Academie MAGAZINE
TROM ME LAAR cover
MARLEEN BUITEN! bedenking
LAAT ZE MAAR KOMEN gedichten
P. VAN OSTAIJEN
N°
2
tweejaarlijks magazine van Stedelijke academies regio Lier - jg. 1 - juli 2014
Colofon De Trommelaar verschijnt tweemaal per jaar en is te verkrijgen via
[email protected] . Ongevraagde kopij gaarne via hetzelfde e-mailadres; proza en essayistiek maximaal 4000 woorden, poëzie maximaal vijf gedichten. Beeldmateriaal heeft telkens goedkeuring van de maker nodig.
REDACTIE Ine Cafmeyer, Catherine Callens, Mireille Cassiers, Kristien Coenen, Dirk Couvent, Véronique Craps, Bart De Vos, Gio De Weerd, Eric Dezitter, Lieven Dieltiens, Annelies Dyck, Assunta geens, Fred Gesquiere, Geert Hendrix, Susanne Heus, An Jochems, Griet Jochems, Jo Jochems, Eddy Klein, Freddy Marien, Melissa Marien, Piet Mussche, Sharah Ann Pleumeekers, Amara Reta, erwin Scheltjens, Anton Segers, Liesbeth Storkebaum, Mieke Van Bueren, Edwig Van Elsen, Lies Van Gasse, Stefanie Van Pelt, Jelte Van Roy, Katlien Verdoodt en Tim Vrancken. REDACTIERAAD Gio De Weerd en Sharah Ann Pleumeekers BEELD Beeldarchief SAMWD en SASK- Lier, Bart De Vos, Facebook, Fred Gesquiere, stiekem uit de ‘oude doos’ van Marleen Moris en Wordle
2 De Trommelaar
Laat ze maar komen, de jaren Nooit, nog altijd niet, word ik het gewoon. Waarom de dingen zo lopen. De bakker op de hoek met die lekkere pistolets is er altijd geweest. Dat stuk bos, daar, met die mooie paarse bloemen, daar kun je altijd gaan wandelen. De mooie vogeltjes, komen altijd daar, in die boom nesten, het koppel zwanen zit altijd op die vijver, je moet er in een boog omheen lopen als ze hun nest maken. Die fiere grote rode beuk, honderden jaren oud, zal daar altijd blijven staan. En daar kun je, vanaf het een beetje goed weer is, de lekkerste ijsjes eten en die kan je dan op die oude bank opeten. En als er iemand verjaart, gaan we altijd eten bij de Italiaan. En langzaamaan gebeurt het: ineens komt het brood van ergens anders, en het is ook wel lekker, maar die pistolets? Is het stuk bos afgesloten, en kan je , van ver, zien dat het nog altijd paars kleurt deze lente. Dat mooie vogeltje nestelt zich in een andere boom. De zwanen nesten niet meer, niemand weet waarom. Er is een grote lege plek, want de grote rode beuk werd gekapt. Het weer is wel goed, maar toch smaken de ijsjes anders op die nieuwe bank. En deze keer gaan we naar Italie voor de verjaardag. Langzaamaan of ineens stel je vast dat het anders is. Kleine dingen veranderen en veranderen beetje bij beetje mijn wereld. Ineens hebben we niet één, maar twee nieuwe
directeurs, verhuist het secretariaat, staat er een nieuw gebouw. Plots gaan we meer vertellen dan voordragen, en stop jij op school. Ik zal het niet gewoon worden. De veilige haven waar je altijd terecht kon, gaat weg. De rust die jij uitstraalt, Marleen, gaan we missen. Die zekerheid, dat als er iets was, we altijd konden bellen. Was er een probleem? Met een paar woorden had jij het ontmijnd. Ik kan me niet herinneren wanneer je uit balans geslagen werd door iets of iemand. Je kon en kan ongelooflijk goed relativeren. “Laat ze maar komen, de jaren” zei je eens. En ziedaar ze zijn er gekomen langzaam, langzaam en toch ineens. Het gaat je zeer goed, en tot binnenkort, je bent nog niet van mij af. Ik loop graag in een bos dat in de lente paars kleurt, ik sta graag af en toe eens onder een grote rode beuk. Dus als het kan en mag, ben ik in de nabije toekomst nog graag af en toe dicht bij jou in de buurt. Merci, heel veel merci, Marleen.
Piet Mussche De Trommelaar 3
4 De Trommelaar
Die oren van Marleen Ik ging dus maar even woord doen. Met mijn diploma, mijn ervaring en met mijn stem, dat kon niet stuk. Gewoon wat teksten lezen: de broer van Claus, de godganse familie van Josse de Pauw en die verdomde mier en zijn krekel van Tellegen. Dat was buiten de oren van Marleen gerekend. Alles hoorden die: van de minste twijfel over een tekst tot het gebluf bij die twee zinnen waar je je eigenlijk niets bij kon voorstellen. Daar stond je, een zolderkamer in Lier, oog in oor met Marleen en haar oren hoorden het, meteen. Vooral luisterden ze binnen een frequentie waarvan ik amper het bestaan kende: de tekst onder de tekst, het verhaal van de verteller, … Het waren de oren van Marleen die me teksten die ik al jaren in de klas las, rijker en voller dan ooit deden lezen. Oren die me hoorden zoals oren nog nooit gehoord hadden en ooit nog horen zouden. Voor al dat luisteren, bedankt. Je hebt me veel geleerd.
Edwig Van Elsen
- op de melodie van ‘De zeven dwergen’ uit Walt Disney’s Sneeuwwitje He ho he ho Marleentje doet het zo van bron, kracht, bruis veel oefenen thuis he ho he ho he ho he ho Marleentje is echt zo een woordendel dat is ze wel he ho he ho
Dirk Couvent De Trommelaa 5
Lieve Marleen Ik herinner me je allereerste lessen - ik was toen 15. Ik herinner me: de blik van wanhoop in je ogen - wat moet ik daarmee aanvangen? Ik herinner me: het gevoel van wanhoop in mijn buik - wat moet ik daarmee aanvangen? Ik herinner me: alles was anders dan ik tot dan toe geleerd had. Ik herinner me: de bevrijding uit het keurslijf van uitspraakoefeningen en stijve houding: pink aan de broek, linkervoet schuin in de holte van de rechtervoet. Ik herinner me: je passie voor het vak. Ik herinner me: je ongelooflijke belezenheid. Ik herinner me: de eindeloze voorraad overgetypte fragmenten, met doorslagjes. Ik herinner me: de onlesbare goesting in voordragen die je veroorzaakte. Ik herinner me: de uren die we pratend over poëzie doorbrachten - menig, menig uur. Ik herinner me: de helderheid waarmee je inzicht gaf in teksten - eureka! Ik herinner me: nooit ging ik tegen mijn zin naar de les. Ik herinner me: jammer dat het voorbij was - kan het echt geen derde keer? 6 De Trommelaar
Ik herinner me: mijn eerste echte toneelervaring door jou geregisseerd. Ik koester nog steeds: alle voorgaande herinneringen. Ik voel nog steeds: dank om alles wat ik van jou geleerd heb. Ik zie nog steeds: een spitse geest, een warm hart, een vrouw uit de duizend!
Lieven Dieltjens
De Trommelaar 7
P. Van Ostaijen
Plant maar
Het was september 1980, denk ik, en een spannende dag, toen ik Marleen voor het eerst ontmoette. Een stralende zon hulde Lier in weldadige warmte. In de academie echter was het toen kil. Ik moest die dag mijn pedagogische proef afleggen. Eén van de proeven was een lesje voordracht aan een meisje van 12. Ik deed m’n uiterste best om ‘Marc groet ‘s morgens de dingen’ van P. van Ostaijen zo creatief mogelijk uit te leggen, maar opeens begon dat lieve kind te huilen. uiteraard moest de les worden stilgelegd. Na enig overleg besloten de juryleden dat ik dan maar verder les moest geven aan de leerkracht. Dat was niemand minder dan.... ONS MARLEEN. Uiteraard speelde ze haar rol goed, maar gelukkig voor mij deed ze niet al te moeilijk.
Het lokaal van Marleen was in feite geen lokaal. Het was een zandbak, vol vruchtbare grond. ‘Plant maar’, zei ze dan, terwijl we vol verrassing keken naar de zaadjes die uit ons zelf kwamen. Ondertussen zijn sommige zaden bomen en ik durf ik nog steeds met enige zin voor overdrijving zeggen dat Marleen mijn leven gered heeft. Althans, wat toen zeker gered is van verdere vertroebeling door onderwijs of opvoeding, is mijn eigen-aardige liefde voor het woord.
Mieke van Bueren
High heels Marleen, jij staat steeds zo elegant op je high heels.
Stefanie Van Pelt
8 De Trommelaar
Tim Vrancken
Marleen groet ‘s morgens de dingen Dag Marleentje met het open boek op de tafel als een bloem ploem ploem Steeds het algemeen belang boven het eigen Opnemend voor de studierichting Woordkunst zonder de academie tekort te doen Vertrouwenspersoon in hart en nieren bezorgd om Jan en alleman
Heb enkele maanden geleden al afscheid genomen maar denk nog altijd met genoegen aan je terug Wat we samen mochten realiseren is voor de eeuwige annalen van de academie bestemd Zelfs nu kom ik nog oud-leerlingen tegen die met veel lof over hun voordracht of welsprekendheid lerares praten Het ga je goed. We zullen jou op vele vlakken missen.
Daa-ag Marleen dag lieve Marleen Dag klein Marleentje mijn
Freddy Marien De Trommelaar 9
Aarde, water, lucht Parochie van en vuur miserie Marleen had alles om een beloftevolle en trefzekere woordkunstenares en docente te zijn : de rust en de stevigheid van de aarde , de vruchtbare grond en alles wat die kan voortbrengen. De helderheid van water , de verfrissing van een blozende lach. Heldere ogen en vriendelijkheid die vanzelfsprekend collega’s , leerlingen van alle leeftijden en alle geslachten aanspreken. De lucht die ze uitademde en die spanning en ontspanning vertolkte. Ten slotte brandt in haar het vuur van het menselijk contact , de warme handdruk , de helderheid van de liefhebbende vertolkster , vriendin , collega , lerares. Marleen heeft ze dus alle vier. Ze is een sterke vrouw vol aarde , water, lucht en vuur. Volgorde heeft hier geen belang. Iedereen die de lach en de handdruk van Marleen Moris ervaart, zal mij begrijpen .
Katlien Verdoodt
10 De Trommelaar
Twee weken was ik aangesteld als directeur van de Academie van Schone Kunsten te Lier en de voormalige directeur, Freddy Marien, trok me mee naar zijn directieteam. Daar zag ik een ijverige groep vergaderen en meteen viel m’n oog op ‘Zatte Nel’. Ik riep die naam ook spontaan uit en meteen realiseerde ik me dat dit nu ook weer niet de meest elegante wijze was om Marleen na zoveel jaren weer te ontmoeten in dit nieuwe biotoop. Nu verlaat je onze parochie, Marleen. Maar de liedjes van Wannes zal ik met jou in mijn hoofd blijven zingen.
Gio De Weerd
Marleen Moris In de academie was maar 1 Moris Marleen. Heden vliedt zij schielijk van ons heen, wijdt zich aan kleinkinders en fopspeen Zoals zij coördineerde, coördineert er geen: welgezind & aanspreekbaar voor iedereen, energiek plus betrouwbaar, een fenomeen. Het leek gisteren pas toen ze verscheen. Nu mag ik al wennen aan hoe ze verdween. Ik mag mij niet laten gaan - of ik ween Het lot is te hard, en het leven gemeen. Ik heb zin om te klagen, steen en been. Zij was mijn werkmaatje, ik ben nu alleen. Ik wil mijn coördinatrice terug, meteen. Is d’r iets aan te doen? Ik vrees: neen! Lastig wordt het, zonder Moris Marleen.
Marleen Moris Erwi
n Sc
heltj
ens
In de academie is maar 1 Marleen Moris: 1 die bij een goed idee altijd voor is, 1 die voor alleman een gewillig oor is, 1 waar voor de stomste vraag gehoor is, 1 waar van ongeduld nooit een spoor is, 1 waar een collega nooit een domoor is, 1 waar niemand ‘n deel van ‘t decor is. De enige die ik liever niet verloor is de enige die ik verlies: Marleen Moris.
Anton Segers De Trommelaar 11
Lieve Marleen, zonder jouw lessen was ik nooit écht gaan spreken of schrijven.
Melissa Mariën
12 De Trommelaar
Poes poes poes Zo verweven als Marleen met taal is, zo moeilijk is het haar in woorden te vatten. Ze is een onuitputtelijke bron van woorden, teksten, aanknopingspunten. Altijd kan ze je op het spoor brengen van de sfeer of omstandigheden die je wil vatten. Haar ‘lessen’ zijn zeer persoonlijk, met anekdotes, verhalen en ervaringen, maar ook oprechte interesse, medeleven en tips voor haar studenten. Een goeie tip die ik soms toepas is het drinken van een glaasje alcohol als je zenuwachtig bent om een publiek toe te spreken. Hierbij gaf Marleen ook steeds de goede raad niet te overdrijven. Marleen is ook een groot dierenliefhebber. Zelfs daar is er een link naar taal: vroeger had ze een hond die Tarzan heette, en die elke kat acherna zat. Zefs als er in een gesprek het woord ‘kat’ viel werd het dier gek. Bij het ‘poes’ bleef het rustig, zodat er in Tarzans bijzijn enkel over poezen werd gesproken. Last but not least heeft Marleen een onuitputtelijk engagement dat niet beperkt blijft tot de lesuren en de schoolpoort. Afscheid zeggen ze, maar wie weet wat de toekomst brengt?
Liesbeth Storkebaum De Trommelaar 13
Mijn zwak Nee! Niet buiten met die zalige babbels, met die opkikkers, met die uitdagende woorden, met die begrijpende ogen, met die kaften, hoofden en lippen vol gedichten. Je zwevende pas, je natuurlijke flair blijf maar binnen, al is het maar met 1 been ! mijn zwak voor woorden : mijn zwak voor Marleen !
Griet Jochem
Dringend gezocht wegens pensionering & dus groot verlies
Luisterend oor – Begeesterde lesgeefster mt helende werking – Empathisch pers. & coördinator – Sympathieke collega – iem. die moeiteloos bruist, bront & kracht. Sneeuwkettingen nt noodz. – bij voork. gezoogd in de Congo door een zwrte / Onth. indien nt ernstig! Contact: AWL (Anonieme Woordleerkrachten), Wanhoopsdreef 13,1313 Dramazele
Ine Cafmeyer
Tekenaar: zo? Klein Duimpje: nee, dat is niet mooi, ik ben zo dun Tekenaar: zal ik je wat breder maken dan? Klein Duimpje: ja en een beetje groter, ik wil laten zien hoe LEUK Marleen wel is Veronique Craps 14 De Trommelaar
efs)
loeien ullen v z s je ord melo de wo d. (op de leentje hebt geleer mmen, r a M kli s e Ach n b o dium als je r net zo r wij een po van welee jd ee ti k e e d lk E s an n wij a t bij on uis. denke eten, jij blijf r b eien in n w e en vlo en we n, in kracht oordjes zull w ro ja in b leentje, de rd. r a t gelee vent M b e h Ach s n ou o als je Dirk C net zo n die va
etje’ ‘Margri
uis Ne
van Lo
Covergirl Dag Marleen, ik ken je eigenlijk niet écht, maar die foto met de Pol spreekt voor mij toch boekdelen: een geweldige open geest, de blik en houding op altijd onuitputtelijk positief, een temperament en energie om U tegen te zeggen... Mensenkennis van hier tot in Kyoto en terug en dan via Tokyo over Antwerpen naar de maan en nog eens terug. Bedankt dat je met dit alles mijn zus Els en trouwe levensgezel Griet nog vollediger hebt gemaakt dan ze al waren. Wat een mooi cadeau! Doe zo verder, al wordt het vanaf nu dus een beetje anders. Blijf maar genieten van je talenten!
Bart De Vos
n
WOORD Wil je leren spreken, vertellen, spelen, schrijven, creëren of een musicalopleiding volgen? Aan de woordafdeling van de Stedelijke Academies voor Muziek, Woord & Dans en Beeld, regio Lier, kan het allemaal! Spreken (welsprekendheid) Bij deze discipline leer je hoe je je zo helder mogelijk uit kan drukken. Via improvisaties, voorbereide oefeningen, individuele en groepsoefeningen, spreekmomenten, discussies, rollenspelen etc. krijg je inzicht in wat voor jou de beste manier is op je zo persoonlijk mogelijk met het gesproken woord om te gaan. Interesse? Spelen (acteren) Via improvisaties, rollenspelen, korte dialogen, theaterfragmenten, etc. krijg je inzicht in een personage, de drijfveren, de interactie met de andere personages, de intrige, etc. Verplaats je je graag in de psyche van iemand anders? Dan is acteren écht jouw ding! Interesse? Vertellen (voordracht) De vertelkunst bestaat al eeuwen. Verhalen die vertellers mondeling doorgaven, die later op papier gezet werden en door woordkunstenaars rondverteld. Gedichten, cursiefjes, verhalen, sprookjes, essays: als je ze boeiend weet te vertellen, hangt het publiek aan je lippen. Houd je van een mooie, interessante, poëtische, behartenswaardige tekst? Interesse? Maken (regisseren) Leiding geven aan een ploeg acteurs, samen creëren, toneelstukken analyseren, personages uitdiepen, visie op een stuk doorgeven: een regisseur is de bezieler van een ploeg acteurs. Interesse? Schrijven (literaire creatie) Heb je wel eens het gevoel dat er een schrijver in je verborgen zit? Zou je willen leren hoe je dat talent met creativiteit en vakmanschap kan ontwikkelen? Ben je bereid om je samen met je docenten urenlang te verdiepen in alles wat met literair schrijven te maken heeft? Interesse? Musical Je wil dansen, zingen en acteren, alleen of in groep? Je houdt van het musicalgenre en wil je engageren om elke les het beste van jezelf te geven? In de musicalafdeling krijg je stemtraining, beweging en dans, en spel. Interesse? Vraag de informatiebrochure ->
Schrijf in voor 30 september in Lier, Lint, Boechout, Malle, Ranst (Broechem), Nijlen (Kessel) of Zandhoven, De Trommelaar 15
Schrijf je nu in! Je bent van harte welkom