De h@ndel en wij
5.2
ACTUA
Actua
6
• december 2010
Met de examens voor de deur steken de auteurs van De handel en wij u graag een handje toe. Zij selecteerden een aantal teksten over actuele thema's en vulden ze aan met opdrachten. Ook de oplossingen vindt u in deze Actua terug.
H a n d e l e n B o e khouden-informatica Voor de gebruikers van De h@ndel en wij De h@ndel en wij De h@ndel en wij De h@ndel en wij De h@ndel en wij
1: Thema 4 Rekken boordevol orde 2: Thema 5 Toerisme: meer dan een beetje reizen 5.1 BI: De doelstellingen van een onderneming, Maatschappelijk verantwoord ondernemen IB5: Wetgeving, Wegwijs in de milieuwetgeving 6.2 handel: Duurzaam ondernemen.
In het kader van de vakoverschrijdende eindtermen: Omgeving en duurzame ontwikkeling Download hier de tekst. Bekijk hier de oplossingen.
C o l r u y t t e s t g e niaal eenvoudig systeem Voor de gebruikers van De h@del en wij 1: Thema 1 Wat eten wij vanavond? De h@ndel en wij 5.2 BI: Marketingbeleid, kwaliteit, garantie en service De h@ndel en wij 5.2 handel: Marketingmix, product, kwaliteit, garantie en service In het kader van de vakoverschrijdende eindtermen: Socio-economische samenleving. Download hier de tekst. Bekijk hier de oplossingen.
Millenniumdoelstellingen Voor de gebruikers van De h@ndel en wij 1: Thema 4 Rekken boordevol orde De h@ndel en wij 2: Thema 5 Toerisme: meer dan een beetje reizen De h@ndel en wij 6.2 handel: Hoofdstuk 13 Ontwikkelingssamenwerking In het kader van de vakoverschrijdende eindtermen: Omgeving en duurzame ontwikkeling Socio-economische samenleving Download hier de tekst. Bekijk hier de opdrachten. Bekijk hier de oplossingen.
Problemen en oplossingen bij aankopen op het internet Voor de gebruikers van De h@ndel en wij De h@ndel en wij De h@ndel en wij De h@ndel en wij De h@ndel en wij
1: Deel 2 De handel beleven Thema 1 Wat eten wij vanavond? 1: Deel 3 De handel bekijken 1 Consumenten verenigen zich 5.2 handel: Marketingmix, plaats 5.2 BI: Marketingmix, plaats IB5: Commercieel beleid, Distributiekanalen
In het kader van de vakoverschrijdende eindtermen: Socio-economische samenleving Download hier de tekst. Bekijk hier de oplossingen.
Plantyn ‘t leren is mooi
www.plantyn.com
Voor de gebruikers van De h@ndel en wij 1: Thema 4 Rekken boordevol orde De h@ndel en wij 2: Thema 5 Toerisme: meer dan een beetje reizen De h@ndel en wij 5.1 BI: De doelstellingen van een onderneming, Maatschappelijk verantwoord ondernemen De h@ndel en wij IB5: Wetgeving, Wegwijs in de milieuwetgeving De h@ndel en wij 6.2 handel: Duurzaam ondernemen. In het kader van de vakoverschrijdende eindtermen: Omgeving en duurzame ontwikkeling
Belgische voetafdruk bijna grootste ter wereld De milieuorganisatie WWF stelt zijn nieuw Living Planet Report voor. Dit rapport maakt om de twee jaar een stand van zaken op van de gezondheid van onze planeet. De ecologische voetafdruk van de Belg – de oppervlakte die nodig is om al onze grondstoffen te produceren en ons afval te verwerken – bedraagt 8 hectare. De gemiddelde voetafdruk in de wereld per persoon bedraagt 2,7 hectare, terwijl elk van ons eigenlijk maar 1,8 hectare ter beschikking heeft. België is niet alleen een van de slechtste leerlingen ter wereld – we worden enkel voorafgegaan door de Verenigde Arabische Emiraten, Qatar en Denemarken – we zijn er ook sterk op achteruit gegaan. De voetafdruk van de rijke landen blijft stijgen en ligt vijf keer hoger dan die van de ontwikkelingslanden. De voetafdruk van de ontwikkelingslanden blijft stabiel of daalt zelfs. De voetafdruk van de nieuwe ontwikkelde landen – Brazilië, India, China – neemt dan weer dramatisch snel toe. Twee belangrijke opdrachten om onze aarde te redden zijn: • minder CO²-uitstoot • aanpassing van ons voedingspatroon: minder zuivel en vlees eten.
Actua 6
november 2010
1
Bron: De Standaard
Opdrachten 1 Waarvoor staan de letters WWF? 2 Vertaal de naam van deze organisatie in het Nederlands. 3 Wat verstaat men onder ecologische voetafdruk? 4 Hoeveel bedraagt de ecologische voetafdruk van de Belg? 5 Hoeveel m2 is 1 hectare? 6 Hoe groot mag onze voetafdruk bedragen om de aarde leefbaar te houden? 7 Op welke plaats komt België in de wereld? 8 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5
Situeer op een wereldkaart de volgende landen: Verenigde Arabische Emiraten Koeweit Macedonië Mozambique Bangladesh
9
Hoe verhoudt zich de voetafdruk van de rijke landen tegenover die van de ontwikkelingslanden? 10 Wat moet er veranderen om onze aarde te redden? 11 Surf naar http://wwf-footprint.be/nl/ en bereken je eigen ecologische voetafdruk. 12 Wat kun jij concreet doen om je ecologische voetafdruk te verkleinen?
Actua 6
november 2010
2
Oplossingen Actua 6 Belgische voetafdruk bijna grootste ter wereld 1 WWF staat voor World Wide Fund for Nature. Dat is de internationale benaming. WWF is een van de grootste en van de meest gerespecteerde internationale organisaties voor natuurbehoud ter wereld. 2 De Nederlandse benaming is WNF: Wereld Natuur Fonds. 3 De ecologische voetafdruk is de oppervlakte die nodig is om al onze grondstoffen te produceren en ons afval te verwerken. 4 De ecologische voetafdruk van de Belg bedraagt 8 hectare. 5 1 hectare is 10 000 m.2 6 Onze voetafdruk mag maar 1,8 hectare bedragen. 7 België komt op de vierde plaats. 8 Situeren op een kaart
9 De voetafdruk van de rijke landen ligt vijf keer hoger dan die van de ontwikkelingslanden. 10 Wij moeten zorgen voor minder CO²-uitstoot en onze voeding aanpassen door minder zuivel en vlees te eten. 11 Zelfactiviteit van de leerlingen. 12 Zelfactiviteit van de leerlingen.
Voor de gebruikers van De h@del en wij 1: Thema 1 Wat eten wij vanavond? De h@ndel en wij 5.2 BI: Marketingbeleid, kwaliteit, garantie en service De h@ndel en wij 5.2 handel: Marketingmix, product, kwaliteit, garantie en service In het kader van de vakoverschrijdende eindtermen: Socio-economische samenleving.
Colruyt test geniaal eenvoudig systeem
Gedaan met aanschuiven in de rij die toch elke keer weer de traagste blijkt te zijn. Warenhuisketen Colruyt test een eenvoudig maar geniaal systeem. De slang, zo wordt het systeem genoemd. Om plaats te winnen, wordt een lange wachtrij als een slang georganiseerd, vergelijkbaar met de organisatie van wachtrijen in luchthavens of pretparken. De kassierster die vrij is, wenkt de volgende klant in de rij. In theorie worden de wachttijden met dit systeem inderdaad korter. Maar de nu lopende tests moeten uitmaken of dat ook in de praktijk klopt. Een tweede voordeel, eveneens in theorie, is de plaatswinst door de slang. Het komt er vooral op aan na te gaan of de slang ook goed werkt op piekmomenten, bijvoorbeeld op zaterdagvoormiddag. Colruyt wil achterhalen hoe de klanten de file aanvoelen, en of het zigzaggen met vrij grote en brede winkelkarren voldoende vlot verloopt. Om de wendbaarheid met de winkelkarren te vergroten, zal Colruyt de slang niet afdwingen met linten zoals op luchthavens. Er komen enkel witte lijnen op de vloer. Dat vergt discipline van de klanten. Colruyt moet er vooral op letten dat de file in beweging blijft zodat klanten niet het gevoel krijgen dat het heel lang duurt en daarvoor liever overschakelen naar een andere winkelketen. Compleet stilstaan is het meest frustrerende. Gezapig aanschuiven is draaglijker. Bron: De Standaard
Actua 6
november 2010
1
Opdracht 1 Heb jij al negatieve ervaringen gehad aan de kassa? Vertel. 2 Leg volgende woorden uit: • geniaal • afdwingen • frustrerend • gezapig 3 Welke voordelen kan ‘de slang’ hebben? 4 Welke zijn de mogelijke nadelen van dit systeem? 5 Hoe kunnen mensen reageren bij een te lange file?
Actua 6
november 2010
2
Oplossingen Actua 6 Colruyt test geniaal eenvoudig systeem 1 2
3 4
5
Verhaal van de leerlingen. Uitleg woorden geniaal: vindingrijk, fantastisch, briljant afdwingen: doordrukken, verplichten frustrerend: teleurstellend, misnoegdheid opwekkend gezapig: kalm, rustig De wachttijden worden korter en er is plaatsbesparing. Er kan behoorlijk wat wanorde ontstaan in de slang. De klanten kunnen hun misnoegdheid over de lange file hardop ventileren. De klanten kunnen eventueel problemen hebben met het besturen van de karren. Als mensen denken dat het met één lange file nog langer gaat duren, zouden ze kunnen overlopen naar een andere winkelketen.
De Millenniumdoelstellingen: waar staan we? We wachten op de realisatie van de Millenniumdoelstellingen: 8 afspraken voor een betere wereld. In 2000 tekenden de 189 leden van de Verenigde Naties de Millenniumverklaring. Door deze verklaring stelden de landen 8 concrete, meetbare Millenniumdoelen om armoede de wereld uit te helpen tegen 2015. Met nog één derde van de tijd te gaan, is er nog veel werk…
Armoede halveren DOEL Het aantal mensen dat honger lijdt en in armoede leeft, is gehalveerd. Iedereen heeft waardig werk. Cijfers: 3 Als we zo doorgaan, leven tegen 2015 nog altijd bijna een miljard mensen in extreme armoede 3 Vorig jaar steeg het aantal mensen dat chronisch honger heeft, voor het eerst ook boven het miljard 3 Ondanks enige vooruitgang is nog altijd 1 op 4 kinderen in ontwikkelingslanden ondervoed. 3 In Afrika neemt het aantal armen nog toe – meer dan de helft van de Afrikanen leven onder de armoede grens.
Iedereen naar school DOEL Alle kinderen in de wereld krijgen basisonderwijs. Cijfers: 3 Als we zo doorgaan, gaan tegen 2015 nog altijd 56 miljoen kinderen niet naar school 3 Het merendeel van hen zijn meisjes 3 Het aantal kinderen dat naar school ging, nam wereldwijd wel toe tot 90 procent 3 Vooral in Zuid-Azië en Afrika is er nog werk aan de winkel
Gelijke kansen DOEL Meisjes mogen net zo vaak naar school als jongens. De kloof in het onderwijs is verdwenen. Cijfers: 3 In minder dan één derde van de landen met registratie gaan er even veel meisjes als jongens naar school 3 487 miljoen vrouwen leerden nooit lezen en schrijven 3 In een deel van de wereld ging de gelijkheid in het onderwijs zelfs achteruit! 3 Vrouwen bezetten nog geen twintig procent van alle parlementszetels
Minder kindersterfte DOEL In 1990 stierven 12,5 miljoen kinderen voor hun vijfde verjaardag, vaak door makkelijk te genezen ziektes. In 2015 moet dit aantal met twee derde verminderd zijn. Cijfers: 3 In 2009 stierven er nog zo’n 8,1 miljoen jonge kinderen een vermijdbare dood. 3 Van 2009 tot 2015 zullen er ongeveer 1,2 miljoen bijkomende kinderen sterven jonger dan 5 jaar door de financiële crisis. 3 In Sub-Sahara-Afrika haalt één op zeven kinderen nooit de vijfde verjaardag
Minder moedersterfte DOEL Zwanger zijn is gevaarlijk: maar liefst een half miljoen vrouwen per jaar stierven eraan! Dat aantal ligt in 2015 driekwart lager. Cijfers: 3 358.000 vrouwen per jaar, oftewel 1.000 per dag, sterven door leven te geven 3 99% hiervan komt voor in ontwikkelingslanden 3 Een zwangere vrouw in Congo heeft een kans van 1 op 13 dat ze haar zwangerschap niet zal overleven
Aids stoppen DOEL De verspreiding van hiv/aids en andere ziekten zoals malaria en tbc, stopt. Het aantal nieuwe besmettingen neemt af. Cijfers: 3 Het aantal aids-doden en aidsbesmettingen daalt 3 Toch lijden nog altijd 33,4 miljoen mensen aan hiv/aids, waarvan het merendeel vrouwen in Afrika 3 In 2008 kregen 5,5 miljoen mensen met hiv/aids geen medicatie. En voor elke 2 hiv/aidspatiënten die een behandeling starten, zijn er 5 nieuwe besmettingen met hiv 3 TBC doodt 1,8 miljoen mensen per jaar, oftewel 5.000 mensen per dag 3 Malaria doodt 863.000 mensen per jaar
Duurzaam milieu DOEL Het aantal mensen dat geen schoon drinkwater en sanitair heeft is gehalveerd. Met een duurzaam milieubeleid gaan we onder andere ontbossing, klimaatverandering en het verdwijnen van soorten tegen. Cijfers: 3 Elk jaar verdwijnt een stuk bos ter grootte van Bangladesh (13 miljoen hectare) 3 Bijna een miljard mensen gebruiken nog vuil water, ook om te drinken 3 Als we zo doorgaan, hebben nog 700 miljoen mensen te veel geen toegang tot schoon sanitair tegen 2015 3 Het aantal inwoners van sloppenwijken steeg tot meer dan een miljard 3 De wereld bereikte nog altijd geen sterk klimaatakkoord…
Samenwerken DOEL Niet alleen het Zuiden werkt aan de Millenniumdoelen, ook de rijke landen zetten hun beste beentje voor. Dat doen we niet alleen door geld te geven. We voeren ook eerlijke handel, we zorgen voor betaalbare medicijnen en we schelden oude schulden kwijt Cijfers: 3 Dit is misschien wel de belangrijkste van het rijtje: hier kunnen wij makkelijk verandering in brengen! Maar het bedrag dat rijke landen uitgeven om de doelstellingen te halen, daalde van $122,3 miljard in 2008 tot $119,6 miljard in 2009. Dit is slechts 0,31 % van het gezamenlijk BNI, nog lang niet de vooropgestelde 0,7 %. We vragen dus meer middelen én een beter beleid!
Voor de gebruikers van De h@ndel en wij 1: Thema 4 Rekken boordevol orde De h@ndel en wij 2: Thema 5 Toerisme: meer dan een beetje reizen De h@ndel en wij 6.2 handel: Hoofdstuk 13 Ontwikkelingssamenwerking In het kader van de vakoverschrijdende eindtermen: Omgeving en duurzame ontwikkeling Socio-economische samenleving
Opdrachten 1 Welke problemen willen de Millenniumdoelen oplossen? 2 In welk jaar werd de Millenniumverklaring ondertekend? 3 Hoeveel jaren resten er nog om de doelstellingen te halen? 4 Hoeveel Afrikanen op 100 leven er onder de armoedegrens? 5 Wat zijn de vooruitzichten voor 2015 i.v.m. het onderwijs voor kinderen? 6 Hoeveel vrouwen leerden nooit lezen en schrijven? 7 Wat kan in de komende jaren het gevolg zijn van de financiële crisis op de kindersterfte? Kun je dit verband verklaren? 8 Zwanger zijn is gevaarlijk. Hoe gevaarlijk is dit in Congo? 9 Hoeveel mensen lijden er wereldwijd nog aan hiv/aids? 10 Geef het aantal bewoners van sloppenwijken in 2010. 11 Hoe kunnen rijke landen helpen om de Millenniumdoelstellingen te halen? 12 Wil je zelf de tekst van het internet halen, surf naar www.detijdloopt.be. Kies links onder Millenniumdoelen Hoever staat het nu? Klik op ‘Download De Millenniumdoelstellingen, waar staan we?’ 13 Exploreer verder de website.
Actua6
november2010
1
Oplossingen Actua 6 Millenniumdoelstellingen 1
2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13
Millenniumdoelstellingen: 1 Armoede in de wereld voor de helft verminderen. 2 Alle kinderen krijgen de kans om naar school te gaan. 3 Meisjes moeten dezelfde kansen krijgen als jongens. 4 Kinderziekten onder controle krijgen in ontwikkelingslanden. 5 Betere geboortebegeleiding voor zwangere vrouwen. 6 Het verspreiden van hiv/aids en andere ziekten indijken. 7 Zorgen voor een duurzaam milieubeleid. 8 De rijke landen werken samen met de ontwikkelingslanden, zowel financieel als materieel. In 2000 werden ze ondertekend. Er resten nog 5 jaar. Meer dan 50 Afrikanen op 100 leven onder de armoedegrens. Er zullen nog 56 miljoen kinderen niet naar school gaan. 487 miljoen vrouwen leerden nooit lezen en schrijven. Er zullen ongeveer 1,2 miljoen kinderen jonger dan 5 jaar meer sterven. Door de financiële crisis zijn er minder geld en hulpmiddelen beschikbaar. Daardoor zullen kinderen in nog moeilijker omstandigheden leven; zij zullen honger hebben, ziek worden en sterven. In Congo sterven 1 op 13 vrouwen tijdens de zwangerschap of bij de geboorte. Er lijden nog altijd 33,4 miljoen mensen aan hiv/aids. In 2010 steeg het aantal inwoners van sloppenwijken tot meer dan 1 miljard. Rijke landen kunnen meer middelen ter beschikking stellen en een beter beleid voeren in verband met ontwikkelingssamenwerking. Zelfactiviteit van de leerlingen. Zelfactiviteit van de leerlingen.
Voor de gebruikers van De h@ndel en wij 1: Deel 2 De handel beleven Thema 1 Wat eten wij vanavond? De h@ndel en wij 1: Deel 3 De handel bekijken 1 Consumenten verenigen zich De h@ndel en wij 5.2 handel: Marketingmix, plaats De h@ndel en wij 5.2 BI: Marketingmix, plaats De h@ndel en wij IB5: Commercieel beleid, Distributiekanalen In het kader van de vakoverschrijdende eindtermen: Socio-economische samenleving
Problemen en oplossingen bij aankopen op het internet Bedrog Vincent koopt vaker producten op het internet. Recent nog kocht hij voor zijn zoontje een splinternieuwe elektrische step via een Franse website. Die jongen was uiteraard in de wolken met dit geschenk, maar zijn geluk was van korte duur: het apparaat heeft maar één keer gewerkt vanwege een probleem met de batterij. Vincent stuurde daarop meerdere mails naar de betrokken verkoopsite met de vraag om het artikel in te ruilen, wat volgens de wettelijke garantie zijn volste recht is, maar hij kreeg niet de minste respons. Er kwam zelfs geen reactie op zijn aangetekende brief met ontvangstbevestiging. Uitleg Onnodig nog te zeggen dat de elektronische handel in volle opmars is. Maar er blijven jammer genoeg een aantal moeilijkheden die spelen in het nadeel van de consument. Eén daarvan is dat de koper, als de verkoper zijn verplichting niet of slechts gedeeltelijk nakomt, enkel elektronisch contacten kan leggen. De koper zal nooit persoonlijk bij de verkoper langs gaan, alhoewel de aanwezigheid van beide partijen soms nuttig is om de onderhandelingen te vereenvoudigen. Maar de consument heeft wel degelijk rechten en hij moet die laten gelden. Advies De website www.infoshopping.be van de FOD Economie heeft tot doel de consument te informeren en te sensibiliseren met betrekking tot de risico's van de elektronische handel. Daarnaast vindt de consument op de website van het OIVO een pak tips die hem helpen om slim en veilig te kopen op een commerciële website in het buitenland. Bij problemen met een transactie kan de consument niet alleen klacht neerleggen bij de economische inspectie, maar ook, als het om een buitenlandse (Europese) website gaat, bij het Europees Centrum van de Consumenten, dat met de aanpak van het probleem zal helpen. En ten slotte kan elke internetgebruiker strafbare feiten op het net aangeven via www.ecops.be. Het OIVO herinnert de consumenten eraan dat het internet geen niemandsland is en dat de websites voor verkoop op afstand bijgevolg de wet moeten naleven en kunnen vervolgd worden ingeval van inbreuken.
Actua 6
november 2010
1
Opdrachten 1 Waren er bij jou thuis al problemen bij een aankoop via het internet? Hoe hebben ze dat opgelost? 2 Wat is het probleem als er iets fout gaat bij een aankoop via het internet? 3 Waar kun je klacht neerleggen voor een binnenlandse aankoop? 4 Kun je ook klacht neerleggen als het om een Europese website gaat? Waar? 5 Voor wie er meer wil over weten: je vindt heel wat informatie op de verschillende websites. Je kunt een demo bekijken, een quiz oplossen, uitzoeken hoe en waar je een klacht kunt neerleggen. Print de informatie die jij belangrijk vindt en berg ze op in je documentatiemap.
Actua 6
november 2010
2
Oplossingen Actua 6 Problemen en oplossingen bij aankopen op het internet 1 2 3 4 5
Verhaal van de leerlingen. De koper kan de verkoper nooit persoonlijk ontmoeten om de problemen te bespreken. Hij kan hem alleen bereiken via de contactgegevens op het internet. Je kunt klacht neerleggen bij de FOD Economie, economische inspectie en op de website ecops van de politie. Voor een klacht over een Europese website kun je terecht bij het Europees Centrum van de Consumenten. Zelfactiviteit van de leerlingen.
