AanZet. Rechter pikt schrappen huishoudelijke hulp niet. En verder

Nummer 4 | september 2015

AanZet

En verder

Rechter pikt schrappen huishoudelijke hulp niet

Niet te moeilijk over een dwarslaesie Achter de schermen bij Jan Gorissen “Het is maar boccia. Just have fun!”

AANZ004_01_Cover.indd 1

28-08-15 15:27

Flevostraat 160 • 1442 PZ PURMEREND T: 0299-436 706 I : www.kofferbakliften.nl E: [email protected]

NIEUWE KOFFERBAKLIFT (TOT 45 KG)

KO M P L E E T G E M O N T E E R D €895, I N C L.BT W

AANZ004_Advertentiepag.indd 2

28-08-15 15:32

Canta (rijbewijsvrij)

Vakbeurs en congres

Brommobiel (rijbewijs AM)

Scootmobiel Carpo 4 ltd.

Aanbieding: 17km/h scootmobiel voor:

,-

€ 2.995

BEL GRATIS: 0800 - 0239988

Zelfbeschikkend leven

Veenendaal - Amsterdam - Den Haag

DRIE AANGEPASTE 6-PERSOONS VAKANTIEBUNGALOWS

TE HUUR Aan de rand van het stadje Rhenen en op de flank van de Utrechtse Heuvelrug. Een mooie stek om te genieten van de prachtige natuur!

Gratis

toegan Ouweha gsvoucher nd (max. 4 pe s Dierenpark rs. pe r bungalow

)

Huurprijzen van:

€220,- €395,tot

Düsseldorf, Duitsland 14 – 17 oktober 2015

per week

exclusief schoonmaakkosten en bedlinnen

www.rehacare.de

De woningen hebben o.a. een slaapkamer en badkamer op de begane grond en twee slaapkamers op de verdieping en zijn geschikt voor maximaal 6 personen. Ruime parkeergelegenheid en goede toegang ook voor mensen met een beperking.

iFi Gratis W Informatie en boekingen: Stichting Aangepaste Bungalows Mw. G. Jagtenberg T. 0317 - 61 52 36 E. [email protected]

AANZ004_Advertentiepag.indd 3

www.aangepaste-vakantiewoning.nl

Fairwise bv Verlengde Tolweg 2a _ 2517 JV Den Haag Tel. 070-3501100 _ Fax 070-3584061 [email protected] _ www.fairwise.nl

28-08-15 15:32

Ango Pagina

Opkomen voor de belangen van mensen met een functiebeperking. Zorgen dat mensen met een handicap of ziekte volwaardig deel kunnen nemen aan het leven van alledag. Dat is waar het om gaat bij de Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie (Ango). Met zo’n 13.000 leden is het de grootste algemene organisatie van, voor en door mensen met een beperking in Nederland.

De Ango kan helpen Individuele belangenbehartiging is altijd een belangrijke taak van de Ango geweest. Heb je hulp nodig bij het invullen van belastingpapieren, bij het aanvragen van een uitkering of een voorziening, bij het voeren van bezwaar- en beroepsprocedures als er weer eens een instantie een dubieuze beslissing heeft genomen? Bijvoorbeeld omdat je geen kilometervergoeding meer krijgt van de gemeente of dat de rolstoel van jouw keuze niet kan worden verstrekt omdat de gemeente geen contract heeft met de betreffende leverancier. Je kunt ervoor bij de Ango terecht. In principe word je geholpen door een adviseur bij jou in de buurt. (Via www.ango.nl kun je vinden waar de dichtstbijzijnde adviseur spreekuur houdt.) De Ango-adviseurs zijn vrijwilligers met een goede opleiding. Niet zelden

Voordeel voor leden Leden van de Ango kunnen profiteren van aantrekkelijke voordeelaanbiedingen. De Ango kan namelijk, als vereniging met ruim 13.000 leden, collectieve kortingen bedingen. Op dit moment kunnen Ango-leden profiteren van de volgende aanbiedingen. Met de ledenpas krijgt u: ✔ 10% korting bij Welzorg op artikelen die niet via de Wmo worden vergoed, op vertoon van uw ledenpas. Meer informatie: www.welzorg.nl of bel gratis 0800-0224900.

zijn het mensen die zelf gehandicapt zijn, die hun talenten en hun ervaring graag in dienst stellen van anderen.

Plaatselijke activiteiten Ango-afdelingen komen op voor de plaatselijke belangen van mensen met een handicap. Ze organiseren plaatselijk en regionaal allerlei activiteiten. Zij kunnen helpen bij de strijd om uw rechten. Strijden met andere gehandicaptenorganisaties voor goede plaatselijke Wmo-verordeningen of werken aan een betere toegankelijkheid van de wijk of stad. Elke afdeling heeft eigen activiteiten. Dat kan een koffieochtend zijn voor een goed gesprek of voor gezellige sociale contacten. Maar ook gezellig een kaartje leggen bijvoorbeeld of met elkaar een dagje goed aangepast en prima georganiseerd op pad.

✔ Korting op zorgverzekeringen bij Zilveren Kruis Achmea (voorheen Agis) Per 1 januari 2015 gaat Agis verder als Zilveren Kruis Achmea. Er verandert niets aan de collectieve afspraken voor Ango-leden. Een nieuwe zorgverzekering sluit u onder dezelfde voorwaarden af bij Zilveren Kruis Achmea. Ango-leden krijgen: • 3% korting op de basisverzekering • 5% korting op een aanvullende ziektekostenverzekering • 5% korting op een tandartsverzekering • een deel van uw contributie retour. Vraag bij [email protected] een verklaring aan dat u lid bent en contributie betaald heeft. Vermeld daarbij uw volledige naam, adres en lidnummer. De verklaring kunt u opsturen naar uw zorgverzekeraar om de kosten te declareren. Voor meer informatie: http://collectief. zilverenkruis.nl/ango/207074879 bel naar 071-7510025 (maandag t/m vrijdag 8.00-21.00 uur, zaterdag 10.00-14.00 uur). Vermeld daarbij het collectiviteitsnummer 207074879.

Financiële hulp Het Ango Fonds verleent individuele financiële hulp aan alle gehandicapten en chronisch zieken, ongeacht of ze lid zijn van de Ango of niet. Het Ango Fonds vergoedt computers, studiekosten, aangepaste bedden en aangepaste stoelen en in uitzonderingssituaties auto’s. Voorwaarde is dat de kosten door geen enkele officiële instantie vergoed worden en dat je inkomen of vermogen ontoereikend is om de kosten zelf te dragen. Daarbij wordt rekening gehouden met de extra kosten die je vanwege je handicap of ziekte toch al hebt.

Inlichtingen zijn te krijgen bij het Ango Fonds Postbus 5048, 3502 JA Utrecht Bezoekadres: Churchillaan 11 (8e verdieping) 3527 GV Utrecht Telefoon: (033) 465 43 43 E-mail: [email protected] Openingstijden: maandag t/m donderdag 9.00-16.30 uur.

✔ In de Ango-winkel vindt u een uitgebreid assortiment handige hulpmiddelen en verzorgingsproducten. Leden van de Ango profiteren van aantrekkelijke kortingen en voordeelaanbiedingen. Nieuwsgierig? Neem snel een kijkje op www.angowinkel.nl of bel naar 088-8689905. ✔ Korting op de speciale Ango-rechtsbijstandsverzekering, ongevallenverzekering en doorlopende reis- en annuleringsverzekering via Ocean groepsverzekeringen. Voor meer informatie bel naar 020-5618562 of mail naar [email protected]. ✔ Gratis advies van de belastingsadviseurs van de Ango. Deze zijn te vinden op www.ango.nl onder ‘In de regio’. Informatie over alle kortingen staat op www.ango.nl onder ‘ledenvoordeel’.

4 | Ango AanZet

AANZ004_04_Ango-Inhoud.indd 4

28-08-15 15:26

Bemoei je er niet mee Dat dit nog mogelijk is in 2015. Ik ben nog boos als ik er aan terug denk: de tv-documentaire die ik tijdens mijn vakantie zag op BBC 3. Een verhaal over een jonge man met een verslechterende oogziekte. Hij leerde een vrolijke jonge meid kennen in een rolstoel met een progressieve spieraandoening had. Hoe lang ze te leven had wist geen mens. Ze werden verliefd en trouwden. En op een dag raakte het meisje zwanger. In een roes kwamen ze de negen maanden door en na een keizersnede zag een lief klein wolkje het levenslicht. Aan alles zag je dat het drietal dolgelukkig was. En toen kwam er iemand van maatschappelijk werk binnen. Die vertelde kil dat de komende tijd zou worden bekeken of het tweetal in staat zou zijn hun kind te verzorgen. In het begin gebeurde dat nog in het ziekenhuis. In een observatiekamer mochten de ouders de dagelijkse verzorging op zich nemen, gadegeslagen door ‘deskundigen’ die aantekeningen maakten. Er werden gesprekken gevoerd met de nieuwbakken ouders en grootouders. De woonruimte werd beoordeeld en zo waar, na een aantal weken mocht de baby mee naar huis. Vervolgens liet de documentaire de worsteling zien van de nieuwe ouders. Natuurlijk hadden ze hun twijfels, welk jong echtpaar heeft dat niet. Het ging in hun ogen allemaal goed. Maar telkens stond maatschappelijk werk op de stoep. Met vragen en opmerkingen en twijfels vooral. In een boze bui liet de vader de toezichthouders wel eens op de stoep staan maar dat was ook geen oplossing. Het tweetal moest vriendelijk blijven tegen de mensen die zich met hun leven bemoeiden. Want anders kon het advies wel eens verkeerd uitvallen en zou het kind naar een pleeggezin moeten. Uiteindelijk mocht het tweetal hun liefdesbaby houden. Wat een toestand. In Groot-Brittannië wordt nog jaarlijks in bijna 4.000 gevallen op deze manier gekeken of ouders in staat zijn hun kind op te voeden. Dit gaat te ver. Ik ben zelf gehandicapt en heb gelukkig nooit iemand met vragen over de vloer gehad toen mijn valide vrouw zwanger was. En ik ken in mijn kennissenkring vol gehandicapte gezinnetjes met hun eigen liefdesbaby’s niemand die dit overkwam. En dat is maar goed ook. Als je ook niet bij valide ouders, met welk IQ dan ook, gaat kijken of zij in staat zijn een kind op te voeden, doe dat dan ook niet met mensen met een functiebeperking.

(fh)

Inhoud

Inhoud

Over de grens

7 8

7

We horen het de laatste jaren steeds vaker. De zorgkosten in Nederland lopen de spuigaten uit. Er moet bezuinigd worden anders kunnen we het met zijn allen niet meer opbrengen. Om de kosten terug te dringen werden er daarom allerlei maatregelen getroffen.

Rechter pikt schrappen huishoudelijke hulp niet

8

Sinds 1 januari 2015 gelden er in Nederland nieuwe regels met betrekking tot de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Er wordt voortaan eerst gekeken of mensen zelf hun zorgvragen kunnen oplossen voordat de plaatselijke overheid ondersteuning aanbiedt.

Niet te moeilijk over een dwarslaesie

16

“Ik vind je vorige interviews emo-verhalen”, begint Wim het interview. “Over mijn dwarsleasie wil ik best vertellen maar ik heb er weinig emotie bij hoor.” Vlak voor hij 54 werd kwam Wim erachter dat hij was geboren met een verborgen spina bifida.

16

“Het is maar boccia. Just have fun!”

34

Hij won in 2013 als eerste Nederlandse bocciaspeler een internationale medaille op de Europese kampioenschappen. Vorig jaar voegde hij daar WK-brons aan toe. En inmiddels is Daniel Perez (33) nummer één op de wereldranglijst.

En verder o.a. Achter de schermen bij Jan Gorissen 24 . Langs de lijn: het voetbalseizoen is weer begonnen 28 Laura de Vaan pakt goud in WK-tijdrit 32

34 Colofon Aanzet is een kritisch tijdschrift voor mensen met een functiebeperking. AanZet verschijnt zeven keer per jaar. Het is een uitgave van Stichting Important Message (SIM) in opdracht van de Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie (Ango)

Productie BDUprint Marconistraat 10-14 3771 AM Barneveld

Eindredactie Frans Huijsmans [email protected]

Abonneren: Bel 0653–445622 of mail [email protected]

Hoofdredactie SIM Cover: Robin Wubben Aan dit nummer werkten verder mee Mienke van Alphen, Biepmiep, Gonneke Bonting, Evert-Jan Bos, Margreet Leijdekker, Robin Wubben, Selina, Veroni Steentjes, Riana de Voogd Kopij De deadline voor het aanbieden van kopij voor het volgende nummer is 10 oktober 2015

Advertenties BDUmedia Roel Abraham – Tel.: 06-54274244 email: [email protected]

Een jaarabonnement kost €16,50 voor particulieren en €24,50 voor bedrijven en instellingen. Leden van de Ango ontvangen Aanzet gratis. Het blad is met behulp van Read Speaker te beluisteren op www.ango.nl

Lidmaatschap opzeggen

kan schriftelijk via Ango ledenadministratie Postbus 850, 3800 AW Amersfoort of telefonisch via 033-4654343 of per mail via [email protected] © AanZet, Amersfoort 2000. ISSN nummer 0929-1482 Overname uit de inhoud van dit blad is alleen toegestaan na overleg met de redactie en met bronvermelding. AanZet heeft alles geprobeerd om de makers van de foto’s te achterhalen. Waar dit niet is gelukt, verzoeken wij u z.s.m. contact op te nemen met de redactie.

Verschijning De volgende uitgave van Aanzet verschijnt 10 november 2015

Ango AanZet

AANZ004_04_Ango-Inhoud.indd 5

|

5

28-08-15 15:26

Hulp bij opstaan uit rolstoel nodig? >asƟg om een transfer te maken? ‘Ik kan nu zelf weer mijn transfer maken en opstaan uit de rolstoel, waar en wanneer ik dat wil. Het is gemakkelijk, met net dat beetje extra hulp.’

superieure ergonomie

>eZoulĠ Wlus heeŌ een elektrisĐhe hoogͬlaag en een opsta funĐƟe, hierǀoor krijg je net dat beetje extra hulp en blijf je zo zelfstandig mogelijk. Ͳ sraag extra informaƟe aan op www.soweĐare.nl of bel Ϭϱϰϲ Ͳ ϰϵ ϯϭ ϰϱ

BLIJF ACTIEF! Met de Alber e-motion M15 hoepel ondersteuning - Hoepel ondersteuning volledig op maat: De e-motion biedt de mogelijkheid om de ondersteuning volledig op jouw wensen af te stemmen. - Makkelijk mee te nemen - Past op bijna alle handbewogen rolstoelen. Kijk voor meer informatie over de Alber e-motion M15, de nummer 1 onder de aandrijfsystemen, op: www.alber.nl / www.invacare.nl * *Invacare is leverancier van Alber hulpaandrijvingen in Nederland

AANZ004_Advertentiepag.indd 6

28-08-15 15:32

Van het bestuur

Over de grens We horen het de laatste jaren steeds vaker. De zorgkosten in Nederland lopen de spuigaten uit. Er moet bezuinigd worden anders kunnen we het met zijn allen niet meer opbrengen. Om de kosten terug te dringen werden er daarom allerlei maatregelen getroffen. Sinds begin dit jaar is de langdurige zorg hervormd doordat verschillende taken worden overgeheveld van de AWBZ naar zorgverzekeraars, gemeenten en naar de overheid via de nieuwe Wet langdurige zorg (Wlz). Daarom is ook de Wmo aangepast. Dat betekent dat gemeenten voortaan ook verantwoordelijk zijn voor een belangrijk deel van de ondersteuning bij mensen thuis. Het doel hiervan is om hen zo lang mogelijk thuis te kunnen laten wonen (zelfredzaamheid) en te laten deelnemen aan de maatschappij (participatie). Gemeenten mogen voortaan een eigen bijdrage van de burger vragen voor het ontvangen van ondersteuning, zoals huishoudelijke hulp. Deze bijdrage is afhankelijk van het inkomen, leeftijd en het vermogen van de inwoner. Doordat gemeenten zelf verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de Wmo, blijkt dat zij ook eigen regels vaststellen voor de toekenning van een voorziening. Het kan veel uitmaken of je in Limburg woont of in de binnenstad van Amsterdam. Den Haag roept dat deze systematiek het beste is. Door op plaatselijk niveau alles te regelen wordt de bureaucratie verminderd en wordt beter gekeken naar de persoonlijke omstandigheden van mensen. Maar mensen met een handicap vinden het echter vaak onrechtvaardig dat in plaats A er bijvoorbeeld nog wel hulp in de huishouding in het voorzieningenpakket is opgenomen en in andere plaatsen niet. Ook de Ango kan en wil dit niet uitleggen. De bezuinigingen die in de zorg nodig zijn hebben er, behalve voor het afschaffen van de AWBZ en de invoer

van de Wlz, ook voor gezorgd dat allerlei organisaties die met zorg te maken hebben de hand steviger op de knip houden. Steeds vaker moet voor het parkeren bij een ziekenhuis worden betaald. Wanneer je in een ziekenhuis ligt moet je maar genoegen nemen met het incontinentiepakket wat daar door de inkoper is aangeschaft. Voor hem of haar zal het woord goedkoop wel belangrijker geweest zijn dan het comfort van de patiënt die mogelijk thuis al jaren gebruikt maakt van andere producten of wegwerpmateriaal. Ook zorgverleners trekken de touwtjes strakker aan waardoor minder mogelijk lijkt te zijn. Wanneer je dagelijks zorg nodig hebt kan dit geregeld worden maar bel tussentijds niet dat je een ongelukje overkomen is en dat je even dringend medische steun nodig hebt voor het vervangen van een verbandje. Waarschijnlijk krijg je het antwoord dat dit niet kan omdat het niet ingepland is. Je staat immers normaal gesproken op de lijst met patiënten met planbare zorg. En dan die zorgverzekeraars. Officieel is iedereen nog bij elke zorgverzekeraar welkom. Men mag u niet weigeren voor het basispakket. Maar in de aanvullende verzekering is dat een heel ander verhaal. Er kunnen nog zo veel mooie reclames voorbij komen aan het einde van het jaar met fraaie aanbiedingen. Als je al wordt geaccepteerd door een zorgverzekeraar, val jij doorgaans in het duurdere segment van de verzekeraar. En als je dan de kleine lettertjes nog eens doorleest word je weer verrast. Onlangs hoorde de Ango van een man in een klein dorp zonder apotheek. Hij ging altijd naar de stad in de buurt en was daar al jaren trouw klant van een apotheker die door Mediq werd overgenomen. Het beviel hem niks. De service verdween en hij ging op zoek naar een andere medicijnleverancier bij hem in de omgeving. De meeste bedrijven in de buurt vielen ook onder dezelfde

keten. Gelukkig de apotheek in het volgende dorp niet maar…… die was van een concern waar de zorgverzekeraar geen contract mee had. Hij mocht wel in het buurdorp gaan kopen maar dan moest hij toch 20 procent van de kosten zelf gaan betalen. Mensen aan de randen van ons land hebben het ook moeilijk. Neem bijvoorbeeld mensen in Zeeuws-Vlaanderen. Die gaan voor de specialistische medische zorg naar het universiteitsziekenhuis van Gent in België. Daar krijgen ze bepaalde geneesmiddelen voorgeschreven. Dat gaat goed tot die op zijn en er aanvullingen dienen te komen. Dan blijkt Europa nog echt grenzen te hebben en wordt het erg lastig om rondom Terneuzen nog medicijnen en verbandmiddelen te bestellen die even verderop volop in gebruik zijn. Nee, mevrouw, die spullen die hebben we in ons land niet. De Ango kan zich er boos om maken. We hebben onze mond vol over gelijke rechten en over de mondialisering maar als we het over de zorg hebben, gaan de voorschriften niet verder dan de plaatselijke grenzen. Gemeenten bepalen wat we wel of niet kunnen krijgen en zorgverzekeraars bepalen welke hulpmiddelen goed voor ons zijn en waar we die mogen kopen. Europa of niet. Het zorgmijnenveld zorgt ervoor dat we zelf de grenzen niet zullen overschrijden. Het bestuur

Ango AanZet

AANZ004_07_voorzitter.indd 7

|

7

28-08-15 15:24

Nieuws

Rechter pikt schrappen huishoudelijke hulp niet Sinds 1 januari 2015 gelden er in Nederland nieuwe regels met betrekking tot de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Er wordt voortaan eerst gekeken of mensen zelf hun zorgvragen kunnen oplossen voordat de plaatselijke overheid ondersteuning aanbiedt. Op grond van dit uitgangspunt vindt een aantal gemeenten dat mensen die zelf hun huishouden niet meer kunnen doen, een groter beroep moeten doen op hun mantelzorgers waardoor zij minder poetshulp krijgen aangeboden. Andere gemeenten stoppen zelfs helemaal met de hulp in de huishouding. Mensen moet dit zelf regelen en bekostigen. Het gevolg: veel mensen gingen tegen deze besluiten in beroep. Inmiddels is een aantal gemeenten door de rechter gedwongen de eerder geschrapte huishoudelijke hulp alsnog toe te kennen. Dit is onder meer gebeurd in Ede, Huizen, Lochem, Oosterhout en Veghel. De redenen om gemeenten terug te fluiten lopen uiteen. Besluiten zijn op een ‘foute wet’ gebaseerd, er is geen keukentafelgesprek gevoerd, hulpbehoevenden zijn onvoldoende gecompenseerd of er is niet ingegrepen bij een falende aanbieder. De gemeenten moeten de hulp vergoeden tot in ieder geval het moment dat er een nieuw besluit is genomen, dat aan de wettelijke voorschriften voldoet. Dat besluit staat vervolgens weer open voor bezwaren van burgers. Ede is teruggefloten omdat zij het terugdraaien van het aantal uren baseert op de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015). Echter, toen de gemeente het besluit nam, golden de bepalingen uit de Wmo 2015 nog niet, maar was de Wmo 2007 nog van kracht. Ten tijde van het bestreden besluit waren dus de beleidsregels hulp bij het huishouden uit 2007 van toepassing. Omdat ook geen sprake is van gewijzigde omstandigheden op grond waarvan de indicatie naar beneden zou kunnen worden bijgesteld, moet de gemeente Ede alsnog 4,5 uur huishoudelijke hulp toekennen

8

|

aan een inwoonster. De rechter heeft zich hiermee niet inhoudelijk gebogen over het beleid Wmo 2015 van de gemeente Ede.

Onvoldoende compensatie Veghel moet na een uitspraak van de voorzieningenrechter de bezuiniging terugdraaien en alsnog zes uur huishoudelijke hulp per week aan een inwoonster met (zeer) ernstige medische beperkingen vergoeden in plaats van de twee uur en een kwartier. Ze wordt daarmee onvoldoende gecompen-

seerd, stelt de rechter. Daarnaast kreeg de gemeente fikse kritiek van de rechter, omdat ze niet heeft ingegrepen na klachten dat de hulp ver onder de maat was. Met de reactie van de gemeente – dat de uitvoering aan de zorgaanbieder is en dat de gemeente niet meer dan een handhavingsplicht heeft – maakte de rechter korte metten. De gemeente heeft een resultaatsverplichting. Ook een voorlopige voorziening van een inwoonster in Huizen is toegekend. Met het oog op de rijksbudgetkorting op de huishoudelijke hulp per 2015 had

Ango AanZet

AANZ004_08_Nieuws_01-2.indd 8

28-08-15 15:28

Nieuws

de gemeente gesneden in het aantal toegekende uren: met 1 uur en 45 minuten. Mag niet; zo heeft de rechtbank Midden-Nederland gevonnist. De gemeente heeft onvoldoende gemotiveerd en onderbouwd dat de inwoonster met die nieuwe toegekende uren voldoende wordt ondersteund bij het uitvoeren van de huishoudelijke taken. Er is onvoldoende rekening gehouden met de fysieke beperkingen van de inwoonster en de (on)mogelijkheden om een beroep te doen op vrijwilligers. De gemeente moet de eerder geïndiceerde 7,5 uur hulp vergoeden, zo besliste de rechter.

Rammelend besluit In Oosterhout heeft de rechter onlangs een eerste uitspraak gedaan in een zaak, waarvan er zo’n 80 soortgelijke zijn. Bij de Brabantse gemeente zijn driehonderd bezwaarschriften ingediend tegen stopzetting van de huishoudelijke hulp per 2015. Nadat bezwaren hiertegen door het college nietontvankelijk zijn verklaard, is een groot aantal Oosterhouters naar de rechter gestapt. Die heeft gevonnist dat Oosterhout haar huiswerk in deze eerste zaak moet overdoen; er moet een nieuw besluit komen. De rechter heeft zich niet uitgelaten over de argumenten die de raadsman van de inwoonster, die tegen stopzetting in het geweer is gekomen, naar voren heeft gebracht. De raadsman stelde onder meer dat het bestreden besluit incompleet en onzorgvuldig is gemotiveerd. Zo is onder meer geen persoonlijk gesprek met de hulpbehoevende gevoerd. Ook zou de gemeente met een ‘vooraankondiging’ in januari 2014 dat de indicatie tot 31 december 2014 zou lopen, ten onrechte hebben vooruitgelopen op de Wmo 2015, aldus de raadsman. Er zijn in Oosterhout nog tachtig soortgelijke zaken tegen de gemeente ingediend. Oosterhout heeft bij de rechter een verzoek ingediend om deze tachtig zaken tijdelijk aan te houden. Hiertoe heeft het College van Burgemeester en Wethouders besloten na de eerste uitspraak. De gemeente wil al deze bezwaren alsnog ontvankelijk verklaren en vervolgens een nieuw besluit op be-

zwaar nemen, aldus een woordvoerder van de gemeente. “We kunnen wel tachtig keer naar de rechtbank gaan, maar we verwachten dat de rechter ook in al die andere zaken zal zeggen dat we de bezwaren alsnog ontvankelijk moeten verklaren. Het is nogal omslachtig om dan eerst al die rechtszaken af te wachten”, stelt de woordvoerder van de gemeente. Niet in de laatste plaats omdat de zitting procedureel en niet inhoudelijk van aard was. De rechter heeft geen uitspraken gedaan over het beleid van Oosterhout, die op 1 januari is gestopt met het aanbieden van huishoudelijke hulp als maatwerkvoorziening. “Nadat de gemeente op de ingediende bezwaren een besluit heeft genomen, loopt de beroepsprocedure weer verder.” Oosterhout heeft nog geen reactie op het verzoek aan de rechter gehad. Op last van de rechter moet Lochem – opnieuw – de stopzetting van huishoudelijke hulp ongedaan maken. Tijdens twee zaken, van een 87-jarige inwoner en een echtpaar uit Lochem, besliste de voorzieningenrechter dat de gemeente Lochem de hulp in het huishouden voorlopig alsnog moet betalen. De drie hadden een voorlopige voorziening aangevraagd, in afwachting van de uitkomst van de bezwaarprocedure. In april ving Lochem ook al bot bij de rechter. Vijf inwoners hadden bij de voorzieningenrechter aan de bel getrokken omdat hun hulp per 1 april zou stoppen. In afwachting van de beslissing op hun bezwaarschriften, wilden ze via de rechter de hulp in ieder geval voorlopig behouden. De rechter ging daarin mee, omdat de gemeente had verzuimd onder-

zoek te verrichten naar de persoonlijke omstandigheden van de hulpbehoevenden.

Wat mag men verwachten Bij al deze zaken gaat het natuurlijk vooral ook om de vraag hoeveel een gemeente mag verwachten van mantelzorgers die helpen in het huishouden van zieke naasten en welke financiële inspanningen van de zorgvrager reëel zijn om de hulpvraag op te lossen? Daarover gaat de rechtbank Midden-Nederland een principiële uitspraak doen. Het draait om een rechtszaak waarbij de gemeente Utrecht geen extra huishoudelijke hulp aan een hulpbehoevend echtpaar toekent omdat de dochters veel in het huis doen. Maar is dit de bedoeling van de wet? Utrecht heeft dit jaar de huishoudelijke hulp teruggeschroefd tot 1,5 uur per week. In een enkele uitzondering komt er wat tijd bij. Bij het echtpaar ging de huishoudelijke hulp omlaag van 4 naar 1,5 uur per week. De man is dement en de vrouw heeft artrose waardoor ze niet veel kan doen. Beiden hebben ook incontinentieproblemen. De man krijgt een Persoonsgebonden budget (Pgb), maar die dekt de huishoudelijke hulp niet. De twee volwassen dochters helpen dagelijks in het huishouden. Eén van hen heeft haar baan grotendeels opgegeven en gaat niet meer op vakantie. De rechter heeft het besluit van de gemeente al bekritiseerd. Zij vroeg zich hardop af of het de bedoeling is dat de dochter vanwege het mantelzorgerschap minder is gaan werken. De rechter gaat waarschijnlijk twee collega-rechters bij de kwestie betrekken, omdat deze vraag niet eerder door een rechtbank is beantwoord. Voor de uitspraak staat een termijn van maximaal zes weken, maar die kan verlengd worden.

Ango AanZet

AANZ004_08_Nieuws_01-2.indd 9

|

9

28-08-15 15:28

Nieuws

Baanafspraak gehaald? Nederland heeft vraagtekens Staatssecretaris Klijnsma meldde de Tweede Kamer trots dat het aantal banen voor de baanafspraken ruimschoots is gehaald. Bij nadere beschouwing blijkt dat Klijnsma de groei van het aantal banen wel erg rooskleurig voorstelt. In werkelijkheid is er volgens velen vooral sprake van verschuiving van banen, niet van echte groei. Uit de eerste cijfers blijkt dat er tot eind vorig jaar al 9.224 extra banen zijn bijgekomen in de marktsector en 1.508 is de sector overheid. Werkgevers in de marktsector lopen daarmee ruim voor op schema. Werkgevers bij de overheid moeten aan het eind van dit jaar 3.000 extra banen gerealiseerd hebben. Zij waren bij de tussenmeting van eind vorig jaar dus halverwege het gestelde doel dat eind 2015 moet zijn bereikt. Wat in de eerste meting verder opvalt is dat ongeveer tweederde van alle extra banen via zogenoemde ‘inleenverbanden’ tot stand zijn gekomen. Het gaat dan met name om mensen die vanuit een sociaal werkbedrijf worden gedetacheerd voor werkzaamheden bij een regulier bedrijf. Deze extra detacheringen zijn voor een groot deel ingevuld door mensen die op de wachtlijst stonden voor een plek bij een SW-bedrijf. Op basis van de tussenmeting lijkt het erop dat gemeenten en sociale partners mensen met een plek op de wachtlijst en Wajongers inderdaad, zoals afgesproken, met voorrang op de extra banen hebben geplaatst. “We zijn er zeker nog niet, maar dit is een zeer bemoedigend begin”, stelt staatssecretaris Klijnsma in een reactie op de cijfers. De komende jaren zal het aantal extra banen ten opzichte van de eerste ‘aanloopjaren’ verder toenemen. “Ik reken op een goed vervolg. Dat is ook nodig want het is de hoogste tijd dat ook mensen met een beperking een eerlijke kans krijgen om volop mee te doen op de arbeidsmarkt.”

bij een gewone werkgever. Hierbij gaat het grotendeels om al bestaande SWbanen die nu bij reguliere werkgevers zijn ondergebracht. Dit wordt door Jan Jaap de Haan, directeur van Cedris, de brancheorganisatie van SW-bedrijven, bevestigd op Twitter. Dat is dus geen werkelijke groei van het aantal banen, hier is alleen sprake van een verschuiving. Cedris plaatst op de eigen site ook al grote vraagtekens bij de cijfers van Klijnsma. Cedris constateert dat er tot 2015 slechts 416 personen met een SW-indicatie extra aan het werk zijn geholpen. De conclusie is dat er maar een beperkt aantal banen voor mensen met een arbeidshandicap is bijgekomen. Ieder(in), de koepel van patiënten- en gehandicaptenorganisaties, vindt dan ook dat het doel van de baanafspraken – meer

mensen met een beperking aan het werk! – nog niet is gehaald. Daarvoor zijn extra inspanningen nodig. Zeker als je bedenkt dat er, zoals Cedris meldt, nog eens vijfduizend mensen uit de sociale werkvoorziening gaan stromen, alleen al in 2015. Zonder extra inspanning kan de werkgelegenheid voor mensen met een beperking dus zelfs gaan afnemen in plaats van toenemen. Het goede nieuws is natuurlijk wel dat reguliere werkgevers sinds 2013 duidelijk meer mensen met een arbeidshandicap aan het werk hebben geholpen. Zij hebben, zou je kunnen zeggen, banen overgenomen van de SW-bedrijven. Dat is in ieder geval een mooi begin. Maar niet meer dan dat. Er moet nog veel gebeuren willen de baanafspraken echt een succes worden.

Kanttekening Bij deze rekensom valt echter een forse kanttekening te maken. Bij tweederde van de extra banen – zo’n zeven duizend banen - gaat het om mensen die via een SW-bedrijf zijn gedetacheerd

10 |

Ango AanZet

AANZ004_10_Nieuws_02.indd 10

28-08-15 15:22

Nieuws

VNG: ‘herbeoordeling AWBZ/Wmo forse opgave’ De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) krijgt signalen dat voor veel gemeenten de herbeoordeling van AWBZ/Wmo-overgangscliënten een ‘forse opgave’ is. De herbeoordeling moet uiterlijk 31 december afgerond zijn.

Het herbeoordelen voor de Wmo van cliënten met een AWBZ-indicatie en overgangsrecht (tot uiterlijk 31 december 2015) betekent voor gemeenten een forse opgave. In korte tijd moet een grote hoeveelheid meldingen, gesprekken en onderzoeken plaatsvinden. De belangrijkste redenen die gegeven worden voor een vertraging zijn:

• De omvang van de groep waarvan de indicatie op hetzelfde moment afloopt. Dit is een ongebruikelijke situatie die de reguliere capaciteit van een gemeente overstijgt. • Capaciteitsprobleem binnen de formatie; er moeten in korte tijd veel extra tijdelijke consulenten worden aangetrokken en alle gemeenten vissen in dezelfde beperkte vijver. Er is

een tekort aan ervaren consulenten. • Gemeenten willen zorgvuldig herbeoordelen en moeten dat doen in het licht van een forse bezuinigingsopdracht (korting van 20%). Dat vraagt tijd. In een notitie heeft de VNG beschreven waarmee een gemeente rekening moet houden, wat te doen om de herbeoordelingen te spreiden, en - tot slot - de ondersteuning van de herbeoordelingsopgave door het CIZ en het Ondersteunings Team Decentralisaties (OTD). Daarbij biedt de VNG de expertpool van het OTD aan. Gemeenten kunnen tot het eind van 2015 kosteloos een beroep doen op de expertpool om zo toch nog op tijd klaar te komen met de herbeoordelingen.

Plasterk beraadt zich op maatregelen gemeentewebsites Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken blijft in overleg met het College voor de Rechten van de Mens over maatregelen voor gemeenten die niet beschikken over een toegankelijke website. Een onderzoek van stichting Drempelvrij voor het College voor de Rechten van de Mens in april 2015 maakte duidelijk dat slechts 7% van de gemeenten aan de toegankelijkheidstandaarden voor gemeentewebsites voldoet en dat veel gemeenten meer kunnen en moeten doen. Plasterk herkent het beeld dat veel gemeenten er te weinig aan doen. “Ik blijf graag in overleg over de maatregelen, waarop uw College bij mij heeft aangedrongen: meer inspanningen om ervoor te zorgen dat gemeentelijke websites toegankelijk zijn, zorgen voor voldoende ondersteuning voor ge-

meenten bij het toegankelijk maken van hun websites, meer bestuurlijke druk en gemeenten bekend maken met de verplichtingen voor toegankelijkheid uit het VN-Verdrag.” De wettelijke regeling voor de implementatie van het VN-Verdrag voor de rechten van personen met een handicap, waar de verplichte toegankelijkheid van overheidswebsites in staat, wordt volgens Plasterk naar verwachting medio 2016 aan de Tweede Kamer aangeboden. Ook stuurt Plasterk burgermeesters en wethouders een brief over de huidige stand van zaken van de toegankelijkheid

van gemeentelijke websites, waarin hij de bestaande verplichting voor overheden onder de aandacht brengt. Plasterk beschrijft in die brief ook ondersteunende maatregelen. Zoals het ‘Convenant Toegankelijkheid’ dat hij heeft gesloten met leveranciers van websites en software en het gratis te gebruiken instrumentarium waarmee automatisch fouten opgespoord kunnen worden. “De ontwikkelingen van dergelijke technische voorzieningen zal ik, in samenwerking met marktpartijen en geënt op Europese ontwikkelingen, verder stimuleren om de toegankelijkheid van digitale informatieverstrekking en dienstverlening zoveel mogelijk te bevorderen”, aldus de minister. Plasterk wijst er op dat het uiteindelijk de eigen verantwoordelijkheid van de gemeenten is om de maatregelen te nemen.

Ango AanZet

AANZ004_10_Nieuws_02.indd 11

| 11

28-08-15 15:22

Nieuws

In rolstoel vaker niet welkom in horeca In de zomervakantie ontstond er opwinding over het feit dat een Bloemendaalse strandtenthouder boos werd op een ALS-patiënt. Zijn vrouw had hem onder een parasol op het terras van de horecagelegenheid gezet zonder iets voor de man te bestellen en was zelf even gaan zwemmen. Ze zou toestemming hebben gevraagd aan een van de medewerkers van de strandtent maar de eigenaar wist van niets en stuurde het echtpaar weg. De kwestie veroorzaakte ophef op Twitter en Facebook. “Een heel vervelend incident”, noemt Horeca Nederland hetgeen zich afspeelde. “Hoe vervelend ook, we hebben niet het idee dat dit veel vaker voorkomt”, aldus een woordvoerder van de vakvereniging van de horecabranche. “Natuurlijk geldt de regel dat wie een horecagelegenheid bezoekt ook iets dient te bestellen. Daar is de horeca nu eenmaal voor. Maar nood breekt wet. En in dit geval was daar zeker sprake van. Als ALS-patiënt kón deze terrasbezoeker helemaal niet bestellen. Mogelijk is er sprake geweest van een misverstand.” Fini de Paauw, voorzitter van de Ango, is het daar niet mee eens. “Het komt maar al te vaak voor dat mensen in een rolstoel niet worden begrepen, of zelfs worden weggekeken door de bediening.” Het overkwam De Paauw, zelf rolstoeler, een keer in Goes. “In een restaurant werd mijn groep na binnenkomst gevraagd helemaal achteraan te gaan zitten. Dan zouden de overige bezoekers ons niet te veel hoeven te zien.

Prima, zeiden we, dan gaan we toch gewoon helemaal weg?” De Paauw ziet te veel een patroon in de horeca waarbij gehandicaptenbezoek als kostenpost wordt gezien. “Kijk maar eens naar het nog steeds ontoereikende aantal gehandicaptentoiletten in de horeca.” Vorig jaar bleek uit onderzoek naar 175 toiletvoorzieningen in winkelcentra, horeca en stations dat slechts een der-

de daarvan geschikt was voor mensen in een rolstoel. ” Het is kortzichtig om bij gehandicapten alleen in termen van onkosten te denken”, zegt De Paauw. “We hebben wel eens berekend dat zo’n twaalf procent van alle mensen een of andere handicap heeft. Die kun je juist ook als groep zien om geld aan te verdienen. Gelukkig realiseren steeds meer horecaondernemers zich dat.”

Lezen mensen met leesbeperking straks boek e Boeken lezen in andere talen is voor mensen met een leesbeperking niet altijd vanzelfsprekend. Het Verdrag van Marrakesh wil de uitwisseling van literatuur voor mensen met een leesbeperking tussen landen beter regelen. Het is dan ook belangrijk dat het Verdrag snel geratificeerd wordt. Op dit moment is het auteursrecht in elk land anders geregeld. Daarom kunnen boeken niet zomaar over de landsgrenzen heen worden uitgewisseld. Het komt dus voor dat een Engels boek in Nederland opnieuw moet worden in-

12 |

gelezen, omdat het boek niet in Engeland besteld kan worden. Bovendien heeft Stichting Aangepast Lezen, dat in Nederland gesproken boeken verzorgd voor mensen met een leesbeperking, maar een beperkt aantal anderstalige

boeken in de collectie. Het aanbod van boeken in een andere taal voor mensen met een leesbeperking wordt zo wel heel klein. Na een jarenlange lobby van de European Blind Union (EBU) en de World

Ango AanZet

AANZ004_12_Nieuws_03.indd 12

28-08-15 15:19

Nieuws

Religieus Erfgoed Menslievende Zorg De zorg staat onder druk. Hoe kunnen zorgverleners, te midden van alle veranderingen, hun bezieling vasthouden en goede zorg bieden? Wat kunnen wij leren van de successen en fouten in de zorg van vroeger? Religieuzen dragen graag hun kennis, hun erfgoed, over via het project Religieus Erfgoed Menslievende Zorg. Tien religieuze ordes en congregaties vroegen Reliëf, christelijke vereniging van zorgaanbieders, om via het project Religieus Erfgoed Menslievende Zorg een deel van het immateriële erfgoed van religieuzen veilig te stellen en voort te zetten. Namelijk: hun investering in de gezondheidszorg voor zieken, kwetsbare mensen en mensen met een beperking. Religieuzen stonden aan de bakermat van onze gezondheidszorg. Dit deden zij vanuit de overtuiging dat de mens ertoe doet, met respect voor het leven en voor verbondenheid tussen zorgverlener en zorgvrager. Het project Religieus Erfgoed Menslievende Zorg biedt zorgverleners van nu handvatten om deze waarden ook vandaag in hun werk te kunnen vormgeven. In september 2015 wordt daarom een vierdelige RKK-TVserie. Hierin keert een kloosterzuster of pater terug naar de vroegere werkvloer in een door religi-

euzen gestichte zorginstelling. Hier raakt de religieuze in gesprek met zorgverleners van nu over goede zorg, waarden, bezieling en inspiratie. De serie staat onder leiding van Leo Fijen en is gemaakt in samenwerking met Reliëf. In oktober 2015 verschijnt bovendien de omvangrijke glossy Zin in zorg, met daarin o.a. interviews met religieuzen en zorgverleners van nu, gesprekskaartjes voor in verzorgingsteams, inspirerende voorbeelden van zorgverleners en instrumenten en tools om met bezieling te zorgen voor jezelf en de ander. In oktober, november en december 2015 worden daarnaast Zin in zorg inspiratiedagen gehouden, waar zorgverleners o.a. kunnen speeddaten met religieuzen, kennismaken met ethische reflectie en Mirjam van der Vegt een lezing houdt over de belangrijkste waarden in de zorg. In het voorjaar van 2016 worden kloosterdagen georganiseerd met Leo Fijen in de Abdij van Egmond. Tijdens deze

kloosterdagen wordt stilgestaan bij de eigen bezieling en bezinning van zorgverleners, gebruik makend van de eeuwenoude kloostertraditie van stilte en bezinning. Voorjaar 2016 verschijnen bovendien interactieve en multimediale lesbrieven voor het MBO en HBO over de inzet van de religieuzen in de zorg en de waarden die hieraan ten grondslag lagen.

k en uit buitenland? Blind Union (WBU) kwam in 2013 het Verdrag van Marrakesh tot stand. Dit Verdrag moet de internationale barrières opheffen. Veel landen hebben het Verdrag inmiddels ondertekend, maar het moet nog geratificeerd worden voordat het in werking treedt. De vraag is wie bevoegd is om het Verdrag van Marrakesh te ratificeren. Zijn dat de afzonderlijke landen? Of is dat de Europese Unie? Over deze vraag discussiëren de lidstaten van de Europese Unie

al twee jaar. De bij de EBU aangesloten organisaties, waaronder de Oogvereniging, willen deze impasse graag doorbreken om het Verdrag snel te kunnen ratificeren. Op 24 juni 2015 werd in het Europees Parlement gesproken over de ratificatie van het Verdrag van Marrakesh. De EBU drong sterk aan op een vlotte ratificatie, omdat mensen met een leesbeperking de dupe worden van deze lange, politieke discussie. De EBU kreeg

hierbij steun van Europarlementariërs van de vier grote fracties in het Europees Parlement. Ook een groot aantal Europarlementariërs zelf pleitte voor snelle ratificatie. Inmiddels heeft de Europese Commissie laten weten dat een groot aantal landen bereid is tot een compromis. De Oogvereniging hoopt dat het Verdrag van Marrakesh vóór 1 januari 2016 geratificeerd kan worden, nog tijdens het EU-voorzitterschap van Luxemburg.

Ango AanZet

AANZ004_12_Nieuws_03.indd 13

| 13

28-08-15 15:19

Kort nieuws

Gemeenten en het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) hebben in 2014 in totaal 23.236 Wswindicaties uitgevoerd. In 2013 waren dit er nog 27.936. Ook in de jaren daarvoor lag het aantal indicaties flink hoger dan afgelopen jaar. De Wet sociale werkvoorziening (Wsw) regelt dat arbeidsgehandicapten, die door lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen alleen onder aangepaste omstandigheden arbeid kunnen leveren, dit kunnen doen op een voor hen individueel aangepaste arbeidsplek. Eind 2014 stonden hiervoor 11.185 mensen op de wachtlijst. Ten opzichte van begin 2014 is dat een afname van 2.127 personen. De omvang van het totale Wsw-werknemersbestand is licht gegroeid naar ruim 102.800 mensen. Het percentage van de 102.800 mensen met een Wsw-dienstbetrekking dat gedetacheerd werkt is licht gestegen: van 29,9% naar 30,4%. Ook het aantal plaatsen begeleid werken is licht gegroeid van 6.291 plekken naar 6.778. Daarbij is het aantal dienstbetrekkingen met 433 personen gestegen (0,5%). Het aantal arbeidsovereenkomsten op grond van begeleid werken is toegenomen met 487 personen (8,6%). Eind 2014 is de gemiddelde wachtduur voor mensen met een matige arbeidshandicap korter (bijna 22 maanden) dan voor mensen met een ernstige arbeidshandicap (bijna 27 maanden). Het percentage instromers in een dienstbetrekking vanaf de wachtlijst, waar eind 2014 nog 11.185 mensen op stonden, is vorig jaar gestegen en voor het eerst ruim boven de helft (57%) uitgekomen. Daarnaast is het percentage van plaatsingen vanaf de wachtlijst in een arbeidsovereenkomst begeleid werken met 10,3% nog nooit zo hoog geweest in de afgelopen zeven jaar. Vorig jaar bedroeg dat percentage nog 7,4% .

toegang tot informatie uit de buitenwereld”, zegt de hoogleraar. “Moet je je voorstellen: je ziet niets, je hoort niets, de wereld is niet groter dan je arm. Op het moment dat je geen tactiel contact met iemand hebt, houdt de wereld op. Je bent er even niet. Televisie kijken, muziek luisteren, dat kunnen doof-blinden niet. Als ze twintig minuten alleen zijn, is het echt lang genoeg.” De meesten zijn doof-blind door ouderdom, een kleinere groep heeft vroeg verworven doof-blindheid en ongeveer tweeduizend mensen zijn blind vanaf hun geboorte. De laatste groep zit meestal in de verstandelijk gehandicaptenzorg, maar dat is volgens Janssen niet altijd terecht. “Syndromen waardoor mensen doofblind worden gaan vaak samen met een verstandelijke beperking, maar lang niet altijd”, zegt ze. “Er zitten mensen in instellingen die nooit hebben leren communiceren. Die worden verstandelijk gehandicapt gemáákt.” Daarom pleit Janssen ervoor om mensen met een verstandelijke beperking jaarlijks te screenen op doofblindheid. AvroTros heeft groen licht gegeven voor een derde seizoen van de jeugdserie Caps Club. Harry Piekema heeft één van de hoofdrollen gescoord. In de tv-serie, waarin jongens en meisjes met een handicap een belangrijke rol spelen, lossen de leden van Caps Club een mysterie op. Ze zetten hierbij ieder hun eigen talent in om samen tot een oplossing te komen. De hoofdcast bestaat uit kinderen met en zonder handicap. Naast de vertrouwde cast zijn er

dit seizoen nieuwe hoofdrollen weggelegd voor Birgit Schuurman en Harry Piekema. Schuurman speelt de rol van Magali. Een op het eerste gezicht aardige jonge vrouw, van wie echter al snel blijkt dat ze ook een gevaarlijke kant heeft. Piekema, vooral bekend geworden door de tv-reclames van Albert Heijn, kruipt in de huid van Officier van Justitie. De Lucille Werner Foundation maakt de serie in samenwerking met de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind (NSGK). Met nieuwe op vloeistof gebaseerde technologie is het Oostenrijkse Blitab Technology erin geslaagd de allereerste braille-tablet ter wereld te maken. De Blitab-tablet kan een tactiel reliëf creëren met behulp van kleine vloeistofbelletjes op het scherm. In totaal bevat het toestel 1.200 van deze belletjes, heeft het een USB- en SD-poort, 32 GB geheugen, Bluetooth, Wifi en NFC. Hierdoor kunnen bestanden en webpagina’s worden omgezet in brailleschrift door ze simpelweg met een USB-stick op te laden of van het internet te plukken. Ook kan de gebruiker teksten schrijven met behulp van een Perkins braille-toetsenbord op de tablet. “De technologie is gemakkelijk schaalbaar, waardoor we eender welk tactiel reliëf kunnen maken, zoals bijvoorbeeld kaarten en geometrische figuren. Hierdoor kan de tablet ook fungeren als een educatieve tool voor blinden”, vertelt Slavi Slevev, medeoprichter van Blitab Technology. Andere apparaten op de markt zijn allemaal mechanisch en kosten bijna het drievoudige van

Instellingen voor doven en blinden moeten de koppen bij elkaar steken om een landelijk kenniscentrum over doof-blindheid te vormen. Daarvoor pleit hoogleraar doof-blindheid Marleen Janssen. Janssen is sinds 2009 de eerste hoogleraar doof-blindheid ter wereld. “Doof-blinden hebben geen

14 | Ango AanZet

AANZ004_14_Kort nieuws.indd 14

28-08-15 15:17

Kort nieuws

Blitab, welke een kostprijs zal hebben van € 2.500,00. Ook kun je met dergelijke apparaten slechts één regel per keer schrijven. Blitab is momenteel nog in de prototype fase. Indien de testen positief blijven verlopen hoopt het bedrijf de Blitab tegen september 2016 op de markt te brengen. De Royal National Institute for the Blind (RNIB) en de bank Barclays uit het Verenigd Koninkrijk hebben al laten weten geïnteresseerd te zijn in de nieuwe technologie. Een armprothese met aan het uiteinde een zelfgebouwde graafmachine. En als het warm is zet je er een ijsschep op of -gewoon voor de lol- een lichtgevende toverstok van Harry Potter. Het kan. De Colombiaanse designer Carlos Arturo Torres heeft iets bedacht waardoor het voor kinderen een stuk draaglijker is om met een prothese te moeten leven. De door hem ontworpen prothese is namelijk naar believen uit te breiden met Legoblokjes en de mogelijkheden zijn dus eindeloos. Dankzij slimme sensoren en een hulpstuk van Lego, kan zelfs Lego-robotics worden gebruikt. De sensoren bespeuren activiteit in de zenuwuiteinden van het kind, waardoor die zelfontworpen robotarm het ook echt gaat doen. Torres was er bij zijn ontwerp vooral op gebrand om het systeem simpel te houden, zodat kinderen er zelf hun eigen creativiteit op kunnen loslaten. En niet alleen kinderen, denkt hij. “Stel je eens voor dat Nintendo bijvoorbeeld accessoires gaat ontwikkelen”, droomt hij. Hij hoopt dat door zijn bedenking kinderen minder negatief gaan denken over hun prothese en daardoor meer zelfvertrouwen krijgen. De Stichting Week Chronisch Zieken staakt haar werkzaamheden. Het is niet gelukt nog langer financiering te vinden voor de organisatie van de Week Chronisch Zieken. De website www.chronischziek.nl en de Facebook-pagina zijn per 1 september 2015 afgesloten. De jaarlijkse paukenslag om aandacht te vragen voor chronische ziekten zal niet meer gegeven worden. Vele honderden vrijwilligers en professionals hebben zich de afgelopen jaren tijdens de Week

Chronisch Zieken ingezet voor de participatie van mensen met een chronische aandoening. Beleidsagenda’s zijn gezet en verbindingen tussen patiënten, professionals en onderzoek versterkt door de Week. Geen overheid of politieke partij kan chronisch zieken nog negeren. Er is veel bereikt, maar nog steeds veel te doen. Jaarlijks neemt het aantal mensen met een chronische ziekte toe. Vooral jongeren verdienen onze steun om goed te kunnen participeren. De organisatie dankt iedereen die zich heeft ingezet, en spreekt de hoop uit dat zij zich blijven inzetten voor een solidaire samenleving die gelijke kansen biedt voor mensen met een beperking. Jumbo biedt voortaan glutenvrije varianten van gebak aan. De supermarktketen zegt daarmee de eerste supermarkt te zijn waar vers glutenvrij gebak verkrijgbaar is. Het gebak wordt in een speciale glutenvrije bakkerij geproduceerd. Volgens Jumbo voldoet de bakkerij aan de ‘strenge normeringen’. De gebakjes zijn verpakt in een doosje dat compleet wordt verzegeld om eventuele kruisbesmetting te voorkomen. Mensen met glutenintolerantie verdragen geen gluten die voorkomen in producten als tarwe, gerst, haver, spelt en rogge. Er zijn echter ook mensen die kiezen voor een glutenvrijdieet omdat ze geloven hier slank en gezond van te worden. Daarmee winnen glutenvrije producten snel aan populariteit. In alle Jumbo supermarkten zijn vier verschillende glutenvrije taartpunten verkrijg-

baar. Hema verkoopt sinds 2013 al een aantal glutenvrije gebakjes. Voor Nederlanders die op vakantie gaan naar de Belgische kust is er nu een handig hulpmiddel. 150 cafés en restaurants, 150 toiletten, 90 bezienswaardigheden, 40 infokantoren en bezoekerscentra, 70 logies en 50 dijkhellingen in West-Vlaanderen die toegankelijk zijn voor mensen met een beperking, zijn in de mobiele applicatie “AccesSEAble” gegoten. In de zomer van 2014 kwam al een eerste versie van de app op de markt. Daarin kregen gebruikers informatie over de toegankelijkheid van 95 cafés en restaurants aan de kust. De tweede versie is flink uitgebreid met andere locaties in de Westhoek. Gebruikers krijgen ook informatie over alle parkeerplaatsen in West-Vlaanderen die voorbehouden zijn voor mensen met een beperking. De app is beschikbaar voor verschillende types smartphones en tablets, is raadpleegbaar in het Nederlands, Frans en Engels en heeft verschillende zoekfuncties. Personen met een beperking kunnen er een persoonlijk profiel met specifieke toegankelijkheidsvoorwaarden aanmaken en zo een selectie maken die voldoet aan hun persoonlijke behoeften op het vlak van toegankelijkheid. De nodige deurbreedte, drempelhoogte of transferruimte van rolstoel naar toilet kan bijvoorbeeld variëren van het type handicap of type rolstoel.

Ango AanZet

AANZ004_14_Kort nieuws.indd 15

|

15

28-08-15 15:17

Interview

Niet te moeilijk over een dwarslaesie “Ik vind je vorige interviews emo-verhalen”, begint Wim het interview. “Over mijn dwarsleasie wil ik best vertellen maar ik heb er weinig emotie bij hoor.” Vlak voor hij 54 werd kwam Wim erachter dat hij was geboren met een verborgen spina bifida. En daarvoor wil hij zo weinig mogelijk laten. Door: Gonneke Bonting

“Je aanpassen bij veranderingen is lastiger dan wanneer de situatie stabiel is”, zegt Wim Salomons (70). “Toen ik rond mijn tweeënvijftigste merkte dat ik slechter begon te lopen, kocht ik een extra stevige paraplu om maar niet met een stok te hoeven lopen. Zo’n jonge man met een stok, ik vond het geen gezicht. Eenmaal in een rolstoel ervoer ik opeens veel meer vrijheid.” Voordat hij zo slecht ging lopen dat een degelijk regenscherm dat moest verdoezelen, was er niets merkbaar aan de hand met zijn lichamelijke gesteldheid. Toch bleek Wim te zijn geboren met een verborgen spina bifida. Hij ontdekte dat zijn moeder nog drie kinderen had gebaard met een open ruggetje, die niet waren blijven leven.

Japanners Toen de handicap een feit bleek, accepteerde hij dat en ging verder met zijn leven. Want waarom moeilijk doen? Zijn vrouw Lucia formuleert: “Als je precies kunt berekenen hoe je van A naar B kunt komen, is het allemaal toch niet zo moeilijk!” “Ik werkte bij het Instituut voor bodemvruchtbaarheid, in mijn woonplaats”, vertelt hij. “Er was een reorganisatie gaande en mijn specialisme, bodemonderzoek in rivieren, bevond zich toch al aan het randje van het werkgebied. Ik was dan ook op een zijspoor gezet en nam twee jaar onbetaald verlof om in Hamburg aan de slag te gaan. Wat mijn vakgebied betreft, genoot ik meer bekendheid in het buitenland

16 | Ango AanZet

AANZ004_16_Interview.indd 16

28-08-15 15:15

Interview

dan in Nederland. Omdat het geen geschikt moment was om met onze vier schoolgaande kinderen naar het buitenland te verhuizen, hadden we in die tijd een weekendhuwelijk. Twee uur en drie kwartier deed ik erover om van hier naar mijn werk te rijden.” Door zijn ziekte liep Wim aan tegen de verschillen tussen Nederland en Duitsland. Vier, vijf weken was hij uit de roulatie en de Duitse werkgever betaalde geen salaris door. Maar via de Nederlandse uitkeringsorganisatie USZO, een voorloper van het UWV, had hij een persoonlijke begeleider en kreeg hij een aangepaste auto. “Om voor een congres naar het buitenland te reizen vergt iets meer voorbereiding dan voorheen, sinds ik in een rolstoel zit”, zegt Wim. “Bij hotels vraag ik foto’s op van de situatie zodat ik niet voor verrassingen kom te staan. Een te laag bed waaruit ik niet kan opstaan of een toilet waarvan ik geen gebruik kan maken. Ik ben eens door een groep rood aanlopende Japanners van het ene vliegtuig naar het andere getild. Achteraf moet ik erom lachen maar op dat moment was ik bang dat ze me zouden laten vallen, een groep tengere Japanners en een stevige Europeaan.” Het lijkt alsof zijn leven onveranderd verder ging. Met als enige verschil dat hij nu rolstoelgebonden is.

Krokodil Pas na enig aandringen vertelt Wim wat hij wel is kwijtgeraakt. In zijn werkkamer toont hij foto’s van reizen naar exotische oorden. “Naast mijn baan werkte ik voor mezelf”, vertelt hij. “In het buitenland huurde men me vaak in voor bodemonderzoek.” Hij onderzocht de gevolgen van mijnbouw voor de bodem, deed onderzoek naar rivierdelta’s en verbleef langere tijd tussen de bevolking in verre streken. Ook wat dit werk betreft heeft Wim geen boodschap aan emoties. “We werkten in een rivierdelta”, vertelt hij. “Het bedrijf dat ons daarvoor inhuurde, was blij met onze nuchtere en

zakelijke benadering. ‘Daarom hebben we jullie gevraagd en geen biologen’, zeiden ze. ‘Die benaderen dit natuurverschijnsel met zoveel emoties.’” Zijn verblijf in het buitenland bestond natuurlijk niet alleen uit werken. “Mijn reizen naar landen als Papoea Nieuw Guinea en Brazilië waren een inkomstenbron maar ook heel erg leuk om te doen”, vertelt hij en laat nog een foto zien. “Deze kerk is gebouwd nadat de

‘Als je de weg van A naar B kunt berekenen, is het niet zo moeilijk’ pastoor ontdekte dat er nog heel veel goudsporen in het bouwmateriaal van de oude kerk zaten. Hij verkocht het pand voor veel geld en daarvan kon hij een nieuwe kerk laten bouwen en twee buitenvrouwen onderhouden.” Op een andere foto zwemt een dikke krokodil, van dichtbij gefotografeerd. “Hier was zoveel te eten voor die beesten dat ze mensen met rust lieten”, zegt Wim. “Daar kon je dan ook zwemmen tussen de krokodillen.” Hij vervolgt: “Natuurlijk was het wel jammer dat ik dit werk niet meer kon doen. Maar die gebieden zijn nu eenmaal ontoegankelijk met een rolstoel.”

Winstmarge Wat bleef, was zijn baan in Hamburg -totdat het reizen en onderhouden van een weekendhuwelijk uiteindelijk te zwaar werd- en zijn bijzonder hoogleraarschap aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, inclusief projecten en internationale workshops. “Een erg prettige bijkomstigheid is, doordat mijn lichamelijke beperking pas laat aan het licht kwam, dat ik de tijd heb gehad een carrière en een goed inkomen op te bouwen”, zegt hij. “Mijn eerste rolstoel kreeg ik via de gemeen-

te. Een zware bak. Later ben ik gaan zoeken op internet en bestelde een ‘custum-made’ rolstoel van titaan in de Verenigde Staten. Véél lichter en soepeler en op maat gemaakt voor mijn lichaam.” Hij ergert zich aan de winstmarge op de stoelen. “Hier kostte die stoel zo’n vierduizend euro”, zegt hij. “Als ik hem rechtstreeks bestelde, was ik ruim vijfentwintighonderd euro kwijt, inclusief vrachtkosten, waarvan ik ook nog eens een fors deel terug kreeg via de belasting. Later werd het onmogelijk de stoelen daar te bestellen. Alles moet via de importeur. Moet je nagaan hoeveel winst die maakt, wat veelal wordt betaald met gemeenschapsgeld. En zo zijn er meer voorbeelden. Om van de rolstoel in bed of op een andere stoel te komen, heb ik een plankje nodig. Voor dergelijke eenvoudige voorzieningen is het verschil nog veel groter. Gelukkige was ik destijds in de omstandigheid dat ik zelf mijn rolstoel kon kopen en dus ook uitkiezen.”

Down Echtgenote Lucia noemt nog een reden waardoor het voor Wim en haar duidelijk is dat je niet te zwaar moet tillen aan ‘alleen maar’ een dwarslaesie. “Mijn jongste broer had het syndroom van Down en woonde met vierhonderd anderen in een woongemeenschap”, vertelt ze. “Alle bewoners daar hebben een beperking en voor iedereen is er een beleid op maat. Iemand die helemaal niets kan en in een rolstoel zit, gaat mee de was rondbrengen. De achterliggende gedachte is dat elk leven geleefd moet worden. Diegene ís er immers! En het leven wordt niet alleen geleefd maar ook gevierd. Er is elke week dan ook wel een feest. Behalve de Christelijke feestdagen zijn er het bomenfeest, het appelfeest en noem maar op. Het is niet zo dat je altijd in hoera-stemming moet verkeren. Natuurlijk niet! Maar het is een heel andere perceptie dan wanneer je je focust op wat je wel of niet kunt.”

Ango AanZet

AANZ004_16_Interview.indd 17

|

17

28-08-15 15:15

Biep Miep

Waarom ik? Deze rubriek probeert actueel te zijn, maar dit boek, oorspronkelijk al in 2012 in het Engels gepubliceerd, is zeker de moeite van het bespreken waard. Het is altijd moeilijk om een etiket op een boek te plakken, maar de titel heeft heel diverse invalshoeken/lagen. De belangrijkste daarvan is wel ‘vriendschap’. De roman, een zogenaamde Young Adults, beschrijft het verhaal van de ontmoeting van de tieners Hazel en Gus die van een vriendschap overgaat in verliefdheid. De auteur beschrijft op een lichte manier de verkenning van elkaars karakter. Daarnaast geeft de omgang met hun vrienden een goede kijk op hedendaagse jeugd. Er is echter één grote maar: beide tieners hebben een vorm van kanker. Hazel leeft op een experimenteel medicijn, dat haar schildklierkanker onder controle houdt maar als complicatie haar longen zwaar heeft aangetast zodat ze met extra zuur-

stof door het leven moet gaan. Gus heeft een been verloren door botkanker. Het is verfrissend om over de manier waarop ze beiden met hun ziekte omgaan te lezen. Niet puur medisch, maar wel met de hoogte- en dieptepunten die bij het leven met kanker horen. Ze blijven zich verzetten tegen het beeld dat de ziekte hun persoonlijkheid overneemt. Geen ‘kind met kanker’ maar Hazel en Gus. Daarmee komen we onlosmakelijk ook bij het thema van de dood. Ze zien in hun kennissenkring – die gevormd wordt door praatgroepen en contacten in het ziekenhuis – teveel mensen dood gaan. En dat gebeurt ook met één van de hoofdpersonen. De gang naar het einde is op een mooie, maar toch realistische wijze weer gegeven. Ieder rouwt op zijn of haar manier, maar de auteur weet toch ook weer een snaar te raken als hij deze fase beschrijft.

Het boek bevat een aantal citaten van andere literaire werken die niet allemaal makkelijk te begrijpen zijn. De titel is een onderdeel uit Julius Caesar van Shakespeare. Het is een metafoor (een stijlmiddel) om de speling van het lot van mensen, in dit geval: overleef je kanker of niet, weer te geven. Enige filosofische bagage is ook wel handig bij het lezen omdat het toch ook over levensvragen gaat. “Waarom ik of waarom ik niet?” Hazel vergelijkt zichzelf met een granaat: bij aanraking spat deze uit elkaar, waardoor je vertrouwen, aanraking, liefde eigenlijk niet wilt want dan doe je de ander zeer als je later overlijdt. Het boek zit vol met bovengenoemde lagen die snel door elkaar lopen. De hoofdpersonen houden van het fictieve boek ’Een vorstelijke beproeving’ door Peter van Houten, over een meisje dat ook kanker heeft en haar ouders. Het boek eindigt echter zeer abrupt. Hazel en Gus zoeken contact met de norse auteur die inmiddels in Amsterdam woont. Het is een vreemde gewaarwording om in zo’n boek ineens over deze stad en het Anne Frank Huis te lezen. De contacten lopen tot aan het einde anders dan verwacht.

Een weeffout in onze sterren / John Green. – vertaling Nan Lenders . – Rotterdam : Lemniscaat, 2014, 264 p. - met afb. Vertaling van : The fault in our stars. – Penguin Group, 2012. ISBN 978-90-477066118 - filmeditie Er bestaan diverse soorten uitgaven van dit boek: een paperback, een filmeditie, een dwarsligger, een e-book (alleen Engelstalig), een luisterboek: die hebben verschillende ISBN-nummers! En bijbehorende prijzen, maar kosten gemiddeld tussen € 15,00 en € 20,00. Het boek heeft diverse prijzen gewonnen zowel in de Engelstalige versie als in de Nederlandse vertaling. Er is ook een film gemaakt die in 2014 in de bioscopen heeft gedraaid.

18 |

Ango AanZet

AANZ004_18_Biepmiep.indd 18

28-08-15 15:14

Vrije Tijd

Agenda De plek in AanZet om leuke en toegankelijke uitjes te vinden World Statues Festival Het World Statues Festival is een bijzonder evenement dat jaarlijks plaatsvindt in de binnenstad van Arnhem. Dit keer is het op 26 en 27 september. Met

meer dan 200 levende beelden en veel straattheater is het een groot feest. De straatkunstenaars, die uitgedost zijn als schitterende beelden, komen uit de hele wereld en beschouwen dit festival als het officieuze wereldkampioenschap. De standbeelden spelen een mooi spel en laten u verbijsterd achter. Hoewel een kleine beweging hier en daar is toegestaan als onderdeel van de act, is het toch ook vooral de kunst van het stilstaan. Ook kan een beeld soms bestaan uit meerdere figuren en natuurlijk zijn attributen en entourage toegestaan.

Meer weten: www.worldlivingstatues.nl

Van Goghjaar

Bezoek in het Van Goghjaar 2015 het Noordbrabants Museum en ontdek de bijzondere werken die Van Gogh maakte in zijn Brabantse periode. De tentoonstelling is te zien van 10 oktober tot en met 20 december 2015. Vincent van Gogh voelde een grote liefde voor het Brabantse land. Hij woonde

en werkte er het grootste deel van zijn leven. Opvallend aan Van Goghs werk uit zijn Brabantse periode is dat er in kleurgebruik een sterk verschil is met zijn latere, Franse werk, maar dat de Brabantse thema’s in dit Franse werk wel steeds terugkeren. Ook is in het museum een expositie te zien over de invloed die Van Gogh had op diverse kunstenaars. Het is een tentoonstelling vol mooie en grappige creaties met een vleugje Van Gogh. Tegenwoordig is Van Gogh wereldberoemd en van heinde en verre komen mensen naar musea om zijn werk te bewonderen. En ook kunstenaars, ontwerpers en productontwikkelaars laten zich graag door hem inspireren. Hoe ze dat doen? Dat ziet u op de tentoonstelling ‘Waar is Van Gogh?’. Soms grappig en terloops, maar vaak ook stijlvol en geraffineerd. De tentoonstelling is in feite een ontdekkingstocht. Want er is echt meer Van Gogh dan je denkt!

Meer weten: www.hetnoordbrabants museum.nl of tel. 073-6877877 ma t/m vrij, 9.00-17.00 uur.

GEK-Gekiekt Post.nl past zich aan Deze situatie trof T. Pijpers uit Oosterhout aan in Friesland. Treft U onderweg ook wel eens gekke situaties aan die te maken hebben met een handicap? Of heeft u nog een leuke foto in de kast liggen? Stuur de foto dan naar de redactie van AanZet of mail hem naar [email protected]. De persoon van wie wij de foto plaatsen, krijgt van ons een leuke cd.

Ango AanZet

AANZ004_19_Vrije tijd.indd 19

| 19

28-08-15 15:13

Leden van de Ango profiteren van aantrekkelijke ledenkorting in de Angowinkel Van kortingen op handige hulpmiddelen voor bij het aankleden tot een oprolbare rolstoelhelling, van een uitgebreid assortiment aan medicatiehulpjes tot trendy messenblokken. Bekijk het volledige assortiment en alle voordelen op www.angowinkel.nl

Rolstoelhelling oprolbaar Met deze aluminium rolstoelhelling zijn trappen eenvoudig voor u toegankelijk. Oprolbaar en gemakkelijk mee te nemen. • Afmeting: L 91 x B 75 cm • Gewicht: 7 kilo • Gebruikersgewicht: 227 kg

normaal € 197,95

leden € 155,00

20 |

Ango AanZet

AANZ004_20_Ango Winkel.indd 20

28-08-15 15:12

Vergrootglas plat flexibel Dit flexibele vergrootglas helpt u bij het lezen van boeken, kranten, tijdschriften en andere documenten. • Vergroot twee maal • Afmeting: 19 x 13 cm

normaal € 3,94

leden € 3,50

MediMemo medicijnagenda Medicijnagenda met zeven losse dagdozen. De dagdozen zijn verdeeld in vier vakjes, de dagdelen ochtend, middag, avond en nacht. U kunt de grootte van deze vakjes zelf instellen door de tussenschotjes te verschuiven. Het is daardoor geen probleem wanneer u op het ene tijdstip meerdere medicijnen moet innemen dan op een ander tijdstip. Geschikt voor nagenoeg alle soorten pillen.

normaal € 19,95

leden € 17,50

Pain gone De Pain®Gone is een handig, snel werkend hulpmiddel in de vorm van een grote pen. De Pain®Gone werkt op basis van Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie (ook bekend als TENS). In tegenstelling tot gewone TENS apparaten heeft de Pain®Gone geen batterijen nodig en kan altijd en overal worden gebruikt. De Pain®Gone stuurt lage frequentie elektrische impulsen die de zenuwweg activeren. Vervolgens wordt er endorfine aangemaakt (lichaamseigen pijn onderdrukkingsstof) en hierdoor zullen chronische pijnklachten afnemen.

normaal € 54,95

leden € 45,95

De Pain®Gone is onder andere effectief bij rugpijn, fibromyalgie, sportblessures en hoofdpijn.

Kijk op www.angowinkel.nl en vind snel en eenvoudig alle voordelen!

Ango AanZet

AANZ004_20_Ango Winkel.indd 21

| 21

28-08-15 15:12

Ango.nl

Ango/Handicap.nl maakt paardrijden mogelijk Stichting Ariane de Ranitz uit Maarssen organiseerde de Ango-collecte en kreeg een deel van de door hen behaalde opbrengst voor hun eigen activiteiten. De Stichting maakt het mogelijk dat mensen met een beperking onder begeleiding kunnen paardrijden. Zo’n 40 vrijwilligers helpen mee. De ruiters betalen een deel van hun lesgeld zelf, maar vanwege hun beperkingen is een aantal aanpassingen noodzakelijk. Zo zijn de groepen klein zodat iedereen voldoende individuele aandacht krijgt, heeft iedere ruiter een vrijwilliger die naast het paard loopt indien nodig en

maken zij gebruik van aangepaste materialen zoals zadels en teugels en een opstap perron. Dit brengt natuurlijk extra kosten mee waarvoor zij altijd op zoek

zijn naar externe financiers. Naast hun vrijwilligerswerk voor het paardrijden, collecteerden zij voor Ango/Handicap.nl en daarmee ook voor hun stichting.

Ango-leden Overijssel op eerste rij bij SAIL 45 leden van de Ango afdeling Almelo e.o. maakten 19 augustus een busreis naar SAIL Amsterdam. Zes personen namen hun eigen rolstoel mee in de bus. In Spaarnwoude kregen zij een bijzonder onthaal. Onder politiebegeleiding mocht de groep naar de plek waar zij een goed zicht hadden op alle voorbijvarende schepen. Erik Visser, van Cafetaria-lunchroom Visser, bood spontaan zijn medewerking aan door toestemming te geven op zijn parkeerterrein te staan. De NOS stond vlakbij om opnames te maken . Deze plek is niet toegankelijk voor gewone bezoekers. De leden van de Ango komen uit Almelo, Enschede, Vroomshoop, Deventer, Nijverdal en Hardenberg. De rolstoelbus pikte om 7.00 uur de eerste mensen op uit Hardenberg en reed via de overige opstapplaatsen naar Spaarnwoude. Alle deelnemers genoten van deze bijzondere dag, die georganiseerd werd in het kader van Lotgenotencontact binnen de Angoafdeling. Wilt u ook eens deelnemen aan een activiteit van een Ango-afdeling? Kijk op www.ango.nl/in-de-regio en neem contact op met uw afdeling.

22 |

Ango AanZet

AANZ004_22_ANGO.indd 22

28-08-15 15:11

Ango.nl

Leden Ango Dinkelland maken rondvaart Dit jaar gingen er weer twee bussen vol met leden van Ango Dinkelland met het jaarlijkse reisje mee. De trip ging naar het plaatsje Urk vanwaar het gezelschap een 4 uur durende rondvaart heeft gemaakt over het IJsselmeer en het Ketelmeer. De deelnemers genoten van het prachtige uitzicht en het mooie weer. Iedereen, ook de rol-

stoelgebruikers in de groep, kon ook op het bovendek komen omdat er een lift aanwezig was. Om ongeveer half vier was de boot terug in de haven waar een aantal mensen nog even paling wilden kopen voordat de terugreis kon beginnen. Deze ging via Rouveen door een mooie omgeving. Aankomend in Denekamp stond er bij res-

taurant Concordia een uitgebreid diner klaar, dit werd afgesloten met een heerlijke ijsdessert. Onder het diner werden de begeleiders die de gehele dag klaar stonden voor alle passagiers bedankt, door de voorzitter van de Ango. Ook werden de organisatoren van het jaarlijkse uitstapje bedankt. Na deze zeer geslaagde dag ging iedereen tevreden naar huis.

Grote Clubactie – Doe mee en steun Ango! 19 September begint de Grote Clubactie. Vanaf die dag kunt u via onze website loten kopen. Online, wij gaan dus niet met lotenboekjes langs de deuren. Een lot kost € 3,00. Hiervan gaat 80% rechtstreeks naar onze vereniging. Deze verdeling is al sinds het eerste lot een feit en daarmee ook de kracht van de Grote Clubactie. In de loterij van de Grote Clubactie zijn veel mooie prijzen te winnen, waaronder de hoofdprijs van €100.000,00! De winkans is in 2015 fors gestegen t.o.v. 2014, door een flinke uitbreiding van het prijzenpakket. Bij een gelijk aantal verkochte loten, is de winkans gestegen van 1:5000 in 2014 naar 1:89 in 2015! Het prijzenpakket is zeer gevarieerd: van reischeques en entreekaarten voor pretparken tot en met een Volkswagen Up!

Zorg dat de Ango kan blijven helpen! Als u loten koopt, helpt u de Ango om mensen met een beperking te blijven helpen. Financieel advies, sociaal juridisch advies, financiële hulp, lotgenotencontact, dit blad AanZet: de Ango heeft het afgelopen jaar met honderden vrijwilligers vele duizenden mensen met een beperking geholpen. Doordat de opbrengst van de collecte helaas lager was dan begroot, hebben wij nu extra geld nodig om alle activiteiten te kunnen blijven doen. Daarom vragen wij uw hulp!

steden. Wij kunnen ons dan ook voorstellen dat u misschien geen geld over hebt voor een loterij. Maar dan kunt u ons wel helpen door de actie bekend te maken bij uw familie, vrienden, kennissen, op school of vereniging. Kijk op www.ango.nl en deel de link naar de Grote Clubactie met iedereen die u kent (via mail of social media). Vraag hen om loten te kopen om de Ango te steunen en zelf kans te maken op een prijs.

Nieuwsbrief Koop online loten of maak de actie bekend in uw omgeving Veel Ango-leden hebben niet veel te be-

Regelmatig verschijnt er een digitale Ango-Nieuwsbrief met meer informatie over de Grote Clubactie. Wilt u de digi-

tale nieuwsbrief ook ontvangen? Meld u zich dan aan via de link http://www. ango.nl /nieuw s/a anmelden-ango nieuwsbrief. Heeft u geen internet en wilt u toch loten kopen? Vraag dan een bekende om dit via zijn/haar computer te doen. De Ango verkoopt alleen loten via internet, omdat wij onze leden en vrijwilligers niet willen belasten met het (opnieuw) langs de deuren gaan. Veel van onze leden en vrijwilligers zijn immers in juni al langs de deuren gegaan met de Handicap.nl collectebus.

Ango AanZet

AANZ004_22_ANGO.indd 23

| 23

28-08-15 15:11

Interview

Achter de schermen bij Jan Gorissen Ango-leden kunnen met hun vragen op sociaal-juridisch en financieel gebied een beroep doen op een grote groep gecertificeerde en geregistreerde Ango-adviseurs. Per provincie wordt dit advieswerk gecoördineerd en aangestuurd door districtscoördinatoren van het Netwerk Handicap en Recht. Het doel van dit Netwerk is individuele belangenbehartiging van mensen met een functiebeperking en chronisch zieken op het terrein van de sociale zekerheid en de belastingen. In de rubriek ‘Achter de schermen’ komen de districtscoördinatoren aan het woord. Deze aflevering zijn we in gesprek met Jan Gorissen, districtscoördinator in Noord-Brabant en Zeeland. Door: Margreet Leijdekker

24 |

Beste districtscoördinator, stel je maar voor.

Wat houdt deze functie voor jou in?

“Mijn naam is Jan Gorissen, ik ben 65 jaar en sinds het overlijden van mijn vrouw in 2013 ben ik weduwnaar. Ik heb een dochter die tevens mijn buurvrouw is. Na mijn studie ben ik een aantal jaren werkzaam geweest als administrateur bij Bruijnzeel Keukens in Bergen op Zoom en als medewerker op het bedrijfsbureau bij vliegtuigonderhoudsbedrijf Fokker in Woensdrecht. In 1982 ben ik arbeidsongeschikt geworden door een versleten heup. De operatie die nodig was vond men toen te complex om uit te voeren. Volgens de orthopeed die mij in 2014 heeft geopereerd is de heupafwijking al bij mijn geboorte ontstaan. Op 17-jarige leeftijd ben ik voor de eerste keer geopereerd en is er een pin in mijn heup gezet om alles op zijn plaats te houden. Zo heb ik redelijk kunnen functioneren tot mijn tweeëndertigste. In de loop der jaren is de slijtage alleen maar toegenomen en is mijn been ongeveer 90 graden gedraaid. Vorig jaar was er eindelijk een orthopeed in Bergen op Zoom die de operatie, samen met een collega uit Antwerpen, aandurfde. Na een week voorbereiding hebben ze in een kleine 6 uur het karwei geklaard. Na 30 jaar kan ik nu weer behoorlijke afstanden lopen en kan ik weer fietsen.”

“Als coördinator probeer ik de juiste adviseurs te koppelen aan leden met een hulpvraag. Mijn werkgebied is groot, ik coördineer zowel Noord-Brabant als Zeeland met soms ook nog een vraag uit het grensgebied met Limburg of Zuid-Holland. Op dit moment zijn er in mijn werkgebied 6 adviseurs die zowel belasting- als sociaal adviseur zijn en 3 adviseurs die alleen belastingen doen. Alle adviseurs hebben handen vol werk, een aantal heeft er bijna een dagtaak aan. Helaas wordt het team steeds kleiner zodat de druk op de actieve adviseurs steeds groter wordt. Zelf besteed ik aan het coördineren en advieswerk zo’n 30 tot 40 uur in de week. Daarnaast heb ik nog mijn werkzaamheden als voorzitter van de Ango-afdeling Bergen op Zoom e.o. (sinds 2008) en organiseer ik het lotgenotencontact.”

Hoe ben je bij de Ango en deze functie terechtgekomen? “Toen ik alles een beetje op een rijtje had gezet nadat ik volledig arbeidsongeschikt was geworden, ben ik in 1984 of 1985 lid geworden van de ANIB, de Algemene Nederlandse Invaliden Bond (één van de rechtsvoorgangers van de Ango). Binnen een jaar was ik bestuurs-

lid en die functie heb ik vervuld tot 1989. In 1990 ben ik gekozen in de gemeenteraad van Steenbergen waar ik gemeenteraadslid ben geweest tot 2003. Al die jaren ben ik lid gebleven van de ANIB en later van de Ango. In 2007 hebben alle leden van de Ango-afdeling West-Brabant een brief gekregen met de vraag of er leden waren die een bestuursfunctie wilden vervullen omdat er sinds 1999 geen actief bestuur meer was. Ik was de enige die gereageerd had. Via mijn netwerk had ik binnen enkele weken een bestuur van vijf mensen bij elkaar. Doordat ik trouw alle districtsvergaderingen bezocht was ik ook redelijk op de hoogte van het reilen en zeilen binnen het district. Toen de districtscoördinator aangaf te moeten stoppen, kreeg ik al snel het verzoek of ik zijn taken over wilde nemen. Ik doe dit werk nu een jaar of drie en met veel plezier.”

Wat geeft je de meeste voldoening? “Iets kunnen betekenen voor leden met een vraag of probleem geeft altijd voldoening. Mijn credo is: wonderen kan ik niet verrichten, het onmogelijke wil nog wel eens lukken. De meeste hulpvragen kennen vaak een happy end en ‘dus’ tevreden leden. Ook de strijd met de Belastingdienst om, ondanks alle bezuinigingen, toch nog een bedrag(je) terug

Ango AanZet

AANZ004_24_Ango.indd 24

28-08-15 15:08

Interview

te kunnen krijgen geeft me energie om door te gaan.”

Wat zijn de leuke kanten aan dit werk? “De leuke kanten zijn de contacten met collega’s en leden. We kunnen niet de wereld verbeteren maar als adviseur kun je wel een (klein) steentje bijdragen aan een prettigere woonomgeving en een positieve bijdrage leveren aan de maatschappij. Daarnaast is er ook de mogelijkheid om op diverse niveaus mee te praten en mee te sturen binnen organisaties die zich bezighouden met sociale processen die ons allemaal aangaan.”

Zijn er ook minder leuke aspecten? “Wat ik regelmatig tegenkom is dat mensen vaak te laat bij ons aankloppen. Ze hebben dan al van alles zelf geprobeerd tot bezwaar maken bij

overheidsinstanties aan toe. Enkele gemeentes zijn nog wel eens bereid om een gesloten dossier opnieuw te bekijken. En het is voorgekomen dat men bereid was om een zaak te heropenen en dat we samen tot andere inzichten kwamen waardoor een lid alsnog iets kreeg.”

Waar liggen de komende tijd de grootste kansen en/ of uitdagingen voor het Netwerk Handicap en Recht? “Ik denk dat we meer geconfronteerd zullen worden met uitdagingen dan met kansen. Er kan veel werk op ons af komen met de herbeoordeling van de Wajongers. Daarnaast lappen veel gemeenten de regels met betrekking tot de ‘keukentafelgesprekken’ aan hun laars. We boeken regelmatig successen door er op aan te dringen dat er alsnog een ‘keukentafelgesprek’ moet plaatsvinden.”

Heb je een tip voor je collega-districtscoördinatoren? “Ik ben erg enthousiast over het idee van collega Bert van Maurik (zie AanZet 20153, pg. 25) om de regiobijeenkomsten van het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) te bezoeken. Mijn tip is om met alle districtscoördinatoren samen op te trekken, al denk ik niet dat het UWV zit te wachten op adviseurs van de Ango. Maar als het voorstel vanuit het Ango-hoofdkantoor wordt gedaan dan zijn er wellicht wèl mogelijkheden.”

Vraag van Bert van Maurik: “Hoe kan het informeren van de adviseurs in elke regio worden aangepakt ondanks de vele verschillen die er per regio zijn?” “In het verleden werd er zeer frequent per mail of per post informatie rondgestuurd die voor districtscoördinatoren en adviseurs van toegevoegde waarde was. Nu moeten we zelf zoveel mogelijk informatie verzamelen. Dat kost veel tijd. En tijd is iets waar elke adviseur gebrek aan heeft. Er wordt namelijk steeds meer tijd van onze adviseurs gevraagd, die zich ook regelmatig moeten laten bijscholen. Die bijscholing is absoluut noodzakelijk maar jammer genoeg is het voor steeds meer adviseurs de welbekende druppel…”

Vraag voor de volgende districtscoördinator: “Communiceren is en blijft een belangrijk instrument en mag, vind ik, wel wat vaker ingezet worden. Op welke wijze zou jij het liefst willen communiceren met best(u)ur(en), collega’s en/of adviseurs? Denk daarbij bijvoorbeeld aan digitaal, bijeenkomsten, per post, etc.”

Tenslotte… “Het is erg jammer dat er veel leden zijn die er niet bij stil staan dat onze adviseurs er zijn om hen bij te staan. Vaak trekken ze pas aan de bel als een en ander al gepasseerd is. Het enige wat wij dan nog kunnen doen is puinruimen en proberen te redden wat er nog te redden valt. Ondanks alle publicaties zijn onze leden er nog niet voldoende van doordrongen dat onze adviseurs heel veel voor hen kunnen betekenen.”

Ango AanZet

AANZ004_24_Ango.indd 25

| 25

28-08-15 15:08

Allerlei

“De Gehandicaptenparkeerkaart” De meesten van jullie kennen hem wel, de Gehandicaptenparkeerkaart. Het is een handig en praktisch hulpmiddel. Dankzij de blauwe kaart met rolstoelsymbool kunnen mensen met een functiebeperking parkeren op een gehandicaptenparkeerplaats. Ook op diverse andere plaatsen mag iemand met een handicap zijn auto weg zetten, bijvoorbeeld als er een parkeerverbod geldt in een stad. Bovendien geven sommige gemeenten gehandicapte autobezitters extra parkeertijd als ze hun auto bij een parkeerautomaat weg zetten. Deze zomer kwam de Gehandicaptenparkeerkaart even in het nieuws. Nieuwsredacties gebruikten de komkommertijd om te vertellen dat er in België massaal gesjoemeld zou worden met de parkeerkaarten. Van de ruim 570.000 kaarten die in gebruik zijn, blijken er 200.000 op naam van een overleden persoon te staan. Dat meldden Belgische media. De oorzaak is volgens mij ook wel duidelijk. Bij onze Zuiderburen zijn de kaarten onbeperkt geldig. Dat is natuurlijk hartstikke handig van de Belgen. In ons landje zitten we immers steeds met de administratieve flauwekul dat je elke vijf jaar opnieuw een Gehandicaptenparkeerkaart moet aanvragen. Er zijn zelfs gemeenten die mensen met een passieve handicap, bijvoorbeeld mensen met één been, opnieuw laten keuren door een arts om te zien of ze nog echt wel voor een nieuwe parkeerkaart in aanmerking komen. In België dus daarover geen gedoe, maar bij onze buren moeten familieleden van de parkeerkaarthouders na hun overlijden wel de kaarten terugsturen naar de overheid. En dat laatste gebeurt maar zeer weinig, aldus Belgische media. Zouden ze het zomaar vergeten zijn allemaal? Ik denk het niet. Het is naar mijn mening schandalig dat er zoveel Gehandicaptenparkeerkaarten zijn op naam van mensen die overleden zijn. De internationale parkeervoorziening is een mooi middel voor iemand die er gebruik van moet maken. Als mensen er zo slecht mee omgaan roept het bij mij een boos gevoel op. Hoe zouden de Belgen dit nu verder aanpakken? Het antwoord zullen we hierop waarschijnlijk wel niet krijgen.

Mienke van Alphen

26 |

Ango steunt met succes rechts z Elf gemeenten in Noordoost-Brabant zijn in 2014 een proef begonnen waarbij niet het aantal uren hulp maar ‘een schoon huis’ het -nieuwe- criterium is voor huishoudelijke hulp. Een Ango-lid uit Ravenstein heeft met ondersteuning van de Ango bij de gemeente Oss met succes tegen deze nieuwe werkwijze geprotesteerd. Door: Margreet Leijdekker

Het Ango-lid had al vele jaren een indicatie voor 4 uur huishoudelijke hulp per week, maar kon met haar nieuwe Persoongebonden budget (Pgb) nog maar iets meer dan 2 uur betalen. Haar budget werd in de loop van 2014 namelijk als overgangsregeling stapsgewijs afgebouwd van € 252,15 naar € 155,77 bruto per 4 weken per 1 januari 2015. In december 2014 heeft het Ango-lid de Ango benaderd en via Jan Gorissen, districtscoördinator Noord-Brabant, werd de zaak vervolgens aan Marcel Centen toegewezen. Een goede kennis van mevrouw had namens haar eerder al een bezwaarschrift ingediend maar de gemeente Oss had dat bezwaarschrift ongegrond verklaard.

Marcel Centen: “Toen ben ik er in gesprongen en heb ik een brief gestuurd naar de gemeente Oss dat ik, als Angoadviseur, deze gang van zaken niet pikte en dat ik een fatsoenlijke onderbouwing wilde van de afwijzing van het bezwaar. Ook omdat de onafhankelijke bezwarencommissie had aangegeven het niet eens te zijn met de gemeente. En zo niet, dat ik dan namens mevrouw beroep zou aantekenen. We kregen geen nadere argumenten en daarom waren, wat mij betreft, de rapen gaar en heb ik aangekondigd naar de kantonrechter te gaan.”

Hulp gevraagd Aangezien Marcel ook financieel adviseur is bij de Ango en de tijd van het

Ango AanZet

AANZ004_26_Margreet.indd 26

28-08-15 15:01

Allerlei

s zaak tegen gemeente invullen van de jaarlijkse belastingaangiftes aangebroken was is mr. Karin Mölgaard (advocaat bij Bouwman advocaten in Veghel) ingeschakeld. Marcel: “Ik had het razend druk met belastingaangiftes invullen en heb toen Karin gevraagd. Wij werken heel goed samen, we gaan samen naar rechtszaken en schrijven ook wel samen de pleitnota’s.” Door naar de rechtbank te stappen, werd de zaak niet alleen voor het Ango-lid van belang maar kon deze ook een voorbeelduitspraak worden voor meer mensen met een Pgb Hulp bij Huishouden. Marcel: “In een hoorzitting bij de rechtbank Oost-Brabant

mochten we ons beroep toelichten. De rechters van de meervoudige kamer stelden ons in het gelijk.” De rechtbank oordeelde dat er nog steeds sprake is van dezelfde woning en dat mevrouw daar 4 uur huishoudelijke hulp voor toegewezen heeft gekregen en dat er geen veranderingen zijn in de woning die een verlaging van 4 naar 3 uren per week rechtvaardigen. Daarnaast stelde de rechtbank dat het uurtarief dat volgens de gemeente voldoende is voor de huishoudelijke hulp niet juist is. Er zijn al uitspraken van de Centrale Raad van Beroep geweest die stelt dat er gerekend moet

worden met € 12,50 per uur. De gemeente Oss was uitgekomen op € 9,73. Dat is dus in strijd met het recht. De rechtbank besloot dat het aantal uren ongewijzigd blijft (4) en dat er vanaf 1 maart 2015 recht is op een bedrag van € 198,40 per vier weken (wat neerkomt op € 12,40 per uur). Marcel vindt dat er een mooi resultaat behaald is. “Maar met deze uitspraak kunnen ook anderen hun voordeel doen. Maak altijd tijdig bezwaar en zoek, als dat afgewezen wordt, een Ango-adviseur die mee beoordeelt of je zaak kans van slagen heeft in beroep!”

Veel onduidelijk rond eigen bijdrage in gemeenten Veel gemeenten hebben de eigen bijdrages die burgers moeten betalen voor zorg flink verhoogd. Hierdoor haken bestaande cliënten af en komen er minder nieuwe cliënten bij omdat ze de kosten te hoog vinden. De kosten zijn vooral gestegen voor mensen met een gemiddeld of hoger inkomen. In sommige gevallen was de eigen bijdrage hoger dan wat de gemeente aan de zorgaanbieder betaalt.

Sinds dit jaar hebben de gemeenten zelf de verantwoordelijkheid voor een groot deel van de zorg voor chronisch zieken en gehandicapten, Ze hebben het overgenomen van het Rijk. Gemeenten mogen nu zelf bepalen welk deel van de kosten van de zorg ze bij de burger in rekening brengen. Er is wel een maximum vastgesteld, dat is afhankelijk van het inkomen. “Er zijn gemeenten die nu bedragen doorgeven van 60 tot 70 euro per uur”, ziet Jan Voortman, directeur van Professionals in NAH (Niet-Aangeboren Hersenletsel). “Iemand die veel zorg afneemt, kan ervan uitgaan dat hij of zij aan de maximale eigen bijdrage per

vier weken komt. Maar als je maar één of twee uur per week gebruikmaakt van zorg, word je gestraft met een heel hoge eigen bijdrage.” Voortman stelt ook dat er gemeenten zijn die dubbel incasseren. “Eerst van het Rijk en vervolgens brengen ze de kosten ook nog bij de burger in rekening.” IederIn, het netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte, krijgt veel meldingen binnen van mensen die schrikken van de hoogte van de eigen bijdrage en hier niet van op de hoogte waren. Ook de Ango vindt het een zorgelijke zaak dat eigen bijdragen zo hoog kunnen uitvallen. “Mensen kunnen deze kosten niet ontwijken. Je doet

immers niet voor niets een beroep op de gemeente als je hulp nodig hebt.” Aldus een woordvoerder van de organisatie. Een zorgaanbieder die anoniem wil blijven in de krant stelt dat het soms ook onwetenheid is van gemeenten. “Gemeenten geven aan het Centraal Administratie Kantoor, dat de eigen bijdrages voor gemeenten int, door hoeveel ze aan zorg kwijt zijn. Maar vaak realiseren ze zich helemaal niet wat het gevolg voor de berekening van de eigen bijdrage is.” Deze zorgaanbieder en Professionals in NAH schatten dat bij 30 tot 50 procent de hoogte van de eigen bijdrages fors hoger ligt dan toen de zorg nog door het Rijk werd geregeld.

Ango AanZet

AANZ004_26_Margreet.indd 27

| 27

28-08-15 15:00

Langs de lijn

Langs de lijn: het voetbalseizoen is weer begonnen Voetballiefhebbers kunnen hun hart weer ophalen. De voetbalcompetities zijn weer begonnen. Nederland heeft 18 eredivisie verenigingen. Bij hun wedstrijden zijn supporters met een functiebeperking van harte welkom. AanZet onderzocht of via internet genoeg informatie te vinden is over de mogelijkheden. Door: Frans Huijsmans Ajax heeft op 5 tribunes in het stadion plaatsen gereserveerd voor rolstoelgebonden supporters. Ook kunnen visueel beperkte supporters in het stadion de wedstrijd beleven met behulp van live commentaar van Ajax audio. De kaartjes voor de (verplichte) begeleiding van deze bezoekers, zijn voor rekening van Ajax. Op www.ajax.nl/mindervaliden lees je meer over de mogelijkheden en faciliteiten. In De Kuip van Feyenoord zijn meerdere vakken speciaal ingericht voor mensen in een rolstoel. Voor deze vakken kun je een seizoenkaart kopen of losse wedstrijdkaarten. In de vakken Y en Z zijn op dit moment zo’n honderd rolstoelplaatsen beschikbaar. Supporters met een visuele handicap kunnen tijdens de thuiswedstrijden van Feyenoord gebruik maken van een plek op de blindentribune. Via een hoofdtelefoon kunnen zij met speciaal commentaar (verzorgd door Radio Rijnmond) de wedstrijd volgen. Meer informatie: www.feyenoord. nl/tickets/bijzondere-vakken . Ook bij Landskampioen PSV zijn supporters met een handicap welkom. Het stadion is volgens de website van de club toegankelijk en rolstoelgebruikers zijn welkom in de vakken R en S. Sinds het seizoen 2014-2015 is een thuisduel bij PSV er niet alleen voor voetbalfans met een goed zicht op het veld. Een speciale blindentribune is in het leven geroepen om ook fans die niets of slecht kunnen zien een wedstrijd van PSV te laten ervaren. Kaarten zijn uitsluitend te koop via de PSV Fanstore.

28 |

Voor informatie over de Fanstore kijk op de website: www.psv.nl . AZ introduceerde als eerste club in Nederland een speciale blindentribune. U kunt uw verzoek om toegangskaarten doen via [email protected]. Er geldt een korting van 50 procent op beide kaarten. Deze twee kaarten (één voor de visueel gehandicapte en één voor de begeleider) liggen voorafgaand aan de wedstrijd klaar bij de balie van het AZ Fancentrum. AZ beschikt ook over zitplaatsen voor mensen met een lichamelijke handicap. Het is niet mogelijk om via de online kaartverkoop een plaats voor de rolstoel- en minder validen tribune te kopen. Hiervoor kunt u contact opnemen met de afdeling kaartverkoop van AZ via e-mailadres [email protected] . Stadion Galgenwaard ligt aan de rand van de stad en is via de snelwegen rond Utrecht goed te bereiken. De Zuidtribune van FC Utrecht is de tribune aan de lange zijde van het veld en heeft 52 plaatsen voor rolstoelgebruikers. De meeste zijn bezet door seizoenkaarthouders, maar per wedstrijd zijn een aantal losse kaarten beschikbaar. Heb je interesse stuur dan een mailtje naar [email protected]. Mensen met een zichtsbeperking kunnen zich aanmelden voor de ‘blindentribune’. Dit kan ook door een mailtje te sturen aan [email protected]. Meer info: fcutrecht.nl/faq . Omdat ADO Den Haag vindt dat voetbal voor iedereen is, zorgt de club dat

iedereen van het voetbal kan genieten. Er zijn enkele tientallen gehandicaptenparkeerplaatsen. In totaal zijn er op de tribunes 50 aangepaste zitplaatsen. Bij de liften staan stewards die ervoor zorgen dat iedereen op de goede plaats terecht komt en zij regelen ook lunchpakketten voor de bezoekers. Daarnaast zijn er ook rolstoelvriendelijke toiletten. Op de blindentribune kunnen supporters met een visuele beperking de wedstrijden van ADO Den Haag live ervaren. Meer weten: adodenhaag.nl/tickets/mindervaliden . Het stadion van FC-Groningen wordt ook wel de Groene Kathedraal genoemd. De club heeft een speciale fanclub van mensen in een rolstoel en de voetbalvereniging heeft in haar stadion een rolstoeltribune. Het is niet mogelijk om via de online kaartverkoop een plaats voor deze tribune te kopen. Hiervoor kunt u contact opnemen met de Afdeling Supporterszaken van FC Groningen via emailadres [email protected]. Voor kaartjes voor de blindentribune kunt u terecht 050 – 5878787. Het algemene e-mailadres is [email protected] . Het is traditie dat men bij de thuiswedstrijden van FC Heerenveen begint met het Friese volkslied. Bij de club zijn ook mensen met een handicap welkom maar de website van de vereniging geeft niet duidelijk aan hoe je dat moet regelen. Het enige wat wordt aangegeven is: U kunt hiervoor per e-mail [email protected] of telefoon 0513-612100 contact opnemen met de afdeling Klantenservice. Heerenveen lijkt geen blindentribune te hebben.

Ango AanZet

AANZ004_28_langs de lijn.indd 28

28-08-15 14:56

Langs de lijn

De tweede Friese club in de eredivisie heeft ook plaatsen geserveerd in het stadion voor rolstoelgebruikers. De website van SC-Cambuur uit Leeuwarden vermeldt op dit moment dat alle rolstoelplaatsen voor het seizoen 2015/2016 al vol zijn. PEC Zwolle was de voorbije twee jaar de verrassing op het hoogste voetbalniveau. Het IJsseldelta stadion is de thuishaven van zowel het mannen- als het vrouwenelftal van PEC Zwolle. Dit multifunctionele stadion biedt plaats aan 12.500 supporters en is via de A28 afslag Zwolle-Noord goed bereikbaar. Het stadion heeft rolstoelplaatsen. Het is niet mogelijk om via de online kaartverkoop een plaats voor de rolstoeltribune te kopen. Hiervoor kunt u contact opnemen met PEC Zwolle via e-mailadres [email protected] . Heracles heeft zijn thuishaven in het Overijsselse Almelo. In het onlangs vernieuwde stadion zijn 34 rolstoelplekken en 34 plekken voor begeleiders aan de lange zijde: dus tegenover de hoofdtribune en in de hoek van het uitvak. Het is niet mogelijk om via de online kaartverkoop een plaats voor de rolstoel- en mindervaliden tribune te kopen. Hiervoor kunt u contact opnemen met Heracles Almelo Ticketing via [email protected] of 0546-817070. Buurman van Heracles in de eredivisie is FC Twente uit Enschede. In de Grolsch-veste zijn rolstoelplaatsen aan-

wezig. Het is niet mogelijk om voor competitiewedstrijden via de online kaartverkoop een plaats voor de rolstoeltribune te kopen. Hiervoor kunt u contact opnemen met de afdeling Service & Ticketing van FC Twente via emailadres: [email protected]. Voor KNVB Beker- of Europese wedstrijden is het wel mogelijk de eigen rolstoelplaats terug te kopen via online ticketing in de daarvoor bestemde terugkoopperiode. Vittese maakt serieus werk van de toegankelijkheid van haar wedstrijden. Zo heeft de vereniging een speciale fanclub van mensen met een handicap, de rollersite. Die zorgt ervoor dat mensen met een functiebeperking volop kunnen genieten in het Arnhemse Gelredome. Iedere thuiswedstrijd is er een beperkt aantal rolstoel- en gehandicaptenplaatsen beschikbaar. Voor het bestellen van deze kaarten kan contact op worden genomen met Vitesse Fanservice via 026-8807337 of fanservice@ vitesse.nl . Op de blindentribune krijgen supporters met een visuele handicap een radio en koptelefoon overhandigd, zodat zij geen minuut van de sfeer en de wedstrijd hoeven te missen. Gespecialiseerde commentatoren beschrijven nauwkeurig wat er op en om het veld gebeurt zodat de supporters niets missen. NEC promoveerde het voorbije voetbalseizoen met grote overmacht vanuit de Jupiler League naar de eredivisie. In de Goffert in Nijmegen zullen de suppor-

ters benieuwd zijn of hun team ook dit jaar zo sterk zal opereren. Ook mensen met een handicap kunnen de wedstrijden bezoeken. Het is niet mogelijk om via internet een rolstoelplaats te reserveren. Hiervoor kunt u per e-mail contact opnemen met NEC via [email protected] . Naast PSV speelt ook de Brabantse club Willem II op het hoogste voetbalniveau. De Tricolores wisten zich het voorbije jaar goed te handhaven nadat zij in 2014 promoveerden. Het stadion van Willem II is goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Voor kaarten kunt u contact opnemen met Willem II per e-mail via [email protected] . Met 12.600 plaatsen en een moderne outillage is stadion De Vijverberg de thuisbasis van De Graafschap. Natuurlijk ben je ook als rolstoelgebruiker welkom bij thuiswedstrijden. Voor kaarten en meer informatie kun je terecht bij de receptie van de club (0314-368450). Het is niet mogelijk om via de online kaartverkoop een plaats voor het rolstoelvak te kopen. Behalve Feyenoord is ook Excelsior in de eredivisie voetbal actief. De ploeg speelt in waarschijnlijk het kleinste stadion van Nederland met slechts 3.500 plaatsen voor het publiek. Ook bij deze club is het niet mogelijk om via internet een rolstoelplaats te kopen. Hiervoor kunt u contact opnemen met de administratie van Excelsior: 010-4046041. RODA JC vertegenwoordigt Limburg in de hoogste voetbalcompetitie. Gemiddeld kunnen per wedstrijd 35 rolstoelgebonden supporters plaatsnemen op het unieke mindervalidenplatform van het Parkstad Limburg Stadion in Kerkrade. Langs het speelveld, zijde hoofdtribune, bevinden zich daarnaast nog eens 10 plaatsen. De begeleiders (maximaal 1 persoon) kunnen tevens hierbij plaatsnemen. U kunt via ticketing kaarten bestellen c.q. kopen voor een wedstrijd, mits de gereserveerde rolstoelplaatsen niet verkocht zijn aan seizoenkaarthouders. De begeleider zit achter de gehandicapte bezoeker.

Ango AanZet

AANZ004_28_langs de lijn.indd 29

| 29

28-08-15 14:56

  $    $ $'

Nummer 1 | februari 2012

AanZet AanZet AanZet

&  &  '  .  $  !  ()*#(+



,*-

% .

(()

**

Num mer

Num mer

Alles over belastingen

Genieten met zorg op de achtergrond

Alles ove Support r 20

Genieten Portugesevan luxe

4 | septe mbe

r 2012

2 | april 2012

Paralym Spelen pische

Wijzer m Welder et

12

En verder Verlaging kilometerbudget Valys Met de rolstoel door New York Mirjam de Koning-Peper gaat voor goud

En verder

Gebruike rs tax ivervo er hebben Elke ervari nauwelijks ng heeft invloed twee kan Week van ten de Toegan Vragenron de wetsv kelijkheid oo : Klantv rie rste Basistarie l Wmo ndelijkhe f huishou id! del ijke verzor Arrangem ging enten ma ntelzorg

En verde r



)

   

01-cover.indd

1

    '   aan002_01-cove r.indd

   $&  ) 

1

AanZet bij u thuis? Neem een abonnement... 6 nummers + de vakantiespecial voor slechts € 16,50 per jaar (bedrijven/instellingen € 24,75 per jaar) Abonnee worden? · Bel tijdens kantooruren: 0653 445 622 · Of mail: [email protected]

. /0"0 120030" - $ /0"1 1045""" * ' /061 1040121

     

wheelchairs

CREATED TO MOVE

'HUROVWRHOGLH SHUIHFWELMMRXSDVW

5ROVWRHO SUREHUHQ" 0DDNHHQ DIVSUDDN

‡3HUVRRQOLMNLQVWHOEDDU ‡6FKRNDEVRUEHUHQG ‡/LFKWULMGHQG

AanZet is een kritisch tijdschrift voor mensen met een functiebeperking. Met nieuws over alles wat met leven met een beperking te maken heeft, interviews, boekbespreking en een agenda waar leuke en toegankelijke uitjes te vinden zijn. AanZet verschijnt 7x per jaar (nummer 7 is de vakantiespecial) en wordt uitgegeven door Stichting Important Message (SIM) in opdracht van de Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie (Ango)

ZZZKRGHVZPRXQLWQO

‡/DJH]LWGUXN ‡0RGHUQGHVLJQ

=HOIVWDQGLJHQLQXZHLJHQYHUWURXZGHRPJHYLQJ RXGHUZRUGHQ"'DWNDQPHWGHZRRQRSORVVLQJHQ YDQ+RGHV³*HZRRQ7KXLV´

ZZZUROVWRHOQO‡WHO‡LQIR#RHX

i 6ODDS=RUJNDPHUV i 0DQWHO]RUJZRQLQJHQ i 6DQLWDLUUXLPWHV

Adverteer in AANZET van de en bereik 19000 betrokken lezers!

ANGO

Bel Roel Abraham: 06-54274244 of mail: [email protected]  LQIR#KRGHVZPRXQLWQO

AANZ004_Advertentiepag.indd 30

28-08-15 15:33

Allerlei

Uitvaart in lijkwade Mensen met een functiebeperking raken door hun handicap soms vergroeid. Dit levert bij hun overlijden soms een probleem op omdat de uitvaart dan niet in een standaard lijkkist kan plaatsvinden. Er dient dan een kist in aangepast formaat te worden gemaakt. Maar er is ook een alternatief: de lijkwade. Berry van Beek is uitvaartondernemer. Hij vertelde aan AanZet: “Vorige maand had ik een uitvaart van een bewoner uit Het Dorp in Arnhem. Vanwege zijn handicap zat hij in een rolstoel en was vergroeid. Hierdoor paste de overledene niet in een standaard kist. Hij had bij leven al besloten dat hij in een lijkwade gecremeerd wilde worden. De rede was dat hij anders in een hele aangepaste kist zou moeten liggen vanwege de vergroeiingen. Door gebruik te maken van een lijkwade had de overledene zijn eigen herkenbare contouren en lag dus niet in een hele brede kist.” De overledene bleek niet uniek in zijn oplossing. “Tijdens de condoleance was er een man in een rolstoel die mij vertelde dat hij, als hij zou komen te overlijden, ook in een lijkwade wilde in plaats van in een kist.” Hij vond dat meer mensen over het bestaan van een uitvaartwade zouden moeten horen.

Wat is een lijkwade? Een lijkwade is een katoenen kleed waarin een overledene wordt gewikkeld. Het heeft de juiste afmeting en de juiste stofdichtheid om een lijkwade / uitvaartwade te mogen worden genoemd. Een lijkwade is netjes afgewerkt en kan uit 1 of 2 delen katoen bestaan. Wat van belang is, is dat deze soepel vouwt en de contouren niet te veel laat terugkomen. Een lijkwade moet voor zijn doel zijn gemaakt. Bij begraven moet de stof op den duur vergaan om het ontbindingsproces niet te verstoren. Bij cremeren mag de lijkwade niet direct ontbranden. Het gebruik van een lijkwade is al heel oud. De bekendste is ongetwijfeld de lijkwade van Turijn. Volgens sommige christenen is deze lijkwade het kleed waarin Jezus werd gewikkeld en begraven nadat hij aan het kruis gestorven was. In veel landen wordt een lijkwade gebruikt. Vroeger was dit in Nederland ook

heel normaal. Begin 1900 echter kwam de doodskist in opmars omdat men de dood weg wilde houden en er niet naar wilde kijken. Tegenwoordig veranderen ideeën en de uitvaartwaden komen helemaal terug. Sinds 1992 is dit ook bij Wet toegestaan en vooral de laatste jaren is er een enorme stijging in het gebruik van lijkwaden. Men vindt dat de dood bij het leven hoort en onze dierbare hoeft niet helemaal te worden weggestopt in een kist. Sommige mensen kiezen een lijkwade uit milieuoogpunt of vanwege het natuurlijke karakter (op bijvoorbeeld een natuurbegraafplaats). Anderen kiezen ervoor omdat zij niet in een kist passen en niet een overdreven grote kist willen (denk aan mensen met obesitas of een lichamelijke handicap). Weer anderen kiezen een lijkwade omdat deze zo persoonlijk en aaibaar is. Kortom, er zijn heel veel redenen om te kiezen voor een lijkwade in plaats van een kist.

Persoonlijke wensen Voor Berry van Beek en zijn vrouw Lara is de dood een alledaags onderwerp

van gesprek. Samen op de bank discussiëren en filosoferen ze erop los. Ook het echtpaar ziet een toename in het gebruik van lijkwaden. “De reacties van nabestaanden zijn erg positief. Toen ontstond het idee om hier iets meer mee te gaan doen. Wij hebben ervoor gekozen om alle lijkwaden zelf te maken en alles in eigen beheer te houden. Zo is er liefde voor het vak ontstaan en weten wij dat onze waden met veel zorg gemaakt zijn. Tevens kunnen wij de waden voor een zeer betaalbare prijs aanbieden.” Een overledene in een wade dient bij zowel begraven als cremeren op een opbaarplank te liggen. Waden hebben een standaard afmeting. Afwijkende maten kunt u aangeven en men kan hier rekening mee houden. Eventuele nadere wensen kunnen ook bij het maken van de lijkwade worden verwerkt (denk aan stof met sterretjes, hartjes, kleuren etc.). Hiervoor kunt u het beste telefonisch contact opnemen. Meer weten: www.uitvaardwade.nl of bellen met: 06-51553783

Ango AanZet

AANZ004_30_Allerlei.indd 31

| 31

28-08-15 14:55

Sport

Handbikester Laura de Vaan pakt goud in WK-tijdrit De Nederlandse Laura de Vaan heeft de wereldtitel veroverd op de tijdrit voor handbikers. In het Zwitserse Nottwil kwam ze tijdens het WK voor gehandicapten als snelste over de finish. Het zilver en brons gingen naar Duitsland; Andrea Eskau gaf acht seconden toe, Dorothee Vieth had 38 seconden meer nodig om het parcours te voltooien. Behalve De Vaan, veroverden meer Nederlanders eremetaal. “Het heuvelachtige parcours rond Nottwil was in mijn voordeel”, concludeerde de 34-jarige Laura de Vaan na afloop van haar gouden race. “We hebben dit jaar twee World Cups gehad op een vlak parcours, toen eindigde ik nog ruim achter de Duitse dames. De laatste World Cup was op een soortgelijk parcours als hier, toen was het verschil minimaal. Toen wist ik dat ik een kans had om te winnen.” Voor De Vaan is het de tweede wereldtitel in haar carrière. Ook in 2011 won ze de tijdrit op het WK. Ook veroverde ze zilver en brons op de Paralympische Spelen van 2012.

Goed debuut Handbikester Carmen Koedood (H2) won zilver. De wereldtitel ging naar de Zuid-Afrikaanse Justine Asher, achter Koedood pakte Mikyoung Jeon (Zuid-

32 |

Korea) het brons. De 18-jarige Hoornse maakt haar WK-debuut in Zwitserland. Eerder dit jaar liet zij zich al van voren zien in de UCI World Cup in het Italiaanse Maniago, waar ze zilver pakte in de wegwedstrijd. Laura de Vaan en Carmen Koedood scoorden ook een tweede plaats in de wegwedstrijd. In de H5-handicapklasse ging het goud na 42 kilometer naar Andrea Eskau (Duitsland), die De Vaan nipt voorbleef. De Nederlandse kwam zes tellen later over de streep. Net als in de tijdrit bleek Justine Asher een klasse apart in de H2-klasse. Na 35 kilometer kwam zij met ruime voorsprong op de concurrenten als eerste over de finish. Achter WK-debutante Koedood legde Mikyoung Jeon beslag op het brons. Vincent ter Schure en Timo Fransen zijn tweede geworden in de tandem-

wedstrijd. De slechtziende Ter Schure en zijn piloot Fransen legden het in de eindsprint nipt af tegen het Spaanse duo Ignacio Avila Rodriguez en Joan Font Bertoli. Net als in de tijdrit pakten Odette van Deudekom en Kim van Dijk samen een bronzen medaille. Handbiker Jetze Plat verloor na 62 kilometer de eindsprint van Paralympisch kampioen Alessandro Zanardi, de Italiaanse oud Formule-1 racer, drukte zijn wielen net iets eerder over de finishlijn. Een halve minuut achter de Italiaan en Plat pakte Johan Reekers het brons. Odette van Deudekom en Kim van Dijk scoorden ook een derde plek op de tijdrit. Op het lastige parcours moest het Nederlandse tandemduo een kleine minuut toegeven op het Poolse koppel Iwona Podkoscielna en Aleksandra Wnuczek.

Ango AanZet

AANZ004_32_sport.indd 32

28-08-15 14:53

Sport

Rijke medailleoogst bij WK Zwemmen In het Tollcross International Swimming Centre in Glasgow werden de Wereldkampioenschappen zwemmen gehouden. Voor Nederland kwamen er twaalf dames en vijf heren aan de start. Zij brachten de nodige medailles mee naar huis. Met zes goud, drie zilver en zes brons eindigde Nederland op de tiende plaats in het medailleklassement. Hoogste trapje Paralympisch zwemster Chantalle Zijderveld mocht na haar finale ook het hoogste trapje van het ereschavot op. Ze won de 100 meter schoolslag in handicapklasse SB9. Voor de pas 14-jarige Nederlandse zwemster is het na het goud op de Europese kampioenschappen van vorig jaar al haar tweede grote titel. Ook toen was ze de beste op de 100 meter schoolslag. “Ik had er op gehoopt, maar je moet het nog wel doen. Als het dan lukt, is dat zo fijn”, vocht ze tegen haar vreugdetranen. De Chinese Meng Zhang moest bijna een seconde toegeven, het brons ging naar Sophie Pascoe uit Nieuw-Zeeland. Paralympisch zwemster Marlou van der Kulk heeft brons veroverd op de 200 meter vrije slag in handicapklasse S14. Summer Mortimer is wereldkampioen geworden op de 100 meter rugslag. In haar handicapklasse (S10) verbeterde ze in Glasgow al het wereldrecord tot 1:05.86. In de finale bleef ze nipt boven die tijd. Voor Mortimer was haar wereldrecord in de series het hoogtepunt van het WK. “Ik had gehoopt om in de finale nog iets sneller te zijn, maar dat is niet gelukt”, lachte ze. “Na zo’n race moest ik me mentaal weer even opladen om te focussen op de finale. Het was een goede race; ik ben blij met deze gouden medaille.” Op dezelfde afstand was er bij de mannen zilver voor Olivier van de Voort. Hij was teleurgesteld. In de ochtend was de 17-jarige Nederlander nog ruim sneller dan alle concurrenten, in de finale

Foto: Mathilde Dusol

Het bal werd geopend door de Paralympische zwemmers Marc Evers en Magda Toeters. Zij werden wereldkampioen op de 100 meter schoolslag. In handicapklasse SB14 tikten zij als eerste aan. Evers was als titelverdediger dé grote favoriet voor het goud in Glasgow. “Iedereen denkt dat ik wel even ga winnen. Maar zo eenvoudig is het niet”, zei de 24-jarige zwemmer direct na zijn race. Hij bleef ook ambitieus: “Ik vind het jammer dat ik mijn persoonlijk record niet verbeterd heb, dat had ik graag gedaan. Maar goud is goud. Daar gaat het hier om.” Magda Toeters keerde in haar race na vijftig meter als tweede, maar wist dat de tweede helft van de race haar sterkste punt was. “Ik had verwacht dat ik na 50 meter verder achter zou liggen, maar toen ik zo kort na mijn concurrenten finishte, wist ik dat ik kon winnen”, glunderde ze. “Eindelijk is het gelukt. Eindelijk ben ik wereldkampioen op de schoolslag.” Lisette Teunissen won de 100 meter vrije slag. In haar handicapklasse (S3) zwom ze bovendien naar een wereldrecord. Ook was er succes op de 100 meter schoolslag (SB7). Lisa den Braber pakte het zilver bij de dames; in de herenfinale was er brons voor Simon Boer. “Dit geeft een ontzettend goed gevoel voor de rest van het toernooi”, reageerde 29-jarige Nederlandse. “In de series ging het erg goed, maar ik wist dat er nog wel iets van die tijd af moest kunnen. Maar dit resultaat had ik niet verwacht!”

moest hij zijn meerdere erkennen in zevenvoudig Paralympisch kampioen André Brasil (31 jaar). “Ik ben wereldrecordhouder, dus wilde hier goud winnen”, zei Van de Voort. “Brasil heeft veel meer ervaring, dat maakt nu het verschil. Maar mijn tijd komt nog wel.” De 200 meter wisselslag in handicapklasse SM14 heeft de Nederlandse ploeg twee medailles opgeleverd. Marc Evers veroverde het zilver, voor Marlou van der Kulk was er een bronzen medaille weggelegd. Van der Kulk verbeterde haar eigen tijd. De Russische Valentina Shabalina en Jessica Jane Applegate (Groot-Brittannië) waren ‘gewoon’ beter. Marc Evers werd ook nog derde op de 100 meter rugslag in handicapklasse S14. In Glasgow tikte Vermariën als derde aan in de 400 meter vrije slag (handicapklasse S9). Mortimer deed hetzelfde in de finale van de 100 meter vrije slag (S10).

Ango AanZet

AANZ004_32_sport.indd 33

| 33

28-08-15 14:53

Sport

“Het is maar boccia. Just have fun!” Hij won in 2013 als eerste Nederlandse bocciaspeler een internationale medaille op de Europese kampioenschappen. Vorig jaar voegde hij daar WK-brons aan toe. En inmiddels is Daniel Perez (33) nummer één op de wereldranglijst. Het moet wel heel gek lopen wil hij volgend jaar in Rio de Janeiro niet de eerste bocciaspeler ooit worden die ons land vertegenwoordigt op de Paralympische Spelen. Door: Robin Wubben

De 33-jarige Twentenaar heeft al sinds zijn geboorte cerebrale parese; een stoornis als gevolg van een hersenbeschadiging tijdens de zwangerschap of bevalling. Dit uit zich bij Daniel in spasticiteit, het maken van onwillekeurige bewegingen en coördinatieproblemen. Hij vertelt: “Ik kan wel een beetje staan, maar niet lopen. En mijn spraak is ook minder duidelijk. Mensen die mij voor de eerst zien, verstaan me vaak niet. Na een half uur praten gaat dat al veel beter.” Zijn grootste uitdaging in boccia zit in een combinatie van factoren: tactisch, fysiek en mentaal. “Bij bijna elke worp moet je een tactische keuze maken. Fysiek moet ik die worp dan kunnen uitvoeren, onder mentale druk. In de afgelopen periode was het voor mij de grootste uitdaging om al deze aspecten tot in de puntjes te beheersen.” Maar wat ís boccia nou precies? Het is een sport die gespeeld wordt door mensen met een (ernstige) beperking. Doel van de sport is om jouw gekleurde ballen - rood of blauw - dichter bij de witte bal (in het Engels ‘jack’ genaamd) te krijgen dan je tegenstander. De jack wordt in het veld geworpen of gerold en dezelfde speler probeert zijn gekleurde bal zo dicht mogelijk bij de jack te spelen. Daarna is de tegenpartij aan de beurt. Hierna moet de partij gooien die het verste van de witte bal af ligt. Deze partij gooit net zolang tot het lukt één van de ballen dichter bij de jack te spelen dan de tegenpartij. Het spel wordt doorgespeeld tot alle gekleurde ballen, zes van elke partij, zijn gespeeld. Wie

34 |

zijn beste bal het dichtst bij de jack heeft gekregen, scoort punten. Elke bal die dichterbij ligt dan de dichtstbijzijnde bal van de tegenstander, levert een punt op.

last van stress tijdens toernooien en wedstrijden. En juist die stress beïnvloedt zijn spasticiteit en dus ook de lichamelijke beheersing.

Boccia kent vier verschillende handicapklassen; BC1 tot BC4. Daniel komt uit in BC1; voor spelers die hun bovenlichaam beperkt kunnen gebruiken en hun lichaam moeilijk in balans kunnen houden. Daniel gooit onderhands, in tegenstelling tot een groot aantal BC1spelers. “Ik beheers mijn kracht en lichaam goed, waardoor ik met finesse kan gooien. Dat kunnen echt niet alle spelers in mijn klasse”, vertelt hij. “Ik ben een tactische speler en daardoor erg onvoorspelbaar. Ik kan het spel naar mijn hand zetten en situaties onverwachts totaal veranderen. Dat is ook mijn sterke punt: de combinatie van onderhands gooien, kracht, goed inzicht, goede beheersing van mijn lichaam, gevoel en finesse.”

Hij legt uit: “De laatste vier jaar heb ik erg hard gewerkt aan het mentale aspect met sportpsycholoog Sacha Haans. Ik ben hier heel bewust mee bezig; eigenlijk bij elke training en elke bal die ik gooi. Dat ik nu nummer één van de wereld ben is mooi, maar geeft me niet ineens heel veel meer druk. Ik ben een speler die het leuk vindt om hard te trainen, wedstrijden te spelen, te reizen en te winnen. Als ik plezier heb, dan komen de sportprestaties vanzelf. ‘Het is maar boccia! Just have fun’, zeg ik vaak in moeilijke situaties tegen mezelf.”

Hard werken Die sterke combinatie komt hem uiteraard niet zomaar aanwaaien. In een normale week traint Daniel vijf dagen per week, vijf tot zes uur per dag. Bocciatrainingen in Groesbeek met het Nederlands team en in Enschede bij de Universiteit Twente; daarnaast bekijkt hij thuis zijn eigen wedstrijden en analyseert wat er moet gebeuren om beter te worden. En dan zijn er nog fitness, zwemmen, fysiotherapie en mentale trainingen. Zeker dat laatste is voor Daniel erg belangrijk. Voor hij prijzen won op grote toernooien, had hij behoorlijk

WK en Rio 2016 Die ‘ fun’ wil Daniel ook het komende jaar hebben. De focus ligt daarbij op de wereldkampioenschappen en de Paralympische Spelen. Met goud op de WK, die volgend jaar in maart gehouden worden, kan hij zich kwalificeren voor Rio 2016. Zijn grootste concurrent voor dat goud én het Paralympische ticket kent hij maar al te goed: David Smith uit Groot-Brittannië. “Al sinds mijn eerste grote prijs, tijdens de Europa Cup van 2011 in Hamar, is hij mijn belangrijkste tegenstander. Sindsdien ging het op vrijwel alle toernooien om de eerste plek tussen David en mij”, vertelt Daniel. “Hij was in 2011 nog duidelijk beter dan ik, maar ik heb hem langzaam maar zeker ingehaald, tot ik nu de nummer 1-positie van hem heb overgenomen.

Ango AanZet

AANZ004_34_sport.indd 34

28-08-15 14:49

Sport

wereldranglijst, weet ik dat ik goud kan winnen op de WK. En dan heb ik straks in Rio de Janeiro ook maar één doel: Paralympisch goud. Er zijn het komende jaar nog wat dingen die ik aan mijn spel wil toevoegen en verbeteren. Daarnaast zou ik me graag ook met het team kwalificeren voor Rio. Tactisch zijn we één van de beste teams ter wereld.”

Nederlands team

Foto: Robin Wubben

Naast Daniel komen ook Bernd Meints, Judith Bulthuis, Barend Drost en Nick Peeters in aanmerking voor het Nederlandse BC1/BC2-team. Of de ploeg zich zal kwalificeren voor Rio 2016, is onzeker. Nederland staat nu tiende op de wereldranglijst, alleen de beste acht landen krijgen een ticket voor de Paralympische Spelen. Bondscoach Joep Pelsser concludeerde na de vijfde plaats op de Europese teamkampioenschappen in juli dat het team nog altijd op koers ligt: “Qua spel boeken we veel vooruitgang en dat hoop je dan ook in het resultaat terug te zien. Op de EK lukte dat niet. We hebben dit seizoen goede en mindere resultaten geboekt en dat geldt voor vrijwel alle landen. We zien dat het niveau in de top steeds meer naar elkaar toekruipt, één bal kan beslissend zijn.”

Hij staat nu nog nummer twee en ik denk dat hij voorlopig mijn grootste concurrent zal blijven. Ook hij speelt erg tactisch, agressief en onvoorspelbaar. We kunnen allebei ballen gooien die je niet verwacht en die andere spelers niet gooien. Het gaat altijd om kleine details en om wie als eerste teveel risico’s neemt en een fout maakt.”

Perez tegen Smith dus, volgend jaar op de WK in Beijing. Inzet: goud en een rechtstreeks ticket voor Rio 2016. En mocht Daniel dan níet winnen? Dan kan hij zich nog altijd kwalificeren met een hoge notering op de wereldranglijst. Daniel: “Ik heb er het volste vertrouwen in dat ik mij individueel ga kwalificeren voor de Spelen. Nu ik eerste sta op de

Sinds 1984 staat boccia op het programma van de Paralympische Spelen, maar nog nooit wist een Nederlander zich te kwalificeren. Volgend jaar lijkt daar dus verandering in te gaan komen. Het was voor de Enschedeër een lange weg. “Toen ik met boccia begon, was er in Nederland maar één bocciaclubje. Verder niks”, kan hij zich nog goed herinneren. “Het was een lange, zware, maar ook erg toffe en speciale reis naar waar ik nu ben. Ik ben letterlijk van niks naar nummer één van de wereld gekomen. Daar ben ik trots op, maar ik wil daar niet te lang bij stilstaan. Ik ga verder met alles waar ik mee bezig ben. Ik wil de beste van de wereld blijven, maar vooral lekker trainen, boccia spelen, reizen, toernooien en toffe sportmomenten beleven. Daar doe ik het voor.”

Ango AanZet

AANZ004_34_sport.indd 35

| 35

28-08-15 14:50

Jongeren

Grote zalen en festivals goed op weg in tegengaan gehoorschade De muziekzalen en festivals, aangesloten bij de brancheverenigingen VVEM en VNPF, zijn goed op weg om gehoorschade tegen te gaan. Zo werken de aangesloten muzieklocaties hard aan het naleven van het maximale geluidsniveau van 103 decibel. Bij de grote muziekzalen en festivals gaat dit beter dan bij de kleine popzalen. Om gehoorschade door harde muziek tegen te gaan, sloot staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) in 2014 een convenant met de Vereniging van Evenementenmakers (VVEM) en de Vereniging Nederlandse Poppodia en –Festivals (VNPF). Daarin is onder andere afgesproken dat aangesloten muzieklocaties meten of ze onder het maximale geluidsniveau van 103 decibel blijven. Veel grote zalen en evenementen werken mee aan de geluidsmeting. In de kleine zalen en evenementen is dit nog niet altijd het geval. Dit moet echt verbeterd worden, aldus de staatssecretaris Van Rijn en de brancheverenigingen. De VVEM en de VNPF gaan er voor zorgen

dat ook de kleine zalen in het najaar zijn voorzien van meetapparatuur. Veel mensen weten niet dat gehoorschade snel ontstaat en vaak onomkeerbaar is. Staatssecretaris Van Rijn heeft daarom de campagne ‘I love my ears’ laten maken. Organisatoren gebruiken de campagne op posters, kaartjes en websites. Zo weten de bezoekers dat ze goed op hun oren moeten letten. Dit kunnen ze doen door oordopjes te dragen. Met de VVEM en VNPF is afgesproken dat bezoekers op de locatie eenvoudig aan goede oordopjes kunnen komen. De organisaties streven ernaar dat op korte termijn in alle bij hen aangeslo-

ten muzieklocaties oordopjes beschikbaar zijn.

Actieplan De staatssecretaris vindt het belangrijk dat de aandacht voor het tegengaan van gehoorschade groeit. Naast de twee brancheorganisaties werken ook andere partijen zoals de Nationale Hoorstichting, de GGD en KNO-artsen hard aan het voorkomen van gehoorschade. In overleg met hen komt de staatssecretaris in het najaar met een plan van aanpak met verdere verbeteringen die nog nodig zijn. Daarin neemt hij ook de resultaten mee van het convenant ‘Preventie gehoorschade muzieksector’.

Studietoeslag fors lager voor gehandicapten De hoogte van de studietoeslag van gehandicapte Nederlandse studenten hangt sterk af van de gemeente waar zij wonen. Ook krijgen ze vaak veel minder dan in 2014. Dat blijkt uit een rondvraag onder 43 gemeenten verspreid over het land. Studenten uit Lisse, Noordwijk en Amsterdam krijgen maximaal 340 euro per maand, studenten uit Leeuwarden maximaal 42 euro – acht keer zo weinig. De studietoeslag is bedoeld om doorleren aantrekkelijker te maken voor gehandicapte studenten. Het geldbedrag compenseert studenten die door hun handicap geen bijbaan kunnen krijgen. Naar schatting maken dit jaar tienduizend studenten van de toeslag gebruik. Tot en met 2014 gold een landelijke, uniforme toeslag van maximaal 340 euro per maand. Sinds dit jaar valt de studietoeslag onder de Participatiewet, en stellen gemeenten de hoogte van de toeslag vast. In maart meldde vakblad Binnenlands Bestuur na een voorlopige inventarisatie al dat de lokale verschillen fors waren. Gemeenten hadden tot augustus om het de-

36 |

finitieve bedrag vast te leggen in hun verordeningen. In het overgrote deel van de ondervraagde gemeenten – bijna 85 procent – blijken studenten minder geld te krijgen dan vorig jaar. In ruim de helft van de gemeenten is de toeslag zelfs drie keer zo laag als vorig jaar – of nog lager. Studenten uit Heerenveen krijgen, net als in Leeuwarden, 42 euro per maand, studenten uit Gorinchem, Molenwaard en Zederik maximaal 50 euro. Studenten uit Den Haag krijgen 100 euro per maand, studenten uit Diemen – net als Amsterdammers – 340 euro. De overheveling van de studietoeslag naar gemeenten is niet gepaard gegaan met

een bezuiniging op het budget. Maar het geld dat gemeenten krijgen, is niet ‘geoormerkt’: ze kunnen het naar eigen believen besteden. De argumenten die gemeenten aanvoeren voor de gekozen toeslaghoogte lopen sterk uiteen. Gemeente Buren heeft het advies opgevolgd van een ingehuurd adviesbureau en komt uit op 50 euro per maand, Brummen (83 euro per maand) heeft navraag gedaan bij andere gemeenten, Enkhuizen (100 euro) neemt als ijkpunt de hoogte van de studiebeurs voor een thuiswonende student en Hillegom (340 euro) de studietoeslag van vorig jaar.

Ango AanZet

AANZ004_36_Jongeren.indd 36

28-08-15 15:38

Jongeren

Regels logeeropvang gehandicapten versoepeld De regels in de Wet langdurige zorg voor de logeeropvang van mensen met een ernstige beperking of psychische stoornis worden versoepeld. Hierdoor kunnen kleine gespecialiseerde logeervoorzieningen blijven bestaan. Ouders kunnen een gehandicapt kind uit logeren sturen. Die opvang wordt dan betaald uit het persoonsgebonden budget (Pgb) van het kind. Zo worden de ouders even ontlast van de zware zorg voor hun kind. Bij de overgang van de AWBZ naar de Wet langdurige zorg is de

regelgeving aangescherpt om misbruik tegen te gaan. In het verleden gebeurde het bijvoorbeeld dat het verblijf van het hele gezin in een vakantiehuisje uit het Pgb van de budgethouder werd bekostigd. De nieuwe regels bleken ongewenste neveneffecten te hebben. Kleinschalige lo-

geervoorzieningen konden moeilijk aan de eisen voldoen en dreigen te verdwijnen. Door de versoepeling van de regels kunnen deze instellingen blijven bestaan. Zorgkantoren gaan controleren dat er geen misbruik wordt gemaakt van de regeling.

Eetgemak boven vragen ‘Ik kan al enige jaren mijn handen en armen beperkt bewegen. Soms zijn er weken dat ik een hand en arm totaal niet kan gebruiken. Dit heeft invloed op alles wat ik doe van: pijn bij het ademen, plassen tot moeilijkheden met het eten. Dan merk je pas bij hoeveel zaken je spieren een bijdrage vragen en bij welke handelingen je een hand nodig hebt. Als mijn rechterarm en -hand uitvallen is de invloed extra groot, omdat ik rechts ben. Een bakje yoghurt of ijs eten wordt dan een knoeiboel. Ik voel me dan net een klein kind. Natuurlijk kan ik ook vragen of iemand me wil helpen met eten geven, maar tja daar ben ik niet goed in. Ik geef dan de voor-

So what! Stichting Intermobiel zet zich in voor en door jongeren met een lichamelijke handicap en/ of chronische ziekte. De mensen achter Intermobiel schrijven mee aan de AanZet. Dit keer schrijft Veroni Steentjes. Ze heeft het Complex Regionaal Pijnsyndroom (CRPS) waardoor ze beperkt en bedlegerig is. Ze wil zoveel mogelijk zelf doen.

keur aan ‘gemak eten’ zoals een zuigtoetje of een Cornetto ijsje wat ik alleen kan eten. Ik kan dan ook mijn eettempo en de grootte van de happen bepalen. Ik hang erg aan zoveel mogelijk zelf doen. Ook ben ik nogal eigenwijs aangelegd. Gemak eten is duurder dan ‘gewoon eten’,

maar dat is het mij wel waard. Zelfstandigheid is bij mij namelijk niet in geld uit te drukken.’ Bezoek voor meer informatie over leven met een lichamelijke handicap of chronische ziekte de vernieuwde website www.intermobiel.com

Ango AanZet

AANZ004_36_Jongeren.indd 37

| 37

28-08-15 15:38

‘Dat ik bij De Hoogstraat Orthopedietechniek terecht ben gekomen, zie ik als een cadeautje na alle ellende die ik meegemaakt heb.’

Second opinion Betty Schrijen

onderging een handamputatie ten gevolge van een auto-immuunaandoening in

2011. Betty was erg ontevreden over haar prothese. Via een voorlichtingsmiddag kwam ze bij De Hoogstraat terecht. Zij voelde zich direct gehoord door de behandelend arts en de instrumentmaker. Ook haar man werd in het proces betrokken. Er werd naar haar geluisterd en wat zij wilde met de prothese stond centraal.

030 258 1811

www.dehoogstraatorthopedietechniek.nl

[email protected]

De kracht van de aanpassing AANZ004_Advertentiepag.indd 38

28-08-15 15:33

Puzzel

Prijzen De oplossing van de puzzel dient uiterlijk 10 oktober 2015 bij ons binnen te zijn. U kunt de uitkomst, uitsluitend op een briefkaart, zenden aan: Puzzelredactie AanZet, Postbus 850, 3800 AW Amersfoort. De goede inzenders loten mee naar een fraaie prijs. De oplossing van puzzel nr. 3 is ‘zomersproet’ Prijswinnaar: Mw. H. Oude Breuil uit Almelo Hartelijk gefeliciteerd!

WOORDZOEKER Onderstaande woorden zijn in alle mogelijke richtingen in het diagram verborgen. De letters mogen meer dan eenmaal gebruikt worden. De overgebleven letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing.

AANNEMING ACTIEGROEP AGENT BANKETLETTER BELASTINGVRIJ BRAAKSEL BRETEL CHIPS CHOCOLADEMELK COLLEGE DREIGEMENT ECHTSCHEIDING EFFECTIVITEIT EPISTEL GASVELD GEVANGENE

PROMOTIETEAM PUPIL SCOREBLOC SERGE SIRENE TEINT THEEPOT THEOLOGIE VOLGORDE WARENWET WASEM WATERSTAAT WIJNBOER ZEESPIEGEL

GEVOELIG GRATIE HERDENKING IMMIGRANT INGRIJPEN INTERESSEREN INVULLING KERMISVERMAAK KOMIJN MALLOOT NICOTINEARM ONONTBEERLIJK PELSROB POLDERBESTUUR POPCORN POPPROGRAMMA

E

F

F

E

C

T

I

V

I

T

E

I

T

C

A

H

B

C

E

E

H

R

H

O

T

N

M

N

P

O

F

G

G

A

H

E

I

G

O

L

O

E

H

T

M

L

I

N

E

N

N

T

P

T

G

G

S

M

C

E

E

B

I

I

S

N

I

K

S

O

A

O

E

E

N

R

O

E

E

L

G

Z

T

M

E

C

L

R

R

G

V

E

I

R

L

L

P

E

R

A

E

T

H

D

G

I

A

S

A

O

C

U

A

E

O

E

A

N

L

E

E

E

E

S

S

C

N

V

O

S

D

T

T

T

N

E

I

R

P

E

V

S

T

N

G

P

T

E

E

E

S

A

T

D

B

R

E

E

O

I

L

I

E

I

I

W M

R

A

T

I

E

K

IJ

L

R

E

E

B

T

N

O

N

O

E

B

E

N

S

T

I

D

S

G

L

O

T

G

E

E

E

T

L

R

G

T

P

W

K

E

R

M

I

S

V

E

R

M

A

A

K

I

U

M

A

L

L

O

O

T

G

R

N

A

I

W

R

O

P

U

A

L

D

R

E

O

B

N

IJ W W

A

S

E

M

N

R

O

C

P

O

P

P

R

O

G

R

A

M

M

A

IJ

B

C

H

E

R

D

E

N

K

I

N

G

R

IJ

P

E

N

© Sanders puzzelboeken, Vaassen

Ango AanZet

AANZ004_39_Puzzel.indd 39

| 39

28-08-15 14:50

€YYb€É8½ ²b½}bÂF€bY½l

Ì/X[HODQGKXL]HQ Ì.OHLQVFKDOLJHFDPSLQJ Ì9HUKDUGHFDPSHUSODDWVHQ Ì8QLHNHJURHSVEXQJDORZV Ì/RZEXGJHWVWXGLR¶V Ì:LMEHVFKLNNHQRYHUHHQSDUNHQFHQWUXPJHERXZGLH  UROVWRHOWRHJDQNHOLMN]LMQ Ì,QGHFDWHJRULHsQODQGKXL]HQEXQJDORZVHQJURHSVEXQJDORZV  KHEEHQZLMWHYHQVDDQJHSDVWHDFFRPPRGDWLHV

Rust, R u i mte en Natuur in Midden Drenthe!

Word lid van de Ango voor € 50,00 per jaar · Financieel advies De Ango helpt bij belastingaangifte · Belangenbehartiging De Ango behartigt ook uw belangen! · Sociaal Juridisch advies Een adviseur kan ook úw vraag beantwoorden · Lotgenotencontact Het gevoel dat je er niet alleen voor staat · Ango Fonds De Ango maakt het leven net een beetje makkelijker · Ledenvoordeel En ontvang AanZet gratis, als onderdeel van uw lidmaatschap Lid worden? · Meld u aan via de ‘word lid’-knop op www.ango.nl · Geen internet? Bel tijdens kantooruren 033-4654343 De Ango is een algemene landelijke vereniging van, voor en door mensen met een beperking en chronisch zieken en komt op voor hun belangen. De Ango doet dit door te informeren, adviseren en door individuele hulp en collectieve belangenbehartiging. Onder de naam Handicap.nl organiseert de Ango jaarlijks een landelijke collecte.

AANZ004_Advertentiepag.indd 40

28-08-15 15:33