Noord-Holland 7.1 MOLENS RONDOM ALKMAAR (deze route bestaat uit de delen 7.1 A en 7.1 B)
7.1 A Alkmaar, Oudorp, Sint Pancras, Koedijk. Lengte 20 km. Deze route is gebaseerd op de ANWB/VVV toeristenkaart, schaal 1:100.000 Deze beschrijving start bij de voorzijde van het (centraal)station van Alkmaar, waar zich een fietsenstalling en fietsenverhuur bevindt. Rechtsaf , ANWB fietswegwijzer 18393 richting Centrum. Bij verkeerslichten linksaf (Scharlo). Op rotonde rechtdoor. Voor u ligt de Molen van Piet, No. 1 (officieel: Molen De Groot). Als u de molen wilt bezoeken gaat u links de houten kneppelbrug over, en meteen rechts het bolwerk op. Anders rechtdoor fietsen langs de Kennemersingel. Aan het einde links, fietswegwijzer 3531 richting Centrum. Ook van hier af kunt u nog naar de Molen van Piet. Direct Rechtsaf de Nieuwlandersingel op. Steeds langs het singel blijven fietsen. Nieuwlandersingel gaat over in Baansingel. Bij de kruising met de Vondelstraat linksaf (Korte Vondelstraat). U rijdt langs de Accijnstoren uit 1622, die in 1924 vier meter is verrold voor een verbreding van de Bierkade. Op nummer 10 zetelt het Nederlands Kachelmuseum. Op zondagmiddag geopend, 's zomers ook op vrijdagmiddag. Rechtsaf de Friese Brug over het Noordhollands Kanaal over (fietswegwijzer 2223 richting Sint Pancras). Na de Friese Brug rechtdoor (opnieuw tweemaal fietswegwijzer richting Sint Pancras). U fiets dan op de Frieseweg. Voor u ligt korenmolen 't Roode Hert, No. 2. Deze molen is vrijwel dagelijks in bedrijf en
geopend, en er is een winkeltje ("grutterij"). Vervolg de Frieseweg. Vlak vóór de witte stenen brug rechtsaf de Molenkade op (fietswegwijzer 546 richting Sint Pancras). U fietst langs de strijkmolens van de Zes Wielen aan de Hoornse Vaart. Molen A werd in 1941 gedemonteerd om in het openluchtmuseum te Arnhem weer opgebouwd te worden. Een Engelse bom maakte een eind aan de aldaar opgeslagen molen. De restanten verdwenen in de kachel. U kunt de plek waar hij stond nog min of meer, 100 m na het begin van de Molenkade, rechts zien liggen. Vervolgens komen we langs Strijkmolen B, No. 3. De situatie is hier aan de Hoornse Vaart in 1941 drastisch veranderd. De Hoornse Vaart was vroeger maar half zo breed, en was onderdeel van de Raaksmaatsboezem. Ongeveer waar nu het fietspad loopt lag een tweede boezem: Schermerboezem. De strijkmolens "streken" (met weinig hoogteverschil) het water van de Raaksmaatsboezem in de Schermerboezem. Dan passeert u de op eerste kerstdag 2004 opnieuw verbrande Strijkmolen C, No. 4. De Molenstichting Alkmaar is bezig met de herbouw. De molen wordt maalvaardig (circuit). Dan Strijkmolen D, No. 5. Op de voormalige "schouwborden" bij de molens vindt u nadere informatie over de molens en de molenstichting. Tenslotte Strijkmolen E, No. 6, die met kale roeden staat, in afwachting van een restauratie. 150 m na de E lag ooit molen F. Die is in 1688 door brand verloren gegaan en nooit herbouwd. Aan het eind van het fietspad rechtsaf, fietswegwijzer 547 richting Hoorn (Herenweg). Bij het winkelcentrum linksaf, fietswegwijzer 17630 richting Hoorn (Nyenburgh, gaat over in Populierenweg). Na de bocht naar rechts ziet u links de Strijkmolen Geestmerambacht (Ambachtsmolen) No. 7 liggen. We wijken nu af van de route op het kaartje in de Nationale Molengids 2005: Bij Populierenweg nr. 53 linksaf het fietspad op. Bij het toegangspad naar de Ambachtsmolen staat een schouwbord met informatie over de molen en het natuurgebied de Leedjes dat hier ligt. We gaan de hoge houten fietsbrug over, over de Schermerringvaart. Voor u ligt de Schermer. Op de brug linksaf. U fietst nu langs de oostkant van de Schermerringvaart. Dit is tevens een stuk van de beroemde Westfriese Omringdijk, om de 200 m gemarkeerd met rode ijzeren paaltjes. Aan het einde van het fietspad bij de verkeerslichten tweemaal de Ring Alkmaar oversteken (eerst de afrit, dan de oprit). Direct na de oprit linksaf, fietswegwijzer 4183/25 richting Sint Pancras. U fietst parallel aan de Ring Alkmaar (Nollenweg). Bij de toegang tot industrieterrein Beverkoog linksaf fietswegwijzer richting Doorgaand Verkeer, weg oversteken, en bij fietswegwijzer 03749/019 rechtsaf richting Heerhugowaard (groen aangegeven), het Achtergeestpad op. Na 200 m bij splitsing rechts aanhouden. Na ca. 1,3 km aan het eind van het fietspad bij de Achtergeest linksaf. Rechtsaf de spoorwegovergang over. U rijdt Sint Pancras binnen (A.V.H. Destreelaan). Na 400 m bij de Boeterslaan rechtsaf (fietswegwijzer 65671 richting Heerhugowaard). Na 150 m rechts aanhouden fietswegwijzer richting Heerhugowaard. Na 300 m bij fietswegwijzer 6 312 rechtsaf richting Heerhugowaard (richting spoorlijn). Voor de spoor-hefbrug links. Bij Molen A van polder het Geestmerambacht, No. 8, houdt het fietspad op (schrikhek). Fiets aan de hand nemen, linksaf een smal tegelpaadje naar beneden, overgaand in garagepad. Dit komt uit op een voorrangsweg (Twuyverweg). Daar linksaf. U rijdt Sint Pancras binnen. In de bocht bij het Kerkplein rechtsaf (zeskantig bordje Dijk en Waardroute). Noordeinde. Met de bocht mee naar links, opnieuw Dijk en Waardroute volgen. Noordeinde gaat over in Benedenweg. Bij huisnummer 56 rechtsaf het Daalmeerpad op. Dit
Daalmeerpad (veelal rood betegeld) volgt u over ruim 2,0 km tot u in Koedijk bij het Noordhollands Kanaal uitkomt. Even voor het bereiken van het Noordhollands Kanaal ligt rechts een begraafplaats met eenvoudige klokkentoren. Bij het kanaal linksaf richting centrum. Hier staat een informatiepaneel over Koedijk (historische fietsroute). U fiets nu 1,2 km in zuidelijke richting langs het Noordhollands Kanaal. Dit is tevens weer een stuk van de Westfriese Omringdijk, om de 200 m gemarkeerd met rode ijzeren paaltjes. Bij huisnummer 236 ligt de fraai gerestaureerde voormalige graanmaalderij van de Wed. C. Bos. Buiten liggen de oude vijzel en de bovenas van de Sluismolen van vóór de brand van 2001. Naast de maalderij het kantoortje van de firma Bos. De bedoeling is dat hier in de toekomst ook weer een korenmolen gebouwd gaat worden. Rechtsaf de Koedijkervlotbrug over. Dit is de laatste authentieke vlotbrug over het kanaal. Een informatiepaneel geeft meer bijzonderheden over dit bijzondere type brug. Na oversteken vlotbrug linksaf. Rechts ligt de Sluismolen, No. 17. U fietst verder (fietspad nemen) langs de oostkant van het Noordhollands Kanaal richting Alkmaar. Rechts een gasbehandelingsstation. Bij de eerstvolgende brug, de Vlielandbrug, de Helderseweg oversteken en het fietspad aan de andere kant van de weg vervolgen. Nog steeds evenwijdig aan het Noordhollands Kanaal. U passeert de busgarage van Connexxion. Spoorwegovergang over, en rechtsaf richting Centraal Station (Stationsweg). Voor degenen die hier de route zijn begonnen is hier het einde. Degenen die elders zijn begonnen fietsen gewoon de Stationsweg verder af tot het einde en vervolgen de beschrijving vanaf de vierde regel ("Bij verkeerslichten linksaf").
7.1 B Alkmaar, Koedijk, Schoorl, Bergen. Lengte 32 km. Deze route is gebaseerd op de ANWB/VVV toeristenkaart schaal 1:100.000 Deze beschrijving start bij de achterzijde van het (centraal)station van Alkmaar (uitgang Bergermeer). Als u de achter-uitgang uitkomt gaat u bij de voetgangersoversteekplaats even rechts en meteen daarna linksaf de Kruseman van Eltenweg op. Rechts ligt molen De Eendracht, No. 15. Over de brug rechtsaf, een houten brug over. Tegenover de ingang van de stadskwekerij gaat u linksaf richting ANWB Brede Duinenroute. Na 20 m rechtsaf opnieuw richting Brede Duinenroute. U fiets door de in ze zeventiger jaren aangelegde stadswijk Bergermeer. Haydnlaan, Mahlerstraat, rechtsaf richting Brede Duinenroute, fietswegwijzer richting Bergen en Viaanse Molen. Nog een keer rechtsaf, Brede Duinenroute (Offenbachstraat). Na 100 m fietspad Brede Duinenroute (Havinghastraat). U gaat onder de ringweg van Alkmaar door. Links ligt de Viaanse Molen, No. 16 van de Bergermeer. Houten fietsbrug over. Achter de molen het modern vormgegeven gemaal van de Bergermeer, en links van de molen het oude molenaarshuis. Fietspad vervolgen. Aan het eind rechtsaf fietswegwijzer richting Centrum en Huiswaard. Fietspad volgen. Rechts de busgarage van Connexxion. U komt nu bij het Noordhollands kanaal. Weg oversteken en linksaf, vrijliggend fietspad langs het kanaal. Links een gasbehandelingsstation, daarna de Sluismolen, No. 17. Direct na de Sluismolen rechtsaf de Koedijkervlotbrug over het Noordhollands kanaal over.
Dit is de laatste authentieke vlotbrug over het kanaal. Een informatiepaneel geeft meer bijzonderheden over dit bijzondere type brug. Na oversteken vlotbrug linksaf, verder langs de oostkant van het Noordhollands kanaal. Bij huisnummer 236 ligt de fraai gerestaureerde voormalige graanmaalderij van de Wed. C. Bos. Buiten liggen de oude vijzel en de bovenas van de Sluismolen van vóór de brand van 2001. Naast de maalderij het kantoortje van de firma Bos. De bedoeling is dat hier in de toekomst ook weer een korenmolen gebouwd gaat worden. Bij huisnummer 212 rechtsaf, fietswegwijzer richting Geestmerambacht. Hier staat een informatiepaneel over de Historische Fietsroute Alkmaar-Noord met een toelichting op de geschiedenis van Koedijk. Fietspad volgen. Langs begraafplaats met eenvoudige klokkentoren. Rechtdoor (doorgaand verkeer fietsers). U fiets door de Alkmaarse wijk Daalmeer. Na vierde houten bruggetje linksaf bij fietswegwijzer richting Geestmerambacht. Tunneltje onder een weg door. Aan het einde rechtsaf fietswegwijzer richting Geestmerambacht (Columbuspad). Na 100 m linksaf fietswegwijzer richting Geestemerambacht (Dijk en Waardpad). Aan het einde voorrangsweg (Nauertogt) oversteken, en linksaf richting Dijk en Waardroute. Na 500 m rechtsaf Dijk en Waardroute. U fietst nu langs het grote meer van het recreatiegebied Geestmerambacht. Aan het einde van het fietspad linksaf, veerooster over. Nog een veerooster over. U verlaat het recreatiegebied. Rechts in de verte drie windturbines. Terug bij het Noordhollands Kanaal. Rechtsaf fietswegwijzer richting Schoorldam. Verder over de Kanaaldijk langs de oostkant van het kanaal. Bij hectometerpaaltje 9,4 kunt u even rechtsaf fietswegwijzer richting Langedijk, naar de Grebmolen, No. 9. We komen hier weer terug. Terug bij het Noordhollands Kanaal rechtsaf. U rijdt nu een stuk van de beroemde Westfriese Omringdijk, om de 200 m gemarkeerd met een rood ijzeren paaltje. Na ca. 1,6 km bent u in Schoorldam. Bij kruising de weg niet oversteken, maar linksaf richting Schoorl (Kanaalweg). Brug over het Noordhollands Kanaal over. Over de brug linksaf en meteen weer rechtsaf richting Schoorl. In Schoorl op splitsing bij apotheek rechts aanhouden richting Groet. Na 800 m linksaf de Oude Molenweg op. U komt nu bij de korenmolen Kijkduin, No. 10. Voorbij de molen linksaf. Langs de begraafplaats met oorlogsgraven van het Gemene Best. Bij voorrangsweg rechtsaf (fietswegwijzer 64833 richting Schoorl-Centrum). In het centrum vindt u diverse gezellige terrasjes. Bij VVV-kantoor rechtdoor, fietswegwijzer richting Bergen. Voor het Klimduin links aanhouden fietswegwijzer richting Bergen. U fiets nu langs de binnenduinrand. Na 900 m bij paddestoel 22920 rechtsaf fietspad o.a. richting Bergen, de duinen in (Postweg). Na 1,5 km klinkerweg oversteken, linksaf fietswegwijzer 8482/2 richting Alkmaar (vrijliggend fietspad langs de Landweg). Na 950 m rechtsaf de Russenweg op. Rechts het Russisch Monument ter nagedachtenis aan de slag om Bergen in 1799. Volg de Russenweg, ook als die verderop verboden is voor auto's (maar niet voor fietsers!). Einde van de Russenweg bij de Breelaan even links en meteen rechts (fietswegwijzer richting Bergen aan Zee, Vijverlaan). Richting doorgaand verkeer. Aan uw linkerhand het Hertenkamp. Einde van de weg linksaf richting Bergen aan Zee (Komlaan). Na 400 m rechtsaf, vrijliggend fietspad richting Bergen aan Zee (Eeuwige Laan, met de beroemde "scheve bomen"). Na 350 linksaf, groene fietswegwijzer 64789 richting Alkmaar (Mosselenbuurt). Na 400 m op splitsing links aanhouden, fietswegwijzer (rood) richting Alkmaar (Sluislaan). Rechts een fraai uitzicht over het polderland van de Bergermeer. Informatiepaneel over de Duinstreek
Fietsroute. Rechts in de verte, achter een bunkercomplex ligt de Philisteinse Molen. Hier ligt het voormalige vliegveld Bergen uit de tweede wereldoorlog, waar nog een paar hangars van zijn te zien. Dit wordt in de toekomst een natuurgebied. Bij fietsoversteekplaats rechtsaf fietswegwijzer 64792 richting Alkmaar (langs drie houten hekjes het Paddenpad op). In een bocht naar links doemt de Damlandermolen, No. 11 op. Bij het eind van het Paddenpad rechtsaf fietswegwijzer richting Alkmaar om na 100 meter de Damlandermolen te bekijken. Daarna even terug richting Paddenpad, maar halverwege rechtsaf bij fietswegwijzer nr. 64793/2, tussen twee houten hekjes door fietspad op. Links de Nesdijk, rechts het polderland. Aan het eind van dit fietspad bij rotonde met het omstreden kunstwerk "Poort van Bergen" rechtsaf richting Alkmaar. Rechts voor u ziet u in de verte de Bosmolen, No. 13 van de Egmondermeer. Langs expositiecentrum voor moderne kunst Jos Peperkamp. Bij pretpark De Batavier rechtdoor. 100 m verder bij huisnr. 112 het stenen gebouwtje van het vroegere gemaal van de Bergermeer. Daarachter het voormalige molenaarshuis. Hier stond tot 1922 de "Dikke Molen". Langs camping Alkmaar, rechtdoor. Langs belastingkantoor, rechtdoor. Het einde van deze weg wordt afgesloten door een wit hek. Daar mag u nog doorheen, om via een smal dijkweggetje bij een zwart houten hek te komen (waar u niet verder mag) en u de Robonsbosmolen, No. 12 ziet liggen met zijn bijzondere houten haspelwiekenkruis. Terugfietsen naar het witte hek, en 50 m na het witte hek rechtsaf langs scholengemeenschap. Na 100 m rechtsaf, houten fietsbrug over de vaart (dus niet onder de randweg door). Fiets-tegelpad volgen. Gaat over in geasfalteerde Olympiaweg. Drukke Hoeverweg oversteken. Als u nog naar de Bosmolen, No. 13 wilt fietsen (1,5 km), moet u hier rechtsaf over het fietspad langs de Hoeverweg. Na 1,0 km rechtaf de Kolonel Sneepweg op die naar de Bosmolen voert. In ieder geval moet u weer terugkeren hier bij het sportcentrum. Even links, en 20 m verder rechts (richting Goedeveldsports). Na 100 m rechtsaf houten fietsbruggetje over. Na 140 m aan het eind van het fietspad linksaf. Voor u ligt de Egmondermeer, drooggemalen in 1565. Als u bij de nieuw gebouwde boerderij huisnummer 12 rechts achterom kijkt ziet u de Bosmolen, No. 13 liggen. Ca. 200 m na tuincentrum De Hoef na passeren van een wit bruggetje, ziet u rechts heel in de verte het zwart geteerde Varnebroeker wipmolentje in Heiloo liggen. Einde van de weg linksaf, rood betegeld fietspad op. Linksaf , ringweg Alkmaar (Martin Luther Kingweg) oversteken (verkeerslichten). Na 100 m houdt het fietspad op, maar u moet verder in dezelfde richting over de Aert de Gelderlaan, over de rode fietssuggestiestrook. De Geestmolen, No. 14 doemt voor u op. Staat behoorlijk "verloren" in de in de zestiger jaren gebouwde wijk De Hoef. Als de molen draait kunt u een kijkje nemen. De molen is een van de oudste poldermolens van Noord-Holland, uit de tijd van de drooglegging van de Egmondermeer (1565). Tegenover de molen, aan de andere kant van de Bloemaertlaan ligt het vroegere polderhuis annex molenaarswoning. De molenaar woont hier nog steeds. Tussen molen en polderhuis door reed vroeger de stoomtram van Alkmaar naar Egmond. Vervolg de rode fietssuggestiestrook langs de Van Ostadelaan. Op rotonde rechtdoor. Waar de Van Ostadelaan overgaat in de Nic.Beetskade ligt de Pelmolenbrug, herinnerende aan een pelmolen die hier ooit heeft gestaan. Bergerweg oversteken (verkeerslichten). Nic. Beetskade vervolgen. Op nr. 40 zetelt de Werkgroep Nederlands Molenbestand. U kunt (na telefonische afspraak, 072-5125682) hier het losbladige Nederlandse Molenbestand kopen, waar alle
molens van Nederland instaan, compleet met kleine fotootjes. Of de "Molengids Noord-Holland", een handig zakboekje met alle molens van Noord-Holland erin. Rechtsaf buigen, langs het water van de Houtvaart blijven fietsen. Aan het eind van de Nic. Beetskade moeten degenen die hier begonnen zijn bij de achteruitgang van het station, rechtsaf, langs De Eendracht, No. 15, waarna na 150 m rechts het station is bereikt. Degenen die elders de route zijn begonnen gaan hier rechtdoor, een houten brug over. Rechts ligt molen De Eendracht, No. 15. Vervolg met de vijfde regel van deze routebeschrijving ("Tegenover de ingang van de stadskwekerij...". Meer informatie over de molens uit deze route vindt u in de Molengids NoordHolland. Deze gids kunt u bestellen bij Stichting Uitgeverij Noord-Holland, tel: 075-6476507 of via
[email protected]