4e Verslag van Henny de Leeuw 28 februari 2009 Vandaag alweer mijn 4e verslag over mijn belevenissen in Santosa. Ik heb mijn laatste week afgesloten en wil graag wat vertellen over de activiteit die ik hier heb opgezet. Wim vroeg mij bij aankomst of ik voor meisjes tussen de 14 en 16 jaar een paar keer per week een activiteit wilde organiseren. Hiervoor had hij twee redenen: meisjes hebben behoefte aan andere activiteiten dan jongens; jongens zoeken elkaar vaker op voor een spel cricket, volleybal of helpen bij het vissen. Meisjes zijn meer op zichzelf en mogen van hun ouders vaak niet onbegeleid met anderen wat doen. Daarbij is het opvallend hoe veel meisjes Santosa bezoeken: zowel in de extra lessen als tijdens het avondeten zie je 2/3 meisjes en 1/3 jongens. Wel, hoe pak je zo iets nou aan? Eerst heb ik vrouwen gezocht die mee wilden denken over het plan. Madurika, de allround medewerker voor de bibliotheek, de boekhouding en administratie en de ehbo-post, zei gelijk haar medewerking toe. Ook de lerares van de naaicursus, Mari, waar ook jonge vrouwen les krijgen, was bij de opzet betrokken. We organiseerden een eerste bijeenkomst voor deze meisjes waar ze hun ideeen en wensen konden kenbaar maken. Daar kwam van alles uit: knutselen (kaarten maken voor Santosa-verkoop), dansen, film kijken, spelletjes doen, zwemmen in een echt zwembad, en uitjes. We planden 2 x 2 uur per week zodat iedereen wel minstens 1 x kon komen. We hielden een presentielijst bij om te zien welke activiteiten de meeste meisjes trokken. Wat we direct al zagen was dat ook jongere en oudere meisjes graag wilden komen. De leeftijd werd opgerekt van 13 naar 24 jaar. Is dat een probleem? Voor sommige activiteiten wel, voor anderen niet. Dus is het handig als er een programma is, zodat de meisjes kunnen kiezen om wel of niet te komen. Dan is het geen vaste groep, maar meer een open huis, wat weer goed bij de uitgangsgedachte van Santosa past. Ook veranderden we het tijdstip: het is nu iedere donderdag- en zaterdagmiddag. Wat mij opvalt is dat meisjes heel graag apart dingen willen doen. Als er gedanst wordt of naar een film wordt gekeken, ervaren ze de jongens als ongewenst publiek en sluiten ze de ramen en deuren van het lokaal! De activiteiten voor meisjes riepen bij sommige jongens naar mij toe de reactie op: Waarom doet u dat niet voor jongens? Vindt u jongens niet leuk? Help!! Dat is niet mijn bedoeling. Eigenlijk moet je ook voor jonge jongens (van 12 tot 15 jaar) iets organiseren: een cricketwedstrijd, een film kijken, een keertje zwemmen. Dat wil ik voor mijn vertrek bespreken met de managers. Kasun deed alvast een eerste aftrap: afgelopen zondagmiddag draaide hij een dvd voor de jonge jongens. Hij kon kiezen uit de dvd’s die ik heb aangeschaft voor Santosa. Vandaag (zaterdag) zijn voor de tweede keer de kinderen van het moeras, uit Bopitya, in Santosa voor extra lessen en een warme maaltijd. Vorige week zaterdag kwamen 42 kinderen in een middelgrote schoolbus naar Santosa. Voor velen van hen was het de eerste keer dat ze het moerasgebied verlieten. De school waar ze naar toe gaan, staat vlakbij de toegang tot het moerasgebied. De afstand naar Santosa is 10 km, maar het was een ware belevenis. Eranga, een van de managers, was meegereisd en vertelde dat sommige kinderen nog nooit de zee hadden gezien! En dan te weten dat ze er hooguit 3 km vandaan wonen. Toen ze uit de bus stapten keken ze hun
ogen uit. Santosa ligt pal aan het strand, heeft mooie gele gebouwtjes en ziet er verzorgd uit. Ze werden kort even rondgeleid, maar ze kwamen voor de lessen, dus de lokalen lonkten hen naar binnen. Er werden 5 combinatiegroepen gemaakt en er werden verschillende vakken gegeven: singhalees, rekenen en natuurkunde. De groepen zijn klein, de kinderen kunnen rustig wennen aan de school en aan elkaar. Binnen 5 minuten hoorden we in de klassen al getallen en tafels opzeggen. Deze eerste dag duurden de lessen maar 2 uur, omdat we de kinderen ook wilden laten spelen. De speeltuin vonden ze prachtig, alhoewel sommigen niet wisten hoe ze een glijbaan moesten gebruiken. Wij kwamen ogen en oren te kort om iedereen in de gaten te houden. Soms liep een kind naar de straat en wilde met de bus naar huis, soms wisten ze niet wat ze moesten doen. Alles was onwennig. Toen kwam het eten: het zaterdagmenu is stringhoppers, een heel fijne soort mie met een lichte currysaus en een beetje kip of vis. De hele procedure voor het gezamenlijk eten werd uitgelegd door Randima (zie 3e verslag). Ze snapten het snel en kwamen allemaal voor de tweede keer opscheppen. Na het eten de bus in. Eranga telde of iedereen er was. Bij aankomst in Bopitya stonden ouders te wachten, maar ook oudere zusjes en broers: die wilden liever even de kat uit de boom kijken of ze wel naar Santosa moeten gaan de volgende keer. Eranga dacht dat die de volgende keer ook wel zullen komen!! Als de bus te krap wordt, moeten de oudere kinderen met de openbare bus. Even afwachten dus. Vandaag waren er 48 kinderen. Hun enthousiasme was weer net zo groot als vorige week. Ook zijn er een aantal kinderen met gedragsproblemen, die de komende tijd nog veel aandacht nodig zullen hebben. Ik wil u nog kort informeren over de verbrande vrouw waarover ik in een eerdere nieuwsbrief heb verteld. Ik ben deze week samen met Randima bij haar op bezoek geweest. Wat mij direct opviel was de glans in haar ogen, ze is een stuk opgewekter en vindt het fijn dat er aan haar genezing gewerkt wordt. Ze krijgt ayurverdische therapie. Toch is er nog niet veel verbetering te zien. Ze vindt zelf ook dat het te langzaam gaat. Ze heeft nog grote open wonden aan haar armen. Ze wil graag naar een brandwondenspecialist in Colombo. Ze vraagt zich af of ik de kosten kan blijven vergoeden. Het zal gaan om vervoerskosten en medicijnen. De behandeling in het ziekenhuis is gratis. Ik heb dat toegezegd. In vier verslagen heb ik u verteld over mijn belevenissen in Santosa. Het is een indrukwekkende tijd geweest. Ik heb veel ervaringen opgedaan, mooie en ook heel verdrietige, maar de spirit van het team (alle medewerkers) en van de kinderen is geweldig positief. Santosa is een vorm van ontwikkelingshulp die er echt toe doet: het maakt voor veel mensen het verschil tussen ellende en een lichtpuntje, tussen eenzaamheid en vriendschap, tussen bij de pakken neerzitten en hoop op een betere toekomst. En daar doen we het toch voor!
3e Verslag van Henny de Leeuw 15 februari 2009 Mijn 3e verslag zal gaan over de gezinnen die wonen in het moerasgebied en over de extra lessen met aansluitend een warme maaltijd voor de kinderen. Ik heb in de afgelopen weken verschillende keren met Eranga (een van de drie managers) families bezocht in het moerasgebied van Bopitya, naast de lagune van Negombo, 10 km van Santosa. Een aantal jaren geleden hebben 200 families van de overheid een stukje grond in dit gebied gekregen. Daar hebben ze hun huisjes opgezet van cocosnootbladeren of van planken en golfplaten. Deze huisjes staan onder water in het regenseizoen. Je staat dan tot aan je middel in het water! Maar omdat het hun eigen stukje grond is willen ze er niet meer weg. In de huisjes staan de bedden op een verhoging. Hele gezinnen slapen in 1 bed. Het bed is dan erg vol en als je eruit valt lig je in het water. Ook de slangen komen in de moessontijd naar de huisjes om een droog plekje te vinden. Er gebeuren veel ongelukken in het moeras en er zijn veel zieke mensen. Santosa helpt, samen met enkele sponsors, om een hoge cementen vloer te leggen en daarop een houten huisje te bouwen. Maar eerst moet de bodem keer op keer worden verhoogd, anders de verzakt de boel meteen. De mensen wonen erg afgelegen, als alles nat is verblijven veel mensen soms dagen in het op enige afstand gelegen dorp in een kerk of een buurthuis. Nu is het een droge tijd, maar rondom de huisjes is nog steeds alleen maar water en drassige grond. Kinderen kunnen er moeilijk spelen. Vanaf 16 februari laat Santosa op dinsdag en zaterdag een busje rijden om de schoolkinderen naar Santosa te brengen voor extra lessen en avondeten. Verwacht wordt dat veel kinderen een leerachterstand hebben, daarom worden voor hen op zaterdag extra lessen gepland. Voor de “ kinderen van het moeras” wordt nu extra geld gevraagd. De kosten bedragen voorlopig E 200,- per maand. Nu al komen iedere dag zo’n 150 kinderen voor extra lessen in taal (Singhalees) rekenen, Engels, natuurkunde en computer. In Sri Lanka willen ouders het liefst hun kinderen extra lessen laten volgen. Het reguliere onderwijs is gewoon onvoldoende. Deze lessen moet je als ouders dan wel zelf betalen. Voor arme kinderen is dit dus niet weggelegd. Santosa verzorgt gratis 6 dagen in de week iedere middag 10 extra lessen voor elk niveau: vanaf grade 1 (groep 1 = 4 jaar) t/m grade 11 (groep 11 = 15/16 jaar). Door deze lessen worden kinderen gestimuleerd om verder te leren. Alleen door een goede opleiding zijn kinderen hier in staat om de erge armoede te ontstijgen. Voor en na de lessen wordt er volop gespeeld en ook gebruik gemaakt van de bibliotheek. Tegen 18.00 uur wordt er een voedzame warme maaltijd uitgereikt, bestaande uit rijst, een stukje vis, kip of sojabonen en groente. Dit is altijd een prachtige afsluiting van de dag. Op het plein zetten de kinderen zelf 25 tafels en 150 stoelen neer, die ze halen uit de klaslokalen. Iedereen wast zijn handen en gaat zitten. Vooraan op het plein wordt het eten in grote pannen neergezet. De 3 managers, Suranga, Randima en Eranga , bijgestaan door een paar grote jongens, scheppen op. De kinderen staan in de rij te wachten op hun bord met eten. Als iedereen wat heft neemt Randima het woord. Vaak doet hij wat mededelingen. Hij besluit altijd met 1, 2, 3 … ( ekke, dekke, toene…) en
iedereen roept: EET SMAKELIJK!!! Dan wordt er pas gegeten. In Sri Lanka eet men met de hand. Soms is er nog een kleine 2e portie voor de liefhebbers. Als ze klaar zijn wassen de kinderen hun eigen bord af onder de kraan. Dan krijgen ze busgeld (muntjes) van Randima en mogen ze naar huis. Eranga gaat bij de bushaltes staan om te zien of iedereen goed en veilig wegkomt. De grote jongens spoelen de tafels af, zetten tafels en stoelen weer in de klaslokalen en vegen de boel aan. Klaar is Kees! Wim en ik hebben hier iedere dag naar zitten kijken. En… de kinderen kijken naar ons! Voor ze weggaan is er altijd een vriendelijk woord of een aai over de bol. Je ziet dat kinderen hier gelukkig zijn, dat ze kind mogen zijn en zich veilig voelen. Prachtig! Mijn laatste verslag zal gaan over de activiteiten die ik in deze 2 maanden heb opgezet voor meisjes vanaf 13 jaar. En uiteraard de eerste ervaringen met de “ kinderen van het moeras” in Santosa.
2e Verslag van Henny de Leeuw 25 Januari 2009 In 3 weken tijd heb ik Santosa leren kennen als “ the place to be” . Iedere dag nieuwe en inmiddels ook vertrouwde mensen om je heen. Het bruist hier van de activiteiten. Dit keer wil ik aandacht besteden aan de hulp aan zeker 400 families in Pamunugama en omstreken. Achter op de brommer bij Randime of Eranga (2 van de 3 managers) heb ik veel gezinnen bezocht. Ze krijgen voedselhulp, medicijnen, schoolgeld of studiekostenvergoeding. Ieder gezin wordt 2 x per jaar bezocht om te checken of de hulp nog nodig is, voldoende is of anders moet. Van ieder bezoek maken de 2 genoemde managers een verslagje in het dossier. De hulp is eigenlijk altijd hard nodig. Toen ik zag dat er nog 40 aanvragen voor hulp open stonden, heb ik een aanvraag eruit gepikt om zelf hulp aan te geven. Het gaat om een 38-jarige vrouw die in September vorig jaar 2/3 deel van haar lichaam heeft verbrand. Ze kookte op een houtvuurtje en omdat het vuur maar niet wilde branden, gooide haar man er een scheut tinner op. Hij verbrandde daarbij zijn arm. Ik ben enorm geschrokken toen ik de vrouw zag. Ze heeft grote dikke littekens op haar benen, buik, billen, armen en handen. Er zijn nog 2 open wonden op haar ellebogen. Ze kan zich heel moeilijk bewegen, heeft vreselijke pijn en zit de hele dag in huis. Haar 2 kinderen gaan naar school en haar man is sinds kort weer aan het werk. Ze heeft de paar boeken die ze in huis heeft al lang uit. Ze is erg down, kortom een ellendige situatie. Ik geef nu E 60,- per maand. Randime gaat met haar naar de dokter voor medicijnen en zalf voor haar wonden. Hoe lang dat nodig is, is nu nog niet te zeggen. Misschien een half jaar? Daarna zal ze weer kunnen werken in huis en voor haar kinderen kunnen zorgen. Haar dochter neemt nu iedere week 6 boeken mee uit de Santosabibliotheek. In een volgend bericht hoop ik te kunnen vertellen dat het beter met haar gaat. Deze week was de maandelijkse uitgifte van voedsel en kosten voor medicijnen, school en studie. 400 Mensen kwamen langs en werden geholpen door Madurika, de bibliotheekmedewerkster, die ook de mensen ontvangt, nieuwe aanvragen in behandeling neemt en EHBO-werkzaamheden verricht. Ze had hulp van Kasun, een 17-jarige jongen die als technisch medewerker in dienst is en allerlei werkzaamheden doet.
Een voedselpakket bestaat uit 2 kilo rijst, 3 ons sojabonen, 1 kilo suiker, 500 gram dahl (fijne linzen) en handzeep en waszeep voor kleding. Gemiddeld kan een gezin hier 4/5 dagen van eten, alleen de suiker is voor meer dagen. Er wordt geen geld voor medicijnen gegeven, maar met het recept komt men naar Santosa, krijgt een kwitantie en gaat hiermee naar de locale apotheek. Santosa rekent zelf af met de apotheek om te voorkomen dat het geld aan iets anders wordt uitgegeven. Ouders die geld krijgen voor schoolkosten moeten dit zelf aan de school betalen. Het is nodig voor het schooluniform, boeken en schoolschriften. Dit is een vast bedrag per maand. Het onderwijs zelf is gratis, maar van onvoldoende kwaliteit. Daarom volgen veel kinderen na schooltijd extra lessen die de ouders moeten betalen. Maar niet op Santosa! Daar is het gratis.
1e Verslag van Henny de Leeuw 11 Januari 2009 Ik bezoek Santosa 8 weken met als doel te ervaren hoe het is om te leven en werken met mensen die van alles tekort komen. Wat kun je doen om hen te helpen, wat heb je als mens te bieden? Mijn eerste week Santosa, een ervaring om nooit te vergeten………………….. Een vissersdorp dat onder de bezielende leiding van Wim in 15 jaar een centrum heeft gekregen waar de bevolking wordt opgetild naar een hoger en beter niveau. Vooral de kinderen profiteren hiervan. De Santosaschool voor de gehandicapte kinderen is een veilige plaats waar deze kinderen zich kunnen ontwikkelen en waar ze vooral plezier beleven aan de dingen die ze doen. De 26 kinderen in de leeftijd van 6 tot 20 jaar ( er is ook een jongeman van 32!) met hun beperkingen worden gestimuleerd hun mogelijkheden te ontdekken. Er wordt les gegeven in rekenen, lezen en schrijven, in dans en muziek, in knutselen en tekenen, in zingen en spreken. Ze krijgen individuele aandacht, er is intensief contact met hun familie. Ze eten op school en ze spelen in de nieuwe speeltuin. Ze vormen de basis van Santosa. Voor deze kinderen is Santosa het verschil tussen verdriet en blijdschap, tussen eenzaamheid en vriendschap, tussen verwaarlozing en acceptatie en liefde. Als toeschouwer voel je dat het hierom draait in het leven! De school heeft beperkte middelen, maar de vier leraressen zijn zeer creatief. Samen met de kinderen maken ze o.a. de Santosakaarten, die via deze website te bestellen zjn. De oudere jongens werken ‘s morgens in het papierfabriekje waar van oude kranten op handmatige wijze papier wordt geschept in verschillende kleuren. Daarvan worden kaarten gemaakt en gedecoreerd door de kinderen en de leraressen. Het is veel werk, maar zo leveren de verkochte kaarten geld op, dat hard nodig is! Opvallend bij alle kinderen is hun doorzettingsvermogen, hun concentratie, hun wil om meet e doen. Een voorbeeld voor menig kind in Nederland dat zijn heil zoekt in de zap-cultuur. Volgende week schrijf ik over een van de andere activiteiten van Santosa.
