R]entree 92
Oktober 2012
Schakel! Ziekteverzuim dat laat je toch niet liggen!
P4
Workshop Van Werkdruk naar Werkgeluk
P10
Congres: Word de verandering Meester!
P15
R]entree is een (gratis) uitgave van de Stichting Vervangingsfonds en Bedrijfsgezondheidszorg voor het Onderwijs en de Stichting Participatiefonds. Het is bestemd voor managers, bestuurs-leden en P&O-adviseurs, die werken in (of voor) het primair onderwijs en op de hoogte willen blijven van ontwikkelingen en achtergronden op het gebied van personeel en (arbo) beleid, (het voorkomen en beperken van) werkloosheid, re-integratie en vervanging van onderwijspersoneel.
Redactie
Franz van Dijk (hoofdredactie) Elly Berkelmans Audrey Crombach Martine Stoffels Jeu Goossen Tanja Coolen Met bijdragen van Henk Mostert Els Peeters Hans Heesen Frank Pluim Mentz Audrey Crombach
Correspondentieadres Blaak 22 3011 TA Rotterdam T 010 - 217 76 40 F 010 - 214 13 58 E
[email protected]
R[entree
Uitgave
In dit nummer pagina
3
Column
4
Schakel! Ziekteverzuim, dat laat je toch niet liggen?
8
Achter de Schermen: afdeling Communicatie
10
Workshop Van Werkdruk naar Werkgeluk
15
Congres Word de verandering meester!
16
Kortom
MediaCenter, Rotterdam
17
© Copyright Overname van artikelen of gedeelten daarvan is toegestaan na voorafgaande toestemming van de redactie met bronvermelding. Aan de informatie in deze periodiek kunnen geen rechten worden ontleend.
Overzicht regioteams
18
Uitgelicht
19
Producten, folders en brochures
20
Vraag & Antwoord
Projectrealisatie & eindredactie
Mind•the•Gap communicatie, Den Haag Caroline Evenhuis
Vormgeving
Proforma visual identity | Rotterdam, Miriam Monster
Fotografie
Peter Roek, Eric Ruys en Tom Henning
Drukwerk
Informatie Arbo AdviesCentrum Primair Onderwijs Voor laagdrempelig en deskundig advies op het gebied van arbeidsomstandigheden, voor vragen over de arbocatalogus of de producten & diensten van het vervangingsfonds T 045 - 579 81 81 E
[email protected] Helpdesk Vervangingsfonds Voor vragen over het reglement, premies, vervangingskosten en subsidies T 045 - 579 81 07 E
[email protected] Helpdesk Participatiefonds Voor vragen over het reglement en de instroomtoets T 079 - 323 24 20 E
[email protected] Ons internetadres is www.vfpf.nl. U treft hier uitgebreide informatie aan over onze activiteiten, producten en diensten. Via de site kunt u ook brochures aanvragen en publicaties bestellen.
[Column] Tussen droom en daad Ik zou niet weten hoe een belastingwet er uit ziet. En toch vul ik al sinds jaar en dag mijn eigen aan gifte in. De huidige generatie kan zich dat waarschijnlijk niet meer voorstellen, maar er is een tijd geweest dat je aangifte moest doen via een heel ingewikkeld formulier. Een belastinggids was onmisbaar. Tegenwoordig doe ik het uiteraard digitaal; voor hulp druk ik op het vraagtekentje op mijn scherm. En als ik denk dat de fiscus me niet helemaal objectief voorlicht, sla ik aan het googelen. Dat beeld stond me voor ogen toen ik enige tijd geleden het reglement van het Participatiefonds weer eens ter hand moest nemen. Weliswaar kunnen schoolbesturen een ontslagmelding bij het fonds ook langs digitale weg doen (hetgeen in iets meer dan de helft van de gevallen ook gebeurt), maar zonder raadpleging van het reglement is dat toch niet goed mogelijk. Dat moet toch makkelijker kunnen. Minstens zo makkelijk als bij de belastingdienst en misschien ook nog wel iets klantvriendelijker. Als Participatiefonds weten we al zo veel van schoolbesturen, waarom moeten ze die gegevens dan toch steeds weer invullen? En als schoolbesturen willen weten wanneer een bezwaarschrift wordt behandeld, of wat de stand van zaken van een ontslagmelding is, dan moet dat voor hen toch met één druk op de knop te achterhalen zijn? Het ultieme gemak wordt natuurlijk bereikt als voor een ontslagmelding het reglement niet meer hoeft te worden geraadpleegd. Als schoolbesturen de beschikking krijgen over een digitale “tool“ met behulp waarvan ze die melding kunnen doen. Een dergelijk hulpmiddel zou ze stap voor stap door het hele meldingsproces moeten begeleiden, waarbij alleen die informatie hoeft te worden verstrekt die relevant is voor dat specifieke ontslag. Essentieel is daarbij dat het Participatiefonds precies aangeeft wat er van het schoolbestuur wordt verlangd, welke documenten er dienen te worden overgelegd, etc. En zou het niet mooi zijn dat – als alles correct en waarheidsgetrouw is ingevuld – het te verwachten eindoordeel van de instroomtoets (positief of negatief getoetst) op het beeldscherm verschijnt? Een negatieve uitkomst van de instroomtoets is bijzonder vervelend voor een schoolbestuur. Nog ver velender is het echter wanneer een schoolbestuur niet precies weet welke financiële (uitkerings-) consequenties daar aan verbonden zijn. Ook die gegevens heeft het Participatiefonds in zijn bezit en waarom zouden die ook niet beschikbaar kunnen zijn voor het schoolbestuur? Beter de zekerheid van de ellende, dan de ellende van de onzekerheid. Als alles qua planning verloopt, kunnen deze dromen met ingang van het schooljaar 2013/2014 werkelijkheid worden. Dat is een grote “als“. Want onderdeel van die planning is een ICT-project dat dit alles technisch mogelijk moet maken. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het Participatiefonds zowel goede als slechte ervaringen heeft opgedaan met ICT-projecten. Goed is dat ze tot op heden allemaal succesvol zijn afgerond, vaak ook binnen de begroting (ik durf niet te zeggen “allemaal binnen de begroting”, want je weet het maar nooit met die fact checkers tegenwoordig). Het slechte nieuws is dat ze nog wel eens uitliepen. Dat is ook het risico dat ik neem met deze column; als het allemaal niet op tijd gereed komt, sta ik publiekelijk in mijn hemd. Geen fraai is dat meer dan voldoende aansporing om er voor te zorgen dat we op 1 augustus 2013 het virtuele lint kunnen doorknippen ter gelegenheid van de opening van deze gedroomde digitale Participatiefonds-snelweg. ■
Franz van Dijk
R]entree oktober 2012
gezicht, dat kan ik u verzekeren. Voor mijn medewerkers en mij
3
[ Henk Mostert ]
Schakel! Ziekteverzuim, dat laat je toch niet liggen? In 2010 begon het ziekteverzuim in het primair onderwijs te stijgen. Meer ziekteverzuim betekent hogere vervangingskosten, stijgende premies en geen of lagere budgetten voor andere zaken. Gaat het om een ‘behapbaar’ bedrag, dan is er niets aan de hand. Als het jaarlijks echter om zo’n 250 miljoen gaat, wat een realistische inschatting* is, dan heeft de sector een serieus probleem.
euro hoger. Deze cijfers zijn gebaseerd op de extrapolatie van bestaande gegevens en dus indicatief. Maar… ze stemmen wel tot nadenken.
Tijd voor een offensief – Schakel! Roosmarije Reneman: ’Sommige scholen zijn, bijvoorbeeld door financiële problemen of het werken aan passend onderwijs, de aandacht voor het tegengaan van ziekteverzuim een beetje kwijtgeraakt. Begrijpelijk, maar niet gewenst. Vandaar Schakel!,
Aanleiding genoeg dus voor het Vervangingsfonds/Participatie-
ons offensief. Natuurlijk zijn er scholen met een goed HRM-
fonds om dit najaar een offensief te starten om het ziekte
beleid en een prima aanpak van het ziekteverzuim, maar ook
verzuim versneld terug te dringen. ‘’Ziekteverzuim en arbeids-
daar zou de uitvoering in veel gevallen nog beter kunnen.
omstandigheden moeten weer de aandacht krijgen die ze
Hier komen onze extra activiteiten prima van pas.’
verdienen.’’ Om versnelde terugdringing te faciliteren, schakelt vertrouwde en gewaardeerde pakket producten en diensten,
Sneller terugdringen van het ziekte verzuim
lanceert Vf een nieuw en extra actieplan. ‘Schakel!’ ondersteunt
Lex Gorissen: ‘Onderzoeken geven aan dat onze bestaande
het terugdringen van het verzuim en creëert op den duur ruimte
dienstverlening op het gebied van arbo-, verzuim- en re-integra-
voor kwaliteitsbevorderende maatregelen.’ Roosmarije Rene-
tie én personeelsbeleid vertrouwd zijn en gewaardeerd worden.
man, manager beleid en communicatie, en Lex Gorissen, beleids-
Onze activiteiten helpen besturen, leidinggevenden en perso-
medewerker, lichten dit verder toe.
neelsleden zo breed mogelijk bij het opstellen van het beleid
het Vervangingsfonds een tandje hoger. Naast het bestaande,
en de uitvoering ervan. De activiteiten van Schakel! hebben
Een kwart miljard aan vervangingskosten!
dezelfde kwaliteit, maar focussen volledig op het versneld
Als het verzuimpercentage in het primair onderwijs voor 2012
terugdringen van het ziekteverzuim.’
R]entree oktober juni 20122012
6,5% bedraagt – een realistische aanname – kunnen declaraties
4 4
wegens ziektevervanging verwacht worden tot een bedrag van
Ieder zijn verantwoordelijkheid
meer dan 268 miljoen euro. Dat is ruim een kwart miljard! Zou,
Onze bestaande dienstverlening omvat zelfwerkinstrumenten,
bij gelijkblijvend declaratiegedrag en ongewijzigde vervangings-
gerichte advisering en subsidiëring. Het zijn complementaire
graad, het verzuim stijgen met 0,1%-punt, dan stijgen de ver-
methoden die hun nut bewijzen en bewezen hebben. In voor-
vangingskosten met ruim 4 miljoen euro. Bij een toename van
gaande edities van R]entree zijn aansprekende praktijkcases
het verzuim met 0,5%-punt worden de kosten bijna 21 miljoen
van diverse scholen gepubliceerd die goede resultaten laten
* Zie ook de berekening onder ‘Een kwart miljard aan vervangingskosten’
R]entree oktober 2012
‘De nieuwe producten en diensten richten zich meer op de aanpak van de werkdruk problematiek en het terugdringen van het langdurig verzuim’.
5
Vervolg van pagina 5
zien. Alle actoren – schoolbestuur, schoolleiding, personeel –
(op schoolniveau) voor langdurig zieken én een groter bewust-
hebben daarbij hun verantwoordelijkheid genomen en dat
zijn van schoolbestuur, schoolleiding en werknemers van hun
wordt ook bij de nieuwe Schakel!-activiteiten van hen verwacht.
eigen verantwoordelijkheid bij langdurig verzuim. Onze advi-
De rol van het Vervangingsfonds is te stimuleren en te onder-
seurs gaan het gesprek aan met schoolbesturen waar (veel)
steunen.
langdurig zieken zijn. Tijdens het gesprek met de adviseur wordt bekeken welke activiteiten al in gang zijn gezet en of er
Lager verzuim – lagere kosten – lagere premies
extra activiteiten nodig zijn. Schoolbesturen kunnen advies krij-
Met Schakel! richten we ons op volgende zaken:
besteed aan een actieve rol van het schoolbestuur richting de
1 Actief benaderen van langdurig zieken;
arbodienst en aan het voorkomen van onnodige medicalisering
2 Preventieve aanpak van frequent verzuimers;
door de bedrijfsarts.
gen om hun beleid te optimaliseren. Speciale aandacht wordt
3 Versterken van het ziekteverzuimbeleid en de uitvoering ervan bij besturen en schoolleiding;
Echt ziek of niet
4 Aanpak van werkdrukproblematiek.
Op individueel niveau kijkt de adviseur naar de oorzaak van het
Het uiteindelijke doel is om de stijging van het ziekteverzuim
ziekteverzuim. Wat is er aan de hand en wat zit erachter? Is er
om te buigen naar een daling. Alleen op die manier dalen
echt iets medisch aan de hand? Of is iemand ziek omdat hij of
de kosten van vervanging naar een lager, meer verantwoord
zij niet meer in het onderwijsconcept past? In specifieke geval-
niveau én hoeven de premies niet verder verhoogd te worden.
len is aanvullende en soms onconventionele begeleiding nodig
Misschien kunnen we zelfs een daling realiseren.
om iemand uit de ziekte te krijgen. Om het proces te bevorderen kan het Vervangingsfonds extra geld geven om bijvoorbeeld
Overzicht producten en diensten
belastbaarheidsonderzoeken te betalen, coaching on the job, functioneringsscan, assessment en outplacement. Daar zijn wel voorwaarden aan verbonden.
Naast het continueren van het bestaande dienstenaanbod en het project ‘Intensivering Aanpak Ziekteverzuim’, is ook een
Post uit Heerlen
aantal nieuwe, aanvullende activiteiten geïntroduceerd in het
Roosmarije Reneman: ‘Scholen met langdurig zieken kunnen
kader van Schakel!. Hiernaast een totaaloverzicht.
een brief van ons verwachten – sommige hebben die inmiddels
R]entree oktober 2012
al gekregen – waarin wij aankondigen de situatie van die zieken
6
Maatwerkbudget
te willen bespreken. We willen ook de mogelijkheden doornemen om hun re-integratie te bevorderen. Dit is niet vrijblijvend.
Actieve benadering van schoolbesturen
De school blijft zelf verantwoordelijk voor het bestrijden van
Waar gaat het om? Minder langdurig zieke werknemers [langer
het ziekteverzuim en wij helpen.’
dan 6 maanden], een betere uitvoering van het verzuimbeleid
‘Dit nieuwe plan is niet vrijblijvend. De verantwoordelijkheid voor beleid en uitvoering blijft bij bestuur, leiding en mede werkers. Wij ondersteunen.’
Eenmalig aanbod
fonds als belangrijkste partner zien om die problematiek aan te
Lex Gorissen: ‘De adviseur van het Vervangingsfonds neemt
pakken. Het bestaande pakket diensten en producten van het
contact op om een afspraak te maken. In bepaalde situaties kan
fonds, waarvan de meeste vanuit een andere invalshoek zijn
de adviseur voor snellere re-integratie extra geld beschikbaar
ontwikkeld, draagt slechts indirect bij aan het bestrijden van
stellen. Dat gaat om een éénmalig aanbod dat later niet meer
werkdrukproblematiek. Uitbreiding van het pakket is dan ook
gebruikt kan worden. Wie slim is, grijpt deze kans!’
noodzakelijk.
Subsidie Meerkracht
Iedereen beter ‘Bestrijding van ziekteverzuim moet weer bovenaan de agenda
Deze nieuwe, tijdelijke en preventieve subsidieregeling stelt
komen,’ zegt Lex Gorissen, ‘De verantwoordelijkheid ligt bij het
werkgevers in staat om werknemers die zich drie keer of vaker
bestuur, de leiding en de medewerkers. Het Vervangingsfonds
in een jaar ziek melden, begeleiding aan te bieden. De bege
ondersteunt met advies, subsidies voor begeleiding, producten
leiding is bedoeld om de werknemers weerbaarder en wend-
en diensten. Samen kunnen we heel veel bereiken. Om te begin-
baarder te maken om op die manier het frequente verzuim
nen kunnen we de kosten voor vervanging beteugelen en daar-
terug te dringen. Want frequent verzuim leidt vaak tot lang
mee de hoogte van de premie beheersbaar houden.
durig verzuim. Door deze subsidie moet de instroom van nieuwe
Van de gezamenlijke aanpak kan iedereen beter worden.
langdurig verzuimers dus afnemen. Vormen van begeleiding
De leerkracht kan weer aan zijn eigen ontwikkeling werken,
die voor vergoeding in aanmerking komen, zijn onder meer
de leidinggevenden kunnen oorzaken van werkdruk wegnemen
coaching en counseling, begeleiding door een psycholoog,
en voorkomen, het bestuur kan bijdragen aan het ontwikkelen
werkplekonderzoek, belastbaarheidonderzoek en loopbaan
en bijsturen van het beleid. Ook de leerlingen worden er beter
coaching. De re-integratiedeskundige informeert u graag over
van. Er is meer rust in de school en ze zien een relaxte leer-
de mogelijkheden en voorwaarden.
kracht voor zich en minder vaak een vervanger. Dit zal zonder twijfel ook de ouders aanspreken.’ ■
Nieuwe instrumenten voor ondersteuning bij werkdrukproblematiek Reacties op dit artikel zijn welkom bij Het Vervangingsfonds gaat het instrumentarium om besturen,
Roosmarije Reneman via
[email protected].
schoolleiding en personeelsleden te ondersteunen bij werkdrukhun eigen verantwoordelijkheid op dit terrein en hen te stimuleren deze verantwoordelijkheid op te pakken. Uit onderzoeken blijkt dat werkdruk één van de belangrijkste oorzaken van ziekteverzuim is en dat besturen en scholen het Vervangings-
R]entree oktober 2012
problematiek verbreden. Het doel is hen bewust te maken van
7
[ Els Peeters ]
Een kijkje achter de schermen van de afdeling Communicatie
‘Het begint met communicatie!’ De afgelopen jaren hebben we u in R]entree een kijkje gegeven achter de schermen van het Vf/Pf. Die reeks sluiten we af met de afdeling Communicatie. Een klein team, slechts drie vrouwen sterk. Maar wát voor vrouwen! Veelzijdig, creatief, dynamisch en kritisch. Perfectionistisch als ze zijn, leggen ze de lat heel hoog. Want, zo zeggen ze zelf, communicatie is voor het Vervangingsfonds onontbeerlijk, dus moet het goed zijn. Maak kennis met Audrey Crombach, Martine Stoffels en Tanja Coolen. Het Vervangingsfonds en Participatiefonds zijn stichtingen,
organisatie van het komende congres - voor het eerst - uitbe-
zonder commerciële belangen. Zij helpen het primair onderwijs
steed aan een evenementenbureau. Dat betekent echter niet
onder andere bij het verbeteren van hun arbobeleid, het
dat wij er nu niet meer bij betrokken zijn. Natuurlijk ligt de
terugdringen en voorkomen van verzuim en re-integratievraag-
communicatie voor een deel nog bij ons. Daarnaast hebben we
stukken. En dat kan nu eenmaal niet zonder communicatie.
nu een meer aansturende rol. En dat is best wennen. Omdat we het beste willen voor onze klanten, hebben we af en toe de nei-
Dat hun werk effect heeft, zien ze bijvoorbeeld bij campagnes.
ging om overal bovenop te zitten. Durven loslaten is voor ons
Tanja: “Als we een product promoten schieten de ‘verkoop
een hele verandering. ‘Verandering’ is trouwens ook het thema
cijfers’ omhoog. En vervolgens ebt de aandacht langzaam weer
van het congres. Het is een heel actueel onderwerp binnen het
weg. Vorig jaar heeft een bureau onderzoek gedaan naar onze
primair onderwijs. De titel van het congres is ‘De verandering
bekendheid binnen het primair onderwijs. Daaruit bleek dat we
meester!’. Een titel die op dit moment dus ook voor 100% op
op productgebied hoog scoren. Zo genieten de Onderwijs
ons zelf van toepassing is.”
vacaturebank en de Arbomeester inmiddels zoveel bekendheid, dat het een vanzelfsprekendheid is geworden. Ze zijn zelfs zo
Samen op weg met social media
ingeburgerd dat het nog maar de vraag is of mensen weten dat
Tanja: “Wij zetten (voor ons) nieuwe communicatiekanalen in
die producten van het Vervangingsfonds en Participatiefonds
om het congres bekendheid te geven: social media. Want ook
komen.”
dat is een verandering die we moeten managen. Social media
“Daarom is het belangrijk om ook het geheel in beeld te hou-
zijn iets waar wij en ook onze klanten nog een weg in moeten
den”; vult Martine aan. “We bieden trainingen, congressen,
vinden. Het biedt echter zoveel mogelijkheden! Het congres
producten, noem maar op. Samen zijn ze waar het Vervangings-
geeft ons een mooie gelegenheid om daar in te stappen en er
fonds en Participatiefonds voor staat. Die samenhang houden
samen met onze klanten in te groeien. We zijn te vinden op
we in de gaten. We zorgen ervoor dat alles binnen de huisstijl
LinkedIn en Twitter. Daar vertellen we over de ins en outs van
en schrijfstijl past, zodat er een herkenbaar beeld blijft bestaan
het congres. Het is nu vooral nog informeren, maar de kracht zit
van de fondsen.”
hem straks natuurlijk in de interactie. We hopen dus dat onze klanten mee gaan doen. Dan kunnen we ook na het congres
Waar is de afdeling Communicatie zoal mee bezig?
de communicatie met onze klanten via social media verder uitbouwen.”
R]entree oktober 2012
Vier projecten springen er op dit moment uit: het tiende con-
8
gres in november, social media, een nieuwe website en het
De website als visitekaartje
offensief tegen de stijging van het ziekteverzuim. We zoomen
Martine: “Een ander project waar we druk mee bezig zijn, is
even in.
de ontwikkeling van een nieuwe website voor het Vervangings-
Audrey: “Het tweejaarlijkse congres is iedere keer een leuke,
fonds. De huidige website is verouderd en aan vervanging toe.
maar ook intensieve klus. Omdat wij op dit moment ook met
We kunnen onze klanten via de huidige website niet meer
een aantal andere grote projecten bezig zijn, hebben we de
informeren op een manier zoals wij en onze klanten dat willen.
hogere vervangingskosten, stijgende premies en geen of lagere budgetten voor andere zaken. Ziekteverzuim en arbeidsomstandigheden moeten dus weer de aandacht krijgen die ze verdienen. Communicatie speelt daarbij een belangrijke rol. Het is dan ook eigenlijk geen verrassing dat de afdeling Communicatie betrokken is bij het project ‘Schakel!’. Zo is de inhoud van het project vertaald naar een communicatieplan. En zijn een pakkende en passende titel (‘Schakel!’) en slogan (‘Ziekteverzuim, dat laat je toch niet liggen?’) ontwikkeld. Verder is het project gevisualiseerd in een logo en een bijbehorende vormgeving’. Daarbij is nauw samengewerkt met de collega’s van de afdeling Beleid (de inhoudsdeskundigen) en de vormgever.
Wat zijn jullie goede voornemens? Audrey: “We blijven werken aan een positieve profilering van het Vervangingsfonds. We hebben een wat stoffig imago. Daar willen we graag verandering in brengen. Natuurlijk hebben we te maken met regels in de vorm van reglementen. Dat zal ook zo blijven. Maar de fondsen hebben nog zoveel méér te bieden. Zoals een uitgebreid team van adviseurs. Dat zijn kundige mensen die de scholen echt helpen. Die professionals zijn alles behalve stoffig! Datzelfde geldt voor het uitgebreide aanbod Martine Stoffels (zittend links) Audrey Crombach (staand links)
aan producten en diensten die we de scholen aanbieden.”
Tanja Coolen (staand rechts). Ze zijn alle drie enthousiast over het communicatievak. Tanja: Een website is toch je visitekaartje. We zijn dan ook erg blij dat
“Ons werk is veelomvattend en gevarieerd. Geen dag is het
er een nieuwe site komt.
zelfde. Er gebeuren heel verschillende en soms onverwachte
We zitten nu in de afrondende fase van het selecteren van de
dingen. Daar moet je dan snel een adequate oplossing voor
partij die ons gaat helpen bij de ontwikkeling en de bouw van
bedenken. Wij hebben echt geen tijd om stoffig te worden.
de nieuwe website voor het Vervangingsfonds. Dat is allemaal
Daarvoor is ons vak te dynamisch. Maar dat maakt het nou juist
erg spannend.”
zo leuk. Die brede scoop, verder kijken dan je neus lang is, out of the box denken.”
Het is op dit moment nog niet duidelijk hoe de website van het Vervangingsfonds er uit gaat zien. Martine: “Daarvoor is het
Martine: “Veel mensen denken, ach communicatie, dat kan ik
nog te vroeg. Maar wat in ieder geval wél zeker is, is dat de
zelf ook wel. Er wordt heel gemakkelijk over gedacht. Maar
nieuwe website een duidelijkere indeling krijgt. Informatie is
communicatie is veel meer dan een foldertje maken en uitdelen.
daardoor makkelijker en sneller terug te vinden. Daarnaast ver-
Het gaat er juist om dat je eerst helder hebt wát je wilt bereiken
dwijnt de rode achtergrond. Onze klanten hebben meermaals
bij je doelgroep en wát je precies wilt vertellen. Daarna ga je
aangegeven dat de website moeilijk leesbaar is door die rode
pas kijken hoe en met welke middelen je dat kan bereiken.
kleur. Daar houden we dus rekening mee.”
Dat is wat wij ons telkens weer afvragen en wat dit vak ook zo interessant maakt. Wat we doen moet hout snijden, raken,
Project Schakel!
prikkelen, effect sorteren. Anders is het zonde van de tijd.”
het offensief van Vf/Pf om het ziekteverzuim in het primair
De afdeling Communicatie draagt op haar manier dus absoluut
onderwijs versneld terug te dringen. Sinds 2010 is het ziektever-
een steentje bij aan de resultaten van de fondsen. Ook al is dat
zuim namelijk weer stijgende. En meer ziekteverzuim betekent
niet altijd in harde cijfers te vangen. ■
R]entree oktober 2012
Elders in deze R]entree leest u meer over het project ‘Schakel!’,
9
[ Henk Mostert ]
Workshop ‘Van Werkdruk naar Werkgeluk’
‘Je leert keuzes maken en grenzen stellen’ Nadat ze op een aantal gebieden al samen werkten, gaan de in Vogelenzang naast elkaar gelegen Graaf Florisschool en de Sint Jozefschool, mede op verzoek van de ouders, samen verder. Per 1 augustus 2012 is de nieuwe naam ‘De Para dijsvogel’, die door ouders en kinderen zelf geko zen werd. De fusie gaf onrust want alles kwam op losse schroeven, alles was nieuw en iedereen moest uit de comfortzone. Dit was niet de enige aanleiding voor Dorien Hulsebosch en haar teams om de workshop ‘Van Werkdruk naar Werkgeluk’ van het Vervangingsfonds aan te vragen. ‘Het leek ons een goed idee om stil te staan bij de oorzaken van stress en werkdruk.’
Het verslag Over de deelname aan de workshop en de effecten ervan hebben directeur Dorien Hulsebosch en intern begeleider Melanie Frencken in samenwerking met de redactie van R]entree het volgende verslag gemaakt. De workshop werd gegeven door Herma Boersma en Henk de Boer, adviseurs van het Vervangingsfonds. Ook zij geven hun reactie in dit artikel.
Wat is werkdruk? De fusie verplichtte ons om veel met elkaar te praten en af te stemmen. Hoe gaan we, om het zo maar eens te noemen, het etui vullen, want het hele onderwijsaanbod moest op elkaar worden afgestemd. Dat gaf een zekere druk. We zagen dat de een daar makkelijker mee omgaat dan een ander. We raakten in gesprek met Henk de Boer van het Vervangingsfonds en hij
De school biedt de 160 leerlingen een breed onderwijs-leer
opperde dat het misschien handig voor ons was om die work-
pakket aan om, naast een brede algemene ontwikkeling, hun
shop te volgen. Daarin ga je onderzoeken wat werkdruk is voor
talenten en interesses te laten ontdekken. Dat gebeurt onder
jou en je teamgenoten. Hoe je het ervaart, hoe je ermee
meer doordat de leerlingen in aanraking komen met techniek,
omgaat. Waar de een zijn hand niet voor omdraait, ligt een
natuurwetenschappen en cultuur en daar onderzoekend en
ander nachten wakker van.
ontwerpend mee aan de slag gaan. Ook denken ze mee over schoolse zaken.
Aarde, vuur, water en lucht Herma Boersma: Henk de Boer en ik geven dit soort workshops altijd samen. Als team zijn we goed op elkaar ingespeeld en dat stelt ons weer in staat om beter in te spelen op de situatie die
Enkele pluspunten van ‘De Paradijsvogel’:
in elke school anders is. Onderdeel van onze duopresentatie is
• aandacht voor ieder kind;
een korte oefening waarin we kijken welke typen er in het
• interactie tussen kind en leerkracht;
team zitten.
• maatjessysteem;
Welk hoofdelement pas je met name toe. Wie is aarde, wie is
• leescultuur en leesbeleving;
vuur, wie water en wie lucht? Vaak is het voor de teamleden
• specialisatie dyslexie en spellingproblemen;
zelf ook een verrassing om te ontdekken wie ze zijn. Je ziet in
• aanbieden van nieuwe technologische en weten-
teams met relatief veel ‘aardetypen’, dat er veel gesproken
R]entree oktober 2012
schappelijke inzichten;
10
wordt en dat er weinig knopen worden doorgehakt. Totdat het
• Engels vanaf groep 1;
‘vuurtype’ opstaat en zegt: genoeg gepraat nu, laten we een
• excursies en ‘gast in de klas’.
besluit nemen’. Een ‘luchttype’ vindt alles leuk en is kenmerkend voor de verbinding, een ‘watertype’ wenst en brengt structuur. Dit laatste is bij veel leerkrachten niet sterk aanwezig.
‘Zo’n workshop is als op ontdekkings reis gaan met je team’
Achtergronden van werkdruk De Paradijsvogel: Ja, dat herkennen we, structuur heb je juist
en twijfelde eraan of de workshop iets zou opbrengen. Na afloop
nodig in een fusieproces. Daarnaast telde het preventieve effect
vonden velen het een eyeopener. Waarom, zei iemand, ervaar ik
sterk mee. Want ook zonder de fusie zouden we de workshop
het onderwijs als zwaar terwijl de bouw of de zorg ook zware
gedaan hebben. Veel leerkrachten ervaren de werkdruk nu een-
beroepen zijn? Daar wordt ook hard gewerkt, wat is daar de
maal als hoog en vinden het werk leuk maar zwaar. Het is voor
emotionele belasting en wat is het verschil in stress? Hoe komt
iedereen van belang om de achtergronden daarvan te ontdek-
het dat ik me als leerkracht alléén verantwoordelijk voel voor
ken en inzicht te krijgen. Het team reageerde aanvankelijk lauw
mijn groep?
Dorien Hulsebosch (l): ‘Elke dag willen de leerlingen iets van je’
R]entree oktober 2012
11
‘Goed om even stil te staan en naar jezelf te kijken’ Vervolg van pagina 9
Planning en timing Henk de Boer: De bouw en de zorg zijn inderdaad zware beroe-
Dat de deelnemers tot het inzicht komen: zo kan het ook. Waar
pen. Enkele belangrijke verschillen met het onderwijs zijn dat
het op neerkomt is: kijk goed naar het taakbeleid en de norm-
bouwvakkers en zorgverleners meer in groepen én met meer
jaartaak in combinatie met je eigen planning en een stukje
structuur werken. Onderwijs is een drukke baan met veel werk
timing. Bij het nakijken van schriften bijvoorbeeld kun je zeg-
dat in een aantal weken moet gebeuren. Het is een solistisch
gen: ik doe dit in een bepaalde tijd, laten we zeggen drie kwar-
beroep waarin eigenlijk niemand eens een keer ‘stop’ zegt.
tier. Dat is iets anders dan: ik zie wel wanneer ik klaar ben.
Verderop in dit artikel zal blijken hoe belangrijk dat is. Wat Herma en ik tijdens een workshop doen, is kwartjes laten vallen.
Melanie Frencken (r): ‘Flexibel inspelen
R]entree oktober juni 20122012
op wisselende situaties’
12
Emotionele belasting
Inzicht in je situatie
De Paradijsvogel: Daar heb je een punt. Na afloop van een
Ook de balans werk-privé speelt absoluut een rol. Als er thuis
werkdag kun je niet, zoals in de zorg, je werk aan een ander
veel op je bordje ligt, ervaar je de school als zwaarder. Het is
overdragen. Dat werk en die zorgen blijven van jou, op het
best lastig om werk en privé in balans te brengen en te houden,
moment dat je naar huis gaat en als je de volgende dag de
thuis spelen er dingen en op school zitten er dertig kinderen
school weer binnenkomt. Dat geeft een emotionele belasting.
voor je die allemaal iets van je willen. Het beleid van de school,
Je moet de behoeften van de kinderen aanvoelen, je moet aan-
waar wij al jaren mee bezig zijn, is om leerkrachten te helpen
sluiten bij het kind en de ouders, je moet flexibel inspelen op
inzicht te krijgen in hun situatie, welke keuzes ze maken, of ze
wisselende situaties en tegelijkertijd binnen de kaders van de
prioriteit geven aan bepaalde zaken of dat ze álles belangrijk
school blijven en aan het onderwijsprogramma voldoen. En na
vinden. We wijzen ze erop dat ze zelf als eerste verantwoorde-
vijfeneenhalf uur lesgeven moet je ook nog een stuk adminis
lijk zijn. Ze weten dat ze in dit werk in principe nooit klaar zijn.
tratie doen en de lessen voor de volgende schooldag voorbereiden. De eyeopener was: je moet je focussen. Elke dag moet je
Trap op de rem
veel, heel veel. Stel jezelf de vraag: wat heeft prioriteit? Waar
Een van de medewerkers van de Floris Jozefschool is een tijd
leg ik vandaag het accent?
uit de running geweest. Ze maakte zich druk om de kleinste dingen, beet zich overal in vast en vroeg zich geen seconde af
Hoge werkdruk
waarom ze het überhaupt deed. Ze had geen overzicht meer,
Hoe uit emotionele belasting zich bij leerkrachten, op het
wist op het laatst ook niet meer wat ze zelf dacht. Ze was, zegt
moment dat ze stress ervaren? Kribbigheid naar elkaar, ze zijn
ze nu zelf, alleen maar bezig iedereen in haar omgeving te
gehaast, je ziet minder mensen in de koffiekamer omdat ze van
pleasen. ‘Ik vroeg geen hulp, daar was ik te trots voor en ik
het ene overleg naar het andere hollen. Er wordt tussen de
dacht dat ik het niet nodig had.’ Achteraf vindt ze dat het nog
middag doorgewerkt omdat ze het na school niet redden.
lang geduurd heeft voordat ze echt vastliep. ‘Je hebt iemand
De gedachte heerst: het móet klaar. Tot laat in de avond wordt
nodig in je directe omgeving die je een spiegel voorhoudt en
er nog druk gemaild en dat is, behoudens een uitzondering,
op de rem trapt.’ Die heeft ze nu in haar partner en in haar
niet goed.
collega’s. Ze heeft geleerd hulp te vragen, de collega’s hebben geleerd hulp te bieden, twee dingen die in het verleden minder voorkwamen. Veel van haar ervaringen werden bevestigd in de
Ervaringen en tips van het team van de Paradijsvogel
workshop.
• De leerkracht moet zelf de regie in handen nemen;
Gestructureerde duizendpoot
• Accepteer dat iedereen werkdruk anders benadert;
Dorien Hulsebosch, die door het team ook wel wordt aangeduid
• Maak keuzes en stel grenzen;
als een gestructureerde duizendpoot, heeft moeite met het
• Bewaar de balans tussen werk en privé;
ziekteverzuim. Ze vindt dat een leerkracht ziek moet kunnen
• Blijf aandacht besteden aan de focus op school;
zijn maar wil de klas niet onbemand laten. Dan dient zich het
• Verzandt niet in teveel werk, doe liever een paar
dilemma aan: leerlingen verdelen over andere klassen verhoogt
projecten goed dan veel projecten half;
de werkdruk voor de betreffende leerkrachten, en zelf voor de klas gaan staan – wat ze overigens graag doet – zet haar eigen
• Niet pamperen maar kritisch blijven;
werkzaamheden op achterstand, en dat wil ze ook niet. Het
• Feedback geven en elkaar aanspreken op afspraken.
benoemen van het probleem bracht de oplossing. Als er geen invaller beschikbaar is, doet Dorien Hulsebosch de klas tot het speelkwartier en Melanie Frencken daarna.
R]entree oktober 2012
• Blijf een luisterend oor vragen en bieden;
13
‘Zinnig om jaarlijks te evalueren’ Vervolg van pagina 13
Dorien Hulsebosch vindt dat ze altijd klaar moet staan voor
Reacties
de leerlingen, de ouders en de leerkrachten. Soms kan dat niet
Reacties op dit verslag zijn welkom op
[email protected]
als het werk concentratie vraagt, zoals het opstellen van de activiteitenkalender. Dan sluit ze zich af voor de omgeving en werkt thuis in alle rust. Haar afwezigheid op school brengt leerkrachten op het idee om hun vraag aan haar uit te stellen of zelf een antwoord te bedenken.
Van Werkdruk naar Werkgeluk Henk de Boer van het Vervangingsfonds/Participatiefonds kwam naar Vogelenzang voor een voorbereidend gesprek, leidde samen met Herma Boersma de workshop en heeft later zijn bevindingen bij het team teruggelegd. Dat heeft ons aan het denken gezet. We zien de workshop als een nul-meting en gebruiken de ervaringen en actiepunten voor de regelmatig terugkerende evaluatie die we op de agenda hebben gezet. Dat proces draagt zeker bij aan ons werkgeluk. Want wees eerlijk, dit is een heel mooi vak waar je trots op kunt zijn. Wij raden onze collega’s in andere scholen van harte aan om eens stil te staan bij de werkdruk, die is voor iedereen anders. Zorg dat iedereen inzicht in zijn situatie krijgt en stel, uit besef dat je zelf verantwoordelijk bent, grenzen. Dat geeft rust en draagt bij aan een heldere en collegiale sfeer! ■
Meer informatie Voor meer informatie en voor het aanvragen van de workshop ‘Van Werkdruk naar Werkgeluk’ kunt u contact opnemen met Herma Boersma, 045 - 579 87 94 of
[email protected] en Henk de Boer, 045 - 579 86 86 of
[email protected]. Het is van belang dat het gehele team, inclusief directie,
R]entree oktober 2012
meedoet. De workshop duurt maximaal 3,5 uur.
14
Begeleiding door de trainers van het Vervangingsfonds is gratis. Kosten voor accommodatie en catering zijn voor rekening van de opdrachtgever.
[ Audrey Crombach ]
Congres Vervangingsfonds:
Word de verandering meester!
Op 21 november 2012 organiseert het Vervan gingsfonds in Utrecht haar 10e arbocongres. Het congres staat deze keer in het teken van het thema ‘Verandering’. ‘Verandering’ is in het primair onderwijs een zeer actueel thema. Waar schijnlijk heeft u er binnen uw eigen school of bestuur ook mee te maken. Het proces van veranderen is niet altijd makkelijk, maar gelukkig is het mogelijk om dit proces te managen en er het maxi male uit te halen. Wij bieden u op 21 november een gevarieerd programma dat dit thema zo breed mogelijk en vanuit verschillende invalshoeken belicht. Kortom: laat u inspireren en word ‘De verandering meester!’.
Het programma in het kort Het congres wordt ’s ochtends geopend met verschillende (bekende) gasten. Aansluitend kunt u deelnemen aan een aantal workshops en/of lezingen. Na de eerste workshopronde staat er een uitgebreid lunchbuffet voor u klaar. Het congres wordt rond 16.30 uur afgesloten met een informele borrel. Een complete beschrijving van de vijftien workshops
Vol = vol
en lezingen waaruit u kunt kiezen vindt u op
Wilt u deelnemen aan het congres? En wilt u zeker zijn van een
www.congres-vervangingsfonds.nl.
plaats bij uw favoriete workshops en lezingen? Meldt u zich dan zo snel mogelijk aan via de congreswebsite. Deelname aan het
Voor wie?
congres kost € 125,-.
Het congres is primair bedoeld voor schooldirecteuren, bestuursleden, personeelsfunctionarissen, MR-leden, preventiemedewer-
Meer informatie en aanmelden
kers en arbocoördinatoren in het primair onderwijs.
Meer informatie vindt u op www.congres-vervangingsfonds.nl.
Ook onderwijzend of onderwijsondersteunend personeel met
Bij vragen kunt u contact opnemen met evenementen-
belangstelling voor het thema is van harte welkom.
bureau PINO, via
[email protected] of
Daarnaast kunnen ook deskundigen en adviseurs op het gebied
via 030 - 275 96 23. ■
van gezondheid en welzijn in het primair onderwijs en natuurlijk vertegenwoordigers van werkgevers- of werknemersorganisaties aan het congres deelnemen. Het totaal aantal plaatsen is bestemd voor personen uit de primaire doelgroep. Dat betekent dus dat het aantal plaatsen voor personen die niet tot de primaire doelgroep behoren beperkt is.
Via Twitter en LinkedIn houden wij u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.
Volg ons op Twitter
via @congresvf en twitter mee via #vervangingsfonds. Op LinkedIn vindt u ons onder ‘Vervangingsfonds’.
R]entree oktober 2012
gemaximeerd. Het merendeel van deze plaatsen is uiteraard
Blijf op de hoogte!
15
[Kortom] [ Audrey Crombach ]
Vernieuwde pooltool schooljaar 2012-2013 beschikbaar Besturen die gebruik maken van een door het Vervangingsfonds bekostigde vervangingspool, verantwoorden de inzet van hun poo lers via de pooltool van het Vervangingsfonds óf via een daaraan vergelijkbaar systeem dat digitale bestandsaanlevering van de gewenste verantwoordingsgegevens mogelijk maakt. De pooltool van het Vervangingsfonds is
Wilt u ook gebruik maken van de ver-
onlangs op diverse onderdelen ver-
nieuwde pooltool 2012-2013?
nieuwd. Zo is onder andere de wijze van
Stuurt u dan een e-mail naar
inzending van de verantwoordingsgege-
[email protected]. Het Vervan-
vens gewijzigd en krijgen gebruikers bij
gingsfonds stuurt u dan zo spoedig
een foute invulling meteen een melding
mogelijk de pooltool 2012-2013 met
met de aanwijzing hoe de pooltool cor-
de bijbehorende handleiding toe.
rect gevuld moet worden. Deze nieuwe versie (de pooltool 2012-2013) is daar-
Met vragen kunt u terecht bij de help-
door veel gebruikersvriendelijker dan
desk van het Vervangingsfonds.
de pooltool van het vorige schooljaar.
De helpdesk is bereikbaar op werkdagen tussen 9 en 17 uur via 045 - 579 81 07 en
[email protected].
Levensfasegericht leiderschap kunt u leren! Leidinggevenden spelen een cruciale rol bij de ontwikkeling van de organisatie en haar medewerkers. Die medewerkers hebben alle maal verschillende wensen, al dan niet afhankelijk van de levensfase waar ze in zitten. Enerzijds wilt u als leidinggevende uw medewer kers met plezier aan het werk houden. Maar tegelijkertijd wilt u de belangen van de schoolorganisatie niet uit het oog verliezen.
hele dag met een trainer en een adviseur van het Vervangingsfonds aan de slag. Zowel theorie als praktijkgerichte oefeningen komen aan bod. Deelname kost € 50,- (incl. lunch).
R]entree oktober 2012
De workshop vindt plaats in Utrecht op
16
Uiteindelijk is iedereen natuurlijk zelf ver-
is aandacht hebben voor de mens achter
woensdag 28 november 2012 en op don-
antwoordelijk voor zijn/haar ontwikke-
het werk én het gesprek met elkaar aan-
derdag 18 april 2013. Meer informatie
ling, maar als leidinggevende kunt u die
gaan. Bij het voeren van zo’n gesprek zijn
over deze workshop en de wijze van aan-
wel stimuleren of onbedoeld hinderen.
coachende vaardigheden belangrijk.
melden vindt u op www.vfpf.nl.
Inzicht in de kansen en valkuilen van de verschillende levensfasen geeft u meer
De workshop 'Levensfasegericht leider-
begrip voor uzelf en uw medewerkers.
schap' haakt hier op in. In kleine groepen
De kern van levensfasegericht leiderschap
van maximaal 12 personen gaat u een
Nieuw:
Digitaal declareren van tijdelijke inhuur
Met ingang van dit schooljaar dient u uw vervangingsdeclaraties voor tijdelijke inhuur van extern personeel via een digitaal bestand in te dienen. Dit geldt voor extern personeel dat ná 1 augustus 2012 ingehuurd is of wordt. Het is niet meer mogelijk om deze vervan gingsdeclaraties via een papieren declaratieformulier in te dienen.
onder ‘Thema’s’. Voor vervangingen die betrekking hebben op het schooljaar 2011-2012 moet wel nog een papieren declaratieformulier ingezonden worden. Deze declaraties kunnen niet digitaal worden aangeleverd, omdat de declara-
Met tijdelijke inhuur wordt personeel
tuur stuurt u ook niet meer met de
tietool de nieuwe rekenregels – geldend
bedoeld, dat niet is aangesteld bij het
declaratie mee. Die bewaart u voor
vanaf 1 augustus 2012 – hanteert.
bevoegde gezag. Tijdelijke inhuur kan in
het geval het fonds deze wil inzien.
de vorm van detachering, uitzendarbeid
De declaratietool kunt u downloaden
Meer informatie over het indienen van
en payrollen óf in de vorm van andere
vanaf www.vfpf.nl. Het is verstandig
vervangingsdeclaraties en over de nieuwe
inhuur van extern personeel.
om voorafgaand aan het eerste
rekenregels vindt u op www.vfpf.nl. Met
gebruik van de tool de handleiding
vragen kunt u terecht bij de helpdesk van
Voor de aanmaak van het digitale decla-
door te nemen. Dat helpt u om op de
het Vervangingsfonds.
ratiebestand stelt het Vervangingsfonds u
juiste wijze het declaratiebestand
De helpdesk is bereikbaar op werkdagen
een hulpmiddel (declaratietool) ter
naar het Vervangingfonds te sturen.
tussen 9 en 17 uur via 045 - 579 81 07 en
beschikking. Het aangemaakte bestand
De declaratietool en de bijbehorende
[email protected].
verzendt u vervolgens per e-mail. De fac-
handleiding vindt u op www.vfpf.nl
Overzicht regioteams Regioteam Noord
Regioteam Zuid
Regioadviseurs
Re-integratiedeskundigen
Regioadviseurs
Re-integratiedeskundigen
• Henk de Boer
• Helmke Sciarone
• Eef Dupont
• Willem van Ineveld
045 - 579 86 86
045 - 579 84 25
045 - 579 86 87
045 - 579 89 40
• Herma Boersma-van der Grijn
• Peter Wind
• Ellen Schaap
• Marilou Pardoen-Janssen
045 - 579 87 94
045 - 579 84 56
045 - 579 71 45
045 - 579 89 52
• Marjo Visser
• Annie Bos-Oldenhuis
• Berry Bosman
• Rosemarie van der Vegte
045 - 579 71 67
045 - 579 89 15
045 - 579 86 91
045 - 579 89 56
• Rita Baan
• Mariska van Leeuwen-
• Leon Coenen
• Steef Fillié
045 - 579 89 63
Menting
045 - 579 88 27
• Jolanda van den Bosch-Lambregts
045 - 579 56 70
• Els Hoevenaars
045 - 579 71 34
045 - 579 84 15
• Eelke Solle
• Karin Monteban
045 - 579 89 36
045 - 579 88 30
045 - 579 88 61 • Ger Smeets • Adrion de Wit van de Graaf 045 - 579 86 88
R]entree oktober 2012
045 - 579 88 28
17
[
]
Uitgelicht Uitgelicht
In deze rubriek wordt een product van het Vervangingsfonds/Participatiefonds nader toegelicht. Deze keer speciale aandacht voor het boekje 'De meest gestelde vragen over taakbeleid'.
[ Frank Pluim Mentz ]
Taakbeleid Het blijft een actueel thema Door bezuinigingen neemt de werkdruk toe. Hoge werkdruk door een te zware taakbelasting is helaas een bekend verschijnsel in het onderwijs. Met de uitvoering van goed taakbeleid kan die werkdruk verminderen. Het zorgt bovendien voor een evenwichtigere verdeling van de werkdruk over het team. Vaak heeft dat een daling van het ziekteverzuim tot gevolg, waardoor er ook minder vervangers hoeven worden ingeschakeld. Het Vervangingsfonds ondersteunt scholen bij het opzetten of verbeteren van het taakbeleid, onder andere via het boekje “De meest gestelde vragen over taakbeleid”.
Doelgroep Directieleden en personeelsmanagers in het primair onderwijs die met taakbeleid bezig zijn.
Pagina 29 – Uitgelicht – rubriek gaat steeds terugkomen, met Hoe werkt het?
E
Goed taakbeleid, als onderdeel van een goed leeftijdsbewust telkens29 ander product –van VFPF. gaat Graag hier een herkenbaremet Pagina – Uitgelicht rubriek steeds terugkomen, personeelsbeleid, kan werkdruk verminderen en zorgt bovendien voor een evenwichtigere verdeling van werkdruk over vormgeving maken – zie hiervoor wensen in mail van Martelkens andervoor product van VFPF. Graag het team. hier een herkenbare
D
tine Stoffels voor maken – zie hiervoor Dit boekje bevat vragen die geclusterd zijn rondom een aantal vormgeving wensen in mail van Marthema’s, zoals: • het wettelijk kader Beeld: folder verzuim.jpg / ringband verzuim.jpg / letters vertine Stoffels
m
Doel • inventariseren en normeren van taken zuimmeester.jpg / mannetje geel.gif Informeren en inspireren bij het ontwikkelen van taakbeleid • deverzuim.jpg taakomvang Beeld: folder verzuim.jpg / ringband / letters ver-
m
• een succes maken van taakbeleid
voor uw school.
• de taakbelasting
• ziekte zuimmeester.jpg / mannetje geel.gif • scholing • afstemming met andere beleidsterreinen Verder bevat dit boek vijf korte praktijkverhalen die zijn
[Martine Stoffels] R]entree oktober 2012
Uitgelicht! [Martine Stoffels]
geschreven vanuit de ervaring en de belevingswereld van enkele directeuren en leerkrachten binnen de school. Er is één uitgewerkt voorbeeld opgenomen waarin wordt beschreven hoe een directeur, samen met zijn team, taakbeleid op hun school hebben vormgegeven.
Uitgelicht! boekje ‘De meest gestelde vragen over taakbeleid’ kunt In deze nieuwe rubriek wordt een Het product van het Vervanu voor € 12,50 bestellen via www.vfpf.nl. ■ Bestellen
t
w
A
k
li
h
b
6931/ARC2009
gingsfonds/Participatiefonds nader toegelicht. 18 n deze nieuwe rubriek wordt een product van het Vervan-
G
[Producten, folders en brochures] Alle producten, folders en brochures van het Vervangingsfonds/Participatiefonds zijn te bestellen via www.vfpf.nl. Folders en brochures zijn gratis te
• Dvd Ontruimen van een basisschool
bestellen en te downloaden. Voor een
Dvd ter voorbereiding van een ontrui-
aantal producten vragen wij een
mingsoefening, met een deel voor leerlin-
Www.agressiegeweldbijonderwijsperso-
vergoeding. Uitgebreide informatie over
gen en een deel voor het personeel.
neel.nl is een online vragenlijstonderzoek
de producten vindt u door in de online
€ 10,00
om de mate waarin personeel op school
bestellijst op het specifieke product te
• Agressie en geweld bij onderwijs personeel
met agressie, geweld, ongewenste
klikken. Hieronder vindt u een beknopt
• Controlelijst Bedrijfshulpverlening
seksuele intimiteiten en discriminatie
overzicht:
Om risico’s op het ontstaan van een nood-
wordt geconfronteerd te inventariseren.
situatie op school te inventariseren. De
Er wordt tevens een onderzoeksrapport
controlelijst, incl. werkblad, geeft houvast
gegenereerd. Gratis
Arbo en verzuim
bij het organiseren en evalueren van de • Arbomeester
eigen BHV-situatie. Het werkblad is ook
De vragenlijst is ook in gedrukte vorm
Www.arbomeester.nl is een online
los verkrijgbaar. € 10,00 / € 2,25
verkrijgbaar. € 2,25
Werkdruk en welzijn
Personeelsbeleid en mobiliteit
uitgevoerd kan worden. Vanaf de site kunt
• Beweegwijzer lichamelijke opvoeding
• Handleiding Personele Mobiliteit*
u het handboek, het werkboek en de
Hulpmiddel bij het maken van een
Gaat in op het begrip mobiliteit. Welke
gebruikershandleiding downloaden. Gratis
inschatting van de problemen en moge-
vormen van mobiliteit bestaan er en hoe
lijke oplossingen met betrekking tot de
kan mobiliteit van onderwijspersoneel
• Klapper Arbomeester
fysieke (over-)belasting van docenten
verbeterd en bevorderd worden? € 5,00
In de klapper zijn het handboek, het
lichamelijke opvoeding. € 10,00
instrument waarmee scholen arbo- en verzuimbeleid kunnen ontwikkelen en waarmee de wettelijk verplichte RI&E
werkboek en de gebruikershandleiding gebundeld. € 20,00
• Werkboek Personele Mobiliteit • Welzijnscheck onderwijspersoneel
Praktijkgericht werkboek waarmee de
Www.welzijnscheckonderwijspersoneel.nl
stappen op weg naar mobiliteitsbeleid
• Arbocatalogus PO
is een internetapplicatie met online
kunnen worden genomen. € 5,00
Met www.arbocataloguspo.nl geven de
vragenlijst waarmee personeel inzicht kan
sociale partners praktische informatie en
krijgen in de eigen welzijnssituatie in
• Meest gestelde vragen Taakbeleid
oplossingen voor het verbeteren van de
relatie tot het werk, door het in kaart
Boekje over taakbeleid in het PO, met vijf
arbeidsomstandigheden. In het basis- en
brengen van de energiebronnen en de
praktijkverhalen. € 12,50
speciaal onderwijs. De website maakt
belastende factoren. Gratis
deel uit van de CAO PO en kent tevens
De vragenlijst is ook in gedrukte vorm
• Onderwijsvacaturebank
een koppeling met de Arbomeester. Het
verkrijgbaar. € 2,25
Www.onderwijsvacaturebank.nl is een
Vervangingsfonds beheert de site. Gratis
online vacaturebank, specifiek voor het • Schoolgezondheidmeter
PO. Werkgevers kunnen vacatures plaat-
• Verbetering binnenlucht in de scholen
Instrument (softwareprogramma) met
sen en zoeken naar geschikte kandidaten.
(naar een betere atmosfeer…)
vragenlijsten om op organisatieniveau te
Baanzoekers kunnen hun CV plaatsen en
Hulpmiddel bij het opsporen en oplossen
onderzoeken welke werkaspecten een
zoeken naar een vacature. Gratis
van knelpunten met betrekking tot de
risico kunnen inhouden voor de gezond-
kwaliteit van de binnenlucht in schoolge-
heid of het welbevinden van het perso-
bouwen. € 15,00
neel binnen de hele school. € 95,00
• Handboek Binnenmilieu
De vragenlijst is ook in gedrukte vorm of
• Zicht op Primair Onderwijs
op cd-rom verkrijgbaar. € 2,25
Informatiemap voor de (beginnende)
Handboek met o.a. de oorzaken van een
arboprofessional in het PO, die meer
Agressie en geweld
gezondheid, criteria om problemen met
inzicht wil krijgen in de specifieke kenmerken van de (school-)organisatie in
het binnenmilieu vast te stellen en ver-
• Handboek Beleid Agressie en Geweld
het PO. De map is te downloaden via
antwoordelijkheden en verplichtingen
Ter ondersteuning van de ontwikkeling
www.vfpf.nl. Gratis
van verschillende instanties. € 22,00
van beleid op het gebied van agressie en
Bestellen kan ook. € 20,00.
geweld op school. € 20,00
R]entree oktober 2012
slecht binnenmilieu, gevolgen voor de
Overig
19
[ Vraag & Antwoord ] [Vraag 1] Een personeelslid is in een bepaalde week afwezig. Op dat moment kan er geen vervanger worden gevonden. Is het toegestaan betrokkene op een later moment ten laste van het Vervangingsfonds te vervangen (een vorm van uitgestelde vervanging)? Antwoord Nee, de regelgeving staat dit niet toe. Vervanging is slechts mogelijk op het moment van feitelijke afwezigheid en voor de feitelijk ingeroosterde uren.
[Vraag 2] Iemand met ouderschapsverlof wordt vervangen door een personeelslid dat tijdelijk in dienst wordt genomen. De vervangingskosten komen ten laste van het schoolbestuur. Deze vervanger wordt nu ziek. Mag ik de vervangings kosten van de “nieuwe” vervanger ten laste van het Vervangingsfonds boeken? Antwoord Ja, de vervanger is verplicht verzekerd bij het Vervangingsfonds en kan conform de voorwaarden van ons reglement vervangen worden.
[Vraag 3] Moet ik in schooljaar 2012-2013 WAO/WIA-gelden aan het Vervangingsfonds afdragen? Antwoord Nee, het Vervangingsfonds maakt geen aanspraak (meer) op WAO-uitkeringen. Dat betekent dat u vanaf augustus 2012 geen WAO-gelden meer hoeft af te dragen. Het Vervangingsfonds heeft nooit aanspraak gemaakt op WIA-uitkeringen.
[Vraag 4] De uitkering van het UWV is niet voldoende om de vervanger van een afwezig personeelslid ivm zwangerschapsen bevallingsverlof te bekostigen. Kan ik een deel toch nog bij het Vervangingsfonds declareren? Antwoord Nee, de intrekking van de IMBU-regeling heeft als consequentie dat per 1 augustus 2012 de vervanging van het zwangerschaps- en bevallingsverlof niet meer in aanmerking komt voor vergoeding van het Vervangingsfonds. Het schoolbestuur hoeft de UWV-uitkering niet langer af te dragen aan OCW en kan deze gebruiken voor het betalen van de vervangingskosten. Ook als de UWV-uitkering de kosten van vervanging niet helemaal dekt, is geen aan
R]entree oktober 2012
vullende bekostiging door het Vervangingsfonds mogelijk. ■
20