NieuwsBRIEF Sluiskiltunnel september 2013
diep gang
14 editie
Start boren zuidbuis Boorbara weer aan de slag
Afwerking tunnelbuis Van kabelkokers tot ventilatoren
Aanleg wegen oostkant Optimaal hergebruik boormateriaal
1
Aan het werk
Aanleg zuidbuis gestart
Zoek de verschillen
Boorbara fris op weg
Na een voetbrug (1825) en een dubbele houten draaibrug (1827) kreeg Sluiskil in 1863 een plaatijzeren (blauwe) brug. Na verbreding en verdieping van het kanaal in het begin van de 20e eeuw werd deze vervangen door een nieuwe draaibrug, met daarnaast een spoorbrug. Deze werden in mei 1940 vernield. Na de oorlog, in 1946, werd op de pijlers van de spoorbrug een nieuwe brug gebouwd, de Minister Lelybrug. Deze deed dienst totdat in 1968, na weer een verbreding van het kanaal, de huidige brug bij Sluiskil geopend werd. Vanaf 2015 kan auto-, motor- en vrachtverkeer via de Sluiskiltunnel het kanaal kruisen. De brug blijft beschikbaar voor al het verkeer.
Na het opnieuw monteren, uitvoerig testen en een kleine ceremonie is Boorbara op donderdag 8 augustus gestart met de volgende grote klus: het boren van de zuidbuis. Als alles goed verloopt, komt de boor rond half november weer boven.
Op deze foto van april 2010 is van de bouw van de tunnel en de wegen nog niets te zien. Toch werd al hard gewerkt aan de voorbereidingen. In oktober 2011 gaf toenmalig Commissaris van de Koningin Karla Peijs het officiële startsein voor de bouw van de tunnel.
In mei bereikte Boorbara, met haar lengte van tachtig meter, het einde van de noordbuis. In de maanden daarna is ze uit elkaar gehaald en zijn het schild en het graafwiel over de weg terug naar de startschacht gebracht. De volgwagens zijn via de tunnelbuis teruggetrokken. Aan de oostkant is de boor weer in elkaar gezet. De boorkop is opnieuw geïnstalleerd, diverse onderdelen zijn vervangen, er is gelast en de ‘tanden’ van het graafwiel zijn gewisseld. Ook is de scheidingsinstallatie aangepast. Na grondig testen kon Boorbara een kleine week eerder dan gepland weer gaan boren.
Rechts op deze foto van november 2012 loopt de oude weg, links zijn de contouren van het nieuwe tracé al zichtbaar.
Iets langere buis
De zuidbuis wordt met 1151 meter ruim tien meter langer dan de noordbuis. Deze buis ligt namelijk in de buitenbocht. En net als op een atletiekbaan, is de buitenbaan langer dan de binnenbaan. De zuidbuis krijgt vijf tunnelringen meer dan de noordbuis, in totaal 576. De tunnelbouwers plaatsen na elke twee meter boren zo’n betonnen tunnelring. Een ring wordt opgebouwd uit zeven grote segmenten en een sluitsteen, is 45 centimeter dik en heeft een binnendiameter van 10,10 meter. De machine boort 24 uur per dag, zeven dagen per week en legt ongeveer tien meter per dag af. Naar verwachting is het boorproces half november klaar.
Volg de bouw van de tunnel op onze website www.sluiskiltunnel.nl of bezoek het informatiecentrum
immers al aanwezig. Het is makkelijker en goedkoper om de boorkop terug te brengen over het kanaal, dan alle voorzieningen van de oostkant naar de westkant te brengen.
Vanaf dezelfde kant
Beide buizen worden vanaf de oostzijde van het kanaal geboord. Dat heeft voordelen. De scheidingsinstallatie en alle benodigde materialen, zoals de tunnelsegmenten, zijn daar
Beschermvrouwe Jerina Pladdet gaf met een druk op de knop in de stuurcabine het officiële startsein. De tweede reis kan echt beginnen!
Eind mei 2013 werd het eerste deel van het nieuwe tracé opengesteld voor het verkeer. Op deze foto van juni 2013 is goed te zien dat het gedeelte ten westen van de weg grotendeels klaar is. Aan het gedeelte ten oosten van de weg, de toegangsweg naar de nieuwe tunnel, wordt nog gewerkt.
2
3
Hergebruik van ‘boorafval’
Aanleg wegen oostzijde
Aan de westkant van het kanaal is eind mei het eerste gedeelte van de toegangsweg naar de Sluiskiltunnel aangesloten op het bestaande wegennet. Een heel nieuwe situatie met een viaduct en rotondes. Ook aan de oostzijde (de kant van Terneuzen) gaat flink wat veranderen. Piet Gabriëlse, wegenbouwtechnoloog bij BAM Wegen, geeft een toelichting.
4
“De contouren van toekomstige weg uit de Sluiskiltunnel richting Tractaatweg zijn al goed zichtbaar”, vertelt Piet. De Combinatie BAM-TBI (CBT) heeft de afgelopen maanden op de plek waar de weg moet komen overhoogtes (extra grond) aangebracht, waardoor de grond goed en snel inklinkt. “Voor de aanleg van de wegen gebruiken we de grond die vrijkomt bij het boren van de twee tunnelbuizen. En dat is redelijk uniek! Normaal wordt dergelijk materiaal namelijk afgevoerd en niet hergebruikt.”
Na de bouwvak is CBT gestart met het aanbrengen van de voorbelasting voor de nieuwe wegen, inclusief de rotondes, aan de oostzijde. Door grond en zand neer te leggen, kan de ondergrond zich tijdens de winterperiode goed zetten en inklinken, zodat de weg later niet verzakt. In het voorjaar van 2014 wordt de overtollige grond verwijderd en wordt gestart met het aanbrengen van de wegverharding. Vanaf half 2014 verwacht CBT te starten met het afbouwen van de weg.
Zand en klei
Hergebruik van het materiaal dat uit de boor komt, vraagt de nodige aandacht voor het scheidingsproces. Piet: “Per grondlaag kijken we waarvoor we het vrijgekomen materiaal kunnen gebruiken. Er zijn grofweg drie niveaus te onderscheiden waarin de verhouding zand:klei verschilt. Het beste materiaal, met voornamelijk zand, gebruiken we in de wegconstructie. Het tussenmateriaal is bijvoorbeeld prima toe te passen als bermbekleding om te zorgen dat bepaalde hel-
lingshoeken goed vastliggen. En het materiaal met de meeste klei is voor opvulling van onder andere overhoeken in de weg.”
Extra losband
“Het materiaal dat is vrijgekomen bij het boren van de eerste tunnelbuis bleek erg vochtig. Alleen als we het lang lieten drogen, konden we het één op één gebruiken, maar dat liet de strakke planning niet toe. Om het boormateriaal toch te kunnen toepassen, hebben we zand bijgemengd. Voor de start van het
boren van de tweede tunnelbuis is de scheidingsinstallatie aangepast. Deze is uitgebreid met een losband voor de kleidelen. Het boormateriaal wordt nu gescheiden in zand en klei, wat zorgt voor een betere fractieverdeling van het materiaal. We kunnen het nu meteen verwerken.”
Viaduct Terneuzen
Eind van het jaar start de bouw van het nieuwe knooppunt Terneuzen. Dit wordt een viaduct met rotondes. De route door de Sluiskiltunnel is straks de doorgaande route van Goes naar Gent. Verkeer naar Terneuzen moet in de toekomst afslaan en gebruikmaken van de rotondes.
Weinig hinder
De werkzaamheden aan de oostzijde brengen weinig hinder met zich mee. Het transport van grond voor de aanleg van de nieuwe weg gebeurt buiten de hoofdwegen om. Via de tijdelijke brug over de Koegorsstraat kan CBT overal komen. Dit is veilig en het levert een tijdbesparing op. In 2015 zal wel een tijdelijke maatregel nodig zijn om de nieuwe hoofdrijbaan aan te sluiten op de bestaande Tractaatweg.
Wat gebeurt er nog aan de westkant?
In het najaar legt CBT de funderingen aan voor de aansluiting van het knooppunt Hoek op de toegangsweg naar de tunnel. De planning is om begin volgend jaar te starten met asfalteren van de weg.
5
Groenvoorziening
Dethon levert mooi werk
“We willen dat het gras eruit ziet als een biljartlaken”
Het gras bij het informatiecentrum ligt er keurig bij: mooi groen, zonder onkruid, schoon en strak gemaaid. Zelfs langs de paaltjes en hekken. Dat is het werk van de medewerkers van Dethon Groen uit Terneuzen. Dethon heeft het gras aangelegd en onderhoudt nu het groen rondom de bouwplaats en het informatiecentrum. ziekenhuizen, sportvelden en zwembaden. Het is heerlijk werk. Lekker buiten en zo af en toe tijd voor een lolletje. En je komt nog eens ergens. Als we hier de dijk oprijden naar de tijdelijke brug over de Koegorsstraat, hebben we een prachtig uitzicht. Leuk om te zien hoe het werk vordert.”
Specialiteit
“Een mooie opdracht”, vindt Pepijn van Drongelen, uitvoerder bij Dethon. Dethon begeleidt mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt naar werk dat precies past bij hun capaciteiten en hun scholing. “We kennen de BV KKS al langer; vanuit de tijd dat het kantoor aan de Hughersluys zat. Na de bouw van het informatiecentrum mochten we weer voor de BV KKS aan de slag. We kunnen het werk perfect combineren met het groenonderhoud van de skihal.
En onze werkplaats zit om de hoek.”
Wagen ‘Wauwau’
Alain Duerincks, Bert Tendijck en Walther Ivens zijn de mannen van de groenvoorziening. Ze maken ongeveer iedere twee weken hetzelfde rondje. “Met onze wagen, die de naam ‘Wauwau’ heeft, de bijnaam van Walther, komen we onder andere in Gent, Stekene, Terneuzen en IJzendijke. Daar onderhouden we het gras in woonwijken, rondom
Met de pont naar de overkant
Op zaterdagavond 29 juni werd het graafwiel van de boormachine over de weg teruggebracht naar de startschacht aan de oostkant van het kanaal. De brug bij Sluiskil werd daarom tussen acht uur ’s avonds en drie uur ’s nachts afgesloten. Het verkeer werd omgeleid. Speciaal voor fietsers kwam het pontje van Sluiskil in de vaart. Normaal gesproken vaart de pont van maandag tot en met vrijdag tussen 7.00 en 10.00 uur en tussen 14.00 en 17.00 uur (met uitzondering van de schoolvakanties). Bedankt pontje!
6
Zo’n drie jaar geleden kwamen de heren bij elkaar in de ploeg. Sindsdien vormen ze een hecht, enthousiast team. “We zijn perfect op elkaar ingespeeld. We hebben alle drie een specialiteit, waardoor het werk lekker opschiet.” Alain is van de details. Met zijn bosmaaier maait hij rond lantaarnpalen, hekken en andere obstakels en zorgt voor mooie kanten. Bert en Walther doen het grove werk op de open zitmaaimachines. “Ons doel is dat het gras eruit ziet als een biljartlaken. En als we dan een compliment krijgen, zijn we trots, want wij doen het graag goed, of we doen het niet!”
Afwerking en inrichting
Werk aan de tunnelbuis Begin juni bezochten meer dan tweeduizend mensen tijdens de Dag van de Bouw de Sluiskiltunnel en vergaapten zich aan de pasgeboorde tunnelbuis. Met een binnenmaat van 10,10 meter is de buis veel groter dan je zou denken. Er moet echter nog heel wat werk worden verzet voor het verkeer door de tunnel kan rijden.
Twee buizen
De Sluiskiltunnel bestaat uit twee tunnelbuizen, elk met een doorsnede van 10,10 meter. De afstand tussen de buizen is acht meter. Het geboorde gedeelte is 1145 meter lang, de totale tunnel meet 1330 meter. Het diepste punt bevindt zich 34 meter onder NAP.
Veilig en licht
Beide tunnelbuizen krijgen twee rijstroken, met betonnen barriers aan de zijkanten. Net als bij de Westerscheldetunnel zijn er geen vluchtstroken. Dwarsverbindingen zorgen ervoor dat je in geval van nood van de ene naar de andere tunnelbuis kunt vluchten. Iedere vijftig meter is een hulppost aanwezig. Hierin bevinden zich onder andere een brandblusser en een intercom waarmee je direct contact kunt leggen met de controlekamer. De tunnelwand wordt afgewerkt met witte platen, waardoor de tunnel een lichte uitstraling heeft.
Bekabeling
Ventilatoren zorgen ervoor dat uitlaatgassen verdreven worden als ze een maximale waarde overschrijden. Met de hulp van camera’s en sensoren houdt de tunneloperator de verkeerssituatie in de gaten en kan hij weggebruikers indien nodig waarschuwen. Dit kan via het omroepsysteem of met de matrixborden boven de weg. Via de matrixborden kan hij de maximumsnelheid aangeven of een rijstrook afsluiten. In de
tunnel worden zenders geplaatst voor radio-ontvangst en ook de mobiele telefoon werkt gewoon. Al deze voorzieningen moeten aangestuurd worden en vragen stroom. Voor alle bekabeling die daarbij komt kijken, is onder het wegdek een speciale koker geplaatst.
worden. Daarom is onder het wegdek een waterkelder voorzien, waar het opgevangen water uitgepompt kan worden.
Zand en asfalt
De kabelkoker ligt in het midden van de tunnelbuis, onder het wegdek. Aan weerszijden is de buis opgevuld met zand. Dit zand wordt stevig aangetrild. De ondergrond moet immers stevig genoeg zijn om jaar in jaar uit het verkeer te kunnen dragen, zonder dat de weg verzakt. Bovenop het zand komt een laag betongranulaat. Deze laag wordt afgewerkt met asfalt.
Waterafvoer
Auto’s brengen bij regenachtig weer water in de tunnel. Al dit water moet ook weer afgevoerd
Elke tunnelbuis krijgt tien schakelkasten voor het aansluiten van kabels. Dit noemen we een E-nis, waarbij de E staat voor elektra.
7
Waar werken we aan?
Planning oktober-december 2013 Mijlpalen November: boren zuidbuis gereed December: start bouw viaduct bij Terneuzen
De noordbuis in afbouw.
Werkzaamheden west (Hoek)
• Voorbelasting van de nieuwe weg van de Sluiskiltunnel naar viaduct Axelsche Gat. • Start van werkzaamheden voor het verbreden van de N61 vanaf de nieuwe rotonde bij aansluiting Hoek (ter hoogte van het Zevenaarviaduct). • Betonwerk voor de technische ruimte boven de westelijke tunnelingang.
Werkzaamheden tunnel
• Boren van de zuidbuis • Dwarsverbindingen tussen beide tunnelbuizen. • Start inrichting van de noordbuis met tunneltechnische installaties, onder andere verlichting, brandblus- en persleidingen. • Inrichting kabelkanaal. Een kabelkoker op weg naar de noordbuis.
Werkzaamheden oost (Terneuzen)
Colofon
Deze nieuwsbrief is een uitgave van de BV KKS Koegorsstraat 1b, 4538 PK Terneuzen 0800-8122
• Voorbelasting, ophoging en inklinking van de toekomstige weg vanaf de Tractaatweg naar de Sluiskiltunnel. • Betonwerk voor de kleinere technische ruimte boven de oostelijke tunnelingang. • Betonwerk in de noordelijke toerit.
twitter.com/sluiskiltunnel
8
Realisatie Lievens Communicatie, Middelburg Vormgeving en opmaak Life design, Zierikzee Fotografie Mark Neelemans Fotografie, Ton Stanowicki en Sky Pictures, BV KKS Druk Drukkerij Bareman, Terneuzen
facebook.com/sluiskiltunnelbv
