AANPAK DOORGAAND VRACHTVERKEER

AANPAK DOORGAAND VRACHTVERKEER

MINT NV – 6 FEBRUARI 2012

Inhoud  Aanleiding  Achtergrond

 Inventarisatie  Voorbeeld

Aanleiding  Problematiek van vrachtverkeer leeft in Vlaanderen    

Pers Overheden Actiegroepen / Bloggers Belangenorganisatie

Aanleiding  Waarom rijden vrachtwagens op plaatsen waar ze niet gewenst zijn :  Herkomst of bestemming ligt in het gebied, of in de omgeving ervan  Automatische sturingssystemen (GPS) leiden de vrachtwagens langs die wegen  Geen alternatieve routes aanwezig  Alternatieve wegen hebben een te grote omrijfactor, dus toch maar een verbod negeren; kilometerkost en reistijd duwen vrachtwagens naar kortste of snelste route.  Onduidelijke bewegwijzering  …

Aanleiding  Vaak is het echter ook perceptie :  Er is niet veel vrachtverkeer  Het vrachtverkeer heeft een lokale bestemming of herkomst en is dus niet doorgaand

>> Noodzaak aan onderzoek om omvang en oorzaak van het veronderstelde probleem correct te kunnen inschatten !

Aanpak : inventarisatie van het probleem  Tellingen  Manueel met tellers of overzichtscamera’s  Tellussen, Telslangen, Teltegels  Radars

 Herkomst-bestemmingsonderzoeken  Manueel  Kentekenregistraties

 Enquêtes  Voertuigen tegenhouden  Interviews bij bedrijven  Webinterviews

 Modelgegevens

Aanpak : inventarisatie van het probleem  Tellingen  Correct beeld van de intensiteiten en soms ook van snelheden en vrachtwagentypes (afhankelijk van gebruikt telsysteem)  Zeer lokaal beeld; Geen zicht op combinatie van herkomsten en bestemmingen  Goedkoop

Bron : brcc.be

Aanpak : inventarisatie van het probleem  HB-onderzoek (aan de hand van kentekens)  Correct beeld van de intensiteiten (en eventueel snelheden en voertuigtypes)  Correct beeld van herkomsten en bestemmingen tussen de registratiepunten  Geen beeld op grotere afstand  Relatief duur

Aanpak : inventarisatie van het probleem  Enquêtes / interviews  Meestal steekproef. Aanvulling met teldata blijft noodzakelijk  Schatting van herkomsten en bestemmingen, maar wel beeld op grotere afstanden  Mogelijkheid tot verzamelen van bijkomende informatie  Kostprijs afhankelijk van omvang onderzoek

Aanpak : inventarisatie van het probleem  Modelgegevens  Theoretische schatting van intensiteiten, herkomsten en bestemmingen (eventueel gekalibreerd met geobserveerde data)  Zeer goed totaalbeeld  Kostprijs variabel

Bron : Vlaams Verkeerscentrum

Voorbeeld inventarisatie vrachtverkeer : Kentekenonderzoek rond haven van Antwerpen  Studie in opdracht Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen met samenwerking van Vlaams Verkeerscentrum  Grootschalig kentekenonderzoek : 70 rijstroken verdeeld over 26 locaties  Enkel registratie van vrachtwagens  Welke vrachtwagenkenmerken werden geregistreerd :    

Kenteken Vrachtwagentype Nationaliteit Gevaarlijke stof-nummer

 3 dagen geregistreerd, 1 dag verwerkt Onderzoek uitgevoerd door MINT, Connection Systems en Goudappel Coffeng

Kentekenonderzoek rond haven van Antwerpen

Voorbeeld inventarisatie : Kentekenonderzoek rond haven van Antwerpen  Doel van het onderzoek  Wat is het aandeel doorgaand - havengerelateerd - lokaal vrachtverkeer  Welke routes worden gevolgd tussen herkomsten en bestemmingen die meerdere routekeuzes hebben  Wat is het aandeel vrachtverkeer binnen de totale verkeersstroom

Kentekenonderzoek rond haven van Antwerpen

Kentekenonderzoek rond haven van Antwerpen  Resultaat van registraties : 224 000 waarnemingen waarbij voor elke registratie de verschillende kenmerken gekend waren Registratiepunt

Datum

uur

Kenteken

nationaliteit

Gevaarlijke stof

Vrachtwagenklasse

A1a

29/09/2011

00:00:36

XMX878

B

33/1203

8

A1a

29/09/2011

00:22:37

BPTD88

NL

4

A1a

29/09/2011

00:35:27

BPFL25

NL

4

A1a

29/09/2011

00:56:28

BTLV02

NL

4

A1a

29/09/2011

00:57:34

BPHG64

NL

4

…

…

…

…

…

… 2011

2006

Aantal geregistreerde vrachtwagens

201 331

195 800

Aantal geregistreerde vrachtwagens inclusief 'Conventioneel licht' Aantal ongeldige waarnemingen

224 756

-

10 835

11 000

Aantal unieke kentekens

64 421

67 135

39

36

6 585

-

173

-

Aantal waargenomen nationaliteiten Aantal waarnemingen transporten met gevaarlijke stoffen Aantal waargenomen gevaarlijke-stofnummers

…

Kentekenonderzoek rond haven van Antwerpen

Kentekenonderzoek rond haven van Antwerpen  Zicht gekregen op :  de nationaliteit van het vrachtverkeer  type vrachtwagens  routekeuze tussen Liefkenshoektunnel en Kennedytunnel  Aandeel haven- en doorgaand verkeer per arm en haventoegang … Container Conv Zwaar Leeg Chassis Tankwagen Conv Licht Tanktainer Bulk Trekker UV

Totaal 30.7% 28.5% 12.7% 11.6% 5.7% 5.1% 3.5% 1.4% 0.9%

B NL D PL F SK L CZ RO LT

Totaal

Haven Bestem.

Intern

56.6% 21.6% 6.3% 3.5% 3.3% 1.4% 1.3% 0.9% 0.8% 0.6%

50.6% 24.1% 7.6% 4.0% 3.8% 1.6% 1.4% 1.1% 0.9% 0.8%

75.6% 13.6% 2.2% 2.0% 1.7% 1.0% 0.9% 0.3% 0.5% 0.3%

Haven Bestem. 27.8% 34.0% 7.0% 13.9% 6.4% 4.8% 4.0% 1.3% 0.9%

Intern 39.8% 11.3% 30.4% 4.5% 3.6% 6.0% 2.0% 1.6% 0.8%

Doorgaand Cord. Ant. Grens 29.5% 34.5% 7.9% 11.2% 2.2% 1.1% 0.8% 1.6% 1.4% 1.8%

Doorgaand Cord. Antw Grens 3.7% 3.3% 68.3% 77.9% 1.8% 0.6% 9.4% 12.0% 11.1% 2.9% 1.4% 1.2% 3.4% 1.3% 0.6% 0.7% 0.3% 0.1%

7.5% 51.0% 10.0% 9.6% 5.8% 2.0% 3.8% 0.7% 0.4% 1.1%

Regio 3.0% 51.5% 1.1% 6.4% 35.1% 0.0% 11.0% 1.3% 0.0%

Regio 88.6% 2.9% 0.2% 1.7% 0.3% 0.0% 0.5% 0.6% 0.5% 1.0%

Kentekenonderzoek rond haven van Antwerpen  Samenvattend resultaat:  53,2 % van het vrachtverkeer op de hoofdwegen rond Antwerpen is doorgaand  24,4 % is havengerelateerd verkeer  22,4 % is regioverkeer

Aanpak ongewenst doorgaand vrachtverkeer: maatregelen  Restrictief    

Vrachtverboden Vrachtwagensluizen (Variabele) kilometerheffing ...

 Positief     

Signalisatie Doorstroming op gewenste routes bevorderen Faciliteiten langs gewenste routes voorzien Info-brochures en informatieve websites …

Voorbeelden  London Lorry Control : Doorgaand vrachtverkeer bannen in bepaalde periodes  combinatie van restrictieve en positieve maatregelen  Vrachtverbod voor vrachtwagens (+18 ton) tussen 21u en 7u op weekdagen en gedurende heel het weekend  Om binnen te rijden moet toestemming gevraagd worden  Duidelijke wegencategorisering om route te bepalen  Opmaken van kaartmateriaal (website) met de te volgen route  Boetes tot 500 pond  Kostprijs (2005) : 1,1 miljoen € Inkomsten (2005) : 0,8 miljoen €

Voorbeelden  Tovergroen : TOepassen Voorzieningen voor vrachtverkeER  Detectielussen herkennen vrachtverkeer en geven extra groentijd voor verkeersstroom met vrachtwagens  Doelstelling  Bevordering doorstroming vrachtverkeer  Verhogen verkeersveiligheid  Vermindering vervuiling en geluidshinder  Oorspronkelijk geïmplementeerd op 10 plaatsen in NoordBrabant (Nederland). Nadien ook nog in Zeeland, Zuid-Holland en Limburg (Ned.)

Voorbeelden  Vrachtwagensluizen :  Statisch : versmalling of beperking hoogte van de weg aan de hand van palen langs de weg of balk/barelen boven de weg  Semi-statisch : versmalling voorzien van verzinkbare paal. Openbaar vervoer, hulpdiensten, vuilniskar, … kunnen paal laten wegzakken.

Bron : Gem. Katwijk, Nederland

Bron : Google Streetview; Zwaantjesstraat in Melle

Voorbeelden  Elektronische vrachtwagensluis : aan de hand van detectoren en camera’s die hoogte, breedte, gewicht (cfr. “Weigh in Motion”) meten  Op 1 locatie : geen onderscheid mogelijk naar lokaal of doorgaand verkeer  Op meerdere locaties : combinatie met trajecttijden; meer flexibiliteit

 2 operationele voorbeelden in Vlaanderen  Rieme (Gentse Kanaalzone)  Oud-Turnhout

Foto : Gem. Katwijk, Nederland

Vrachtwagensluis Rieme

Vrachtwagensluis Rieme  Studie van Omgeving in opdracht van Projectbureau Gentse Kanaalzone  Implementatie door Vlaamse Overheid (als proefproject)  Uitbating systeem door lokale politiezone Assende/Evergem

Vrachtwagensluis Rieme  Ruimere studie : totale analyse van doorgaand vrachtverkeer in dorpen van Gentse kanaalzone en omgeving  Rieme : Vrachtverkeer neemt kortste/snelste route door centrum

Vrachtwagensluis Rieme  Onderzoek ondersteund door tellingen en HB-onderzoek: circa 6% van het vrachtverkeer is doorgaand vrachtverkeer (circa 50 ritten per dag)  Diverse maatregelen:  Routeplan : waar moet het doorgaand verkeer rijden, en hoe moet het bestemmingsverkeer naar het hoofdwegennet geleid worden (ondersteund door brochures)

Bron: Rapport Omgeving van website Gentse Kanaalzone

Vrachtwagensluis Rieme  Diverse maatregelen :  Plaatsen van verkeersborden voor tonnagebeperkingen, vrachtverboden en hoogte- en breedtebeperkingen in combinatie met handhaving  Bewegwijzering  Aanspreken van GPS-operatoren  Vrachtwagensluizen

Vrachtwagensluis Rieme  Werking :  Registratie vrachtwagens door detectielussen in wegdek en hoogtemeting  Kentekencamera (ANPR)  Overzichtcamera

Bron: Website AWV

Vrachtwagensluis Rieme

Bron: Google Streetview

Vrachtwagensluis Rieme  Kostprijs van de (proef)opstelling : 416.000 €  Bedrag van de boete : 50 €  Werkt het?  Technische werkt het perfect  Gemiddeld nog 8 overtredingen per dag (tegenover circa 50 voorheen). Vergelijking met Langerbruggen, waar enkel borden geplaatst werden, geeft duidelijk aan dat vrachtsluis veel effectiever is

Bron: Website AWV

Vrachtwagensluis Rieme  Nadelen  Steeds Manuele controle nodig  Helft van overtredingen door buitenlanders. Nederlandse (?) , Franse en Duitse vrachtwagens kunnen relatief vlot beboet worden. Overige nationaliteiten zijn problematisch.  Nog wel verdoken sluipverkeer : vrachtwagens die even stoppen aan bakker of beenhouwer en dan niet meer geregistreerd worden als doorgaand (beperkt)

Bron: Website AWV

Vrachtwagensluis Oud-Turnhout

Vrachtwagensluis Oud-Turnhout  Geplaatst door Politie Regio Turnhout  Voor het weren van vrachtwagens (>3.5 ton) in OudTurnhout  Systeem vrachtwagensluis (‘module sluikverkeer vrachtwagens’) past in een ruimer systeem van zo’n 27 camera’s met verschillende doelstellingen     

Bewakingscamera’s Blacklistcontrole Trajectcontrole Sluikverkeer Vrachtwagens Whitelistcontrole

Bron: Website AWV

Vrachtwagensluis Oud-Turnhout  Trajectcontrole op vrachtwagens : indien doorrijtijd te

kort is, wordt rit beschouwd als doorgaand  Vrachtwagens gedetecteerd door hoogtecontrole (>3m)  Aanvulling met “Whitelist” : lijst van nummerplaten van

hoge voertuigen die wel door het gebied mogen rijden : Lijnbussen, toegelaten vrachtwagens, …

Vrachtwagensluis Oud-Turnhout

Bron: Website Politie Regio Turnhout

Bron: Google Streetview

Vrachtwagensluis Oud-Turnhout  4 types van controles en beboeting:  Zeer korte doorrijtijd: Boetes voor snelheidsovertreding en voor negeren vrachtverbod doorgaand vrachtverkeer  Korte doorrijtijd : enkel boete voor negeren vrachtverbod doorgaand vrachtverkeer  Langere doorrijtijd : uitvoeren van controle op tussenstop. Verificatie wordt gevraagd aan transporteur en bestemmeling.  Enkel een inkomende of uitgaande registratie : sectie binnen- of uitgereden via kleinere wegen. Nog geen probleem echter.

Bron: Roger Leys, politiezone Regio Torunhout

Vrachtwagensluis Oud-Turnhout  Prijs van het volledige systeem (27 camera’s, server, software, …) : circa 800.000€, oftewel 30.000 per camera  Systeem vraagt veel administratief- en opzoekingswerk, maar dit was vooraf ingecalculeerd  2387 boetes in 2011; 605 eerste twee maanden van 2012

 Beboeting van buitenlanders is een probleem. Momenteel kunnen zelfs Nederlandse vrachtwagens niet beboet worden. Bron: Roger Leys, politiezone Regio Torunhout

Vrachtwagensluis Oud-Turnhout

Bron: Website Politie Regio Turnhout