geraakt door het totale gebrek aan vooruitgang, maar dit alles was het waard, want we hebben nu werkende
WC’s. OK, het uiteindelijke resultaat klinkt niet echt glorieus maar mocht dit bestuur de vereniging failliet laten gaan dan kan worden teruggekeken en gezegd: Maar ze hebben wel geregeld dat de WC’s in het pand het doen! Rest mij niks anders dan iedereen heel erg te bedanken die zich in 2009-2010 weer voor LSD heeft ingezet door te koken, opleiding te geven, de site te vernieuwen, de El Cid te draaien, bar te staan, flessen te vullen, reizen te organiseren of door gewoon elke week bier te drinken op de vereniging. Zonder al onze leden zou LSD niet draaien en niet zo gezellig zijn. Tot de volgende bestuurlijk of op de borrel, Annabel van Gelder (Geschiedenis) Voorzitter
Uw LSD Bestuur “Beneden Peil ”2009 - 2010 : vlnr Janneke v. Wingerden (Hoofdtrainer beginners), Paul Moerkerk (Materiaal), Jessica Koops (Evenementen), Lineke Boogerd (Secretaris), Annabel van Gelder (Voorzitter), Marco Hundscheid (Hoofdtrainer gevorderden) & Judith Casteel (Penningmeester)
5
De nieuwe Acid Head Verandering. Kleine kindjes worden groot...
Kleine kindjes worden groot en zo vergaat het ook met LSD. Opgericht in 1973, verblijvende op de Rapenburg, anno 2010 in een nieuw pand en zich langzaam voorbereidend om de volgende stap te gaan maken. Veranderingen aan de horizon die ongetwijfeld binnen Leiden van LSD een begrip gaan maken. Want vergis je niet! Vertel binnen de universiteit over LSD en men reageert bijna altijd positief. De stap naar LSD wordt alleen nog niet voldoende gemaakt maar daar zal in de toekomst ongetwijfeld verandering in gaan komen. Onderkennen van het probleem is de eerste stap naar de oplossing en met die oplossing is de vereniging druk bezig. Het pand is er, de instructeurs zijn er, het materiaal is er, en nu nog het groeiende ledenaantal waar LSD langzamerhand klaar voor wordt gemaakt. Verandering is vaak moeilijk en zeker als dit in plotselinge explosies gaat. Deze groeistuipen maken dat de leden binnen de vereniging zich afvragen of LSD wel mag veranderen en of het wel nodig is. In tijden van verandering, in tijden van groeistuipen is het goed om vast te houden aan de tradities die er binnen LSD zijn. Schelphoek, de 20 jaar oude LSD bar, de Rode Poon, coke op maandag en ook de Acid Head zijn de fundering van onze vereniging. Deze instituten geven ons houvast in tijden van verandering en helpen ons de toekomst met zekerheid tegemoet te treden. Als meest onwaarschijnlijke hoofdredacteur in de 20-jarige geschiedenis van de AH heb ik lang gedacht of deze nog wel een toekomst binnen LSD had. Stemmen binnen de vereniging over opheffen en digitale versies hebben mij doen twijfelen of de AH nog wel een toekomst verdiende. Duikend in het rijke archief en beseffend wat voor veranderingen er aan de horizon zijn realiseer ik mij dat de AH belangrijker is voor de vereniging dan de leden zich soms realiseren. In tijden van verandering kijkt men terug naar het verleden en het verleden van de AH is rijk.
Meningen, evenementen, uitjes en ook duiken worden hier al 20 jaar rijkelijk in beschreven. In de archieven van de AH lees je over de groei die LSD heeft doorgemaakt en hoe wij langzamerhand van klein naar groot aan het doorgroeien zijn. Een groeiproces dat tot op de dag van vandaag aan de gang is en iets wat wederom in deze nieuwste AH tot uiting komt. De AH is terug en dat mag iedereen weten ook. Oude bekende items als de omstreden column “Human X”, “ Wa’s da voor ‘n Bees”, “Onderwater eten” en “Interview met een instructeur”, maar ook vernieuwingen als “Onderwater Archeologie” doen hun intrede. Daarnaast natuurlijk ook een woordje van het bestuur en de stukjes over alles wat er binnen LSD gebeurt. Verhalen over de helden van kerst en persoonlijke tragedies rond het winterkamp. Samen met Jade Schoon en Paula van Rossum heeft de redactie ervoor gezorgd dat na lange afwezigheid het enige lijfblad van de Leidse Studenten Duikvereniging er weer is. Er komt in de komende maanden een nieuw digitaal archief met oude edities op het LSDweb. We blijven de gebeurtenissen binnen LSD met oplettende blik evalueren en verslaan maar als belangrijkste van allemaal leggen wij de geschiedenis van LSD wederom vast voor al die duikers die nog na ons gaan komen. Een kleine LSD word langzamerhand groot en met die veranderingen zullen wij als de redactie van de AH alles nauwkeurig blijven vastleggen en verslaan. Zodat er in tijden van verwarring en verandering altijd terug kan worden gezocht in het archief van de vereniging en wij met vastberadenheid en trots de toekomst tegemoet kunnen treden. Kleine kindjes worden groot en LSD is op weg om een autoriteit binnen Leiden te worden. Zo staat het in de Acid Head geschreven en zo zal het worden gedaan. Uw hoofdredacteur, Gavin Westerwoudt (LS&T)
6
Human X Stem Wijzer Nu de zon plaats heeft gemaakt voor de regen en de klokken weer bijna in winterstand staan, richt zich in Huize Human X de aandacht op de landelijke verkiezingen. De lokale peiler en kleinere broer van onze landelijke democratie ligt gelukkig al lang achter ons, hetgeen al een hele bevalling was, maar een gevalletje Afghanistan-schade heeft het kabinet op zijn knieën gekregen en dit geeft Human X weer, als hoogst verantwoordelijke stemmer, de kans om zich te bemoeien met de issues, de issues waar het om gaat in de landelijke politiek. Maarrrr, en dit is een grote “maar”, wat als deze verantwoordelijke stemmer zich eigenlijk niet bewust is van de issues? Enter “De Stemwijzer”. Steun en toeverlaat in deze barre tijden. Voor de gemeenteraadsverkiezingen heeft Human X zich namelijk al mogen buigen over “belangrijke” lokale vragen als of “Leiden in 2012 Europese Cultuurhoofdstad moet worden” of “Winkels in een hoger segment naar Leiden gehaald moesten worden”. Tsja, om eerlijk te zijn hadden deze discussies in Huize Human X nooit geleefd. Zelf zag Human X eerlijk gezegd het eerste niet echt belangrijk, en desgevraagd vond Mrs. X dat er inderdaad meer winkels naar Leiden gehaald moeten worden (maar eerlijk gezegd heeft Human X haar nooit echt kunnen betrappen op enige recente aanschaf uit het “hogere segment”). Doe Human X maar een lekkere Turkse pizza bij de nog net niet failliete Griek in de Steenstraat en laat die “hogere segment”-winkels maar lekker zitten.
Na een goed uur doorakkeren van de lokale stemwijzer werd Human X niet bepaald warm van de issues, maar voelde zich wel getroost dat hij zich verdiept had en niet eenvoudigweg heeft gestemd op de dame met de lekkerste kop (zoals vorige keer). Echter, Human X kan zich niet aan de indruk onttrekken dat het hier standpunten en beloftes van de verschillende partijen betreft, die niet noodzakelijk uitgevoerd zullen worden in de komende vier jaar. Dit brengt Human X helaas ook op het onderwerp van de vorige stemwijzer-equivalent, waarbij hij eerdergenoemde Mrs. X (van de winkels van “het hogere segment”) heeft opgedoken. Toen heette de stemwijzer namelijk “Relatieplaneet” (RP), en heeft Human X zich eerst volledig verdiept in allerlei hobby’s, tv-programma’s, sportactiviteiten etc. van de dames, waar hij in eerste instantie geen mening over had. Bij goedkeuring, en wanneer het lukte om de dame in kwestie voor een date te porren, moest er ook nog “een klik” zijn. En om een heel lang en vermoeiend verhaal kort te maken: uit deze zorgvuldige zoektocht naar de ware dame met overeenkomstige interesses is Mrs. X uiteindelijk voortgekomen. Nu, zes maanden later, heeft Human X een tikkeltje spijt van deze actie. De zogenaamde “regelmatige theaterbezoeken” komen niet echt van de grond, en Mrs. X is al vier maanden bezig met “Harry Potter en het Verloren Symbool” van J.K. Brown. Al met al niet bepaald de “belezen persoon” waar zij zich op RP voor uitgaf. Human X zou zich bijna bedrogen voelen, ware het niet dat hij ook moet bekennen dat hij al maanden geen sportschool
Q: Een discussie binnen LSD over het feit dat sommige leden van LSD ook lid zijn bij Levitas. Gavin: “Ze hebben Paul ook al gejat!” Jessica: “Hey hey, er is genoeg Paul voor iedereen!!” Bart B: “Dan zijn we Paulygaam.”
7
meer gezien heeft en liever zijn uren verdoet achter het web. Ook dit is niet helemaal overeenkomstig het profiel waarmee hij zich destijds geprofileerde. Dus, Human X is tot een besluit gekomen. Voortaan geen verantwoorde en beargumenteerde keuzes meer. Niks geen Stemwijzer. Geen urenlang onderzoek meer naar standpunten van de landelijke partijen.
Bij de landelijke verkiezingen stemde Human X gewoon op de eerste naam die hem aanstond (liefst met een “X” erin). En wat betreft Mrs. X: het is hoogst aannemelijk dat er binnenkort ook op haar een kabinetje valt, zodat Human zich gewoon weer achter RP kan melden en - zonder te kijken naar interesses kan stemmen op de dame met het lekkerste lijf.
Human X heeft gesproken.
Acid Head Brain teaser
Waar komt het gat vandaan?
WJD: ...Arjen tijdens een duikvakantie is aangevaren door een walvishaai?
8
Onderwater-eten Rode Poon in maanzaad-botersaus op een bedje van aardpeer De kookrubriek van de Acid Head is terug! In dit nummer een gerecht dat uitstekend past bij LSD. AH-lezers die bij het kerstdiner waren hebben het daar kunnen eten. Voorbereiding: Vertel iedereen dat je met het kerstdiner snoekbaars gaat maken. Stel in de Sligro vast dat ze helemaal geen snoekbaars verkopen daar. Neem in plaats daarvan twee zakken rode poonfilets mee. Vraag aan Jelle of hij alvast twee kilo aardperen kan pakken. Koop maanzaad en roomboter. Loop alsnog naar de groenteafdeling om Jelle uit te leggen wat een aardpeer is. Jat een fles witte wijn die het bestuur ooit als cadeautje heeft gekregen uit het borrelhok. In de keuken: Mik de zakken vis ergens in een lekbak om te ontdooien. Vraag aan Nathalie of zij de aardperen wil schillen en in plakjes wil snijden, terwijl jij bezig bent met de chocola.Besluit om haar toch maar te helpen, na veelvuldige klachten van haar kant. Zet een pan met water op, en doe er een scheut zout in. Zet een andere pan op met water, witte wijn, venkelzaad en wat blokjes visbouillon. Smelt de boter in een derde pan, en gooi daar het maanzaad bij.Kook de aardperen tot ze beetgaar zijn.
Doe alle vis in een vergiet, en laat dat voorzichtig zakken in de pan met kokend water. Bedenk dan pas dat je geen goede manier hebt om dat vergiet weer uìt de pan te krijgen. Tut vijf minuten door met de stelen van pollepels, terwijl de vissen uit elkaar beginnen te koken. Vraag Edwin om hulp, zodat hij a) brandwonden riskeert en b) de eendenboutjes waar hij mee bezig was moet laten aanbranden. Verdeel de aardpeerschijfjes over borden. Drapeer daar de door jouw stomme fout kapotgekookte stukken vis overheen op een manier die suggereert dat het nooit de bedoeling was dat de filets heel zouden blijven. Giet over elke portie een dikke laag boter-maanzaad saus. Stel vast dat witte vis op witte groente met witte saus een wat saai plaatje oplevert, maar vergeet dat je speciaal daarom bietjes-scheuten had ingekocht als garnituur. Stel vast dat je nog anderhalve liter gesmolten boter met maanzaad overhebt, die je niet door de WC kan spoelen omdat die anders verstopt. Gooi het daarom maar buiten in de sneeuw. Laat de bietenscheuten achter bij Asopos, zodat ze na drie weken kerstreces een bakje stinkende roze drab achterin hun koelkast vinden. Neem jezelf voor het volgend jaar efficiënter te plannen en te organiseren. Net zoals je het jaar ervoor tevergeefs deed. Bart Braun (Biologie)
De Rode Poon (Chelidonichthys lucerna) is een straalvinnige vis uit de familie van ponen (Triglidae), orde schorpioenvisachtigen (Scorpaeniformes)
Q: “De voorzitter onder invloed van heel veel IJslandse sterke drank: ”Ik heb dikke tieten! Dus ik mag alles!!”
9
De eerste Schelphoek van een Nullie Een groot gedeelte van de huidige leden zal als 0-sters lid begonnen zijn. Terwijl de tijd verstreek raakte je meer en meer bekend met de vereniging, toch kwam de “echte” kennismaking pas met Schelphoek. Een heel weekend lang duiken (of hangen en genieten van vocht) en het echte gezicht van LSD zien. Bij aankomst bleek Schelphoek een afgelegen “vakantiewoning” te zijn, met een enorm eigen terrein en zelfs een eigen meer. Het belangrijkste was echter de echte open haard die in het hoofdgebouw stond en dus niet, zoals nu helemaal in is, neppe gelkachels. Het vinden van een lege slaapplaats was nog een hele queeste, maar deze werd uiteindelijk volbracht. Nadat de huiskamer in kaart was gebracht werd de slaapplaats opgezocht en na lang zoeken ook weer gevonden. Op de tweede dag (zaterdag) stond de eerste buitenduik voor de 0-sters gepland. Onderwater bleek dat er van de verhalen dat de onderwaterwereld in Nederland vooral bagger is niets waar en werd er genoten van allerlei dieren en planten.
’s Avonds stond er na het diner nog een nachtduik gepland voor de hogere opgeleiden. Omdat het bijzonder lekkere en uitgebreide diner eerst moest bezinken werd er pas later op de avond gedoken. Helaas was er geen jurylid van Michelin aanwezig, anders hadden de sterren om de oren gevlogen. De duikers en duiksters trotseerden de snijdende wind met ware doodsverachting, voor zover dat op duiken van toepassing is. Ook aan de kant was het redelijk fris, maar de gezelligheid en wat warme dekens maakten dat goed. Bij thuiskomst zorgden de open haard en de gezelligheid er voor dat de kou snel vergeten was. De derde dag was onder andere de schoonmaak- en opruimdag. Er werd met man en macht gewerkt om het huis weer op orde te krijgen en na afloop kon je (bijna) weer van de vloer eten. Ten slotte werden de wagens ingeladen en iedereen afgeleverd op bestemming. Dennis Leenheer (ICT)
Heremietkreeft (Paguroidea) in zand
WJD: ...Er meer dan 50 LSD’ers op Schelphoek II waren, er om het eten gevochten werd en er een deel van een oor is afgebeten? Of deze feiten wat met elkaar te maken hebben is niet bekend. Feit is wel dat kannibalisme nog steeds niet wordt getolereerd binnen LSD.
10
Wa’s da voor ‘n Bees? Als een LSD’er tijdens een duik deze vis tegenkomt, dan moet hij zich misschien nog eens achter zijn oren krabben en zich afvragen of hij toch niet een klein beetje te diep (± 700m) onder het water oppervlak zit. De zogeheten Barreleye is een vis van zo’n 15-20 centimeter lang met een transparant hoofd waardoor hij zowel voor als boven zich kan kijken. Deze vis is voor het eerst beschreven in 1939 en recentelijk voor het eest in zijn natuurlijke omgeving gefilmd. Al lange tijd is onder wetenschappers bekend dat de cilindervormige ogen extreem geschikt zijn in het verzamelen van licht. De Barreleye leeft op de grens waar oppervlaktelicht overgaat in absolute duisternis, met behulp van zijn zeer gevoelige cilindervormige ogen zoekt hij naar de silhouetten van prooien boven zich. Onderzoek op diepte heeft aangetoond dat de ogen zich in een soort vloeistof bevinden, omgeven door een transparant schild.
Taxonomische indeling Rijk: Stam: Klasse: Orde: Familie: Geslacht: Soort:
Animalia (Dieren) Chordata Actinopterygii (Straalvinnigen) Osmeriformes (Spieringachtigen) Opisthoproctidae (Barreleye) Macropinna M. microstoma
Voorheen was bij de Barreleyes dit kenmerk nog nooit waargenomen omdat drukverschil en transport naar de oppervlakte waarschijnlijk het transparante schild beschadigde. Het duidelijk waarneembare groene pigment van de ogen helpt waarschijnlijk bij de detectie van bioluminescentie in kwallen en andere prooidieren. Barreleyes hangen lange tijd stil met de ogen in opwaartse positie, en zo snel een prooi (door middel van luminescentie) wordt waargenomen draaien de ogen in de voorwaartse positie en beweegt de vis zich naar zijn prooi. De Barreleye deelt zijn omgeving met vele soorten kwallen die tot wel tien meter lang kunnen worden en als en soort drijfnetten met lange tentakels leven. Gespeculeerd wordt dat de Barreleye voorzichtig rond deze tentakels beweegt en onder andere roeipootkreeftjes en andere kleine prooidieren eet. Met behulp van de draaibare ogen en vier grote vinnen kan de Barreleye zeer precies om de tentakels heen bewegen, terwijl de vloeistofzak om de ogen deze beschermt tegen de stekelige tentakels. Gavin Westerwoudt (LS&T)
11
Kreeften red-actie
De ramp van 2009, het zal u vast niet zijn ontgaan... Nog steeds ben ik boos op de Zeeuwse gemeente en alle andere verantwoordelijke partijen, waarom ze zo nodig zo’n destructieve methode moesten gebruiken voor het verstevigen van de dijken om mijn mede Zeeuwse lotgenoten te beschermen tegen de zee. Vast iedereen kent de foto’s van voor en na de storting van de staalsakken. Telkens als ik die foto’s zie kan ik, als marien bioloog, wel janken.Gelukkig was ik niet de enige die dit verschrikkelijk vond, heel veel duikers in Nederland en België zagen hun meest favoriete duikplekjes in de Oosterschelde voor hun ogen vernietigd worden. De NOB had daarom een hele maand red acties georganiseerd. Omdat men niet al het leven onder water kon redden was het van belang om prioriteiten te stellen; de kreeft, een beschermde diersoort, zou worden gered van de ondergang. Voor heel veel duikers die hun handen niet thuis kunnen laten, zoals ik, was dit een buitenkans! Eindelijk beesten vangen zonder een boete te riskeren. Dus samen met nog een red buddy, Gavin, gingen we tot tweemaal toe naar de Zeelandbrug, om nog voor de storting
Zeelandbrug voor de staalslakkenstort
van de staalslakken kreeften te vangen. Daar aangekomen viel het mij op dat er heel veel Belgen meededen met de actie... Die houden wel van kreeften geloof ik. Het was de bedoeling om kreeften te zoeken, te vangen, deze in een meegekregen uienzak te doen en vervolgens de kreeften mee te geven aan de vissers. Deze vissers zouden de kreeften op een andere plek weer vrijlaten. Nou, de opdracht was simpel, maar in praktijk viel het wat tegen. De eerste keer hadden mijn buddy en ik dan ook geen kreeft te pakken gekregen. Ten eerste; zie maar een kreeft te vinden en ten tweede; die scharen… ontwijk die maar eens! De tweede keer ging het een stuk beter, we hadden een stuk of vijf kreeften gevangen en we waren een vinger kwijt..... bijna. De kreeften red actie was een groot succes. Zo groot zelfs, dat de NOB de actie met nog een extra dag had verlengd. En de kreeften werden zoals beloofd door de vissers weer vrij gelaten ver van de staalslakken vandaan. Cessa Rauch (Biologie)
Zeelandbrug na de staalslakken
WJD: ...Er dit jaar 27 LSD’ers mee doen aan de cursus vaarbewijs, er 15 LSD’ers bezig zijn met hun 2* opleiding, 22 LSD’ers hun Nitrox specialisatie hebben behaald en we er 10 nieuwe 1* duikers bij hebben?
12
Kreeften red-actie
Cessa Rauch Cessa: Ode aan een onderwaterbiologe in spé. Daar zaten we dan, op tien meter onder water, op zoek naar kreeften. Waar heel LSD het had laten afweten waren Cessa en ik dan toch ‘s ochtends vroeg opgestaan om samen bij de Zeelandbrug kreeften te gaan redden. Omringd door oude mannen in dure droogpakken stonden we ons daar om te kleden en onze natpakken aan te trekken. Cessa is zo’n leuk klein studentje met van die stralende bruine ogen en een passie voor duiken en biologie. Toen we hoorden dat de kreeften red actie eraan kwam zei ze, met een grote glimlach op haar gezichtje: “Kom op Gav! We gaan samen kreeften redden!! Wanneer krijg je nu de kans om kreeften vast te pakken en mee te brengen naar de oppervlakte!!” Probeer een duikster met een passie voor biologie maar tegen te houden. Aan hoeveel Cessa van onderwaterbeestjes houdt is het gewoon duidelijk te zien dat de onderwaterwereld haar hart heeft gestolen. Dus zo gezegd, zo gedaan en daar zaten we dan op tien meter onder water rond de Zeelandbrug op zoek naar kreeften. Ik hield de zak vast waar de kreeften in gingen en Cessa (als goede biologe) zou de kreeften wel even vangen. We hadden zojuist al een kleintje te pakken gekregen. Cessa had heel enthousiast haar hand onder de rots waar de kreeft zat gestoken en de kreeft had haar als dank heel hard in haar neopreen handschoen geknepen.
Aan de wilde bewegingen die Cessa onderwater maakte kon ik merken dat ze dat niet echt prettig vond. In elk geval we hadden onze eerste kreeft, dus op zoek naar de tweede. Plots zag ik er weer 1 en niet zo’n klein geval als de eerste, maar echt een joekel van een kreeft! Grote rode scharen en een kop met twee van die reusachtige voelsprieten. Ik wees Cessa hem aan en achter haar duikbril zag ik die bruine ogen heel erg groot worden. Ik heb nog nooit zulke grote bruine ogen achter een duikbril gezien! Ze leken te roepen: “Dit monster gaat het niet worden! Dat doen we niet!!” Cessa wees naar haar duim en trok een pijnlijk gezicht. In gedachte zag ik Cessa al zonder duim boven komen en dat leek mij toch niet zo’n geslaagde actie. We hebben het monster dus gelaten, waarschijnlijk ligt die nu begraven onder een lading staalslak. Weer een mythisch monster minder met dank aan de Nederlandse Staat. In elk geval, onze eind score: vijf kreeften gered, een duiklamp terug gevonden en een hoop pijnlijke vingers. Alle lof voor Cessa, die als een echte bioloog voor elk kreeftje ging en haar vingers maar wat graag opofferde om ze te redden. Ik ken niet veel duikers die zo’n passie, inzet en liefde voor de onderwaterwereld hebben. Ik voorspel u dit: “Onthoud de naam “Cessa Rauch” want een nieuwe vrouwelijke Cousteau is opgestaan!!” Cessa studeert momenteel in Australië om zich verder in de onderwaterwereld te verdiepen. In januari is ze weer terug bij LSD…. Gavin Westerwoudt (LS&T)
Q: Jan en Gavin tijdens het ontdekken van een scheur in het motorblok. Gavin: “Het is net weer als in Cadaqués!” Jan: “Er heb zeker weer een wijf aan gezeten!”
13
Winterkamp 2010 - Egypte Het verhaal van het winterkamp 2010 is eigenlijk een verhaal over Gavin. Over hoe hij mensen heeft geworven, hoe hij meedogenloos verschillende aanbieders tegen elkaar uitspeelde, hoe hij de héle groep op Nitrox-cursus wist te krijgen zodat hij een paar euro van de prijs voor Nitrox af kon pingelen. Over de tijd die hij stak in alle aspecten van de voorbereiding, tot aan de prijs stelling van de pre-party toe en de krankzinnig uitgebreide mailtjes met alle details die we maar zouden willen weten over wat ons in Egypte te wachten stond. Zijn voorbereiding stond als een huis.
En wie sadistisch van aard was, kon zich kapot lachen om Gavin, die elke dag nòg chagrijniger leek te kijken. De empathischer mensen begonnen zich zelfs een beetje zorgen te maken over de bloeddruk van die arme jongen, als weer eens bleek dat de noodfles die over boord hing niet functioneerde, of als er voor de zoveelste keer niet werd gevaren naar een duikstek die beloofd was. Na vier dagen duiken en zeeziek op het dek liggen terwijl de boot zich door windkracht zeven moest ploeteren, kwamen we weer in de bewoonde wereld.
Wrak! Het is ook het verhaal over hoe dat huis instortte vanaf de seconde dat hij de controle uit handen moest geven. We gingen ineens niet op de Greenforce II varen (die was stuk, zo zei de organisatie), maar met de Sea Cilia, een boot die later op een zwarte lijst van het Egyptisch ministerie van toerisme bleek te staan. Deze Acid Head is te kort om alles dat er mis was aan de Egyptereis volledig weer te geven. We doen daarom een kleine greep: dieselwalm, slechte of ontbrekende veiligheidsvoorzieningen, incompetent personeel, rondzwiepende compressorslangen, niet nagekomen afspraken en ongedierte. Het moet gezegd: er was ook veel goed. We hebben haaien gezien, en schildpadden en allerlei klein maar prachtig grut. Het was beregezellig met de groep, al was het maar omdat de haat tegen de bemanning de LSD’ers zo mooi verenigde.
Voor de kust van Marsa Alam lag een wrak. ‘Van een liveaboard’, legde de gids uit. ‘De zuurstoftank ligt er ook nog.’ Ah. ‘Dus zij hadden wel genoeg zuurstof mee?’, grapte Edwin. En in de hoek van de salon zag je Gavin lachen als een boer met kiespijn – alsof het zìjn schuld was dat de Egyptiërs geen Nitrox konden mengen. De dag erna kwamen we weer langzaamaan in de buurt van de haven van vertrek. Gavin zat in de salon op het moment dat een andere liveaboard ons achterlangs inhaalde. Oscar en Lineke bekeken de boot vol belangstelling. ‘Hé Gavin!’ riep Oscar. ‘Moet je zien, dat is de Greenforce II. Maar eigenlijk hadden jullie allemaal de reis meegemaakt moeten hebben om in te zien hoe goed die grap was. Bart Braun (Biologie)
14
Onderwater Archeologie
Maritiem archeologisch onderzoek in Turkije - Het Uluburun scheepswrak
Toen in 1982 een Turkse sponzenduiker genaamd Mehmet Çakir “metalen biscuits met oren” vond nabij Uluburun kon niemand vermoeden hoeveel impact deze vondst zou hebben voor de geschiedschrijving van het oude Nabije Oosten. In 1983 begonnen Cemal Pulak en George Bass, beide werkzaam voor het Institute of Nautical Archaeology van de Texas A&M University, met hun onderzoek. Het team zou bijna 22.500 duiken maken in elf jaar tijd. Op de zeebodem voor Uluburun bleek een scheepswrak met een romp van ongeveer 15 meter lang te liggen met een bijzondere lading. De “metalen biscuits met oren” bleken zogenaamde “oxhide ingots” te zijn; koperbaren die in de vorm van een ossenhuid
langs de Turkse kust naar het Egeïsche gebied. Tijdens haar reis is ze tegen de rotskust bij Uluburun geslagen en gezonken op een steile helling. De resten van het wrak en de lading lagen verspreid op een diepte van tussen de 41 en 61 meter. Dit had gevolgen voor de manier van opgraven. De duikers konden maximaal 20 minuten 2 maal per dag besteden aan het opgraven. Om effectief te kunnen werken besloten de archeologen om in ploegendiensten te werken. Men dook in paren en loste elkaar na 20 minuten te hebben gewerkt af. De historische betekenis van het schip is groot, het geeft bewijs voor internationale handel in de Late Bronstijd in het
Uluburun Wrak zijn gegoten voor vervoer. Typische Late Bronstijd objecten uit het Nabije Oosten. De archeologen hebben in hun onderzoek 354 van dit soort koperbaren naar de oppervlakte gehaald die een totaal gewicht hebben van ongeveer tien ton. Genoeg om een leger van wapens te voorzien. Naast het koper had het schip een hoeveelheid tin, glashalffabricaten en amforen met olijven en graan als lading aan boord. Verder waren er persoonlijke bezittingen van de bemanning aan boord zo-als zwaarden, beeldjes, zegels en vaatwerk. Het schip was waarschijnlijk op weg vanuit de Syrisch-Palestijnse kust van het Nabije Oosten via Cyprus,
oostelijk mediterrane gebied. Het wrak is als een foto, een momentopname van internationale handel die zich 3300 jaar gelden afspeelde. Het wrak wierp in de jaren 80 nieuw licht op onderbelichte thema’s in de oostelijk mediterrane archeologie. Het leverde unieke informatie op over producten waarin werd gehandeld en waar de producten vandaan kwamen. Tevens heeft het onderzoek geresulteerd in de opleiding van een complete generatie aan maritiem archeologen. Laurens Jansen (Archeologie)
WJD: ...Ze in Egypte het verschil tussen noord en zuid niet weten? Ze varen naar het noorden als ze afgesproken hebben naar het zuiden te varen.
15
Kerstdiner 2009 bij LSD Vanuit het perspectief van een lief LSDkoppeltje Het was een koude en donkere avond. Een lief LSD koppeltje trotseerde de snijdende wind en ijzige sneeuw op weg naar Asopos om daar te genieten van een zeer culinair kerstdiner. Ho, ho! Asopos? Het was toch een lief LSD koppeltje? Jawel, maar dit jaar was door het enorme enthousiasme van verschillende LSD’ers het onderwaterhuis te klein gebleken voor een groots kerstdiner. Zodoende kwam al glibberend en glijdend, met halfbevroren tenen en oren het LSD koppeltje aan bij het gezellige Asopos huisje. Na stiekem in de garderobe de warme sokken en sloffen te hebben verruild voor puntige stilettohakken, liep het lieve LSD koppeltje arm in arm naar de dinerzaal.
Hier werden ze warm begroet door aangename kerstmuziek (bravo man met de hoed) en sfeervol geklede mede-LSD’ers. Na de vele complimenten in ontvangst te hebben genomen over wat een leuk en lief koppeltje ze toch waren, begonnen ze aan hun zoektocht naar een plekje aan de tafel; wat met maar liefst 45 tafelgasten zelfs bij Asopos geen gemakkelijke opgave was. Zeker niet wanneer je als leuk en lief koppeltje bij elkaar wilt zitten om zo onder de tafel stiekem wat te voetjevrijen. Het was een lange en moeizame tocht, maar na flink wat LSD’ers te bedreigen deze met de toch wel gevaarlijk uitziende stilettohakken op de tenen te zullen trappen en na gebruik te hebben gemaakt van een redelijke hoeveelheid ellebogenwerk had het koppeltje toch de felbegeerde plaatsjes weten te veroveren.
Het menu
Hoorntje van filodeeg met Waldorfsalade *** Cappuccino van rode paprika *** Gevuld kalfsgehakt met lenteui, pijnboompitten en truffelolie van zwarte truffel, òf Tarte Tatin van balsamico-sjalotjes *** Gepocheerde rode poon met jerusalem-artisjokken, òf Franse kaas in kruidenpaneersel *** Gevulde eendenbout met balsamicosaus, òf Mezzaluna van pasta met groentevulling en wittewijnsaus *** Grand Dessert *** Kaasplankje
18
En zo begon het diner; de tafel was gezellig, het eten weergaloos en de wijn... nou ja... studentikoos. En hoewel het heel moeilijk was elkaar los te laten, won de honger het van de liefde en viel het koppeltje aan op de eerste gang: een hoorntje van filodeeg met Waldorfsalade. Ondertussen werd ook de eerste fles wijn ontkurkt en de glazen rijkelijk gevuld. Na genoten te hebben van de eerste gang en de eerste wijn begonnen onze lieve LSD’ers al weer ontwenningsverschijnselen te vertonen en te smachten naar de tweede gang met, jawel, een tweede wijn. Deze tweede gang was een verrukkelijk gemaakte cappuccino van rode paprika die zijn weerga niet kent. En de wijn was, nou ja... nog steeds studentikoos.
het Grand Dessert. En grand was dat dessert, en lekker ook. Een plateau vol met de lekkerste toetjes, goed genoeg om alles te doen vergeten. Zo was er ijs, een luchtige chocolade mousse, een voortreffelijke salami van witte chocolade en een frisse citroentaart. En alsof dat nog niet genoeg was kwam er nog een kaasplank(je) achteraan. Het diner werd afgesloten met thee of koffie mèt een heerlijke zelfgemaakte bonbon. Na deze weldaad aan voedsel moest er helaas ook nog afgewassen worden. Een ruime hoeveelheid ‘vrijwilligers’ meldden zich bij de meest fantastische koks die LSD ooit gekend heeft, chef Bart en sous-chefs Edwin en Nathalie, om ze van hun zware taak te ontlasten en het
Eric & Stefano
Chef Bart & Sous-chef Edwin
Na ruim de helft van het diner aan de tafel te hebben gezeten met continu dezelfde mede LSD’ers vond onze praeses het hoog tijd voor een changé. Er werd gewisseld van plaats, de lekkerst zittende stoelen werden uitgezocht en er werd geduwd en getrokken om maar naast die ene o zo felbegeerde persoon te mogen zitten. Gelukkig voor het lieve LSD koppeltje was het ze wederom gelukt een plaatsje bij elkaar te bemachtigen om zo gemakkelijk elkander eens diep in de ogen te kijken, te zuchten van geluk en ruw te worden verstoord door niet nader te noemen personen met het commentaar toch maar eens een kamer te gaan zoeken. En hoewel dit bijna een domper zette op de feestelijke doch romantische sfeer, besloot het o zo leuke koppeltje zich er niets van aan te trekken en verder te gaan met het verwennen van de smaakpapillen. Ondertussen was het diner al bijna afgelopen; het was tijd voor de zesde gang:
afwaswerk over te nemen. De wat minder vrijwillige mensen, of degenen met stilettohakken waar niet op te lopen was, vlijden zich op de zeer comfortabele stoelen met nog wat resten dessert-wijn om zich te goed te doen aan een diep gesprek. Je kent ze wel, zo een gesprek die je hebt na minstens zeven glazen studentikoze wijn. Na verloop van tijd werden de LSD’ers echter vriendelijk doch dringend verzocht hun diepgaande gesprekken te verhuizen naar het eigen onderwaterhuis. Na hier nog een poosje na te hebben genoten van een zeer geslaagde avond ruilde de ene helft van het leuke en lieve LSD koppeltje haar stilettohakken weer om voor de warme sokken en sloffen en keerden ze beiden dapper terug, door de nog ijziger geworden wind en sneeuw, naar het eigen onderkomen waar ze droomden over het kerstdiner van volgend jaar. Jessica Koops (Biologie)
19
De Noordzeeguppies en hun eerste wrak duik 05.49 uur, zaterdagochtend. Na de gebruikelijke ‘uitslaaptijd’ van het drie keer snoozen, was het toch echt tijd om op te staan. Nou ja, ‘tijd’… Een borrel, een ALV en een verjaardag als avondprogramma, en vervolgens slechts vier uur slaap (in het weekend nota bene…), is zelfs voor een doorgewinterde student iets te weinig van het goede. Maar instructeur zijn en nog nooit een wrakduik op de Noordzee gemaakt hebben kan ook écht niet.
Dus sleepte een comateuze ik zich uit bed, zette een voorraadje zeergewaardeerde koffie voor de rest van de dag, haalde de vannacht nog gesmeerde broodjes uit de koelkast, strompelde met de duikspullen van de trappen van mijn studentencomplex en wachtte vervolgens totdat Gavin in zijn zilveren bolide mij kwam halen. Ach, ‘bolide’ is misschien een groot woord, maar als je één ding leert waarderen als duikende student, dan is het wel het hebben van duikvervoer. Maar goed, we dwalen af. Getroost door de gedachte dat ‘de limbo’s’ (look who’s talking…) van Duikvereniging The Shark nóg verder en langer moesten rijden en dus nóg vroeger moesten opstaan, daalden we vanuit Leiden langs verschillende vertragende wegwerkzaamheden af naar Neeltje Jans. Waar de sluis naar de Noordzee op ons wachtte omdat we iets aan de late kant waren, de Sharks hun kwaliteiten als ‘Ali’ aan ons openbaarden en al onze spullen aan boord van de vroegere visserskotter brachten, drong
het besef door dat ons heuse Noordzeeavontuur was begonnen. Terwijl de sluis zich langzaamaan vulde met water hield de sluisdeur voor ons hardnekkig de situatie erachter geheim. Onbewust borrelden de horrorverhalen van LSD’s ‘ouwe lullen’ (= ietwat denigrerende term, uiteraard voortkomend uit jaloezie en hunkering naar eenzelfde hoeveelheid duikervaring) naar boven: over omkleden terwijl je in groepsverband van bak- naar stuurboord over het dek rolt, over twintig centimeter zicht terwijl de stroming langs je oren giert, mammoettankers die boven je hoofd varen, verstrikte touwtjes, blokkerende reeltjes, golven van het type dat uit het water klimmen onmogelijk maakt, over de reling hangen om ‘de vissen te voeren’, en dat alles gedecoreerd met windkracht zeven en de nodige stortbuien. Maar toen de sluisdeur het decor van die dag onthulde waren de twijfels al snel verdwenen: voor ons lag een spiegelgladde Noordzee en was er geen vuiltje – eh, wolkje – aan de lucht! De afwezigheid van wind de afgelopen dagen voorspelde ook veel goeds voor de situatie onder water.Na zo’n 30 mijl varen kleedde iedereen zich iets gespannen, maar vol goede moed om. De over-hetdek-rol-ervaring bleef natuurlijk uit. Alleen: toen bleek mijn loodgordel spoorloos te zijn. Ik wist natuurlijk dondersgoed dat de loodgordel in de haast vanochtend in Gavins auto was blijven liggen, maar ergens hoopte ik dat ‘ie op miraculeuze wijze toch aan boord was beland: ik zag mijn allereerste Noordzeeduiken al in rook opgaan en mij de heledag zittend op de boot, bóven in plaats van onder water, mezelf voor mijn hoofd slaan. Een loodinzamelactie onder de aanwezigen zorgde er gelukkig voor dat dit rampscenario
WJD: ...Erwin en Bart B erover denken om de OC voor te stellen Nathalie haar opleidingsbeurs terug te vorderen omdat die het afgelopen halfjaar helemaal niks voor de vereniging heeft gedaan?
20
niet ging plaatsvinden (waarvoor nog steeds mijn eeuwige dank!). Gavin en ik hadden besloten qua Noordzeeguppyheid niet met elkaar te duiken en dus sprong ik nog verbouwereerd door mijn eigen loodzware stommiteit enkele minuten later met Sharker Patrick overboord. Het zicht bleek inderdaad mee te vallen, maar was ook weer niet bijzonder goed (zo’n vijf meter, maar veel en dik zweefvuil). Het ankertouw van de boot verdween voor ons de donkere diepte in waar het geankerd op het wrak zou liggen. Drieëndertig meter en zo’n drie minuten later zaten we op de bodem van
Zonsondergang op de Noordzee. de Noordzee. Juist ja, de bodem, niet het wrak. Oók een grappig idee, maar niet helemáál de bedoeling. En dan bevind je je dus in de situatie waarin je je niet kunt oriënteren (er is geen bodemverloop en boven water zijn er geen handige markeringsboeien), en je niet weet in welke richting het wrak ligt dat deze duik tot een wrakduik zou moeten maken. Op goed geluk zwommen we dus maar een willekeurige richting uit, terwijl de nultijd-minuten en de barren in de fles behoorlijk snel wegtikten.
Memoires over de eerste Noordzeeduiken van de aanwezige Sharks waarin ze naast heel veel zand slechts één heremietkreeft hadden gezien schoten door mijn hoofd dus besloot ik al blij te zijn met de twee exemplaren en de schar vóór mij. Mijn vreugde kon dan ook niet op toen we toch nog het wrak – of wat er van over was – vonden. Eigenlijk bleek het niet meer dan een hoop schroot, verdeeld over zo’n tien meter zandbodem; geen wonder dat het de naam ‘onbekend wrak’ draagt. Qua fauna was er niet veel meer te beleven dan Noordzeekrabben in een iets minder panklaar formaat dan de Oosterscheldevarianten, en een pitvisje. Beetje jammer dus. Hoewel we bij het oplaten van de decoboei op vijftien meter enigszins gelanceerd werden door een blokkerend reeltje (…), bleef de aanvaring met de mammoettanker uit; blijkbaar prefereren containerschepen de vaargeul in de verte toch boven het over een dertig meter ondiepe, met wrakken bezaaide Noordzee varen.Bij bovenkomst bleek dat we toch nog een goede vondst hadden gedaan: slechts één ander buddypaar had het echte wrak gevonden (waar overigens ook niet veel meer van over was) waarboven grote kabeljauwen en zeebaarzen bleken te zwemmen. De falende buddyparen gingen spontaan over tot het ontwikkelen van een nieuwe specialisatie: duinduiken op de Noordzee (Interesse? Vraag voor meer informatie Gavin). Bij het invullen van de logboeken werd niet geheel unaniem ter compensatie besloten dat ook de intentie om een wrak te vinden een duik al tot een wrakduik maakt. Al met al een tegenvallende duik, die Gavin en mij ons liet afvragen of we dan echt alle mogelijke duiksituaties al hadden meegemaakt, zeker nadat droogpakduiken eerder dit jaar ook al niet heel spectaculair nieuw bleek.
Q: Bart O tijdens het weerwolven: “Ik ben nog nooit het kleine meisje geweest!”
21
Tussen de middag (op de Noordzee betekent dat vijf lange, welkome uren van rust) beoefenden we de edele kunsten van zowel het opgevouwen tussen de duiksets een uiltje knappen, als het wiebelig op een stootboei je gemiste nachtrust inhalen, als het rustig wegsnacken van meegebrachte proviand, terwijl voor je neus de halve Noordzee ontdaan werd van de al schaars aanwezige makrelen. Het feit dat de schipper tot vier keer toe de haakjes van zijn vishengel verloor omdat ze vast bleven hangen in een zeker gevaarte dat zich onder de boot bevond, beloofde voor de tweede duik dat we in elk geval het wrak snel zouden vinden. Toch een beetje ontmoedigd door de eerste duik doken we vlak voor het vallen van de avond voor de tweede keer onder. Weer volgden we het touw naar de donkere diepte. Weer was het zicht niet bijzonder goed. Weer ontbrak er een onderdeel van mijn uitrusting (schredesprongen zijn niet goedvoor het behoud van de beschermkap van je duiklamp…). En weer… Nog voor we de dertig meter bereikten, verlichtten onze lampen de rijk begroeide schotten van het wrak De Vecht. Hoewel het praktisch onmogelijk was de voor- of achterkant van het schip te identificeren of überhaupt te zíen omdat het zicht in de Noordzee toch net iets minder is dan bij een zekere Thistlegorm in Egypte, was het een fantastische aanblik: de ruimen van De Vecht doken nog verder de donkere diepte in, en het door de Duitse U-boot getorpedeerde plaatstaal was volledig begroeid met anemoontjes, waardoor het wrak een roze-witte zachte en pluizige indruk maakte. Tussen de verwrongen wrakstukken en door de ruimen zwommen grote scholen steenbolken, van een maatje of twee,
drie groter dan hun broertjes bij Bergse Diepsluis. De pollakken en de zeebaarzen van de Zeelandbrug waren ook hier in hun element tussen al die bedrijvigheid op het wrak. Wat super mooi! En wat spannend: al zwemmend bij een dergelijk zicht en lichthoeveelheid is het deels goed uitkijken, maar vooral ook gewoon hopen dat je niet ongemerkt een ruim inzwemt en daar pas bij de opdoemende wand aan de achterkant van het ruim achterkomt. Naast het feit dat de randen van de ruimen onmogelijk te negeren waren door hun ontzettende aaibaarheidsgehalte waren ze voor mij dus ook de bevestiging dat we inderdaad nog óp in plaats van ín het wrak zaten. En ik moet zeggen, dat was toch wel een heel geruststellende gedachte. Jammer genoeg is fotograferen met een compact cameraatje eigenlijk compleet onmogelijk op een Noordzeewrak. Sowieso duik je zelf op welk wrak dan ook in ‘groothoek-modus’, in plaats van het voor mij gebruikelijke ‘macro’: je bent er immers om het wrak te bekijken, en slakjes of andere minibeestjes schieten er – zeker bij zo’n eerste wrakduik – bij in. Maar voeg daar het beperkte zicht aan toe, en al je pogingen om foto’s van het wrak te maken eindigen in stofwolk 1, 2 en 3. Maar hoe ontzettend gaaf was die laatste duik! En zo totaal anders – moeilijker – dan die wrakduiken in helderblauw tropisch-warm water! De combinatie van het omkleden op de boot, de bodem van de Noordzee, op het randje van deco, het gebruik van álle lucht in je 12-literfles, donker, geen overzicht over het wrak… Wat een ervaring! Dit is dus waarom wrakduiken op de Noordzee zo’n must-do is voor de ervaren duiker! En die horrorverhalen? De zonsondergang zei genoeg: puur duikerslatijn, als je het mij vraagt. Nathalie Raats (Criminologie)
Q: Lineke tijdens de Redden specialisatie : “Ik heb Eveliens muts op mijn hoofd!”
22
Interview met een instructeur Naam Leeftijd Woonplaats Lid bij LSD sinds Instructeur sinds Aantal duiken Heb je altijd bij LSD gedoken? Nee dus. Ik heb mijn eerste 120 duiken vrijwel uitsluitend in de Rode Zee gemaakt. Na de eerste duikvakantie zijn we nog eens teruggegaan naar Hurghada om een paar duiken te maken. Die vriendin van me heeft daar de (Belgische) duikgids aan de haak geslagen en samen met hem zijn we toen een paar keer naar Marsa Alam geweest (Red Sea Diving Safari). Daar hebben we ook weer nieuwe vrienden gemaakt, waarmee we ook in Dahab hebben gedoken. Mijn eerste duik in Nederland was met die groep duikvrienden in de Oosterschelde. Ik had te weinig lood bij me, dus aan het eind van de duik hing ik als een ballonnetje aan de buddylijn, maar er was zoveel te zien, dat ik direct verkocht was. Een leuke duikvereniging vinden was niet makkelijk, maar gelukkig was ik altijd actief bij de EL CID-week en zo ben ik overgehaald om lid te worden bij LSD. Eén van de beste duikervaringen die ik in mijn leven zal hebben. Wat is het mooiste dat je onderwater hebt gezien? Tsja, dat is eigenlijk nogal privé. Maar ik zal een sociaal wenselijk antwoord geven. Dolfijnen, adelaarsroggen, zeepaardjes, koraalduivels, vorskwab, kompaskwal, kokerwormen, boxfishes, platwormen, spaanse danseressen, sepia’s, dwergvleugelpaardvissen, christmastrees (1,5 cm grote kokerworm), wratslakken, ik heb prachtige koraaltuinen gezien bij Hurghada, er is zoveel moois !
: : : : : :
Erwin Zaat ‘Bijna 19’ Leiden September 2008 April 2010 Ca. 230
Maar het mooiste was een paartje Zeegras Spookfluitvissen bij Dahab. Ik was aan het duiken met vier vrienden en twee daarvan waren aandachtig aan het kijken naar wat blaadjes zeewier. Ik had pas in de gaten dat het spookfluitvisjes waren toen ik bedacht dat het zeewier niet meegenomen werd door de stroming. Ongelooflijk hoe mooi dat is om te zien, bewegend zeewier. Wat is het spannendste dat je onderwater hebt meegemaakt? Spannend is een term die je natuurlijk op vele manieren uit kan leggen. Bij Dahab ben ik de Blue Hole ingegaan. Je moet dan met je hoofd omlaag door een nauwe koker naar ca. 25 meter duiken. Duiker voor je en achter je. Mijn trimvest bleef zichzelf maar opblazen. Dat was lastig, want ik kon niet naar boven. Mijn inflatorslang kon ik niet loskoppelen, dus ik moest blijven afblazen. Best spannend. Maar bij Marsa Alam, Abu Dahab, was ik eens met een onervaren duiker op zoek naar de mythische zeekoe (de hele wereld spant samen tegen me en beweert dat zeekoeien echt bestaan, maar ik geloof het inmiddels niet meer). Na een lange duik met grote schildpadden en gitaarroggen, remora’s en zo, kwamen we midden in de baai boven en bleek mijn buddy uitgeput. Het waaide die dag hard en ik moest haar tegen de wind en de hoge branding in slepen naar het strand. Ze had het zelf niet in de gaten, maar het was zeker spannend. Écht spannend is het pas als je wat leuks ziet.
WJD: ...Erwin, Bart B en Nathalie NOB duik instructeurs zijn geworden?
23
Bij Marsa Alam, Wadi Lahami, zat ik op een zodiac om een eind verder te gaan duiken, toen we dolfijnen zagen. We bedachten ons geen moment, maar namen de automaat in de mond, zetten onze maskers op en plonsden in het water. We hebben niet heel lang met de dolfijnen gedoken, maar we kwamen juichend boven. Welke duik zal je nooit vergeten? Dat zijn er twee. Mijn allereerste duik als PADI Open Water diver was een driftduik. Nooit eerder gedaan natuurlijk, maar we kregen goede uitleg. Negative entry hield in: trimvest helemaal leeg, vlak na elkaar het water in en dan direct naar de bodem. De stroming zou ons naar de boot voeren die verderop voor anker zou gaan. Bij je eerste duiken weet je nog niks, dus je doet het gewoon. Beneden gekomen bleek de stroming 180 graden de andere kant op te staan. Dus moesten we tegen de stroming in gaan duiken. Dankzij de goede opleiding die we hadden gehad, maakten we goed gebruik van de beschutte plekken en bleven we dicht bij de bodem. Het ene na het andere buddypaar moest naar boven, maar wij konden lekker doorduiken, met als beloning op het einde van de duik: onze eerste schildpad! Een prachtige ervaring. De tweede duik die ik niet zal vergeten was in de Noordzee, Blokkendam op een winderige zondag in oktober 2009. Samen met Freeke ben ik toen vanaf het strand de zee in gegaan. Een erg apart gevoel om zomaar, plons, in zee te gaan duiken. We hebben niets speciaals gezien, maar het werd een lange duik, waarbij we uit moesten kijken voor surfers boven ons. Eenmaal boven gekomen bleken we ons plan uitstekend gedoken te hebben en was het windkracht zeven geworden. Het viel nog niet mee om aan de kant te komen, maar het was een gedenkwaardige duik.
Waarom ben je een instructeur geworden? Zoals ik eerder al gezegd heb ben ik erg blij dat ik bij LSD lid ben, dus één van de redenen is om wat terug te kunnen doen aan de vereniging. Maar ik ben ook instructeur geworden omdat het leuk is andere mensen iets te leren, iemand op te leiden in iets dat diegene voorheen nog niet kon. Daarnaast verbeter je eigen vaardigheden natuurlijk en is het leuk om op een andere manier met duiken om te gaan. De mooiste bonus is, dat je als 2* instructeur altijd en met iedereen mag gaan duiken. Welke duik zou je absoluut nog een keer willen maken? Ik zou graag nogmaals willen duiken op de SS Thistlegorm, zoals we met het winterkamp van 2009 deden. Momenteel sta ik ook te trappelen om een duik te maken met Nathalie, al is het maar in een badkuip of zwembad de Zijl. Ik wil graag nog een keer de Sardinerun in juni in Zuid-Afrika meemaken. En een kooiduik maken met witte haaien en het lijkt me vet gaaf om met orka’s te duiken. Een wrakduik in de Noordzee staat hoog op mijn lijstje en ik wil graag duiken bij Burgsesluis en in de Westerschelde. Elke duik met kans op boompjesslakken wil ik maken. In walvishaaien en zeekoeien geloof ik niet meer, maar met duiken waarbij ze beloofd worden ga ik mee. Hmm, ik wil nog veel doen, dus laten we opschieten met dit interview... Welke (persoonlijke) vraag zou je deze volgende instructeur willen stellen (en wie wordt dat)? Welke specialties heb je gedaan, welke vond je de leukste (wanneer ga je deze geven?) en welke zou je graag nog willen gaan doen? De vraag zou ik willen stellen aan Jacco van den Heuvel
Q: Sjoerd onder invloed van een half biertje: ”Ik ben altijd zo dom als ik drink.”
24
Stekkenplek St. John’s Reef (Egypte, diepe zuiden) Op slechts veertig kilometer vanaf de grens met Soedan ligt het St. John’s rif, het op één na zuidelijkste rif van Egypte, en het zuidelijkste punt van de LSDEgyptereis. Het bestaat uit een verzameling relatief kleine riffen waarvan we er meer gezien zouden hebben als onze boot de route had gevaren die we hadden afgesproken.
Op het rif zelf wonen grote hoeveelheden napoleonvissen, een paar schildpadden en eindeloze hoeveelheden vis en koraal in alle soorten. Habili Ali was het hoogtepunt van de afgelopen Egyptereis, en de mooiste plek waar ik ooit heb gedoken in Egypte. Ga erheen, liefst in het laagseizoen. Zoek wel een boot uit die fatsoenlijk Nitrox kan mengen. Onderwaterkaart van de duikstek In plaats daarvan maakten we twee duiken bij Habili Ali. En het moet gezegd: het was de vele uren zeeziekte op een naar diesel stinkende boot meer dan waard. Het is een rond rif waar je in ongeveer twee uur helemaal omheen zou kunnen duiken. De bodem ligt op een meter of zestig, dus het is zaak om goed op de dieptemeter te kijken, zeker als je wat verder weg zwemt om hamerhaaien te zoeken. Behalve van hamerhaaien krijgt het rif ook bezoek van wittip rifhaaien, grijze rifhaaien, manta-roggen, grote scholen barracuda’s, en solitair jagende reuzentonijnen.
Bart Braun (Biologie)
Wrak van een zeilboot met een Oscarvis
Q: Bart O tijdens de bonbon workshop met Jessica: “Waarom krijg ik toch zo’n zin om dit in mijn mond te stoppen?” Iemand: “Wie bedoel je, de bonbon of Jessica?” Bart O met een glimlach op zijn gezicht: “Allebei!”
25
Zomerkamp 2009 - Gozo Een avontuur van Bart B, Bas, Gavin, Heiko, Jan B, Janneke R, Judith C, Kjeld, en Lineke. Middenin de Middellandse Zee, onder Sicilië, liggen drie eilanden: Malta, Comino en Gozo. Gozo was het doel van negen LSD’ers die daar in de zomer van 2009 samen een week gingen duiken. Een groep die elkaar nauwelijks kende maar er samen een unieke vakantie van heeft gemaakt en daar vriendschappen voor het leven heeft gesmeed. We kwamen aan in het donker en daar stond Elsemieke (vernoemd naar een ex scharrel van mij) een afgeragde fourwheel drive waarmee Jan ons een
Jan B en Janneke R in Elsemieke week van duiklocatie naar van duik locatie naar duiklocatie zou scheuren. Naast Elsemieke stond Barry, de eigenaar van duikcentrum Scuba Kings. Een Engelsman, zoals je overal in de duikwereld tegenkomt, die vanuit Marsalforn zijn duikcentrum leidt en de hele week onze gastheer was. Na een niet al te comfortabele rit over het “fantastische“ wegennet van Gozo kwamen wij aan bij onze appartementen. We hadden twee grote, ruime etages tot onze beschikking. Een dames- en een herenappartement, compleet met balkon en zure melk in de ijskast. Verse melk houdt niet bij 35 ˚C.
Azure Window De volgende ochtend liepen we naar de duikschool in de haven van Marsalforn. Het eerste wat mij opviel was het kraaken kraakheldere water van de baai. Water dat uitnodigt om erin te duiken en te ontdekken wat er allemaal onder het oppervlak schuilgaat. We hebben in het duikcentrum onze administratie afgehandeld en voor de astronomisch hoge prijs van €75, - per persoon zijn vier LSD’ers aan een AOW cursus begonnen. Zei ik nu AOW? Pardon, ik bedoel natuurlijk 2-ster. De eerste duik was indrukwekkend, met zicht van twintig tot dertig meter. Grote Hermodice carunculatae (vuurwormen) van 10-15 cm maar betrekkelijk weinig vis, iets wat de rest van onze vakantie ons zou najagen. De zee lijkt er letterlijk leeggevist. Voedsel genoeg maar
WJD: ... Dat het niet verstandig is om in Egypte met meer dan 50% zuurstof in je fles te gaan duiken?
26
bijna geen vis te bekennen. De avonden waren op Gozo supergezellig. Flauwe grappen, bier en goed eten dankzij de kookkunsten van Bart. Ik heb in jaren niet zulke lekkere Calamares a la Romana (gefrituurde inktvis) gegeten, en nog steeds loopt het water mij in de mond als ik eraan terugdenk. We leefden die week voornamelijk in het herenhuis. De dagen begonnen met gezamenlijk ontbijt (met natuurlijk pannenkoeken), daarna duiken, lunchen, slapen, duiken, avond eten en nachtduiken. Naarmate de week vorderde werd de groep steeds hechter. Halverwege de week zijn we gaan bootduiken en ‘s morgens werd het wrak van de Rozi aangedaan. Tijdens de middag voeren we naar Comino. Comino is een eilandje tussen Malta en Gozo in. De oppervlakte is slechts 3,5 vierkante kilometer. Op het eilandje is nauwelijks bebouwing en auto’s zijn er ook niet. Het eiland is vooral bekend om de zogenoemde “Blue lagoon”: een baai met azuurblauw helder water, dat ook wel bekend staat als het snorkelaarsparadijs, en daar mocht onze groep gaan duiken.
Tegen het einde van de week werd er door een deel van de groep gedoken op de “kristallen kathedraal”, een grot op een diepte van ongeveer twintig meter. Eenmaal in de grot kon je opstijgen naar de oppervlakte en kwam je in een reusachtige met lucht gevulde ruimte, volledig afgesloten van de buitenwereld en met een plafond van tien tot vijftien meter boven het wateroppervlak. De week werd afgesloten met een duik bij de “Azure window” en de “Blue hole”. De naam van de Azure window is afkomstig van de kleur van het water rondom het “Oog”, dat er azuurblauw gekleurd is. The Blue Hole is een gat op het land dat twintig meter naar beneden loopt en vol water staat, beneden staat het oog in contact met de zee. Op de rustdag zijn de megalithische tempels van Ggantija aangedaan en daarna was de week echt ten einde. Alle Gozogangers: Dank voor een uniek kamp. Gavin Westerwoudt (LS&T)
Q: Annabel: “Jonathan jij bent mijn Bitch.” Jonathan: “Nee, ik ben je stoere surfdude”. Annabel: “Je bedoeld zeker mijn surfdoetje” Jelle: “Dat mag allemaal wel zo zijn maar vanaf 9 augustus is dat toch echt afgelopen.”
27
Evenementen Willen jullie dat nou ook altijd weten: wat er komen gaat? Hierbij dan een klein overzichtje met wat activiteiten die al gepland staan. Wil je helemaal up to date blijven? Kijk dan regelmatig even op www.lsdweb.nl en lees je trip! September: Opleiding 1*duikers begint! 17 september: Schelphoek IV Een hele zomer gedoken op de mooiste duikstekjes? Of helemaal niet? Deze schelphoek is hoe dan ook genieten. 29 september: ALV Wissel ALV, waar belangrijke zaken zoals boten, financiën en het nieuwe bestuur zullen worden besloten. WJD: ...De Duik Barbecue Dagen voortaan BLOWEN heet (Buiten Lekker Onder Water En Natafelen)? 02 oktober: Leidens Ontzet Hutspot bij LSD We eten hutspot bij LSD en maken daarna Leiden onveilig. 08 oktober: Schelphoek V De laatste schelphoek van het jaar, pik nog even snel die laatste duikjes mee voor het te koud wordt. 02 december: Sinterklaas bij LSD Wat zou hij dit jaar toch weer brengen? Rond 24 december: LSD Kerstdiner Er wordt weer een super maaltijd gemaakt, dus eet allen gezellig mee! 31 december: Oudejaarsduik Alleen voor de echte bikkels, maar wel lekkere chocolademelk achteraf. Februari/maart 2011: Winterkamp Egypte 2011 Meer informatie volgt nog. 08 april: Schelpenhoek I 2011 Na de winterstop mag LSD weer duiken. Naast al deze Schelphoeken zijn er natuurlijk ook andere evenementen. Deze zijn al wel verzonnen maar nog niet gepland. BLOW duikdagen: zijn er natuurlijk nooit genoeg. Iedere maandag Coke: Culinair Onderlegd Koken en Eten. Zwemtraining zijn maandag van 21.15 tot 22.15 en donderdag van 22.00 tot 23.00 uur in De Zijl! WJD: ...Jade op haar twaalfde duik samen met Oscar in het diepe zuiden van Egypte een manta heeft gezien? WJD:…Oscar het niet de moeite waard vond om daar een foto van te maken, “want hij had al genoeg MOOIE foto’s van manta’s”? (Hij had namelijk zijn macrolens op zijn camera zitten.)
28
Colofon ACID HEAD Lijfblad der Leidse Studenten Duikvereniging (LSD) Zijlstroom 75 2353 NN Leiderdorp E-mail:
[email protected]
Redactie Gavin Westerwoudt Jade Schoon Paula van Rossum
Bestuur 2009-2010
Voorzitter Secretaris Penningmeester Evenementencommissaris Hoofdtrainer beginners Hoofdtrainer gevorderden Materiaalcommissaris
Annabel van Gelder Lineke Boogerd Judith Casteel Jessica Koops Janneke van Wingerden Marco Hundscheid Paul Moerkerk
Overig Internet: Rekeningen:
www.lsdweb.nl Acid Head Evenementen Algemeen
1071293 3892419 9370153
