Publieksbijsluiter
- 1/7 -
BENAMING Cefazoline Sandoz 1 g poeder voor oplossing voor injectie SAMENSTELLING 1 flacon Cefazoline Sandoz 1 g poeder voor oplossing voor injectie bevat 1.048 mg cefazoline als natriumzout (equivalent met 1.000 mg cefazoline) FARMACEUTISCHE VORMEN EN ANDERE VOORSTELLINGEN Poeder voor oplossing voor injectie (I.V. – I.M.). Cefazoline Sandoz 1 g poeder voor oplossing voor injectie, verpakking met 1 vial - 5 vials (ziekenhuisverpakking) FARMACOTHERAPEUTISCHE GROEP Cefazoline is een semisynthetische cefalosporine (antibioticum) voor parenteraal gebruik. REGISTRATIEHOUDER Sandoz N.V. Telecom Gardens Medialaan 40 B-1800 Vilvoorde
FABRIKANT Sandoz GmbH Biochemiestrasse 10 A-6250 Kundl - Oostenrijk
AANGEWEZEN BIJ Cefazoline is aangewezen bij de volgende infecties veroorzaakt door cefazoline-gevoelige microorganismen: infecties van de onderste luchtwegen (bijv. acute bacteriële exacerbaties van chronische bronchitis, pneumonie) infecties van de urinewegen (acute pyelonefritis) infecties van de huid en de weke delen endocarditis septicemie peri-operatieve profylaxe: de peri-operatieve toediening van cefazoline kan de incidentie van postoperatieve infecties bij gecontamineerde of potentieel gecontamineerde heelkunde verminderen OMSTANDIGHEDEN WAARBIJ GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL MOET WORDEN VERMEDEN Cefazoline is tegenaangewezen bij patiënten met gekende overgevoeligheid voor cefazoline of andere cefalosporines. Bij toediening aan kinderen jonger dan één jaar mag cefazoline niet worden opgelost in een lidocaïne-oplossing. BIJZONDERE VOORZORGEN Voorzichtigheid is geboden bij patiënten met allergische diathese, met bronchiaal astma of hooikoorts. Alvorens cefazoline toe te dienen moeten vroegere overgevoeligheidsreacties met andere bètalactam antibiotica (penicillines en cefalosporines) onderzocht worden. Bij patiënten die een allergische reactie ontwikkelen, moet het geneesmiddel worden stopgezet en dient een gepaste symptomatische behandeling te worden ingesteld. Ook dient rekening te worden gehouden met de mogelijkheid van kruisallergie met andere cefalosporines en van eventuele kruisallergie met penicillines. In geval van gekende overgevoeligheid voor penicilline dient rekening te worden gehouden met de mogelijkheid van kruisallergie met andere bètalactam antibiotica, zoals cefalosporines. Bij patiënten met een verminderde nierfunctie dienen de doses en/of het toedieningsinterval te worden aangepast aan de ernst van de nierinsufficiëntie. -
Publieksbijsluiter
-
-
-
-
-
- 2/7 -
Uitzonderlijk treden bloedstollingsstoornissen op tijdens de behandeling met cefazoline. Risicopatiënten zijn patiënten met risicofactoren die vitamine K-deficiëntie veroorzaken of een invloed hebben op andere stollingsmechanismen (parenterale voeding, voedingstekorten, leveren nierinsufficiëntie, trombopenie). De bloedstolling kan ook verstoord zijn in geval van geassocieerde ziekten (bijv. hemofilie, maag- en duodenumulcus) die bloedingen kunnen veroorzaken of verergeren. Bijgevolg dient de PTT te worden gemonitord bij patiënten met deze ziekten. Indien de PTT verlaagd is, zijn vitamine K-supplementen (10 mg/week) aangewezen. Bij ernstige aanhoudende diarree dient te worden gedacht aan de mogelijkheid van pseudomembraneuze colitis te wijten aan antibiotica. Deze aandoening kan levensbedreigend zijn; daarom moet de behandeling met cefazoline onmiddellijk worden stopgezet en dient een gepaste behandeling te worden ingesteld. Geneesmiddelen die de peristaltiek onderdrukken, zijn tegenaangewezen. Langdurige behandeling met cefazoline kan overgroei van niet-gevoelige kiemen in de hand werken. Daarom moeten de patiënten nauwlettend worden gecontroleerd op mogelijke surinfecties. In geval van een surinfectie dienen passende maatregelen te worden genomen. Bij patiënten met hypertensie of hartfalen dient rekening te worden gehouden met het natriumgehalte van de oplossing (48 mg per 1 g cefazoline). Cefazoline dient niet te worden toegediend aan vroegtijdig geboren en pasgeboren kinderen jonger dan 1 maand omdat geen gegevens beschikbaar zijn en de gebruiksveiligheid niet bewezen is. Sporters moeten eraan denken dat een antidopingstest positief kan zijn, indien cefazoline in lidocaïne is opgelost.
WISSELWERKINGEN MET ANDERE GENEESMIDDELEN EN VOEDING Gelijktijdig gebruik tegenaangewezen Antibiotica Cefazoline mag niet samen met antibiotica met een bacteriostatisch werkingsmechanisme (bijv. tetracyclines, sulfonamiden, erythromycine, chlooramfenicol) worden toegediend, omdat in in vitro tests antagonistische effecten werden waargenomen. Gelijktijdig gebruik niet aanbevolen Probenecid Bij gelijktijdige inname verlaagt probenecid de renale klaring van cefazoline. Voorzorgen Anticoagulantia Cefalosporines kunnen zeer zelden leiden tot bloedstollingsstoornissen. Bij gelijktijdige toediening van orale anticoagulantia of heparine in hoge doses dienen de stollingsparameters te worden gevolgd. Nefrotoxische stoffen Het kan niet worden uitgesloten dat cefazoline de nefrotoxiciteit van antibiotica (bijv. aminoglycosiden, colistine, polymyxine B) en diuretica (bijv. furosemide) verhoogt. Bij gelijktijdig gebruik dient de nierfunctie zorgvuldig te worden gevolgd. Laboratoriumtests Meting van de glucoseconcentraties in de urine met laboratoriumtests die gebaseerd zijn op de oplossing van Benedict, de oplossing van Fehling of Clinitest®-tabletten, kunnen foutpositieve resultaten opleveren. Cefazoline heeft evenwel geen effect op de enzymatische metingen van de glucosurie. Zowel de indirecte als de directe Coombs-test kunnen foutpositieve resultaten opleveren, bijv. bij pasgeborenen van wie de moeder cefalosporines heeft gekregen.
Publieksbijsluiter
- 3/7 -
ZWANGERSCHAP EN BORSTVOEDING Er is onvoldoende ervaring met het gebruik van cefazoline tijdens de zwangerschap; daarom zal cefazoline, vooral gedurende het eerste trimester, enkel door uw arts worden voorgeschreven na een nauwgezette evaluatie van de baten/risico verhouding. Cefazoline gaat doorheen de placenta en wordt in een kleine hoeveelheid in de moedermelk uitgescheiden. Bij zuigelingen die borstvoeding krijgen kan sensitisatie alsook irritatie van de intestinale flora en Candida infectie optreden. In deze gevallen zal borstvoeding worden gestopt tijdens de behandeling. BESTUREN VAN VOERTUIGEN EN GEBRUIK VAN MACHINES Er werden geen effecten op de rijvaardigheid of op het vermogen om machines te bedienen waargenomen. HOE GEBRUIKEN EN HOEVEEL De dosering dient door de arts te worden vastgesteld. Volwassenen De gebruikelijke dosis bij volwassenen is in onderstaande tabel opgenomen: Aard van de infectie Weinig ernstige infecties (veroorzaakt door grampositieve micro-organismen) Onverwikkelde infecties van de urinewegen Matig ernstige tot ernstige infecties (veroorzaakt door gramnegatieve microorganismen) Levensbedreigende infecties
Dosis 500 mg
Toedieningsinterval Elke 8 uur
Totale dagelijkse dosis 1.5 g
1g
Elke 12 uur
2g
1g
Elke 6 tot 8 uur
3-4 g
1-1.5 g
Elke 6 uur
4-6 g
Zelden werden doses tot 12 g toegediend. Bij volwassen patiënten met nierinsufficiëntie dient de dosis als volgt te worden aangepast: Creatinineklaring (ml/min./1,73m²) > 55 35-54 11-34
Serumcreatinine (mg/100 ml) <1,5 1,6-3,0 3,1-4,5
< 10
> 4,6
Totale dagelijkse dosis
Toedieningsinterval
Gebruikelijke dosis Gebruikelijke dosis De helft van de gebruikelijke dosis Een vierde van de gebruikelijke dosis
Onveranderd 12 uur 12 uur 24 uur
Bij hemodialysepatiënten hangt het doseringsschema af van de dialyse omstandigheden. Bij peri-operatief gebruik van cefazoline om infecties te voorkomen hangt de dosis af van het type en de duur van de operatie. De onderstaande doses worden aanbevolen: 30 minuten tot 1 uur vóór de ingreep wordt een aanvangsdosis van 1 tot 2 g IV of IM toegediend.
Publieksbijsluiter
- 4/7 -
Bij langere operaties (2 uur of langer) wordt een tweede dosis van 500 mg tot 1 g IV of IM tijdens de operatie toegediend. De dosis en het tijdstip van toediening hangen af van het type en de duur van de operatie. Postoperatief wordt 500 mg tot 1 g IV of IM om de 6 tot 8 uur gedurende 24 uur toegediend. Als mogelijke infecties zeer gevaarlijk zouden zijn voor de patiënt (bijv. na hartheelkunde of een zware orthopedische ingreep, zoals een totale gewrichtsprothese), wordt aanbevolen de postoperatieve toediening gedurende 24 tot 48 uren voort te zetten. Bejaarden patiënten Bij bejaarde patiënten met een normale nierfunctie moet de dosis niet worden aangepast. Zuigelingen ouder dan één maand en kinderen Een totale dosis van 25-50 mg/kg/dag in drie of vier fracties is doeltreffend bij de meeste lichte tot matige infecties. Bij ernstige infecties mag de totale dosis worden verhoogd tot de maximale aanbevolen dosis van 100 mg/kg/dag. Doseringsinstructies voor kinderen Lichaamsgewicht
4.5 kg 9.0 kg 13.5 kg 18.0 kg 22.5 kg Lichaamsgewicht
4.5 kg 9.0 kg 13.5 kg 18.0 kg 22.5 kg
25 mg/kg dagelijks in 3 toedieningen Toedieningsinterval Op te trekken van ongeveer 8 uur volume van een concentratie à 125 mg/ml 40 mg 0.3 ml 75 mg 0.6 ml 115 mg 0.9 ml 150 mg 1.2 ml 190 mg 1.5 ml
25 mg/kg dagelijks in 4 toedieningen Toedieningsinterval Op te trekken van ongeveer 6 uur volume van een concentratie à 125 mg/ml 30 mg 0.25 ml 55 mg 0.45 ml 85 mg 0.7 ml 115 mg 0.9 ml 140 mg 1.1 ml
50 mg/kg dagelijks in 3 toedieningen Toedieningsinterval Op te trekken van ongeveer 8 uur volume van een concentratie à 225 mg/ml 75 mg 0.35 ml 150 mg 0.7 ml 225 mg 1.0 ml 300 mg 1.35 ml 375 mg 1.7 ml
50 mg/kg dagelijks in 4 toedieningen Toedieningsinterval Op te trekken van ongeveer 6 uur volume van een concentratie à 225 mg/ml 55 mg 0.25 ml 110 mg 0.5 ml 170 mg 0.75 ml 225 mg 1.0 ml 280 mg 1.25 ml
Pasgeborenen en zuigelingen jonger dan één maand De gebruiksveiligheid bij zuigelingen jonger dan één maand is niet bewezen (zie rubriek 4.4). Kinderen met nierinsufficiëntie Creatinineklaring (ml/min/1.73m²) > 50 25-50 10-25 <10
Dosis cefazoline (mg/kg)
Toedieningsinterval
7 (tot 500 mg/dosis) 7 7 7
6 tot 8 uur 12 uur 24 tot 36 uur 48 tot 72 uur
Publieksbijsluiter
- 5/7 -
Bij kinderen die worden behandeld met hemodialyse, wordt de behandeling aangevat met een dosis van 7 mg/kg lichaamsgewicht. Daar de serumconcentraties van cefazoline tijdens de dialyse met 35 tot 65% dalen, wordt tussen de dialysesessies (dialyse-interval = 72 uur) een dosis van 3-4 mg/kg lichaamsgewicht toegediend. Duur van de behandeling De duur van de behandeling hangt af van het verloop van de ziekte. Conform de algemene principes van de antibiotherapie dient de behandeling met cefazoline te worden voortgezet tot de koorts minstens 2 of 3 dagen verdwenen is of tot bewezen is dat de oorzakelijke kiem uitgeroeid is. TOEDIENINGSWIJZE EN TOEDIENINGSWEG De gebruiksklare oplossing wordt diep intramusculair of intraveneus toegediend. Intramusculaire toediening Intramusculaire doses (max. 1 g) dienen in een grote spiermassa te worden geïnjecteerd. De intramusculaire toediening dient enkel voor onverwikkelde infecties te worden gebruikt. Bereid de oplossing door 4 ml oplossing van 0.9% natriumchloride of een oplossing van 0.5% lidocaïne toe te voegen aan de flacon met 1 g poeder. Intraveneuze toediening De oplossingen voor IV injectie of infusie worden bereid door de droge substantie op te lossen met aqua pro injectione of een oplossing van 0,9 % natriumchloride. Minstens 4 ml verdunningsmiddel per gram droge substantie gebruiken. Voor het bereiden van oplossingen voor IV infusie de infuusfles vullen met 50-100 ml 0,9% natriumchloride, de droge stof laten oplossen en traag infunderen. Intermitterende intraveneuze infusies Hogere dagdoses (4 tot 6 g in 2 of 3 toedieningen) worden met een IV infuus (in 20 tot 30 minuten) toegediend. Cefazoline mag samen met andere IV vloeistoffen worden toegediend aan de patiënt of in een afzonderlijke tweede IV flacon. Rechtstreekse intraveneuze injectie Doses tot 1 g cefazoline kunnen traag intraveneus worden geïnjecteerd (3-5 min.) rechtstreeks in een ader of via een slang. Oplossingen van cefazoline in lidocaïne dienen niet intraveneus te worden toegediend. Enkel vers bereide, heldere en kleurloze oplossingen gebruiken. Slechts één dosis optrekken. Cefazoline is onverenigbaar met amikacinedisulfaat, natriumamobarbital, ascorbinezuur, bleomycinesulfaat, calciumglucoheptonaat, calciumgluconaat, cimetidine hydrochloride, colistinemethaan natriumsulfaat, erythromycine glucoheptonaat, kanamycinesulfaat, oxytetracycline hydrochloride, natriumpentobarbital, polymyxine B sulfaat, tetracycline hydrochloride. MAATREGELEN BIJ GEBRUIK VAN TE GROTE HOEVEELHEDEN Overdosering kan pijn, ontstekingsreacties en flebitis op de plaats van injectie veroorzaken. Bij parenterale toediening in zeer hoge doses kunnen cefalosporines vertigo, paresthesieën en hoofdpijn veroorzaken. Vooral bij patiënten met nierlijden kan een overdosering van cefalosporines convulsies induceren. Een overdosering kan gepaard gaan met de volgende afwijkingen van de laboratoriumproeven: stijging van het creatininegehalte, het ureumgehalte, de leverenzymen en bilirubine; positieve Coombs-test; trombocytose en trombopenie, eosinofilie, leukopenie en daling van de PTT.
Publieksbijsluiter
- 6/7 -
In geval van convulsies dient het geneesmiddel onmiddellijk te worden stopgezet. Anti-epileptica kunnen aangewezen zijn. De vitale lichaamsfuncties en de pertinente laboratoriumparameters dienen nauwlettend te worden gevolgd. In geval van een ernstige overdosering waarbij de patiënt niet reageert op andere behandelingen, kan een hemodialyse in combinatie met hemoperfusie van nut zijn, hoewel het bewijs daarvan niet is geleverd. Peritoneale dialyse is ondoeltreffend. ONGEWENSTE EFFECTEN Overgevoeligheidsreacties Af en toe werden de volgende reacties op cefazoline waargenomen: huidreacties met en zonder jeuk zoals lokaal of veralgemeend exantheem, erytheem, erythema exsudativum multiforme, urticaria, reversibele lokale permeabiliteit van de bloedvaten, de slijmvliezen of de gewrichten (angioneurotisch oedeem), medicamenteuze koorts en interstitiële pneumonie of pneumonitis. In zeldzame gevallen werden ernstige huidreacties met levensbedreigende algemene reacties (bijv. syndroom van Lyell en syndroom van Stevens-Johnson) beschreven in correlatie met een behandeling met cefazoline. Ernstige acute allergische reacties zijn mogelijk. Deze kunnen zijn: oedeem in het gelaat, gezwollen tong, zwelling van de larynx met vernauwing van de luchtwegen, versnelde hartfrequentie, kortademigheid, bloeddrukdaling en anafylactische shock. Soms moeten deze reacties onmiddellijk intensief worden behandeld. Bloed, bloedstolling, bloedcellen Tijdens de behandeling met cefazoline werden af en toe gevallen van leukocytose, granulocytose, monocytose, lymfopenie, basofilie, eosinofilie, granulocytopenie, neutropenie, leukopenie en trombopenie waargenomen. Deze effecten zijn zeldzaam en reversibel. Met sommige cefalosporines werden zelden een daling van het hemoglobinegehalte en/of hematocriet, anemie en agranulocytose gerapporteerd. Ook aplastische anemie, pancytopenie en hemolytische anemie werden zelden gerapporteerd met deze cefalosporines. Onder behandeling met cefazoline werden zeer zelden stoornissen van de bloedstolling, met als gevolg daarvan bloedingen, waargenomen. Risicopatiënten zijn patiënten met een tekort aan vitamine K of andere factoren die stollingsstoornissen kunnen veroorzaken (kunstmatige voeding, onvoldoende voeding, gestoorde lever- en nierfunctie, trombopenie), en patiënten met ziekten die bloedingen veroorzaken of verergeren (bijv. hemofilie, maag- en duodenumulcera). Lever In zeldzame gevallen stijgen de serumconcentraties van SGOT, SGPT, gamma-GT, bilirubine en/of LDH en alkalische fosfatase tijdelijk. Er werden zeldzame gevallen van voorbijgaande hepatitis en cholestatische icterus gerapporteerd. Maagdarmkanaal Occasionele gastro-intestinale symptomen bij behandeling met cefazoline zijn verminderde eetlust, diarree, nausea en braken. Deze symptomen zijn meestal weinig uitgesproken en verdwijnen vaak tijdens of na de behandeling. In geval van ernstige en aanhoudende diarree tijdens of na behandeling met cefazoline dient een arts te worden geraadpleegd; de diarree zou immers een symptoom kunnen zijn van een ernstige ziekte (pseudomembraneuze colitis) die dadelijk moet worden behandeld. De patiënt mag zelf geen geneesmiddelen nemen die de peristaltiek onderdrukken. Langdurig gebruik van een cefalosporine kan leiden tot overgroei van niet-gevoelige kiemen, vooral Enterobacter, Citrobacter, Pseudomonas, enterokokken en Candida. Nieren
Publieksbijsluiter
- 7/7 -
Af en toe kunnen een tijdelijke stijging van de serumconcentratie van ureum en creatinine en nierinsufficiëntie optreden. Nefrotoxiciteit werd waargenomen, meestal bij patiënten die nog andere potentieel nefrotoxische geneesmiddelen namen. Zenuwstelsel Effecten op het zenuwstelsel die zijn opgetreden na orale, IM of IV toediening van cefalosporines, zijn duizeligheid, malaise, vermoeidheid, nachtmerries en vertigo. Ook hyperactiviteit, zenuwachtigheid of angst, slapeloosheid, slaperigheid, zwakte, warmte-opwellingen, gestoord kleurenzicht en verwardheid werden gerapporteerd tijdens behandeling met bepaalde cefalosporines, hoewel nog geen oorzakelijk verband tussen beide werd aangetoond. Er zijn gevallen gekend van epileptogene activiteit van cefalosporines en van door cefazoline geïnduceerde encefalopathie met veralgemeende convulsies, vooral bij patiënten met nierinsufficiëntie. Er werd een geval van aseptische meningitis in associatie met cefalexine, cefazoline en ceftazidime beschreven. Andere bijwerkingen Er werden gevallen van flebitis op de plaats van de IV injectie gerapporteerd. Andere bijwerkingen die onder behandeling met cefalosporines werden beschreven, zijn pijn op de borst, pleura-uitstorting, dyspnoe of respiratoire distress, hoesten, rhinitis, stijging of daling van de bloedglucoseconcentratie, genitale en anale jeuk, genitale candidiasis, vaginitis, tromboflebitis, pijn bij intramusculaire toediening. Een foto recall-achtig fenomeen werd beschreven. BEWARING Bewaren beneden 25°C in de originele verpakking. Op deze wijze bewaard is Cefazoline Sandoz houdbaar tot de op de verpakking aangegeven datum. Deze datum (maand-jaar) staat vermeld achter de aanduiding "niet te gebruiken na:" of "Ex.:". De gereconstitueerde oplossing is 24 uur houdbaar, bewaard beneden 25°C en beschermd tegen licht. LAATSTE BIJWERKING VAN DE BIJSLUITER : December 2003