achter de PC
in de Auto
onderweg
Luisteren in plaats van lezen – waar u ook maar wilt
linguatec language technologies
Gottfried-Keller-Str. 12 • 81245 München Duitsland
linguatec language technologies
www.linguatec.net
Nederlandse handleiding
1 Inleiding Voice Reader is een voorleesprogramma, dat over een buitengewoon natuurlijk klinkende stem beschikt en het mogelijk maakt willekeurige teksten op de pc om te zetten in gesproken taal, die direct kan worden beluisterd of naar audiobestanden kan worden geëxporteerd en die vervolgens bijvoorbeeld naar een MP3-speler kunnen worden overgebracht. In deze handleiding wordt uitgelegd hoe u Voice Reader kunt installeren op de pc en hoe u de voorlees- en exportfuncties kunt gebruiken met Voice Reader, Voice Reader Direct en uitleg van de invoegtoepassingen voor Voice Reader.
Wij bedanken u voor uw vertrouwen en wensen u veel succes en plezier bij het gebruik van Voice Reader. Informatie over linguatec en andere taaltechnologieproducten kunt u vinden op onze homepage op www.linguatec.de.
1.1 Technische ondersteuning Supportzone op internet Als zich bij het gebruik van Voice Reader problemen voordoen die niet met behulp van de handleiding of de Help kunnen worden opgelost, gaat u naar onze uitgebreide supportzone op internet: www.linguatec.net/services/support
Daar vindt u een verzameling van de meest gestelde vragen (FAQ, Frequently Asked Questions). De ervaring leert dat er hier voor alle vragen van gebruikers reeds uitvoerig beschreven oplossingsvoorstellen te vinden zijn, waarmee de problemen snel kunnen worden opgelost. Persoonlijke ondersteuning Bij speciale problemen, waarvoor in de FAQ geen oplossing beschikbaar is, proberen wij natuurlijk ook graag u persoonlijk verder te helpen.
Voice Reader: Inleiding
2
Voor persoonlijke ondersteuning komen echter alleen geregistreerde gebruikers in aanmerking. Alle vragen bij de supportafdeling moeten de volgende informatie bevatten: · Programmaversie · Besturingssysteem · Omschrijving van de fout, eventueel met de desbetreffende foutmelding Gebruik voor uw vragen het bijbehorende formulier in onze supportzone op internet. Algemene vragen en suggesties Met vragen over extra talen, netwerkoplossingen voor gebruik binnen ondernemingen of over andere producten op het gebied van taaltechnologie kunt u zich wenden tot
[email protected].
Uw opmerkingen en suggesties met betrekking tot Voice Reader en deze handleiding zijn altijd welkom en wij zullen proberen hier bij de verdere ontwikkeling van onze programma's rekening mee te houden. Stuur een e-mailbericht naar
[email protected].
1.2 Systeemvereisten Controleer vóór de installatie of aan de systeemvereisten wordt voldaan: · Besturingssysteem: Windows 2000 vanaf SP2 of Windows XP · Vrije ruimte op de vaste schijf: 400 MB per taal Voor de volgende programma's zijn invoegtoepassingen beschikbaar in Voice Reader: · Microsoft Word (vanaf versie 2000) · Microsoft Outlook (vanaf versie 2000) · Microsoft PowerPoint (vanaf versie 2000) · Adobe Acrobat (vanaf versie 7.0) Voice Reader: Inleiding
3
1.3 Installatie Sla uw documenten op en sluit alle toepassingen voordat u de installatie start. Plaats de cd-rom in het cd-station om de installatie te starten. Als het installatieprogramma niet automatisch wordt gestart, moet u het bestand setup.exe handmatig uitvoeren. Open daartoe in „Deze Computer“ het cd-station en dubbel klik in de map van de cd op het bestand setup.exe. Volg daarna de aanwijzingen op het scherm.
1.4 Extra taal installeren Als u Voice Reader al hebt geïnstalleerd en nu een extra taal wilt toevoegen, voert u het installatieprogramma setup.exe uit vanaf de cd-rom met de nieuwe taal resp. vanuit de gedownloade bestandsmap. De bestaande installatie wordt daarbij herkend en de extra taal wordt toegevoegd.
Voice Reader: Inleiding
4
2 Voice Reader gebruiken In het toepassingsvenster van Voice Reader kunt u een tekstdocument openen of zelf tekst invoegen om de tekst vervolgens te laten voorlezen of te exporteren naar een audiobestand.
Hier kunt u tekstdocumenten openen en eventueel nog bewerken voordat u ze laat voorlezen of exporteren naar een audiobestand. Met behulp van de knoppen en bedieningselementen kunt u Voice Reader daarbij snel en probleemloos bedienen.
Voice Reader: Voice Reader gebruiken
5
2.1 Documenten openen en bewerken Een bestand openen De volgende bestandsindelingen worden door Voice Recorder ondersteund en kunnen in het toepassingsvenster worden geopend: · Tekstbestanden (*.txt) · RTF-bestanden (*.rtf) · Word-bestanden (*.doc) · HTML-bestanden (*.htm, *.html) 1. U kunt als volgt een bestand openen: 2. Klik op de knop
onder aan het toepassingsvenster of
open het menu door op de knop vervolgens de opdracht Openen.
te klikken en selecteer
3. Selecteer onder Bestandstype de gewenste indeling. 4. Selecteer het gewenste bestand en klik vervolgens op de knop Openen. Tekst invoegen via het Klembord U kunt tekst uit andere toepassingen ook rechtstreeks invoegen via het Klembord. Hierbij wordt de tekstopmaak meegenomen. 1. Markeer de gewenste tekst. 2. Kopieer de gemarkeerde tekst naar het Klembord (CTRL+C of selecteer Bewerken – Kopiëren). 3. Klik in het toepassingsvenster van Voice Reader en voeg de gekopieerde tekst met behulp van SHIFT+INSERT in op de positie van de invoegmarkering. Als het tekstvenster al tekst bevat die u wilt vervangen door de nieuwe tekst, markeert u de bestaande tekst voordat u de nieuwe tekst invoegt.
Voice Reader: Voice Reader gebruiken
6
T I P Houd er rekening mee dat u in het toepassingsvenster van Voice
Reader niet kunt kopiëren en invoegen met de standaardtoetsencombinatie CTRL+C resp. CTRL+V. Gebruik voor het kopiëren CTRL+INSERT en voor het invoegen SHIFT +INSERT. Tekst opslaan Als u in het toepassingsvenster van Voice Reader wijzigingen hebt aangebracht in een geopend document of zelf tekst hebt ingevoegd, kunt u de tekst opslaan. Klik hiervoor op de knop
onder
aan het toepassingsvenster of open het menu door op de knop klikken en selecteer vervolgens de opdracht Opslaan als.
te
T I P Als u wijzigingen hebt aangebracht in een geopend document
of nieuwe tekst hebt ingevoerd en vervolgens een nieuw document opent of de toepassing sluit zonder het document eerst te hebben opgeslagen, gaat de huidige inhoud van het toepassingsvenster verloren. Houd er rekening mee dat Voice Reader in dergelijke gevallen niet vraagt of u wilt opslaan. Tekst afdrukken U kunt de tekst in het toepassingsvenster van Voice Reader afdrukken. Klik hiervoor op de knop
onder aan het
toepassingsvenster of open het menu door op de knop en selecteer vervolgens de opdracht Afdrukken.
te klikken
2.2 Tekst in toepassingsvenster laten voorlezen U kunt de volledige tekst laten voorlezen in het toepassingsvenster of alleen een fragment hiervan. · Als u het hele document wilt laten voorlezen, mag geen tekst zijn gemarkeerd. Klik eventueel in de tekst om een bestaande markering te verwijderen. · Als u alleen een bepaald fragment wilt laten voorlezen, moet u dit markeren. Dit doet u door met ingedrukte muisknop over de gewenste tekst heen te bewegen. U kunt ook de pijltoetsen gebruiken terwijl u de Shift-toets ingedrukt houdt. Voice Reader: Voice Reader gebruiken
7
T I P Let erop dat u indien mogelijk alleen hele zinnen markeert,
zodat Voice Reader de tekst met een juiste intonatie voorleest. Voordat u van start gaat Voordat u de weergave start, moet u controleren of in de opties de gewenste instellingen voor tekstmarkering en animatie zijn geselecteerd. Deze kunnen niet worden gewijzigd tijdens de spraakweergave.
Als u meerdere weergavetalen hebt geïnstalleerd, moet u bovendien controleren voordat u van start gaat of in de opties de juiste taal is geselecteerd resp. of de automatische taalherkenning is ingeschakeld.
Starten en stoppen U kunt de spraakweergave starten door op de knop te klikken. Als u de weergave voortijdig wilt beëindigen, klikt u opnieuw op deze knop. Tijdens de spraakweergave Met behulp van de drie regelaars aan de rechterkant van het toepassingsvenster kunt u de toonhoogte, spreeksnelheid en geluidsterkte tijdens de weergave aanpassen. Houd er rekening mee dat wijzigingen niet meteen actief worden, maar pas bij het voorlezen van de volgende zin.
2.3 Tekst in toepassingsvenster exporteren naar audiobestand Bij het exporteren wordt het volledige document in het toepassingsvenster of een daarin gemarkeerd segment omgezet in een audiobestand, dat u vervolgens met een audiospeler op de pc kunt weergeven of naar een extern medium of een apparaat kunt overbrengen, bijvoorbeeld een audio-cd of een MP3-speler. Welke indeling (MP3 of WAV) daarbij wordt gebruikt en waar dit bestand wordt opgeslagen, is afhankelijk van de bijbehorende instellingen, die u in het dialoogvenster Opties hebt vastgelegt.
Voice Reader: Voice Reader gebruiken
8
2.4 Instellingen aanpassen U kunt de instellingen van Voice Reader aanpassen door het dialoogvenster Opties te openen.Klik hiertoe op de knop onder aan het toepassingsvenster of open het menu door op de knop
te klikken. Selecteer hier vervolgens de opdracht Opties.
U kunt kiezen uit de volgende opties: Taal Als u meerdere talen hebt geïnstalleerd, kunt u hier een andere taal selecteren voor de taalweergave. T I P Als u de optie Taal herkennen hebt ingeschakeld, probeert
Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van deze zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling. Spreker Hier kunt u selecteren welke spreekster moet worden weergegeven in het animatievenster. Spreeksnelheid Hier kunt u de snelheid van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardsnelheid is 100%. Toonhoogte Hier kunt u de toonhoogte van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardwaarde is 100%. Geluidsterkte Hier kunt u de geluidsterkte van de spraakweergave regelen. T I P Spreeksnelheid, Toonhoogte en Geluidsterkte kunnen ook
rechtstreeks via de bijbehorende schuifregelaars aan de rechterkant van het toepassingsvenster worden aangepast. Menu taal Hier kunt u een andere taal selecteren voor de programma-interface.
Voice Reader: Voice Reader gebruiken
9
Opmerking: de selectie van de menutaal heeft geen enkele invloed op op de spraakweergave. Om de weergavetaal te wijzigen gebruikt u het keuzeveld Taal.
Tekst voorlezen en markeren Schakel deze optie in als u wilt dat de tekst tijdens het voorlezen wordt gemarkeerd in het document. U kunt desgewenst het zojuist voorgelezen woord (per woord) of de hele zin (per zin) laten markeren. De tekst wordt bij de optie per woord in losse woorden opgesplitst, waardoor elk woord apart en buiten zinsverband wordt voorgelezen. Voor normale tekstdocumenten is deze instelling daarom niet aan te raden.
Toon spreker Schakel deze optie in als u het animatievenster met het geselecteerde sprekersmodel wilt weergeven Als deze optie is ingeschakeld, kunt u beslissen of het animatievenster ook na de spraakweergave geopend blijft of tot aan de volgende start wordt gesloten (Optie Na weergave venster verbergen). Bovendien kunt u vastleggen of tijdens een pauze alleen een statische afbeelding van de spreker moet worden weergegeven in het animatievenster of dat dit een afbeelding met animatie moet zijn (Optie Pauzen met animaties opvullen). T I P U kunt het animatievenster ook weergeven of verbergen door
op de knop
rechts onder in het toepassingsvenster te klikken.
Bestandsformaat Hier kunt u vastleggen of audiobestanden moeten worden opgeslagen in WAV- of MP3-indeling. · De WAV-indeling is een standaardindeling voor audiobestanden. Voice Reader: Voice Reader gebruiken
10
De gegevens worden niet gecomprimeerd en kunnen, nadat zij op een cd-rom zijn gebrand, gewoonlijk ook via normale cd-spelers worden weergegeven. Aangezien de gegevens bij het opslaan niet worden gecomprimeerd, zijn WAV-bestanden relatief groot. · Bestanden in MP3-indeling zijn gecomprimeerd en daarom duidelijk kleiner dan WAV-bestanden. Voor de weergave is een speciaal weergaveprogramma (bijvoorbeeld Windows Media Player) of een MP3-speler vereist. Ook op veel cd-spelers kunnen inmiddels MP3-bestanden worden afgespeeld.
Standaardwerkmap Hier kunt u aangeven in welke map audiobestanden moeten worden opgeslagen bij het exporteren van een taalweergave. Als u de werkmap wijzigt, klikt u op de knop naast het invoerveld en selecteert u de gewenste map in de mappenlijst. Standaard worden de bestanden opgeslagen in de map Data\Export van de programmamap van Voice Reader (gewoonlijk C:\Program Files\linguatec\VoiceReader). Einde van regel is ook einde van zin Alleen als Voice Reader de tekst op de juiste wijze kan onderverdelen in afzonderlijke zinnen, kan bij het voorlezen de juiste intonatie worden gebruikt. Dit is een basisvoorwaarde voor een verstaanbare spraakweergave. Bij het vaststellen van het einde van zinnen gaat Voice Reader uit van de interpunctie. Een andere belangrijke zinafsluiting is de return: gewoonlijk moeten afzonderlijke alinea's ook als aparte eenheden worden beschouwd als zij niet worden afgesloten met een interpunctieteken, bijvoorbeeld bij koppen of in opsommingen en lijsten. Daarom moet u deze optie normaliter altijd inschakelen. Alleen bij teksten waarin geen automatische tekstomloop wordt gebruikt, maar handmatige returns zijn ingevoegd, zoals bij e-mailberichten in tekstindeling, is het nodig deze optie uit te schakelen.
Voice Reader: Voice Reader gebruiken
11
Gelijknamige bestanden zonder navraag overschrijven De namen van de audiobestanden worden bij het exporteren automatisch toegekend. Met deze optie legt u vast wat er gebeurt als in de exportmap al een audiobestand beschikbaar is met dezelfde naam: · Als deze optie is ingeschakeld, wordt het bestaande audiobestand zonder verdere melding door het nieuwe bestand vervangen. · Als deze optie is uitgeschakeld, wordt een dialoogvenster weergegeven waarin u voor het nieuwe bestand desgewenst een andere naam kunt invoeren.
Bestanden automatisch aan iTunes toevoegen Als u iTunes hebt geïnstalleerd, kunt u deze optie inschakelen om audiobestanden bij het exporteren automatisch op te nemen in de iTunes-bibliotheek. Alle spraakweergavebestanden kunt u vinden in de weergavelijst Voice Reader. T I P Als iTunes is geopend en uw iPod is aangesloten, wordt het
audiobestand bij het exporteren automatisch in de iPod geladen.
Taal herkennen Als u deze optie hebt ingeschakeld, probeert Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van dit zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling, voor zover de desbetreffende taal is geïnstalleerd. De taalherkenning werkt overigens alleen bij volledige zinnen die minimaal 35 tekens lang zijn.
Voice Reader: Voice Reader gebruiken
12
3 Voice Reader Direct Voice Reader Direct is een klein programma dat onopvallend in het informatiegebied van de taakbalk verborgen blijft totdat het nodig is. In dat geval kan het direct worden geactiveerd om een tekstfragment in een document voor te lezen of op te slaan in een audiobestand.
3.1 Voice Reader Direct starten U kunt Voice Reader Direct starten door de desbetreffende opdracht te selecteren in de programmagroep linguatec – Voice Reader in het menu Start van Windows. Zodra Voice Reader Direct is gestart, wordt in het informatiegedeelte van de taakbalk een extra pictogram weergegeven. Door met de rechtermuisknop op het pictogram te klikken opent u een contextmenu dat toegang tot de programmafuncties biedt.
Het informatiegedeelte van de taakbalk bevindt zich uiterst rechts. Hier wordt na het starten van Voice Reader Direct een extra pictogram weergegeven. Klik hierop met de rechtermuisknop om het contextmenu te openen.
3.2 Voice Reader Direct in- en uitschakelen Voice Reader Direct biedt een kleine werkbalk waarmee de belangrijkste opdrachten kunnen worden uitgevoerd. Een extra weer te geven tekstvenster stelt u in staat zelf een tekst in te voeren die u wilt laten voorlezen of exporteren. Voice Reader Direct weergeven en verbergen
Voice Reader: Voice Reader Direct
13
De werkbalk van Voice Reader Direct
· U kunt Voice Reader Direct weergeven door het contextmenu te openen door met de rechtermuisknop op het pictogram in het informatiegebied van de taakbalk te klikken en de opdracht Voice Reader Direct herstellen te selecteren. U kunt ook simpelweg dubbelklikken op het pictogram. · U kunt Voice Reader Direct verbergen door de opdracht Voice Reader Direct minimaliseren in het contextmenu te selecteren of door op de knop te klikken in de werkbalk. Houd rekening met het volgende: Klik nie top het sluitpictogram in de titelbalk. Hiermee wordt Voice Reader Direct afgesloten. Tekstinvoervenster weergeven en verbergen
In het tekstvenster kunt u zelf tekst invoeren.
U kunt het tekstinvoervenster weergeven door op de knop werkbalk van Voice Reader Direct te klikken. Klik op de knop dit venster weer te verbergen.
Voice Reader: Voice Reader Direct
in de om
14
3.3 Gemarkeerde tekst direct voorlezen of exporteren Met behulp van de One-Click-functie kunt u bijzonder snel en comfortabel werken met Voice Reader Direct. Daarbij markeert u simpelweg een tekstfragment van uw keuze in een willekeurig tekstdocument en klikt u vervolgens met de rechtermuisknop om de gemarkeerde tekst te laten voorlezen of naar een audiobestand te exporteren. Als u de One-Click-functie wilt gebruiken, moet u activeringstoetsen vastleggen en de functie inschakelen. Activeringstoetsen vastleggen 1. Open de opties van Voice Reader Direct: Open daartoe het
contextmenu door met de rechtermuisknop op het pictogram in het informatiegebied van de taakbalk te klikken en selecteer de opdracht Opties of klik op de knop Reader Direct.
op de werkbalk van Voice
2. Selecteer onder Activeren een toets voor respectievelijk voorlezen en exporteren. Deze toetsen moeten in combinatie met de rechtermuisknop worden ingedrukt om de desbetreffende opdracht te laten uitvoeren. De standaardinstellingen zijn de Shift-toets voor voorlezen en de Alt-toets voor exporteren. T I P U kunt één van beide opdrachten ook aan geen extra toets
toewijzen. De opdracht wordt dat direct uitgevoerd als u op de rechtermuisknop klikt. Houd er in dat geval dan wel rekening mee dat de standaardfunctie van de rechtermuisknop in alle toepassingen is geblokkeerd zolang de One-Click-functie is geactiveerd (zie beneden). One-Click-functie activeren De One-Click-functie moet worden ingeschakeld via het contextmenu. Hierdoor kan het voorlezen en exporteren worden geactiveerd met behulp van de rechtermuisknop.Open hiertoe het contextmenu door met de rechtermuisknop op het pictogram in het informatiegebied van de taakbalk te klikken en de opdracht Rechtermuisknop aktief te selecteren Als deze functie is ingeschakeld, wordt voor de opdracht een vinkjeaweergegeven. Voice Reader: Voice Reader Direct
15
T I P Als u met toepassingen werkt die eveneens een van de voor de
activering geselecteerde combinaties van een toets met de rechtermuisknop gebruiken, kunt u deze combinatie daar niet op de normale manier gebruiken zolang de One-Click-functie is geactiveerd. In dat geval activeert u de functie alleen als u deze daadwerkelijk nodig hebt of legt u in de opties een andere activeringstoets vast. Gemarkeerde tekst voorlezen of exporteren Als de One-Click-functie is geactiveerd, kunt u in een willekeurig tekstdocument, bijvoorbeeld op een webpagina in de browser, in een Word-document of in een e-mailbericht, tekst markeren en vervolgens op de desbetreffende toets drukken en met de rechtermuisknop te klikken om deze tekst te laten voorlezen of exporteren. T I P Kopieer indien mogelijk alleen hele zinnen en zorg ervoor dat
het teken waarmee de zin wordt afgesloten, zoals een punt of een vraagteken, eveneens wordt gemarkeerd. Alleen zo kunt u er zeker van zijn dat Voice Reader de afzonderlijke woorden met de juiste intonatie kan uitspreken. Als u de gemarkeerde tekst laat voorlezen (standaardinstelling: Shift-toets en rechtermuisknop), wordt in Voice Reader Direct een voortgangsindicator weergegeven, als Voice Reader Direct tenminste wordt weergegeven. Afhankelijk van uw instellingen bij de opties, wordt daarbij al dan niet het animatievenster weergegeven.
Als u de weergave voortijdig wilt annuleren, klikt u op de knop Stoppen.
Als u de gemarkeerde tekst laat exporteren (standaardinstelling: Alttoets en rechtermuisknop), wordt een dialoogvenster weergegeven waarin u een naam kunt invoeren voor het nieuwe audiobestand. Welke indeling (MP3 of WAV) daarbij wordt gebruikt en waar dit bestand wordt opgeslagen, is afhankelijk van de bijbehorende instellingen, die u in het dialoogvenster Optie hebt opgegeven.
Voice Reader: Voice Reader Direct
16
Conflicten met PT Direct Het vertaalprogramma Personal Translator biedt met PT Direct een toepassing die vergelijkbaar is met Voice Reader Direct en waarmee direct gemarkeerde tekstfragmenten uit andere toepassingen kunnen worden opgezocht en vertaald. Als u de beide toepassingen naast elkaar uitvoert, werkt het direct voorlezen of exporteren met Voice Reader Direct mogelijk niet meer correct. Deactiveer in dat geval PT Direct of selecteer de optie voor voorlezen of exporteren via het Klembord.
3.4 Tekst op het klembord voorlezen of exporteren Als u tekst die op het Klembord is opgeslagen wilt laten voorlezen of exporteren, gaat u als volgt te werk: 1. Markeer het gewenste tekstfragment in een willekeurig tekstdocument, bijvoorbeeld op een webpagina in de browser, in een Word-document of in een e-mailbericht, en kopieer dit naar het Klembord (Bewerken – Kopiëren of CTRL+C). T I P Kopieer indien mogelijk alleen hele zinnen en zorg ervoor
dat het teken waarmee de zin wordt afgesloten, zoals een punt of een vraagteken, mee wordt gekopieerd. Alleen zo kunt u er zeker van zijn dat Voice Reader de afzonderlijke woorden met de juiste intonatie kan uitspreken. 1. Selecteer de gewenste opdracht om de tekst op het Klembord te laten voorlezen of exporteren. Open daartoe het contextmenu door met de rechtermuisknop op het pictogram in het informatiegebied van de taakbalk te klikken en selecteer de opdracht Tekst uit klembord voorlezen of Tekst uit klembord exporteren of klik op de knop (Voorlezen) of op de werkbalk van Voice Reader Direct.
(Exporteren)
Als u de tekst op het Klembord laat voorlezen, wordt in Voice Reader Direct een voortgangsindicator weergegeven, als Voice Reader Direct tenminste wordt weergegeven. Afhankelijk van uw instellingen bij de opties, wordt daarbij al dan niet het animatievenster weergegeven.
Voice Reader: Voice Reader Direct
17
Als u de weergave voortijdig wilt annuleren, klikt u op de knop Stoppen.
Als u de tekst op het Klembord laat exporteren, wordt een dialoogvenster weergegeven waarin u een naam kunt invoeren voor het nieuwe audiobestand. Welke indeling (MP3 of WAV) daarbij wordt gebruikt en waar dit bestand wordt opgeslagen, is afhankelijk van de bijbehorende instellingen, die u in het dialoogvenster Optie hebt opgegeven.
3.5 Tekst invoeren in Voice Reader Direct Voice Reader Direct beschikt over een klein invoervenster waarin u zelf tekst kunt invoeren en deze vervolgens laten voorlezen of exporteren naar een audiobestand. Als u het tekstinvoervenster wilt openen, moet Voice Reader Direct worden weergegeven (opdracht Voice Reader Direct herstellen in het contextmenu van het infogebied van de taakbalk). Klik in de werkbalk op de knop de knop
om het tekstinvoervenster te openen. (Met
wordt dit venster weer gesloten.)
Voer de gewenste tekst in. U kunt ook tekst invoegen vanuit het Klembord, die u vooraf vanuit een willekeurige toepassing hebt gekopieerd. Gebruik hiervoor de toetsencombinatie CTRL+V. Als u de tekst in het invoervenster wilt laten voorlezen, klikt u rechts naast het invoerveld op de knop (Exporteren).
(Voorlezen) resp.
Als u de tekst laat voorlezen, wordt de voortgang weergegeven. Klik op de knop Stoppen als u de weergave voortijdig wilt annuleren. Afhankelijk van uw instellingen bij de opties, wordt tijdens het voorlezen al dan niet het animatievenster weergegeven. Als u de tekst exporteert, wordt een dialoogvenster weergegeven waarin u een naam kunt invoeren voor het nieuwe audiobestand. Welke indeling (MP3 of WAV) daarbij wordt gebruikt en waar dit Voice Reader: Voice Reader Direct
18
bestand wordt opgeslagen, is afhankelijk van de bijbehorende instellingen, die u in het dialoogvenster Optie hebt opgegeven.
3.6 Instellingen aanpassen U kunt de instellingen van Voice Reader Direct aanpassen door het dialoogvenster Opties te openen. Selecteer daartoe de opdracht Opties in het contextmenu van Voice Reader Direct (klik met de rechtermuisknop op het pictogram
in het informatiegebied van
de taakbalk) of klik op de knop in de werkbalk van het toepassingsvenster van Voice Reader Direct. U kunt kiezen uit de volgende opties: Taal Als u meerdere talen hebt geïnstalleerd, kunt u hier een andere taal selecteren voor de taalweergave. T I P Als u de optie Taal herkennen hebt ingeschakeld, probeert
Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van deze zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling. Spreker Hier kunt u selecteren welke spreekster moet worden weergegeven in het animatievenster. Spreeksnelheid Hier kunt u de snelheid van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardsnelheid is 100%. Toonhoogte Hier kunt u de toonhoogte van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardwaarde is 100%. Geluidsterkte Hier kunt u de geluidsterkte van de spraakweergave regelen.
Voice Reader: Voice Reader Direct
19
Menu taal Hier kunt u een andere taal selecteren voor de programma-interface. Opmerking: de selectie van de menutaal heeft geen enkele invloed op op de spraakweergave. Om de weergavetaal te wijzigen gebruikt u het keuzeveld Taal.
Toon spreker Schakel deze optie in als u het animatievenster met het geselecteerde sprekersmodel wilt weergeven Als deze optie is ingeschakeld, kunt u beslissen of het animatievenster ook na de spraakweergave geopend blijft of tot aan de volgende start wordt gesloten (Optie Na weergave venster verbergen).
Activeren Hier kunt u selecteren op welke toets nog meer moet worden gedrukt, behalve de rechtermuisknop, om de tekst op het Klembord voor te lezen of te exporteren naar een audiobestand. T I P Houdt u er rekening mee dat de muisbesturing alleen werkt als
de optie Rechter muisknop actief in het contextmenu van Voice Reader Direct is ingeschakeld.
Bestandsformaat Hier kunt u vastleggen of audiobestanden moeten worden opgeslagen in WAV- of MP3-indeling. · De WAV-indeling is een standaardindeling voor audiobestanden. De gegevens worden niet gecomprimeerd en kunnen, nadat zij op een cd-rom zijn gebrand, gewoonlijk ook via normale cd-spelers worden weergegeven. Aangezien de gegevens bij het opslaan niet worden gecomprimeerd, zijn WAV-bestanden relatief groot. · Bestanden in MP3-indeling zijn gecomprimeerd en daarom Voice Reader: Voice Reader Direct
20
duidelijk kleiner dan WAV-bestanden. Voor de weergave is een speciaal weergaveprogramma (bijvoorbeeld Windows Media Player) of een MP3-speler vereist. Ook op veel cd-spelers kunnen inmiddels MP3-bestanden worden afgespeeld.
Standaardwerkmap Hier kunt u aangeven in welke map audiobestanden moeten worden opgeslagen bij het exporteren van een taalweergave. Als u de werkmap wijzigt, klikt u op de knop naast het invoerveld en selecteert u de gewenste map in de mappenlijst. Standaard worden de bestanden opgeslagen in de map Data\Export van de programmamap van Voice Reader (gewoonlijk C:\Program Files\linguatec\VoiceReader). Einde van regel is ook einde van zin Alleen als Voice Reader de tekst op de juiste wijze kan onderverdelen in afzonderlijke zinnen, kan bij het voorlezen de juiste intonatie worden gebruikt. Dit is een basisvoorwaarde voor een verstaanbare spraakweergave. Bij het vaststellen van het einde van zinnen gaat Voice Reader uit van de interpunctie. Een andere belangrijke zinafsluiting is de return: gewoonlijk moeten afzonderlijke alinea's ook als aparte eenheden worden beschouwd als zij niet worden afgesloten met een interpunctieteken, bijvoorbeeld bij koppen of in opsommingen en lijsten. Daarom moet u deze optie normaliter altijd inschakelen. Alleen bij teksten waarin geen automatische tekstomloop wordt gebruikt, maar handmatige returns zijn ingevoegd, zoals bij e-mailberichten in tekstindeling, is het nodig deze optie uit te schakelen.
Taal herkennen Als u deze optie hebt ingeschakeld, probeert Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van dit zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de Voice Reader: Voice Reader Direct
21
bijbehorende taalinstelling, voor zover de desbetreffende taal is geïnstalleerd. De taalherkenning werkt overigens alleen bij volledige zinnen die minimaal 35 tekens lang zijn.
Voice Reader: Voice Reader Direct
22
4 Invoegtoepassingen voor Voice Reader Voor de Microsoft Office-toepassingen Word, Outlook (niet Outlook Express!) en PowerPoint (in alle gevallen vanaf versie 2000), alsmede voor Adobe Acrobat vanaf versie 7.0 (niet Acrobat Reader!) zijn er invoegtoepassingen beschikbaar waarmee Voice Reader rechtstreeks vanuit de desbetreffende toepassing kan worden uitgevoerd. De afzonderlijke invoegtoepassingen kunnen met behulp van de Integration Manager op elk gewenst moment worden ingeschakeld of weer uitgeschakeld. Ga hierbij als volgt te werk: 1. Start Integration Manager vanuit de programmagroep linguatec – Voice Reader in het menu Start. 2. Selecteer in het dialoogvenster Voice Reader Integration Manager alle toepassingen die met de invoegtoepassing moeten worden gestart en bevestig met OK. Als u in de toekomst een van de geselecteerde toepassingen start, kunt u van daaruit gebruikmaken van de voorlees- en exportfuncties van Voice Reader. De selectie in Integration Manager blijft geldig totdat u deze weer wijzigt (ook na een nieuwe start). Als u de invoegtoepassing voor een toepassing niet meer nodig hebt, voert u Integration Manager opnieuw uit en schakelt u het selectievakje vóór de desbetreffende toepassing uit. Bij de volgende start van de toepassing wordt deze dan zonder de invoegtoepassing uitgevoerd.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
23
In Integration Manager kunt u de beschikbare invoegtoepassingen in- en uitschakelen. De gekozen instelling geldt telkens vanaf de volgende start van de desbetreffende toepassing en blijft zo lang van kracht totdat deze weer wordt gewijzigd.
4.1 Invoegtoepassing voor Word Als de invoegtoepassing voor Word via Integration Manager is geactiveerd, wordt in Word een extra werkbalk en een extra menu Voice Reader weergegeven (links naast het menu Help).
De werkbalk met de opdrachten van Voice Reader kan in het Word-menu Beeld – Werkbalken worden in- en uitgeschakeld.
Voorlezen en exporteren in Word De voorlees- en exportfunctie van Voice Reader kan als volgt worden gebruikt: · Voor de huidige pagina · Voor een gemarkeerde tekstpassage of · Voor het complete document. U kunt de gewenste opdracht uitvoeren door op de desbetreffende Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
24
knop te klikken in de werkbalk van Voice Reader of door een opdracht te selecteren in het extra menu Voice Reader. Opmerkingen over exporteren Welke indeling (MP3 of WAV) bij het exporteren wordt gebruikt en waar het audiobestand wordt opgeslagen, is afhankelijk van de desbetreffende instellingen, die u in het dialoogvenster Opties hebt opgegeven.
Als u het complete document exporteert, wordt de naam van het Word-document gebruikt als bestandsnaam. Bij het Word-document naam.doc wordt dus een audiobestand naam_doc.mp3 resp. naam_doc.wav gegenereerd. Als u in de instellingen hebt vastgelegd dat elke pagina in een afzonderlijk bestand moet worden geëxporteerd, wordt tevens het paginanummer aan de naam gekoppeld, bijvoorbeeld naam_doc pagina 001.mp3, naam_doc pagina 002.mp3, enz.
Instellingen aanpassen U kunt de instellingen voor de Voice Reader-invoegtoepassing voor Word aanpassen door het dialoogvenster Opties te openen. Klik hiertoe in Word op de knop in de werkbalk van Voice Reader of selecteer de opdracht Voice Reader – Opties. U kunt kiezen uit de volgende opties: Taal Als u meerdere talen hebt geïnstalleerd, kunt u hier een andere taal selecteren voor de taalweergave. T I P Als u de optie Taal herkennen hebt ingeschakeld, probeert
Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van deze zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling. Spreker Hier kunt u selecteren welke spreekster moet worden weergegeven in het animatievenster.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
25
Spreeksnelheid Hier kunt u de snelheid van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardsnelheid is 100%. Toonhoogte Hier kunt u de toonhoogte van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardwaarde is 100%. Geluidsterkte Hier kunt u de geluidsterkte van de spraakweergave regelen.
Tekst voorlezen en markeren Schakel deze optie in als u wilt dat de tekst tijdens het voorlezen wordt gemarkeerd in het document. U kunt desgewenst het zojuist voorgelezen woord (per woord) of de hele zin (per zin) laten markeren. De tekst wordt bij de optie per woord in losse woorden opgesplitst, waardoor elk woord apart en buiten zinsverband wordt voorgelezen. Voor normale tekstdocumenten is deze instelling daarom niet aan te raden.
Toon spreker Schakel deze optie in als u het animatievenster met het geselecteerde sprekersmodel wilt weergeven Als deze optie is ingeschakeld, kunt u beslissen of het animatievenster ook na de spraakweergave geopend blijft of tot aan de volgende start wordt gesloten (Optie Na weergave venster verbergen). Bovendien kunt u vastleggen of tijdens een pauze alleen een statische afbeelding van de spreker moet worden weergegeven in het animatievenster of dat dit een afbeelding met animatie moet zijn (Optie Pauzen met animaties opvullen).
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
26
Taal herkennen Als u deze optie hebt ingeschakeld, probeert Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van dit zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling, voor zover de desbetreffende taal is geïnstalleerd. De taalherkenning werkt overigens alleen bij volledige zinnen die minimaal 35 tekens lang zijn.
Bestandsformaat Hier kunt u vastleggen of audiobestanden moeten worden opgeslagen in WAV- of MP3-indeling. · De WAV-indeling is een standaardindeling voor audiobestanden. De gegevens worden niet gecomprimeerd en kunnen, nadat zij op een cd-rom zijn gebrand, gewoonlijk ook via normale cd-spelers worden weergegeven. Aangezien de gegevens bij het opslaan niet worden gecomprimeerd, zijn WAV-bestanden relatief groot. · Bestanden in MP3-indeling zijn gecomprimeerd en daarom duidelijk kleiner dan WAV-bestanden. Voor de weergave is een speciaal weergaveprogramma (bijvoorbeeld Windows Media Player) of een MP3-speler vereist. Ook op veel cd-spelers kunnen inmiddels MP3-bestanden worden afgespeeld.
Standaardwerkmap Hier kunt u aangeven in welke map audiobestanden moeten worden opgeslagen bij het exporteren van een taalweergave. Als u de werkmap wijzigt, klikt u op de knop naast het invoerveld en selecteert u de gewenste map in de mappenlijst. Standaard worden de bestanden opgeslagen in de map Data\Export van de programmamap van Voice Reader (gewoonlijk C:\Program Files\linguatec\VoiceReader).
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
27
Elk document in apart bestand exporteren Schakel deze optie in als een langer document niet in zijn geheel naar één audiobestand moet worden geëxporteerd, maar als voor elke pagina een afzonderlijk bestand moet worden gemaakt. De afzonderlijke audiobestanden worden overeenkomstig het paginanummer genummerd waardoor het navigeren bij het afspelen op een weergaveapparaat wordt vereenvoudigd. Gelijknamige bestanden zonder navraag overschrijven De namen van de audiobestanden worden bij het exporteren automatisch toegekend. Met deze optie legt u vast wat er gebeurt als in de exportmap al een audiobestand beschikbaar is met dezelfde naam: · Als deze optie is ingeschakeld, wordt het bestaande audiobestand zonder verdere melding door het nieuwe bestand vervangen. · Als deze optie is uitgeschakeld, wordt een dialoogvenster weergegeven waarin u voor het nieuwe bestand desgewenst een andere naam kunt invoeren.
Bestanden automatisch aan iTunes toevoegen Als u iTunes hebt geïnstalleerd, kunt u deze optie inschakelen om audiobestanden bij het exporteren automatisch op te nemen in de iTunes-bibliotheek. Alle spraakweergavebestanden kunt u vinden in de weergavelijst Voice Reader. T I P Als iTunes is geopend en uw iPod is aangesloten, wordt het
audiobestand bij het exporteren automatisch in de iPod geladen.
4.2 Invoegtoepassing voor Outlook Als de invoegtoepassing voor Outlook via Integration Manager is geactiveerd, wordt in Outlook een extra werkbalk en een extra menu Voice Reader weergegeven (links naast het menu Help).
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
28
De werkbalk met de opdrachten van Voice Reader kan in het Outlook-menu Beeld – Werkbalken worden in- en uitgeschakeld.
De invoegtoepassing voor Outlook dient voor het voorlezen resp. exporteren van ontvangen en verzonden e-mailberichten. De andere onderdelen van Outlook, zoals taken, contactpersonen of notities, worden niet ondersteund. T I P Als u bijvoorbeeld de inhoud van een takenformulier wilt laten
voorlezen, kunt u de tekst markeren en dan Voice Reader Direct gebruiken.
Houd rekening met het volgende: afhankelijk van de gebruikte versie van Outlook en het ingestelde beveiligingsniveau wordt vóór het voorlezen of exporteren de waarschuwing weergegeven dat een programma probeert toegang te krijgen tot Outlook. Activeer in dat geval de optie Toegang toekennen om Voice Reader in staat te stellen voor te lezen of te exporteren.
Als een bericht wordt weergegeven, moet u Voice Reader toegang bieden gedurende een bepaald tijdsbestek.
E-mailberichten in Outlook voorlezen en exporteren De voorlees- en exportfunctie van Voice Reader heeft betrekking op volledige berichten. In een e-mailmap (bijv. Postvak In) kunt u het huidige e-mailbericht laten voorlezen of exporteren, of kunt u meerdere e-mailberichten in de lijst markeren (met de muisknop klikken terwijl u de Ctrl-toets ingedrukt houdt) en de opdracht Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
29
vervolgens op alle gemarkeerde berichten toepassen. Binnen een geopend e-mailbericht is nu de opdracht voor het voorlezen of exporteren van het huidige bericht beschikbaar. Het voorlezen of exporteren van een gemarkeerd tekstfragment binnen een emailbericht is niet mogelijk. U kunt de gewenste opdracht uitvoeren door op de desbetreffende knop te klikken in de werkbalk van Voice Reader of door een opdracht te selecteren in het extra menu Voice Reader. Voice Reader maakt de oriëntatie bij het beluisteren van een emailbericht gemakkelijker door niet alleen de tekst van het emailbericht mee te nemen, maar ook de afzender, de ontvangstdatum en het onderwerp. T I P Veel e-mailberichten zijn puur in tekstindeling en bevatten een
return aan het einde van elke regel. Schakel de bijbehorende optie in de instellingen uit om te voorkomen dat deze returns door Voice Reader als het einde van een zin worden geïnterpreteerd.
Opmerkingen over exporteren Welke indeling (MP3 of WAV) bij het exporteren wordt gebruikt en waar het audiobestand wordt opgeslagen, is afhankelijk van de desbetreffende instellingen, die u in het dialoogvenster Opties hebt vastgelegd.
Als u in de instellingen hebt vastgelegd dat elk e-mailbericht naar een afzonderlijk bestand moet worden geëxporteerd, wordt voor elk e-mailbericht een bestandsnaam gegenereerd waarin de afzender, de datum en het onderwerp wordt vermeld. Als dat niet het geval is, worden alle gemarkeerde e-mailberichten opgeslagen in een audiobestand met de naam Gemarkeerde e-mails.mp3 resp. .wav.
Als u regelmatig nieuwe e-mailberichten wilt exporteren om deze later te kunnen beluisteren, kunt u in de instellingen opgeven dat nieuwe e-mailberichten direct na ontvangst automatisch worden geëxporteerd.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
30
Instellingen aanpassen U kunt de instellingen voor de Voice Reader-invoegtoepassing voor Outlook aanpassen door het dialoogvenster Opties te openen. Klik hiertoe in Outlook op de knop in de werkbalk van Voice Reader of selecteer de opdracht Voice Reader – Opties. U kunt kiezen uit de volgende opties: Taal Als u meerdere talen hebt geïnstalleerd, kunt u hier een andere taal selecteren voor de taalweergave. T I P Als u de optie Taal herkennen hebt ingeschakeld, probeert
Voice Reader voordat een e-mailbericht wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van dit bericht te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling. Spreker Hier kunt u selecteren welke spreekster moet worden weergegeven in het animatievenster. Spreeksnelheid Hier kunt u de snelheid van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardsnelheid is 100%. Toonhoogte Hier kunt u de toonhoogte van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardwaarde is 100%. Geluidsterkte Hier kunt u de geluidsterkte van de spraakweergave regelen.
Toon spreker Schakel deze optie in als u het animatievenster met het geselecteerde sprekersmodel wilt weergeven Als deze optie is ingeschakeld, kunt u beslissen of het
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
31
animatievenster ook na de spraakweergave geopend blijft of tot aan de volgende start wordt gesloten (Optie Na weergave venster verbergen). Bovendien kunt u vastleggen of tijdens een pauze alleen een statische afbeelding van de spreker moet worden weergegeven in het animatievenster of dat dit een afbeelding met animatie moet zijn (Optie Pauzen met animaties opvullen).
Einde van regel is ook einde van zin Alleen als Voice Reader de tekst op de juiste wijze kan onderverdelen in afzonderlijke zinnen, kan bij het voorlezen de juiste intonatie worden gebruikt. Dit is een basisvoorwaarde voor een verstaanbare spraakweergave. Bij het vaststellen van het einde van zinnen gaat Voice Reader uit van de interpunctie. Een andere belangrijke zinafsluiting is de return: gewoonlijk moeten afzonderlijke alinea's ook als aparte eenheden worden beschouwd als zij niet worden afgesloten met een interpunctieteken, bijvoorbeeld bij koppen of in opsommingen en lijsten. Daarom moet u deze optie normaliter altijd inschakelen. Alleen bij teksten waarin geen automatische tekstomloop wordt gebruikt, maar handmatige returns zijn ingevoegd, zoals bij e-mailberichten in tekstindeling, is het nodig deze optie uit te schakelen.
Taal herkennen Als u deze optie hebt ingeschakeld, probeert Voice Reader voordat een e-mailbericht wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van dit bericht te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling, voor zover de desbetreffende taal is geïnstalleerd. De taalherkenning werkt overigens alleen bij e-mailberichten waarvan de tekst minimaal 35 tekens lang is.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
32
Bestandsformaat Hier kunt u vastleggen of audiobestanden moeten worden opgeslagen in WAV- of MP3-indeling. · De WAV-indeling is een standaardindeling voor audiobestanden. De gegevens worden niet gecomprimeerd en kunnen, nadat zij op een cd-rom zijn gebrand, gewoonlijk ook via normale cd-spelers worden weergegeven. Aangezien de gegevens bij het opslaan niet worden gecomprimeerd, zijn WAV-bestanden relatief groot. · Bestanden in MP3-indeling zijn gecomprimeerd en daarom duidelijk kleiner dan WAV-bestanden. Voor de weergave is een speciaal weergaveprogramma (bijvoorbeeld Windows Media Player) of een MP3-speler vereist. Ook op veel cd-spelers kunnen inmiddels MP3-bestanden worden afgespeeld.
Standaardwerkmap Hier kunt u aangeven in welke map audiobestanden moeten worden opgeslagen bij het exporteren van een taalweergave. Als u de werkmap wijzigt, klikt u op de knop naast het invoerveld en selecteert u de gewenste map in de mappenlijst. Standaard worden de bestanden opgeslagen in de map Data\Export van de programmamap van Voice Reader (gewoonlijk C:\Program Files\linguatec\VoiceReader).
Elk document in apart bestand exporteren Schakel deze optie in als een langer document niet in zijn geheel naar één audiobestand moet worden geëxporteerd, maar als voor elke pagina een afzonderlijk bestand moet worden gemaakt. De afzonderlijke audiobestanden worden overeenkomstig het paginanummer genummerd waardoor het navigeren bij het afspelen op een weergaveapparaat wordt vereenvoudigd. Gelijknamige bestanden zonder navraag overschrijven De namen van de audiobestanden worden bij het exporteren Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
33
automatisch toegekend. Met deze optie legt u vast wat er gebeurt als in de exportmap al een audiobestand beschikbaar is met dezelfde naam: · Als deze optie is ingeschakeld, wordt het bestaande audiobestand zonder verdere melding door het nieuwe bestand vervangen. · Als deze optie is uitgeschakeld, wordt een dialoogvenster weergegeven waarin u voor het nieuwe bestand desgewenst een andere naam kunt invoeren. Exporteer ontvangen emails automatisch Schakel deze optie in als nieuwe e-mailberichten meteen nadat zij zijn ontvangen automatisch in audiobestanden moeten worden omgezet. T I P Houdt u er rekening mee dat deze optie tot gevolg kan hebben
dat, als u veel e-mailberichten ontvangt, regelmatig een groot deel van de beschikbare computercapaciteit wordt gebruikt voor het converteren van e-mailberichten en dat gedurende die tijd andere taken op de pc mogelijk alleen op lagere snelheid worden uitgevoerd. Bestanden automatisch aan iTunes toevoegen Als u iTunes hebt geïnstalleerd, kunt u deze optie inschakelen om audiobestanden bij het exporteren automatisch op te nemen in de iTunes-bibliotheek. Alle spraakweergavebestanden kunt u vinden in de weergavelijst Voice Reader. T I P Als iTunes is geopend en uw iPod is aangesloten, wordt het
audiobestand bij het exporteren automatisch in de iPod geladen.
4.3 Invoegtoepassing voor PowerPoint Als de invoegtoepassing voor PowerPoint via Integration Manager is geactiveerd, wordt in PowerPoint een extra werkbalk en een extra menu Voice Reader weergegeven (links naast het menu Help).
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
34
De werkbalk met de opdrachten van Voice Reader kan in het PowerPoint-menu Beeld – Werkbalken worden in- en uitgeschakeld.
Voorlezen en exporteren in PowerPoint De voorlees- en exportfunctie van Voice Reader kan als volgt worden gebruikt: · Voor de huidige dia · Voor een gemarkeerde tekstpassage of · Voor de complete presentatie. U kunt de gewenste opdracht uitvoeren door op de desbetreffende knop te klikken in de werkbalk van Voice Reader of door een opdracht te selecteren in het extra menu Voice Reader. Opmerkingen over exporteren Welke indeling (MP3 of WAV) bij het exporteren wordt gebruikt en waar het audiobestand wordt opgeslagen, is afhankelijk van de desbetreffende instellingen, die u in het dialoogvenster Opties hebt opgegeven.
Als u het complete document exporteert, wordt de naam van de PowerPoint-presentatie gebruikt als bestandsnaam. Bij de PowerPoint-presentatie naam.ppt wordt dus een audiobestand naam_ppt.mp3 resp. naam_ppt.wav gegenereerd. Als u in de instellingen hebt vastgelegd dat elke pagina in een afzonderlijk bestand moet worden geëxporteerd, wordt tevens het paginanummer aan de naam gekoppeld, bijvoorbeeld naam_ppt pagina 001.mp3, naam_ppt pagina 002.mp3, enz.
Instellingen aanpassen U kunt de instellingen voor de Voice Reader-invoegtoepassing voor PowerPoint aanpassen door het dialoogvenster Opties te openen. Klik hiertoe in PowerPoint op de knop in de werkbalk van Voice Reader of selecteer de opdracht Voice Reader – Opties. U kunt kiezen uit de volgende opties: Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
35
Taal Als u meerdere talen hebt geïnstalleerd, kunt u hier een andere taal selecteren voor de taalweergave. T I P Als u de optie Taal herkennen hebt ingeschakeld, probeert
Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van deze zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling. Spreker Hier kunt u selecteren welke spreekster moet worden weergegeven in het animatievenster. Spreeksnelheid Hier kunt u de snelheid van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardsnelheid is 100%. Toonhoogte Hier kunt u de toonhoogte van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardwaarde is 100%. Geluidsterkte Hier kunt u de geluidsterkte van de spraakweergave regelen.
Tekst voorlezen en markeren Schakel deze optie in als u wilt dat de tekst tijdens het voorlezen wordt gemarkeerd in het document.
Toon spreker Schakel deze optie in als u het animatievenster met het geselecteerde sprekersmodel wilt weergeven Als deze optie is ingeschakeld, kunt u beslissen of het animatievenster ook na de spraakweergave geopend blijft of tot aan de volgende start wordt gesloten (Optie Na weergave venster verbergen). Bovendien kunt u vastleggen of tijdens een pauze Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
36
alleen een statische afbeelding van de spreker moet worden weergegeven in het animatievenster of dat dit een afbeelding met animatie moet zijn (Optie Pauzen met animaties opvullen).
Taal herkennen Als u deze optie hebt ingeschakeld, probeert Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van dit zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling, voor zover de desbetreffende taal is geïnstalleerd. De taalherkenning werkt overigens alleen bij volledige zinnen die minimaal 35 tekens lang zijn.
Bestandsformaat Hier kunt u vastleggen of audiobestanden moeten worden opgeslagen in WAV- of MP3-indeling. · De WAV-indeling is een standaardindeling voor audiobestanden. De gegevens worden niet gecomprimeerd en kunnen, nadat zij op een cd-rom zijn gebrand, gewoonlijk ook via normale cd-spelers worden weergegeven. Aangezien de gegevens bij het opslaan niet worden gecomprimeerd, zijn WAV-bestanden relatief groot. · Bestanden in MP3-indeling zijn gecomprimeerd en daarom duidelijk kleiner dan WAV-bestanden. Voor de weergave is een speciaal weergaveprogramma (bijvoorbeeld Windows Media Player) of een MP3-speler vereist. Ook op veel cd-spelers kunnen inmiddels MP3-bestanden worden afgespeeld.
Standaardwerkmap Hier kunt u aangeven in welke map audiobestanden moeten worden opgeslagen bij het exporteren van een taalweergave. Als u de werkmap wijzigt, klikt u op de knop naast het invoerveld en selecteert u de gewenste map in de mappenlijst.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
37
Standaard worden de bestanden opgeslagen in de map Data\Export van de programmamap van Voice Reader (gewoonlijk C:\Program Files\linguatec\VoiceReader).
Elk document in apart bestand exporteren Schakel deze optie in als een presentatie die uit meerdere pagina's bestaat niet in zijn geheel naar één audiobestand moet worden geëxporteerd, maar als voor elk blad een afzonderlijk bestand moet worden gemaakt. De afzonderlijke audiobestanden worden overeenkomstig het paginanummer genummerd waardoor het navigeren bij het afspelen op een weergaveapparaat wordt vereenvoudigd. Gelijknamige bestanden zonder navraag overschrijven De namen van de audiobestanden worden bij het exporteren automatisch toegekend. Met deze optie legt u vast wat er gebeurt als in de exportmap al een audiobestand beschikbaar is met dezelfde naam: · Als deze optie is ingeschakeld, wordt het bestaande audiobestand zonder verdere melding door het nieuwe bestand vervangen. · Als deze optie is uitgeschakeld, wordt een dialoogvenster weergegeven waarin u voor het nieuwe bestand desgewenst een andere naam kunt invoeren.
Bestanden automatisch aan iTunes toevoegen Als u iTunes hebt geïnstalleerd, kunt u deze optie inschakelen om audiobestanden bij het exporteren automatisch op te nemen in de iTunes-bibliotheek. Alle spraakweergavebestanden kunt u vinden in de weergavelijst Voice Reader. T I P Als iTunes is geopend en uw iPod is aangesloten, wordt het
audiobestand bij het exporteren automatisch in de iPod geladen.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
38
4.4 Invoegtoepassing voor Acrobat Als de invoegtoepassing voor Acrobat via Integration Manager is geactiveerd, wordt in Adobe Acrobat een extra werkbalk en een extra menu Voice Reader weergegeven.
De werkbalk met de opdrachten van Voice Reader kan in het Outlook-menu Beeld – Werkbalken worden in- en uitgeschakeld.
De invoegtoepassing ondersteunt alleen de toepassing Adobe Acrobat. Het programma waarmee alleen PDF-bestanden kunnen worden weergegeven, Adobe Acrobat Reader, wordt daarentegen niet ondersteund. Als u tekst uit een in Acrobat Reader weergegeven document wilt gebruiken met Voice Reader, kunt u Voice Reader Direct gebruiken, mits het PDF-bestand het kopiëren van tekst toestaat.
Voorlezen en exporteren in Acrobat De voorlees- en exportfunctie van Voice Reader kan als volgt worden gebruikt: · Voor de huidige pagina · Voor een gemarkeerde tekstpassage of · Voor het complete document. U kunt de gewenste opdracht uitvoeren door op de desbetreffende knop te klikken in de werkbalk van Voice Reader of door een opdracht te selecteren in het extra menu Voice Reader. T I P Houd er rekening mee dat het voorlezen en exporteren niet
mogelijk is bij PDF-bestanden die tegen kopiëren/converteren van inhoud zijn beveiligd en bij PDF-bestanden waarin de tekstgegevens als afbeelding zijn opgeslagen. Opmerkingen over exporteren Welke indeling (MP3 of WAV) bij het exporteren wordt gebruikt en waar het audiobestand wordt opgeslagen, is afhankelijk van de desbetreffende instellingen, die u in het dialoogvenster Opties hebt opgegeven.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
39
Als u het complete document exporteert, wordt de naam van het Acrobat-document gebruikt als bestandsnaam. Bij het Acrobatdocument naam.pdf wordt dus een audiobestand naam_pdf.mp3 resp. naam_pdf.wav gegenereerd. Als u in de instellingen hebt vastgelegd dat elke pagina in een afzonderlijk bestand moet worden geëxporteerd, wordt tevens het paginanummer aan de naam gekoppeld, bijvoorbeeld naam_pdf pagina 001.mp3, naam_pdf pagina 002.mp3, enz.
Instellingen aanpassen U kunt de instellingen voor de Voice Reader-invoegtoepassing voor Adobe Acrobat aanpassen door het dialoogvenster Opties te openen. Klik hiertoe in Acrobat op de knop in de werkbalk van Voice Reader of selecteer de opdracht Voice Reader – Opties. U kunt kiezen uit de volgende opties: Taal Als u meerdere talen hebt geïnstalleerd, kunt u hier een andere taal selecteren voor de taalweergave. T I P Als u de optie Taal herkennen hebt ingeschakeld, probeert
Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van deze zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling. Spreker Hier kunt u selecteren welke spreekster moet worden weergegeven in het animatievenster. Spreeksnelheid Hier kunt u de snelheid van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardsnelheid is 100%. Toonhoogte Hier kunt u de toonhoogte van de spraakweergave wijzigen met behulp van de schuifregelaar. De standaardwaarde is 100%.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
40
Geluidsterkte Hier kunt u de geluidsterkte van de spraakweergave regelen.
Toon spreker Schakel deze optie in als u het animatievenster met het geselecteerde sprekersmodel wilt weergeven Als deze optie is ingeschakeld, kunt u beslissen of het animatievenster ook na de spraakweergave geopend blijft of tot aan de volgende start wordt gesloten (Optie Na weergave venster verbergen). Bovendien kunt u vastleggen of tijdens een pauze alleen een statische afbeelding van de spreker moet worden weergegeven in het animatievenster of dat dit een afbeelding met animatie moet zijn (Optie Pauzen met animaties opvullen).
Taal herkennen Als u deze optie hebt ingeschakeld, probeert Voice Reader voordat een zin wordt voorgelezen of geëxporteerd de taal van dit zin te herkennen en selecteert het programma automatisch de bijbehorende taalinstelling, voor zover de desbetreffende taal is geïnstalleerd. De taalherkenning werkt overigens alleen bij volledige zinnen die minimaal 35 tekens lang zijn.
Bestandsformaat Hier kunt u vastleggen of audiobestanden moeten worden opgeslagen in WAV- of MP3-indeling. · De WAV-indeling is een standaardindeling voor audiobestanden. De gegevens worden niet gecomprimeerd en kunnen, nadat zij op een cd-rom zijn gebrand, gewoonlijk ook via normale cd-spelers worden weergegeven. Aangezien de gegevens bij het opslaan niet worden gecomprimeerd, zijn WAV-bestanden relatief groot. · Bestanden in MP3-indeling zijn gecomprimeerd en daarom Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
41
duidelijk kleiner dan WAV-bestanden. Voor de weergave is een speciaal weergaveprogramma (bijvoorbeeld Windows Media Player) of een MP3-speler vereist. Ook op veel cd-spelers kunnen inmiddels MP3-bestanden worden afgespeeld.
Standaardwerkmap Hier kunt u aangeven in welke map audiobestanden moeten worden opgeslagen bij het exporteren van een taalweergave. Als u de werkmap wijzigt, klikt u op de knop naast het invoerveld en selecteert u de gewenste map in de mappenlijst. Standaard worden de bestanden opgeslagen in de map Data\Export van de programmamap van Voice Reader (gewoonlijk C:\Program Files\linguatec\VoiceReader).
Elk document in apart bestand exporteren Schakel deze optie in als een langer document niet in zijn geheel naar één audiobestand moet worden geëxporteerd, maar als voor elke pagina een afzonderlijk bestand moet worden gemaakt. De afzonderlijke audiobestanden worden overeenkomstig het paginanummer genummerd waardoor het navigeren bij het afspelen op een weergaveapparaat wordt vereenvoudigd. Gelijknamige bestanden zonder navraag overschrijven De namen van de audiobestanden worden bij het exporteren automatisch toegekend. Met deze optie legt u vast wat er gebeurt als in de exportmap al een audiobestand beschikbaar is met dezelfde naam: · Als deze optie is ingeschakeld, wordt het bestaande audiobestand zonder verdere melding door het nieuwe bestand vervangen. · Als deze optie is uitgeschakeld, wordt een dialoogvenster weergegeven waarin u voor het nieuwe bestand desgewenst een andere naam kunt invoeren.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
42
Bestanden automatisch aan iTunes toevoegen Als u iTunes hebt geïnstalleerd, kunt u deze optie inschakelen om audiobestanden bij het exporteren automatisch op te nemen in de iTunes-bibliotheek. Alle spraakweergavebestanden kunt u vinden in de weergavelijst Voice Reader. T I P Als iTunes is geopend en uw iPod is aangesloten, wordt het
audiobestand bij het exporteren automatisch in de iPod geladen.
Voice Reader: Invoegtoepassingen voor Voice Reader
43
5 Opmerkingen bij het gebruik van de audiobestanden U kunt de door Voice Recorder gegenereerde audiobestanden direct op de pc afspelen of overbrengen naar een ander medium voor weergave via een extern apparaat. Voice Reader biedt twee indelingen voor het opslaan van audiobestanden: MP3 en WAV. De gewenste indeling kunt u instellen in de Opties voor Voice Reader resp. Voice Reader Direct of in de gebruikte invoegtoepassing voor Voice Reader. Welke indeling u kiest, is afhankelijk van het gewenste afspeelapparaat:
MP3-indeling In de MP3-indeling worden de audiogegevens gecomprimeerd, zodat relatief kleine bestanden ontstaan. MP3-bestanden kunnen op alle huidige pc's worden afgespeeld (bijvoorbeeld met Windows Media Player of met Apple QuickTime) en kunnen worden overgebracht naar MP3-spelers. Er zijn ook enkele cd-spelers die het afspelen van MP3-bestanden ondersteunen, zodat u de audiobestanden ook op een cd-rom kunt branden. WAV-indeling WAV-bestanden worden niet gecomprimeerd en zijn derhalve groter dan MP3-bestanden. WAV-bestanden kunnen bijvoorbeeld ook op oudere Windows-computers worden afgespeeld zonder extra software. Als u een brandprogramma, zoals Nero gebruikt, kunt u van WAV-bestanden een audio-cd maken, die als muziek-cd op alle cd-spelers kan worden afgespeeld. T I P Werken met audiobestanden is met name gemakkelijk als u een
iPod gebruikt en Apple iTunes op de pc hebt geïnstalleerd.
Voice Reader: Opmerkingen bij het gebruik van de audiobestanden
44
6 iTunes gebruiken Apple iTunes is een toepassing voor het beheren en afspelen van audiobestanden. iTunes kan gratis worden gedownload van www. apple.nl.
U kunt Voice Reader zodanig configureren dat audiobestanden bij het exporteren automatisch in uw iTunes-bibliotheek worden opgenomen. Open daarvoor het dialoogvenster Opties door op de knop of op de desbetreffende menuopdracht te klikken en schakel de optie Bestanden automatisch aan iTunes toevoegen in. T I P Als u een iPod bezit en deze hebt aangesloten op een pc,
worden de door Voice Reader geëxporteerde audiobestanden niet alleen in de iTunes-bibliotheek opgenomen maar ook meteen overgebracht naar de iPod.
Als de desbetreffende optie is ingeschakeld, worden alle door Voice Reader geëxporteerde bestanden automatisch opgenomen in de map Voice Reader van uw iTunes-bibliotheek.
Voice Reader: iTunes gebruiken
45
A Apple iTunes 45 Audiobestanden 44 Audio-cd 44
B Bestanden openen 6
C Cd-rom branden 44 Contact opnemen met linguatec 2
E E-mailberichten voorlezen/exporteren 29 Exporteren E-mailberichten 29 in Acrobat 39 in het toepassingsvenster 8 in Outlook 29 in PowerPoint 35 in Word 24 Voice Reader Direct 15, 17, 18 extra taal installeren 4
H Hotline 2 HTML-bestanden openen 6
I Informatiegebied van taakbalk 13 Inhoud Klembord voorlezen/exporteren 17 Voice Reader
Installatie 4 van extra taal 4 Instellingen Acrobat-invoegtoepassing 40 Instellingen aanpassen in Acrobat 40 in het toepassingsvenster 9 in Outlook 31 in PowerPoint 35 in Word 25 Voice Reader Direct 19 Integration Manager 23 Invoegtoepassing voor Acrobat 39 Exporteren 39 Voorlezen 39 Invoegtoepassing voor Outlook 28 Exporteren 29 Instellingen 31 Voorlezen 29 Invoegtoepassing voor PowerPoint 34 Exporteren 35 Instellingen 35 Voorlezen 35 Invoegtoepassing voor Word 24 Exporteren 24 Instellingen 25 Voorlezen 24 Invoegtoepassingen Acrobat 39 inschakelen/uitschakelen 23 Outlook 28 PowerPoint 34 Word 24 iPod 45 iTunes 45 46
L linguatec (contactgegevens) 2
Voorlezen 7
V
RTF-bestanden openen 6
Venster van Voice Reader 5 Voice Reader Direct 13 Directe toegang tot gemarkeerde tekst 15 Instellingen aanpassen 19 starten 13 Tekst invoeren 18 Toegang tot inhoud van Klembord 17 weergeven en verbergen 13 Voorlezen in Acrobat 39 in het toepassingsvenster 7 in Outlook 29 in PowerPoint 35 in Word 24 Voice Reader Direct 15, 17, 18 Voorlezen,E-mailberichten 29
S
W
Setup 4 Support 2 Systeemvereisten 3
WAV-indeling 44 Word-bestanden openen 6
M MP3-indeling 44
O Opslagruimte 3 Opties in Acrobat 40 in het toepassingsvenster 9 in Outlook 31 in PowerPoint 35 in Word 25 Voice Reader Direct 19
R
T Taakbalk 13 Technische ondersteuning 2 Tekstbestanden openen 6 Toepassingsvenster 5 Afdrukken 6 Bestanden openen 6 Exporteren 8 Instellingen 9 Tekst kopiëren en invoegen 6 Voice Reader
47
Gebruiksrechtovereenkomst Installeer het programma pas nadat u deze gebruiksrechtovereenkomst zorgvuldig hebt doorgelezen. Door de installatie verklaart u zich akkoord met de bepalingen van deze gebruiksrechtovereenkomst. Het programmapakket bevat programma‘s en bijbehorende documentatie, die in het vervolg worden aangeduid met „componenten“. De componenten zijn auteursrechtelijk beschermd. linguatec of derden bezitten het copyright voor deze componenten. Voor zover de rechten van derden dit toelaten, bezit linguatec gebruiksrechten voor de desbetreffende componenten. linguatec geeft de rechtmatige koper van het programmapakket (de klant) toestemming de componenten te gebruiken in overeenstemming met de onderstaande voorwaarden. Het gebruiksrecht komt te vervallen als de klant in strijd met de gebruiksvoorwaarden handelt of het gebruiksrecht wordt beëindigd conform de onderstaande regelingen. De klant is bevoegd: 1. het programma te gebruiken voor het uitvoeren van bewerkingen of voor het bekijken, onderzoeken of testen van de software op telkens slechts één machine tegelijk, in overeenstemming met de wetten op het auteursrecht. 2. door machines leesbare of gedrukte kopieën te vervaardigen, met inbegrip van een back-up, van het door machines leesbare gedeelte van het programma, voor zover dit vereist is voor gebruik in overeenstemming met de contractvoorwaarden. Gebruik binnen een netwerk is echter niet toegestaan. Bepaalde programma‘s kunnen mechanismen bevatten die het kopiëren beperken of verhinderen. 3. de componenten, met inbegrip van deze gebruiksvoorwaarden, op een derde (nieuwe koper) over te dragen. Bij een dergelijke overdracht is echter wel vereist dat de nieuwe koper deze gebruiksvoorwaarden accepteert. Met de overdracht van de component ontvangt de nieuwe koper het gebruiksrecht voor de componenten conform deze voorwaarden. Tegelijkertijd vervalt het gebruiksrecht van de klant voor de componenten en de daarvan gemaakte kopieën, bewerkingen en verbindingen. Deze dienen onmiddellijk door de klant te worden gewist resp. vernietigend voor zover zij niet aan de nieuwe koper zijn overgedragen. De klant is niet bevoegd: 1. de componenten op andere wijze dan hierboven beschreven te vermenigvuldigen en te vertalen dan wel geheel of gedeeltelijke te decompileren vanuit de machinetaal (objectcode) naar een andere codevorm. Het recht op decompilatie in bepaalde uitzonderingsgevallen conform de auteursrechten blijft gehandhaafd. 2. de componenten te verhuren of in lease te geven. 3. de met behulp van Voice Reader vervaardigde audiobestanden langs commerciële weg elektronisch voor iedereen of gericht voor een groot aantal ontvangers toegankelijk te maken of de conversie van teksten in audiobestanden als commerciële service aan derden aan te bieden. 4. de componenten op andere wijze dan hierin beschreven, ook als kopie of in andere presentatievorm, geheel of gedeeltelijk te gebruiken, vermenigvuldigen, bewerken of over te dragen. Voorts dient de klant de in de componenten aangegeven copyrightvermeldingen in elke kopie, elke bewerking en alle programmaonderdelen van de componenten die met andere programma‘s zijn, alsmede op de daarvoor gebruikte media aan te brengen. Alle kopieën van de componenten, met inbegrip van alle programmaonderdelen, zijn eveneens onderwerp van deze gebruiksvoorwaarden. De verplichting tot schadevergoeding, contractueel of anderszins, voor de licentiegever alsmede diens medewerkers en gevolmachtigden, geldt alleen voor zover de schade kan worden toegeschreven aan grove nalatigheid of opzet. Aansprakelijkheid voor indirecte schade wordt in alle gevallen uitgesloten. © 2006 linguatec GmbH Alle rechten voorbehouden.
achter de PC
in de Auto
onderweg
Luisteren in plaats van lezen – waar u ook maar wilt
linguatec language technologies
Gottfried-Keller-Str. 12 • 81245 München Duitsland
linguatec language technologies
www.linguatec.net
Nederlandse handleiding