Aanvraag bouwvergunning NEN-normen in de praktijk Is het mogelijk een bouwvergunning te verkrijgen zonder dat u NEN-normen koopt en toepast? Hoe gaat het in de praktijk? De meest relevante NEN-regeltjes, zaken die u tegenkomt bij een aanvraag bouwvergunning, zijn voor u op een rijtje gezet. Letterlijke teksten uit het ‘Besluit Indieningsvereisten aanvraag bouwvergunning’ een onderdeel van de Woningwet, zijn cursief weergegeven. Op grond van artikel 44, eerste lid, van de Woningwet wordt een aanvraag om bouwvergunning getoetst aan het Bouwbesluit 2003, de gemeentelijke bouwverordening, het bestemmingsplan, de welstandsnota en, voorzover van toepassing, op de beschikbaarheid van een monumentenvergunning. Echter, niet alle bouwwerken hoeven in alle omstandigheden en op alle punten aan deze eisen te voldoen. Om die reden is in de aanhef van het eerste lid van artikel 4 van dit besluit bepaald dat alleen die gegevens en bescheiden hoeven te worden verstrekt die nodig zijn gelet op de bij of krachtens de wet voor het betreffende bouwwerk geldende eisen. Het Bouwbesluit 2003 is altijd van toepassing, maar niet alle eisen van het Bouwbesluit 2003 zijn op alle bouwwerken van toepassing. Het Bouwbesluit 2003 kent eisen die samenhangen met de gebruiksfunctie van een bouwwerk. Bevat het Bouwbesluit 2003 geen eisen met betrekking tot de gebruiksfunctie, dan hoeven daar geen gegevens of bescheiden van te worden verstrekt. Volgens de gegevens gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er over het jaar 2006 de navolgende bouwvergunningen verleend: - t.b.v. woongebouwen 12.746; - t.b.v. totaal bedrijfsgebouwen 5.296; - t.b.v. overige gebouwen 863. De verleende bouwvergunningen voor woongebouwen hebben hierbij betrekking op in totaal ruim 72.000 nieuwbouwwoningen alsmede verbouwactiviteiten ten behoeve van de woningvoorraad groot 6.912.405 woningen voor het jaar 2006 (conform cijfers / publicaties CBS). In alle gevallen, voor ieder type bouwvergunning, is een aanvrager gehouden specifieke gegevens aan te reiken die aan specifieke NEN-normen moeten voldoen overeenkomstig het Besluit Indieningsvereisten en/of De Regeling Bouwbesluit of het Bouwbesluit 2003. In de toelichting op Artikel 4 Besluit Indieningsvereisten aanvraag bouwvergunning (bij aanvraag te verstrekken gegevens en bescheiden) is het volgende bepaald: Het is de aanvrager vrij te bepalen op welke wijze aannemelijk wordt gemaakt dat het bouwen waarop de aanvraag betrekking heeft voldoet aan de bij of krachtens de wet voor dat bouwen gestelde eisen. Dit kan door middel van toepassing van de geldende NEN-normen, Nederlandse Praktijkrichtlijnen, erkende kwaliteitsverklaringen, toepassing van materialen met een CE-markering of anderszins, mits daarmee het voldoen aan de gestelde eisen maar jegens burgemeester en wethouders aannemelijk kan worden gemaakt.
1
Om aan burgemeester en wethouders aannemelijk te kunnen maken dat aan de gestelde eisen is voldaan dienen de specifiek gestelde NEN-normen, gesteld in het Besluit Indieningsvereisten en/of het Bouwbesluit 2003 te worden toegepast. Deze specifieke NENnormen hebben betrekking op bepalingsmethoden. Alleen door deze bepalingsmethoden te volgen kan aan de gestelde eisen worden voldaan. Indien niet aan de gestelde eisen wordt voldaan dan zal er geen bouwvergunning worden verleend.
Hoofdstuk 1. Bij een aanvraag om bouwvergunning aan te leveren gegevens en bescheiden § 1.1 Algemene gegevens en bescheiden g. … een raming van de bouwkosten als bedoeld in het normblad NEN 2631; § 1.2 d. … Opgave bruto-inhoud in m3 en bruto-vloeroppervlak in m2 van het (deel van het) bouwwerk waarop de aanvraag betrekking heeft; Hierbij gelden de navolgende begripsbepalingen volgens Hoofdstuk 0. -
Bruto-inhoud: bruto-inhoud als bedoeld in NEN 2580; Bruto-vloeroppervlakte: bruto-vloeroppervlakte als bedoeld in NEN 2580;
§ 1.2.3 Gegevens en bescheiden ten behoeve van toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 met betrekking tot constructieve veiligheid 1. Gegevens en bescheiden waaruit blijkt dat het bouwwerk voldoet aan de gestelde eisen in relatie tot: a. Belastingen en belastingcombinaties (sterkte en stabiliteit) van alle (te wijzigen) constructieve delen van het bouwwerk alsmede van het bouwwerk als geheel; b. De uiterste grenstoestand van de bouwconstructie en onderdelen van de bouwconstructie. Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 6700-serie. § 1.2.4 Gegevens en bescheiden ten behoeve van toetsing aan overige voorschriften van het Bouwbesluit 2003 a. De EPC, thermische eigenschappen van de toegepaste uitwendige scheidingsconstructie en de beperking van de luchtdoorlatendheid, bedoeld in hoofdstuk 5 van het Bouwbesluit 2003; De overheid heeft de EPC per 1 januari 2006 aangescherpt: EPC voor woningbouw is van 1,0 naar 0,8 gebracht. Om de EPC te kunnen berekenen moet NEN 2916 en NEN 5128 worden geraadpleegd. De gespecificeerde berekening die in deze NEN-normen is aangegeven dient te worden gevolgd. Er is geen andere berekeningswijze voor de EPC. Alleen de in deze NEN-norm gedicteerde berekeningswijze geeft de vereiste waarde, de waarde die getoetst wordt aan de door de overheid gestelde grenswaarde(n). b.
De karakteristieke geluidwering van de uitwendige scheidingsconstructie, de geluidabsorptie van gemeenschappelijke verkeersruimten, gangen en trappenhuizen ingeval het bouwwerk een woonfunctie heeft. Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 5077.
2
c. De daglichttoetreding; Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 2057. d.
De ventilatievoorzieningen van ruimten, voorzieningen betreffende de afvoer van verbrandingsgassen en aanvoer van verbrandingslucht; Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 1087 (nieuwbouw) of NEN 8087 (bestaande bouw). e. De brandveiligheid en rookproductie van toegepaste materialen; Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 6065 en NEN 6066. f. De brand- en rookcompartimentering; Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 6068 (Weerstand tegen Branddoorslag en Brandoverslag) en NEN 6075 (Weerstand Rookdoorgang). g. De vluchtroutes alsmede de aard en plaats van brandveiligheidsvoorzieningen; Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 2055 (rookmelders). i.
De wateropname van toegepaste materialen van vloer, wand en plafond in sanitaire ruimten; Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 2778. j.
De lucht- en waterdichtheid en vochtwerende voorzieningen van inwendige en uitwendige scheidingsconstructies Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 2778. n.
De inbraakwerendheid, bedoeld in afdeling 2.25 van het Bouwbesluit 2003, van bereikbare gevelelementen; Toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 betekent hierbij toetsing aan NEN 5087 en NEN 5096.
§ 2.2. Eisen aan tekeningen Materiaalaanduiding op bouwkundige tekeningen - Conform NEN 47 Formaat, maatvoering, maatinschrijving, lijnsoorten, arceringen, aanzichten en doorsneden op bouwkundige tekeningen - Conform NEN 2302 Tekeningen van betonconstructie - Conform NEN 3870
3
Vouwen en inhechten van tekeningen - Conform NEN 379 Plattegrondtekeningen - Gebruiksoppervlakte (eisen/gedefinieerd in NEN 2580); - Verwarmde en onverwarmde zones volgens NEN 5128/2916; - Meterruimte (eisen conform NEN 2768).
§ 2.3 Eisen aan berekeningen Eisen algemeen - Symbolen en afkortingen weergegeven conform de voor de verschillende berekeningen geldende NEN-normen. Eisen aan constructieve berekeningen - Schematisering onder toepassing van de van toepassing zijnde NEN-norm(en), inclusief te hanteren belastingsschema’s; - Toerekening materiaaleigenschappen conform van toepassing zijnde NENnorm(en); - Doorsnedegrootheden moeten per constructie onderdeel gemotiveerd (=berekend) zijn; - Verantwoording eigenschappen ondersteuningen; - Berekeningsresultaten per belastingsschema uitwerken volgens toepassing zijnde NEN-norm(en); - Maatgevende waarden aangeven. Eisen aan berekening geluidwering Berekening betreffende geluidsniveau van installaties, geluidwerende voorzieningen, geluidsaborptie van gemeenschappelijke verkeersruimten, gangen en trappenhuizen in woongebouwen en berekeningen van nagalmtijd in verblijfsruimten van onderwijsgebouwen en sportlokalen behorende bij een onderwijsfunctie als bedoeld in artikel 1.1 derde lid, van het Bouwbesluit 2003, contact- en luchtgeluidsisolatie tussen ruimten en van de uitwendige scheidingsconstructie. Deze eisen zijn gedefinieerd in NEN 5077. Toelichting gegevens en bescheiden ten behoeve van toetsing aan bestemmingsplan en/of aan stedenbouwkundige voorschriften bouwverordening (§1.2.1) d. De bruto-inhoud en de bruto-vloeroppervlakte moeten bepaald worden zoals bedoeld in het normblad NEN 2580. § 3.2.4 Punt 2. 2. Met betrekking tot gelijkwaardigheid stelt het Bouwbesluit 2003 in artikel 1.5: Aan een in het tweede tot en met zesde hoofdstuk [van het Bouwbesluit 2003] gesteld voorschrift dat moet worden toegepast om te voldoen aan een met betrekking tot een bouwwerk of een gedeelte daarvan gestelde eis, behoeft niet te worden voldaan, voorzover anders dan door toepassing van dat voorschrift het bouwwerk of het betrokken gedeelte daarvan ten minste dezelfde mate van veiligheid, bescherming van de gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en bescherming van het milieu biedt, als beoogd met het betrokken voorschrift.
4
Met dit artikel voorziet het Bouwbesluit 2003 in de mogelijkheid om, mits binnen het kader van de functionele eisen wordt gebleven, af te wijken van de in het Bouwbesluit 2003 gegeven prestatie-eisen. Redenen voor afwijking van de in het Bouwbesluit 2003 gegeven prestatie-eisen kunnen bijvoorbeeld zijn de aard van het desbetreffende bouwwerk of de toepassing van innovatieve materialen en constructies. De aanvrager die een beroep op dit gelijkwaardigheidsartikel doet moet ten genoegen van burgemeester en wethouders aantonen dat het bouwwerk ten minste een zelfde mate van veiligheid, bescherming van de gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en bescherming van het milieu biedt als is beoogd met het betrokken voorschift. § 3.2.5 Toelichting gegevens en bescheiden ten behoeve van toetsing aan overige voorschriften van het Bouwbesluit 2003 (§ 1.2.4) 1a. Bij de berekening van de engergieprestatiecoëfficient wordt uitgegaan van: - NEN 5128 voor woningen en logiesverblijven; - NEN 2916 voor niet tot bewoning bestemde gebouwen. … De aanlevering van een EPC berekening is van toepassing voor de gebruiksfuncties die afdeling 5.3 van het Bouwbesluit 2003 aanwijst. Bij de bepaling van de EPC moet duidelijk zijn welke gegevens zijn meegenomen in de berekening (bijvoorbeeld rendement van stooktoestellen); n.
Voor in de gevel voorkomende beweegbare constructieonderdelen, welke volgens NEN 5087 behoren tot de voor inbrekers bereikbare zone, geldt dat ze moeten voldoen aan weerstandsklasse 2, bepaald volgens NEN 5096.
§ 3.2.6 Toelichting gegevens en bescheiden ten behoeve van toetsing aan overige voorschriften bouwverordening (§ 1.2.5) e. (e.e.a. heeft betrekking op eisen inzake grondonderzoek) … Het onderzoek dient te bestaan uit de resultaten van een verkennend onderzoek, verricht volgens NEN 5740 … Uit de systematiek van NEN 5740 volgt dat voorafgaand aan het verkennend onderzoek eerst een vooronderzoek volgen NVN 5725 dient te worden uitgevoerd … … De aanwezigheid van asbest in de bodem kan daarbij worden onderzocht door aan het vooronderzoek volgens NEN 5740 een onderzoek volgens NEN 5707 (indien de bodem en grond minder dan 20% puin bevat) respectievelijk NEN 5897 (indien de bodem en grond 20% of meer puin bevat) te koppelen … In iedere verwezen NEN-norm is aangegeven wat op welke wijze moet worden bepaald om tot een specifiek resultaat te kunnen komen. Daar waar het berekeningen betreft dicteert de NEN-norm wat wel en wat niet moet worden meegenomen in de berekening(en). Vervolgens is iedere berekening specifiek voor de betreffende NEN-norm. Alleen door de berekening exact te volgen kan de (grens)waarde worden berekend. De berekeningen vallen niet onder de algemeen gangbare begrippen die vanuit de wiskunde en/of de bouwkunde, (bouw)fysica, mechanica, elektronica of enige andere leer algemeen bekend kunnen worden verondersteld. Alleen door de berekening(en) zoals bepaald in de NEN-normen exact te volgen kunnen grenswaarden worden berekend. Wat wel en wat niet moet worden meegenomen in een berekening alsmede de toe te passen formules zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wat wel en wat niet moet worden meegenomen in een berekening alsmede de toe te passen formule(s) kan men alleen te weten komen door de betreffende NEN-normen te raadplegen. De verwezen NEN-normen zijn dan ook maatgevend voor de uitkomst van een berekening die
5
uitsluitsel moet geven over wettelijk specifiek gestelde grenswaarden. Hiermee is het niet mogelijk een dergelijke berekening, vereist voor het toetsen aan wettelijk specifiek gestelde grenswaarden, op een ander wijze te bepalen dan door het exact toepassen van de verwezen NEN-normen. NEN-normen die bepalingsmethoden bevatten anders dan berekeningen beschrijven wat op welke manier, al dan niet situatie-afhankelijk, dient te worden bepaald. Dit betreft geen beschrijvingen of begrippen die als algemeen bekend kunnen worden verondersteld. Om aan de wettelijk gestelde vereisten te kunnen voldoen moeten de verwezen NEN-normen worden geraadpleegd.
bronnen: - Besluit Indieningsvereisten aanvraag bouwvergunning; - Toelichting op het Besluit Indieningsvereisten aanvraag bouwvergunning; - Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS); - Het Bouwbesluit 2003; - De Regeling Bouwbesluit.
6