[BERICHTGEVING OVER PSYCHOSOCIALE PROBLEMEN]
AANZET MEDIA-AANBEVELINGEN
Psychosociale problemen in de lift Nog nooit worstelden zoveel Belgen met geestelijke problemen. De voorbije jaren is het aantal mensen met emotionele, sociale en psychische problemen opvallend gestegen. Dat blijkt uit de Nationale
Gezondheidsenquête 20131, waarbij in opdracht van de
overheid ruim tienduizend mensen zijn ondervraagd. De meest in het oog springende bevinding uit deze enquête, is een duidelijke verslechtering van de psycho-emotionele toestand van de Belgische bevolking in de afgelopen vijf jaar. Als je 3 Belgen 2 rond een tafel plaatst, zal gemiddeld één van hen doorheen zijn leven ooit geconfronteerd worden met psychische of sociale problemen, die erg zwaar kunnen wegen.
Een leven zonder moeilijkheden, tegenslag of lasten is een illusie. Iedereen maakt weleens een moeilijke
periode door. Die fases
komen en gaan. Soms hangen ze samen met leeftijd (puberteit, midlife, ouderdom). Soms met bepaalde ingrijpende gebeurtenissen (rouw, ontslag, relatiebreuk, problemen met kinderen of familie, gezondheid, geldzorgen,…), soms zijn ze er gewoon, zonder duidelijk aantoonbare oorzaak. Omwille van kleine of grote zorgen, geeft één op drie personen (32%) aan zich slecht
in zijn
vel te voelen. 32 % van de Belgen heeft immers “psychische problemen” : steeds meer mensen spreken over een slaaptekort vanwege zorgen, voelen zich gespannen, ongelukkig of verdrietig, hebben het gevoel constant onder druk te staan, kampen met angsten of depressies. Eén op tien mensen kampt met angststoornissen, 15% ziet signalen van depressieve gevoelens en 30% rapporteert slaapproblemen. 13% neemt slaap-en kalmeringsmiddelen en 8% antidepressiva. Personen met een lager opleidingsniveau blijken
kwetsbaarder
voor emotionele en
psychosociale problemen: onwelbevinden, emotionele problemen, zelfmoordgedragingen en het gebruik van psychotrope geneesmiddelen komen meer voor bij de laagst opgeleiden. Vrouwen hebben vaker geestelijke gezondheidsproblemen dan mannen.
1
Gezondheidsenquête 2013. Rapport 1: Gezondheid en Welzijn - Geestelijke gezondheid. Van der Heyden J. Charafeddine R. (ed.). WIV-ISP, Brussel, 2014 2
Feiten en cijfers - Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid (VVGG) Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 1
Bovendien blijkt dat de Vlaming heel wat mensen in
de nabije omgeving kent met
3
psychische problemen. Zo heeft iets meer dan de helft van de Vlamingen een gezinslid met psychische problemen en kent twee derde van de Vlamingen iemand in de vriendenkring met psychische problemen. Kortom, 9
op 10 Vlamingen kreeg op de één of andere manier ooit te maken met psychische
problemen, hetzij zelf, hetzij via een gezinslid of vriend. Wat betekent dat we er allemaal mee geconfronteerd worden – direct (we maken zelf een moeilijke periode door) of indirect (als collega, familielid, buur, vriend,… ) . Slechts 9% kwam nooit eerder in aanraking met psychische problemen. De huisarts ziet vrijwel dagelijks mensen met psychosociale problemen. Deze patiënten presenteren zich in eerste instantie met diverse, al dan niet functionele, somatische klachten. Daarnaast voelen ze zich moe, somber, of angstig, hebben ze (ingrijpende) gebeurtenissen meegemaakt en dreigen ze nu op verschillende levensgebieden vast te lopen. Patiënten met psychosociale problematiek consulteren langer en frequenter en presenteren meer klachten. Ongeveer 8% van het totaal aantal diagnoses dat wordt gesteld in de huisartspraktijk betreft een psychische of sociale diagnose. Daarnaast komt het regelmatig voor dat somatische klachten een psychosociale achtergrond hebben. Huisartsen geven zelf aan dat gemiddeld bij 20% van de consulten psychische
of sociale problematiek een rol speelt.4 Psychische en sociale problemen kunnen leiden tot een maatschappelijke en economische kost en zijn een uiting van een complexe, snel evoluerende samenleving die onder druk staat. De samenleving, het verdunnend sociaal weefsel en de welvaartstaat zetten een enorme
druk op mensen. Voor velen gaat het te vlug, is het te moeilijk, of ze staan er te veel alleen voor. Psychisch en mentaal welzijn zijn determinerende factoren van geluk, welvaart en vooruitgang .
3
Stigmatisering t.a.v. psychologische problemen: ervaringen en attitudes in Vlaanderen. Prof. Dr. Chantal Van Audenhove – Lucas – KU Leuven, oktober 2014 4 Wat vinden huisartsen belastend aan psychosociale zorg en hoe kan deze belasting verminderd worden? Leen Wackenier, Universiteit Gent, Masterproef Huisartsgeneeskunde, 2013-2014 Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 2
Een samenleving waarin zoveel mensen zich slecht in hun vel voelen, is geen gelukkige samenleving. De achterliggende oorzaak is niet eenvoudig, maar een complex gegeven, de oorzaken zijn vaak breed en diepgeworteld.
Demografische, sociale en economische evoluties in onze snel veranderende samenleving hebben ontegensprekelijk een invloed op onze geestelijke gezondheid en welbehagen. De vergrijzing zet zich steeds verder. Vandaag is één op de twintig 80 jaar of ouder, tegen 2050 wordt dat minstens één op tien. Concreet moet ons land rekenen met 800.000 80-plussers extra tegen 2050, het Vlaamse Gewest met een half miljoen extra. Meer dan waar ook is in Vlaanderen het vraagstuk van de balans tussen draagkracht en draaglast aan de orde. De familiale zorgindex die de ratio uitdrukt tussen het aantal 80-plussers en de leeftijdsgroep tussen 50 en 59 jaar, gaat vanaf 2025 sterk stijgen. Zulke maat reflecteert de verwachte tekorten in de informele zorg.5 Onze huidige maatschappij heeft een verscheidenheid aan samenlevingsvormen met een daling van het aantal kerngezinnen en een toename van nieuwe en complexe samenlevingsvormen. Gedurende de volgende decennia zal het aantal alleenstaanden stijgen. Het aantal alleenstaande huishoudens stijgt met 50,5 % in 2060 ten opzichte van 2013. Die stijging wordt verklaard door de vergrijzing maar ook door het toegenomen aantal personen op actieve leeftijd die in een alleenstaand huishouden leven (uit vrije keuze, na een scheiding,...). Ook het aantal eenoudergezinnen neemt toe (+37 % in 2060 ten opzichte van 2013). Die twee trends leiden tot
gezinsverdunning en een daling van de gemiddelde gezinsgrootte in België. 6 Niet alleen demografische
ontwikkelingen kunnen een invloed hebben op ons geestelijk welbevinden. Ook een aantal sociale evoluties beïnvloeden het welzijn van de Vlaming. De manier waarop we omgaan met tijd en ruimte is grondig veranderd : het gaat en het moet allemaal sneller. De veranderingen op het vlak van informatie en communicatie gaan door op een hels tempo. Individualisering en inkrimping van de familiale en sociale ondersteuning leggen eveneens druk op vele mensen.
5
De nieuwe ‘bevolkingsvooruitzichten 2007–2060’ Een vergelijking met vorige prognoses – SVR-rapport, Studiedienst van de Vlaamse Regering - Edwin Pelfrene - 2009 6 Demografische vooruitzichten 2013-2060, Bevolking, huishoudens en prospectieve sterftequotiënten Federaal Planbureau en Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, Brussel, maart 2014. Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 3
Uit een recente analyse van de sociale indicatoren door de Federale Overheidsdienst (FOD) Sociale Zekerheid, blijkt dat armoederisico daalt voor ouderen maar stijgt voor sociaal zwakke groepen op actieve leeftijd. 14% van de bevolking van 0 tot 59 jaar maakt deel uit van een gezin zonder betaald werk. Dit cijfer behoort tot de hoogste in de EU en is, na een lichte daling vóór de crisis, opnieuw gestegen.7 Deze maatschappelijke
tendensen kunnen een weerslag hebben op het
psychosociaal welzijn van mensen en verstoren soms het geestelijk en sociaal evenwicht. Door al deze economische, sociale en demografische evoluties, dreigen de zwakkeren in de samenleving gemarginaliseerd te worden. In het Beleidsplan Geestelijke Gezondheidszorg Vlaanderen staat het veelzeggend spreekwoord: “wat te voet gekomen is, gaat niet te paard weer weg”. Iets wat langzaam ergens insluipt, heb je niet zomaar weer veranderd. 8
Belang van preventie: praten helpt Vlamingen staan bekend als gesloten: ze houden hun problemen voor zichzelf, ze kroppen hun gevoelens op. “Wie in een dipje zit, moet zich gewoon vermannen,” is vaak de teneur. Niet bij de pakken blijven zitten, dan gaat het sneller voorbij. Volgens de volksaard zijn Vlamingen nu eenmaal ‘binnenvetters'. In onze samenleving is praten over onze gevoelens , geestelijke gezondheid en psychische klachten nog
taboe. Bijna 60%9 van wie psychische problemen heeft, zoekt daarvoor geen hulp. Personen met psychische kwetsbaarheid stappen te
laat (of helemaal niet) naar de hulpverlening.
7
Evolutie van de sociale situatie en van de sociale bescherming in België Monitoring van de sociale situatie in België en de vooruitgang op het vlak van de sociale doelstellingen en prioriteiten van het Nationaal Hervormingsprogramma en het Nationaal Sociaal Rapport. FOD Sociale Zekerheid – april 2015 8 Beleidsplan Geestelijke Gezondheidszorg Vlaanderen, Kabinet van Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Jo Vandeurzen – november 2010 9 Feiten en cijfers - Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid (VVGG) Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 4
Uit onderzoek blijkt dat een substantieel deel van de Belgische bevolking eerder negatieve attitudes heeft tegenover geestelijke gezondheidszorg. Deze negatieve perceptie verhoogt de drempel tot het zoeken naar hulp. 10 Nochtans verdienen deze problemen zorg en aandacht. Daarom moeten we ze ook durven te benoemen. Aanvaarden dat psychosociale problemen deel uitmaken van het leven van veel mensen is een eerste stap om er zorgzaam en begripvol mee te leren omgaan. Wat doet een mens als hij zich grieperig voelt of tandpijn heeft, of als zijn rug het laat afweten ? Als iemand te kampen krijgt met een lichamelijk probleem, is het heel normaal om hulp in te schakelen. Hulp inschakelen voor een psychosociaal probleem is voor veel mensen minder vanzelfsprekend. In de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat er in de geestelijke gezondheid moet geïnvesteerd worden. Preventie
en vroegdetectie van geestelijke gezondheidsproblemen staan
steeds voorop.
Praten is de eerste stap om iets te doen aan levensmoeilijkheden. Praten over een probleem voorkomt vaak erger. Tijdig over moeilijkheden praten kan verdere escalatie van problemen voorkomen. Problemen die anders dreigen vast te roesten, worden losgeweekt. Contact met anderen vergroot de kans op levenskwaliteit.
Praten lucht op. Wanneer je pijn hebt of ergens over piekert, op de momenten dat je je alleen voelt of juist blij. Het hardop uitspreken wat je dwars zit, is vaak al een stap in de goede richting. Door te praten, kan je tot een nieuw inzicht komen, dat je weer op weg helpt. Veel wetenschappers komen tot dezelfde conclusie: door woorden te zoeken voor wat er in je omgaat, maak je vage gedachten concreet. Verwarde gevoelens worden concreet en krijgen een naam. Over je gevoelens praten is geen teken van zwakte. Het is juist een goede manier om voor jezelf te zorgen. Door je gevoelens te benoemen en je gedachten te verwoorden kan je er afstand van nemen. Het simpele feit dat iemand naar je luistert, maakt dat je je gesteund voelt en minder eenzaam. Ergens over praten helpt zaken in perspectief plaatsen, biedt emotionele ruggensteun en versterkt het zelfbeeld.
10
Holding up a sociological mirror to the mental health treatment gap. Elise Pattyn, Doctoraatsverhandeling in de sociologie, 2014 , Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 5
Belang van telefonische en chathulpverlening: non-stop laagdrempelige bereikbaarheid, opvang en ondersteuning Voor acute lichamelijke problemen, kunnen we terecht op de spoeddiensten van onze ziekenhuizen. Ook voor acute geestelijke noden en crisisopvang, staat een spoeddienst dag en nacht klaar. Tele-Onthaal biedt mensen telefonische en chathulp op die momenten in het leven wanneer het moeilijk gaat. Bij Tele-Onthaal kan je over alles praten – alles waar je mee zit, wat je kwijt wil, waar je twijfels over hebt. Tele-Onthaal luistert naar alle kleine of grote zorgen, muizenissen of zware problemen, naar elk verhaal. Als algemene
en laagdrempelige hulplijn, biedt Tele-Onthaal sinds 50 jaar
iedereen de kans om in vertrouwen te praten: over de meest uiteenlopende onderwerpen, anoniem, gratis, de klok rond, 7 op 7. In het holst van de nacht, in de vroege ochtend of op een feestdag. Tele-Onthaal is een onmisbare schakel
in preventie en vroegdetectie van
geestelijke gezondheidsproblemen. Eerste opvang en ondersteuning bieden in een vroeg stadium van de probleemwording, zodat voorkomen wordt dat probleemsituaties escaleren is van prioritair belang. Door de oproeper de nodige tijd en aandacht te geven, door in vertrouwen te luisteren en mee te leven of door te verwijzen naar de meest geschikte professionele hulpverlening.
Een 106-gesprek kan helpen om op een constructieve manier met moeilijkheden om te gaan, om bij zichzelf kracht te hervinden. Tele-Onthaal helpt mensen zoeken naar ankerpunten in de eigen onmiddellijke omgeving. Tenslotte verwijst Tele-Onthaal oproepers indien nodig door naar de geschikte professionele hulpverlening. Een goede toeleiding naar een meer gespecialiseerde hulpverlening staat daarbij centraal.
voorportaal, de eerste stap naar andere instanties. Tele-Onthaal kan ook verwijzen naar meer gespecialiseerde hulp. Tele-Onthaal staat aan het begin van de keten van organisaties in de gezondheids- en welzijnszorg. De kernopdracht van Tele-Onthaal is eerstelijnswelzijnswerk : eerste Als generalistische algemene hulplijn, is Tele-Onthaal een
opvang en ondersteuning bieden.
Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 6
Door het laagdrempelige en anonieme aanbod is Tele-Onthaal dikwijls de eerste stap richting hulp. In de eerste plaats biedt Tele-Onthaal een vertrouwelijk gesprek, een luisterend oor. Vaak is dit al voldoende.
Het ‘luisterend oor/oog’ van Tele-Onthaal vindt zijn vertaling in de aanpak van de
hulpverlenende gesprekken: medewerkers laten de oproeper op verhaal komen, ventileren, emoties luchten ( in 47.2% van de gesprekken volstaat dit) en bieden opvang en ondersteuning (29.10% van de oproepen) . In mindere mate wordt gewerkt naar inzicht, perspectieven of wordt er gestimuleerd tot actie. De Tele-Onthaal medewerkers profileren zich niet als ‘inhoudelijk deskundigen’, het accent binnen onze werking ligt immers niet op informatie en advies, maar op opvang en ondersteuning. Waar nodig verwijzen we, in samenspraak met de hulpvrager, door naar andere organisaties. De medewerkers van Tele-Onthaal werden hiertoe goed opgeleid en getraind en beschikken over een uitgebreide up-to-date sociale kaart. Door de provinciale werking van de vijf Tele-Onthaaldiensten krijgt de oproeper de gepaste toeleiding naar de juiste regionale informatie. In bijna
een kwart van de gesprekken (22.6%11) van de gesprekken, wordt de oproeper doorheen het gesprek doorverwezen naar andere organisaties of gespecialiseerde dienstverlening. Tele-Onthaal neemt een belangrijke verwijsfunctie op zich en levert zo een bijdrage om de gepaste hulp in te schakelen om erger te voorkomen. De oproeper wordt voornamelijk doorverwezen naar de huidige professionele begeleiding, het eigen sociaal netwerk, maar ook naar welzijnsdiensten als CAW’s, Centra Geestelijke Gezondheidzorg, arts of justitiële sector.
Twee derde van de oproepers belt buiten de kantooruren, dat wil zeggen 's avonds, 's nachts en in het weekend. Slechts een derde belt binnen de gewone kantooruren. Mensen maken dus ruimschoots gebruik van de permanente bereikbaarheid, waaruit we kunnen afleiden dat de aanwezigheid van Tele-Onthaal vooral belangrijk is als de meeste andere hulpverleningsdiensten gesloten zijn. Tele-Onthaal kent geen sluitingsuren en is bereikbaar in de vroege ochtend, het holst van de nacht of op een feestdag. Crisissen of moeilijke momenten kunnen zo overbrugd worden. Zo creëert Tele-Onthaal vaak een vangnet
rond professionele
zorg.
11
Jaarcijfers 2014 – Federatie van Tele-Onthaaldiensten in Vlaanderen Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 7
Telefonische en online hulpverlening is een belangrijke pijler in de eerste opvang van psychosociale problemen in Vlaanderen. Belangrijke troeven zijn daarbij:
Anoniem en vertrouwelijk: een klankbord vinden bij iemand die je niet
persoonlijk kent, geeft voor vele oproepers een vertrouwelijk gevoel. Een gesprek van mens tot mens creëert bovendien échte aandacht en nabijheid. Het anonimiteitsprincipe maakt de drempel voor oproepers zeer laag: het creëert een ruimte van veiligheid waardoor mensen zaken kunnen uitspreken die ze anders niet of nog niet zouden toevertrouwen aan iemand anders. Juist door de anonimiteit durven mensen te spreken over huwelijksmoeilijkheden, mishandeling, incestervaringen, zelfdodingsgedachten,… Ze hoeven niet beschaamd te zijn voor wat ze ervaren en hoe ze erover denken en voelen. En ook al zijn oproepers misschien bezig met de vraag hoe ze overkomen, er blijft het gegeven dat, eens het gesprek beëindigd, er geen verdere relatie is tussen de anonieme medewerker en de hulpvrager. Het gevoel dat niemand weet van het gesprek, kan bevrijdend werken en dus een motivatie zijn om (herhaaldelijk) contact op te nemen met telefonische en onlinehulpverlening.
Toegankelijk: bellen of chatten is heel laagdrempelig, de oproeper hoeft zich
niet te verplaatsen, men kan vanuit zijn eigen huis, vanaf een zelfgekozen plaats, van overal contact zoeken met de telefonische of onlinehulpverlening.
Onmiddellijkheid: door de permanente bereikbaarheid, kan de oproeper onmiddellijk zijn verhaal kwijt. Deze onmiddellijke beschikbaarheid - dag en nacht, zonder sluitingsuren en feestdagen- is een geruststelling voor vele oproepers.
Deskundige hulp aanreiken en de rol van de media Vele mensen zetten de stap naar gepaste hulp niet (tijdig) omdat ze onvoldoende weten waar ze terecht kunnen. De nood
aan goede, betrouwbare en begrijpelijke
informatie is groot. Het zorglandschap in Vlaanderen is zo versnipperd dat mensen hun weg niet vinden. Het is van groot belang dat kwetsbare mensen snel de weg naar hulp vinden. Dat er tijdig deskundige hulp aangereikt wordt, al van bij het begin, alvorens problemen gaan escaleren.
Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 8
Een goede toegankelijkheid van de geestelijke gezondheidszorg is een uitermate belangrijke beschermende factor en werkt preventief. Een permanent aanbod van hulpverlening is belangrijk: een grote crisis of klein dipje houdt geen rekening met openingsuren. Vandaar het belang
van laagdrempelige, 24u/24
eerstelijns hulplijnen met een non-stop bereikbaarheid. Telefonische en chathulplijnen hebben een belangrijke preventieve werking en stimuleren de zelfredzaamheid van de bellers. Uit Nederlands 12 onderzoek blijkt dat een groot deel van de bellers naar een hulplijn gestimuleerd worden om zelf initiatieven te nemen om problemen op te lossen. Het geven van anonieme aandacht op afstand wordt ervaren als positief voor het welbevinden van mensen. De media kunnen bij dit alles een belangrijke hefboom zijn en zo een belangrijke rol opnemen als partner
in preventie.
Cruciaal is het vermelden van
een universeel hulpaanbod bij psychosociale berichtgeving. Concreet betekent dit : systematisch verwijzen naar het nummer van de algemene telefonische en chathulpverlening, als ondersteuning en opvang voor moeilijke momenten
Tele-Onthaal is in Vlaanderen de enige algemene hulplijn voor psychosociale problemen. Tele-Onthaal kreeg van de Vlaamse overheid immers de opdracht om op permanente basis algemene hulpverlening en crisisopvang te verstrekken via de telefoon of chat en eventueel door te verwijzen naar andere diensten.
12
De betekenis van aandacht. Een onderbouwing van het werk van Sensoor. Verwey-Jonkers Instituut 2012 Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 9
Tele-Onthaal is erkend en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse overheid als Algemeen Welzijnswerk. Het algemeen welzijnswerk (AWW) onderscheidt zich van de andere welzijnssectoren door de
laagdrempeligheid: iedereen kan met een zorgvraag bij het AWW aankloppen. Het AWW heeft dan ook tot taak in te staan voor het onthaal van alle hulpvragers en heeft een belangrijke preventieve opdracht, namelijk de instroom van hulpvragen naar de zwaardere zorgsectoren filteren en kanaliseren. Tele-Onthaal is te bereiken, anoniem, dag en nacht op het gratis telefoonnummer 106. Chatten met Tele-Onthaal kan 7 dagen/7 dagen, elke avond en op woensdagnamiddag. De vrijwilligers van de vijf Tele-Onthaaldiensten in Vlaanderen beantwoorden jaarlijks meer dan 113.000
oproepen,
zo’n 300 gesprekken per dag. Naar analogie van de vermelding van de Zelfmoordlijn1813 bij berichtgeving rond suïcide, geldt onderstaande aanbeveling bij berichtgeving over psychosociale problemen in de samenleving:
VERMELD STEEDS HULPLIJN 106 EN WEBSITE WWW.TELE-ONTHAAL.BE BIJ BERICHTGEVING OVER PSYCHOSOCIALE PROBLEMEN IN DE SAMENLEVING ”
Je verhaal doen of hulp nodig ? TELEFOON 106 : gratis,anoniem,24u24
CHAT : www.tele-onthaal.be De lezer/kijker die mogelijk geraakt wordt door de inhoud van het bericht, krijgt door de vermelding onmiddellijk een toeleiding naar hulp - die bovendien non-stop bereikbaar is - zonder er zelf naar te moeten zoeken. In het hulpverleningslandschap is dit zowel voor de lezer als de journalist geen evidentie. De hulpverlening wordt zo veel toegankelijker.
Door bij berichtgeving rond psychosociale problemen systematisch een universele telefonische en online hulplijn als hulpbron te vermelden, wordt deze hulpverlening veel toegankelijker. Bovendien wordt op die manier “praten” als belangrijke preventieve hulpbron een evidentie.
Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 10
Mogelijke thema’s Een leven zonder lasten is een illusie. Iedereen maakt weleens een moeilijke periode door. Die fases komen en gaan. Soms hangen ze samen met leeftijd (puberteit, midlife, ouderdom). Soms met bepaalde ingrijpende gebeurtenissen (rouw, ontslag, relatiebreuk, gezondheid), soms zijn ze er gewoon, zonder duidelijk aantoonbare oorzaak. Ook uw medium bericht regelmatig over psychosociale problemen in de samenleving.
Hulp aanreiken rond allerlei psychosociale thema’s werkt preventief. De meest voorkomende gespreksonderwerpen bij Tele-Onthaal zijn: relatiemoeilijkheden, (psychische)gezondheidsproblemen en eenzaamheid. Zowel in de telefoongesprekken, als in de chat zijn relaties het voornaamste gespreksonderwerp: van partnerrelaties, over relaties met gezin en familie, tot de bredere omgeving. Spanningen, conflicten, scheiding, onbegrip, gemis en verlies zijn de voornaamste thema’s waar de oproeper het wil over hebben, ofwel binnen een relatie, het gezin, de buurt, het werk of vrienden.
(Psychische) gezondheid is dan weer het tweede belangrijkste gepreksthema. Voornaamste onderwerp is daarbij depressie, naast angsten en fobieën, ziektes en pijn.
Eenzaamheid en tekort aan sociale contacten is tenslotte een thema waar veel oproepers van wakker liggen.
Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 11
Vermelden van het hulpaanbod van Tele-Onthaal is aangewezen bij onderstaande psychosociale thema’s :
Verdere aanpak en opvolging Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin wenst samen met bevoegd minister voor media, Sven Gatz, Tele-Onthaal en de journalistenvereniging na te denken over het concretiseren van aanbevelingen voor het kwaliteitsvol berichten over psychosociale problemen in de samenleving. Deze opvolgin wordt gepland in het najaar van 2015. Berichtgeving rond psychosociale problemen. MEDIA AANBEVELINGEN | 12