Raadsinformatiemiddag 4 februari 2016
Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt Voorzitter
Gadiza Bouazani
Tijd
21.30 -22.30 uur
Zaal
Trouwzaal
Soort Bijeenkomst:
Bespreken commissiebrief
Werkvorm bijeenkomst
Regulier
Geagendeerd door:
Brechtje Paardekooper (GL) en Bulent Isik (PvdA)
Doel van de bijeenkomst
De raad hoort graag de mening van betrokkenen en wordt breed geïnformeerd.
Betrokken ambtenaren/
Erwin Rebergen, SW Cultuurtechniek
Presentatoren
Michiel Rijsdijk, SW Cultuurtechniek: presentatie (max. 15min.)
Meepraters Ed van Rosmalen
Wijkraad Noordoost
Patrick van de Ven
Bewonersgroep Lombok
Mark Polman
Bewonersgroep JP Coenstraat
Sengul Saygi -
Bewonersorganisatie Lombok
Keller Hans de Ruiter
Bewonersorganisatie Lombok
Sylvia Waag
Bewonersorganisatie Lombok
Rogier Veldman
Bewonersorganisatie Lombok
René Hennekens
Bewonersorganisatie Lombok
Portefeuillehouder(s)
Kees Geldof
Aanwezige griffiemedewerker(s)
Mieke Tiwon
Programma
Presentatie door Erwin Rebergen Vragen raadsleden Meepraters aan het woord Vragen raadsleden
Vervolg
De gemeenteraad debatteert over dit onderwerp tijdens de vergadering van de commissie Stad & Ruimte op 18 februari 2016.
Onderwerp en doel van de bijeenkomst Tijdens deze bijeenkomst wil de gemeenteraad graag met anderen in gesprek over de mate waarin de gemeente kan bijdragen om wateroverlast te voorkomen, een leidende rol kan nemen om samen met bewoners maatregelen te nemen en bewoners kan ondersteunen in de te nemen maatregelen. Ook krijgt de raad graag een toelichting op het onderzoek dat het college heeft laten uitvoeren en wil de raad van bewoners weten in welke mate zij betrokken zijn bij het onderzoek. U bent welkom als meeprater. Motivatie Brechtje Paardekooper (GL) en Bulent Isik (PvdA) De fractie van GroenLinks wil graag met andere partijen in gesprek over de mate waarin de gemeente (1) in de openbare ruimte kan bijdragen aan maatregelen om de wateroverlast te verminderen, (2) een leidende rol
1
Raadsinformatiemiddag 4 februari 2016 kan nemen in gezamenlijk met alle bewoners te nemen maatregelen om wateroverlast te verminderen of (3) bewoners kan ondersteunen in te nemen maatregelen. De fractie van de PvdA is van mening dat het college ten alle tijden verantwoordelijk is voor het af laten voeren van rioolwater. Dat is een "zorgplicht" van de lokale overheid. In de case Lombok en Zeelheldenbuurt blijft het college in gebreke. Op basis van een onderzoek dat uitgevoerd is in opdracht van het college, is het college van mening dat de bewoners verantwoordelijk zijn voor de ontstane situatie en dat zij zelf de nodige maatregelen moeten treffen voor het oplossen van het rioolprobleem. Op de raadsinformatieavond wil de PvdA fractie van de bewoners horen hoe zij betrokken zijn bij het onderzoek, wat zij over de uitkomsten van het onderzoek vinden en wat zij concreet van het college verwachten. De vraag is ook welke bijdrage de bewoners zelf kunnen leveren aan de oplossing. Ook wil de fractie op de RIA een technische presentatie van de resultaten van het onderzoek.
Bijdragen Mark Polman
Bewonersgroep JP Coenstraat
Ik zal het hebben over de emoties van de bewoners van zowel Lombok als de Zeeheldenbuurt. Er is veel tijd voorbij gegaan zonder dat er iets wezenlijks is gebeurd daarom willen wij dat de gemeente Utrecht nu tot actie overgaat. Mijn verhaal zal hoofdzakelijk bestaan uit de verhalen van de bewoners van beide wijken, welke schade ze hebben gehad, welke emoties er zijn los gekomen, dat heel veel mensen niet op vakantie durven gaan, als ze in bed liggen en het gaat regenen wat moeten we doen als de boel weer onder water loopt maar het belangrijkste, wat gaat er gebeuren met het riool, zijn onze woningen nog wel te verkopen of zal de waarde van onze huizen dalen door de slecht werkende riolering, wordt het probleem opgelost, enz. Veel bewoners zijn boos, teleurgesteld, maar willen mee denken met de gemeente Utrecht hoe dit opgelost kan worden. Daarom zijn we hier om te laten zien wie we zijn, hoe we ons voelen en ook te laten zien dat we serieus genomen willen worden. Gemeente Utrecht, help ons, wij hebben jullie nodig, doe wat je beloofd heb, de zorg voor de bewoners. De bewoners van de Zeeheldenbuurt en Lombok.
Wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt Speakernotes voor RIA Uitgangspunten: -
Diverse brief, mail wisselingen en gespreken van bewoners met gemeenten vanaf 2006
-
Notitie Colibri aan gemeente Utrecht 25-11-11 (achterhaald met nieuwe advies dd 16-07-15)
-
Petitie bewoners Lombok en Zeehelden buurt
-
Advies Sterk Consulting dd 16-07-2015
-
Wareco Ingenieurs Wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht dd 21-01-16
-
Brief E. Rebergen aan commissie Stad en Ruimte dd 25-01-16
-
Wijkbericht Aanpak wateroverlast Zeeheldenbuurt en Lombok dd januari 2016
-
Brief C.A. Geldhof aan bewoners Leidsekade en Laurens Reaal straat dd 25-01-16
Bovenstaande stukken rapporten en adviezen hebben geleid tot de brief dd 25-01-16 van de gemeente. Wij zijn het oneens met deze aanpak in de brieven. Onze conclusie uit deze stuken is anders. Bewoners van Utrecht en de gemeente hebben het zelfde doel voor ogen, einde aan de wateroverlast. alleen de weg er naar toe verschilt. Opening deel I Goedenavond raadsleden,
2
Raadsinformatiemiddag 4 februari 2016 Ik ben Sengul Saygi en woon op de JP coenstraat 12 in de wijk Lombok. Namens de bewoners in de Zeeheldenbuurt, Lombok en de wijkraad Noord-Oost sta ik hier en geef ik u een korte inleiding waarom wij uw aandacht willen. Wij zijn de bewonersgroep HWA, die staat voor Hemel Water Apart! En waarom staan we vanavond hier? Geachte raadsleden, u heeft een brief van de Burgemeester en Wethouder ontvangen. Een brief van 25 januari 2016. Inhoudelijk klopt deze brief niet. En daar maken wij ons zorgen om. Want het gaat wel om de wijk waar wij deel van uitmaken en waar een groot wateroverlast probleem is! Wij willen onze huizen nu en in de toekomst droog houden. En daarbij hebben we de samenwerking van onze gemeente nodig. En wel heel snel! Vanavond vertellen wij u wat er echt in deze twee wijken aan de hand is en dat wij samen met de gemeente dit probleem willen oplossen. Dit willen wij doen op een efficiënte en effectieve wijze. We informeren u over de wateroverlast, het proces, over de inhoud van het rapport en laten u wat sfeerfoto’s zien van de ellende van 1,5 jaar geleden. Zometeen komen drie leden van de bewonersgroep HWA aan het woord: Als eerste gaat Ed van Rosmalen als bewoner uit de Zeeheldenbuurt en als vertegenwoordiger van de wijkraad Noord-Oost het proces aan u vertellen. Als tweede vertelt Mark Polman, bewoner uit Lombok u over de gebeurtenissen tijdens de hevige regenbuien en wat voor impact dit heeft op de bewoners. We kunnen niet het verhaal van iedereen hier vertellen, maar via foto’s kunt u misschien wel een voorstelling maken in wat voor ellende we maandenlang hebben gezeten. Tot slot komt Hans de Ruiter aan het woord, ook bewoner uit Lombok. Hij informeert u waarom de bewonersgroep HWA overtuigd is dat het plan van aanpak van de gemeente niet de juiste aanpak is. Natuurlijk hebben we een voorstel hoe we dit probleem wel kunnen oplossen. Samenvatting/Toekomst Kortom, wij zijn geschokt dat we na een aantal constructieve gesprekken de gemeente uit het niets de bal volledig bij haar bewoners neerlegt. Zie ook de waternota, waarin onze wijken Zeeheldenbuurt en Lombok expliciet genoemd worden als urgent. We zijn nu 1,5 jaar verder sinds de ramp in 2014 en er is nog niets concreets gebeurd om het probleem aan te pakken. Dus, wat wij willen: •
Geen wateroverlast bewoners, wel veiligheid voor de bewoners
•
Geen verspilling van middelen en gemeentegelden aan oplossing die niet werkt
•
Een besef dat issue verder gaat dan juridisch kader en het niet gaat om “een gelijk halen”. Het is een onontgonnen terrein.
•
Creatieve en duurzame oplossingen die voor de toekomst een voorbeeld voor Nederland kunnen zijn
•
Bestaande wijken toekomstbestendig maken (duurzamer)
•
Gemeente en bewoners werken samen aan een robuuste oplossing
•
Onze oproep: stap uit de huidige conclusie en stap in een echte oplossing
U krijgt het allemaal van ons per mail, dan kunt u alles rustig nalezen.
3
Raadsinformatiemiddag 4 februari 2016
Ed van Rosmalen •
28 juni/2 augustus 2014 een uitzonderlijke situatie?
•
er blijkt meer aan de hand
•
gemeente en bewoners gaan SAMEN voortvarend van start
•
tweede helft 2015, het proces lijkt tot stilstand te komen
•
januari 2016 het proces blijkt mislukt
•
anderhalf jaar tijd en inzet van betrokken burgers “Down the Drain”.
Goedenavond Allemaal, Mijn naam is Ed van Rosmalen, ik woon aan de Admiraal van Gentstraat in de Zeeheldenbuurt. Naast slachtoffer van de wateroverlast ben ik ook lid van de Wijkraad Noordoost, waar ik me bezig hou met Wonen en Ruimtelijke Ontwikkeling. Was het op 28 juni en 2 augustus 2014 nou zo’n uitzonderlijke situatie ? Voor veel mensen wel en er viel inderdaad heel veel regen en in korte tijd. Toch waren er heel wat bewoners bij mij in de wijk die toen het flink begon te regenen direct al wisten waar ze aan toe waren. Het was niet de eerste keer dat de boel onderliep. Het ging wel heel snel en het water kwam hoger dan ooit. Bij mij thuis tot 43 cm in mijn woonkeuken. Schade € 42.000,--. Op 2 augustus was de situatie wel uitzonderlijk. Net klaar om met behulp van het laatste groepje aan te spreken bekenden de boel op te ruimen, gaat het weer behoorlijk los. Enig verschil, en dat maakte het uitzonderlijk, is dat het riool blijkbaar nog helemaal vol of verstopt was. Het water kwam van alle kanten, ook letterlijk vanaf de straat, al wordt dat in de rapporten tegengesproken, ik het er foto’s van. En binnen 15 minuten liep alles weer onder. Opnieuw gaan ruimen dus. Over dat snelle onderlopen heb ik contact gehad met de gemeente. Blijkt dat het systeem dat het riool monitort toen net niet gewerkt heeft. Helaas. In de dagen en weken na de wateroverlast namen steeds meer mensen contact op met de gemeente en ook met ons bij de Wijkraad. In eerste instantie kwam daarop het standaard antwoord. Het was een uitzonderlijke situatie, wij kunnen er niets aan doen en de gemeente is niet verantwoordelijk. Wij bleven daardoor als bewoners met veel vragen zitten en uiteindelijk maakten we, via de Wijkraad en het Wijkbureau de afspraak voor een informatieavond voor de bewoners. Tijdens een avond met een enorme opkomst kwam ook bij de aanwezige ambtenaren het besef dat er meer aan de hand was. Vooral ook omdat de extreme situatie zich leek te beperken tot de Zeeheldenbuurt en een deel van Lombok. Na veel overleg, petities, enquêtes, informatiebijeenkomsten, Raad in de wijk, etc werd de boel voortvarend (!) aangepakt. Onderzoeken, externe adviseurs en deskundigen, er werd doorgepakt. Velen van u die ik in die periode sprak waren vooral enthousiast over het feit dat hier de burgers niet hun hand ophielden en naar de gemeente wezen, maar dat ze mee wilden aanpakken om samen tot een oplossing te komen. Vervolgens duurde het lang, veel te lang. En helaas klopten niet alles wat doorsijpelde aan informatie. Zo werd er in de Zeeheldenbuurt een enquête gehouden waarbij de vragen vrijwel alleen betrekking hadden op het binnendringen van water door de vloer en muren. Voor de goede orde: Het zijn geen illegaal bewoonde souterrains waar we hier over spreken, de huizen zijn zo op het oorspronkelijk maaiveld gebouwd en sluiten met vrij verval aan op het riool. De achterzijde van de woningen en in enkele gevallen ook de voorzijde lopen gewoon door in het maaiveld. Ondanks dat we vanuit de Wijkraad meermalen geadviseerd hadden de enquête ook te gebruiken om een inzicht in de totale kosten te krijgen bleef deze vraag achterwege. Waarom? Het lijkt ons nogal van belang voor u als raadsleden om te weten of we het over tienduizenden, tonnen of meer dan een miljoen aan schade hebben (dat laatste is overigens het geval) voordat u beslist waar gemeenschapsgeld aan wordt uitgegeven. Ik ga er, misschien tegen beter weten in, nog maar even vanuit dat dat toch wel het geval is.
4
Raadsinformatiemiddag 4 februari 2016 Overleg over de onduidelijkheden en missers via het Wijkbureau bleef hangen, want: ‘Dat komt wel als we alles op de rit hebben en gaan overleggen hoe we verder gaan. Eind van het jaar kunnen we vervolgstappen gaan afspreken.’ Helaas, het bleef stil en zou uiteindelijk januari worden. Waarom bleef het eigenlijk zo lang stil, vraag ik me af? En toen kregen we dit Wijkbericht. Zonder het beloofde overleg. Zonder oplossing. Kunt u zich voorstellen hoe men zich toen voelde. Na alle inspanning en inzet , en alle bestede tijd van bewoners, van de Wijkraad en van de kant van de gemeente zijn we terug bij af: Het was een uitzonderlijke situatie, wij kunnen er niets aan doen en de gemeente is niet verantwoordelijk. Zoals een buurtbewoner het verwoorde ‘anderhalf jaar werk Down the drain’. -Er ligt een wijkbericht waarin geen sprake meer is van nader overleg, maar waar de keuze al lijkt gemaakt. -Er ligt een stapel rapporten die eerder vragen oproepen dan dat ze antwoorden bieden en die in ieder geval nog niet compleet en niet juist zijn. -De betrokken bewoners die zich ingezet hebben zijn op het laatste moment gepasseerd, niet gehoord en in de steek gelaten. -Er wordt geen enkel zicht op een echte oplossing geboden. -En de angst en onzekerheid duren voort. Dank voor uw aandacht. Mark Polman Op 28 juli 2014 rond het middaguur, regende het hard. Veel mensen zaten op hun werk of waren met vakantie en wisten niet dat binnen een paar uur zoveel water viel, dat het riool het water niet kon afvoeren. Bang dat het naar binnen zou stromen, rende ik naar huis. Maar het was al te laat: er stond 20 cm water in de slaapkamers van de souterrains. Ik had van een paar buren, die de vorige dag met vakantie waren gegaan, de sleutel gekregen. Ook daar stond het water al binnen. Via het doucheputje, het toilet, het bad of de straat was het naar binnen gekomen. Het bad stond tot de rand met vies goor water en er dreef van alles in. Bij sommige huizen was de stroom uitgevallen doordat verlengsnoeren onder water lagen. Met een waterstofzuiger hebben we de huizen watervrij gemaakt. Ik zag toen al dat er veel schade was. Schoenen, kleding, boeken, laptops, vloerbedekking, zelfs antiek was onherstelbaar beschadigd. Na een paar dagen ging het ook erg stinken en via de verzekering en een calamiteitenbedrijf zijn er bouwdrogers en ventilatoren geplaatst om het vocht af te voeren. De muren van de souterrains gingen vanuit de binnenkant schimmelen en de stuclagen kwamen van de muren. Mensen die nieuw parket hadden gelegd, konden wel huilen. Het stond recht omhoog en was net als alle andere houten vloeren waardeloos geworden. Ongeveer 6 weken hebben we in de woonkamer op de 1e verdieping gekampeerd, want de benedenverdieping was afgeplakt met plastic en niet meer bruikbaar. Alle kasten, bedden en gordijnen waren uit het huis gehaald. Vele emmers, met 12 liter water uit de bouwdrogers 2x per dag hebben we leeggegooid. Maandenlang konden wij een deel van ons huis niet bewonen. Totaal hebben we meer dan 1500 liter water per huis afgevoerd. Een bewoner uit de zeeheldenbuurt schrijft: “Net met de kinderen op vakantie in Italië als de telefoon gaat. De buurman belt dat onze huizen overstroomd zijn met rioolwater. In ons souterrain bevinden zich al onze slaapkamers en opbergkasten. Eerst denken we nog dat het meevalt. De volgende dag belt het schadebedrijf: woning onbewoonbaar! Terugkeren heeft geen zin, dus blijven we maar. Onze vakantie is letterlijk in het water gevallen. Ondertussen ruimt het schadeherstel bedrijf op en staan 2 weken lang de drogers te loeien. Bij terugkomst kunnen we terecht in hotel Midland, een schrale troost. Daarna naar een hal van het bergingsbedrijf in Nijkerk. Droge kleren uitzoeken uit de vele verhuisdozen, want we hebben alleen onze zwembroeken. Heel raar om je hele
5
Raadsinformatiemiddag 4 februari 2016 inventaris daar zo opgeslagen te zien. Uiteindelijk 2 maanden verbouwen en 40.000 EUR schade.” Op dit moment vragen wij geen schade vergoeding maar wel een oplossing van ons probleem. Ik heb gesprekken gehad met mensen die sindsdien niet meer op vakantie durven te gaan. Soms al met de auto onderweg waren naar Frankrijk en bij België dan toch weer omkeerden. Ook in 1979, rond 2000 en in 2010 waren er overstromingen. Deze buien vallen dus niet in de categorie: 'eens in de 250 jaar'. En ze zullen steeds vaker voorkomen zegt de wetenschap. Bewoners kunnen niet slapen als het ’s nachts hard regent. Zou het weer gebeuren? Zijn we veilig in dit huis? Is dit huis nog wel verkoopbaar? Dekt de verzekering een volgende keer mijn schade nog wel? De angst is groot en zit diep.
6