Aanpakken bij de bron ! Netwerk ‘stof tot nadenken’ Excursie endotoxinen 21-10-10 Mart Smolders Bedrijfsleider VPB Sterksel Deelnemer netwerk ‘stof tot nadenken’
Praktijkcentrum Sterksel
Netwerk ‘Stof tot nadenken’
Initiatief van en door primaire varkenshouders
Ondernemersgedreven netwerk
Harrie Bloemenkamp initiatiefnemer Geïnspireerd door aspect humane gezondheid (NKAL)
Géén ‘onderzoeks’ -netwerk
Drie activiteiten:
Bewustwording Stimulering gebruik PBM’s Stimulering innovatie bronreductie Praktijkcentrum Sterksel
Samenstelling netwerk
Primaire varkenshouders NKAL VarkensNET Stigas DLV Bedrijfsleven VPB Sterksel WUR
Praktijkcentrum Sterksel
Varkenshouderij in NL Aantal varkens: 10-11 miljoen Aantal bedrijven: 10.000
Toekomst: 4.000 bedrijven? Gemiddeld bedrijf 2,5 x groter Vanuit gegeven situatie ‘koploper’
*
Technische prestatie (investering) = 1 miljoen Milieu (mineralen en emissies) varkens Dierwelzijn (boven EU-norm, invloed maatschappij en recent markt) • •
Praktijkcentrum Sterksel
Bruto productie 4,6 mln
15,4 mln
1,4 mln ton 42,5 kg per persoon
0,8 mln ton Zelfvoorzienin g 222% Praktijkcentrum Sterksel
Soorten varkensbedrijven
Gesloten bedrijf Vermeerderingsbedrijf
Verschillende soorten varkensbedrijven
Vermeerderingsbedrijf
Vleesvarkensbedrijf
brengt varkens groot voor het vlees
Gesloten bedrijf
produceerd biggen
Vleesvarkensbedrijf
vermeerderingbedrijf + vleesvarkens samen
Groot verschil in intensiteit diercontact !
Praktijkcentrum Sterksel
Endotoxinen in varkenshouderij
Steeds meer op kaart irt medewerkers
Een aantal voordelen tav omringende landen
Pelleteren voer Inzet van brijvoedering (1/3 deel vleesvarkens) Directe mestafvoer uit stallen
Ook een aantal ‘controversen’
Mede door netwerk
Dierwelzijn irt stofreductie (biologisch) ‘Hoge emissiereductie’ irt stof in stallen
Behoefte aan nieuwe ‘tools’
‘Enkel’ communicatie onvoldoende Praktijkcentrum Sterksel
Bewustwording
Longtesten op beurzen
Hardenberg Den Bosch
Communicatie in vakpers
Informatieavonden
Praktijkcentrum Sterksel
Bewustwording
Praktijkcentrum Sterksel
Stimulering PBM’s
Uitvoering door HAS Den Bosch Praktijktest op varkensbedrijven Gebruik van 3 PBM’s met 9 typen Enquête van de gebruikers Presentatie van de resultaten Productoptimalisatie
Praktijkcentrum Sterksel
Concrete ideeën bronreductie stof
Praktijkcentrum Sterksel
Waarom nadenken over bronreductie ?
‘Huidige’ bronmaatregelen hebben allen nadelen
Integrale aanpak zeer interessant
Stofzuigen (arbeid, beperkte effectiviteit) Olie vernevelen (olielong?) Water vernevelen (klimaat) Gesloten voersysteem (weinig effectief)
Gezondheid Imago Welzijn Technische resultaten Emissie Kosteneffectiviteit
Innovatie noodzakelijk !
Prioritering op onderzoeksagenda PVV in 2011 Provinciale belangstelling naar integrale oplossing
Praktijkcentrum Sterksel
Raapzaadolie direct op varken
Reeds ervaring uit Engels onderzoek (Osman et. al)
Raapzaadolie: 10 ml/varken/dag ‘Roller’ bij voerbak: -83% (inhaleerbaar stof) ‘Sponzige borstel’: -37% (inhaleerbaar stof)
Ontwikkeling prototypen ? Nog een aantal vragen
Verminderen hoeveelheid olie (effectiviteit?) Kosteneffectiviteit Effecten olie • Voedselveiligheid • Bacteriegroei Praktijkcentrum Sterksel
Raapzaadolie direct op varken (prototype)
Praktijkcentrum Sterksel
Dieren in rust houden tijdens controle
Dieren in rust waarschijnlijk groot effect
Controle tijdens ‘nachtperiode’
Onderzoek pluimveehouderij: licht uit – ca. 80 %
Ervaringen Harrie Bloemenkamp zeer positief Omzetten van dag en nachtperiode
Controle met rood licht ?
Voor varken niet zichtbaar
Praktijkcentrum Sterksel
Afzuigen voerbak
Geen effectiviteit afdekken voerbak (Roelofs en Binnendijk, 2000)
Lucht komt in stal door inbrengen voer
Afzuigen van de lucht noodzakelijk
Afzuigen rechtstreeks vanuit voerbak Bij ‘lossen’ voer Afzuigen luchtvolume voer
Praktijkcentrum Sterksel
Afzuigen voerbak
Praktijkcentrum Sterksel
Voerhandling
Voer na productie stofvrij
Door transport ontstaan ‘breuken’
Bulktransport Inblazen silo Transport door bedrijf
Aanpassing voer of systeem ?
Uitdaging mengvoerindustrie? Uitdaging equipementleveranciers Praktijkcentrum Sterksel
Interne luchtzuivering
Filtertechniek
Ionisatie met opvang
Olie/water vernevelen
Andere mogelijkheden ?
Praktijkcentrum Sterksel
Meting met de Dust Track (leveranciersmeting)
Varkenshouderij Arie Hoof - DT 7 Varkensschuur - Voor installatie
Varkenshouderij Are Hoof - DT 4 varkensstal met FF - Na installatie TSI DustTrak, registratieperiode van 5 minuten
TSI DustTrak, registratieperiode van 5 minuten 800
1000
Pieken tot 1.300 µg/m3
Pieken tot 1.000 µg/m3
900
700
800
600 700
Stofgehalte
400
300
µg/m3 (PM10)
µg/m3 (PM10)
500
600 Stofgehalte
500 400 300
200 200
100
0 maandag
100
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
dinsdag
0 dinsdag
woensdag
donderdag
20/10/2008 - 28/10/2008
Average: 204
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
dinsdag
18/08/2009 - 25/08/2009
Average: 90
Praktijkcentrum Sterksel
De toiletstal (ammoniak, geur en stof)
Praktijkcentrum Sterksel
Netwerk ‘Stof tot nadenken’
Stof door netwerk op kaart gezet Bekendheid met PBM’s vergroot
Stuk productontwikkeling richting varkenshouderij
Innovatie en ontwikkeling gewenst
Creatieve ideeën op de plank Praktische toolbox noodzakelijk! Bestuurlijk eerste stap gezet !
Praktijkcentrum Sterksel
Praktijkcentrum Sterksel
