Aanpak Complexe Multiprobleemgezinnen (CMPG) Presentatie Gemeente Nieuwegein, Den Bosch 22 januari 2015
Marijke Bosma
Aanpak CMPG: Achtergrond
• • •
•
400 Roma in een stad met 62.000 inwoners Woonachtig in huizen, verspreid door stad Weinig vooruitgang in participatie in de afgelopen 30 jaar Geschiedenis van eindeloze hulpverlening.
Aanpak CMPG: Achtergrond
Problematiek: • • • • • • •
Schoolverzuim Afhankelijkheid van uitkeringen Schulden Criminaliteit Overlast in woonwijken en winkelcentra Gezondheidsproblematiek Discriminatie
Aanpak CMPG: Achtergrond: Pilot Wisselgeld
• • •
•
Geen duurzame resultaten na 30 jaar hulpverlening Start pilot project Wisselgeld in 2009 Integrale benadering: alle problemen zijn met elkaar verbonden Focus op individuele gezinnen/adressen, geen groepsbenadering
Aanpak CMPG: Achtergrond: Pilot Wisselgeld • Balans tussen hulpverlening en handhaving • Focus op het kind • Integrale methode: ketensamenwerking 3 basis regels: 1. Niets doen is geen optie meer 2. Behandel alle personen gelijk 3. Culturele verschillen kunnen nooit een excuus zijn om niet te participeren.
Aanpak CMPG: Achtergrond: Pilot Wisselgeld 1. Bevorderen schoolgang 2. Afname uitkeringsafhankelijkheid & bevorderen participatie in werk 3. Afname armoede/schulden 4. Afname overlast in wijken 5. Afname criminaliteit.
Aanpak CMPG: Achtergrond: Pilot Wisselgeld 1 gezin(ssysteem), 1 plan , 1 regisseur
Aanpak CMPG: Achtergrond: Ketensamenwerking & convenant
Ondertekenaars convenant: • • • • • • • • • • •
Politie Openbaar ministerie GGD Vitras CMD (maatschappelijk werk) Movactor (stichting welzijn) Jutphaas Wonen, Mitros, Portaal (woningcorporaties) Bureau Jeugdzorg Raad v.d. Kinderbescherming Bovenschools Management Nieuwegein (primair onderwijs) Samenwerkingsverband LZVO (voorgezet onderwijs) WIL (Werk en Inkomen Lekstroom)
•
En interne gemeentelijke afdelingen: Maarschappelijke ontwikkeling, leerplicht, wijkmanagers, stadswinkel, inburgering, wonen en veiligheid.
Aanpak CMPG: Resultaten pilot Wisselgeld • • • • • • •
Participatie van 27 Roma families Alle kinderen naar basisschool Langzame verbetering schoolgang VO Minder uitkeringsafhankelijkheid, maar nog weinig vooruitgang in werk. Grote afname overlast in wijken Grotere participatie in schuldhulpverlening Betere ketensamenwerking
Aanpak CMPG: Verbreding
• Vanaf 2013: verbreding van Roma MPG naar alle complexe multiprobleemgezinnen. • Team CMPG vast onderdeel gemeentelijke organisatie • Positionering binnen transitie/transformatie jeugdzorg
Aanpak CMPG: Voor wie?
Gezinnen met problematiek op 3 of meer leefgebieden, in combinatie met:
• onduidelijke of vastgelopen regie • wanneer een gecombineerde inzet van zorg & drang en dwang nodig is • Bestuurlijke urgentie • onmachtigen ( kinderen van niet willende ouders).
Aanpak CMPG: Context Wie heeft de regie? CMPG
Meervoudige, complexe problematiek, zorgmijdend: Gemeentelijk regieteam CMPG: regie bij casusregisseur
Meervoudige problematiek: afspraken met sociaal wijkteam:
regie bij casusregisseur
Multiprobleemgezin Problemen op meerdere leefgebieden Regie bij coördinator van zorg (CJG)
regie bij zorgcoördinator Gezin met enkelvoudige problematiek
Enkelvoudige problematiek: een of enkele instanties betrokken
Een of enkele instanties betrokken, regie bij gezin
Aanpak CMPG: Uitgangspunten
– 1 Gezin(ssysteem), 1 plan, 1 gemeentelijke regisseur.
- Gecombineerde inzet van zorg & handhaving - Ketensamenwerking & multidisciplinair overleg - Delen van informatie - Doorzettingsmacht
Aanpak CMPG: Kracht van multidisciplinaire samenwerking
Heldere afspraken en rolverdeling Consequente wijze van handelen binnen de keten Goede en tijdige informatiedeling Doorzettingsmacht is goed belegd Openstaan voor samenwerking Altijd kijken naar het belang van het gezin Een gezonde balans tussen zorg & handhaving
Aanpak CMPG: Stand van zaken
1/1/2015: • CMPG caseload
:
67 actieve zaken 57 incidentele zaken/advisering
• “Roma” percentage :
:
25 % ROMA en 75 % niet-Roma
• 12 Zaken op de wachtlijst
Aanpak CMPG: Uitdagingen
• Ketensamenwerking vraagt voortdurende investering (wisseling van de wacht!) • Domeinoverstijgend werken nog geen vanzelfsprekendheid • Specifieke kennis/aandacht voor Roma gezinnen niet verliezen • Samenwerking team CMPG met sociaal wijkteam • Signalering vanuit de frontlijn • Aansluiting nieuwe partijen • Kwetsbaarheid team • Vraagstukken rondom privacy.
Aanpak CMPG: Vragen/discussie http:
www.nieuwegein.nl/cmpg
Proeftuin Nieuwegein 2e fase Den Bosch, Werk in Uitvoering 22-1-2015
Marjo Volman
Proeftuin Nieuwegein 1e fase 2011-2013
• Voorloper: project Wisselgeld (2009-2012) • Verzoek aan het Rijk om ondersteuning • Start 2011 landelijke programma ‘Aanpak uitbuiting (Roma)kinderen’ • 4 proeftuingemeenten starten medio 2012 • Insteek: ontwikkelen vernieuwend instrumentarium • Ontwikkelen en vullen barrièremodel kinderuitbuiting (CCV)
Proeftuin Nieuwegein 1e fase 2011-2013 Opbrengsten proeftuinen 1e fase: • Ede: veroordeling volwassenen bij vermogensdelicten door kinderen • Lelystad: protocol dreigende uithuwelijking / in huwelijktreding • Nieuwegein: • Protocol ‘uitschrijving leerplichtige kinderen’ • Bestuurlijk dossier ‘misbruik GBA’
• Ministerie: Circulaire ‘Handelwijze bij vermoedens van huwelijksdwang en achterlating, kinderontvoering, (…)’, juli 2014 • Politieacademie: Kennisfundament
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016
Voortzetting landelijk programma 2014-2016 • Verdere ontwikkeling, borging en verspreiding (bestaande proeftuingemeenten) • Ontwikkeling nieuwe instrumenten (nieuwe proeftuingemeenten) • Nieuwe proeftuingemeenten (v.a. 2015): Enschede, Gilze-Rijen, Capelle a.d. IJssel • Daarnaast ook: Leger des Heils en Nationale Politie
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Focus proeftuin Nieuwegein 1. Aanpak schoolverzuim: • Absoluut verzuim: 0%. Relatief verzuim? • Handelingsverlegenheid docenten – Kennisoverdracht richting onderwijs; thema “signaleren” – Aandacht voor gedragsproblematiek, m.n. op VO-scholen
• Afspraken OM inzake afhandeling verbalen
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Focus proeftuin Nieuwegein 2. Misbruik BRP (Basisregistratie Personen) • Verhogen bewustwording baliemedewerkers • Training • Protocol/werkinstructiekaart
• Interne organisatie meldpunt signalen uitbuiting
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Focus proeftuin Nieuwegein 3. Versterking keten gemeente-politie-OM • • • •
Gedeeld commitment in driehoek Zoektocht naar casus Zoeken naar “de grenzen” Inzet RIEC (analyse familieverbanden)?
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Focus proeftuin Nieuwegein 4. Borging en verspreiding • • • •
Nadenken over borging na einde proeftuinperiode Peergemeenten Kennis delen met andere gemeenten Ontwikkelen trainingen
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Organisatie proeftuin Nieuwegein – Projectleider tot eind 2015 – Bij team OO&V – Projectvoorstel omzetten in plan van aanpak – Inzet van burgerzaken, leerplicht en CMPG – Betrokkenheid van onderwijs en politie
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Relatie CMPG
proeftuin
CMPG
Proeftuin
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Casus (1/2) 2013 – Meisje van ruim 15 jaar – Veel verzuim, grote leerachterstand – Betrokken geweest bij diefstal op stageadres – Gezinsvoogd (OTS) – Loopt van huis weg – Contact met jongen in Tilburg – Op telex gezet
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Casus (2/2) 2014 – Informatie politie m.b.t. uithuwelijking (feb) – Aanhouding in Berlijn (zomer 2014) – Gesloten setting – Onbegeleid verlof – Op telex gezet – Wordt over zo’n half jaar 18 jaar
Proeftuin Nieuwegein 2e fase 2014-2016 Vragen casus: – Wat hadden we anders kunnen doen: • Hadden we als ketenpartners uithuwelijking kunnen voorkomen? • Hoe hadden we als ketenpartners een nieuwe vermissing najaar 2014 kunnen voorkomen? • ……?
– Wat zien jullie voor mogelijkheden om deze casus vlot te trekken? – Als het meisje weer opduikt, wat zouden we dan kunnen/moeten doen?
Proeftuin Nieuwegein: Vragen/discussie
www.politieacademie.nl
Proeftuin Nieuwegein: Extra info
Gemeentelijk regieteam CMPG Werkproces I (op hoofdlijnen) – professional brengt een signaal in bij het regieteam CMPG. – Regieteam beoordeelt melding binnen 5 dagen
– De beoordeling kan leiden tot één van de volgende conclusies: 1. 2.
3.
Spoed of crisis: We nemen direct actie. Vermoedelijk complexe multiproblematiek; meer info nodig voor beoordeling: informatieronde bij ketenpartners binnen 5 dagen. De casus hoort niet tot de taak van het gemeentelijk regieteam CMPG. Dan volgt een terugverwijzing of een doorverwijzing.
– De casusregisseur stelt een eerste rapportage van bevindingen op en legt deze ter beoordeling voor aan de procesmanager.
Gemeentelijk regieteam CMPG Werkproces II (op hoofdlijnen)
– 1e Multi Disciplinair Overleg (MDO) met relevante ketenpartners. In dit MDO wordt het plan van aanpak (incl. actielijst) vastgesteld met partners. – Bewaken voortgang plan van aanpak. Afhankelijk van de complexiteit en de voortgang van de casus zullen er meerdere MDO’s nodig zijn in deze fase. – De casus wordt afgesloten indien: -doel van het plan van aanpak is bereikt; -de casus is geborgd bij reguliere instellingen (evt. nog monitoren).