6 Oversight op het betalings- en effectenverkeer

Oversight op het betalings- en effectenverkeer

6 Oversight op het betalings- en effectenverkeer

6.1

Inleiding Oversight is een vorm van toezicht gericht op het bevorderen van de veiligheid en efficiëntie van betalings- en effectenafwikkelsystemen. Dit geschiedt door deze systemen te monitoren en aan de hand van (inter)nationale standaarden te beoordelen op veiligheid en efficiëntie en, waar nodig, veranderingen af te dwingen. Oversight is een gebruikelijke centrale-banktaak. Iedere centrale bank dient de doelstellingen en werkwijze van het oversight publiek te maken ter bevordering van de transparantie. Dit is in 2005 afgesproken in g10-verband (zie rapport ‘Central bank oversight of payment and settlement systems’ van de bis).

Tabel 6.1 - Oversight-objecten met betrokkenheid van DNB Systeem

Lead overseer en/of toezichthouder

Andere overseers of toezichthouders

Topgiraal betalingsverkeer TOP

DNB

TARGET2.NL

DNB

TARGET2

ECB

ESCB

CLS

Federal Reserve

G10-centrale banken en overige centrale banken van uitgifte van een valuta in CLS

SWIFT

Nationale Bank van België

G10-centrale banken

ECC

BaFin

Bundesbank, AFM, DNB

EMCF

AFM/DNB

Euroclear Nederland

AFM/DNB

Euroclear SA

Nationale Bank van België en CBFA

Effectenverkeer

AFM, DNB en toezichthouders uit Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk

LCH.Clearnet Group Ltd

Commission Bancaire

AFM, DNB en toezichthouders uit België,

LCH.Clearnet SA

Roulerend voorzitterschap toezichthouders

Overige toezichthouders uit België, Frankrijk,

Euronextlanden

Nederland en Portugal

Frankrijk, Portugal en het Verenigd Koninkrijk

Retail betalingsverkeer Acceptgiro, Chipknip, iDEAL,

DNB

Incasso, PIN Equens

DNB

Telegiro Nieuwe Stijl

DNB

UPSS

DNB

105

dnb / Jaarverslag 2007


dnb houdt oversight op zowel betaalsystemen als op betaalproducten. dnb houdt op basis van een convenant gezamenlijk met de afm toezicht op effectenafwikkelsystemen. Tabel 6.1 biedt een overzicht van alle oversightarrangementen waarbij dnb is betrokken. Afwikkelsystemen zijn onder te verdelen in systeemkritische betaal- en effectenafwikkelsystemen en overige systemen/producten. Indien systeemkritische systemen niet goed zijn ontworpen, niet goed functioneren of onzorgvuldig worden beheerd, kan systeemrisico ontstaan. Dit is het risico dat indien een deelnemer aan een afwikkelsysteem niet aan zijn verplichtingen kan voldoen, daardoor ook andere deelnemers of financiële ondernemingen buiten het afwikkelsysteem hun verplichtingen niet meer kunnen nakomen. Als gevolg daarvan kan een kettingreactie ontstaan van elkaar opvolgende financiële problemen, waardoor de financiële stabiliteit in gevaar komt. Dit domino-effect kan vervolgens negatieve gevolgen hebben voor de financiële markten en voor de bredere economische ontwikkeling. Ook in de categorie overige systemen/producten kunnen zich risico’s voordoen. Een voorbeeld is fraude met elektronische betaalmiddelen, zoals het kopiëren van bankpassen of cyberaanvallen op voorzieningen voor internetbankieren. In dergelijke gevallen is geen sprake van systeemrisico, maar wel kan de goede werking van het betalingsverkeer in gevaar komen. Slecht functioneren van een betaalproduct kan immers belangrijke negatieve economische gevolgen hebben en ten koste gaan van het vertrouwen van het publiek in het betalingsverkeer en de munteenheid in algemene zin. Oversightstandaarden dnb toetst de onder oversight staande instellingen aan verschillende standaarden. De betaalsystemen van het hoogwaardige betalingsverkeer moeten voldoen aan de ‘Core Principles for Systemically Important Payment Systems’ (cp). Figuur 6.1 - Rollenmodel Retailbetalingsverkeer

Juridisch eigenaar betaalproduct

Issuing instelling

Clearing instelling

Payment Service Provider

Klant Consument

Issuing processor

Clearing processor

Acquiring processor

Settlement processor

Network processor

Settlement instelling

106

Acquiring instelling


Klant Winkelier/ acceptant


Voor systemen voor effectenclearing, waaronder centrale tegenpartijen, gelden de ‘Recommendations for Central Counterparties’ (rccp). Toetsing van systemen voor effectensettlement geschiedt aan de hand van de ‘Recommendations for Securities Settlement Systems’ (rsss). De voornoemde standaarden zijn internationaal overeengekomen en ontwikkeld door het Committee on Payment and Settlement Systems (cpss) en de International Organization for Securities Commissions (iosco). Voor het oversight op betaalproducten bestaan nog geen algemene, internationale standaarden en methoden. Daarom heeft dnb in 2006 haar eigen Aanbevelingen voor Betaalproducten opgesteld.

Opkomst niet-banken in het betalingsverkeer

Introductie rollenmodel oversight op retailbetalingsverkeer

Betalings- en effectenverkeer voldoet in hoge mate

De standaarden die voor het oversight op het retailbetalingsverkeer worden gebruikt zijn vrijwel uitsluitend gericht op de systemen en producten zelf en niet zozeer op de verschillende partijen die binnen het betalingsverkeer een rol spelen. De kwaliteit en continuïteit van de dienstverlening van deze partijen zijn echter van invloed op de goede werking van het betalingsverkeer. Vanwege de recente opkomst van niet-banken in het betalingsverkeer en de daarmee samenhangende specialisatie van de diverse functies heeft dnb eind 2006 besloten deze functies in het oversight te betrekken. Daartoe hanteert dnb een rollenmodel (zie figuur 6.1, waarin de belangrijkste rollen in het retailbetalingsverkeer zijn weergegeven). In internationaal verband wordt de combinatie van de rollen en systemen gericht op een betaalproduct als ‘scheme’ aangeduid. Binnen een scheme is de juridisch eigenaar van het betaalproduct verantwoordelijk voor het functioneren daarvan. De juridisch eigenaar richt zich op de rollen in het scheme, stelt standaarden op waaraan de betrokken partijen moeten voldoen, kan de toetreding tot het scheme reguleren door licentieverlening en ziet toe op het functioneren van het scheme. Het oversight dat dnb houdt op betaalproducten grijpt daarom aan bij de juridisch eigenaar. Indien nodig kunnen echter ook afzonderlijke rollen expliciet in het oversight worden meegenomen. Resultaten van het uitgevoerde oversight De hoofdconclusie van het in 2007 uitgevoerde oversight is dat de mate van compliance over het algemeen van een voldoende niveau is. In de tabellen 6.3, 6.4 en 6.5 is voor de drie onderscheiden domeinen topgiraal betalingsverkeer, effectenverkeer en retailbetalingsverkeer een overzicht opgenomen voor de stand 2007 waarin de mate van compliance is gescoord aan de hand van de voor oversight gebruikelijke systematiek (zie tabel 6.2). Het oordeel is, in vergelijking met dat van 2006, op enkele onderdelen positiever en op geen enkel onderdeel

Tabel 6.2 - Kwalificaties oversight-standaarden

Kwalificatie Voldoet

Afkorting

V

Voldoet grotendeels

VG

Voldoet deels

VD

Voldoet niet

VN

Niet van toepassing

NVT

Betekenis van de kwalificatie aan alle eisen wordt voldaan er zijn kleine tekortkomingen met een beperkte invloed op de veiligheid en efficiëntie van het systeem ernstige tekortkomingen waarvoor op korte termijn maatregelen worden doorgevoerd ernstige tekortkomingen waarvoor niet gepland is om op korte termijn maatregelen te nemen

107


De desbetreffende standaard is niet van toepassing


negatiever. Desondanks zijn er aandachtspunten, die hieronder per betalings- of effectenafwikkelsysteem of product zijn opgenomen. Bij de meeste aandachtspunten wordt kort uiteengezet waarom een systeem of product niet volledig voldoet aan de standaarden. 6.2

Toetsingsresultaten topgiraal betalingsverkeer 6.2.1 Betalingssysteem top voor interbancaire betalingen Het betalingsverkeer tussen financiële instellingen werd tot 18 februari 2008 in Nederland afgewikkeld in het betalingssysteem top van dnb. top maakte onderdeel uit van het Trans-European Automated Real-time Gross settlement Express Transfer system (target), het netwerk van betalingssystemen van de Europese nationale centrale banken (ncb’s) en de Europese Centrale Bank (ecb). Wekelijks verwerkte top betalingen ter waarde van gemiddeld bijna eur 490 miljard. Systemen voor het topgiraal betalingsverkeer dienen te voldoen aan hoge eisen ten aanzien van veiligheid, efficiëntie en betrouwbaarheid. Uit het toezicht blijkt dat de in het vorige jaarverslag gemelde onderhanden aanvullende werkzaamheden ter verdere verbetering van het business continuity management binnen dnb nog niet ver genoeg zijn gevorderd om het oordeel uit 2006 aan te passen. In 2006 voldeed top grotendeels aan cp vii (operationele betrouwbaarheid). Voor alle andere cp is geoordeeld dat top eind 2007 nog steeds voldoet. cp v (multilaterale ‘netting’-systemen) is niet van toepassing omdat top de betalingen bruto in ‘real-time’ afwikkelt.

TOP voldoet nagenoeg aan alle standaarden

6.2.2 target2 Op 19 november 2007 is target2 operationeel geworden. Op die datum migreerde de eerste groep landen, met onder andere Duitsland, Oostenrijk en Luxemburg, naar target2. Nederland zit in groep 2, samen met bijvoorbeeld Frankrijk en België, die per 18 februari 2008 is overgegaan. target2 is de opvolger van target en is in technisch opzicht geen netwerk van nationale betaalsystemen meer maar één platform (software/hardware) waarvan alle eurolanden gebruik zullen maken. Omdat nog niet alle wet- en regelgeving met betrekking

Tabel 6.3 - Samenvattend overzicht oversight topgiraal betalingsverkeer V

VG

Voldoet

Voldoet grotendeels

VD

VN

Voldoet deels

Voldoet niet

nr

Core Principle

1

Juridische basis

V

2

Inzicht in financiële risico’s

V

3

Beheersing van financiële risico’s

V

4

Snelle finale afwikkeling

5

Multilaterale netting systemen

6

Afwikkelingsactivum

7

Operationele betrouwbaarheid

8

Efficiëntie

V

9

Toegang

V

10

Governance

V

108


TOP

V NVT V VG

NVT

Niet van toepassing


Gedeeltelijke oversighttoetsing TARGET2

6.3

tot target2 Europees is geharmoniseerd, bestaat target2 juridisch gezien uit decentrale componenten, zoals in Nederland target2.nl. target2 is in het derde kwartaal van 2007 in Stelselverband getoetst aan de cp. Omdat veel documentatie ten tijde van deze toetsing nog niet definitief was gemaakt, heeft deze toetsing alleen geleid tot het signaleren van tekortkomingen. Deze tekortkomingen stonden het in gebruik nemen van target2 niet in de weg en zullen worden opgelost op basis van een actielijst, die in overeenstemming met de oversightfunctie van het Eurosysteem is opgesteld door de target2 operators. target2 kan pas volledig worden beoordeeld eind 2008, nadat enige operationele ervaring met het systeem is opgedaan. Toetsingsresultaten effectenverkeer 6.3.1 lch.Clearnet sa lch.Clearnet sa (Clearnet) is de centrale tegenpartij voor transacties verricht op de effecten- en derivatenbeurzen van Euronext. Ook treedt ze op als centrale tegenpartij voor buitenbeurstransacties in obligaties, repo’s en energiecontracten. Als centrale tegenpartij garandeert lch.Clearnet sa de afwikkeling van een effectentransactie aan zowel de kopende als verkopende partij en berekent wat deelnemers aan het afwikkelsysteem aan elkaar verschuldigd zijn (dit rekenproces wordt ‘clearing’ genoemd). lch.Clearnet sa is in 2005 getoetst aan de 15 rccp. De toetsing is uitgevoerd door een deel van de toezichthouders, bestaande uit vertegenwoordigers van de Banque de France, de Commission Bancaire, het Comité des Etablissements de

Tabel 6.4 - Samenvattend overzicht oversight effectenverkeer V

Voldoet

VG

Voldoet grotendeels

VD

VN

Voldoet deels

NVT

Voldoet niet

nr

Recommendation CCP

Clearnet

1

Juridische basis

V

2

Deelnamevereisten

V

3

Berekening van kredietrisico’s

4

Niet van toepassing

nr

Recommendation SSS

V

1

Juridische basis

V

V

2

Transactiebevestiging

V

V

V

3

Settlementtijdstip

Marginvereisten

V

V

4

CCP

NV T

5

Financiële buffers

V

VG

5

Uitlenen van effecten

NV T

6

Faillisementsprocedures

V

V

6

Dematerialisatie

7

Bewaargevingsrisico’s

V

VG

7

DVP

8


VD

VD

8

Finaliteit

9

Afwikkelingsactivum

V

VN

9

Kredietrisico’s

10

Fysieke leveringen

V

VG

10

Afwikkelingsactivum

V

11

Links tussen CCP’s

V

NVT

11


V

12

Efficiëntie

V

V

12

Eigendomsbescherming

V

13

Governance

V

VN

13

Governance

14

Transparantie

V

V

14

Toegang

15

Regelgeving en oversight

V

V

15

Efficiëntie

V

16

Communicatiestandaarden

V

17

Transparantie

18

Regelgeving en oversight

19

Links tussen CSD’s

109


EMCF

ENL

V

V VD VG NV T

V VD

V VG V


LCH.Clearnet SA voldoet aan vrijwel alle aanbevelingen

Crédit et des Entreprises d’Investissement, dnb en de afm. Daarnaast hebben de betrokken autoriteiten het rapport aangevuld met bevindingen voortkomend uit hun eigen nationale taken. lch.Clearnet sa voldoet aan 14 van de 15 aanbevelingen. lch.Clearnet sa heeft in 2007 op aangeven van de toezichthouders haar risicobeheersing uitgebreid met de introductie van een intraday margin call op de derivatenmarkt, zodat nu ook wordt voldaan aan rccp 3. lch.Clearnet sa voldoet deels aan de aanbeveling inzake operationele betrouwbaarheid. lch.Clearnet sa heeft in 2006 en 2007 op advies van de toezichthouders verbeteringen doorgevoerd in haar risicomanagement en operationele systemen. De tekortkomingen die de toezichthouders in 2005 hebben geconstateerd zijn daarmee voor het grootste gedeelte opgeheven. 6.3.2 European Multilateral Clearing Facility nv European Multilateral Clearing Facility nv (emcf) is de centrale tegenpartij voor transacties afgesloten op Chi-X Europe Limited, een Multilateral Trading Facility opgericht door het Britse Instinet Europe Limited. emcf biedt de centrale tegenpartijfunctie aan voor de clearing van Nederlandse, Britse, Duitse, Franse en Zwitserse aandelen. emcf is een dochter van Fortis Bank Nederland (Holding) nv en van Fortis Bank Global Clearing nv en is per 30 maart 2007 actief geworden. Het aantal transacties dat via emcf wordt gecleard is sterk toegenomen sinds de start. In januari 2008 bedroeg het gemiddeld aantal transacties per dag ruim 155.000, ter waarde van bijna eur 2 miljard. In sommige grote aandelenfondsen heeft Chi-X met emcf regelmatig een marktaandeel van 10% of meer, gemeten aan de totale omzet van Chi-X en de thuismarkt bij elkaar.

Nieuw initiatief van EMCF voldoet aan acht van de veertien aanbevelingen

De systeemtoezichthouders van dnb en afm hebben gezamenlijk een initiële toetsing uitgevoerd, waarbij emcf is beoordeeld aan de hand van de 15 rccp. Gezien de vele wijzigingen die emcf in de loop van 2007 heeft doorgevoerd, is emcf in de eerste twee maanden van 2008 opnieuw getoetst. Daaruit blijkt dat emcf aan acht van de veertien standaarden voldoet. rccp 11 is niet van toepassing. emcf voldoet grotendeels aan de eisen die aan financiële middelen (rccp 5) worden gesteld en aan de eisen die aan de custody activiteiten (rccp 7) en settlement activiteiten (rccp 10) worden gesteld. emcf voldoet deels aan de eisen die gesteld worden aan operationele betrouwbaarheid (rccp 8). emcf voldoet niet aan de eisen die gesteld worden aan de structuur van de geldzijde van de settelement (rccp 9). Fortis Bank Nederland is de settlement en paying agent voor emcf, met een rekening in de relevante centrale banken en csd’s. emcf is afhankelijk van deze dienstverlening door Fortis Bank Nederland, omdat het ontbreken van een wettelijk kader voor ccp’s in Nederland een directe toegang van emcf bemoeilijkt. De bestaande financiële infrastructuur is nog niet voldoende ingericht op nieuwe marktinitiatieven als die van emcf. Daarnaast voldoet emcf niet aan de eisen die aan governance (rccp 13) worden gesteld. De oorzaak hiervoor ligt grotendeels in de afhankelijkheid van emcf ten opzichte van Fortis Bank Nederland (Holding) nv en Fortis Bank Global Clearing nv. De gezamenlijke toezichthouders zijn tot het standpunt gekomen dat er ondanks deze scores geen reden is om van emcf en/of haar aandeelhouders te eisen de activiteiten te staken. De volumes die door de systemen van emcf gaan nemen toe, maar vormen geen bedreiging voor de financiële stabiliteit. emcf voert verbeteringen door en is gericht op het voldoen aan de rccp. Zo heeft emcf plannen liggen om haar settlementstructuur, het clearing fonds en haar onderpandbeheer op afzienbare termijn aanzienlijk te wijzigen.

110



6.3.3 Euroclear

Euroclear Nederland voldoet aan het merendeel van de aanbevelingen

6.4

Euroclear Nederland (enl) is de handelsnaam van het Nederlands Centraal Instituut voor Giraal Effectenverkeer bv, het centrale effectenbewaarbedrijf (Central Securities Depository) in Nederland. Euroclear Nederland biedt settlement-, bewaar- en administratiediensten aan voor de bij haar aangesloten instellingen (banken en beleggingsondernemingen). Euroclear Nederland verevent de betalings- en leveringsverplichtingen die voortvloeien uit beurstransacties die op Euronext Amsterdam worden gesloten en uit buitenbeurstransacties. Dit proces wordt ‘settlement’ genoemd. In 2007 heeft dnb het disclosure framework van Euroclear Nederland als uitgangspunt genomen voor een marginale toetsing van het afwikkelsysteem van Euroclear Nederland aan de rsss. Euroclear Nederland voldoet aan twaalf van de negentien aanbevelingen. Drie aanbevelingen zijn niet van toepassing. Euroclear Nederland voldoet grotendeels aan de aanbeveling inzake finaliteit (rsss 8) en regelgeving en oversight (rsss 18) en deels aan de standaarden inzake dvp (rsss 7) en toegang (rsss 14). Er is geen volledige toetsing uitgevoerd omdat alle majeure wijzigingen van het systeem vooraf worden goedgekeurd door dnb en afm ingevolge het toezichtarrangement dat geldt voor Euroclear Nederland, waardoor min of meer voortdurend een ‘status’ van het systeem bekend is. De tweede reden is dat het huidige technische platform vervangen zal worden door eses (Euroclear Settlement voor Euronext-zone Securities), een systeem dat tevens zal worden gebruikt in België en Frankrijk. Het voorlopige oordeel inzake eses, opgesteld in 2007, zal door dnb en afm worden gebruikt voor de initiële toetsing van eses, die in 2008 wordt afgerond. Toetsingsresultaten retailbetalingsverkeer 6.4.1 Equens Equens verwerkt financiële transacties die zijn gedaan met de meest uiteenlopende betaalproducten. De dienstverlening omvat het hele spectrum van girale en cards-gerelateerde transactieverwerking, clearing en settlement. Met een jaarlijks volume van 7,3 miljard transacties heeft Equens binnen het eurogebied een marktaandeel van meer dan 15%. De transacties worden voor de Nederlandse markt verwerkt door het Clearing en Settlement Systeem (css) en voor de Duitse

Tabel 6.5 - Samenvattend overzicht oversight retailbetalingsverkeer V

Voldoet

VG

Voldoet grotendeels

nr

Core Principle

1

Juridische basis

2 3 4

Snelle finale afwikkeling

5

Multilaterale netting systemen

6

VD

VN

Voldoet deels

Voldoet niet

NVT

Niet van toepassing

Equens

nr

Aanbeveling

VG

1

Juridische structuur

V

Inzicht in financiële risico’s

V

2

Solide financiële positie

V

V

Beheersing van financiële risico’s

V

3

Uitbesteding

V

NVT

iDEAL

TNS

VG

V

4

Wet- en regelgeving

V

NVT

NVT

5

Productvoorwaarden

VG

VG

Afwikkelingsactivum

V

6

Risicoverdeling

VG

VG

7


V

7

Risicoanalyse

VG

V

8

Efficiëntie

V

8

Bijstelling risicoanalyse

VG

NVT

9

Toegang

V

9

Beveiliging en continuïteit

VG

V

10 Governance

V

10 Integriteit en governance

VG

VG

111



Equens voldoet aan vrijwel alle standaarden

markt door het systeem zvs. In 2007 heeft Equens de voorbereidingen getroffen om haar infrastructuur en systemen gereed te maken voor de verwerking van sepa-transacties. Equens Nederland bv is eigenaar en beheerder van het css. Via het css stelt Equens periodiek, na verwerking van alle betaaltransacties, de bedragen vast die banken namens de rekeninghouders (de klanten zoals consument of winkelier) aan elkaar zijn verschuldigd. De totalen worden doorgegeven aan dnb, waar alle in Nederland gevestigde banken een rekening hebben in het target2-systeem. dnb is gemachtigd om deze rekeningen te debiteren en te crediteren en daarmee de betalingen af te wikkelen. Daarna informeren de banken hun eigen rekeninghouders over hun banksaldo, op basis van de verwerkingsinformatie die zij van Equens ontvangen. dnb heeft in 2007 het systeem css van Equens opnieuw beoordeeld en handhaaft de conclusie dat het css aan acht van de tien gestelde standaarden (cp’s) volledig voldoet. Het css voldoet grotendeels aan cp i (juridische basis), maar niet volledig omdat het css voor een aantal, relatief kleine, buitenlandse deelnemers niet beschikt over een zogenoemde ‘country opinion’. In een country opinion wordt beschreven of, en zo ja in hoeverre, het recht in het vestigingsland van de deelnemer in conflict is met het recht in Nederland en de regels van het systeem. Gezien het beperkte risico vindt Equens dat deze country opinion onvoldoende toegevoegde waarde heeft. cp v (multilaterale netting) is niet van toepassing, omdat het css hybride van karakter is vanwege de hoogfrequente mate van afwikkelen. Dit betekent dat css kenmerken heeft van zowel een real-time bruto systeem als een multilateraal nettingsysteem. 6.4.2 ideal

iDEAL voldoet geheel aan vier van de aanbevelingen, grotendeels aan de overige zes

ideal is een betaalproduct voor het doen van directe betalingen op internet via internetbankieren. Als juridisch eigenaar (zie figuur 6.1, rollenmodel) van ideal fungeert Currence ideal. Vanwege het belang van betaalproducten in het Nederlandse retailbetalingsverkeer en de rol van Currence als juridisch eigenaar van het betaalproduct ideal houdt dnb hierop oversight. In 2007 is de initiële toetsing uitgevoerd op basis van het met Currence overeengekomen oversightkader, waarin onder meer informatie is opgenomen over de wijze van uitvoering van dit oversight en de gestelde eisen. Eind 2006 is ideal door de banken die het hebben ontwikkeld (abn amro Bank, ing Bank en Rabobank Nederland), overgedragen aan Currence. Voor het kunnen verrichten van betalingen met ideal is vereist dat de betaler gebruik maakt van een internetbankierproduct van een aangesloten bank. Deze bank moet de betaalstandaard ideal ondersteunen, en in deze zin is ideal gepositioneerd als een van de interbancaire betaalproducten. De toetsing heeft uitgewezen dat de mate waarin ideal voldoet aan de gestelde normen over het algemeen bevredigend wordt geacht. Dit kan als positief worden aangemerkt daar Currence haar rol als eigenaar van ideal nog maar sinds kort (eind 2006) kan uitoefenen. ideal voldoet geheel aan vier van de overeengekomen normen. Deze normen hebben onder meer betrekking op de organisatie, het functioneren hiervan en op de bestuursstructuur. ideal voldoet grotendeels aan de overige zes normen. De gesignaleerde tekortkomingen hebben veelal betrekking op het nog ontbreken van een beperkt aantal bepalingen in de voorwaarden die Currence aan haar licentiehouders stelt. In de relatie tussen licentiehouders en hun klanten wordt hierin overigens al wel voorzien, maar dit is tot nu toe nog niet geformaliseerd in de regelgeving van Currence. Currence heeft aangegeven dat de verbeterpunten zullen worden overgenomen.

112



6.4.3 Telegiro Nieuwe Stijl

Onduidelijkheid over eigenaarschap TNS

Telegiro Nieuwe Stijl (tns) is in juni 2007 in gebruik genomen. tns is gebaseerd op een standaard met afgesproken gedragsregels en is in feite een specifieke variant van de gewone overboekingsopdracht waarbij met name de tijdlijnen voor verwerking en afwikkeling anders zijn. Daarbij is op interbancair niveau een aantal algemene kenmerken vastgesteld waaraan elke spoedopdracht die tussen deelnemende banken wordt uitgewisseld moet voldoen. Dit betekent dat deelnemende banken elk hun eigen spoedopdracht kunnen definiëren waarbij tenminste de algemene kenmerken moeten terugkomen maar waarbij daarnaast vrijheid bestaat om de opdracht zelf in te richten. Sterk vereenvoudigd weergegeven verloopt het proces als volgt: een verzoek van een klant om een spoedbetaling uit te voeren wordt door zijn bank verwerkt tot een spoedopdracht die wordt aangeboden aan een betaalsysteem. Bij de start van tns kon gekozen worden uit top van dnb of euro1 van eba. Sinds de vervanging van top is dit target2. In het betaalsysteem vindt de betaling tussen de bank van de betalende klant en de bank van de ontvangende klant plaats. Vervolgens worden de klanten geïnformeerd en hun rekeningen bijgewerkt. Voor het oversight op tns is geen apart oversightraamwerk opgesteld. tns is getoetst aan het normenkader ‘Aanbevelingen voor Betaalproducten’ dat voor alle interbancaire producten wordt gebruikt. Drie aanbevelingen uit het normenkader zijn niet getoetst. De aanbevelingen 3 (uitbesteding) en 4 (wet- en regelgeving) zijn niet getoetst omdat gezien de aard van het product de reikwijdte van de toetsing is ingeperkt en aanbeveling 8 (periodieke bijstelling risico-analyse) is niet getoetst omdat het een nieuw product betreft. Uit de toetsing van de andere aanbevelingen komt naar voren dat de juridische structuur, governance en productvoorwaarden van tns ten tijde van de toetsing nog onvoldoende helder waren, aangezien het eigenaarschap nog niet duidelijk was geregeld.

113



114


6 Oversight op het betalings- en effectenverkeer

Recommend Documents