DOSSIER
INTERVIEW
Betty de Boer (VVD): ‘Keyrail moet gewoon plekje krijgen binnen ProRail’
Truckende tractoren aan banden gelegd DE KWESTIE WEEK 10 | 6-12 MAART 2013 | JAARGANG 26
2013 RECORDJAAR LIJNVAART
7,3
procent extra capaciteit krijgt de wereldwijde containervloot er dit jaar bij, blijkt uit de nieuwste prognoses van de Franse databank Alphaliner. Heel wat containerrederijen pakken uit met nieuwe recordschepen Mocht de voorspelling over het groeipercentage van 7,3 werkelijkheid worden, dan betekent dat de grootste aanwas van nieuwe containercapaciteit die de wereld ooit heeft meegemaakt.
5
Finsterwalder vraagt ontslag voor truckers BEDRIJVEN
2 16
De waarde van Value Added Logistics Steven Lak zit havenbedrijfsleven voor HAVEN ROTTERDAM
10 17
WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
Hutchison neemt nog geen afscheid van ACT AMSTERDAM Containerbedrijf moet doorstart maken als ‘multi-purpose’ terminal FOTO BERNADET GRIBNAU
f PAGINA 4: 2013 WORDT JAAR VOL RECORDS IN LIJNVAART
Verlichting snelweg gaat uit BEZUINIGINGEN OP DE WEG Vanaf dit voorjaar gaat de verlichting langs sommige snelwegen ‘s avonds laat en ‘s nachts uit. Dat schrijft staatssecretaris Wilma Mansveld (Milieu) maandag in antwoord op vragen van de ChristenUnie. Op drukke knooppunten zal het licht pas om 23.00 uur uitgaan en op mogelijk gevaarlijke plaatsen blijft de wegverlichting gewoon aan om brokken te voorkomen. Het doven van de lampen in de rustige uren levert Rijkswaterstaat een flinke besparing op. Die is hard nodig want de dienst moet tot en met 2020 in totaal 1,64 miljard euro bezuinigen. f PAGINA 2: OPINIE
K+N: hogere omzet, lagere winst EXPEDITIE Kuehne + Nagel heeft een matig jaar achter de rug. De eerste jaarhelft was redelijk, in de tweede verslechterden de resultaten. De nettwinst daalde van omgerekend 494 miljoen naar 402 miljoen euro, nog ongerekend de boete van 65 miljoen frank (53 miljoen euro) die de Europese Commissie de Zwitsers oplegde wegens kartelvorming. Bij alle concernonderdelen, waaronder zee- en luchtvracht en contractlogistiek, stonden de marges in de loop van het jaar onder druk. Wel wist Kuehne + Nagel zijn marktaandeel te vergroten, maar dat kon het effect van prijsdruk en hogere kosten niet compenseren. Topman Reinhard Lange stapt op om gezondheidsredenen. Tijdelijk topman Karl Gernandt, ook ‘chairman’ bij het concern, kondigt efficiëntieverhogende maatregelen aan.
ACT biedt nu een verlaten indruk. De resterende vijf havenkranen staan in de verkoop. De eerste vier werden voor acht miljoen euro verkocht.
Hutchison wil ACT als ‘going concern’ voortzetten en heeft besloten het huurcontract van de zwaar verliesgevende Amsterdamse dochteronderneming te continueren. De stilgelegde containerterminal moet een nieuwe rol krijgen ‘als multifunctioneel’ overslagbedrijf met een ‘all weather terminal’.
100
92,2
90 80 70
76,8 69,4
70,9
Bulgarije
Tsjechië
82,3 72,0
72,6
60 50 40 30
Hongarije
Polen
Roemenië Slovenië Slowakije
De totale kosten van Nederlandse wegvervoerders liggen nog steeds fors boven die van collega’s uit Oost-Europa. Dat zal nog jaren zo blijven. Daarom wil verkeersminister Melanie Schultz voorlopig geen geheel vrije cabotage. Meer hierover op pagina 4.
BRON NEA
brandstof, NL=100)
Totale kosten (index, Nederlandse
CABOTAGE NOG NIET VRIJ
Dat meldt de Chinese havenmultinational in een toelichting op het onlangs gedeponeerde jaarverslag over 2011 van ACT. Deze intentie is opmerkelijk omdat het gemeentelijk havenbedrijf als huurbaas van het terrein nog steeds uitgaat van een afwikkeling van het lopende huurcontract van ACT en een nieuwe commerciële invulling van het terrein met andere partijen. Die onderhandelingen lopen al bijna een half jaar. Woordvoerder Rob Bagchus van de Rotterdamse ECT, het zusterbedrijf van ACT, bevestigt de plannen, maar wijst er op dat Hutchison bij de uitvoering van de plan-
nen eventueel andere partijen betrekt. Verder meldt het bedrijf in het voorlopig jaarverslag dat de onderhandelingen over de nieuwe multifunctionele rol van ACT nog lopen en contracten nog niet zijn gesloten. De zwaar verliesgevende containerterminal staakte in het najaar van 2012 alle containeractiviteiten in Amsterdam en ontsloeg de laatste zestien personeelsleden. Verder werd vorig jaar begonnen met de ontmanteling van de containerterminal. Zo verkocht Hutchison vier havenkranen voor acht miljoen euro aan Spaanse afnemers. De resterende vijf staan nog te koop. Een woordvoerder van Amsterdamse havenwethouder Freek Ossel wil niet ingaan op de plannen van Hutchison, maar wijst er op dat de onderhandelingen met Chinese grootaandeelhouder in een ‘afrondende fase’ zitten, waarbij nog steeds ‘verschillende scenario’s op tafel liggen. Hij wijst er verder op dat het onderhandelingsresultaat ook nog langs het stadsbestuur moet voor goedkeuring. Verliezen
De financiële cijfers laten verder diep rode cijfers zien voor het Amsterdamse fi liaal
van Hutchison. Het nettoverlies over 2011 lag op ruim 34 miljoen euro op een marginale omzet van amper 1,8 miljoen euro. Dit negatieve resultaat kwam hoofdzakelijk voor rekening van een afschrijving van 22,5 miljoen euro op de waarde van de terminal en het materieel door het stopzetten van de containeractiviteiten in 2012. Verder werd een voorziening van bijna twee miljoen euro getroffen voor de vertrekregeling van de laatste zestien vaste medewerkers bij het bedrijf. Al deze kosten neemt Hutchison al in het boekjaar 2011. In totaal heeft ACT sinds het begin van de overslagactiviteiten in de Amsterdamse haven een verlies opgebouwd van ruim 176 miljoen euro. Met de kort- en langlopende kredieten bedraagt de schuldenlast zelfs 210 miljoen euro. In dat bedrag zitten ook de achterstallige huurbetalingen van ACT aan het Amsterdamse havenbedrijf uit het verleden. De hoogte daarvan wordt niet duidelijk in de financiële cijfers van het overslagbedrijf. Haven Amsterdam onderhandelt met Hutchison tevens over een regeling voor deze huurachterstand. JOHN VERSLEIJEN
NIEUWSBLAD TRANSPORT | POSTBUS 200 | 3000 AE ROTTERDAM | REDACTIE 010 280 1053 |
[email protected] | ABONNEMENTEN 010 280 1016 | ADVERTENTIES 010 280 1025 | WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
2 DEZE WEEK Gevaarlijk spel met snelwegverlichting Vanaf dit voorjaar gaat de verlichting langs sommige snelwegen ‘s avonds laat en ‘s nachts uit, zo wil PvdA-staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur & Milieu. Dit om energiekosten en het milieu te sparen. Rijkswaterstaat moet 1,64 miljard bezuinigen en Mansveld denkt dat het simpelweg uitzetten van de lampen een flinke duit in het zakje doet.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Het is een bijzonder ondoordacht voorstel, ook al is het door het vorige kabinet al aangekondigd. In de eerste plaats zegt Mansveld niet eens te kunnen weten hoeveel ze met deze actie denkt te besparen. Volgens de staatssecretaris komen we daar pas achter als de lichten daadwerkelijk uitgaan. Maar als ik met een simpel metertje kan weten hoeveel mijn televisie gebruikt, moet dat toch ook mogelijk zijn bij de verlichting langs de snelweg. Het is niet alleen te meten, maar je weet ook wat het kilowattage is van de lampen en als je dat vermenigvuldigt met het aantal verlichtingseenheden, weet je het ook.
BETTY DE BOER (VVD), TWEEDE KAMER
‘Keyrail moet gewoon plekje krijgen binnen ProRail’ De Tweede Kamer praat dezer dagen over een aantal spoordossiers, waaronder het vierde spoorpakket uit Brussel en het beheer van het goederenvervoer. Betty de Boer van regeringspartij VVD is sceptisch over het voorstel van staatssecretaris Mansveld om voor dat laatste Keyrail te benoemen tot regisseur. De spoorvervoerders in Nederland hebben zich uitgesproken tegen de plannen met Keyrail. Heeft u begrip voor hun positie? Dat heb ik zeer zeker. Keyrail deed eerst alleen Betuwelijn, maar ze krijgen nu in de volle breedte de regie over het goederenvervoer. Met ProRail als regisseur voor het personenvervoer en Keyrail voor het goederenvervoer krijg je er twee naast elkaar. De vraag is of dat wenselijk is.
Tevens kan deze maatregel juist een hogere belasting voor het milieu betekenen. Veel mensen hebben immers de neiging om hun mistlampen aan de voorkant aan te zetten bij slecht zicht. Als dit massaal gebeurt, kost dat extra brandstof en navenante uitstoot. Daarnaast is deze maatregel gewoonweg levensgevaarlijk. Veel mensen vinden het al lastig rijden ’s avonds op landwegen die slecht of niet verlicht zijn. Zelfs met de mistlampen aan is het daar soms moeilijk om de witte streep op de weg te volgen. Groot licht kan niet continu aan omdat je altijd alert moet zijn op tegenliggers. Als dit de situatie wordt op de snelwegen, dan wordt het ’s nachts gewoonweg gevaarlijk rijden met alle ongelukken en daarmee gepaard gaande kosten van dien. En dan wil ik nog even niet denken aan de mensenlevens die deze maatregel in het ergste geval kan kosten. Het is merkwaardig dat de ANWB tot nu toe weinig of geen bezwaar maakt.
Heeft u die vraag voor uzelf al beantwoord? Ik ga graag het debat met de staatssecretaris aan. Maar ik kan wel met de vervoerders meedenken. Met Keyrail als exploitant van alleen de Betuweroute was het nog helder. Dit gaat veel verder. Ik vraag me af of het niet beter is het beheer van het spoor in handen van één club te geven. Laten we het niet ingewikkelder maken dan het al is.
Wat Mansveld wil, is dus onverantwoord. Als ze toch wat wil doen aan de verlichting op de snelwegen, kan ze er beter voor kiezen om overal led-verlichting aan te brengen. Dat levert een enorme besparing op voor het milieu en energiekosten. En ja, het vergt een investering want led-lampen zijn nog duur. Maar ze gaan veel en veel langer mee dan gloei- en spaarlampen. Dus qua afschrijving is ze weer veel minder kwijt en heeft ze na een paar jaar de investering er uit. Wat Mansveld nu wil is een kwestie van penny wise pound foolish. Neem geen risico met mensenlevens door de knop om te zetten. Ga gewoon voor Led.
Heeft u al een alternatief voor ogen? Keyrail moet gewoon een plekje krijgen binnen ProRail. Natuurlijk moet er één loket zijn voor de goederenvervoerders, maar het zou één organisatie moeten zijn. Betekent dat in feite niet de opheffing van Keyrail? Wellicht wel als aparte BV. Ik moet mijn definitieve standpunt nog be-
HARALD ROELOFS
[email protected]
Nog even over het vierde spoorpakket: doel daarvan is verdere liberalisering. Dat moet een partij als de VVD toch aanspreken? Wij zijn inderdaad voorstander van meer concurrentie op en om het spoor. Uit onderzoek in de regio blijkt dat het OV per spoor goedkoper is geworden en de kwaliteit omhoog is gegaan. Dus tot op zekere hoogte werkt dat. Je moet er wel zorgvuldig mee omgaan. We hebben hierover afspraken in het regeerakkoord gemaakt en daar zullen we ons aan houden. palen, maar zo kijk ik er in eerste instantie tegenaan. Misschien kan de staatssecretaris mij nog overtuigen van de voordelen van een aparte BV-structuur. We moeten dit natuurlijk ook bekijken in het licht
Op welke afspraken doelt u? We hebben afgesproken dat we de NS-concessie met tien jaar verlengen tot 2025. Die afspraak komen we netjes na. Dat neemt niet weg dat wij voor meer liberalisering
‘De vraag is of twee regisseurs op het spoor wenselijk is’ van de bredere structuurdiscussie die we hebben naar aanleiding van de commissie-Kuiken. Maar voorlopig denk ik: welk probleem lossen we hiermee op? In Keyrail zitten de havenbedrijven van Rotterdam en Amsterdam als aandeelhouder. Dat is destijds bedacht naar aanleiding van de motie Hofstra als tijdelijke oplossing. Het doel van die motie was destijds om het bedrijfsleven bij de exploitatie van de Betuweroute te betrekken en de overheid te vrijwaren van de verliezen. Uiteindelijk is daar Keyrail uit ontstaan, als middel om dat doel te bereiken. Ik heb het idee dat het middel nu tot doel wordt gemaakt.
zijn op het spoor, zoals de Europese Commissie bepleit. Coalitiegenoot PvdA is daartegen. Is dat een probleem? Nee, want het regeerakkoord is leidend. We zullen niet op die concessie voor NS terugkomen. Het is best ingewikkeld, want je hebt het hier niet alleen over binnenlands vervoer maar ook over grensoverschrijdend vervoer. Dat zou je openbaar kunnen aanbesteden, zoals de Europese Commissie voorstelt. Wat dat betreft kunnen we ons in principe vinden in de uitgangspunten van de richtlijn. FRANK DE KRUIF
POLL Op www.nieuwsbladtransport.nl stemden 590 mensen op de stelling van 27 FEBRUARI
Truckers gaan geen wegen blokkeren, maar protesteren in Brussel tegen goedkope concurrentie 37 % 20 % 39 % 4%
ntainers o c k n a t m o t Als he aat! g e c i v r e s n e [T] 010-4161167 [F] 010-4380608
[E]
[email protected] [W] www.ntcbv.nl
depots: Moerdijk & Botlek
Slappe hap, zo wint de Nederlandse trucker de strijd niet Verstandig, het woord is het beste wapen Maakt niet uit, die Filippijnse truckers komen toch wel Anders, namelijk...
Van de meeste stemmers op onze poll mag de strijd tegen goedkope concurrentie iets pittiger.
Europese afspraken. De transportmarkt kan niet concurreren met deze woekerprijzen.
Paul: Strakkere wetgeving en strakke handhaving is de enig mogelijk effectieve bescherming voor het transport van de West-Europese bedrijven.
Jolanda: Staken is beter; dat valt op.
Martin Paap: Met name Poolse en Hongaarse chauffeurs rijden voor spotprijzen en houden zich niet aan de
Wim Schoordijk: Mogen Filippijnse chauffeurs buiten of onder de cao-afspraken betaald worden? En beschikken ze wel over de binnen de EU benodigde papieren? Hans: Ik denk dat een protest in
Brussel weinig oplevert. Laat ze maar eens merken dat het echt menens is! P. Kruithof: Voorlopig heb ik nog geen Filippijn achter het stuur gezien. Er zijn toch ook veel Filippijnen in de binnenvaart en scheepvaart? Is het daar geen probleem? Koen: Economische schade berokkenen in Brussel in plaats van onze economie stokken in de wielen te steken.
NIEUWE POLL: De verkeersveiligheid is in het geding door onverlichte snelwegen Reageer ook! Deze en alle andere reacties op onze polls kunt u vinden op: www.nieuwsbladtransport.nl/poll
DEZE WEEK 3 NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Fusieplan loopt schade op BINNENVAART CBRB-bestuur houdt fusie met andere organisaties voorlopig af De fusie van drie grote organisaties in de binnenvaart heeft ernstige schade opgelopen door het tijdelijk uitstappen van het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart (CBRB). Het CBRB zou binnenkort een zogenoemde integratieovereenkomst tekenen, ter voorbereiding op een samengaan met de Binnenvaart Branche Unie (BBU) en Koninklijke Schuttevaer. De drie willen één grote en sterke organisatie vormen in de organisatorisch verbrokkelde Nederlandse binnenvaart. De integratieovereenkomst werd vorig jaar opgesteld door het Transitiecomité, waarin de drie met elkaar overleggen. Het CBRB-bestuur heeft nu echter besloten het akkoord voorlopig niet te tekenen. Het afhaken bij de fusie hoeft niet definitief te zijn. Een meerderheid van het bestuur blijft achter het principe van integratie staan. Liefst morgen
Een deel van de CBRB-leden, met name de ledengroep Varende Ondernemers, zou liefst morgen tot ondertekening overgaan. Maar het CBRB organiseert ook bevrachters en grote rederijen in de binnenvaart. Die hikken er tegenaan, op te gaan
schiktheidsverzekering bij Nationale Nederlanden. Ook, schrijft CBRBdirecteur Robert Tieman, dreigt de nieuwe vereniging over een veel te gering garantievermogen te gaan beschikken. ‘Het financiële fundament van de nieuwe vereniging moet structureel solide zijn.’ Op het besluit van het CBRB is boos gereageerd door de BBU. Deze spreekt van een ‘afgang voor de branche en schoffering van de varende ondernemers’. De BBU wil samen met de varende ondernemers van het CBRB verder gaan naar de oprichting van BNL. Middel
Vooral reders en bevrachters zijn huiverig voor samengaan in grote fusieclub
in de brede nieuwe organisatie die Binnenvaart Logistiek Nederland (BNL) had moeten worden. In een brief aan de leden stelt het CBRB-bestuur dat de leden het in hoge mate eens zijn over de voorwaarden waaronder de organisatie aan de fusie meedoet. ‘Over de urgentie en het tempo van het integratieproces lopen de meningen echter nog uiteen.’ Aan welke voorwaarden nu nog niet wordt voldaan, maakt de brief niet duidelijk en een toelichting wil het
CBRB vooralsnog niet geven. Bekend is dat de grote bedrijven die op de ledenlijst staan, in de eerste plaats reders, moeite hebben met een contributieregeling volgens welke zij veel meer afdragen dan kleine leden, terwijl ze niet ook proportioneel meer stemrecht krijgen. Voorts is er nog onduidelijkheid over de fiscale risico’s met betrekking tot de zogeheten NN-gelden, een aanzienlijk bedrag aan overwinst die enkele organisaties maakten op een collectieve arbeidsonge-
Hoe het verder moet met het integratieproces, zal Arie Kraaijeveld, de onafhankelijk voorzitter van het Transitiecomité, nu moeten bepalen. Kraaijeveld werd twee jaar geleden in die functie aangesteld door minister Melanie Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu. Zij ziet in de vorming van één sterke belangenorganisatie een belangrijk middel om de aanhoudende crisis in de bedrijfstak, mede verhevigd door overinvesteringen, tegen te gaan. Andere voorstellen uit de binnenvaart, zoals de invoering van een tijdelijke oplegregeling, heeft Schultz afgewezen. Die zouden in strijd zijn met het mededingingsrecht. FOLKERT NICOLAI
CONTAINERTERMINAL
van de kranen’, aldus een woordvoerder van TigeR. In totaal krijgt de terminal 37 containerstacks. Leverancier daarvan is de Oostenrijkse fabrikant Hans Künz, die 26 asc’s en twee spoorkranen bouwt. De kadekranen worden overigens door het Finse Cargotec in China gebouwd. APMT heeft daar vorig jaar acht geautomatiseerde kadekranen en twee bargekranen besteld. TigeR moet het totale project, met een waarde van zo’n honderd miljoen euro, in april volgend jaar opleveren. De terminal beschikt dan over een kilometer diepzeekade met een waterdiepte van twintig meter en een barge/feederkade van 500 meter met tien meter water. APMT heeft aangekondigd dat de terminal na een testperiode in november volgend jaar commercieel in bedrijf gaat. | ROB MACKOR
Het eerste verharde stuk van de terminal. Binnenkort arriveren de eerste kranen.
LOGISTIEK Het Duitse post- en pakketbedrijf Deutsche Post DHL heeft de winst vorig jaar met bijna een half miljard euro zien toenemen tot 1,66 miljard euro. De sterke winststijging was met name te danken aan een paar eenmalige meevallers. De winst voor rente en belastingen nam met een kleine 10% toe tot 2,67 miljard euro. Dat is binnen de bandbreedte die het bedrijf eerder zelf had aangegeven. Deutsche Post behaalt 70% van zijn omzet buiten Duitsland.
Luchtvrachtbranche krabbelt voorzichtig op LUCHTVRACHT De wereldwijde vraag naar vrachtvervoer door de lucht is in januari met 4,5% gegroeid ten opzichte van een jaar eerder. Dat meldt de internationale brancheorganisatie voor de luchtvaart IATA. Hoewel de gerapporteerde cijfers op een sterke groei wijzen,
spreekt IATA van een stabilisatie. Het vergelijkende cijfer van 2011 werd sterk beïnvloed door de Chinese nieuwjaarsviering, die dit jaar pas in februari viel.
LIJNVAART
CONTAINERREUS IS UITGEDOKT
Eerste glimp van nieuw recordschip Op de Zuid-Koreaanse scheepswerf Daewoo wordt Maersks eerste schip van 18.270 teu afgewerkt. Dit grootste containerschip ter wereld dat in juli in de vaart komt, krijgt de naam ‘Maersk Mc-Kinney Møller’ als hommage aan de vorig jaar overleden topman van de A.P. Møller Maersk groep.
Duitsland rechtmatig Duitsland heeft de Europese spoorwetgeving niet overtreden. Dat heeft het Europees Hof van Justitie donderdag bepaald. Het Hof volgde daarmee het advies van de advocaat-generaal, die in september vorig jaar al concludeerde dat de klacht van de Europese Commissie over de onafhankelijkheid van de Duitse (en ook Oostenrijkse) infrastructuurbeheerder niet terecht was. In een reactie zegt eurocommissaris Siim Kallas de uitspraak van het Hof te respecteren, maar door te gaan met zijn plannen om beheer van en vervoer over spoorinfrastructuur te
CSAV heeft in de tweede helft van vorig jaar een bedrijfswinst van 45,7 miljoen dollar gemaakt en verklaart het herstructureringsproces nu voor afgesloten. De capaciteitsbeperking van 56% heeft vruchten afgeworpen. In het derde kwartaal van 2012 klom de rederij voor het eerst uit de rode cijfers en ook het laatste kwartaal kon worden afgesloten met een bedrijfswinst (8,4 miljoen dollar). Het verlies voor het volledige boekjaar bedraagt 314 miljoen dollar.
Eerste foto van nieuwe Volvo FM WEGVERVOER
SPOORVERVOER
FOTO APMT / TIGER
Het gaat om een stuk geasfalteerd terrein van 7000 vierkante meter, waar zes containerstacks komen.TigeR is een consortium van GMB, Dura Vermeer en Imtech. De combinatie levert behalve terreinverharding voor de eerste fase van 86 hectare alle leidingen, kabels, gebouwen, kraanbanen voor de terminal. TigeR heeft de afgelopen wintermaanden, met veel ‘onwerkbare dagen’, alles op alles moeten zetten om de planning te halen. Het eerste stuk moest nu klaar zijn, omdat binnen een paar weken de eerste stapelkranen (automated stacking cranes, asc’s) arriveren. ‘Alles stond in dienst
Sterke winstgroei Deutsche Post DHL
Herstructurering bij rederij CSAV is afgerond
Eerste stukje APMT op Maasvlakte 2 is klaar Het aannemersconsortium TigeR heeft het allereerste stukje van de nieuwe containerterminal van APM Terminals op Maasvlakte 2 opgeleverd.
KORT
scheiden. Hij presenteerde daartoe onlangs het vierde spoorwegpakket. De uitspraak van het Hof van donderdag gaat niet over die nieuwe wetgeving, maar is een uitleg van de huidige Europese spoorregels. Daarin zijn naar het oordeel van het Hof de eisen die de Commissie stelt aan de onafhankelijkheid van de infrabeheerder, niet adequaat opgenomen. In verwante zaken kregen Spanje en Hongarije wel een tik op de vingers van het Hof voor het onvoldoende scheiden van de beheerstaken. Die landen wordt opgedragen hun wetgeving te veranderen.
Volvo Trucks lanceert op 19 maart officieel zijn nieuwe FM. Nu al rijden er twee exemplaren rond op de Europese wegen als onderdeel van een wedstrijd. De nieuwe FM lijkt als twee druppels water op
de vorig jaar geïntroduceerde nieuwe FH, maar dan in verkleinde uitvoering. Hij uitgerust met het pas ontwikkelde Volvo Dynamic Steering-systeem, waarbij de stuurbekrachting gecombineerd wordt met een elektronisch aangestuurde elektromotor.
4
DEZE WEEK
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Schultz: cabotage niet vrij
KORT
Minister onder indruk van Rotterdamse haven ECONOMIE
RAPPORT Volgens onderzoek Policy Research zou Nederlands wegvervoer forse schade oplopen
Volledige vrijgeving van cabotage in Nederland zou Nederlandse wegvervoerders aanzienlijke schade toebrengen. Met die conclusie uit een recent rapport hierover van Policy Research in het achterhoofd heeft minister Melanie Schultz van Haegen besloten van verdere vrijgave van cabotagevervoer af te zien. Ze geeft de voorkeur aan betere handhaving van de huidige regels. Aan vrijgave valt wat haar betreft pas te denken als de ‘sociale condities’ in het Europese wegtransport gelijker zijn geworden. Dat kan nog vele jaren duren, blijkt uit het rapport. Voorheen leek Schultz meer te zien in snelle cabotagevrijheid. Dat zij haar positie op dit punt nu ‘heroverweegt’, is een triomf voor Transport en Logistiek Nederland (TLN). De organisatie, die een stevige lobby in zowel Den Haag als Brussel tegen verruiming voerde, noemt het besluit van Schultz ‘verstandig en wijs’. Verladersorganisatie EVO daarentegen is ‘teleurgesteld’ en meent dat de minister aan de verdere voltooiing van de interne markt in het Europese wegvervoer in de weg staat. Volgens de EVO dient een verlader de vrije keuze te hebben uit vervoerders uit welke lidstaat ook. Kampioen
Als cabotage nu geheel zou worden vrijgegeven, zo stelt Policy Research, is het Nederlandse wegvervoer per saldo de verliezer. Nederland was vroeger in Europa ‘cabotagekampioen’, maar moet de titel al jaren laten aan Polen. Ook andere landen met lage lonen uit Midden- en Oost-Europa rukken op. Bij algehele vrijgave zou cabotage een aandeel kunnen krijgen van
FOTO BERNADET GRIBNAU
Nederland wijst verruiming van de Europese cabotageregels, zoals Brussel voorstelt, van de hand.
Schepen lozen olie in het donker SCHEEPVAART De scheepvaart op de Noordzee loost ‘s avonds en ‘s nachts twee keer zoveel olie als overdag. Schippers doen dat om ontdekking te voorkomen. Volgens misdaadecononoom Ben Vollaard neemt het aantal lozingen fors toe na zonsondergang. Hij kwam
Minister Melanie Schultz wil pas over vrije cabotage piekeren als de sociale verschillen in Europa flink zijn verminderd.
maximaal 15% van het binnenlands vervoer in Nederland. Dat dit percentage wordt gehaald, is te betwijfelen, maar de effecten zouden niettemin aanzienlijk zijn. Niet alleen op deelmarkten waarop
De voorstellen van Europees Transportcommissaris Siim Kallas voor onder meer ‘linked’ cabotage - de buitenlandse vervoerder mag na een internationale rit gedurende vier dagen een onbeperkt aantal cabotage-
Vrije cabotage zal vrachtprijzen in het wegvervoer drukken cabotagevervoer inderdaad plaatsvindt, maar ook op andere markten is verdere druk op de vrachtprijzen te verwachten. Policy Research voorziet in dat geval een toename van het aantal faillissementen in de branche en oplopende werkloosheid onder chauffeurs.
ritten uitvoeren - zouden trouwens nauwelijks helpen tegen het leegrijden. De mogelijke prijsdaling door vrije cabotage kan er ook toe leiden dat lading die nu bijvoorbeeld met binnenschepen wordt vervoerd, opnieuw op de vrachtauto wordt gezet,
waarmee het milieubelang ook niet is gediend. De onderzoekers zien de sociale condities in het wegvervoer niet snel bijtrekken. De verschillen in loonniveau tussen Nederland en landen met lage lonen zijn de laatste jaren weliswaar verminderd, maar zijn nog steeds fors. Polen bijvoorbeeld zit op 53% van het Nederlandse loonpeil. Sommige andere landen, zoals Roemenië, zelfs op nog geen 30%. Policy Research verwacht dat dit ‘gat’ tussen de loonkosten nog lange tijd zal blijven bestaan. Verwacht wordt dat het eerder tien jaar zal duren dan vijf voordat de verschillen voldoende zijn geslonken om cabotage zonder grote maatschappelijke schade te kunnen vrijgeven. FOLKERT NICOLAI
MEGASCHEPEN
2013 wordt een jaar vol records in lijnvaart Verwacht wordt dat er dit jaar meer nieuwe containercapaciteit in de vaart wordt genomen dan ooit tevoren. Heel wat rederijen ontvangen dit jaar ook nieuwe recordschepen in hun vloot. Ondanks het feit dat een groot aantal rederijen nu met scheepswerven onderhandelt om de oplevering van nieuwe tonnage uit te stellen, komt er dit jaar een recordaantal nieuwe slots op de markt. Volgens de Franse databank Alphaliner zal de nieuwe containercapaciteit dit jaar 1,68 miljoen teu bedragen. Dat cijfer houdt al rekening met het feit dat 200.000 slots pas in 2014 ter beschikking zullen komen, die eigenlijk al voor dit jaar waren voorzien. Het vorige nieuwbouwrecord dateert van 2008, toen er 1,57 miljoen teu aan nieuwe vlootcapaciteit werd opgeleverd. Het ziet er naar uit dat er dit jaar ook
Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft maandag een bezoek gebracht aan de Rotterdamse haven. Tijdens het bezoek besefte hij pas echt welke afmetingen er schuil gaan achter de titel ‘grootste haven van Europa’. Kamp maakte een vaartocht naar de Tweede Maasvlakte, bezocht het toekomstig tankopslagbedrijf Shtandart en chemiefabriek Huntsman. ‘Dit is de motor van de economie’, vatte de bewindsman zijn indrukken samen.
nog andere records zullen sneuvelen. In de eerste twee maanden van dit jaar werden al 37 containerschepen gesloopt (samen 80.000 teu) en er zijn al tien eenheden (samen 20.000 teu) verkocht om deze maand verschroot te worden. Alphaliner rekent voor het volledige jaar op een afbraak van zo’n 400.000 slots. Het valt op dat de gesloopte schepen steeds jonger zijn. Dit jaar werden al negentien schepen afgebroken (of voor afbraak verkocht) die nog geen twintig jaar in de vaart waren. Vijf ervan hebben slechts vijftien jaren gevaren. Het gaat om schepen van 1.083 tot 3.538 teu.
schip in de vaart nemen. NYK verwelkomt deze week in Europa voor het eerst de 13.208 teu grote ‘NYK Helios’. Ook OOCL, Cosco en APL nemen de komende weken nieuwe vlaggenschepen met een capaciteit
Leeftijd
van 13.200 tot 14.000 teu in dienst. CMA CGM neemt in april en mei de ‘CMA CGM Alexander Von Humboldt’ en ‘CMA CGM Jules Verne’ in ontvangst. Dat zijn twee zusterschepen van de ‘CMA CGM Marco Polo’ (16.020 teu), die nu nog de grootste
De gemiddelde leeftijd van de schepen die dit jaar werden gesloopt, is gedaald naar 21 jaar. Ook dat is een nieuw record. 2013 wordt voor heel wat rederijen ook een jaar dat ze een nieuw record-
Capaciteit van containervloot wordt dit jaar 7,3% groter
containerschepen ter wereld zijn. In juli gaat die titel weer naar Maersk Line, wanneer die Deense rederij de ‘Maersk Mc-Kinney Møller’ in de vaart neemt als eerste schip uit een reeks van twintig eenheden van 18.270 teu. In totaal zullen er dit jaar 41 nieuwe schepen met een capaciteit van meer dan 10.000 teu op maidentrip vertrekken. Hapag-Lloyd krijgt er de meeste capaciteit bij (zeven eenheden van 13.169 teu), gevolgd door Maersk Line (vier van 18.270 teu) en Cosco (vier van 13.350 teu). Ook OOCL, NYK en Hanjin Shipping introduceren dit jaar elk vier nieuwe ultra large container ships. Op basis van de laatste prognoses over nieuwbouw en sloop voorspelt Alphaliner dat de capaciteit van de containervloot dit jaar 7,3% groter wordt. Zonder sloop en het uitstellen van opleveringen zou dat 10,3% zijn geweest. | STEFAN VERBERCKMOES
tot die conclusie op basis van gegevens van vliegtuigen van de Kustwacht van 1992 tot 2011. Vollaard verrichtte het onderzoek in opdracht van de Politieacademie.
Dinalog Campus bij Breda van de baan LOGISTIEK Plannen voor de aanleg van een Dinalog Campus bij Breda zijn van de baan. Breda had aan de rand van de stad, tussen Princenhage en de A16, een hightech logistiek park willen aanleggen. In plaats daarvan komt er een ‘gewoon’ bedrijventerrein op het Rithmeesterpark, zo heeft wethouder Alfred Arbouw volgens de Bredase krant BN/De Stem laten weten. Dat park wordt ook niet volledig CO2-neutraal. Dat had de Dinalog Campus wél moeten worden.
Toch ERTMS op Duits deel Rotterdam-Genua SPOORVERVOER Duitsland gaat zijn deel van de Europese spoorcorridor Rotterdam-Genua toch uitrusten met het spoorbeveiligingssysteem ERTMS. Duitsland is volgens de Europese verdragen verplicht om
ERTMS in 2015 op de goederencorridors geïnstalleerd te hebben. Wegens de hoge kosten - door het land lopen vier corridors - wilde Duitsland tijdelijk een goedkoper alternatief toepassen en ERTMS uitstellen tot 2021. De Europese Commissie wees dat af.
DEZE WEEK
5
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
DE KWESTIE Transportondernemingen zeggen zich er al jaren aan te ergeren: aan landbouwtrekkers die lading vervoeren en daarmee het wegvervoer beconcurreren. Het verplichte kenteken dat deze praktijk moet indammen komt er nu. De Tweede Kamer ging er vorige week mee akkoord.
Truckende tractoren aan banden KENTEKEN Transportsector vindt invoering nummerplaat voor landbouwtrekkers ‘absoluut noodzakelijk’ Na een langdurige lobby vanuit de transportsector is het zover: landbouwtrekkers moeten in Nederland een kenteken gaan voeren. De Tweede Kamer nam vorige week een motie aan die minister Schultz opdraagt om met een wetsvoorstel te komen. Tevredenheid alom bij Transport en Logistiek Nederland (TLN), dat al jaren ijvert voor een verplicht kenteken voor tractoren, maar daarbij altijd de krachtige landbouwlobby van LTO tegenover zich vond en nooit een meerderheid in het parlement achter zich wist te krijgen. Dit ondanks de steun van een organisatie als Veilig Verkeer Nederland en een onderzoeksrapport achter de hand van de Onderzoeksraad voor veiligheid, die in 2010 had aanbevolen een dergelijk kenteken in te voeren. Verkeersveiligheid is namelijk een van de argumenten voor de verplichte nummerplaat voor trekkers. Maar voor TLN nog belangrijker is de ‘oneigenlijke concurrentie’ die de landbouw de transportsector zou aandoen. Volgens de organisatie verliezen kiepautobedrijven jaarlijks zo’n 10% aan omzet omdat trekkers lading overnemen. ‘Tractoren zijn bewezen verkeersonveiliger, maar kunnen door gebrek aan eisen en re-
MET 142 KILOMETER PER UUR OVER DE SNELWEG Toepasselijk bericht vorige week van het Belgische persagentschap Belga: een inwoner uit Erezée in de provincie Luxemburg kreeg een proces-verbaal van de Nederlandse justitie in de bus. De man was op de A2 tussen Amsterdam en Utrecht geflitst met een snelheid van 142 kilometer per uur. De vermelde nummerplaat hangt echter op een oude tractor uit de jaren zeventig. De eigenaar van de tractor wordt bovendien aangemaand om 271,50 euro te betalen in plaats van de aanvankelijke boete van 177 euro. Hij beweert de eerste boete nooit te hebben ontvangen. Blijkbaar is er meer dan één vergissing in het spel. Trekkers op de openbare weg zullen in de toekomst een kenteken moeten gaan voeren.
gelgeving veel goedkoper dan vrachtauto’s worden ingezet voor hetzelfde werk op dezelfde wegen. Deze oneigenlijke vorm van concurrentie wordt door de overheid aangewakkerd doordat afdoende regels en eisen voor tractoren ontbreken’, aldus TLN-voorzitter Alexander Sakkers. Zicht op overtredingen als overbelading ontbreekt daarom. Sakkers: ‘Een tractor met aanhanger die wordt ingezet voor het goederenvervoer heeft vergelijkbare afmetingen
en gewichten als een grote vrachtauto met aanhanger, rijdt met gemak 60 kilometer per uur, ook al is wettelijk maar 25 per uur toegestaan, en legt tientallen kilometers op de openbare weg af’, zegt Sakkers. ‘Die moet je dus navenant kunnen handhaven en een kenteken is daarbij absoluut noodzakelijk.’ Rompslomp
Verladersorganisatie EVO noemt de maatregel ‘onverstandig’ omdat met extra administratieve rompslomp
en kosten een ‘relatief klein probleem’ wordt aangepakt. LTO Nederland geeft een raming van 49 miljoen euro dat een verplicht kenteken boeren en tuinders gaat kosten. De organisatie vindt een algemene verplichting een veel te zware maatregel ‘daar lang niet alle trekkers op de weg komen’. Van TLN had ze ‘mogen verwachten dat ze zich inzet voor een beperking van lasten voor ondernemers’, aldus LTO in een verklaring. LTO wil nu zo snel mogelijk in over-
leg met minister Schultz over de mogelijkheden om de lasten voor de agrarische ondernemers zo laag mogelijk te houden. FRANK DE KRUIF
Den Haag moest kiezen tussen transport versus landbouw ‘Het rijbewijs voor trekkers is een Haags idee’, zegt Sander de Rouwe, Tweede Kamerlid voor het CDA, maar daar in zijn collega van de PvdA, Attje Kuiken, het allerminst mee eens. Van haar hand is de motie die minister Schultz van Haegen opriep ‘over te gaan tot kentekening van te benoemen categorieën tractoren en landbouwvoertuigen’. Een meerderheid van de Tweede Kamer steunde het voorstel. ‘Dit is niet alleen maar een idee uit de politiek, integendeel, het is niet voor niets dat deze motie wordt ondersteund door de transport- en cumelabedrijven’, zegt Kuiken. Cumelabedrijven zijn actief in cultuurtechnische werken en grondverzet, meststoffendistributie en agrarisch loonwerk. Kuiken is blij dat met het aannemen van de motie een kwestie waar al jaren over wordt gesproken, nu tot een einde lijkt te komen. Verkeersveiligheid is met concurrentievervalsing de belangrijkste reden voor het initiatief van Kuiken. ‘De veiligheid van deze landbouwvoertuigen op de openbare weg is niet goed genoeg geregeld. Een kenteken is een belangrij-
‘Dit is niet alleen maar een idee uit de politiek’ Attje Kuiken, PvdA
ke stap naar een betere handhaving. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft dat al in 2010 aanbevolen.’
De Rouwe van het CDA is niet onder de indruk van de aanbeveling van de Onderzoeksraad. ‘De argumenten klinken mooi, maar ze kloppen inhoudelijk niet. De politie zou beter kunnen handhaven, bijvoorbeeld door mensen die te hard rijden op een trekker een boete te geven. Maar dat kan de politie nu al, en doet dat ook nu al. Het komt alleen niet veel voor omdat het niet een heel groot probleem is.’ De mogelijkheid om een trekker met kenteken te flitsen, vindt De Rouwe overbodig. ‘Het klopt dat je dan een trekker op de snelweg met een trajectcontrole kunt betrappen als-ie boven de 90 kilometer per uur rijdt. Dat is natuurlijk volkomen fictief. Een trekker haalt nooit snelheden die geflitst zullen worden, minimaal 50 maar vaak 80 of 100 kilometer per uur. Ongevallen met trekkers hebben vrijwel nooit met snelheid te maken, maar vaker het wel of niet geven van voorrang.’ Ook het aspect van de oneigenlijke concurrentie overtuigt De Rouwe niet. ‘Daarvan zou sprake zijn als een bepaalde groep wel van een trekker gebruik mag maken, en een andere niet. Dat is niet het geval. Transportondernemers kunnen een
‘Argumenten klinken mooi, maar kloppen niet’ Sander de Rouwe, CDA
trekker aanschaffen als ze denken daarmee diensten voor hun klanten te kunnen leveren. Er zijn al transporteurs met zowel kiepauto’s, vrachtwagens en trekkers in de vloot. De suggestie wordt gewekt dat alleen landbouwers met trekkers zonder kenteken mogen rijden, maar dat is niet juist.’ Alternatief
Als alternatief ziet het CDA ziet meer in een trekkerrijbewijs, om de kennis en vaardigheden van met name jongeren te verbeteren. ‘Minister Schultz is nu mee bezig met een voorstel daartoe, dat komt dit jaar naar de Tweede Kamer’, aldus De Rouwe.
Kuiken van de PvdA is niet tegen aanvullende maatregelen. ‘Een kenteken is in eerste instantie nodig om te kunnen handhaven. Maar als andere maatregelen kunnen bijdragen, prima. Laat de landbouw zelf ook maar met voorstellen komen. Helaas heb ik de sector de afgelopen jaren nauwelijks zien bewegen in deze kwestie.’ Dat coalitiegenoot VVD niet voor de motie heeft gestemd en de minister van liberale huize is, ziet Kuiken niet als een probleem. ‘De motie is aangenomen en dan is het over het algemeen zo dat de minister naar de Kamer luistert, en niet naar haar eigen partij’, aldus het PvdA-Kamerlid. | FRANK DE KRUIF
6
CONJUNCTUUR & MARKT
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
ANALYSE
Gemengde resultaten destabiliseren lijnvaart Het feit dat sommige rederijen weer uit de rode cijfers zijn, komt merkwaardig genoeg de stabiliteit van de lijnvaart niet ten goede. Uit de eerste jaarresultaten van een aantal grote containerrederijen blijkt dat er behoorlijk wat verschillen zijn. De Deense marktleider Maersk Line kon ondanks een verlies van 571 miljoen dollar in het eerste kwartaal van 2012, het boekjaar toch nog afsluiten met een winst van 525 miljoen dollar. APL leed in het laatste kwartaal van vorig jaar nog altijd een verlies van 95 miljoen dollar. Dat was weliswaar minder groot dan in 2011, maar de marge bij de Singaporese rederij bleef negatief (-4,5%), terwijl Maersk kon uitpakken met een marge van 4,2%. Volatiliteit
Negatieve marges zorgden begin 2012 voor sterke tariefdiscipline alle carriers toen met negatieve marges zaten. In het eerste kwartaal van 2012 moesten de rederijen historisch grote verliezen incasseren, wat tot een grote tariefdiscipline leidde. Het feit dat een aantal grote spelers intussen weer winstgevend is, verklaart volgens Alphaliner waarom de drie laatste pogingen om de tarieven in het Verre Oosten te verhogen (op 1 november, 15 december en 10 januari) mislukt zijn. De rederijen proberen het opnieuw op 15 maart, wanneer er naar gelang de carrier maar liefst 600 tot 775 dollar per teu extra betaald zou moeten worden. | STEFAN VERBERCKMOES
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
De Franse consultant Alphaliner voorspelt dat het feit dat de resultaten van de carriers zo verschillend zijn, zal leiden tot een nog grotere volatiliteit van de tarieven. Rederijen die geen geld meer verliezen, kunnen het zich inderdaad veroorloven om hun focus te verleggen van kostenbesparingen naar een groter marktaandeel. Alphaliner verwacht dat ook CMA CGM en OOCL fraaie resultaten zullen kunnen presenteren, maar het gros van de andere grote rederij-
en zal 2012 wellicht moeten afsluiten met een verlies. Dat de containerrederijen een jaar geleden in deze periode meerdere keren hun lage tarieven tussen het Verre Oosten en Europa succesvol konden verhogen, heeft volgens de consultant te maken met het feit dat
MOL verhoogt de tarieven tussen het Verre Oosten en Europa met 600 dollar/teu.
Wereldhandel trekt w
CONJUNCTUUR De wereldwijde containeroverslag ligt allang weer ruim boven Al een paar maanden op rij laat de wereldwijde containeroverslag in zeehavens een stijging zien. Dat duidt op een aantrekkende wereldhandel. De wereldhandel trekt de laatste maanden duidelijk aan. Dat mag worden vastgesteld op grond van de RWI/ISL-index van de wereldwijde containeroverslag in havens. Die liep in januari opnieuw, met 2,3%, op, tot 117,6 punten. Ook de laatste maanden van vorig jaar lieten een opgaande lijn zien. Deze index, een Duits initiatief waaraan 73 van de grootste containerhavens in de wereld meewerken, geeft een goede indicatie van de ontwikkeling van de mondiale handel en daarmee ook van die van de economie. De RWI/ISL-index wordt maandelijks samengesteld door het Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung en het Institut für Seeverkehrswirtschaft und Logistik. De twee hebben gegevens over de wereldwijde havenoverslag die veel verder teruggaan, maar begonnen de index in 2008, het jaar waarin de kredietcrisis zich begon te manifesteren, met een startgetal van 100.
tijdig een steile lijn naar beneden inzetten. Maar ook sindsdien is de index een tamelijk goede ‘vroege voorspeller’ gebleken van de mondiale economie. De voortgaande containerisatie maakt het voor economen steeds gemakkelijker om aan de hand van actuele transportgegevens tot een behoorlijke schatting van de economische gang van zaken te komen. Er zijn wel wat kanttekeningen, zeggen de instituten zelf. Hoewel een groeiend deel van de internationale goederenhandel over zee in containers plaatsvindt, zegt de RWI/ISL-index niets over de ver-
breken van de kredietcrisis in 1980 weer werd hervat, geeft dus geen volkomen zekerheid dat de wereldeconomie – afgemeten aan de containeroverslag – de weg naar boven al lang weer is ingeslagen. Dat de RWI/ISL-index nu een paar maanden achtereen hoger noteert, garandeert niet dat we op de goede weg zijn. Nieuwjaar
Maar dan moeten we, zoals beloofd, ook nog even terugkomen op Chinees Nieuwjaar. De grafiek laat zien dat de actuele, per maand verzamelde, overslaggegevens van containerhavens jaar in jaar uit een flinke daling laten zien in de eerste kalendermaanden. Dit heeft te maken met de viering van het ‘Lentefeest’, niet alleen in China, maar on-
Elk jaar weer leidt Chinees Nieuwjaar tot grote dip in de containeroverslag scheping van bijvoorbeeld grondstoffen. Ook worden auto’s doorgaans niet in containers verscheept, maar met autoboten.
Rode lijn
We zitten daar al weer jarenlang structureel ruim boven, zoals de grafiek bij die artikel illustreert. De diepe daling van de index van de feitelijke containeroverslag, telkens in het begin van het kalenderjaar, heeft te maken met het Chinese Nieuwjaar, waarover later meer. De rode lijn is die van de voor seizoenseffecten gecorrigeerde ontwikkeling. Wie de technische analyse aanhangt, zal hier een duidelijk trendkanaal ontdekken. Dat de index van de Duitse instituten nauwkeurig de ontwikkeling van de gecontaineriseerde wereldhandel weerspiegelt, bleek zeker in de loop van 2008, toen zowel de index als de wereldwijde handel gelijk-
geveer om die tijd ook in grote andere delen van Zuid- en OostAzië. Steeds een enorme dip, die door RWI en ISL als ‘seizoenseffect’ wordt weggepoetst.
Hub-and-spoke
Verder is de containeroverslag in havens de laatste decennia sneller gegroeid dan de gecontaineriseerde handel, omdat reders meer en meer kozen voor het ‘hub-and-spoke’systeem, wat extra havenoverslag van schip op schip meebracht. Toenemend feedervervoer overzee, bijvoorbeeld door de introductie van steeds grotere containerschepen, kan de waarde van overslaggegevens van wereldhavens dus beïnvloeden. De prettig opwaarts bewegende ‘seizoensgecorrigeerde’ donkere lijn naar boven, die snel na het uit-
Vakanties
Dit jaar viel Chinees Nieuwjaar relatief laat, op 10 februari. De feestweek, voor meer dan anderhalf miljard mensen in Azië, gaat gepaard met fabrieksvakanties die wel een week kunnen duren. In die periode worden dus veel minder goederen ter verscheping aangeboden in Aziatische havens. Dat geldt niet voor de weken ervoor, omdat dan juist wordt overgewerkt en de containeroverslag in Chinese containerhavens, die de wereldranglijst van grootste containerhavens domineren, op topdrukte draait. We zien de laatste vier jaar dat de
TRANSPORTINDEX: WEER PUNTJE ERBIJ, MAAR SNEL GAAT ‘T NIET 100
Vos Transport BV zoekt op korte termijn een:
SALES REPRESENTATIVE Als Sales Representative buitendienst bent u woordelijk voor een groot deel van ons klantenbestand. U rapporteert direct aan de salesmanager. Uw taak bestaat uit het actief werven en behouden van nieuwe klanten, als ook voor een groot deel het actief beheren van trouwe relaties. Op de thuisbasis wordt u ondersteund door het sales support center voor een professionele afwerking en opvolging van contacten. U bent gesprekspartner op diverse niveaus zowel naar klanten als naar de interne organisatie. U beschikt over HBO werk- en denkniveau. U heeft ervaring in de commerciële buitendienst binnen de transportbranche. U bent oplossingsgericht en gebruikt uw creativiteit om samen met de klant tot een optimale dienstverlening te komen. Sluit bovenstaande op u aan dan biedt Vos Transport b.v. u een dienstverband waarin veel ruimte is voor initiatief en mogelijkheden op korte –en lange termijn. Daarnaast heeft u een team van collega’s die zich altijd voor 200% inzetten. Goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden maken de functie compleet. Wil je meer weten over deze vacature? Stuur een mail naar
[email protected] of neem contact op met onze afdeling personeelszaken: 0570-678989
80 60 40 20 Apr '12
Mei '12
TransportIndex
Jun '12
Jul '12
Zeevaart
Aug '12
Sep '12
Binnenvaart
Okt '12
Nov '12
Dec '12
Jan '13
Feb '13
Mrt '13
Wegvervoer
De Transportindex kruipt verder omhoog. De jongste logistiekindicator van de Duitse logistieke organisatie BVL suggereert dat voor deze sector het voorjaar nu echt lijkt aangebroken. Maar in het goederenvervoer is daar nog niet veel van merkbaar. Hoe dan ook: de laatste weken was er steeds een kleine verbetering. Zo steeg de algemene index vorige week bijna anderhalf punt tot 80,93. Dat was een puntje hoger dan precies een jaar eerder. De binnenvaart doet het dit jaar veel beter dan vorig jaar, met een index van 86,35, ruim twaalf punten meer dan twaalf jaar terug. De zeescheepvaart blijft echter wat achter in vergelijking met een jaar geleden. Het wegvervoer liet de laatste weken een duidelijke stijging zien, maar staat nauwelijks hoger dan een jaar terug. De Transportindex is een initiatief van Nieuwsblad Transport, Wolters Kluwer Transport Services/Teleroute, Royal Dirkzwager, NDW en Panteia/NEA. Volg de Transportindex dagelijks via www.transportindex.nl
7
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
weer duidelijk aan het niveau van voor de crisis
TOEZICHT HAVEN AMSTERDAM
Ex-havenwethouder en Tatabaas in nieuwe RvC Oud-havenwethouder René Smit (1959) van Rotterdam wordt een van de leden van de Raad van Commissarissen (RvC)van het nieuwe verzelfstandigde havenbedrijf van Amsterdam. Dat werd deze week duidelijk.
RWI/ISL-containeroverslag-index 130 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70
2008 = 100
feitelijke ontwikkeling seizoensgecorrigeerd
2007
2008
2009 2010
wereldcontaineroverslag ook in die laagteperiodes die met Chinees Nieuwjaar samenhangen op een steeds hoger niveau doorpruttelde. Begin 2012 kwam de overslag in de
2011
2012
2013
feestwijk maar nauwelijks onder de 100 van 2008 uit. De index van RWI en ISL over februari zal ook dit jaar als gevolg van dit jaarlijkse seizoenseffect
130 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70
De huidige voorzitter van het College van Bestuur van de Vrije Universiteit Amsterdam wordt straks bijgestaan door directeur Boor van den Boer van staalbedrijf Tata in IJmuiden. Deze topman werkt afgezien van een kort uitstapje als scheepsbouwer al bijna dertig jaar voor Tata Steel en de voorgangers Corus en Koninklijke Hoogovens. De twee nieuwe toezichthouders zullen verder worden bijgestaan door Avro-directeur Willemijn Maas (1959), die samen met Smit al in de raad van advies van het gemeentelijk havenbedrijf zit. Maas heeft lange tijd in Amsterdam ervaring opgedaan als bestuurder op het grensvlak van publiek en private instellingen. Ze was onder meer als bestuursvoorzitter van de HES Hogeschool voor Economische Studies en betrokken bij een aantal veranderingstrajecten. Smit was tussen 1990 en 1996 havenwethouder in Rotterdam voor het CDA. Hij is ook commissaris bij de Kloosterboer. Het is de bedoeling dat de voltallige toezichtraad, die minimaal drie en maximaal zeven leden kan tellen, eind van deze maand zal aantreden. Dan zal ook de nieuwe directie van het onafhankelijk havenbedrijf van Amsterdam bekend worden gemaakt. Afstand
een flinke daling laten zien. Verwacht mag worden dat hij tussen de 105 en de 110 uitkomt. FOLKERT NICOLAI
De raad van toezicht zal vooral een meer professionele invulling moeten geven aan de controle op het Amsterdamse havenbedrijf. Het toezicht op het huidige gemeentelijke havenbedrijf ligt nu nog bij de vaste raadscommissie haven van de Amsterdamse gemeente. Aan die rol
komt in de nieuwe set-up rond de verzelfstandiging van het havenbedrijf een einde. Straks ziet de gemeenteraad alleen nog maar op afstand toe op het reilen en zeilen bij het havenbedrijf. Daarnaast controleert de raad de enige aandeelhouder, de gemeente Amsterdam. De Raad van Commissarissen zal ook de nieuwe directeur van het havenbedrijf benoemen. Wie dat zal zijn, is nog onduidelijk. Nu wordt Haven Amsterdam geleid door algemeen directeur Dertje Meijer. Eerder zei Amsterdamse havenwethouder Freek Ossel tegenover deze krant dat het nog lang niet zeker is dat Meijer ook in een verzelfstandigd havenbedrijf aan het roer blijft
Haven Amsterdam krijgt een professioneler toezicht staan, maar dat dit uiteindelijk een verantwoordelijkheid is van de nieuwe toezichthouders. De nieuwe topman van het havenbedrijf krijgt een salaris volgens de Balkenende-norm toegekend van 194.000 euro. De nieuwe directie geeft ook uitvoering aan een commerciëlere rol van het havenbedrijf. Deze strategie, waarvan het concept al enige tijd in de Amsterdamse haven circuleert, wordt niet door iedere ondernemer met applaus ontvangen. Zo is er veel kritiek op de actievere rol die het zelfstandig havenbedrijf zich toedicht bij het acquireren van klanten aan de zogeheten natte kant en bij het aangaan van financiële participaties met terminals over de grenzen. ‘Ze gaan min of meer op onze stoel zitten’, klaagt een boze havenondernemer. | JOHN VERSLEIJEN
WEBWINKELEN
Geodis gaat werken voor De Nieuwe Zaak Het webwinkelen rukt op. En daarmee ook ‘e-fulfilment’. Steeds vaker wordt die aan een logistieke dienstverlener uitbesteed. De Nieuwe Zaak, een bedrijf dat ondernemingen helpt met de ontwikkeling en exploitatie van webwinkels, heeft de zogenoemde e-fulfilment uitbesteed aan Geodis Logistics. Geodis gaat er dus voor zorgen dat klanten van webwinkels het bestelde in huis krijgen. In dat verband zorgt de logistieke dienstverlener voor de ontvangst van goederen, de opslag, het klaarmaken van bestellingen en het vervoer en eventuele retourtransport van pakjes. De Nieuwe Zaak heeft tot uitbesteding besloten om zich weer volledig op de eigen kernactiviteiten te concentreren. In 2005 werd De Nieuwe Zaak opgericht door een duo ondernemers met
grote ervaring in e-commerce: de marketing en verkoop van goederen via het internet. Die ervaring werd onder meer opgedaan bij Wehkamp, een in Nederland vanouds bekende webwinkelier. De Nieuwe Zaak, dat nu al ruim zestig werknemers telt, ontwerpt voor winkelbedrijven webwinkels en verzorgt in de regel ook de afwikkeling van bestellingen. Miss Etam
Dat gebeurt voor een reeks bekende en minder bekende winkelbedrijven, zoals Miss Etam, Makro, Expresso Fashion, Promiss, Auping, Achmea, Studio 100 en bijvoorbeeld ook De Koninklijke Nederlandse Munt en de Evangelische Omroep. Voor Geodis Logistics is het contract met De Nieuwe Zaak, dat begin vorige maand inging, zeker niet de eerste stap in de wereld van de webwinkellogistiek. Eerder besloot Prénatal,
de producent van artikelen ‘voor moeder en kind’, de e-fulfi lment aan Geodis uit te besteden. Het bedrijf zegt zeer tevreden te zijn met die beslissing, omdat het zich nu volledig kan toeleggen op zijn kernactiviteiten en zich niet meer om lo-
Isère. Dat centrum wordt overigens ook gebruikt voor de belevering van Castorama-vestigingen in de regio Lyon. Voor het vervoer van Castoramazendingen investeeerde Geodis in speciaal materieel voor zware goe-
Logistieke dienstverlener verzorgt sinds kort ook voor Prénatal de ‘e-fulfilment’ gistieke aangelegenheden hoeft te bekommeren. Geodis sloot onlangs in Frankrijk een soortgelijk, driejarig, contract met Castorama, een grote winkelketen voor doe-het-zelvers. Daarvoor heeft Geodis een logistiek centrum van 24.000 vierkante meter in gebruik genomen in het departement
deren, waaronder vrachtauto’s uitgerust met kranen en bestelauto’s voor aflevering in binnensteden. Bij consumenten thuis worden zendingen door teams van twee personen afgeleverd. Sinds enkele jaren werkt Geodis ook al voor Castorama in het multimodaal vervoer tussen het noorden van Frankrijk en Lyon.
Geodis Logistics in de Benelux verwacht veel van de samenwerking met De Nieuwe Zaak. ‘Onze partner kan nieuwe en bestaande klanten van Geodis in de toekomst e-commercediensten aanbieden in de breedste zin van het woord, waarbij Geodis de e-fulfilment zal verzorgen’, zegt directeur Willem Jan van Amersfoort van Geodis Logistics de Benelux. Niet alleen de logistiek besteedt De Nieuwe Zaak uit, het bedrijf werkt ook samen met onder meer softwareleveranciers, specialisten in ‘backoffice’-diensten en bedrijven die zorgen dat de betaling van verkochte artikelen rondkomt. De omzet van webwinkels in Nederland stijgt al een aantal jaren sterk, met jaarlijkse groeicijfers van tegen de 10%. FOLKERT NICOLAI
8
BEDRIJVEN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Schultz wacht forse schadeclaim FOTO LUFTHANSA
BLOEMENCONFLICT Rechtszaak van Lufthansa kan monopolie KLM/Martinair op bloemenvluchten Schiphol breken Nederland kan een forse schadeclaim van Lufthansa Cargo tegemoet zien als de Duitse vrachtmaatschappij een juridische strijd over landingsrechten op Schiphol wint van minister Schultz van Haegen (I&M). Dat bevestigt luchtvaartjurist Guido de Vos van advocatenkantoor AKD. Hij vertegenwoordigt de Duitse vrachtmaatschappij in de rechtszaak tegen het ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M). ‘Nederland is aansprakelijk gesteld voor de schade, maar een precies bedrag kan eerst worden vastgesteld na de uitspraak van de rechtbank.’ Hij wijst er verder op dat de schade voor ‘Lufthansa Cargo fors is en nog steeds oploopt’. Vorige week heeft de advocaat al de juridische onderbouwing van klacht in een interview met Nieuwsblad transport nader toegelicht. Kern van de zaak is daarbij de weigering van het ministerie van I&M om Lufthansa Cargo een vergunning te verlenen om snijbloemen uit Colombia en Ecuador naar Schiphol te transporteren via het Caribische eiland Puerto Rico. Nederland weigert dit omdat Lufthansa Cargo niet over de bilaterale luchtvaartrechten beschikt om vrachtvluchten tussen Latijns-Amerika en Nederland uit te voeren. De Duitse vrachtmaatschappij beroept zich in deze zaak echter op het open
deze vluchten aan de hand van de herkomst van de vracht worden beoordeeld of sprake is van een intraEuropese vlucht. Het Europese recht bepaalt echter dat vracht aan boord van een intra-Europese vlucht uit een EU-land afkomstig moet zijn.’ Concurrentie
Lufthansa Cargo mag van de Nederlandse staat op straffe van 40.000 euro per vlucht geen bloemen op Schiphol afleveren.
skies verdrag tussen de VS en EU, ‘waardoor elke Europese luchtvaartmaatschappij van elk punt in de VS naar elk punt in Europese Unie vracht mag vervoeren los van de herkomst van de vracht. Aangezien Puerto Rico tot het grondgebied van de VS behoort, heeft Nederland geen enkel recht om deze vluchten te weigeren, aldus Lufthansa Cargo. De Duitse vrachtmaatschappij heeft de zaak aanhangig gemaakt bij de bestuursrechter in Den Haag. Een datum voor de eerste zitting is nog niet gesteld, maar de verwachting is dat het ergens tussen april en de juni zal gebeuren.
Volgens De Vos gaat het in feite om twee procedures: de weigering om een vergunning te verlenen aan Lufthansa Cargo en de dwangsom
blijkt ook al een keer geïnd door het ministerie toen Lufthansa Cargo op een vlucht vanuit Frankfurt de bloemen op Schiphol heeft afgeleverd.
‘Nederland is aansprakelijk gesteld voor de schade en die loopt nog steeds door’ van 40.000 euro per vlucht die het ministerie heeft opgelegd indien Lufthansa Cargo vrachtvluchten op Schiphol zou uitvoeren. Die dwangsom van 40.000 is naar nu
Die geldboete is opmerkelijk omdat intra-Europese vluchten binnen de Europese Unie al enige jaren zijn geliberaliseerd, aldus De Vos. ‘Volgens het ministerie van I&M moeten ook
Waarom Nederland de deur voor Lufthansa Cargo op slot houdt, weet de advocaat. ‘Het is wel duidelijk dat het Nederlandse vergunningenbeleid de concurrentie op trans-Atlantische routes naar Nederland nu praktisch onmogelijk maakt. Dat is vreemd. Nederland is juist altijd een groot voorstander geweest van een geliberaliseerd luchtruim. Dan zou je toch verwachten dat ten minste wordt aangegeven welke zwaarwegende belangen met de weigering zijn gediend.’ Volgens de luchtvaartjurist staat er naast de claim en de landingsrechten nog meer op het spel voor Nederland. Het gaat uiteindelijk om de vraag of de Nederlandse staat nog luchtvaartpolitiek kan bedrijven op vliegroutes tussen Europa en de VS. Als de rechter met ons meegaat, dan is de rol van de minister uitgespeeld en daarmee ook de eventuele invloed van Nederlandse carriers op dat beleid.’ Het ministerie van I&M wil in een reactie voorlopig niet ingaan op de zaak. ’We wachten de rechtszaak af’, aldus een woordvoeder van het ministerie. JOHN VERSLEIJEN
FOTO VOPAK
VOPAK
Tikje op de neus na ‘fantastische’ cijfers Ondanks een ‘fantastische sprong’ van het bedrijfsresultaat vorig jaar kelderde de koers van beurslieveling Vopak vorige week ruim 10 procent. De buitenwacht is er zo aan gewend geraakt dat het tankopslagconcern de eigen voorspellingen keer op keer weet te overtreffen dat de aankondiging van wat minder groei dit jaar hard aankwam. Voor het eerst in jaren zit er een kinkje in de kabel van het Rotterdamse groeiwonder. Niet dat die groei niet door zal gaan. Na de capaciteitvergroting met 8% tot 29,9 miljoen kuub vorig jaar zit er nog voor 5,2 miljoen kuub, ofwel 17%, tot 2016 aan nieuwbouw in de pijplijn. Punt is alleen dat er dit jaar slechts zo’n 440.000 kuub bijkomt en dat is te weinig voor dubbelcijferige groei, ook al omdat de mogelijkheden om de kosten te verlagen vrijwel zijn uitgepunt. De groep wil naar één miljard euro bedrijfsresultaat voor belastingen (ebitda) in 2016, tegen 764 miljoen vorig jaar. Maar met de huidige investeringsportefeuille is dat niet haalbaar. ‘Voor die één miljard is nog wel het een en ander nodig en we
zullen dit jaar beslissingen over nieuwe projecten nemen’, aldus topman Eelco Hoekstra, die sinds eind 2010 bij Vopak aan het roer staat. De groep heeft zichzelf die doelstelling opgelegd omdat Vopak dan 400 jaar bestaat. Toch zal de groep daarbij ‘gediciplineerd’ te werk gaan en dus ‘niet zomaar ergens een paar tanks bouwen’, zoals financieel topman Jack de Kreij het uitdrukte. Dat betekent dat er eigenlijk alleen op ‘triple A’-locaties wordt geïnvesteerd, zoals Rotterdam, Singapore en snel groeiende havens in China en Brazilië. Schaliegas
Vraag is wel of de huidige strategische locaties ook die van de toekomst zijn. Door de opkomst van schaliegas en het daarmee verwante ‘tight oil’ zullen zich grote verschuivingen in het mondiale transport van olie, gas en chemicaliën aftekenen. ‘De VS zou wel eens zelfvoorzienend op het gebied van olie en gas kunnen worden. En wereldwijd, onder meer in China, wordt gezocht waar er nog meer schaliegas zou kunnen zitten. Dat gaat een grote invloed krijgen’, voorspelt Hoekstra.
De LNG Breakbulk-terminal op de Maasvlakte komt tussen de Gate Terminal en de Euromax-terminal van ECT in.
Het concern vindt het te vroeg om aan te geven hoe dat Vopak zal raken. ‘We hebben daar ideeën over, die we uit concurrentieoverwegingen nog nog niet willen delen. Maar we zullen zeker kansen najagen’, kondigde de concerntop strijdlustig aan. Schaliegas-gerelateerde projecten zitten overigens niet in de doelstelling van 1 miljard ebitda, omdat ze in elk geval niet voor 2016 operationele zullen zijn.
Waar Vopak ook stijf de kiezen over op elkaar houdt, is de onrust rond de voorgenomen bouw van een Russische olie-importterminal (Shtandart) in Rotterdam Europoort. ‘Daar gaan we helemaal niets over zeggen’, aldus een gedecideerde Hoekstra op de vraag of Vopak, dat ook kandidaat was voor een terminal op die plek, stappen overweegt als het project vertraagd wordt. Over de geplande bouw van de LNG
Breakbulk-terminal op de Maasvlakte, die LNG als transportbrandstof aan de binnenvaart, shortsea en het wegvervoer gaat leveren, was hij mededeelzamer. ‘We zijn daar zeer enthousiast over, net als onze partners.’ Wel gaat het project wat langer duren dan voorzien omdat het om nieuwe techniek gaat. Verwacht wordt dat de terminal in de loop van 2015 in gebruik genomen kan worden. | ROB MACKOR
DIENSTEN & BESTEMMINGEN
9
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Eén van de schepen van 908 teu die Samskip tussen Noord-Europa en IJsland inzet, zal na de aanloop van Reykjavik doorvaren naar de nieuwe aanloophavens Isafjordur, Akureyi en Reydarfjordur. Via een tussenstop in Kollafjordur op de Faröer Eilanden gaat het daarna naar Immingham, Rotterdam en opnieuw Reykjavik. In de drie nieuwe IJslandse havens is er exportlading van onder andere zeevruchten voor Noord-Europa. De uitbreiding van het vaarschema laat Samskip ook toe om lading die nu nog over de weg van Reykjavik naar Isafjordur, Akureyi en Reydarfjordurn gaat, over te hevelen naar het schip. RMR Shipping uit Breda zal voortaan behalve Takoradi en Lagos ook Banjul regelmatig bedienen. De eerste afvaart uit Antwerpen naar die haven in Gambia wordt geboden met de van Cobelfret gehuurde ‘Celandine’ op 18 maart. De transittijd tussen Antwerpen en Banjul bedraagt zeven dagen. Antwerpen wordt als basishaven tijdens elke reis aangelopen. Andere havens die regelmatig worden bediend, zijn Dublin, Hamburg (of Eemshaven) en Purfleet. Deze maand is daar ook nog het Spaanse Motril bijgekomen. De Italiaanse rederij Tarros die tot nu toe alleen binnen het Middellandse Zeegebied actief was, start een dienst tussen Noord-Europa en de Med via slots op twee diensten van de Maersk-dochter Seago Line. Tarros kan voortaan in Felixstowe en Antwerpen
lading accepteren voor Marsaxlokk, Piraeus, Evyap, Istanbul, Gemlik en Aliaga. In Malta is aansluiting mogelijk met een eigen dienst uit uit La Spezia en Valetta naar Tripoli, Misurata en Benghazi. Tarros werd in 1963 in Sardinië
opgericht. Sinds 1971 gebruiken de Italianen La Spezia als belangrijkste uitvalsbasis voor diensten naar Turkije, Griekenland, Egypte en alle NoordAfrikaanse landen. Eimskip Belgium treedt op als agent in Antwerpen.
CKYH is verdeeld over zomeraanbod VERRE OOSTEN Herstart van NE4-dienst staat nog niet helemaal vast FOTO STEFAN VERBERCKMOES
NIEUWS OVER BESTEMMINGEN
Europeania Lines uit San Remo wil op 25 maart een veerdienst beginnen naar Tunesië via Sardinië en Sicilië. De rederij die zich als low-cost carrier profileert en nog niet alle vergunningen heeft, wil een ro/pax-schip inzetten om elke maandagavond en vrijdagmiddag een afvaart te bieden uit Imperia, dat halfweg tussen Monaco en Genua gelegen is. De bestemmingshavens zijn Porto Torres, Agrigento en Sousse. Oostenrijk ziet niets in de jongste voorstellen van de Europese Commissie om de regels voor cabotage te versoepelen. Verkeersminister Doris Bures heeft vooral grote moeite met het voorstel voor ‘non-linked’ cabotage, waarbij aan cabotageritten eerst een internationale rit moet voorafgaan. Europees Transportcommissaris Siim Kallas stelt voor cabotage in principe geheel vrij te laten, op voorwaarde dat de chauffeur
zich in het ‘gastland’ laat registreren en volgens de normen van dat gastland wordt beloond. Lufthansa maakt op de bestaande vrachtdienst naar de VS en Mexico een extra vrachtstop in Guadalajara. 500 kilometer ten noorden van de hoofdstad Mexico-City. De vrachtdienst wordt twee keer in de week uitgevoerd en telt vanaf Frankfurt Airport de bestemmingen Chicago, Mexico-City en Guadalajara. Op de retourvlucht wordt wederom in de VS een tussenstop gemaakt in Chicago. De vrachtdienst wordt uitgevoerd met MD11’s (capaciteit tachtig ton). Volgens Lufthansa Cargo is Guadalajara een interessante vrachtbestemming vanwege het groot aantal technologische bedrijven in de regio.
“K” Line heeft voldoende schepen van 9.500 teu om samen met Yang Ming de NE4-dienst in mei te kunnen hervatten.
Binnen de CKYH Green Alliance wordt gevreesd dat hervatting van de NE4-dienst de druk op de tarieven zou kunnen verhogen. Ook Evergreen en APL zijn voorzichtig met capaciteitsuitbreiding. Hoewel Yang Ming en “K” Line nog altijd bij hun voornemen blijven om de gestaakte NE4-loop tussen het Verre Oosten en Noord-Europa in mei te hervatten, is het nog niet helemaal zeker dat de dienst effectief terugkeert. De andere alliantieleden vrezen voor overcapaciteit met alle gevolgen vandien. De NE4 zou worden verzorgd door schepen van 8.200 tot 9.500 teu. De alliantiepartners Cosco en Hanjin breiden de komende weken zelf al de capaciteit van de NE3- en NE6loops uit door very large container ships van 8.500 tot 10.000 teu te vervangen door nieuwe megaschepen van 13.100 tot 13.350 teu. De vier Aziatische carriers zullen wellicht over drie tot vier weken definitief bepalen of de geplande hervatting kan doorgaan. Hun beslissing zal mede worden gebaseerd op de evolutie van de westboundvolumes en -tarieven. Tarieven
Kort voor de geplande forse tariefverhoging van 15 maart is de druk op de spottarieven overigens weer groot, omdat er in deze periode na het Chinese Nieuwjaar traditioneel minder lading is. Vorige week daalde het gemiddelde westboundtarief voor een 40’ container van Shanghai naar Noord-Europa van 2.398 naar 2.208 dollar all-in (-7,9%). Mocht de NE4 uiteindelijk toch niet worden hervat, dan komt er in principe een herziening van de vaarsche-
ma’s van de andere loops. De NE4 bediende onder andere Kaohsiung, de thuishaven van Yang Ming. Die Taiwanese haven wordt dan mogelijk toegevoegd aan het vaarschema van de NE1-dienst. Alliantielid Hanjin heeft naast een deel van de ruimte op vier (en misschien straks weer vijf) NE-diensten van de CKYH Green Alliance ook nog slots op de CEM/CUS-dienst van Evergreen, waarvoor het overigens ook twee schepen levert. Evergreen publiceerde onlangs nieuwe vaarschema’s voor die dienst,
APL spreidt oplevering van recordschepen van 14.000 teu waarin nieuwe aanlopen van Zeebrugge, Algeciras, Colombo en Qingdao waren opgenomen. Daaruit bleek dat de ‘Ever Lambent’ (8.452 teu) op 12 mei voor het eerst in de Noord-Chinese haven Qingdao zou laden. Hetzelfde schip zou ook op 22 juni als eerste in Zeebrugge afmeren. Ook die rotatie-uitbreiding staat echter nog altijd ter discussie omdat ze samenhangt met het beëindigen van een slotakkoord op een dienst van nog een andere carrier. Het is duidelijk dat alle rederijen nog even de kat uit de boom kijken, alvorens hun zomeraanbod definitief te bepalen. De G6 Alliance maakte wel al bekend dat haar tijdelijk gestaakte
dienst (Loop 3) deze zomer niet wordt hervat. In verband met de geringe groei van het ladingaanbod en uit vrees voor nog meer overcapaciteit, heeft Neptune Orient Lines intussen besloten de oplevering van tien nieuwe recordschepen van 14.000 teu voor dochterrederij APL te spreiden. De Singaporese carrier bestelde deze ultra large container ships in juni 2011 nadat Maersk Line had bekend gemaakt dat ze tonnage van 18.000 teu zou laten bouwen. NOL trok met zijn bestelling naar Hyundai Samho Heavy Industries, die alle schepen in de loop van dit jaar zou kunnen opleveren indien APL dat zou wensen. Door de schepen kort na elkaar in dienst te nemen, zou de rederij dan snel over een uniforme vloot beschikken. Door de slechte economische situatie in Europa heeft APL besloten om niet van die mogelijkheid gebruik te maken en de capaciteit geleidelijk op te voeren tussen nu en september 2014. Dit jaar zullen zes van de tien zusterschepen in de vaart komen. De eerste is de ‘APL Temasek’ die op 16 maart in Ningbo aan zijn maidentrip zal beginnen voor Loop 4 van de G6 Alliance. Het tweede schip volgt in juli en wordt door MOL gehuurd, Die Japanse partner chartert de helft van APL’s ulcs. Nadien worden nog beurtelings schepen opgeleverd voor APL en MOL in augustus, september, oktober en november. NOL bestelde voor APL ook nog eens twaalf eenheden van 9.200 teu bij de Zuid-Koreaanse scheepsbouwer Daewoo. Daarvan zullen er dit jaar maar zeven worden opgeleverd in plaats van de voorziene negen. STEFAN VERBERCKMOES
10 DOSSIER Waarde is er wel, en die smaakt naar meer Premier Mark Rutte mag vorig jaar opzien hebben gebaard met zijn ‘rekenfout’ van 50 miljard euro, in de logistieke sector kunnen ‘we’ er ook wat van. Nog steeds wordt er in de Nederlandse logistieke sector wel eens mee gepronkt dat de in ons land uitgevoerde ‘Value Added Logistics’ en ‘Value Added Services’ voor een toegevoegde waarde zorgen van 11,5 miljard euro, een cijfer dat eens werd berekend door de commissieVan Laarhoven, een commissie die werkte voor wat toen nog het Ministerie van Verkeer en Waterstaat heette. Uit gegevens van het Centraal Bureau voor Statistiek bleek niet veel later (in 2009), dat de toegevoegde waarde waarschijnlijk te hoog was ingeschat; het was geen 11,5 miljard, maar 510 miljoen euro. Recent verschenen er weer eens wat studies waarin de sector werd gewezen op het grote belang van ‘waardevolle’ logistiek. ‘Logistieke waarde creëer je samen’, zo noemde ABN Amro zijn rapport, terwijl ING in het rapport ‘Prijsdruk vraagt om logistieke innovatie’ stelde dat je met innovatie in de logistiek ‘waarde’ en rendement kunt creëren. Gezien het grote belang dat we dus blijven toedichten aan het toevoegen van ‘waarde’ aan het door de knappe koppen als ‘laagwaardige activiteit’ gekenschetste ‘schuiven met dozen’, is het eigenlijk raar dat we geen flauw idee hebben wat de toegevoegde waarde van de ‘Value Added Logistics’ in de praktijk nou ongeveer is. Want daarvan kan je, als de berekeningen van de verschillende rekenmeesters 11 miljard euro uit elkaar liggen, toch wel spreken. De werkelijke waarde van de toegevoegde waarde is misschien nog eens, ik durf het bijna niet te zeggen, nieuw onderzoek waard. Gevoelsmatig kan je best vertrouwen hebben in de waarde van Value Added Logistics in Nederland. Zeker als je er van uit gaat dat transport in feite ook al waarde toevoegt aan de lading, zoals wordt betoogd in het verhaal hiernaast. Maar ook over de toegevoegde waardeactiviteiten in de strikte zin des woords zijn genoeg mooie verhalen te vertellen. Zie combinaties als Menlo/ Physio Control, DHL/Ricoh en Koopman Car Terminal/Leaseplan, die in dit dossier worden besproken. Behalve dit soort Value Added Logistics-relaties, zijn er ook Value Added Services-relaties, waarbij het in de strikte zin des woords gaat om niet-fysieke activiteiten zoals trainingen, klachtenafhandeling, call center activiteiten en financiële diensten. Volgens Dirk ‘t Hooft, voorman van Nederland Distributie Land, komt het steeds meer in zwang dat logistieke bedrijven worden ingeschakeld voor financiële dienstverlening, werk dat niet echt meer in het warehouse, maar ‘dicht tegen het kantoor aan’ plaatsvindt. Logistiek dienstverleners sturen dan bijvoorbeeld namens hun klanten rekeningen naar afnemers van ladingen. Dat de logistieke sector in Nederland nog maar veel, en het liefst natuurlijk voor miljarden euro’s, waarde mag vermeerderen.
VALUE ADDED LOGISTICS
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Vaak vergui Value Added Logistics is een wat pretentieuze term. Overal in de economie wordt immers waarde toegevoegd. Ook in het goederentransport en in de voor de Nederlandse logistieke sector belangrijke wederuitvoer.
J
e hoort het dagelijks. De logistieke sector houdt zich bezig met ‘dozenschuiverij’, waaraan weinig wordt verdiend, terwijl het een reusachtig beslag legt op de infrastructuur. Er wordt in ‘de’ logistiek niet zozeer waarde toegevoegd, als afgebroken. Al die Betuwelijnen en Tweede Maasvlaktes kosten de belastingbetaler immers alleen maar geld. Het misverstand waarop deze drogredenering berust, begint al bij het begrip ‘toegevoegde waarde’. Je zou twee soorten logistiek hebben. De
kale logistiek, die geen waarde toevoegt. En de aangeklede logistiek, ‘Value Added Logistics’, waarbij aan het product waarde wordt toegevoegd. Dit vaak gemaakte onderscheid is volstrekt onzinnig. Het fysieke transport van een goed is een activiteit die op zich al waarde aan dat goed toevoegt. Als een product niet bij de koper zou worden afgeleverd, zou het voor de afnemer waardeloos zijn. Als dat product vervolgens, op of nabij de afzetmarkt, ook nog eens ‘klantspecifiek’ wordt gemaakt (herverpakken, gebruiks-
klaar maken, eventueel installatie), is dat mooi en aardig, maar het is beslist niet de enige waardetoevoeging die in de gehele logistieke keten plaatsvindt. Zoutfabriek
Een bakker is immers ook niet de enige producent van het brood dat hij verkoopt. Daar komt ook de graanteler aan te pas, evenals de molenaar, de gistleverancier, de zoutfabriek, de ovenfabrikant en diens toeleveranciers en, inderdaad, de transporteur die voor het vervoer
PAUL JUMELET
[email protected]
Een belangrijk deel van de ‘Value Added Logistics’ in Nederland begint hier. In de haven wordt niet alleen Nederlands fabrikaat voor d
11
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
sd, soms gewaardeerd derland slepen van goederen die de Duitsers, de Belgen en de Fransen nodig hebben. Er is immers ook de exportlogistiek, de importlogistiek, de logistiek voor de binnenlandse markt, de ketenregie van transportstromen die soms ons land niet eens binnenkomen. Maar door eenzijdig de wederuitvoer eruit te lichten wordt gemakkelijk het beeld opgeroepen dat ‘de’ lo-
land’ zijn. De gemiddelde bijdrage aan ons bbp komt bij wederuitvoer volgens het CBS (2011) uit op acht cent per euro export. De export van eigen fabrikaat levert per euro gemiddeld 54 eurocent op. Behoorlijk
Ook is waar dat juist de wederuitvoer de afgelopen jaren sterk is gestegen, meer dan de export van eigen
De Nederlandse wederuitvoer bestaat voor een belangrijk deel uit machines gistiek zich vooral onledig zou houden met activiteiten waaraan we zelf weinig overhouden, terwijl onze wegen zouden volstaan met spullen die naar de buren moeten. Het is waar dat de wederuitvoer minder waarde toevoegt dan de export van goederen die ‘made in Hol-
fabrikaat. In 2011 kwam de totale goederenuitvoer uit op 397 miljard euro. Daarvan was 192 miljard euro wederuitvoer, dus bijna de helft van het totale bedrag. In 1995 had de wederuitvoer nog slechts een aandeel van 33% in de totale export. Dat aandeel is dus flink toegenomen. Dat wil
de export verscheept, maar komen ook goederen binnen die we elders gereedmaken voor de eigen markt of voor de wederuitvoer.
FOTO ECT
van al deze producten van de ene schakel naar de andere in de waardeketen zorgdraagt. Hier doorheen loopt de discussie over de zogenoemde wederuitvoer, een soort van tweederangs export van spullen die elders in de wereld zijn gemaakt, naar onze buurlanden. Wie de vraag naar de toegevoegde waarde van de logistieke sector zich alleen tot die wederuitvoer – doorvoer met geringe bewerking in Nederland – beperkt, maakt zich schuldig aan een ernstige simplificatie. Toch doen ’s lands rekenmeesters bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en Centraal Planbureau (CPB) dit, als we de populaire media mogen geloven, maar al te graag. De wederuitvoer levert ons weinig op, iets van 2% van het bruto binnenlands product (bbp), maar legt wel een fors beslag op de openbare ruimte, is de suggestie. Nu weten beide instellingen zelf natuurlijk heel goed dat de logistieke sector veel breder actief is dan alleen in het door Ne-
overigens niet zeggen dat de wederuitvoer de ‘zuivere’ export zou verdringen, maar dat onze exporterende maakindustrie het de laatste jaren een beetje heeft laten liggen. Relatief gezien dan, want met de export van eigen fabrikaat gaat het nog steeds heel behoorlijk. Van de export van Nederlands fabrikaat, die in 2011 op 205 miljard euro uitkwam, was minder dan de helft, namelijk 95 miljard euro, inkoopwaarde. Daaraan werd dus in ons land 110 miljard euro aan waarde toegevoegd. Van de wederuitvoer was 177 miljard inkoopwaarde en 15 miljard euro toegevoegde waarde. Helemaal waar, maar we mogen niet uit het oog verliezen dat voor de waardecreatie in de ‘eigen’ exportindustrie ook heel veel meer arbeid nodig is dan voor het toevoegen van waarde aan wederuitgevoerde producten.
dat de wederuitvoer voor een overwegend deel uit laagwaardige bulkproducten zou bestaan. Dat is niet zo: bulkgoederen worden vooral door ons land doorgevoerd. De wederuitvoer bestaat voor een opmerkelijk deel, ongeveer de helft, uit machines en vervoermaterieel. Vorig jaar, blijkt uit de jongste CBScijfers, kwam de Nederlandse exportwaarde op een record van 431 miljard euro uit. Ze kwam 22 miljard euro, ofwel 5%, hoger uit dan in 2011. Daarvan was ruim 3% toe te schrijven aan volumegroei en het restant aan hogere afzetprijzen. Tweederde van de waardegroei was te danken aan de wederuitvoer. Die bracht ons dus 14 miljard euro maal 8 cent/euro extra aan toegevoegde waarde op. Ruim 1,1 miljard euro, toch mooi meegenomen.
Vooroordeel
Een populair vooroordeel is verder
FOLKERT NICOLAI
Zonder transport... is niets van waarde De waardetoevoeging in het fysieke vervoer en de overslag bedroeg in Nederland in 2010 volgens een CBS-raming bijna negen miljard euro. Deze activiteit was daarmee goed voor 64% van alle waarde die in de logistieke sector werd toegevoegd, namelijk 14,1 miljard euro. Fysiek transport en overslag van goederen hadden een omzet van bijna 23,5 miljard euro. Dat was 57% van de totale omzet in de logistieke sector. Dus het aandeel toegevoegde waarde in transport en overslag in de omzet was in 2010 groter dan het aandeel toegevoegde waarde bij alle logistieke activiteiten samen. Daarbij ook vaak als hoogwaardiger bestempelde activiteiten als Value Added Logistics, Value Added Services en ketenregie meegerekend. Ketenregie is naar omzet binnen de sector de tweede bedrijfstak naar grootte (10,3 miljard euro). De toegevoegde waarde kwam op 1,42 miljard euro. Dat lijkt weinig, maar bedacht moet worden dat veel ketenregisseurs een flink deel van hun omzet inkopen.
Transport en opslag vormen 64 van alle waarde in logistiek sector Opslag en warehousing, goed voor ruim 2,7 miljard euro omzet, vormden een toegevoegde waarde van 1,06 miljard euro. Value Added Logistics en value addes services kwamen aan een omzet van 950 miljoen euro, met een toegevoegde waarde van 590 miljoen euro. Die steken als waardetoevoegers in termen van de omzet dus wel duidelijk boven de rest van de sector uit. Het CBS onderzocht ook omzet en toegevoegde waarde van bedrijven die de sector transport en logistiek ondersteunen. Die ‘supportactiviteiten’ waren goed voor 3,86 miljard euro een een relatief grote toegevoegde waarde van ruim twee miljard euro. De zeehavengerelateerde activiteiten in Nederland vormden, eveneens in 2010, een toegevoegde waarde van niet minder dan 35,1 miljard euro. Dat blijkt uit de Havenmonitor 2010 van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Dat is veel meer dan de toegevoegde waarde die het CBS aan de transport- en logistieke sector toerekent. De monitor neemt dan ook een zeer brede waaier aan haven- en scheepvaartgerelateerde diensten mee, met inbegrip ook van expeditie en logistiek van lading die via de havens wordt verscheept. | FOLKERT NICOLAI
12 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Medische sector groeimarkt voor Menlo Menlo Worldwide Logistics heeft een contract getekend met Physio Control voor de Europese logistiek en distributie. Het nieuwe pakket is ondergebracht bij de vestiging in Maastricht.
D
e medische sector is een groeimarkt voor Menlo Worldwide Logistics. De bekendheid van de dienstverlener met deze bedrijfstak was een van de redenen van Physio Control om voor Menlo te kiezen voor de Europese logistiek en distributie. De Noord-Amerikaanse producent van defibrillators (apparaten voor het toedienen van elektrische schokken bij reanimatie van patiënten), monitoren en andere levensreddende apparatuur verwacht de kosten aanzienlijk te reduceren door de Europese logistiek aan Menlo over te laten. Logistiek van medische apparatuur vereist een bepaalde aanpak, zegt Arthur van Gerven, senior director Business Development Europa bij Menlo. ‘De focus op kwaliteit en zichtbaarheid van informatie is heel sterk. Het gaat om levensreddende apparatuur. De verantwoordelijkheden zijn groot als er iets fout gaat. Daarom moet het hele proces heel goed zijn geregistreerd zodat je snel
kunt zien waar de apparaten vandaan komen.’ Voor klanten in die sector heeft Menlo speciale voorzieningen getroffen. Zo heeft het bedrijf een aparte interface ontworpen waarmee de klant met één druk op de knop zijn hele voorraad of delen ervan kan blokkeren in geval van fouten. Van Gerven: ‘De klant moet in staat zijn de hele partij direct te blokkeren. Er kunnen levens mee gemoeid zijn. Dit soort extra integratie zie je alleen in healthcare.’ Reparatiecentrum
Menlo heeft de activiteiten voor Physio Control ondergebracht bij de vestiging in Maastricht, waar de laatste jaren veel ruimte is ontstaan. De logistieke dienstverlener had het pand overgenomen van een andere klant (een producent van elektronische apparatuur). Door aanpassingen heeft het bedrijf twintig procent van de capaciteit in de magazijnen kunnen besparen. Die besparing aan ruimte is volgens Van Gerven te
danken aan de leancultuur binnen het bedrijf. In Menlo’s ogen is dat het zoveel mogelijk afstoten van overbodige activiteiten en zo efficiënt mogelijk werken. De vrijgekomen ruimte wordt nu gebruikt voor Physio Control en er is ook nog plek voor andere klanten. Het pakket van de nieuwe klant beslaat een volume van circa 90.000 or-
(VAL)-activiteiten uitgevoerd. Zo is er een reparatiecentrum ingericht waar ook technici van Physio Control zelf werken. Daarnaast worden er werkzaamheden uitgevoerd, zoals labelling en het samenvoegen van speciale componenten voor klanten. Van Gerven: ‘Het grote voordeel is dat alle voorraad en reparatie-activiteiten voor Europa op één locatie zijn. Daardoor heb je een grotere flexibiliteit. De mainhubs van grote pakketvervoerders zijn hier vlakbij en daardoor kunnen we pakketten snel bij de klant brengen’. Value Added Logistics is een belangrijk onderdeel van de logistiek van Menlo. Van Gerven: ‘Value Added Logistics is het laatste stukje maatwerk zo dicht mogelijk bij de klant brengen. Daarmee houd je grip op
‘Value Added Logistics is laatste stukje maatwerk voor klant’ Arthur van Gerven, Menlo
ders op jaarbasis en een benodigde warehousecapaciteit van 1.800 vierkante meter. De apparatuur wordt vanuit de Verenigde Staten overgebracht naar de Limburgse hoofdstad en daar geassembleerd en verder verspreid. In het warehouse worden diverse Value Added Logistics
de voorraad. De laatste aanpassingen, zoals landspecifieke kabels of handleidingen, plaats je zo ver mogelijk in de keten. De producent heeft dan alleen het generieke product op voorraad. Stel je voor dat een producent in China alle landspecifieke accessoires in huis moeten heb-
MENLO Eigenaar van Menlo Worldwide Logistics is het Noord-Amerikaanse transportconcern Con-way Inc, gevestigd in Ann Arbor, Michigan. Menlo bestaat sinds 1990. Wereldwijd heeft het logistieke bedrijf 250 locaties in 25 landen. De omzet is circa 1,5 miljard dollar. De faciliteiten voor warehousing omvatten 1,6 miljoen vierkante meter. In Europa heeft Menlo 17 locaties in acht landen (Nederland, België, het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Duitsland, Finland, Tsjechië en Hongarije). De logistieke dienstverlener heeft in Nederland vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Eemshaven, Eersel en Maastricht. Belangrijkste activiteiten zijn logistiek management, waaronder transport en warehousing, en optimalisatie van de supply chain. De voornaamste markten waarop Menlo zich begeeft, zijn hightech, mode en lifestyle, zware machines/automotive en de medische sector.
250
25 1,5 1 7 1,6 19908
In de vestiging van Menlo in Maastricht wordt de apparatuur van Physio Control geassembleerd en verder verspreid.
ben. Dan is de opslag vijf keer zo groot.’ Specifieke eisen
Het pallet aan VAL-activiteiten is vrij divers bij Menlo. Volgens Van Gerven hebben klanten soms heel specifieke eisen. Zo maakt Menlo bijvoorbeeld voor een bekende sportartikelenproducent golfclubs op maat voor klanten en doet ook de reparatie ervan. Voor een producent van bulldozers in Tsjechië bemant Menlo een deel van het productieproces in de fabriek. Van Gerven: ‘Je ziet het steeds meer die kant op gaan dat wij gebruikt worden om meer flexibiliteit in de supply chain te creeren.’ De senior director Business Development ziet een groeiende tendens van derde- naar Vierde-Partij-Logistiek (4PL). ‘In onze filosofie is 4PL dat je als ketenregisseur de hele supply chain van de klant bekijkt en zelf alle implementaties doorvoert. Een soort consultancy-plus dus. Niet alleen maar adviseren, maar ook zelf uitvoeren. Bij 4PL kom je heel dicht bij de klant te zitten op strategisch niveau. Dan ben je bijna de logistieke afdeling van de producent. Dat is mooi werk. Op die manier kun je een langdurige band met de klant opbouwen.’
KARIN KOSMEIJER
13
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
FOTO’S BERNADET GRIBNAU
‘Ontzorging is ons vak’ Koopman Car Terminal (KCT) weet in de wereld van dalende autoverkopen goed te overleven. Het aantal banen groeit zelfs. Met dank aan Value Added Logistics (VAL) voor leasebedrijven.
OVERSLAG AUTO’S 2004: 2010: 2011: 2012:
60.000 auto’s 167.000 auto’s 200.000 auto’s 160.000 auto’s
Alleen al met het contract van Leaseplan levert dat voor Koopman Car Terminal al bijna twintig extra arbeidsplaatsen op, zegt Bresseleers. Daarmee is de omzetdaling door het wegvallen van auto-importen in 2012 (-18%) grotendeels opgevangen. Extra winst heeft het nog niet opgeleverd omdat Bresseleers ook fors heeft moeten investeren in nieuwe faciliteiten. Zo zijn er onder meer twee wasstraten gebouwd en een complete fotostudio waar de auto’s voor de diverse ver-
’Wij maken met VAL kosten inzichtelijk en bieden flexibiliteit’ Alain Bresseleers, KCT
koopsites op de plaat worden gezet. Daarnaast is veel geld gestoken in trainingen en opleidingen, zegt de directeur. Al met al gauw een slordige half miljoen euro. ‘We doen nu in het remarketingproces van Leaseplan gewoon alles.’ Dat het leasebedrijf voor dit traject vorig jaar een brancheprijs ontving, is voor Bresseleers het bewijs dat hij op de goede weg is. Hij heeft dan ook plannen om de VAL-lijn over de landsgrenzen aan te bieden aan bedrijven. Daarbij kunnen de leaseauto’s via twee stromen worden afgehandeld, zegt
hij. Of op de bestaande locaties van Koopman Car Terminal in Amsterdam en het Limburgse Born of op een buitenlandse vestiging waarbij in eerste instantie wordt gekeken naar een strategische gelegen plek in Duitsland en België. ‘‘ Bancair
Of er ook nog andere leasebedrijven in Nederland bij de Amsterdamse autoterminal zullen aankloppen, durft Bresseleers nog niet te zeggen. ‘Er is overal grote belangstelling, want de leaseautosector is een sterke bancaire wereld. Je zit met forse afschrijvingen en elk dag telt in de branche. Rentelasten zijn een drijvende factor in onze branche. Wij zien onszelf dan ook als een belangrijke factor in het streven van leasebedrijven om kosten laag te houden en de kwaliteit hoog. Niet alleen hebben wij een goed product in huis, we kunnen ook via het netwerk van de Koopman-groep heel snel auto’s ophalen en afleveren binnen Europa. Ons businessmodel heeft dan ook grote voordelen voor de branche, omdat leasemaatschappijen slechts te maken hebben met een dienstverlener: Koopman. De partijen krijgen verder veel flexibiliteit en kunnen via de serviceafspraken met ons oog houden op de kwaliteit, levertijden en kosten. Alles wordt zo inzichtelijk gemaakt en dat is een extra meerwaarde in een tijd waar de druk op de kosten centraal staat.’ Bresseleers wijst er ook op dat er leasebedrijven zijn die over eigen terreinen beschikken en deze werkzaamheden niet zo snel zullen uitbesteden.
VAL levert Koopman Car Terminal rond de vijftig extra banen op.
‘Ook is er vaak een stuk historie waarom sommige leasebedrijven deze activiteiten liever in eigen handen houden. Ze willen zich kunnen onderscheiden van de concurrentie en liever dat service-traject op een eigen manier invullen.’
Ook voor nieuwe importauto’s verricht KCT aanvullende logistieke diensten. Zo wordt voor Ford Nederland de Ford Transit Champion Edition voorzien van sidebars en de stoelen bekleed met leer. En voor PON-Nederland, onder meer importeur van Volkswagen, krijgen speciale edities een leren bekleding. Daarbij werkt Koopman Car Terminal samen met Alba Automotive services. De speciale lijn levert tien extra arbeidsplaatsen op. Koopman maakt verder op jaarbasis 7.000 tot 8.000 ex-huurvoertuigen van Avis, Europcar, Sixt en Hertz schadevrij. ‘Wij hebben daarvoor een speciale reparatiewerkplaats van rond de 9.000 vierkante meter. VAL heeft voor ons dan ook de toekomst.’ JOHN VERSLEIJEN
FOTO INGRID DE GROOT
H
et personeelsbestand verdubbelde bij het Amsterdamse overslagbedrijf het afgelopen jaar van 60 naar 90 tot 110 vaste banen. Dat is vooral te danken aan de sterke focus op aanvullende logistieke diensten voor onze klanten, zegt directeur Alain Bresseleers van KCT. ‘Ontzorging is niet alleen in de logistiek ons vak’, zegt hij. De dochteronderneming van de Groningse autovervoerder bouwt bovendien voort op de expertise die ze al jaren heeft in de logistieke afhandeling van autoimporten. ‘Wij hebben het klantenpakket aan de zogeheten droge kant sterk kunnen uitbreiden met een vijfjarig contract met Leaseplan Nederland. ‘In 2012 hebben wij bijvoorbeeld rond de 27.000 leaseauto’s ingenomen van Leaseplan. Het gaat om auto’s waarvan na vier jaar het contract is afgelopen. Die worden door ons klaargemaakt voor een tweede leven.’ Vroeger deed Leaseplan al die werkzaamheden zelf in Raamsdonkveer, maar de oude Amsterdamse Nissan-terminal verricht nu het gehele traject van het ophalen van de auto’s bij de klanten, het wassen, schadeinspecties, reparaties, onderhoud, eventuele apkkeuringen, technische controles, omstickeren en het re-conditioneren van de auto’s voor de doorverkoop.
14 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Logistieke arbeiders die industrieel werk doen Logistieke bedrijven die voor klanten aan ‘Value Added Logistics’ doen, worden wel beschouwd als een soort verlengstuk van de fabrieken van die klanten. Dat stelt eisen aan de werknemers aan wie de VAL-werkzaamheden worden toevertrouwd.
U
itgesteld productiewerk, zo werden Value Added Logistics (VAL)-activiteiten al eens omschreven door onderzoeker Martijn van Velzen van Tilburg University. Geen overdreven omschrijving, vindt directeur Dirk ‘t Hooft van Nederlands Distributie Land/Holland International Distribution Council (NDL-HIDC). ‘Je kunt zeker stellen dat logistiek dienstverleners met VAL-activiteiten aan een vorm van lichte industrie, bijna maakindustrie, doen.’ Maar ook het beroemde ‘handleiding toevoegen aan de verpakking’ behoort zeker nog steeds tot de VALwerkzaamheden zoals die in de Nederlandse logistieke sector uitgevoerd. ‘VAL-werk is bijzonder gevarieerd’, aldus ‘t Hooft. ‘Van hoogwaardig tot eenvoudiger werk.’
Dat logistiek dienstverleners zich in Nederland soms ontpoppen tot een verlengstuk van fabrieken van hun klanten, is bijvoorbeeld te zien aan de relatie tussen logistiek bedrijf DHL en Ricoh, de Japanse fabrikant van elektronische producten. Onder de hoede van DHL Supply Chain in Bergen op Zoom worden voor Ricoh printers en zogenoemde multi functional devices geassembleerd voor de klanten van het bedrijf in Europa, aldus Ewout H. Blaauw, directeur communicatie van DHL in Nederland. ‘Tegenwoordig wordt namelijk zo’n beetje iedere printer/scanner/copier op specificatie voor de individuele klant gebouwd.’ De value added diensten worden bij DHL in Bergen op Zoom uitgevoerd door ruim honderd medewerkers;
240.000
ongeveer een derde van het totaal aantal medewerkers op het Europese distributiecentrum dat door DHL voor Ricoh wordt gemanaged. Affiniteit
Wie zijn dat eigenlijk, die mensen die in Nederlandse warehouses dat werk met die ‘toegevoegde waarde’ doen? In het geval van de medewerkers die bij DHL voor Ricoh werken, zijn het fulltime medewerkers, aldus Blaauw: ‘Het zijn evenveel mannen als vrouwen en hun leeftijd is uiteenlopend; gemiddeld tussen de 35 en 40.’ Voordat iemand aan het werk kan in de assemblage van de kantoormachines van Ricoh, worden potentiële medewerkers getest op technisch inzicht en technische vaardigheden én op affiniteit met het werk.
Hoeveel mensen doen er in Nederland werk dat geschaard kan worden onder de noemer Value Added Logistics? Het officiële antwoord luidt: 240.000. In het Nederlandse logistieke wereldje wordt dit getal nog steeds gehanteerd, hoewel de informatie nogal gedateerd is. Het aantal van 240.000 werkplekken werd in 2006 berekend door de commissie-Van Laarhoven (destijds ingesteld door het ministerie van Verkeer en Waterstaat en uiteindelijk ontbonden in 2009) op basis van de situatie van 2003. Al zal een deel van de mensen die in 2003 op die 240.000 werkplekken zaten, inmiddels al met pensioen zijn, betrokkenen gaan er vanuit dat het aantal arbeidsplaatsen anno 2013 niet zo heel veel is veranderd. Het monnikenwerk van de commissie gaf in elk geval een behoorlijk gedetailleerde indruk van het ‘VAL’-landschap. Per VAL-activiteit werd het aantal werkplekken berekend: verpakken (59.000 werkplekken), assemblage (56.000), kwaliteitscontrole (42.000), labellen en etiketteren (33.000), mengen (18.000), beoordelen (10.000), reconditioneren (8.000), handleiding toevoegen (7.000) en herstellen schade (7.000).
Blaauw: ‘Vervolgens krijgen nieuwe assemblagemedewerkers een intensieve en gerichte training, alvorens ze aan het werk kunnen.’ Ook van de ‘normale’ warehousemedewerker wordt meer gevraagd wegens de geleverde value added services, aldus Blaauw. ‘Denk aan heftruckchauffeurs die rondrijden met uitgepakte halffabricaten, terwijl die in een gewoon magazijn meestal goed en stootvast zijn verpakt.’ De eerdergenoemde onderzoeker Van Velzen noemde als een belangrijk nadeel van een vaste baan als VAL-medewerker, dat er weinig doorgroeimogelijkheden zijn: werknemers stuiten op een ‘granieten plafond’, 20% van de VAL-arbeiders die ontslag nemen, doen dat wegens een gebrek aan verdere carrièremogelijkheden. Bij DHL/Ricoh zijn zulke mogelijkheden er volgens Blaauw wel degelijk. ‘Doorgroei is mogelijk naar het niveau van kwaliteitscontroleur of trouble shooter. Enkelen weten ook uit te groeien tot trainer, om vervolgens nieuwe collega’s op te leiden of de bestaande bij te scholen. Want de snel veranderende en zich ontwikkelende productportfolio maakt voortdurende en intensieve bijscholing noodzakelijk.’ DHL en Ricoh steken er volgens Blaauw veel tijd en energie in om ervoor te zorgen dat de medewerkers, die in dienst zijn van DHL, zich echt betrokken voelen bij Ricoh. Farmaceutische industrie
Relaties zoals die tussen DHL Supply Chain en Ricoh, bestaan in Nederland volop, zegt ‘t Hooft. ‘Kijk bijvoorbeeld naar DB Schenker in Ridderkerk, waar laptops worden gecheckt en gerepareerd. Werk waar je technisch goed opgeleide mensen voor nodig hebt.’ Ook het multi-user distributiecentrum van DB Schenker in Beringe (Limburg) zal voor zijn nieuwe klant SolarEdge, een internationaal bedrijf dat apparaten maakt voor de benutting van zonne-energie, vast geen mensen met twee linkerhanden gaan werven. DB Schenker gaat in een speciaal werkstation de ‘poweroptimizers’ en ‘omvormers’ van SolarEdge aanpassen aan de wensen van de klant. Ook bijvoorbeeld de farmaceutische industrie maakt veel gebruik van
Om Value Added Logistics-werk te kunnen doen,
Value Added Logistics, zegt ‘t Hooft. ‘Je kan je wel voorstellen dat voor dergelijke producten een heel lage foutentolerantie bestaat, waar je mensen voor nodig hebt die goed en secuur werken.’ Maar zoals eerder gezegd; lang niet al het VAL-werk is zo hoogwaardig, het is ook vaak eenvoudig van aard. ‘Al worden ook voor eenvoudigere
‘Ook voor wat eenvoudiger VALwerk worden er mensen getraind’ werkzaamheden vaak mensen ingezet die daar speciaal toe getraind zijn,’ vertelt ‘t Hooft. ‘Al moet je misschien eenvoudige handelingen verrichten, je moet wel weten wat de procedures zijn. Het werk wordt dus vaak gedaan door speciaal getrainde uitzendkrachten die in een regio rondgaan van de ene naar de andere bedrijfslocatie.’
15
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
‘ADDED VALUE’ STAMT AL UIT TIJD VAN KARL MARX
moet je als werknemer goed beslagen ten ijs komen. Je moet de aan jou toevertrouwde machine bijvoorbeeld natuurlijk wel onder de knie hebben.
De uitzendkrachten in kwestie zijn vaak Nederlanders, maar ook steeds meer mensen uit Oost-Europa. ‘De OTTO’s leven ervan’, aldus ‘t Hooft, doelend op uitzendbureau OTTO Work Force, gespecialiseerd in werven en plaatsen van Slowaakse, Tsjechische en Poolse uitzendkrachten. Wat voor vrachtwagenchauffeurs geldt, geldt voor logistiek personeel
ook, zegt ‘t Hooft: ‘Je zou het gezien de groeiende werkloosheid in Nederland niet zeggen, maar er dreigt een gebrek aan handen te ontstaan.’ Eye-opener
De Human Capital Tafel Logistiek concludeerde dik een jaar geleden al dat er vermoedelijk ‘een blijvend groeiend beroep zal moeten worden
gedaan op buitenlandse arbeidskrachten’, of dat nu mensen uit Oostof Zuid-Europa zullen zijn. ‘t Hooft zegt niet bang te zijn dat bedrijven hun Value Added Logistics uit Nederland weghalen en ermee in Oost-Europa gaan zitten. VAL vindt juist hier plaats omdat we hier de transportverbindingen hebben, aldus de NDL-directeur.
‘Ik zal niet zeggen dat VAL in het buitenland niet ontwikkeld is, maar we zitten er in Nederland wel sterk in,’ aldus ‘t Hooft. ‘Wat een bedrijf als Rhenus in Tilburg met medical equipment doet, dat is voor bedrijven uit het buitenland echt een eyeopener.’
Added value, toegevoegde waarde: Karl Marx (1818-1883), aartsvader van arbeidersbeweging en communisme, had het er al over. Alles wat een arbeider meer produceert dan hijzelf nodig heeft om in zijn levensonderhoud te voorzien, is toegevoegde waarde, aldus Marx, die deze toegevoegde waarde als de basis zag van het kapitalistische systeem waarin er een onderscheid is tussen de zwoegende arbeiders enerzijds en de mensen en bedrijven die financieel van de toegevoegde waarde profiteren anderzijds. Marx zal zijn theorie vast niet als hart onder de riem voor de Nederlandse logistieke sector van de 21e eeuw hebben bedoeld, maar er is niettemin geen speld tussen te krijgen. Naast het feit dat met Value Added Logistics de Nederlandse economie wordt begunstigd, bezorg je er veel werknemers ook uitdagender werk mee.
PAUL JUMELET
FNV-onderzoek onder werknemers logistiek FNV Bondgenoten houdt dit voorjaar een onderzoek onder werknemers in de Nederlandse logistiek. Reinier Stroo, bestuurder beroepsgoederenvervoer bij de FNV, zegt tijdens enkele eerste bezoeken aan kantines van logistieke ondernemingen al te hebben gemerkt dat bij het werken in warehouses ‘veel meer vakkennis en vaktrots komt kijken dan je zou denken’. Stroo: ‘Het is een volwaardig vak dat veel verder gaat dan alleen maar dozen schuiven.’ Meer bezoeken moeten dit voorjaar aan het licht brengen of medewerkers in de logistiek ‘dingen hebben die ze graag geregeld willen hebben.’
Stroo: ‘In de zomer kunnen we waarschijnlijk al wat conclusies trekken, ik denk dat er interessante bevindingen uit ons onderzoek kunnen komen.’ Dat het toevoegen van Nederlandstalige handleidingen aan importproducten ‘Value Added Logistics’ wordt genoemd, komt zeker voor, maar vaak gaat het werk veel verder dan dat, weet de FNV-bestuurder. ‘De mensen moeten soms met geavanceerde, dure apparatuur werken, waarvoor best hoge opleidingen nodig zijn. Of ze hebben bijvoorbeeld de taak om medicijnen op de goede temperatuur te houden. Andere logistieke bedrijven specialiseren zich weer in werkzaamheden voor elektronica of foodproducten. De branche is zo divers. Ook de mensen die erin werken, zijn divers. Terwijl het pure transportwerk nog echt een man-
nenwereld is, zie je in de logistiek veel meer verscheidenheid. Mannen en vrouwen, van allerlei nationaliteiten, van laag tot hoog opgeleid.’ Flexibel werk
FNV staat bekend om zijn strijd tegen de ‘arbeidsverdringing’ van Nederlandse truckers die steeds vaker plaats moeten maken voor truckers uit Oost-Europa. Stroo heeft niet als uitgangspunt om ook in de warehouses eventuele misstanden op te sporen. ‘We gaan het onderzoek onbevooroordeeld in. We weten wel dat er als gevolg van de economische crisis behoorlijk wat flexibel werk is in de warehouses, en dat er ook mensen uit Oost-Europa werken. Ook onder hen is veel variëteit, zowel hoog- als laagopgeleide mensen.’ | PAUL JUMELET
,1'8675,Ê/( 9(53$..,1*(1 0DDWZHUNLQNLVWHQNUDWWHQHQSDOOHWV 9HUSDNNHQHQUHSDUDWLHVRSORNDWLH +HDW7UHDWHGKRXWYROJHQV,630
9DQ9HHQHQGDDOZHJ+*5RWWHUGDP +DYHQQXPPHUWHOHIRRQ LQIR#YHHOHQQOZZZYHHOHQQO
16 BEDRIJVEN NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Finsterwalder wil truckers ontslaan
PERSONALIA Sander van ’t Verlaat, voormalig directeur van het Nederlandse Voorlichtingsbureau Shortsea Shipping, gaat aan de slag bij de Duitse evenknie. Het Duitse ShortSeaShipping Inland Waterway Promotion Center (SPC) heeft Van ‘t Verlaat voor één jaar aangesteld voor een Europees project om de kustvaart te promoten. Doel van het project is om marktinformatie over het shortseavervoer in Europa te verzamelen.
Finsterwalder Transport & Logistik uit Venlo heeft afgelopen week ontslag aangevraagd voor tien vrachtwagenchauffeurs en de wagenparkbeheerder.
Penske
De chauffeurs die nog wel voor Finsterwalder blijven rijden, komen ook uit Estland, zegt FNV-bestuurder Henri Janssen. Estlandse chauffeurs worden volgens hem ‘met busjes’ aangevoerd in Venlo. Janssen wijst erop dat de chauffeurs voor wie ontslag wordt aangevraagd, pas twee jaar geleden in dienst kwamen bij Finsterwalder (officeel bij de gelieerde bv Chemicare).
Het vertrek van een belangrijke klant, DSM, was voor Finsterwalder een klap.
Finsterwalder nam twee jaar geleden de transportdochter van Penske over, waarbij toen circa vijftig chauffeurs meekwamen. Een groot deel daarvan is inmiddels al afgevloeid, de overgebleven truckers zijn diegenen voor wie nu ontslag dreigt. Volgens Janssen verdenken de chauffeurs hun werkgever ervan dat die twee jaar geleden samen met Penske al heeft bekokstoofd dat de truckers na afloop van het sociaal plan ontslagen zouden kunnen worden. Janssen zegt aan de advocaat
van het bedrijf geopperd te hebben dat de chauffeurs wellicht kunnen worden ondergebracht bij het MobiliteitsCentrum Plus van VTL, ‘maar daar kreeg ik geen reactie op’. Hahn zegt met dat laatste advies wel degelijk aan de slag te zijn gegaan. ‘We zijn ermee bezig om voor de chauffeurs een andere baan te vinden.’ Janssen zegt nog ‘een beetje, wellicht ijdele, hoop’ te hebben dat de ontslagen bij Finsterwalder zelfs nog tegen zijn te houden. | PAUL JUMELET
VERDIEN GELD MET SOCIAL MEDIA 26 MAART 2013 | MEDIA PLAZA UTRECHT
CONGRES
SOCIAL MEDIA
PROGRAMMA
Finsterwalder wil met de elf ontslagen het voortbestaan van de Nederlandse vestiging van het Duitse transportbedrijf veiligstellen, zegt Jacob Hahn van Finsterwalder Venlo. ‘Het is triest, maar op economische gronden helaas noodzakelijk’, aldus Hahn. ‘We zijn recent onder meer een grote klant, DSM, kwijtgeraakt. De ontslagaanvragen zijn overigens pril; het UWV moet zich er nog over buigen.’ Op het kantoor in Venlo blijven, zo is het plan, nog wel veertien mensen op de planning werken. De aansturing van chauffeurs vindt echter plaats vanuit de vestiging van Finsterwalder in Estland, aldus Hahn.
Mieke Bakker-Mantjes stapt per 1 augustus op als directeur van Scheepsbouw Nederland. Ze kon het met de voorzitters binnen de belangenorganisatie voor de maritieme industrie niet eens worden over de plannen voor de toekomst. Jim Barber volgt Dan Brutto op
als president van UPS International. Barber (52) kwam in 1985 in dienst bij UPS. Hij was tot nu toe president van UPS Europe. In zijn nieuwe functie treedt hij toe tot het bestuurscomité van UPS, dat is samengesteld uit tien topmanagers. De 56-jarige Brutto gaat met pensioen na een carrière van 38 jaar bij UPS. Tweederde van de raad van bestuur van het Havenbedrijf van Antwerpen wordt vervangen door nieuwe leden. Slechts zes leden behouden hun mandaat in de nieuwe raad. Dat zijn naast voorzitter Marc Van Peel (foto) en gedelegeerd bestuurder Eddy Bruyninckx de onafhankelijke bestuurders Wouter De Geest en Rudi De Meyer, de nieuwe burgemeester Bart De Wever en gemeenteraadslid Kathleen Van Brempt.
Bent u iemand? www.nieuwsbladtransport.nl/NTIntelligence/personalia.aspx
08.30 - 09.15 u.
Inloop
09.15 - 09.25 u.
Welkomstwoord Harald Roelofs, hoofdredacteur Nieuwsblad Transport en Mainport
09.25 - 10.00 u.
Opening Jeroen Mirck, dagvoorzitter, internetjournalist en social media-specialist
10.00 - 10.20 u.
Praktijkvoorbeeld 1 van succesvolle inzet van Social Media Ronald Wielemaker, Wielemaker Transport
10.20 - 10.40 u.
Praktijkvoorbeeld 2 van succesvolle inzet van Social Media Stijn van den Bogart, Nabuurs Supply Chain Solutions
10.40 - 11.00 u.
Koffiepauze
11.00 - 11.20 u.
Social Media, hoe zet je het in? Frank van Hal, Online Manager Nieuwsblad Transport
11.20 - 11.40 u.
Praktijkvoorbeeld 3 van succesvolle inzet van Social Media
11.40 - 12.00 u.
Social media-beleid en het arbeidsrecht Epke Spijkerman, advocaat Boekel De Nerée
12.00 - 12.20 u.
Inzet van Social Media binnen EVO Jonas van der Wende, Social Media Coördinator, EVO
12.20 - 12.30 u.
Afronding
12.30 - 13.30 u.
Netwerklunch
www.nieuwsbladtransport.nl/smc
Meld nu a u an!
BEDRIJVEN 17 NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
#VT is actief in #Panama sinds eind 2009. Directeur #Groenewold; ‘kwestie van lange adem’ http://bit.ly/13mRqyo @HavenRotterdam Goederentrein op #maasvlakte2. Zo groot is het er dus... http://ow.ly/i/1zcpV @AerolinPhoto ‘Mag een chauffeur roken in de vrachtauto?’ Lees het hier na: http://ow.ly/i5mBg @EVO_nieuws Boeiende discussies gehad in de ‘Logistics High Level Group’ van Vice-President Kallas te Brussel. Bijzonder om bij te mogen zijn. @rjzimmer Truckers zijn de meest gecontroleerde beroepsgroep van NL Om het minst geringste worden ze bekeurd. Dat is unfair ze zijn voor ons onderweg @RoutiersRest Goed overleg gehad met bestuur Rozenburg over vele havenzaken, zoals Calandbrug, geluidshinder, windmolens, enz. Respectvol en kritisch. @Hansnjsmits Fotograaf zoekt vrouwen en jongeren die uitvoerend werk doen in de haven: http://lnkd. in/-jWdFA @NTnl Truckchauffeur (47, NL) op #A28 bij #Nijkerk bekeurd vanwege 27 uur achter elkaar achter stuur, kwam uit Italie. Boete 1650 euro, rijverbod @PolitieLE Hoe denkt Peter de Rooy over duurzaamheid? http://tinyurl. com/a542rsr @omroephouten Ook met uw tweet in de krant? met #NTnl springt u meer in het oog. Blijf op de hoogte en volg deze krant op www.twitter.com/ntnl
Lak terug van weggeweest RPPC Nieuwe voorzitter havenondernemers ziet gegroeide bereidheid tot samenwerken Terug van tien jaar weggeweest. Na het vertrek van Wim van Sluis is oude rot Steven Lak het nieuwe gezicht van het Rotterdamse havenbedrijfsleven. Hij is daarmee de derde betaalde voorzitter van zowel de ondernemersvereniging Deltalinqs als van de promotie-organisatie RPPC, voluit de Rotterdam Port Promotion Council. Tot eind vorig jaar was hij voorzitter van het Productschap Vee en Vlees, maar daarvoor was hij vooral ‘havenman’ met directiefuncties bij onder meer EMO, ECT en het toen nog gemeentelijke Havenbedrijf Rotterdam. Hij heeft net z’n eerste kwartaalbijeenkomst met de donateurs van de RPPC erop zitten en toont zich aangenaam verrast door de hoge opkomst. ‘Een mannetje of tachtig, dat heb ik in mijn vorige functie wel anders meegemaakt.’ In totaal telt de RPPC ruim 200 donateurs, vertelt directeur Marjolein Warburg. Volgens Lak zit het met de effectiviteit van de promotieclub wel goed. ‘Als ik ergens nieuw binnenkom, kijk ik als eerste naar de cijfers. Die laten zien dat de RPPC lean and mean is’. Warburg: ‘We zijn met z’n zevenen, waaronder een aantal parttimers. We moeten dus wel efficiënt zijn.’ Het jaarlijkse budget bedraagt een kleine twee miljoen euro, waarvan bijna de helft afkomstig is van het Havenbedrijf. Het restant komt van de donateurs en uit de bijdragen die de deelnemers aan de vele promotieevenementen betalen. Gezien de taak, het verkopen van één van de belangrijkste motoren van de nationale economie, lijkt het een bescheiden budget. Warburg: ‘Vandaar dat we heel dicht aanzitten tegen echte verkoop. Het uitdragen van het merk Port of Rotterdam la-
Nieuwsblad
ransport
Eerste foto van nieuw recordschip van Maersk Veel vraagtekens rond megaterminal Russen Vijf binnenschepen onder de veilinghamer Groot onderhoud Botlek zorgt voor extra files Topman Sarens vermoord in Mexico ‘Finsterwalder in Venlo ontslaat chauffeurs’ Honderdduizend eieren gebroken bij truckongeluk
Meer nieuws kunt u vinden op
www.nieuwsbladtransport.nl
Steven Lak: ‘Ondernemers zijn steeds meer bereid om nieuwe ideeën met elkaar te delen’.
ten we over aan het Havenbedrijf.’ Lak bespeurt sinds zijn terugkeer een toegenomen bereidheid in de Rotterdamse havengemeenschap om samen te werken en kennis te delen. ‘Noem het maar een open source
druk op Duitsland, veruit de belangrijkste markt voor de Rotterdamse haven. Andere markten worden echter niet vergeten. Warburg: ‘We doen Europa van Sint Petersburg tot Turkije’. Volgens haar is er behalve
‘Je komt altijd met minimaal één deal weer thuis’ Marjolein Warburg, directeur RPPC
gedachte. Je ziet dat mensen die iets nieuws bedenken daar andere partijen bij zoeken om het concept te versterken. Voorbeelden? Kijk maar naar Gerard Deen met zijn LNGtanker ‘Argonon’ en Jan Koolen met zijn Unit 45.’ In het RPPC-programma voor de komende drie jaar ligt een sterke na-
het leggen en onderhouden van contacten in die markten nog een belangrijke reden om mee te gaan met RPPC-missies. ‘Keer op keer blijkt dat deelnemers onderling tot zaken komen. Ik zeg altijd; je komt altijd met minimaal één deal thuis’.
DERDE HAVENDINER Vrijdagavond 8 maart organiseert de RPPC voor de derde keer zijn Havendiner. Verwacht wordt dat er zo’n 200 gasten zullen aanschuiven. ‘De eerste twee keer vond dat in september plaats tijdens de Wereldhavendagen, maar dat leverde voor nogal wat mensen agendaproblemen op. Vandaar dat we het naar maart verplaatst hebben’, vertelt directeur Marjolein Warburg. Het evenement sluit nu aan op een voor Rotterdam historische datum: op 9 maart 1872 voer het eerste schip (de ‘Richard Young’) de Nieuwe Waterweg op, een gebeurtenis die een ongekende groei van de haven inluidde. Volgens Warburg staat plezier voorop: ‘Gewoon een gezellige Rotterdamse avond’.
ROB MACKOR
BEDRIJFSNIEUWS
NT OP HET WEB Deze week op Nieuwsbladtransport.nl
FOTO DELTALINQS
NT OP TWITTER
Met een nieuwe Renault Midlum biedt Luc Kossen een nieuwe dienst aan: geconditioneerd instrumentenvervoer. Het bedrijf is gespecialiseerd in stagemanagement en slagwerktechniek voor muziek-, dans- en toneelvoorstellingen van professionele gezelschappen in Nederland. De slaapcabine heeft internationale afmetingen, zodat de twee meter lange Luc Knossen er in kan slapen en rechtop kan staan. Offshorebedrijf Allseas heeft getekend voor de levering van
een supply chain forwarding portal van logistieke software leverancier Yellow Star Solutions. Het systeem moet helpen bij Allseas centraal beheer van hun logistieke processen. Allseas werd in 1985 opgericht door Edward Heerema. Met een vloot van vijf gespecialiseerde schepen en ruim 2.000 werknemers worden wereldwijd grote en complexe projecten uitgevoerd. European Bulk Services (EBS) heeft het startsein gegeven voor de bouw van een nieuwe betonnen loods op de Laurenshaventerminal in het Rotterdamse Botlekgebied. De bouw kost zo’n vijf miljoen euro en moet in september volgend jaar klaar zijn. De nieuwe opslagfaciliteit krijgt een netto capaciteit van 30.000 kuub en is geschikt voor
duurzame bandenbeleid resulteert in een maximale kosten-, brandstof-, CO2-reductie.
alle soorten droge bulkgoederen. Belangrijk voor EBS, onderdeel van HES Beheer, is dat de opslagcapaciteit direct onder de overslagkranen wordt vergroot, wat de efficiency en de milieuhygiëne ten goede komt. Op de loods komen zes verrijdbare en op afstand bedienbare stalen dakluiken. G. Snel heeft het certificaat ‘Duurzaam op de Weg’ ontvangen van Profile Tyrecenter Truck Europe. G. Snel is een 24-uurs Benelux distributiespecialist in retailbeleveringen. Het
EWS heeft een participatie van 50% genomen in KGN. Beide bedrijven zijn actief in gasmetingen en ontgassen van containers. Ze bieden nu onder de naam EWS hun diensten aan op de Maasvlakte. Daar baten ze een nieuwe drive-through locatie uit voor gasmetingen en ventilatiewerkzaamheden. Het meten duurt slechts een paar minuten. Afgekeurde containers worden indien gewenst met een reachstacker direct op het ventilatieplein geplaatst. Heeft u ook logistiek of transportnieuws over uw bedrijf? Mail naar:
[email protected]
18 DE PRAKTIJK Verkeersinformatie: file op de green lane In mijn vorige column heb ik stil gestaan bij de verplichtingen van het AEO Certificaat. Als Authorized Economic Operator ben je een betrouwbare partner van de Douane. Je garandeert een hoge mate van douane-compliance en zelfregulering en in ruil daarvoor krijg je toegang tot de veelbesproken ‘green lanes’. Dat green lanes in de praktijk vaak voller staan met fysieke controles dan normale lanes is een saillant detail.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Maar nu eerst over die zelfregulering. Je belooft als AEO-er dat je de zaakjes op orde hebt en jezelf regelmatig te controleren. Onregelmatigheden meld je aan de Douane, corrigeer je de onregelmatigheid en zorg je ervoor dat de procedures worden aangepast zodat het niet nogmaals gebeurt. AEO in een notendop en volmaakt door eenvoud. Maar geen column zonder keerzijde aan die medaille. Daarvoor eerst even een technisch uitstapje. Als je gebruik maakt van schorsingsregelingen, kan wel eens iets mis gaan waardoor een douaneschuld kan ontstaan. Worden goederen (al dan niet tijdelijk) onttrokken aan het toezicht van de Douane, dan ontstaat een zogenoemde ‘203-schuld’. Denk daarbij aan het vermis of verloren gaan van goederen. Zijn verplichtingen uit de douanevergunning niet nagekomen, zoals het te laat aanzuiveren van een aangifte, dan is dat een verzuim en een zogenoemde ‘204-schuld’. Dat onderscheid is belangrijk, want een onttrekking leidt direct tot een douaneschuld, terwijl een verzuim kan worden gerepareerd als dit zonder werkelijke gevolgen is gebleven. Bijvoorbeeld als je te laat de aangifte aanzuivert, maar hiervoor verlenging mogelijk was mits tijdig aangevraagd. Recentelijk zijn vragen gesteld aan het Hof van Justitie over deze rangorde. De stelling is dat een verzuim de Douane ook tijdelijk belemmert in haar toezicht en dus ook sprake is van een onttrekking, ook al komt dit verzuim in aanmerking voor reparatie. Met andere woorden, elk verzuim is automatisch een onttrekking en dus een belastbaar feit. Geen mogelijkheid meer tot reparatie, 204 is passé. Nu terug naar AEO. 204 past prima in de geest van AEO. Lichte verzuimen moet je kunnen corrigeren, op voorwaarde dat je daar open over communiceert en dit past binnen het wettelijk kader. Als 204 inderdaad een dode letter is geworden, dan is elk verzuim direct een belastbaar feit zonder de mogelijkheid tot reparatie. De tegenprestatie voor zelfregulering en transparantie was toch minder controles en de mogelijkheid tot correctie? Het ontnemen van de mogelijkheid van reparatie maakt melding aan de Douane niet erg aantrekkelijk en is ook niet in lijn met de AEO-gedachte. Het afsluiten van afrit 204 draagt dan ook helaas niet bij aan het aanpakken van files op de green lane.
AGENDA Transport & Logistics 2013
Europort Istanbul
13 en 14 maart
20 t/m 23 maart
Navingo Maritime & Offshore Career Event
Duurzaamheid is het hoofdthema van de beurs. Geen enkele ondernemer binnen de transport- en logistieksector kan meer om dit thema heen. Zonder duurzame innovaties en onderscheidende maatregelen in de logistieke keten loopt men een aantal stappen achter. Des te belangrijker om kennis en de voordelen te belichten en met elkaar te delen. Het thema komt terug in alle beurselementen, zo ook in het exposanten aanbod. Voor leveranciers die duurzame oplossingen bieden op het gebied van voorraad optimalisatie, internetlogistiek, retourlogistiek, synchromodaliteit, ketenveiligheid en gevaarlijke stoffen is de vakbeurs een perfecte manier om in contact te komen met beslissingsbevoegden uit de logistieke sector. De beurs wordt gehouden in Ahoy te Rotterdam. • www.easyfairs.com
Grootste maritieme vakbeurs van Turkije. In november in Rotterdam. • www.europort-istanbul.com
Congres Social Media in Transport & Logistiek 26 maart De sector transport & logistiek loopt bepaald niet voorop als het over de inzet van social media gaat. Toch zijn er veel kansen, de media staan er bol van. Maar wat zijn die kansen? En hoe kunt u daar op laagdrempelige wijze gebruik van maken? Dit leert u tijdens het Congres Social Media in Transport & Logistiek. Nieuwsblad Transport organiseert dit congres in samenwerking met verschillende partijen actief in de sector en daarbuiten. Zo krijgt u een volledig beeld van de mogelijkheden. In één ochtend krijgt u praktische handvatten waar u direct mee aan de slag kunt. • www.nieuwsbladtransport.nl/smc
Rail-Tech Europe 19 t/m 21 maart De negende editie van Rail-Tech Europe vindt plaats in de Rail Maintenance Hangar in Amersfoort. Er worden veel internationale bezoekers verwacht van nationale en lokale overheden, werkzaam aan huidige en toekomstige railinfrastructuur projecten. Met meer dan 130 stands die de nieuwste technologieën en recente productontwikkelingen tonen, er is een Rail-Carrièreplein en een spoorlijn voor demonstraties. • www.railtech-europe.com
Truckracing op Zandvoort 30 maart t/m 1 april • www.thetruckracebattle.nl
Cursus temperatuurgevoelige vracht 26 t/m 28 maart
Dit evenement vindt dit jaar voor de zevende keer plaats in Rotterdam. Op het programma staan speeddatesessies van 3 minuten met potentiële werkgevers. De banenbeurs biedt diverse functies aan: van technische of varende functies tot en met petrochemische en logistieke banen. • www.maritimeoffshorecareerevent. com
Havencongres Rotterdam 11 april Tijdens dit event geven verschillende topsprekers uit en buiten de haven hun visie op de toekomst. De haven ligt duidelijk op koers. Zo nadert Maasvlakte2 haar voltooiing met al veel nieuwe klanten. Aan welke voorwaarden moet een haven voldoen om nieuwe klanten te trekken? Dit congres wordt georganiseerd in samenwerking met Havenbedrijf Rotterdam NV en Deltalinqs. • www.havencongres.nl
Dag van de Rail
Een gespecialiseerde opleiding op Brucargo rond ‘Temperature Sensitive Cargo’. De opleiding is een initiatief van The Brussels Airport Company, in samenwerking met IATA en de Airport Academy. De doelgroep bestaat uit medewerkers in vrachtafhandeling, kwaliteitsopvolging, warehousing, grondafhandeling en commerciële diensten. • www.airportacademy.be
Na een periode van stilte zijn ze terug op het circuit van Zandvoort: De racetrucks! Truckracing is één van drukst bezochte autosportevenementen in Europa. Sensationele races met prachtige trucks die over het circuit denderen als ware het karts. Zo’n 20 teams geven acte de présence.
10 april
25 april Het congres wordt voor de zesde keer georganiseerd`voor railvakgenoten en dit jaar ook voor het goederenvervoer. Bezoekers worden op de hoogte gebracht van ontwikkelingen in personen- en goederenvervoer. Daarnaast is er gelegenheid om ervaringen uit te wisselen. • www.bouw-instituut.nl/rail
Open dag Maritiem Instituut 23 maart Er is een informatiemarkt, veel voorlichting, een rondleiding en tijdens de open dag verzorgen diverse studenten een uitgebreid programma. Van interactieve presentaties tot workshops. • www.nhl.nl
RAOUL RAMOUTARSING www.deloitte.nl
Dinalog jaarcongres SITL en Intralogistics
5 april: Trucks & Trailers 19 april: Arbeidsmarkt Adverteren? Bel: 010 280 10 25.
26 t/m 28 maart Een vakbeurs in Parijs over externe logistiek en logistieke dienstverlening. Dit jaar voor het eerst met een nieuw evenement: Intralogistics. • www.sitl.eu
Iedere week in Nieuwsblad Transport, altijd online via www.nieuwsbladtransport.nl/dossiers
4 april
Carrosserie Vakdagen Hardenberg 9 t/m 11 april
Het congres in Breda staat in het teken van de resultaten van het innovatieprogramma Logistiek. Er worden ook workshops georganiseerd. • www.dinalog.nl
Een ‘must’ voor carrosseriebedrijven, toeleveranciers en trailerbouwers. Zakendoen en netwerken in de Evenementenhal Hardenberg. • www.evenementenhal.nl/ hardenberg
DE PRAKTIJK 19 NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
TEST Euro6-voertuig van Zweedse constructeur biedt hoog comfort, weet zelf waar hij rijdt en heeft een laag verbruik
Met de Scania G440 over de top Ongeveer een jaar nadat Scania met een R480 als eerste constructeur een Euro6-voertuig liet testen, konden we met de Zweedse constructeur eenzelfde schone motor testen. Ditmaal met een vermogen van 440 pk en gemonteerd in een G-cabine. Voor de G-serie maakt Scania gebruik van de oude bodemplaat van de 4-series, maar qua inrichting, weggedrag en chauffeursbeleving is er nauwelijks verschil met de R-serie. Het comfort aan boord, de besturing en de wegligging zijn nagenoeg identiek en dus van hoog niveau. Het hoge comfort merk je meteen wanneer je de cabine beklimt. De opstap is zo goed als perfect. Ook op het zicht en de zitpositie valt niets af te dingen. Enig nadeel van deze cabine is de hoge motortunnel van 30 centimeter. Die beperkt de bewegingsruimte van de chauffeur, vooral als hij wil doorschuiven naar de bijrijderplaats. Bovendien is die bijrijderstoel geen luchtgeveerde zetel. Die is in optie wel leverbaar, maar niet echt goedkoop. Op de standaard stoel is in eerste instantie niets aan te merken, zolang je er geen uren in hoeft door te brengen. Van de G-serie bestaan vijf cabinevarianten: drie met slaapcabine, een dagcabine en een korte cabine. Wij reden in een Highline, wat de grootste van de slaapcabines is. In deze Highline bedroeg de stahoogte 1,91 meter en 1,74 meter op de motortunnel. Opvallend zijn de ruime opbergmogelijkheden. Ook hier is de G-cabine vergelijkbaar met de R-serie. Boven de voorruit zijn drie perfect afsluitbare kasten aangebracht. Radio en digitale tachograaf bevinden zich eveneens boven de voorruit. Extra opbergvakken zitten in de portieren voor twee flessen van 1,5
liter. Onder het bed is een koellade en nog een opbergvak gemonteerd. Voor kleine spullen is er plaats voorzien op het dashboard en de bijrijder kan een tafeltje uitvouwen. De G-cabine staat op een normaal medium truckchassis. De paraboolgeveerde vooras en vierbalgsluchtgeveerde aandrijfas bieden in combinatie met een vierpuntsgeveerde cabine een degelijk veer- en rijcomfort. Toch viel het op dat de vering harder en stugger is dan die van de
De schakelkeuze laat wel eens wat steken vallen R-series. Dat is met name merkbaar op slecht onderhouden wegen. Ook de rij- en rolgeluiden dringen meer door in de cabine. CCAP
Het testvoertuig was uitgerust met CCAP. Dat staat voor Cruise Control met Active Prediction, een systeem waarbij de truck met behulp van gps weet waar hij zich bevindt en hoe de topografie er de volgende 3 kilometer uitziet. Dit komt het best tot zijn recht op een heuvelachtig parcours zoals in de Ardennen. Doordat hij het landschap herkent, vermindert CCAP de snelheid van
De bewegingsruimte van de chauffeur wordt wat beperkt door de motortunnel.
de truck ruim voor hij de top van een heuvel bereikt. Toch heeft de wagen nog genoeg kinetische energie om over de top te raken. Eenmaal erover, wint het voertuig weer snelheid. Dankzij dit systeem wordt aanzienlijk brandstof bespaard. We ondervonden dit al toen we CCAP eerder hebben getest op de R500 V8. Ook nu weer zijn de resultaten in gunstige zin beïnvloed.
Het hoge comfort van de truck merk je meteen wanneer je de cabine beklimt. De opstap is zo goed als perfect.
Euro6
Voor het zware gamma heeft Scania twee Euro6-motoren: een 13 liter krachtbron met vermogens van 440 en 480 pk. In beide gevallen wordt gebruik gemaakt van uitlaatgasrecirculatie (EGR), een turbocompressor met variabele geometrie (VGT), hogedruk common-rail inspuiting (XPI), selectieve catalytische reductie (SCR), een dieseloxidatiecatalysator (DOC) en een dieselpartikelfilter (DPF). De zwaarste versie konden we in 2011 al testen; die verraste met een zeer laag verbruik. Ook de 440 pk deed het bijzonder goed, met een gemiddeld verbruik van 31,97 l/100 km. Dat is niet slecht, zeker gezien de forse wind die de hele ochtend waaide en die de resultaten op de eerste twee delen van het traject zeker heeft beïnvloed. Voor het schakelen beschikte de G440 over een geautomatiseerde New Opticruise-versnellingsbak. De schakelsnelheden en schakelverhoudingen zijn heel harmonieus, alleen laat de schakelkeuze wel eens wat steken vallen. Ook de automatische motorrem presteert maar middelmatig. Toch blijft de algemene indruk die we overhouden aan de Scania G440 Euro6 heel positief. In zijn segment hoort hij zonder meer tot de top. GUY BEYENS
Opvallend in deze vrachtwagen zijn de ruime opbergmogelijkheden. Radio en tachograaf zitten boven de voorruit.
COLOFON NT Nieuwsblad Transport is een uitgave van
Hoofdredactie
[email protected] Publishing Manager
[email protected]
Paul Krugerstraat 181, 3072 GJ Rotterdam Postbus 200, 3000 AE Rotterdam T. 01o 280 10 00 F. 010 280 10 05 I. www.nieuwsbladtransport.nl
Redactie
[email protected] [email protected] wegvervoer en marge
[email protected] politiek en beleid
Manager online development
[email protected]
Beeldredactie
[email protected] [email protected] [email protected]
Klantenservice T. 01o 280 10 16 F. 010 280 10 05
[email protected]
Advertentieverkoop T. 010 280 10 25 F. 010 280 10 05
[email protected] Traffic traffi
[email protected]
jaarabonnement
incl. NT e-mail €467,excl. NT e-mail €404,-
half jaarabonnement
incl. excl. kwartaalabonnement incl. excl. introductieabonnement incl.
NT e-mail €253,NT e-mail €216,NT e-mail €149,NT e-mail €124,NT e-mail €15 , -
Prijzen zijn exclusief BTW. Annulering: schriftelijk een maand voor aanvang van de nieuwe abonnementsperiode.
Office Management T. 010 280 10 00 F. 010 280 10 05 Mainport Mail T. 010 280 10 30 F. 010 280 10 05
[email protected]
[email protected] [email protected] Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland © 2013 NT Publishers B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
2013
Managing Director
[email protected]
Eindredactie
[email protected] [email protected]
[email protected] havens, maritiem en spoor
[email protected] wegvervoer, binnenvaart en economie
[email protected] scheepvaart
[email protected] luchtvracht en expeditie
20 MARGE
Nee, echt vlotten wil het niet met Binnenvaart Logistiek Nederland. Dat is de beoogde koepelorganisatie van organisaties die liever zelfstandig zouden blijven, maar op één of andere manier het idee hebben opgevat dat ze alleen samen de binnenvaart kunnen redden. Quod non. De binnenvaart is alleen gebaat met een ruim aanbod van gespecialiseerde professionals, die elk hun eigen markt goed weten te bedienen. Niet bij Transitiecomités, werkgroepen-De Korte, rapporten en geforceerde fusies van organisaties die elk op zich zeker bestaansrecht hebben, maar hun tijd verdoen aan onderling gekibbel. Dat doet alleen maar denken aan drie marktkooplui die allemaal prima spullen verkopen – de één appels, sinaasappels, peren en bananen, de tweede bloemkolen, broccoli, aardappels en kogelharde spruiten, de derde Goudse en Edammer kazen -, maar menen dat ze beter samen de ingrediënten voor een perfect gerecht kunnen aanbieden. De drie gaan wekenlang met elkaar in retraite in café Aelbert Cuyp. Terwijl buiten hun handel verloopt, worden binnen, boven het Perzisch tafelkleedje, kleine oude ruzietjes nog eens uitgevochten en weer bijgelegd, worden organisatiemodellen op een bierviltje geschetst, moeten er voortdurend privé-sms’sjes en telefoontjes worden beantwoord en blijft intussen de vraag onbeantwoord of je hete bliksem beter met braadworst combineert of met een balletje gehakt. Jongens, laat dat toch aan de kok over. Nu en dan komt de kroegbaas eens voorzichtig informeren of de heren er al zo’n beetje uit zijn en aan wie hij straks de rekening mag presenteren. Dan wil er soms een vuist op het tafeltje slaan, een kelkje omvallen en een bitterbal geheel onbedoeld in de vitrage belanden. Laat ons toch met rust! We zijn met vreselijk belangrijk werk bezig. Op het einde van weer zo’n middag komt de waard met een vriendelijk advies. Stop ermee. Jullie hebben allemaal je eigen markt. Bedien die dan ook. Dacht je echt dat ik zou willen fuseren met barretje Hilton? Voor de drie kooplui breekt nu een nieuwe bloeitijd aan. Ze gaan weer naar hun kraam. Elk van hen vult die met de allerbeste spullen, de markteconomie werkt eindelijk weer eens mee en de omzet schiet naar boven. Waarom zou dat in de binnenvaart niet lukken? FOLKERT NICOLAI
[email protected]
QUOTE VAN DE WEEK De logistieke infrastructuur in China is vreselijk Jack Ma, oprichter van internetmarktplaats Alibaba, wil volgens The Wall Street Journal daarom samen met partners de komende jaren 15 miljard dollar steken in verbetering van de Chinese logistiek
4 weken voor slechts €15 www.nieuwsbladtransport.nl/probeer
Bel 010 280 10 16 of mail
[email protected]
Opera op de Rijn VAREND THEATER Richard Wagner in heavy metal-stijl op de ‘Oriana’ FOTO RHEINGOLD OP DE RIJN
Het vlot niet met BLN
COLUMN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 6-12 MAART 2013
Het binnenvaartschip ‘Oriana’ verandert in juli in een muziektheater. De eerste zangeressen zijn al aan boord gesignaleerd.
Een podium met veertien zwaargewichten uit de wereld van de klassieke muziek, een concertbak met een negentig-koppig symfonieorkest erin, een volle tribune met vijfhonderd toeschouwers, een flink projectiescherm, een ruime foyer. Dat alles past in het laadruim van een binnenvaartschip, zo gaat deze zomer, als het goed is, bewezen worden met het project ‘Rheingold op de Rijn’. Het binnenvaartschip ‘Oriana’, in het dagelijks leven gebruikt voor bulkvervoer, wordt verbouwd tot varend muziektheater waarmee in juli zestien muziekvoorstellingen worden gegeven in achtereenvolgens Koblenz, Duisburg, Arnhem,
Utrecht, Amsterdam en Rotterdam. Het evenement is op poten gezet om diverse jubilea te vieren. Onder meer de geboorte van de Duitse componist Richard Wagner, die op 22 mei 1813 voor het eerst van zich liet horen en die zich in zijn latere leven veel liet inspireren door de rivier de Rijn. Hip-hop
De twee voorstellingen die op het binnenvaartschip afwisselend op het programma zullen staan, draaien allebei om Wagner. De opera Das Rheingold, onderdeel van Der Ring des Nibelungen, is een werk van Wagner zelf, de symfonische show The Wagner Experience is op modernere leest geschoeid. Muziek van Wagner wordt in deze show gecombineerd met hip-hop en heavy metal door artiesten als Geoff ‘Double G’ Gallegos en Florian Magnus Maier.
Ketelbinkie heeft zijn eigen familiemusical Ketelbinkie, de fictieve scheepsjongen die wordt bezongen in de gelijknamige smartlap (‘Toen wij van Rotterdam vertrokken’) uit 1940, staat ineens weer in de belangstelling. Met een musical én een nieuw boek. In het Hofpleintheater in Rotterdam is tot en met 5 mei de ‘familiemusical vol muziek, nostalgie, avontuur, humor en vriendschap’ te zien en te horen, geschikt voor mensen van vijf jaar en ouder. In de musical worden liedjes als ‘Langs de Maas’, ‘Ben je in Rotterdam geboren’ en ‘Ali Cyaankali’ opgevoerd in wat in een recensie van de website Musical-Info een komische, energieke en ‘oer-Rotterdamse zeemansmusical’ wordt genoemd. De recensent van de Theaterkrant toont zich een stuk minder enthousiast en beklaagt zich er onder meer over dat de liedjes in de musical wat al te geforceerd met elkaar worden verbonden, terwijl Fred Astaire en Elvis er in de musical ook nog eens ‘met de haren worden bijgesleept’. Het boek ‘Ketelbinkie is van Rotterdam’ van de auteurs Hans Roodenburg, Joris Boddaert en Bram Oosterwijk is een gevarieerde verzameling verhalen over onder meer Anton Beuving, de schrijver van de smartlap, de Ketelbinkie-beelden van Huib Noorlander die in Rotterdam staan en ‘echte Ketelbinkies die het soms tot kapitein of havenbaron schopten’. | PAUL JUMELET Volop Ketelbinkie-info in een nieuw boek.
Muziekliefhebbers moeten dus goed opletten voor welke avond ze hun kaarten precies bestellen. Andere aanleidingen voor het muziekfeest zijn het driehonderdjarig bestaan van de Vrede van Utrecht, het bestaan van vierhonderd jaar Grachtengordel en, niet alle getallen kunnen zo mooi rond zijn, de 190e verjaardag van het oudste symfonieorkest van Nederland; het Utrechtsch Studenten Concert. Dat de ‘Oriana’ is uitverkoren als concertlocatie, is in de ogen van de organisatoren eigenlijk heel logisch. ‘Een vrachtschip van 135 meter lang en 14 meter breed is na een aantal modificaties een uitstekende locatie voor een theater, zelfs voor een operahuis. Het ruim, een enorme stalen ruimte, kan volledig naar de wensen van de crew worden ingericht.’ PAUL JUMELET
IEDEREEN KAN EURLINGS WORDEN Iedereen kan binnenkort in de huid van K L M - d i r e cteur Camiel Eurlings kruipen. KLM is bezig met de ontwikkeling van een ‘game’ waarmee liefhebbers nog dit voorjaar voor luchtvaartdirecteur kunnen gaan spelen. Spelers van het online spel kunnen een eigen luchtvaartmaatschappij oprichten ‘en een internationaal netwerk van vluchten managen om de complexiteit van het runnen van een luchtvaartmaatschappij te ervaren’, aldus KLM. Op http://game.klm.com/ is al een trailer te bekijken, terwijl achter de schermen al ‘fans van KLM’ en ervaren gamers bezig zijn om het nieuwe spel te testen. KLM noemt het spel ‘de volgende stap op het gebied van social business activiteiten’. Eerder introduceerde de luchtvaartmaatschappij onder meer al ‘Meet & Seat’ waarbij zichtbaar is wie er aan boord van de vlucht zit door het social media profiel te delen.