A FESTÉKEK KEVERÉSE ÉS ALKALMAZASA.
N em valam i rég’ id e je múlt annak, h o g y a színes n yom ás
a k ö n yvn y o m d á sza t terén
a
le g n e h e ze b b
fölad atok e g y ik e volt, m elyn ek titkos rejtek eib e csa k egyes
k iv á lts á g o s a k ju th attak . A szín es n yo m á st a
gép m este ri
tu d o m án y
le g m a g a s a b b
tekintették, ú g y a n n yira , h o g y
az t
a
m űvészetén ek nyom tatván yt,
m elyen e g y e s , vö rö sse l nyom ott, v a g y pláne bron zzal ékített soro k tündököltek, a cso d a m ű vek s o ro zatáb a h elyezték. A színes n yom ás m un k ája k éts é g k ív ü l m a g a s fokú p o n to ssá go t
és
le lk iism e re tessé ge t k övetel,
de
—
az o ly so k á m ély titok ba burkolt n yom d ászati v ív m án y — m a
m ár a z á lta lá n o ss á g nélkülözh etetlen
kelléke. M űiparunk elő h a la d á sa a le g k o n ze rv a tív a b b g o n d o lk o z á s é
n yo m d ászt is
rá k én yszeríti,
hogy a
kor ízlésével lépést tartson, és innen van, h o g y m a m ár a
v id é k i
k iseb b
ig én yű
n yo m d ák
is
a
s erén ye b b ip a rk o d ássa l fo g la lk o zn a k a színes
le g n yo
m ással. A
k ísérle te k
ugyan
so k
éretlen term ék ével találkozu nk
m ég , m elye k
a
színes
n yom ás
otthonában
v a ló tá jé k o za tla n s á g r a vallanak, de ezt a körülm ényt nem lehet an n yira
hibául fölróni,
mert, a m a g y a r -
48
A FESTÉKEK
KEVERÉSE ÉS ALKALMAZÁSA
o r s z á g -! v is z o n y o k a t
te k in tv e , a
le b o n y o lítá s
terén
s o k k a l fia ta la b b a k v a g y u n k , s e m h o g y v a la m i n a g y s z e r ű t a lk o th a tn á n k . A
h a la d á s ú tjá n e lő r e m en n i é s a m ű ízlé s t fe jle s z
ten i,
e
k e ttő
é le ts z ü k s é g e
v ilá g n a k , s h o g y hogy
a
ez
g y a k o r la t b ó l
s z a k tá r s a i
e lő l
a
m agyar
le h e t s é g e s m er íte tt
n yom dász
le g y e n , s z ü k s é g e s , t a p a s z ta la ta it
ifja b b
s e n k i se r e jte g e s s e . E s z e m p o n tb ó l
in d u lt ki je le n k ö z le m é n y ír ó ja is, a m id ő n a z
•É v
könyv*) tis z te lt s z e r k e s z tő jé n e k fö lh ív á s á r a a r r a v á l la lk o z o tt, h o g y a s z ín e s n y o m á s terén s z e r z e tt t a p a s z ta la ta it, a m e n n y ir e a r e n d e lk e z é s r e
á lló
h e ly m e g
e n g e d i, a z á lta lá n o s s á g s z á m á r a leírja . * * -*• A arra,
ki
s z ín e s
hogy
a
n yo m ással fe s té k e k
fo g la lk o z ik , a z
á lla n d ó a n
m a r a d ja n a k , a z a z ne e n g e d je ,
friss
hogy
fig y e lje n
á lla p o tb a n
a fe s té k m e g
k e m é n y e d jé k , m ert a m e g k e m é n y e d e tt fe s té k e t c s a k h o s s z a d a lm a s é s tö b b s z ö r ö s s z é td ö r z s ö lé s után v e h e t jü k
h a s z n á la tb a ,
so k szo r
m ég
íg y
sem , ú g y h o g y
e g é s z e n h a s z n á lh a ta tla n n á vá lik . L e g h e l y e s e b b a s z ín e s fe s té k e t s z á r a z szerezn i
be
(n em
á lla p o tb a n
s z á m ítv a a k ö z ö n s é g e s
n yo m ás
h o z v a ló fe k e te fe sté k e t) é s a m ik o r k e ll, a n n y it d ö r zs ö ln i föl, a m e n n y i é p p e n s z ü k s é g e s ; í g y m in d e n k o r é lé n k , ü d e fe s té k e t é s s z ín e k e t k a p u n k . A tört, a z a z e ld ö r z s ö lt fe s té k e t lé g m e n te s e n k e ll e lz á r n i é s m é g í g y is, h o g y a
a
h a s z n á la to n
vékony
ré te g
b ő r k é p z ő d é s t m e g a k a d á ly o z h a s s u k , k ívü l lé v ő kenczét
fe s té k
ön tü n k .
A
n em a já n la to s a k ; e z e k a h o z z á ju k
fö lü le té r e té s z tá s
egész
fe s té k e k
k everésre
szük
s é g e lt k e n c z e m iatt, tu la jd o n k é p e ni s z ín á r n y a la tu k a t (n u a n c e ) le g t ö b b n y ir e e lv e szítik . H a a fe s té k e g é s z s z é p s é g é t v is s z a tü k r ö z ő n yo m á st,
A FESTÉKEK
KEVERÉSE
ÉS
49
ALKALM AZÁSA
a z a z s z ín e z é s t a k a r u n k e lé rn i, s z ü k s é g e s , h o g y a n n a k d ö r z s ö lé s é n é l, a z a z a
m á r d ö r z s ö lt fe s t é k n e k
ú jb ó l
v a ló fö lü ld ö r z s ö lé s é n é l a fe s té k -a s z ta l , a d ö rzsö lő kő és
k everő k a n á l a z e lő b b i s z ín fe s t é k m a r a d é k á t ó l
a
gon dosan a gépen
m e g tis z t ít t a s s a n a k .
H a s o n ló
m ódon
k e ll
is m in d a z t m e g tis z títa n i, a m i a fe s t é k k e l
é r in t k e z é s b e jö n ;
és
a hengereket, fe s t é k e z ő
p e d ig :
szerk ezetet é s d örzsölő cyUndért. E
fig y e le m r e m é lt ó
tan ácso k at
e lő r e b o c s á t v a ,
k ö v e t k e z ő k b e n le ír ju k a W a ld o w s z e r in t to s a b b
fe s t é k e k e t é s
a
v e lő k
e lé r h e t ő
a
le g a já n la s z ín k e v e r é
k e k e t. I. S á r g a . ( T is z tá n egyszerű
s z ín ű fe s té k ,
chro?nsárga a z
d ö r z s ö lv e .) i . A
kön yvn yom ásn ál m e ly b ő l
le g in k á b b
h a s z n á la to s
v il á g o s , k ö z é p s z e r ű
és
s ö té t
s z ín á r n y a la t v a n , s e z e k k ö z ü l h a s z n á la tr a a k ö z é p s z e r ű le g a lk a l m a s a b b . 2. A sv á n y sá rg a ( M in e r a lg e lb ) . 3.
VTi l á g o s okker. 4. Terra d i S ien a . 5. K a d m iu m -sá r g a .
6. N á p o ly i sárga ( N e a p e lg e lb ) . II.
N arancs
s z ín .
( T is z tá n
n ara ncs. 2. M iniom. 3. Á sv á n y narancs. C h ro m sárga á r n y a la t ú a lk a lm a s ;
és
sárga p é ld á u l:
d ö r z s ö lv e .)
n ara n cs
n arancs és
(O ra n ge
szín
naran cs
n ara n cs
a
M e n n ig e ) .
le g k ü lö n b ö z ő b b
szín
s z ín t
Chrom -
1.
e lő á llí t á s á r a
kapunk
h á ro m
r é s z v i l á g o s c h r o m s á r g a é s e g y r é s z c z in ó b e r k e v e r é k é b ő l; h a p e d i g e k e v e r é k h e z
m ég egy
negyed
r é s z k a r m in t v a g y c o c h e n il- la k k o t a d u n k , é lé n k e b b , t ü z e s e b b á r n y a la t o t n y e r ü n k . S za lm a sá rg á t e g y ré s z középszerű
v a g y s ö té t
c h r o m s á r g a é s h áro m
ré s z
k r e m s i v a g y h o r g a n y fe h é r ( Z in k w e is s ) k e v e r é k e á d .
C h a m oist fe le r é s z k a r m in , fe le r é s z c z in ó b e r , h á ro m n e g y e d r é s z v i l á g o s c h r o m s á r g a , k é t r é s z fe h é r , v a g y a ch rom sárga
h e ly e tt o k k e r
É v k ö n y v . 1890.
k everékéből
n yerü n k.
4
50
A FESTÉKEK
KEVERÉSE
ÉS ALKALM AZÁSA
III. B a r n a . ( T is z tá n d ö rzs ö lv e .) E b b ő l s o k va n , ú g y m in t: Umbra, M ahagónit Vandyk stb. V ö r ö s e s b e já t s z ó b a r n á n a k k é s z íté s é r e
a lk a lm a s a k
n á lh a tó vörösbam a lakkok,
a z ig e n jó l h a s z
m e ly e k e t c s e k é ly
fe s té k h o z z á k e v e r é s é v e l k ö n n y e n
fe k e te
s ö té te b b á r n y a la
t ú v á teh etü n k .
B a rn a , keverés ú tjá n :
barn a
fe s té k e t m á s
szín ű
f e s t é k e k keveréséből is ig e n k ö n n y e n á llíth a tu n k e lő , é s p e d i g a s z ü k s é g h e z k é p e s t b á r m ily á r n y a la tb a n . L e g a lk a lm a s a b b erre a v ö r ö s ( jo b b á r a c zin ó b e r ) és a fe k e te e g y ik
k e v e r é s e , m e ly n é l
m ódunkban
v a g y a m á s ik n a g y o b b
m azásával te n n i;
s ö té te b b
c s e k é ly
vagy
v il á g o s a b b
ch ro m sárga
áll a
m é r v b e n v a ló
szín t a lk a l
á r n y a la tú v á
h o zzáadásával az
ig e n
s o k fé le m u n k á h o z a lk a lm a s S ep ia barnát k a p ju k . H a g e r á n iu m v ö r ö s e t fe k e té v e l k e v e rü n k , ig e n s z é p tü ze s
vörösbarnát n y e rü n k , m e ly e t a fe k e te tö b b -k e v e s e b b m érv ű
a lk a lm a z á s a
sabbá
te h e tü n k .
sze r in t s ö té te b b é
v a g y v ilá g o
O la jb a rn á t ( O liv e n b r a u n )
m á sfé l
r é s z v ilá g o s c h r o m s á r g a , fe le ré sz fe k e te é s m á s fé l r é s z c z in ó b e r v ö r ö s k e v e r é k e á d . rész
c z in ó b e r v ö r ö s ,
fe le
Világos barna e g y
ré s z fe k e te
és
h a rm a d fél
r é s z fe h é r k e v e r é k é b ő l s zá rm a zik . F én y k ép észeti bar
n á t fino m fe k e te é s s ö té t v io la s z ín k e v e r é k é b ő l k é s z ít h etü n k . IV . K é k . ( T is z tá n d ö rzs ö lv e .) i. S ö té t á r n y a la tú p á r is i kék (P a r ise r b la u ). 2. M ilo ri kék , te ts z e tő s e b b , m e le g e b b h a tá sú ,
fin o m a b b
v e g y a lk a t ú ,
kön n yen
és
tisztá n
a lk a lm a z h a tó s e n n é l f o g v a a p á r is i k é k n e k é s u ltram a r in n a k
is
e lé b e
h e ly e z h e tő .
h o z z á k e v e r é s é v e l v il á g o s b á m ilori k é k é s fe h é r
M in d k é tfé lé t
fe h é r
te h e tjü k s k ü lö n ö se n a
keverékéből
é lé n k ,
sz é p
szín t
k a p u n k . 3. A z ultram arin v ilá g o s k é k ; e n n e k á r n y o ld a la , h o g y h a a f e s t é k - g y á r ré s zé r ő l a d ö r z s ö lé s -
A FESTÉKEK
KEVERÉSE
ÉS ALKALMAZÁSA
51
h ez n in c s e lé g - p o n to s a n k id o lg o z v a , n y o m á s h o z e lő k é s z íté s e s o k n e h é z s é g g e l já r . 4. Törökkék. 5. Császár
kék ( K a ise rb la u ). V a n u g y a n is,
m e ly e k
azonban
nagy
m é g tö b b m á s fé le k c k ritk á n
jö n n e k
a lk a lm a
z á sb a . V . V i o la (lila szín ). 1. A n ilin v io la , v ö r ö s b e é s k é k b e já t s z ó
•viola-lakk a v ilá g o s s á g n a k
á r n y a la tta l. 2. A
könnyen
e lle n tá lló
s zín ; e z t a z o n b a n ,
m ert d rága,
e g y s z e r ű n y o m ta tv á n y o k h o z n em h a s zn á lh a tju k .
Violaj keverés ú tjá n : k a r m in v ö r ö s, m ilori k é k ( v a g y u ltr a m a r in k é k ) é s fe h é r k e v e r é k e v io lá t e r e d m é n y e z , é s p e d i g : vilá g os v io lá t e g y r é s z k a r m in la k k , h áro m negyed ré sz
rész
fe h é r
p á risi
v a g y ' m ilori
k ék és
k e v e r é k e ; sötét v io lá t
h a rm a d fél
p e d ig
egy
ré sz
k a r m in -la k k , m á s fé l r é s z m ilori k é k é s ö t n e g y e d rész fe h é ré .
K u d arczo s
em lítjü k , h e ly e tt
hogy
a
k ís é r le t k ik e r ü lé s e v é g e t t v io la szín
c z in ó b e r v ö r ö s
e lé r é s é r e
a lk a lm a z á s a
m eg
k a r m in -la k k
e re d m é n y te le n ,
te h á t a k e v e r é s h e z u tó b b it ne v e g y ü k . V I. Z ö ld .
1. S ely em zö ld a le g in k á b b
zöld fe s té k ; sö tét,
k özép szerű
h a s z n á la to s
é s v ilá g o s
á r n y a la t
b a n k a p h a tó ; tis ztá n n y o m h a tó é s s á r g a v a g y fe h é r fe s té k
h o zzáad ásával
a
z ö ld
szín
m in d en
k ív á n t
á r n y a la tá b a átö n th ető . 2. A Viridin-lakk v il á g o s zöld, ig e n é lé n k szín s a le g fin o m a b b n y o m ta tv á n y o k h o z a lk a lm a s ; n y o m á s r a n a g y o n j ó fe sté k . 3. A Chromz ö ld k e v é s b b é fin o m an k id o lg o z o t t fe sté k , e n n é lfo g v a a s e ly e m z ö ld n é l k e v é s b b é h a s z n á lh a tó is.
Z ö ld , keverés ú tjá n : m ilori k é k é s — a m in t v ilá g o s v a g y s ö t é t z ö ld e t a k a r u n k k e v e r n i —
v il á g o s
vagy
s ö té t e lír o m - v a g y k a d m iu m -s á r g a k e v e r é k e zö ld e t e r e d m é n y e z . T e lje s e n a g é p m e s te r könnyű
m ód , h o g y in k á b b s á r g á s b a
kezében
van a
v a g y k ék esb e
j á t s z ó z ö ld e t k é s z íts e n , m ert e z c s a k e g y i k n e k v a g y
4
A FESTÉKEK
52
KEVERÉSE
a m á s ik n a k n a g y o b b
m érvű
ÉS A LK ALM AZÁSA
b e le k e v e r é s é t ő l
fü g g .
O ro sz-zö ld et p é ld á u l fe le r é s z m ilo ri k é k , h á r o m r é s z v ilá g o s
ch ro m sárga, h áro m n egyed
egynegyed
rész
fe h é r
rész
fe k e t e
összek everéséb ő l
és
nyerü n k.
T en g erzöld et, h a k é t r é s z s ö té t c it r o m s á r g á t, n e g y e d rész
fe h é r e t
kéket
és
egy
keverü n k.
h áro m n egyed
és
h áro m n egyed
rész
m ilo ri
V ilágos z ö ld fe le r é s z m ilo r ik é k ,
rész
fe h é r,
két
és
fé l
rész
v ilá g o s
c h r o m s á r g á b ó l k erü l. V ö r ö s . i . C zin ó b er; e s z ín fin o m a b b fa ja i t ö b b
V II.
á r n y a la t ú a k s k a rm in -czin á b er v a g y V erm illon n é v e n is m e r e te s e k . A c z in ó b e r a l e g n e
n y ir e
s ö té te b b
h e z e b b f e s t é k e k e g y i k e s a la p o s d ö r z s ö lé s t é s
e lő
k é s z ít é s t ig é n y e l, h o g y v e le tis z ta n y o m á s t k a p h a s s u n k . 2. A M in io m ( M e n n ig e ) v ö r ö s e s s á r g a , o lc s ó fe s té k . 3.
K a r m in , á r b a n é s m in ő s é g b e n e g y a r á n t s o k fé le
fe s té k . 4. K rap p -lakk, g era n iu m -la k k , R o u g e d i P erse stb . a k e r e s k e d e le m b e jö t t le g ú j a b b f e s t é k e k , m e l y e k fö lü ln y o m á s r a , t ü z e s á r n y a la t u k n á l f o g v a , ig e n a l k a l m asak. A
k a r m in n á l
e lő n y ö s e b b e k ,
m ert
daczára,
h o g y e n n é l o lc s ó b b a k ,
m in ő s é g r e e n n e k s z é p , e r ő
t e l je s
fe lü l is m ú ljá k . 5. M ü n c h e n i
á r n y a la t á t
m ég
v a g y c o ch en ille-la kk , a k a r m in h o z h a s o n ló , a z o n b a n r ó z s a s z ín b e j á t s z ó fe s té k . 6. F lo r e n tin i lakk, s z in té n h a s o n ló
a
k a r m in h o z ,
csakh ogy
s ö té t
és
barn ába
j á t s z ó á r n y a la t a v a n .
Vörös, keverés ú tjá n : h á r o m r é s z c z in ó b e r é s fe le k a r m in k e v e r é k e tü z e s vöröset e r e d m é n y e z ; k a r m in é s fe h é r k e v e r é k e p e d i g r ó zsa szín t, m e ly rész
s z ín n e k v i l á g o s a b b v a g y s ö t é t e b b á r n y a la t a a fe h é r fe s t é k
tö b b
vagy
kevesebb
m érvű
a lk a lm a z á s á t ó l
f ü g g ; k ü lö n b e n a r ó z s a s z ín e lő á llítá s á h o z g e r á n iu m -, m üncheni
és
c z in ó b e r n em .
fío re n tin i
la k k is a lk a lm a s a k , c s a k
a
A FESTÉKEK
V III.
KEVERÉSE
i.
F eh ér.
kön n yedségén él
M ás
fo g v a ,
ÉS ALK ALM A ZÁ SA
s z ín e k k e l
v a ló
53
keverésre,
a horgany fe h é r ( Z in k w e is s )
le g a já n la t o s a b b . 2. A krem si fe h é r e t e r ő s e n h a s z n á l tá k m á s fe s t é k e k k e l v a ló k e v e r é s r e , a z o n b a n v e g y í té s r e
ig e n
n e h é z k e s , m ert m á s
e le g y íth e t ő , m e ly
h ib á já h o z
s z ín e k k e l
m ég
az
n eh ezen
a z á r n y o ld a la
is já r u l, h o g y a n y o m á s n á l a fe s t é k m e g s z á r a d á s a után
a
keverékből
m in te g y
k iv á lik , é s
a
nyom ás
fö lü le tén fin o m p o r r é te g k é n t m u ta tk o zik , mi á lta l a n y o m ta tv á n y o n
a
kevert
szín
é lé t
v e s z tv e ,
to m p a
á r n y a la to t m utat. E z e k v o ln á n a k a s z ín e s n y o m á s n á l le g in k á b b h a s z n á la to s fe s té k e k , m e ly e k e t n e m c s a k a v á z la t-n y o m á s h o z (C o n to u r -D r u c k ), h a n em a v a la m e ly s z é p n y o m ta t v á n y r a o k v e tle n ü l s z ü k s é g e s a la p n y o m á s h o z is ( T o n d ru ck ) k é s z íth e tü n k . A la p n y o m á s
(T o n d ru ck )
s z ín e s n y o m á s t jo b b á r a
a c c id e n z -m u n k á k h o z ,
le g e lő s z ö r bözőbb
a la tt
é rtü n k , m e ly e t
n y o m ta tu n k ;
szín ű
m in t
a
n yom ás
ily e n n e l
a la p n y o m á s o k k a l
g y a k o r i a b b a k : szürke,
b á g y a d t,
fin o m a b b a
v ilá g o s
k iá llítá sú , a la p já u l le g k ü lö n
ta lá lk o z u n k .
kék, zöld es-viola ,
Leg-
sárga
és
rózsa szín a la p n y o m á s o k , m e ly s z ín e k fő a lk a tr é s z e a f e h é r , ig e n c s e k é ly m e n n y is é g ű k e v e r é k é v e l a m a s z ín e k n e k , m e ly e k á r n y a la t á v a l a z a la p n y o m á s t e s z k ö z ö ln i a k a r ju k . A k ü lö n fé le a la p n y o m á s h o z v a ló fe s t é k e k e t k ö v e t kező kép
k e v e r jü k :
fe k e té b ő l;
kéket,
szürkét,
fe h é r -
és
fe h é r-,
m ilori
m ilori
k é k b ő l ; zöld et,
kék-
és
fe h é r - é s s e ly e m z ö ld b ő l, v a g y fe h é r-, m ilori k é k - é s c h r o m s á r g á b ó l (e h e ly e tt le h e t m á s s á r g á t is v e n n i);
v io lá t , fe h é r - é s v io la -la k k b ó l, v a g y fe h é r-, k a rm in v ö r ö s - é s m ilori k é k b ő l; sá rgá t (ch a m o ist), feh ér-, c itr o m s á r g a é s c z in ó b e r v ö r ö s b ő l; ró zsa szín ű t , fe h é r-
A FESTÉKEK
54
KEVERÉSE ÉS
ALKALM AZÁSA
é s k a r m in v ö r ö s b ő l ( v a g y g e r a n iu m -la k k b ó l) ; c z in ó b e r n em a lk a lm a s . Az
eddig-
e lm o n d o tta k k a l
e lő s o r o ltu k a l e g s z ü k
s é g e s e b b fe s t é k e k e t s a z o k k e v e r é s i ban
szü kséges
azt
is
két
vagy
annak, a
tudni, h o g y h á ro m
fe h é r
ki szín e s vagy
szín t h o g y
m ó d já t; a z o n n yo m ást v é g e z ,
m ás
szín ű
a z o k h a rm o n ik u s k a p c s o la tb a jö jje n e k . A R egiste rw
nyo m án
a la p o n
k e ll a lk a lm a z n i, h o g y « P rin ters
á lljo n itt a z ö s s z e á llíto tt s z ín e k
s o r o z a ta . K é t szín . i. F e h é r a la p o n : v il á g o s zö ld é s c z in ó b e r v ö r ö s ; v ilá g o s z ö ld é s k a r m in v ö r ö s ; v il á g o s zö ld é s b a rn a ; kékes
zö ld
és
n a r a n c s ; u ltr a m a r in k é k
k a r m in ; u ltram arin é s b a r n a ; v il á g o s
kék
és
és
v ilá
g o s n a r a n c s ; k a r m in é s v il á g o s s á r g a . 2. H a lv á n y sárga
alapon, m e ly in k á b b a c zitro m -
s á r g á h o z , m in t a n a r a n c s s z ín h e z h a jlik : s á r g á s zö ld é s k a r m in ; s á r g á s zö ld é s b a r n a ; v ilá g o s zö ld
és
v ö r ö s e s b a r n a ; b r o n z é s k arm in . 3. H a lv á n y sárga alap on , m e ly in k á b b s z ín h e z ,
m in t
a
c z it r o m s á r g á h o z
a narancs
h a jlik :
v ilá g o s
u ltram arin é s n a r a n c s ; v il á g o s zö ld é s n a r a n c s ; v ilá gos
k é k e s z ö ld
és
k a r m in ; v ilá g o s
ultram arin
és
k a r m in ; v il á g o s u ltram arin é s b a r n a ; k é k e s z ö l d é s b a r n a ; v ilá g o s ultram arin é s b ron z. 4. H a lv á n y kék a la p o n : s ö té t u ltram arin é s k a r m in ; s ö té t k é k e s z ö ld é s k arm in ; v ilá g o s zö ld é s b íb o r v ö r ö s ; v ilá g o s k é k é s b íb o rv ö r ö s . 5. H a lv á n y z ö ld k é k e s b e j á t s z ó alapon : ultram arin é s k a r m in ; s ö t é t k é k e s zö ld é s k arm in ; ultram arin é s b íb o r v ö r ö s . 6. H a lv á n y
zöld , sárgásba já tszó a la p o n : v ilá g o s
z ö ld é s k a r m in ; v ilá g o s z ö ld é s b íb o r v ö r ö s ; v ilá g o s z ö ld é s v ö r ö s e s ba rn a .
A FESTÉKEK
KEVERÉSE ÉS ALKALMAZÁSA
55
7. H a lv á n y rózsa szín ű a la p on : k a r m in é s v ilá g o s u ltram arin ; k a rm in é s v ilá g o s z ö ld ; k arm in é s b ro n z; g e r á n iu m é s b ro n z; u ltram arin é s b ron z. 8.
Világos barna a la p o n : g e r á n iu m é s s ö té t zö ld ;
k a r m in
és
f e k e t e ; b a r n a é s s ö té t
z ö ld ; barn a
és
fe k e te . M in t e z ö s s z e á llítá s o k b ó l lá tju k , a z e lle n té te s s z ín e k e g y i k e le g t ö b b e s e tb e n m é ly e b b á r n y a la tú , m int a z a la p n y o m á s . h a s z n á lu n k ,
Ha
v a la m e ly ik
ta r ts u k
szem
szín
elő tt,
h e ly e tt hogy
b r o n zo t
a
s ö té te b b
szín m in d ig m e g h a g y a n d ó s í g y a v il á g o s a b b p ó to la n d ó b r o n z za l. H árom
s zín .
1. F e h é r
a la p o n :
k arm in ,
v ilá g o s
u ltram arin é s v ö r ö s e s b a r n a ; k é k , b a r n a é s s á r g á s z ö ld ; k a r m in , v ilá g o s zö ld é s b íb o r v ö r ö s . 2. H a lv á n y ró zsa szín ű a la p on : k arm in , u ltram arin é s b r o n z ; k arm in , m ilo ri k é k é s b r o n z ;
b íb o r v ö r ö s ,
k é k e s z ö ld é s b r o n z; v ilá g o s k é k , k a rm in 3. Sárga
a la p on : k arm in , u ltra m a rin
é s b a rn a . és
vöröses
b a r n a ; k a rm in , s á r g á s zö ld é s b a r n a ; s ö té t
b a rn a ,
u ltr a m a r in é s g e r á n iu m . 4.
K ék
a la p o n :
k arm in ,
u ltr a m a r in
és
barn a;
k arm in , u ltram arin é s v ilá g o s zö ld . 5. Z ö ld a la p o n : u ltram arin , v il á g o s zöld é s k a r m in ; v ilá g o s
z ö ld ,
g e r á n iu m
és
b r o n z ; vöröses
b a rn a ,
m ilori k é k é s b ro n z. A
fe s té k d ö r z s ö lé s .
E hhez
g y ö n g e ken ézét
h asz
n álu n k , é s p e d i g c s a k o ly m e n n y is é g b e n , h o g y a d ö r z s ö le n d ő
fe s té k k e l
e le g y ítv e ,
erő s
pépet
a lk o ss o n .
M iu tá n í g y fin o m an ö s s z e d ö r z s ö ltü k , k ö z é p e r ő s k e n é z é v e l n y o m h a tó v á h íg ítju k a fe sté k e t. T a lá lk o z u n k o ly
fe s t é k e k k e l is, m e ly e k e t e lő k é s z íté s
fin o m a n
e ld ö rzs ö ln i
te lje s
c s a k o ly fe s té k e k n é l e s ik
le h e t e t le n ; m eg,
n élk ü l e lé g ez
azonban
a m e ly e k
k é s z íté s e
56
A F E ST É K E K KE V ER ÉSE ÉS A LKALM AZÁSA
v a g y fö lü le tesen v a g y r o ss z a n y a g b ó l történ t. E z é r t le g c z é ls z e r ü b b o ly g y á r b ó l h o za tn i a fe sté k e t, m e ly á z ta to tt
és
jó l
e lő k é sz íte tt
fe sté k e t
szállít,
o lya n t,
m e ly e t a k a d á ly n élk ü l e ld ö rzs ö lh e tü n k . A fe s té k n e k
n y ú ló s sá té te lé re
e g y ik segéd eszk ö z
a b o r s z e s z b e n v a ló fö io ld á s. A z ily fe s té k e t e d é n y b e te s z s z ü k ,
bo rszeszt
h a g y ja k .
Ha
a
a b o r s z e s z t, a
ön tü n k
rá é s í g y f é ló r á ig
fe s té k e l é g g é fe sté k e t
kénessé n élk ü l p é p p é
m e g lá g y u lt,
d ö r z s ö lő
kőre
d ö rzs ö ljü k .
Az
álln i
le ö n tjü k
te s z s z ü k , é s a n ilin -fe s té k e t
n em s z a b a d b o r s z e s z b e n ázta tn i. A
szín e s fe s t é k fé n y fo k á t ú g y e m e lh e tjü k , h a k ö z
v e tle n
a
h a s z n á la tb a
v é te l
e lőtt
egy
kevés
friss
tojá sfeh érjét te s z ü n k h o zzá , m e ly m é g a fe sté k s z á r a d á s á t is e lő s e g íti. K ét m unka
vagy
tö b b
szín
g y o r s ít á s a
és
egym ás
fö lé
k ö n n y íté s e
n yo m á sá n ál a
érd ekében
egy
késhegynyi s icc a tiv (szá rító a n y a g ) k e v e r e n d ő a fe s té k b e ;
de
ez
a
le h e tő
le g k is e b b
m e n n y is é g b e n
v e e n d ő , m ert k ü lö n b e n a fe s té k m á s zk o s , a n y o m á s p e d i g p is z k o s é s e g y e n lő tle n lesz. * * •* A fe s té k e k k e v e r é s é v e l
é s a lk a lm a z á s á v a l f o g la l
k o z ó k ö z le m é n y n e k v é g é r e é rtü n k . H a a tö b b s z á z r a m en ő
o lv a s ó
k ö zü l
csak egynek is h a s z n á r a vá lt,
ú g y a z «É v k ö n y v * e te k in te tb e n b iz o n y á r a m e g te tte k ö te le s s é g é t.
F u c h s Zsigm ondi
