4.2 Ongevallen en incidenten Arbeidsongeval Incidenten Alcohol & Drugs Brandpreventie

0 Inhoudstafel 0

Inhoudstafel ..................................................................................................................................... 2

1

Voorwoord ........................................................................................................................................ 5

2

Definities en afkortingen .................................................................................................................. 8

3

Waarden en HSE-beleid van Fluxys ................................................................................................ 9

4

Algemene regels ............................................................................................................................ 10 4.1

Roken en vuur ........................................................................................................................ 10

4.2

Ongevallen en incidenten ....................................................................................................... 10

4.2.1

Arbeidsongeval ................................................................................................................ 10

4.2.2

Incidenten ........................................................................................................................ 11

4.3

Alcohol & Drugs ...................................................................................................................... 11

4.4

Brandpreventie ....................................................................................................................... 11

4.4.1

Preventie ......................................................................................................................... 11

4.4.2

Brandbestrijdingsmiddelen .............................................................................................. 12

4.4.3

Opgeleid personeel ......................................................................................................... 12

4.5

4.5.1

Algemeen ........................................................................................................................ 12

4.5.2

Evacuatieplan .................................................................................................................. 12

4.5.3

Communicatiemiddelen ................................................................................................... 13

4.6

Signalisatie en consignaties ................................................................................................... 13

4.7

Eerste Hulp bij Ongevallen (EHBO) ....................................................................................... 13

4.7.1

EHBO-organisatie ........................................................................................................... 13

4.7.2

EHBO-uitrusting............................................................................................................... 14

4.8

5

Evacuatie ................................................................................................................................ 12

Orde en netheid ...................................................................................................................... 14

4.8.1

Algemeen ........................................................................................................................ 14

4.8.2

Milieuverontreiniging ....................................................................................................... 14

4.9

Werkvoorbereiding – risicoanalyse ......................................................................................... 15

4.10

Gezondheidstoezicht .............................................................................................................. 16

4.11

Aankoopprocedure ................................................................................................................. 16

4.12

Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk ........................................... 16

Regels binnen gasinstallaties en op werven ................................................................................. 17 5.1

Toegang tot omheinde installaties & werven .......................................................................... 17

CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 2

5.2

Leveringen in omheinde installaties ....................................................................................... 17

5.3

Collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen............................................................... 17

5.3.1

Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) ..................................................................... 17

5.3.2

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) ................................................................... 18

5.4

Vergunningen ......................................................................................................................... 19

5.5

Bedienen van installaties ........................................................................................................ 20

5.6

GSM en fototoestel ................................................................................................................. 20

5.7

Verkeersreglement en parkeren ............................................................................................. 21

5.8

Chemische producten ............................................................................................................. 21

5.9

Asbest en keramische vezels ................................................................................................. 21

5.9.1

Verbod ............................................................................................................................. 21

5.9.2

Aanwezigheid van asbest of keramische vezels ............................................................. 22

5.9.3

Verwijderen van asbest ................................................................................................... 22

5.9.4

Afval ................................................................................................................................. 22

5.10

6

Werfinrichtings- en signalisatieplan ........................................................................................ 22

5.10.1

Algemeen inrichtingsplan van een werkzone of bouwplaats .......................................... 22

5.10.2

Afbakening werfzone t.o.v. openbare ruimte ................................................................... 23

5.10.3

Waarschuwingsborden .................................................................................................... 23

5.10.4

Toegangs- en vluchtwegen ............................................................................................. 24

5.10.5

Verlichting ........................................................................................................................ 24

5.10.6

Lawaaioverlast werfuitrustingen of werkzaamheden ...................................................... 24

5.10.7

Rijden boven ondergrondse leidingen ............................................................................. 24

5.10.8

Bewaking van de werkzone of bouwplaats ..................................................................... 24

Specifieke veiligheidsvoorschriften bij werken .............................................................................. 25 6.1

Werken op hoogte .................................................................................................................. 25

6.1.1

Algemeen ........................................................................................................................ 25

6.1.2

Ladders ............................................................................................................................ 26

6.1.3

Mobiele en vaste stellingen ............................................................................................. 27

6.1.4

Hoogwerker en schaarlift ................................................................................................. 28

6.2

Graafwerken of grondwerken ................................................................................................. 28

6.2.1

Afpalingen en proefsleuven ............................................................................................. 28

6.2.2

Type, staat, karakteristieken en uitrusting machines ...................................................... 29

6.2.3

Machinisten ..................................................................................................................... 29

6.2.4

Minimumafstand tot werkputten ...................................................................................... 29


p. 3

6.2.5

Tussenafstand tot bestaande installaties ........................................................................ 30

6.2.6

Ondersteuning en afscherming bestaande installaties ................................................... 30

6.3

Hijswerken .............................................................................................................................. 30

6.3.1

Organisatie ...................................................................................................................... 30

6.3.2

Personeel ........................................................................................................................ 31

6.3.3

Hijswerktuigen en hijsmaterieel ....................................................................................... 31

6.3.4

Gebods- en verbodsbepalingen bij hijswerken ............................................................... 32

6.3.5

Hijsplan ............................................................................................................................ 32

6.4

Elektriciteit .............................................................................................................................. 33

6.4.1

Elektrische installaties ..................................................................................................... 33

6.4.2

Elektrisch gereedschap ................................................................................................... 33

6.4.3

Keuring ............................................................................................................................ 33

6.5

Druktesten .............................................................................................................................. 34

6.5.1

Keuring testmaterieel ...................................................................................................... 34

6.5.2

Afbakening en afscherming testzone .............................................................................. 34

6.5.3

Aanwezigheid van personen ........................................................................................... 34

6.6

Radioactieve bronnen ............................................................................................................. 35

6.6.1

Gebruik ............................................................................................................................ 35

6.6.2

Kentekens........................................................................................................................ 35

6.6.3

Afbakening van de testzone ............................................................................................ 35

6.6.4

Aanwezigheid van personen ........................................................................................... 35

6.7

Werken in vervuilde grond ...................................................................................................... 35

6.8

Werken in besloten ruimte ...................................................................................................... 35

6.9

Jongeren – stagiairs – uitzendkrachten .................................................................................. 36


p. 4

1 Voorwoord Fluxys heeft "veiligheid" opgenomen als één van zijn centrale waarden en heeft derhalve een actief welzijnsbeleid ingevoerd. Dit beleid resulteert in veiligheidsrichtlijnen die terug te vinden zijn in het Quality & Safety Management System van Fluxys en kan worden geraadpleegd op Fluxnet. Contractanten kunnen deze informatie op specifieke aanvraag bekomen bij de beheerder van het contract. Dit reglement is zowel voor contractanten als eigen personeel van Fluxys van toepassing. Van iedere werknemer (van Fluxys of van een contractant of van een onderaannemer van een contractant) wordt verwacht dat hij deze veiligheidsrichtlijnen uitvoert en toepast. De belangrijkste veiligheidsregels die iedereen onverminderd moet volgen zijn de 10 gouden veiligheidsregels van Fluxys: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Gebruik persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen. Begin niet aan werken zonder vergunning. Bedien of wijzig geen installaties zonder vergunning. Meld ongewenste gebeurtenissen (incidenten) en ongevallen altijd. Volg steeds de regels alarm en evacuatie. Respecteer signalisatie en beveiligingstaggings en neem ze nooit weg. Rook niet en maak geen vuur. Gebruik geen alcohol of drugs op de site en werk ook niet onder invloed ervan. Gebruik geen GSM of fototoestel op site zonder vergunning. Volg steeds de verkeersregels op de site.

Deze gouden veiligheidsregels komen in dit reglement terug aan bod en zijn te herkennen aan het citaat bovenaan het betrokken hoofdstuk: vb. "Gebruik geen alcohol of drugs op de site en werk ook niet onder invloed ervan". Het niet respecteren van één van deze gouden veiligheidsregels wordt beschouwd als een zware overtreding met onmiddellijke verwijdering van de betrokken persoon van de werkplek of bouwplaats tot gevolg. De hiërarchische lijn van zowel Fluxys, de contractant of een onderaannemer van een contractant ziet er op toe dat dit reglement correct en praktisch wordt ingevuld. Dit algemeen veiligheidsreglement is een document dat samen met andere documenten de bestelling of overeenkomst vormt. De veiligheidsorganisatie wordt meer concreet geïntegreerd voor de contractanten in het “Algemeen Bestek” of in de “Algemene Aankoopvoorwaarden”. Suggesties voor aanpassingen en aanvullingen ter verbetering van dit document die kunnen leiden tot een verbetering van de veiligheid, gezondheid en het milieu worden ten zeerste geapprecieerd.

Naast deze regels is het belangrijk dat iedereen een correct veiligheidsgedrag vertoont om zo de veiligheidscultuur binnen Fluxys te verhogen. Veiligheid moet als het ware in onze ziel zitten en integraal deel uitmaken van ons bewust en onbewust handelen. M.a.w. veiligheid moet een collectieve waarde worden van ons allen. Dat vraagt van ieder van ons een vorm van leiderschap. En als we zeggen veiligheid, dan bedoelen we dat in een ruime betekenis: de veiligheid van de Fluxys-installaties, arbeidsveiligheid maar ook procesveiligheid en milieuveiligheid in de meest brede zin.” CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 5

Het is onze overtuiging vertuiging dat we dit kunnen bereiken door op een verantwoorde manier om te gaan met risico’s (PREPARE), onze eigen kennis en inbreng te delen met collega’s en contractanten (TALK) en verantwoordelijkheid te nemen over onze job (ACT).

Rekening houden met risico’s







Ik ben voorbereid. Ik stel op voorhand de vraag of alles veilig en efficiënt zal kunnen verlopen en neem de nodige acties. Ben ik betrokken bij een gevaarlijke situatie, dan meld ik dat en zoek samen met mijn collega’s en hiërarchie naar een beter alternatief. Ik verval niet in automatismen en blijf altijd waakzaam voor mogelijke risico’s.

Communiceren en informatie delen met collega’s – feedback krijgen en geven   

Ik sta open voor feedback van mijn collega’s en ik durf dit ook van hen te vragen. Ik leer uit mijn ervaringen en bespreek ze openlijk, zodat iedereen er iets aan heeft. Ik spreek mijn collega’s constructief aan als ik het niet eens ben met hun werkwijze.

Verantwoordelijkheid opnemen

 



Twijfels? Ik stop en denk na. Ik organiseer mijn werk zodat ik mijn beloften nakom, binnen de afgesproken tijd. Ik respecteer de procedures en instructies en aarzel niet om mogelijke verbeteringen te melden.

De contractant verbindt zich er toe: 1. Om enkel ingeschreven en bevoegd personeel (opgeleid en ingelicht) tewerk te stellen. stellen 2. Om de verantwoordelijkheid voor de organisatie van de veiligheid op zijn bouwplaats of werkplek op zich te nemen nemen. 3. Om zijn personeel de nodige preventiemaatregelen te laten toepassen voor de bescherming van de bij de bouwplaats of werkplek betrokken personen. personen 4. De volgende zaken mee te delen aan zijn personeel en het personeel van de onderaannemers die op de bouwplaats of werkplek aanwezig zijn: -

De voorschriften van dit reglement. reglement

-

De nodige instructies voor hun werk om arbeidsongevallen en incidenten te voorkomen (brand, lekken, beschadigingen,…). beschadigingen,…)

-

De voorschriften die moeten worden nageleefd bij een ongeval of een incident incident.

5. Fluxys vóór de uitvoering van de werken de nodige informatie te geven met betrekking tot de risico’s ico’s eigen aan de activiteiten die hem zijn toevertrouwd, de producten, machines, uitrustingen, gereedschappen,… die zullen worden gebruikt en die bij hun gebruik voor bijzondere risico’s zouden kunnen zorgen. zorgen


p. 6

6. Samen te werken aan de coördinatie van activiteiten van de verschillende intervenanten op een zelfde bouwplaats of werkplek. 7. Vóór de start van de werken: -

Deel te nemen aan de opening van de bouwplaats of de werkplek en deel te nemen aan de vergadering vóór de start van de werken (Kickoff-meeting). Ter plaatse de aard van het uit te voeren werk te onderzoeken evenals de voorwaarden en de omgeving waarin het werk moet worden uitgevoerd in rekening te brengen. De overeengekomen of nodige maatregelen te nemen om de veiligheid van personen en goederen te garanderen.

8. Zich te houden aan de wettelijke voorschriften met betrekking tot het welzijn van de werknemers die bij Fluxys en op dit document van toepassing is. Fluxys behoudt zich het recht voor om, op kosten van de Contractant, de maatregelen te nemen die het nodig acht inzake het welzijn van de werknemers van de Contractant indien deze de verplichtingen niet naleeft. 9. De Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk zo snel mogelijk in te lichten over elk ongeval, incident of gevaarlijke situatie met zijn personeel of het personeel van zijn onderaannemer op de bouwplaats of werkplek van Fluxys.


p. 7

2 Definities en afkortingen Algemeen Bestek

Algemene en administratieve bepalingen voor de uitvoering van werken.

Contractant

Derde die in opdracht van Fluxys werken of diensten levert of een contractant van Fluxys.

CPBW

Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk.

Besloten ruimte

Ruimte die niet is ontworpen voor een continu verblijf, met een besloten karakter waar een gevaarlijke atmosfeer aanwezig is of kan zijn.

Fluxys

Fluxys Belgium NV, Fluxys LNG NV en Fluxys NV.

Gasinstallatie

Elke vaste uitrusting die gas bevat of bestemd is om gas te bevatten. Het betreft voornamelijk: drukreduceerstations, compressiestations, opslagstations, afsluiterknooppunten, enz.

Asbestinventaris

Inventaris die voor elke Fluxys-vestiging wordt opgesteld en een beschrijving bevat van de asbesttoepassingen. De elementen die keramische vezels van categorie 1A of 1B bevatten, worden ook in die inventaris opgenomen.

VGM-plan

Veiligheids-, Gezondheids- en Milieuplan.

EDPBW

Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk.

IDPBW

Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk. Hiermee wordt de interne dienst voor preventie en bescherming van Fluxys bedoeld.

Bezoeker

Persoon die een Fluxys-installatie of gebouw betreedt maar die geen werken uitvoert.


p. 8

3 Waarden en HSE-beleid van Fluxys Fluxys voert een actief beleid inzake welzijn op het werk van alle medewerkers, de industriële veiligheid van de installaties en het respect voor het leefmilieu, in lijn met onze vijf waarden. KLANTGEDREVENHEID: we hebben oor voor de behoeften van onze externe en interne klanten en komen onze afspraken na. Die aanpak vormt de drijvende kracht om de resultaten te bereiken die we voor ogen hebben. RESPECT VOOR VEILIGHEID & MILIEU: samen geven we prioriteit aan de veiligheid van onze installaties omdat we verantwoordelijk zijn voor het transport van een energie die risico’s inhoudt. In dezelfde geest van duurzaamheid waken we over het welzijn op het werk en streven we naar een zo laag mogelijke impact van onze activiteiten op het milieu. COHESIE: we mikken binnen en buiten de eigen entiteit op samenwerking en teamgeest om gezamenlijk de vooropgestelde resultaten te bereiken. GOED NABUURSCHAP: onze activiteit is een dienstverlening van openbaar nut en onze infrastructuur vormt een geheel met de omgeving. We streven via een open dialoog naar een goede verstandhouding met al wie betrokken is bij de bouw en de exploitatie van onze installaties. PROFESSIONALISME & ENGAGEMENT: we engageren ons om onze resultaten te bereiken met een efficiënte aanpak en met de beste praktijken als richtsnoer in alles wat we ondernemen. We ontwikkelen systematisch onze expertise en zoeken telkens opnieuw creatieve en kostenverantwoorde oplossingen. Dit beleid steunt op de volgende 4 pijlers: 

 



Wij zijn een verantwoorde onderneming in de uitoefening van al onze activiteiten: het ontwerp, de bouw, de exploitatie en ontmanteling van onze installaties en de commercialisering van onze diensten van openbaar nut. Hiervoor voeren we een actief preventiebeleid, vormen risicoanalyses en –evaluaties bij een technisch project de basis voor ontwerp, uitvoering, exploitatie en ontmantelen. We inventariseren de risico’s eigen aan de installaties, we leren uit interne en externe ervaringen, we gebruiken de natuurlijke rijkdommen op een rationele manier, we sporen onze aannemers, co-contractanten en onderaannemers aan om de regels inzake welzijn, veiligheid en milieu toe te passen. Wij nemen een opbouwende houding aan van transparantie en dialoog over ons HSEbeleid. Wij zijn ervan overtuigd dat de efficiëntie van onze processen onlosmakelijk verbonden is met het welzijn op het werk van onze medewerkers, de veiligheid van onze installaties en de beheersing van onze impact op het milieu. Wij zien erop toe dat ons personeel dit HSE-beleid kent, het onderschrijft en toepast op alle niveaus en in het bijzonder dat elkeen bewust is van zijn rol en van zijn persoonlijke verantwoordelijkheid ter zake.


p. 9

4 Algemene regels 4.1 Roken en vuur “Rook niet en maak geen vuur.” Alle gebouwen, werven, installaties en voertuigen van Fluxys zijn rookvrij. Voor de rokers bestaan er rookcabines of specifieke aangeduide rookplaatsen. Het is strikt verboden om vuur of vonken te veroorzaken zonder vergunning:   

Op plaatsen waar er gasvrijzettingen mogelijk zijn. Waar brandgevaarlijke producten of ontvlambare stoffen aanwezig zijn. Tijdens het werken onder gas.

Zie vergunning (5.4)

4.2 Ongevallen en incidenten “Meld ongewenste gebeurtenissen (incidenten) en ongevallen altijd”   

Elk ongeval, incident of schadegeval moet onmiddellijk worden gemeld aan de Fluxysverantwoordelijke. Een aangifteformulier moet binnen de 24 uur worden overgemaakt aan de Fluxysverantwoordelijke. Een analyse (onderzoeksrapport) wordt opgesteld en overgemaakt binnen de 10 kalenderdagen aan de verantwoordelijke van Fluxys.

Dit onderzoeksrapport bevat minimum een omschrijving van de feiten en een opsomming van de getroffen remediërende maatregelen en preventiemaatregelen. 4.2.1

Arbeidsongeval  Blijf kalm, overschouw de situatie en zorg voor uw veiligheid.  Meld het ongeval aan de Fluxys-verantwoordelijke.  Verzeker de veiligheid van het slachtoffer om erger te voorkomen (bewarende maatregelen).  Zorg voor de eerste hulp aan het slachtoffer. Verzorg elke verwonding, hoe klein ook. EHBO-ongevallen dienen genoteerd te worden in het EHBO-logboek.  Vul binnen de 24 uur het meldingsformulier “Arbeidsongevallen” in en stuur dit naar de IDPBW.  Bij behandeling door een geneesheer of in een ziekenhuis, dient het formulier “Medisch Attest” aan het slachtoffer te worden gegeven en door de behandelende geneesheer te worden ingevuld (voor het Fluxys-personeel).  Binnen de 8 kalenderdagen dient het ongeval te worden geanalyseerd door een onderzoeksteam bestaande uit: hiërarchie, betrokken medewerkers, eventueel bijgestaan door de veiligheidscoördinator of de betrokken preventieadviseur.  De standaard onderzoeksmethode is de MUOPO-analyse (Mens – Uitrusting – Omgeving – Product – Organisatie). Voor ernstige arbeidsongevallen wordt een feitenboomanalyse uitgevoerd, en zoals bepaald door de wetgeving dient een omstandig verslag te worden opgesteld.


p. 10

4.2.2

Incidenten  Stop je eigen werkzaamheden onmiddellijk en in alle veiligheid.  Verwittig meteen de aanwezige Fluxys-verantwoordelijke. Voor onbemande installaties of indien er geen Fluxys-verantwoordelijke aanwezig is, verwittig de Dispatching van Fluxys (0800 90 102 of 02 282 70 03).  Blijf kalm, spreek rustig en duidelijk, geef duidelijke informatie (plaats, aard, beschadiging).  Volg de instructies welke de Fluxys-verantwoordelijke of Dispatching doorgeeft.  Tref alle passende maatregelen, teneinde de veiligheid van zowel personen als goederen te waarborgen (bij ernstige beschadiging aan gasinstallaties: evacueren tot op minstens 50 m, bij gaslek tot op minstens 200 m met mogelijke schuilplaats).  Vermijd ontstekingsbronnen in geval van gaslek. Stop alle andere aan de gang zijnde werken.

4.3 Alcohol & Drugs “Gebruik geen alcohol of drugs op de site en werk ook niet onder invloed ervan.” Fluxys doet beroep op het gezond verstand en een verantwoordelijk gedrag van hun medewerkers en eventuele andere op de werkplek aanwezige personen. 



Alcohol: voor de dispatching, in bepaalde sites van Fluxys, in het bijzonder de Sevesoinstallaties en op werven geldt het algemeen verbod met betrekking tot bezit en gebruik van alcohol. Er wordt van alle personen verwacht dat zij op een verantwoorde wijze omgaan met het werkgerelateerde gebruik van alcohol. Drugs: er geldt voor alle sites van Fluxys een algemeen verbod.

Personen die klaarblijkelijk onder invloed zijn van alcohol, drugs of andere verdovende middelen tijdens het werk of bij het zich aanbieden om te werken zullen onmiddellijk de toegang tot de werkplek / bouwplaats van Fluxys worden ontzegd, teneinde de veiligheid van andere werknemers niet in gevaar te brengen.

4.4 Brandpreventie 4.4.1 Preventie Gezien de hoofdactiviteit van Fluxys het transporteren van aardgas is, kunnen de gevolgen van brand zeer ernstige gevolgen teweegbrengen. Daarom zijn de volgende preventiemaatregelen altijd van kracht: 

 

Het is ten strengste verboden zonder de expliciete toelating van Fluxys om in gasinstallaties: o Vuur of vonken te veroorzaken (bv. het verbranden van afvalmateriaal – zie 4.1). o Gebruik te maken van niet-explosieveilig elektrisch materieel (inclusief gsm, fototoestel, camera, … – zie 5.6). Beperk de hoeveelheid opgeslagen brandbaar materiaal Beperk vrijzettingen in geval van lek. Maak gebruik van dubbelwandige vaten/tanken. Zoniet plaats opvangbakken onder: o Vaten met ontvlambare vloeistoffen. o Pompen en generatoren met explosiemotor.


p. 11



Controleer de werkplek alvorens deze te verlaten om beginnende vuurhaarden of gevaarlijke situaties die hiertoe zouden kunnen leiden, te voorkomen.

4.4.2 Brandbestrijdingsmiddelen De brandbestrijdingsmiddelen dienen te zijn aangepast aan de uit te voeren activiteiten en te worden bepaald door middel van een risicoanalyse (aantal, type en plaats) en/of volgens de voorschriften vermeld in de werken vuurvergunning. Deze middelen zijn onontbeerlijk in geval van las- of slijpwerkzaamheden, bekledingswerken en het gebruik van ontvlambare producten. De werflokalen dienen te zijn uitgerust met draagbare brandblussers (duidelijk zichtbaar) en geplaatst bij de toegangsdeur. Het plaatsen en onderhoud van deze brandbestrijdingsmiddelen is onderhevig aan volgende regels:   

Ze zijn in orde met de jaarlijkse controle. Ze zijn onmiddellijk bij de hand (dicht bij de activiteiten) en altijd beschikbaar. Ze worden onmiddellijk verwijderd en vervangen indien ze (ook gedeeltelijk) gebruikt of defect zijn.

4.4.3 Opgeleid personeel De brandbestrijdingsmiddelen moeten gebruikt worden door opgeleid en bevoegd personeel. Het aantal bevoegde personen hangt af van de activiteit en het aantal personen dat tegelijkertijd tewerk gesteld is. De namen en certificaten van deze personen zijn op te nemen in het VGM-plan.

4.5 Evacuatie “Volg steeds de regels alarm & evacuatie” 4.5.1 Algemeen Vanaf het ogenblik dat het evacuatiesignaal wordt gegeven, moeten volgende acties onmiddellijk genomen worden: 1. Blijf kalm. 2. Stop uw werkzaamheden onmiddellijk en laat uw werkzone veilig achter: zet toestellen af, sluit gasflessen en vermijd ontsteking. 3. Neem de veiligste weg naar de verzamelplaats. Neem als dat mogelijk is een weg dwars op de windrichting. 4. Meld u op de verzamelplaats aan bij de Fluxys-verantwoordelijke en meld ook eventueel vermiste personen (maak gebruik van de aanwezigheidslijst). 5. Wacht op instructies van de Fluxys-verantwoordelijke. 4.5.2 Evacuatieplan Een evacuatieplan dient opgesteld en in voldoende hoeveelheden opgehangen te worden op elke Fluxys-site. Voor de Fluxys-werven wordt dit opgenomen in het VGM-plan. Het kan aangepast worden door de verantwoordelijke van de werken of door de veiligheidscoördinator. De contractant zorgt ervoor dat het evacuatieplan in voldoende hoeveelheden en op zichtbare plaatsen wordt opgehangen. Het evacuatieplan bevat minimum de volgende informatie: 

De wijze van evacueren van de werkplek in geval van incident.


p. 12

  

De naam van de personen die een rol spelen in de manier van evacueren. De locatie van de nooduitgangen, evacuatiewegen en verzamelplaats. Zie ook 5.10.4. De wijze waarop het evacuatiesignaal wordt gegeven en het signaaltype.

Het evacuatiesignaal wordt maandelijks getest. Het evacuatieplan wordt minstens één maal per jaar getest. Tijdens deze test evalueert men minstens:   

Of het evacuatiesignaal overal op de site hoorbaar of zichtbaar is, ongeacht de uitgeoefende activiteit. De duurtijd van het evacueren. Of elke intervenant zijn rol goed gespeeld heeft en of iedereen onmiddellijk naar de verzamelplaats is gekomen.

4.5.3 Communicatiemiddelen Op elke Fluxys site is een lijst van evacuatieverantwoordelijken en nijverheidshelpers zichtbaar uitgehangen (met telefoonnummers). Op de Fluxys-werven wordt dezelfde informatie op voldoende zichtbare plaatsen uitgehangen door de contractant. De contractant zorgt voor de communicatiemiddelen op de werkplek of bouwplaats volgens het VGM-plan.

4.6 Signalisatie en consignaties “Respecteer signalisatie en beveiligingstaggings en neem ze nooit weg.” Iedereen binnen de gebouwen, sites, werven of installaties van Fluxys moet de aanwezige signalisaties respecteren:   

Volg altijd de gebods- en verbodstekens op en respecteer afbakeningen. Als u een zone binnen een afbakening moet betreden, zorg dan dat u op de hoogte bent van de risico’s. Neem geen beveiligingstaggings weg.

4.7 Eerste Hulp bij Ongevallen (EHBO) 4.7.1 EHBO-organisatie Op elke werkplek of bouwplaats waar 6 of meer mensen tegelijkertijd aan het werk zijn, moet minstens één opgeleide en bevoegde nijverheidshelper (of EHBO-afgevaardigde) permanent ter plaatse zijn. Afhankelijk van de activiteiten en het aantal tegelijk tewerkgestelde personen kan dit aantal verhoogd worden, afhankelijk van de risicoanalyse. Hij beheert ook de verbanddoos van de werkplek of bouwplaats. De attesten van de nijverheidshelpers en een namenlijst worden opgenomen in het VGM-plan. Het is niet de rol van de nijverheidshelper om te beslissen of een geneesmiddel al dan niet mag genomen worden. Indien iemand een geneesmiddel wenst te nemen, doet hij/zij dat op eigen risico.


p. 13

4.7.2 EHBO-uitrusting De minimale EHBO-uitrusting voor kleine werkploegen of werven (minder dan 6 personen) mag van een eenvoudige vorm zijn. Op werkplekken of werven vanaf 6 personen wordt een EHBO-uitrusting voorzien om alle nodige eerste zorgen toe te kunnen dienen. De ter beschikking te stellen EHBO-uitrusting zal op basis van de risicoanalyse worden bepaald. Elk letsel, hoe klein ook, zal steeds worden gemeld en verzorgd. Het dient in het EHBO-register te worden genoteerd vooraleer men het werk voortzet of verlaat.

4.8 Orde en netheid 4.8.1 Algemeen Zowel Fluxys-personeel als contractanten zorgen voor een ordelijke en nette werkomgeving. Alle werkzones, doorgangen, trappen, wegen dienen steeds te worden vrijgehouden. Elektrische verlengkabels of kabels met perslucht zullen buiten de doorgangzones worden geplaatst en zorgvuldig worden beschermd tegen beschadigingen. Extra aandacht dient te worden gegeven aan het opruimen om de installaties en hun omgeving in een onberispelijke staat te houden. Hiervoor zal de verantwoordelijke van de werken een dagelijkse onderhoudsbeurt laten uitvoeren. De contractant is verantwoordelijk voor de netheid van openbare en private wegen die zouden worden bevuild door de uitvoering van de werken. Ze moeten vrij zijn van obstakels en hindernissen. Vervuilde wegen, fiets- en voetpaden met modder of water worden minstens dagelijks geborsteld door de contractant. Fluxys kan, op kosten van de contractant die in gebreke blijft, de werkplek of bouwplaats dagelijks laten reinigen. Het beheer van afvalstromen zal tijdens de kickoff-meeting of startwerkvergadering worden besproken. Op de werkplek of bouwplaats zal één afvalregister worden bijgehouden van de respectievelijke afvalstromen van de verschillende betrokkenen. Al het afval dient te worden verwijderd conform de milieuvoorschriften en de regels van goede praktijk (sorteren van afval,…). Het storten van afvalmaterialen, het lozen van afvalwater van welke aard ook, in de sleuven of werkputten is ten strengste verboden. Gevaarlijk afval wordt afgevoerd door erkende vervoerders naar een erkende stortplaats of een erkende verwerkingsinstallatie. De bewijzen van verwerking worden opgenomen in het VGM-plan. Alle schade en kosten die rechtstreeks of onrechtstreeks zouden voortvloeien uit het niet of gebrekkig opvolgen van de orde en netheid zijn integraal ten laste van de contractant. 4.8.2 Milieuverontreiniging Om milieuverontreiniging te voorkomen, moeten alle nodige maatregelen tegen bezoedeling van de grond, de lucht en het water volgens de voorschriften van de vigerende wetgeving worden genomen. Zo dienen onder brandstoftanks, lasgeneratoren,… lekbakken te worden voorzien. Deze lekbakken worden beschermd tegen insijpelend vocht of regen. De opslag van gevaarlijke producten en lege recipiënten gebeurt volgens de geldende regels op plaatsen waar een lage activiteit is gepland. Absorptiemateriaal (absorberende korrels, matten,…) is voorzien op deze opslagplaatsen. Bij een milieuverontreiniging worden de werken gestopt en moet onmiddellijk alle mogelijke maatregelen worden genomen om verder verspreiding maximaal te beperken. De milieucoördinator en de preventieadviseur van Fluxys wordt op de hoogte gebracht. CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 14

4.9 Werkvoorbereiding – risicoanalyse Gevaarlijke werken kunnen – indien er geen specifieke maatregelen zijn genomen – leiden tot ongevallen met zware letsels. Daarom moet de verantwoordelijke uitvoerder verplicht een uitvoeringsdossier opstellen voor deze werken en ten minste 1 week op voorhand overhandigen aan Fluxys. Dit dossier bevat:     

Een beschrijving van de werkmethode voor elke fase. Een risicoanalyse. Het gebruikte materiaal en materieel. Het betrokken personeel (bevoegd en opgenomen in een namenlijst). De werkplanning met de opgenomen preventiemaatregelen.

De risicoanalyse bevat de volgende informatie:    

Identificatie van gevaren en risico’s. Evaluatie van de risico’s. De genomen preventiemaatregelen om de risico’s tot een aanvaardbaar niveau te herleiden. Evaluatie van de restrisico’s (met eventueel bijkomende schadebeperkende maatregelen).

Niet exhaustieve lijst van gevaarlijke werken:                     

Testen op procesinstallaties onder gewijzigde procescondities. Interventies op bestaande procesinstallatie in het kader van nieuwbouw- en wijzigingsprojecten (aansluitingen, tie-ins,...) . Werken aan beveiligingssystemen. Werken aan installaties onder elektrische spanning, in de nabijheid van hoogspanningskabels of uitrustingen. Werken aan installaties onder druk. Werken in de nabijheid van operationele installaties. Werken met mogelijke verstoring van de continuïteit van de gasbeweging. Werken op hoogte. Ondergrondse werken en tunnelwerken. Betreden van besloten ruimte. Werken met ademlucht in functie van veiligheidswacht besloten ruimte. Werkzaamheden met duikuitrusting. Werken in de nabijheid van water of onder het waterniveau. Werkzaamheden onder overdruk. Werkzaamheden waarbij springstoffen worden gebruikt. Werkzaamheden in verband met montage of demontage van geprefabiceerde elementen. Aanslaan en uitwijzen van lasten, hijswerken. Werken met hoogwerker. Het graven van sleuven of putten en het werken aan of in deze putten. Het werken in de onmiddellijke nabijheid van materialen zoals drijfzand of slib. Elk werk met ioniserende stralingen.


p. 15

    

Werkzaamheden met chemische of biologische agentia die een bijzonder risico inhouden (gas, condensaat,actief kool, N2, methanol,...). Werkzaamheden aan installaties onder lage temperatuur, hoge temperatuur. Werken met gevaarlijke producten (corrosief, ontvlambaar, milieubelastend, explosief). Meten en detecteren van gevaarlijke stoffen. …

4.10 Gezondheidstoezicht Iedere persoon die werken bij Fluxys uitvoert met een gezondheidsrisico, dient een medisch onderzoek te ondergaan bij de arbeidsgeneesheer van zijn werkgever (meestal een Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk). Deze onderzoeken gebeuren op regelmatige tijdstippen:    

Bij aanwerving of mutatie. Periodiek (afhankelijk van het risico) . Bij medische problemen die voortvloeien uit hun beroep. Bij een werkhervatting na vier weken werkongeschiktheid wegens ziekte of ongeval.

De arbeidsgeneesheer stelt een gezondheidsbeoordelingsformulier op na een dergelijk onderzoek waarin hij verklaart dat de persoon al dan niet geschikt is voor het uitoefenen van zijn werk.

4.11 Aankoopprocedure Fluxys hanteert een strikte aankoopprocedure van arbeidsmiddelen, persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), collectieve beschermingsmiddelen, chemische producten, werken geleverd door derden. Het doel van deze aankoopprocedure is om ervoor te zorgen dat er geen onaanvaardbaar risico wordt binnengebracht in de onderneming. Om dit te bereiken wordt er een risicobeheersing gedaan in 3 stadia: 1. Voorstudie: nagaan van de risico’s in offertefase. 2. Bestelling – Levering: nagaan van de wettelijke vereisten alsook opleggen van veiligheidseisen op advies van de preventieadviseur (visum preventieadviseur). Bij levering dient nagegaan te worden of aan al deze eisen is tegemoet gekomen. 3. Indienststelling: formeel indienststellingsverslag opgemaakt door de preventieadviseur alvorens het product te gebruiken. Fluxys verwacht van de contractanten dat zij voldoen aan deze wettelijke verplichtingen.

4.12 Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk Fluxys hanteert een strikt beleid inzake onaangepast gedrag op het werk. Dergelijk gedrag wordt dan ook niet getolereerd. Fluxys-personeel kan een beroep doen op de hiërarchische lijn, de interne vertrouwenspersoon en de gespecialiseerde preventieadviseur psychosociale aspecten indien men geconfronteerd wordt met dergelijk gedrag. Fluxys verwacht van haar contractanten dat zij er alles aan doen om dergelijk gedrag niet te tolereren. Fluxys kan de toegang weigeren van personen die dergelijk gedrag vertonen.


p. 16

5 Regels binnen gasinstallaties en op werven 5.1 Toegang tot omheinde installaties & werven Het is verboden personen op de werkplek of bouwplaats te brengen die niet op de hoogte werden gebracht van de veiligheidsregels. Zonder geldige vergunning (zie 5.4) kunnen contractanten en Fluxys-personeel of aangestelden, niet deel uitmakend van de verantwoordelijke dienst, geen werken uitvoeren binnen en aan de installaties.

5.2 Leveringen in omheinde installaties De leveringen gebeuren zoveel mogelijk buiten de procesinstallaties. Indien de levering gebeurt binnen de procesinstallaties, met voertuig, dient dit bij voorbaat te worden afgesproken met de exploitant. Kleine pakjes worden bij de lokale verantwoordelijke of wacht geleverd. Grotere stukken worden op de door de Fluxys-verantwoordelijke aangeduide locatie geleverd. Dit gebeurt onder zijn toezicht voor de volledige duur van levering.

5.3 Collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen “Gebruik persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen” Voor de bestrijding van veiligheidsrisico’s wordt onder alle omstandigheden de voorkeur gegeven aan het gebruik en de instandhouding van collectieve beschermingsmiddelen boven persoonlijke beschermingsmiddelen. De collectieve beschermingsmiddelen sluiten in de meeste gevallen de risico’s zelf uit, terwijl de persoonlijke beschermingsmiddelen vooral gericht zijn op het beperken van de gevolgen in geval van incident (schadebeperkende maatregel). Door een collectief beschermingsmiddel wordt iedereen in de omgeving van het gevaar beschermd, in tegenstelling tot een persoonlijk beschermingsmiddel dat louter een individuele werknemer beschermt tegen persoonlijk letsel. 5.3.1 Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) Het plaatsen en/of wegnemen van CBM’s is streng verboden en kan enkel in nauwe samenspraak met de Fluxys-verantwoordelijke. CBM’s mogen niet verwijderd worden zonder dat vervangende tijdelijke of definitieve preventiemaatregelen getroffen worden. Deze beschermingsmiddelen dienen minstens te beantwoorden aan het vooropgestelde doel, maar mogen geen vals veiligheidsgevoel geven. Voorbeelden van CBM’s zijn (niet-limitatief):       

De installatie van vangnetten. Het afsluiten en afdekken van putten en sleuven. Het afbakenen van gevaarlijke zones met een fysieke omheining. Afschermingen op machines. Leuningen aan stellingen. Het verluchten (met afzuiging voor grote diameters) van las- en bekledingstenten. …


p. 17

De eventuele attesten of meetresultaten van de beschermingsmiddelen worden voorgelegd aan de Fluxys-verantwoordelijke. Deze laatste kan indien gewenst aanpassingen eisen aan deze CBM’s. Al het personeel aanwezig op de werkplek of bouwplaats heeft de verplichting toe te zien op de instandhouding van de CBM’s. 5.3.2 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Ongeacht de CBM’s zijn bij Fluxys een aantal PBM’s verplicht zowel voor personeel van Fluxys als voor de anderen aanwezig op de werkplek of bouwplaats. Alle beschermingsmiddelen moeten voldoen aan de specifieke EN- of NBN-normen en de keuring mag niet verlopen zijn. Fluxys en alle contractanten moeten de PBM’s ter beschikking stellen van hun eigen personeel en er op toezien dat het verplicht gebruik hiervan strikt wordt gerespecteerd. Er moet aandacht worden geschonken aan het feit dat sommige PBM’s geen bescherming meer bieden wanneer ze eenmaal hun werk hebben gedaan bij een ongeval; zoals de schokdemper in een veiligheidslijn, of een veiligheidshelm die een zwaar vallend voorwerp heeft opgevangen. Deze dienen dan onmiddellijk te worden vervangen. Ook de (soms beperkte) levensduur van PBM’s dient altijd te worden gerespecteerd. 5.3.2.1 Algemeen verplichte PBM’s  De veiligheidshelm en veiligheidsbril (al dan niet geïntegreerd in de helm) zijn verplicht binnen de technische installaties, de omheinde installaties en op de bouwplaatsen.  Enkel personeel van Fluxys of handelend in opdracht van Fluxys draagt een blauwe helm. Bezoekers dragen bij voorkeur een witte helm.  Op de werkplek of bouwplaats worden enkel hoge anti-statische veiligheidsschoenen of – laarzen (S3) gedragen. Bezoekers zijn niet verplicht om veiligheidsschoenen te dragen wanneer zij op de verharde wegen blijven.  Shorts en werkkledij zonder lange mouwen zijn niet toegelaten op de werkplek of bouwplaats. Uitzonderlijk kan een afwijking worden toegestaan voor het dragen van werkkledij met korte mouwen voor bepaalde activiteiten (op basis van plaatsen taakgebonden risico’s) én na het voorleggen en goedkeuren van een risicoanalyse. Voor Fluxys-personeel worden deze afwijkingen in de instructie vermeld. 5.3.2.2 Bijkomende PBM’s Bijkomende PBM’s kunnen opgelegd worden in functie van de uit te voeren taak of locatie:  

 

In bepaalde omheinde installaties of bouwplaatsen wordt aangepaste werkkledij (brandvertragend, antistatisch, verhoogde zichtbaarheid) verplicht gesteld. Gehoorbescherming dient gebruikt te worden op de aangegeven plaatsen en dient aanwezig te zijn daar waar het geluid 80 dB(A) overschrijdt. Wanneer het geluidsniveau 85 dB(A) evenaart of overschrijdt, is iedereen in de betrokken werkzone verplicht om persoonlijke gehoorbescherming te dragen. Jongeren (<18jaar) worden nooit toegelaten in zones waar een geluidniveau van meer dan 80 dB(A) aanwezig is, zelfs niet als ze gehoorbescherming dragen. Waar verdrinkingsgevaar aanwezig is, is een zwemvest verplicht. Verder dient een reddingsboei, touwladder en enterhaak aanwezig te zijn in de onmiddellijke omgeving. Personen die werken uitvoeren langs openbare wegen moet speciale kledij met signaalfunctie (fluorescerend, reflecterend of retroreflecterend) dragen. Deze kledij mag niet rood zijn in geval van werken naast spoorwegen (is behouden voor spoorwegpersoneel).


p. 18





 



In geval van werken met valrisico van meer dan 2 meter is een veiligheidsharnas verplicht indien geen adequaat CBM (reling) aanwezig is. Dit dient vastgemaakt te zijn aan een correct vast punt. Het gebruik van een eenvoudige veiligheidsgordel is verboden. Bij het harnas zal een geldig jaarlijks controlecertificaat zitten. Ook bij werken in een kooi van een hoogwerker of kooi hangend aan een kraanhaak is een veiligheidsharnas verplicht. Gelaatscherm is verplicht (bovenop de bril) in geval van risico van projectie van materiaaldeeltjes, extreme hitteslag, zijdelingse lasstraling, mechanische drukeffecten of gevaarlijke chemische producten. Aangepaste werkhandschoenen zijn verplicht bij het manipuleren van zware, scherpe, vervuilde voorwerpen of bij agressieve (corrosieve) producten. Adembescherming is nodig wanneer de MAC (maximaal aanvaarde concentratie) waarde wordt overschreden in geval van sterke stofontwikkeling (bv. P3-masker), aanwezigheid van toxische gassen (bv. ABEK-filter), lasdampen (bv. Airstream), asbestverwijdering en in zuurstofarme omgeving (bv. onafhankelijke ademhalingsbescherming). Brandvertragende kledij bij werken met open vlam, branders, tijdens snij- en lasactiviteiten en bij sommige bekledingsactiviteiten.

5.4 Vergunningen “Begin niet aan werken zonder vergunning” De werkvergunning, vuurvergunning of vergunning voor vrijgestelde zone Fluxys zijn vereist bij werken binnen alle omheinde gasinstallaties van Fluxys alsook bij werken in tunnels en besloten ruimtes van het leidingnet van Fluxys. De contractant moet de Fluxys-verantwoordelijke (lokaal) vragen voor welke werken een vergunning is vereist. De uitvoering van werken zonder geldige vergunning (of werken verschillend van de in de vergunning omschreven aard van de werken of buiten de in de vergunning omschreven werkzone) wordt beschouwd als een zware overtreding van de veiligheidsregels. Een vergunning moet ertoe bijdragen dat alle onderhouds- en constructiewerkzaamheden op een veilige en gecoördineerde manier gebeuren. De vergunning behandelt veiligheidsmaatregelen bij:   

de

identificatie,

communicatie,

uitvoering

en

opvolging

van

De veiligstelling van de installatie, voorafgaand aan de start van de werken. Een veilige uitvoering van de werken. Het opnieuw gebruiksklaar stellen van de installatie, na het beëindigen van de werken.

Een vergunning geeft hierbij groen licht aan de uitvoerder om de werken te starten mits naleving van de vermelde voorwaarden. Een vergunningsaanvraag wordt ten laatste 24 uur / 1 werkdag (voor bemande sites) en 48 uur / 2 werkdagen (voor onbemande sites) aan de Fluxys-verantwoordelijke van de betrokken installatie (beheerder) bezorgd. Een vergunning levert de finale goedkeuring voor het uitvoeren van:   

De beschreven werken. Volgens een welomschreven uitvoeringsmethode. Door een opgegeven Verantwoordelijke Uitvoerder (eigen personeel of contractant).


p. 19

 

In een welbepaalde werkzone. En binnen een overeengekomen tijdsduur.

Alle geldende voorwaarden staan vermeld op het vergunningsformulier en blijven van kracht gedurende de volledige looptijd van de vergunning. Indien de werkomstandigheden of de situatie afwijken t.o.v. de voorwaarden in de vergunning, zullen de werken onmiddellijk worden stopgezet. Iedereen die een anomalie vaststelt, moet eveneens de Werken stilleggen. Noodtoestanden of alarmmeldingen schorten vergunningen op. De werken mogen pas worden hervat na heractivatie van de vergunning(en). Een vuurvergunning verleent een Verantwoordelijke Uitvoerder de toelating om, met inachtneming van de opgelegde voorwaarden, tijdens een bepaalde tijdsduur bepaalde brand- en/of explosiegevaarlijke werkzaamheden op een bepaalde locatie uit te voeren. Een vergunning voor vrijgestelde zone verleent een Verantwoordelijke Uitvoerder, met inachtneming van de opgelegde voorwaarden, een vrijgestelde zone voor de volledige duur van de beschreven werken. Tijdens de werken volgt de toezichter van de werken de naleving van alle vergunningsvoorwaarden op. Bij het einde van de werken zal de verantwoordelijke uitvoerder zijn vergunning binnenbrengen. Hij dient de plaats van uitvoering van de werken veilig en in goede staat achter te laten. De toezichter van de werken zal dit controleren.

5.5 Bedienen van installaties “Bedien of wijzig geen installaties zonder vergunning” Het is ten strengste verboden om binnen de Fluxys sites installaties van Fluxys of derden te bedienen of wijzigen zonder geldige vergunning (zie 5.4). Deze bediening mag enkel door bevoegde personen worden uitgevoerd. Ook nutsvoorzieningen (elektriciteit, water, perslucht, …) mogen enkel worden gebruikt met formele goedkeuring van de Fluxys-verantwoordelijke. Deze toelating wordt vermeld op de vergunning. Het niet naleven van deze regel wordt beschouwd als een zware overtreding en de betrokken personen zullen onmiddellijk de toegang tot de werkplek of bouwplaats van Fluxys worden ontzegd. Het is verboden op leidingen of installaties te lopen.

5.6 GSM en fototoestel “Gebruik geen GSM of fototoestel op site zonder vergunning” Het gebruik van niet explosieveilige GSM’s, smartphones, fototoestellen of andere elektrische apparaten is verboden binnen de omheinde gasinstallaties en valt onder de vergunningsplicht. Het niet respecteren van deze regel wordt beschouwd als een zware overtreding van de veiligheidsregels. Personen die deze regel overtreden, worden dan ook onmiddellijk uit de werkzone verwijderd. Specifieke regels zijn van toepassing voor het Fluxys-personeel. Op bouwplaatsen waar er geen enkel brand- of explosierisico is, kan het gebruik van dergelijke apparaten worden toegestaan, met uitdrukkelijke goedkeuring van de Fluxys-verantwoordelijke. CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 20

5.7 Verkeersreglement en parkeren “Volg steeds de verkeersregels op de site” Op de omheinde Fluxys-installaties en op de werven is het binnenrijden en parkeren van voertuigen verboden. Voertuigen worden enkel toegelaten voor laden of lossen na overleg en toestemming door de Fluxys-verantwoordelijke. De algemene verkeersregels zijn van toepassing, mits aanvulling met onderstaande regels:   

   

De maximale snelheid in Fluxys-installaties is beperkt tot 20 km/u. Op de LNG-terminal te Zeebrugge bedraagt de maximum snelheid 40 km/u. Parkeer de wagen met de neus van het voertuig in de wegrijrichting, laat de sleutels op het contact, zet de versnelling in neutrale stand en trek de handrem aan. Hou op ieder moment de doorgangen vrij van: o in- en uitgangen van de installaties in dienst, werkposten en gebouwen; o vluchtwegen, toegangen tot blusmiddelen en EHBO-lokalen. Rijden mag enkel op de daarvoor voorziene wegen. Indien men andere routes dient te nemen, dient dit in overleg met de Fluxys-verantwoordelijke te gebeuren. Om schade aan de installaties te voorkomen gebeurt het manoeuvreren in de nabijheid van de installaties enkel onder begeleiding. Een inventaris van het materieel, materiaal, uitrusting en producten moet gepresenteerd en goedgekeurd worden door de Fluxys-verantwoordelijke zowel bij aankomst als bij vertrek. Op het einde van de werkdag, dienen voertuigen die zich tijdens de nacht in niet omheinde of bewaakte installaties bevinden, verplaatst te worden naar een afsluitbare ruimte. Ze mogen enkel door bevoegd personeel worden gebruikt. De ruimte waarin deze voertuigen zich bevinden mag in geen geval hinder veroorzaken voor de verkeerscirculatie, noch voor de hulpdiensten of de interventieploegen van Fluxys.

5.8 Chemische producten Alvorens men een chemisch product gebruikt, dienen haar eigenschappen, risico’s en veiligheidsmaatregelen grondig gekend te zijn. Deze informatie is terug te vinden op het veiligheidsinformatieblad (MSDS) van de fabrikant/leverancier van het product. Deze veiligheidsinformatiebladen dienen dan ook te allen tijden aanwezig en raadpleegbaar te zijn. Fluxys beschikt zelf over een inventaris van haar chemische veiligheidsinformatiebladen ter beschikking van haar personeel.

producten

en

stelt

de

De gebruiker van chemische producten waakt erover dat de veiligheidsmaatregelen vermeld op de veiligheidsinformatiebladen onverminderd gerespecteerd worden, in het bijzonder betreffende:   

Een goede ventilatie. Het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen. De opslag (gasflessen, brandbare producten, …).

5.9 Asbest en keramische vezels 5.9.1 Verbod Het is verboden om asbest of keramische vezels gecatalogeerd als categorie 1A of 1B volgens de CLP 1272/2008-richtlijn of producten die deze stoffen bevatten binnen te brengen of te installeren in de Fluxys-installaties, gebouwen of werven. CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 21

Een certificaat dat de afwezigheid van deze producten bevestigt, dient op verzoek van Fluxys te worden voorgelegd. 5.9.2 Aanwezigheid van asbest of keramische vezels Alvorens de werken aan te vatten, dient de asbestinventaris van de site te worden geraadpleegd. In geval van twijfel, dient een staalname voor analyse te gebeuren. De werkmethode dient te worden aangepast op basis van de resultaten van de analyse en de asbestinventaris. Indien contractanten werken dienen uit te voeren waarbij zij kunnen worden blootgesteld aan asbest of keramische vezels, ontvangen ze van de Flxuxys-verantwoordelijke een kopie van de betrokken asbestinventaris tegen ontvangstbewijs. 5.9.3 Verwijderen van asbest Het verwijderen van asbest of toepassingen met keramische vezels worden als gevaarlijk werk beschouwd. Men dient daarom steeds de voorschriften van 4.9 te volgen. Het verwijderen gebeurt door gespecialiseerde firma’s die hiervoor geaccrediteerd zijn, behalve voor “de methode voor eenvoudige handelingen” zoals beschreven in de wetgeving. Enkel personen die een gepaste opleiding hebben gekregen en bevoegd zijn verklaard, mogen deze verwijderingswerken uitvoeren. Dezelfde regels zijn van toepassing voor keramische vezels van categorie 1A of 1B. 5.9.4 Afval Het afval wordt verzameld op een plastiek en in een dubbele zak gestoken. Deze dubbele zak wordt voorzien van een etiket met het pictogram van “asbest” of “keramische vezel”. Ze worden vervolgens afgevoerd en verwerkt door een erkend asbestverwerkingsbedrijf. De certificaten van verwerking door dit bedrijf dienen aan Fluxys te worden overhandigd.

5.10 Werkzone inrichtings- en signalisatieplan 5.10.1 Algemeen inrichtingsplan van een werkzone of bouwplaats De werkzone of bouwplaats wordt ingericht volgens het werkzone inrichtingsplan of bouwplaatsplan zoals beschreven in het dossier werkvoorbereiding of het VGM-plan van de contractant. Dit plan bevat minstens een overzicht van:    

   

De toegangen. De rijrichting. De parkeerplaatsen. De lokalen (de plaatsen buiten de gevarenzone van lawaaioverlast of rookgassen afkomstig van generatoren of andere machines): o Werfburelen. o Eetruimte. o Sanitaire installaties: toiletten, wasruimte, kleedruimte. o EHBO-post of lokaal. De nutsleidingen en hun aansluitingen. De locaties voor vaste elektrogroepen of generatoren. De verzamelplaats in geval van evacuatie. Deze bevindt zich buiten de gevarenzone en stroomopwaarts de overheersende windrichting (in overleg met Fluxys) . De brandbestrijdingsmiddelen.


p. 22





De opslag of magazijnen voor: o Brandbaar en niet-brandbaar materiaal (zoals prefabs). o Chemische producten. o Materieel en werfuitrustingen. De omheiningen en afsluitbare toegangen.

Voor opslag van grote hoeveelheden brandstof, gasflessen en klein gevaarlijk afval dient de verantwoordelijke een vergunning aan de bevoegde overheid aan te vragen. Indien het een tijdelijke of mobiele werkplaats (TMB) betreft, wordt de informatie verzameld door de verantwoordelijke van de werken en voor advies voorgelegd aan de veiligheidscoördinator. Elke contractant is verplicht voor zijn werknemers de wettelijk voorziene gezondheidsinrichtingen (toiletten, wasruimte, kleedruimte en eetruimte) ter beschikking te stellen en ze dagelijks te onderhouden. Maaltijden mogen enkel in de daartoe voorziene inrichtingen worden genuttigd. Wanneer de opstellingsplaats van de toiletten te ver van de werkzone of bouwplaats verwijderd is, is het aangewezen om een bijkomend toilet te installeren dicht bij de werkzone of bouwplaats. Voor beperkte werkzaamheden (weinig personeel) of werkzaamheden van korte duur (maximum 1 werkweek) worden de afspraken gemaakt in overleg met de Fluxys-verantwoordelijke. 5.10.2 Afbakening werfzone t.o.v. openbare ruimte De werkzone of bouwplaats dient altijd duidelijk te zijn afgescheiden van de publieke ruimte: 



Werkzones of bouwplaatsen in gasinstallaties en installaties onder druk: o Dienen gedurende de ganse werkzaamheden te zijn afgeschermd met een fysieke omheining. o Op het einde van de dagtaak dienen de tijdelijk afsluitbare werftoegangen te zijn afgesloten. o De rechtstreekse toegang tot verschillende werkzones, werven of installaties binnen omheinde installaties dient te allen tijde te worden vermeden. o Bij werkzaamheden in buurt van in dienst zijnde gasinstallaties zal de contractant op aangeven van Fluxys de zone afbakenen door middel van:  Een waarschuwingslint of –net voor korte werkzaamheden (maximum 1 dag) met continue aanwezigheid van een Fluxys-verantwoordelijke.  Stevige, vaste afsluiting( type “Heras”, panelen) voor grotere, langdurige werkzaamheden. Werkzones of bouwplaatsen rond gasleidingen: o Aan kruisingen tussen piste en openbare of private weg dient een fysieke omheining langs deze wegen te worden geplaatst tot 5 meter verder haaks op deze wegen om de zichtbaarheid voor weggebruikers te verhogen. o Deze fysieke omheining bestaat minstens uit een signalisatienet bovenaan bevestigd aan een lat. o Bovengrondse kabels of leidingen dienen gesignaleerd te worden met portieken op 15 m over de volledige werkzone.

5.10.3 Waarschuwingsborden Aan elke werkzone of bouwplaats alsook aan eventuele kruisingen van openbare of private wegen: 

Wordt een waarschuwingsbord met het opschrift “STRENG VERBODEN DE WERKEN TE BETREDEN VOOR ONBEVOEGDEN” geplaatst.


p. 23

 

Worden gebods- en verbodsborden geplaatst (bijvoorbeeld voor het dragen van PBM’s zoals veiligheidshelm, -bril, -schoenen, enz.). Worden bijkomende specifieke pictogrammen geplaatst indien bepaalde gevaren of regels van toepassing zijn.

5.10.4 Toegangs- en vluchtwegen Elke werkzone of bouwplaats moet voorzien zijn van een afdoend aantal toegangswegen en vluchtwegen. Er dienen minstens 2 diagonaal tegenover elkaar liggende in- en uitgangen te worden voorzien bij de uitvoering van gevaarlijk werk of langdurige werken. De toegangs- en vluchtwegen dienen onder alle omstandigheden volledig vrij en goed bereikbaar te zijn (verboden om hier voertuigen te stationeren of materiaal op te slagen). 5.10.5 Verlichting Verlichting is te voorzien bij onvoldoende natuurlijk licht:   

Door de verantwoordelijke van de werken. Afhankelijk van de omgevingsfactoren: in gebouwen, winterse omstandigheden, bij uitvoering van overuren. Rekening houdend met mogelijke risicozones: bv. EX-verlichting in werkzones waar een explosieve atmosfeer aanwezig kan zijn. Generatoren worden opgesteld op plaatsen aangegeven door Fluxys-personeel.

5.10.6 Lawaaioverlast werfuitrustingen of werkzaamheden Geluidsbelastende activiteiten worden maximaal vermeden tijdens de meest stille periodes. In de nabijheid van woonkernen en natuurgebieden worden steeds geluidarme werfmachines en geluidsdempers bij afblazen van aardgas aangewend. Vooraf ontvangen de buurtbewoners en hulpdiensten een brief waarin de werkzaamheden worden in beschreven die een overlast kunnen veroorzaken. Maatregelen worden genomen om deze tot een minimum te beperken. Elke verantwoordelijke van werken neemt de nodige maatregelen om zijn werknemers te beschermen tegen de risico’s van lawaai conform de regelgeving. 5.10.7 Rijden boven ondergrondse leidingen Het regelmatig rijden op de werkzone of op de werf boven ondergrondse leidingen is verboden (om spoorvorming te vermijden). Afwijkingen dienen te worden aangevraagd bij Fluxys en kunnen niet worden toegestaan zonder bijkomende beschermingsmaatregelen zoals rijplaten (prefab, beton- of hard houten platen) of andere maatregelen. 5.10.8 Bewaking van de werkzone of bouwplaats De werkzone of bouwplaats wordt na de dagtaak afgesloten. Om de toegang en uitgang tot omheinde installaties, werkzones of bouwplaats steeds te garanderen, wordt waar nodig een dubbel slot geplaatst, zodat Fluxys steeds toegang heeft. In bepaalde gevallen en in gebieden met verhoogd risico kan Fluxys een 24/24u bewaking opleggen.


p. 24

6 Specifieke veiligheidsvoorschriften bij werken 6.1 Werken op hoogte 6.1.1 Algemeen De algemene preventiebeginselen moeten door elke gebruiker worden toegepast. De verantwoordelijke die personeel tewerkstelt op hoogte, ziet hierop strikt toe. De verantwoordelijke van de werken voorziet een veilige werkmethode op basis van een risicoanalyse en legt deze voor aan de Fluxys-verantwoordelijke. Voor recurrent werk kan de bestaande risicoanalyse van Fluxys worden geraadpleegd om de preventiemaatregelen te bepalen. Afwijkingen kunnen enkel worden toegestaan mits een specifieke risicoanalyse wordt uitgevoerd. Onderstaande tabel legt de criteria vast voor de keuze van de meest aangepaste arbeidsmiddelen bij werken op hoogte: Ladder

Stelling

Hoogwerker

Valbeveiliging

< 2 uur

ja

ja

ja

ja

> 2 uur

neen

ja

ja

ja

ja

ja

ja

ja

opgepast

ja

ja

ja

≥ 7,5 m

neen

ja

ja

ja

< 3 kg

ja

ja

ja

ja

opgepast

ja

ja

neen

20 kg < Gewicht ≤ 50 kg

neen

ja

ja

neen

> 50 kg

neen

opgepast

opgepast

neen

1 persoon

ja

ja

ja

ja

2 personen

neen

ja

ja

neen

> 2 personen

neen

opgepast

neen

neen

ja

ja

ja

ja

neen

ja

ja

ja

Duur <5m Werkhoogte

Gewicht lasten

# personen

5 m < H < 7,5 m

3 kg < Gewicht ≤ 20 kg

Licht werk Fysieke arbeid (*) (*)

Halfzwaar of zwaar werk

Licht werk: schilderwerken, inspectiewerken,… Halfzwaar en zwaar werk: boorwerkzaamheden, montagewerken,…

Bij het gebruik van platformen dient men rekening te houden met het maximale gewicht waarvoor het platform werd ontworpen (personen, materiaal én materieel). De vraag dient te worden gesteld telkens wanneer een last zwaarder kan zijn dan 160 kg/m².


p. 25

Werkzaamheden op hoogte met valrisico vereisen in de eerste plaats het gebruik van collectieve beschermingsmiddelen (CBM’s – zie 5.3.1). Een omtreksbeveiliging van de werkzone is verplicht (bijvoorbeeld een reglementaire stevige borstwering). Voor werkzaamheden op daken is het aangeraden gebruik te maken van benedendakse of permanente verankeringen die het mogelijk maken snel een veilige borstwering en werkvloer te plaatsen. Zo niet is men aangewezen op een levenslijn en/of verschillende dakhaken geschikt voor de bevestiging van persoonlijke valbeveiligingsmiddelen. Deze CBM’s en PBM’s moeten absoluut beschikbaar zijn bij alle latere werkzaamheden (inspectie, reiniging, onderhoud,…). 6.1.2

Ladders

6.1.2.1 Keuring Ladders moeten conform zijn aan de Europese normen EN 131-1:2011 en EN 131-2:2012. Ze moeten voorzien zijn van een veiligheidsgarantie of keurmerk (bv. VGS-label). Ladders worden regelmatig (minstens jaarlijks) door een bevoegd persoon of externe dienst voor technische controle gekeurd. Deze keuring moet worden gevisualiseerd op de ladder. 6.1.2.2 Staat en plaatsing De staat van de ladder:      

Ladders moeten zich in een onberispelijke staat verkeren. Ladders mogen geen duidelijke tekenen van beschadigingen vertonen, zoals gebluste of verbogen bomen, beschadigde of ontbrekende sporten. Ladders worden in hun oorspronkelijke staat gelaten. Ladders zijn voorzien van antislipschoenen aan de basis. Ladders mogen niet worden ingekort (tenzij de aanpassing op een duidelijk vakkundige manier is uitgevoerd). Houten ladders mogen niet worden geschilderd.

Plaatsing van de ladder:     



Op een stevige en stabiele ondergrond zonodig door het aanwenden van extra ondersteuningsmateriaal. Een ladder wordt steeds recht geplaatst en onder een hoek van circa 75° ten opzichte van het horizontale vlak. Elke ladder moet steeds minstens één meter uitsteken boven het hoogste niveau waartoe zij toegang verleent. Houd bij uitgeschoven ladders steeds minimum één meter overlapping tussen de verschillende elementen. Ladders langer dan 7 meter of 25 sporten moeten bovenaan vastgemaakt worden. Wanneer de ladder (nog) niet is vastgemaakt of niet kan worden vastgemaakt, moet een tweede man de ladder vasthouden tijdens het gebruik van de ladder. Lange ladders moeten in het midden worden gesteund om de doorbuiging te beperken.

6.1.2.3 Gebruik  Iedere gebruiker voert een visuele controle uit van de ladder alvorens deze te gebruiken. Indien een ladder beschadigd is, dient ze onmiddellijk te worden verwijderd.  Een ladder mag slechts door één persoon tegelijk worden gebruikt (uitgezonderd voor dubbele vouwladders wanneer vermeld in de gebruikshandleiding, mogen worden gebruikt CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 26

 

 

6.1.3

door maximum 2 personen tegelijk). Dubbele vouwladders worden best vervangen door kleine stellingen. Het lichaam van de gebruiker mag zich niet buiten de ladderbomen bevinden. Ladders zijn bedoeld om zich te verplaatsen in de hoogte. Ze zijn in principe geen werkpost. Ladders mogen echter wel worden gebruikt voor werken van korte duur (≤ 2 uur/dag), met een laag risico en waar redelijkerwijs geen andere mogelijkheden zijn. Werken die het gebruik van 2 handen vergen, mogen slechts beperkt op een ladder worden uitgevoerd. Bij werken op een ladder waarbij de voeten zich op een hoogte van meer dan 2 meter bevinden, is een valbeveiliging verplicht. Mobiele en vaste stellingen

6.1.3.1 Keuring Alle stellingen moeten door de verantwoordelijke van de stellingbouwer (de keurder) worden gecontroleerd op hun stabiliteit. Vóór de ingebruikname van elke stelling zal de stellingbouwer er een keuringscertificaat op aanbrengen (stellingcontrolekaart) met de vermelding “VERBODEN TE BETREDEN” of “TOELATING TOT BETREDEN VAN DE STELLING”. Een kopie hiervan wordt overhandigd aan de Fluxysverantwoordelijke samen met de documenten nodig voor de gebruiker. Deze kaart bevat minstens:    

De naam van de keurder. De handtekening van de keurder. De datum van keuring. Het maximale draaggewicht.

De stelling moet altijd voor herkeuring worden aangeboden en worden gevisualiseerd op de stellingkaart:      

Wekelijks. Wanneer een stelling gedurende langere tijd (een week) niet werd gebruikt. Na een storm, wanneer er (afschermings-) zeildoeken zijn bevestigd. Na ieder contact met een zware last. Bij beschadiging of stabiliteitsproblemen. Wanneer de stelling een belangrijke wijziging heeft ondergaan (mag enkel door de stellingbouwer zelf of een bevoegde stellingmonteerder worden uitgevoerd).

In geval van discussie, laten keuren door een Externe Dienst voor Technische Controle. Dat advies is bindend voor alle partijen. 6.1.3.2 Staat en uitrusting Alle stellingen moeten zich in een onberispelijke staat bevinden en voorzien zijn van alle nodige beschermingsuitrustingen zoals leuningen, kantplanken, aangepaste aaneensluitende werkvloeren, afgeschermde ladders. Stellingen worden enkel opgesteld door erkende en gecertificeerde stellingbouwers of –monteerders. De attesten en een lijst van namen van monteerders worden opgenomen in het VGM-plan van de contractant. Voor Fluxys-personeel zijn deze geregistreerd bij de verantwoordelijke van de betrokken dienst. Steigers op ladderklampen zijn verboden.


p. 27

6.1.3.3 Gebruik De gebruiker van de stelling moet in het bezit zijn van:   

De voorschriften en de schema’s voor montage, demontage en ombouw. Een nota met sterkte- en stabiliteitsberekening (indien van toepassing). Instructies over het veilige gebruik.

De gebruikers hebben hiervoor de nodige opleiding genoten, houden zich aan de instructie en de vermeldingen op de stellingcontrolekaart, melden alle gebreken aan de verantwoordelijke van Fluxys. Aanpassingen aan een bestaande stelling mogen enkel door de stellingbouwer of door een gecertificeerde monteerder worden uitgevoerd. De stelling moet daarna opnieuw worden gekeurd. Zelf aanpassingen uitvoeren is ten strengste verboden. Een stelling mag enkel worden betreden indien een niet vervallen (1 week na keuringsdatum) stellingcontrolekaart met toelating tot betreden van de stelling aan de toegang van de stelling aanwezig is. 6.1.4 Hoogwerker en schaarlift De hoogwerker of schaarlift wordt gekozen op grond van de uit te voeren werken en houdt rekening met bereikbaarheid (reikwijdte), hoogte, gewicht ervan en de lasten, ondergrond en draagvlak. Enkel gekeurde toestellen mogen worden gebruikt door opgeleid en gekwalificeerd en medisch geschikt personeel (attesten aanwezig). De goede staat van de hoogwerker of schaarlift moet steeds gewaarborgd zijn (dagelijkse controle en registratie). Hoogtewerkers zonder geldig keuringsattest mogen niet op de site worden toegelaten. Het personeel gebruikt hun veiligheidsharnas en levenslijn op de correcte wijze, vastgemaakt aan de hoogwerker of schaarlift. De instructies met betrekking tot de hoogwerker of schaarlift worden opgevolgd en zijn aanwezig samen met het register waarin de controles werden geregistreerd. Tijdens werkzaamheden op hoogte moet de zone rondom worden afgebakend. De gebruiker zal zich vooraf vergewissen van de stabiliteit en de effenheid van de ondergrond en wanneer nodig zal hij bijkomende maatregelen nemen. Wanneer de bediener van de hoogwerker zich op het platform bevindt, waarschuwt hij steeds zijn collega’s alvorens een beweging te maken en controleert of dit veilig kan gebeuren.

6.2 Graafwerken of grondwerken 6.2.1 Afpalingen en proefsleuven Alvorens graafwerken of grondwerken buiten of in omheinde installaties aan te vatten, moet een omstandig onderzoek van de mogelijk bestaande ondergrondse installaties (Fluxys en andere) uitgevoerd worden. Het onderzoek start in de eerste fase met een wegenisonderzoek naar alle impetranten (leidingen, kabels,…). Zowel Fluxys als de Contractant voeren dit wegenisonderzoek uit en vergelijken de resultaten voor de werken. De Contractant stelt een verantwoordelijke aan die deze ‘kritieke taken’ coördineert. De Contractant zal zijn werkzaamheden aanpassen aan de instructies van de impetrantenbeheerders en de aanwezigheid van deze verantwoordelijke. CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 28

In overleg met Fluxys kan de verantwoordelijke ‘kritieke taken’ de informatie en instructies in een werkvergunning vastleggen voor de graafwerken of grondwerken. 6.2.2 Type, staat, karakteristieken en uitrusting machines Elke graafmachine die op de werf gebracht wordt, moet:        

Aangepast zijn voor het beoogde werk. In bezit zijn van een eenvormigheidsattest (indienststellingsverslag). Voorzien zijn van een signaal bij achteruitrijden. Indien uitgerust met een hijshaak; voorzien zijn van een reglementaire keuring. In een onberispelijke staat verkeren. De juiste capaciteit hebben voor het uit te voeren werk. Voorzien zijn van de nodige uitrusting om het gebruik van de machine zo veilig mogelijk te maken. Uitgerust zijn met een geschikt brandblusapparaat en een verbanddoos.

Om de kans op beschadiging van de installaties van Fluxys en van derden zo klein mogelijk te maken, wordt de capaciteit van de machines, voor werken in de nabijheid van deze installaties, beperkt in functie van de mechanische sterkte van de installatie. Het is verboden graafmachines voor andere doeleinden te gebruiken dan waarvoor ze ontworpen en gekeurd zijn (vb. als heftoestel of voor het transport van mensen). 6.2.3 Machinisten De Contractant zal er steeds voor zorgen dat alle bedieners van machines over voldoende kennis, ervaring en bekwaamheid beschikken om veilig met deze machines te werken. De Contractant zal op de startvergadering (de zogenaamde kick-offvergadering) een lijst overhandigen met de referenties van de graafmachines en andere mechanische werktuigen en met de namen van de personen die voor het gebruik van deze zijn opgeleid en medisch gekeurd. De lijst en de attesten van bekwaamheid worden ingesloten in het VGM-plan van de Contractant. Iedere operator van een grondverzetmachine met of zonder hijsfunctie op de bouwplaats moet een bewijs van beroepsbekwaamheid afgeleverd door een erkend opleidingscentrum kunnen voorleggen. Iedere vervanging van een machinebediener moet onmiddellijk gemeld worden aan Fluxys. Het is ten strengste verboden de aanwezige veiligheidssystemen van de machines permanent of tijdelijk te overbruggen of uit te schakelen. Indien de verantwoordelijke van Fluxys oordeelt dat een bediener van een graafmachine of gelijk welke andere machine niet over de nodige capaciteiten beschikt zal de Contractant, op eenvoudige vraag van Fluxys, de betrokken persoon een andere opdracht geven of zo nodig van de bouwplaats verwijderen. De vertegenwoordigers van Fluxys hoeven hun beslissing ter zake niet te rechtvaardigen. 6.2.4 Minimumafstand tot werkputten Voor de uitgraving van putten en sleuven zal steeds een veilige afstand worden bewaard tussen de rand van de uitgraving en de steunvlakken van de machine, opslag van materieel en materiaal. Deze afstand moet worden aangepast aan de stabiliteit van de ondergrond. Er zal niettemin rekening worden gehouden met de taluds en het type beschoeiing. Een vrije ruimte van 0,5 meter wordt steeds gevrijwaard tussen de rand van de put of de sleuf en de belasting. De uitvoerder Contractant is volledig verantwoordelijk voor de naleving van deze voorschriften en de evaluatie van de omstandigheden. Afwijkingen op deze regel kunnen enkel worden toegestaan CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 29

wanneer de uitvoerder Contractant door middel van de nodige berekeningsnota’s de veiligheid kan aantonen. 6.2.5 Tussenafstand tot bestaande installaties Bij graafwerken of grondwerken in de nabijheid van bestaande installaties zal slechts mechanisch mogen worden gegraven tot op 1 meter van deze installaties na een juiste plaatsbepaling door middel van peilingen/proefsleuven. Het vrijgraven van Fluxys-installaties binnen 1 m rond deze installaties wordt gedetailleerd beschreven in het document “Sonderen en uitgraven” (PIST-EXPL-DO-08.00.00.01). Wanneer graafwerken of grondwerken met hydraulische of pneumatische hamer, … en soortgelijke activiteiten worden uitgevoerd op minder dan 1 meter afstand van bovengrondse of vrijgegraven installaties wordt in overleg met de verantwoordelijke van Fluxys en de veiligheidscoördinator nagegaan welke extra beschermingsmiddelen (bv. afdekken, bijkomende signalisatie), dienen te worden getroffen. Voor het inbrengen en wegnemen van beschoeiing, inbrengen van palen wordt verwezen naar deel 3 van het Technisch Bestek. Het is absoluut verboden diep te woelen boven leidingen en kabels. Het niet respecteren van deze regels wordt beschouwd als een zware overtreding van de veiligheidsvoorschriften en leidt tot onmiddellijke uitsluiting van het betrokken personeel. 6.2.6 Ondersteuning en afscherming bestaande installaties Bestaande installaties die vrijkomen tijdens de uitvoering van de graafwerken zullen voor de volledige duur van de werken behoorlijk worden ondersteund en afgeschermd om te vermijden dat zij zouden doorbuigen of worden beschadigd. De installaties moeten tijdens de volledige duur van de werken op een veilige manier bereikbaar zijn en veilig kunnen worden bediend. Hiervoor dienen soms goedgekeurde stellingen en/of loopplatformen voorzien van borstweringen van minimum 1 meter hoog te worden gebouwd. Installaties in de werkzones zoals straatluiken zullen duidelijk worden gemarkeerd en eventueel worden beschermd met een stalen frame.

6.3 Hijswerken 6.3.1 Organisatie Bij uitvoering van hijswerkzaamheden zal speciale aandacht worden besteed aan de plaatsing en de stabiliteit van de hijswerktuigen. Vóór elke opstelling wordt overleg gepleegd met de Fluxysverantwoordelijke. Elk hijswerktuig moet zijn aangepast aan het uit te voeren werk: het wordt aangewend in overeenstemming met de gebruiksinstructies en voor de vooropgestelde belastingscombinatie. De werkomstandigheden moeten goed kunnen worden overzien. Zo nodig voorziet men extra verlichting. Bij hijswerken wordt de windsnelheid ter plaatse gemeten of gelden de metingen van het KMI. Het is aan te raden de lasten altijd te stabiliseren door middel van een of twee stabilisatielijnen.


p. 30

6.3.2 Personeel Al het personeel dat bij het uitvoeren van hijswerken is betrokken, en in het bijzonder de bestuurders van hijswerktuigen en side-booms, moeten degelijk zijn opgeleid om deze werken op een efficiënte en veilige manier uit te voeren. De bestuurders van hijswerktuigen moeten in het bezit zijn van een bekwaamheidsattest afgegeven door een bevoegde instantie en van een geldige medische attest (maximum 1 jaar geldig – veiligheidsfunctie). De attesten en een lijst van namen worden opgenomen in het VGM-plan van de contractant. Voor het personeel van Fluxys zijn deze beschikbaar in de respectievelijke diensten en / of Cel Quality & Technical Training. Waar nodig, zoals bij hijsoperaties in bestaande bovengrondse gasinstallaties, moet de last worden begeleid door één of meerdere personen en zal vooraf in samenspraak met Fluxys het circuit worden bepaald waarlangs de last mag worden verplaatst. 6.3.3 Hijswerktuigen en hijsmaterieel De hijswerktuigen moeten behoorlijk worden onderhouden en mogen geen zichtbare gebreken vertonen. Indien een hijswerktuig is voorzien van stabilisatiestempels, dan moeten deze voor elke hijsoperatie worden gebruikt. Indien de stabiliteit van de ondergrond onvoldoende is, zullen extra stempelplaten of rijplaten worden gebruikt om de veilige opstelling van de hijswerktuigen te verzekeren. Alle machines die als hijswerktuig worden gebruikt, moeten voorzien zijn van een geldig indienststellings- en periodiek keuringscertificaat door een Externe Dienst voor Technische Controle. Alle aanslagmateriaal moet eveneens voorzien zijn van een geldig keuringscertificaat en dienen zich in een onberispelijke staat te bevinden (geen zichtbare gebreken). Bij beschadiging worden deze onmiddellijk verwijderd en vervangen. Wanneer montage- of torenkranen worden opgebouwd, moet voor de ingebruikname een geldig keuringscertificaat afgeleverd door een Externe Dienst voor Technische Controle kunnen worden voorgelegd. De hijswerktuigen en hun aanslagmaterieel moeten driemaandelijks worden gekeurd. De periodieke verslagen hiervan worden door de contractant op eenvoudige vraag ter beschikking gesteld aan de Fluxys verantwoordelijke. Om deze keuring op het terrein aan te duiden zal een systeem van kleurenaanduiding worden gebruikt. Het aanslagmateriaal zoals hijsbanden, kettingen, staalstroppen, hijshaken, harpsluitingen en beugels moeten aangepast zijn aan het uit te voeren werk. Na gebruik wordt dit materiaal onmiddellijk opgeslagen op een droge en propere plaats. Stroppen en kabels worden opgehangen om knopen te vermijden. Aangezien hijsbanden onderworpen zijn aan de schadelijke invloeden van UV-straling (zon), mogen deze niet langer dan de garantieperiode van de fabrikant worden gebruikt. Bij ontbreken van deze informatie, geldt een gebruiksperiode van maximum 5 jaar.


p. 31

6.3.4

Gebods- en verbodsbepalingen bij hijswerken

6.3.4.1 Verbod  Tijdens het hijsen mag niemand zich onder de lastarm of de last begeven of er werken uitvoeren.  Het is ten strengste verboden de automatische lastbegrenzer tijdelijk uit te schakelen. Iedere inbreuk op deze regel zal worden beschouwd als een grove inbreuk op de veiligheidsregels.  Het is verboden om met meerdere lieren gelijktijdig hijswerkzaamheden te verrichten. Kranen, ingezet voor het inbrengen van damplanken en profielen, mogen uitgerust zijn met twee lieren, mits deze niet gelijktijdig worden gebruikt om te hijsen. 6.3.4.2 Gebod  Voor het hijsen van losse materialen en gasflessen worden hijsbakken gebruikt, die driemaandelijks gekeurd worden.  Het hijsen van personen (maximaal 2) is enkel toegelaten met een speciaal hiervoor ontworpen hijskooi, die samen met de hijskraan wordt gekeurd. Een rigger (signaalgever) zal worden aangeduid. Deze staat in permanent visueel en auditief contact met de uitvoerders in de hijskooi en met de kraanman (bv. walkie-talkie).  Deze personen moeten een veiligheidsharnas met veiligheidslijn dragen. De veiligheidslijn moet (via een ring of karabijnhaak) rechtstreeks aan het hijsblok van de kraan worden vastgehaakt. 6.3.5 Hijsplan Voor grote en moeilijke lasten, zoals lasten met een grillige vorm, waarbij het zwaartepunt moeilijk te bepalen is, zal voor uitvoering van de hijsoperatie een hijsplan worden opgesteld. Dit hijsplan wordt vóór aanvang van de werken aan de Fluxys-verantwoordelijke voorgelegd voor eventuele opmerkingen overhandigd. Het hijsplan is beschikbaar tijdens de hijsoperatie. In dit hijsplan wordt opgenomen:  

   

De massa en het zwaartepunt van de te hijsen constructie, welk hijsmateriaal wordt gebruikt, aanslagpunten. Het type en de capaciteit van de kraan, boven- en zijaanzicht van de kraan, de last en de omgeving (gebouwen, gasinstallaties,…) met afmetingen die onder andere de positie van de kraan weergeven, het circuit of het traject. Een extract uit de tabel van de kraan (geeft een overzicht van de capaciteiten bij verschillende radii weer). De maximale windsnelheid waarbij hijsen toegelaten is (meestal 50 km/h of 6 beaufort). De toelaatbare draagkracht van de grond en de stempeldrukken bij zware lasten of weinig draagkrachtige grond. Een berekeningsnota (neerlaten in de sleuf, intrekken van de leiding bij een directionele boring, afbraak van een brug, enz.) voor de zeer grote lasten.

Tijdens deze hijsoperatie zal steeds een signaalgever ("rigger") worden aangeduid die goed herkenbaar is voor alle aanwezigen.


p. 32

6.4 Elektriciteit 6.4.1 Elektrische installaties Alle elektrische installaties moeten in overeenstemming zijn met de regels van het AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties). Er moet bijzondere aandacht worden gegeven aan het materieel dat aangepast moet worden aan uitwendige invloedsfactoren (vochtigheid, mechanische belasting, enz.). Conform de bepalingen van het AREI zullen zowel de centrale elektrische werkplek- of werfinstallatie alsook eventuele alleenstaande stroomgeneratoren worden uitgerust met een degelijke aarding (afhankelijk van het type net dat wordt gebruikt). De aardingsweerstand dient voor ingebruikname te worden gecontroleerd en dient lager te zijn dan 10Ω. Elk defect en elke inbreuk moet onmiddellijk worden gemeld en hersteld. De centrale elektrische installatie wordt uitgerust met een aangepaste aardlekschakelaar met stroomonderbreker. Installaties in de buurt van hoogspanningskabels worden geaard, om inductie-oplading te vermijden. Verdeelborden onder spanning dienen steeds gesloten te blijven. De AREI-bepalingen i.v.m. de bevoegdheid van personen (BA4 – BA5) dienen strikt te worden opgevolgd. De bevoegdheidsattesten dienen in het VGM-plan van de contractant te worden opgenomen. De bevoegdheidsattesten van Fluxys-personeel zijn beschikbaar bij de respectievelijke dienst. Het betreden van elektrische lokalen onder spanning kan enkel door bevoegd personeel. 6.4.2 Elektrisch gereedschap Elektrische gereedschappen moeten conform zijn aan de bepalingen van het AREI, in een onberispelijke staat verkeren en aangepast zijn aan het uit te voeren werk. Zij moeten voorzien zijn van een degelijke aarding of dubbel geïsoleerd zijn. In geval van besloten ruimte (zoals tunnels, diepe bouwputten en vochtige kruipruimten) moet het gereedschap voldoen aan de volgende bepalingen:  

Conform zijn met artikel 94 van het AREI (geleidende afgesloten ruimten). Voorzien zijn van een dubbele isolatie én het gebruik van scheidingstransformatoren die zich buiten de besloten ruimten bevinden.

Op plaatsen waar verkeer de elektrische kabels kruist, worden beschermingsmaatregelen genomen om ze niet te beschadigen (ingraving, kokers, betonplaten, enz.). De aansluitingen zullen aan de externe invloedsfactoren (water, stof, enz.) worden aangepast. 6.4.3 Keuring Elke elektrische installatie zal voor de ingebruikname ter plaatse worden gekeurd door een Externe Dienst voor Technische Controle (EDTC) zoals:      

Burelen, vergaderruimten, sanitaire installaties, enz. Generatoren. Lasposten. Verdeelkasten. Werfkasten. …


p. 33

Een kopie van het keuringsverslag:   

Wordt overhandigd aan de Fluxys-verantwoordelijke. Wordt toegevoegd aan het VGM-plan. Is beschikbaar op de plaats van de installatie.

Naast de keuring door de EDTC, wordt een bijkomende jaarlijkse controle uitgevoerd door bevoegd personeel op de:    

Elektrische kabels en haspels. Verlichtingstoestellen. Lasgeneratoren. Elektrisch handgereedschap.

Er wordt bij voorkeur een systeem van gekleurde stickers gebruikt om deze jaarlijkse controle aan te duiden. Ieder jaar wordt een andere kleur gekozen. De contractant neemt deze kleurcode op in het VGM-plan

6.5 Druktesten 6.5.1 Keuring testmaterieel Het testmateriaal dient door een Externe Dienst voor Technische Controle te worden gekeurd:  

Bij de indienststelling wordt al het materieel nodig voor de druktesten gekeurd (slangen, koppelingen, testkoppen,…). Een kopie van de keuringscertificaten dient door de Contractant te worden toegevoegd aan het uitvoeringsdossier.

Fluxys-testkoppen mogen niet meer dan 5x gebruikt worden. 6.5.2 Afbakening en afscherming testzone De verantwoordelijke van de drukproeven voorziet in overleg met de Fluxys-verantwoordelijke een afbakening. Deze bestaat uit:   

Een rood/wit waarschuwingslint Één of meerder waarschuwingsborden met het opschrift “OPGELET – INSTALLATIE ONDER TESTDRUK” Een pictogram “VERBODEN TOEGANG VOOR ONBEVOEGDEN”.

Tijdens de uitvoering van druktesten, zullen alle activiteiten aan en in de omgeving van deze zone worden gestaakt. De te ontruimen afstand zal worden bepaald in overleg met de Fluxysverantwoordelijke. Waar mogelijk zullen de zones, waar de kans op ontsnapping van het testmedium het hoogst is, worden afgeschermd door middel van platen of een aarden wal. De eventuele impact op bestaande installaties zal worden geëvalueerd in overleg met de Fluxys-verantwoordelijke. 6.5.3 Aanwezigheid van personen De personen belast met de opvolging van de drukproeven in de testzone zorgen ervoor dat:   

De informatie betreffende de duurtijd en de locatie van de testzone wordt verspreid onder het personeel. Personen die niet strikt noodzakelijk zijn voor uitvoering van de druktesten, de testzone verlaten. Onbevoegden uit de testzone worden geweerd.


p. 34

Bij betreding zal het bevoegd personeel zich niet in de projectierichting van flenzen en toebehoren begeven. Het dragen van een gelaatscherm is verplicht.

6.6 Radioactieve bronnen 6.6.1 Gebruik Enkel het personeel van een Externe Dienst voor Technische controle is bevoegd om radioactieve bronnen voor testen te gebruiken of te vervoeren. Ze worden gebruikt in overleg met de Fluxys-verantwoordelijke en mogen niet worden gebruikt door alleen tewerkgestelde werknemers. Mogelijk worden extra maatregelen genomen met betrekking tot eventuele invloed op bestaande installaties (bv. het uitschakelen van de branddetectie). 6.6.2 Kentekens Genormaliseerde waarschuwingstekens voor radioactiviteit (pictogrammen) worden aangebracht op de voertuigen of de opslagplaatsen van deze bronnen. 6.6.3 Afbakening van de testzone De zone zal duidelijk worden afgebakend door middel van een geel/zwart waarschuwingslint en genormaliseerde pictogrammen met het opschrift: “GEEN DOORGANG – RADIOACTIEVE STRALING”. 6.6.4 Aanwezigheid van personen Tijdens de volledige duur van de testen met radioactieve bronnen zal het personeel van de Externe Dienst voor Technische Controle toezicht houden over de testzone. Alle andere werknemers moeten buiten de veiligheidszone rond de testplaats worden gehouden. De stralingswerkzaamheden dienen te worden afgebroken indien een persoon onverhoeds toch binnen de testzone komt.

6.7 Werken in vervuilde grond Regelmatig dienen er graafactiviteiten te worden uitgevoerd in vervuilde grond. In geval van een op voorhand gekende vervuiling dient men zich te houden aan de instructies van de Fluxys-verantwoordelijke gebaseerd op het advies van de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (IDPBW). Indien de vervuiling pas wordt vastgesteld tijdens het uitvoeren van de werken dient men het werk onmiddellijk te staken en contact op te nemen met de IDPBW van Fluxys.

6.8 Werken in besloten ruimte Werken in besloten ruimte houdt ernstige risico’s in. Binnen Fluxys worden opslag- en procesvaten, leidingen, verdampers, filters, tunnels en kokers, en tanks beschouwd als besloten ruimten. Werken in besloten ruimten houdt in dat dit in nauw overleg gebeurt tussen de contractant, Fluxyspersoneel en de Fluxys-verantwoordelijke. Voor werken in besloten ruimte in bestaande gasinstallaties is steeds een geldige vergunning noodzakelijk. Deze vergunning wordt opgesteld op CORP-HSEQ-DO-07.00.00.01-N – Versie 7.00 van 19/05/2015

p. 35

basis van een uitgebreide taakanalyse. De risico’s en maatregelen vermeld op de vergunning worden in detail doorgesproken met de personen betrokken bij de werken in de besloten ruimte. De volgende stappen dienen steeds te worden genomen:    

Voer de werkzaamheden nooit alleen uit. Laat de werkzaamheden uitvoeren door bevoegde personen. Voer gas- en zuurstofmetingen voorafgaand uit in de besloten ruimte met geschikte apparatuur om een inschatting te maken van de situatie. Zorg voor een veiligheidswacht (eerstelijnsinterventie) die bij noodsituaties de noodprocedures kan opstarten, zoals hulpdiensten (tweedelijnsinterventie) verwittigen. Een veiligheidswacht mag alleen zelf een interventie opstarten als er geen gevaar is voor zichzelf.

Zie ook 6.4.2 i.v.m. het gebruik van elektrisch gereedschap.

6.9 Jongeren – stagiairs – uitzendkrachten De aandacht wordt gevestigd op de bestaande specifieke wettelijke bepalingen die nauwgezet moeten worden nageleefd bij de tewerkstelling van een jongere, een stagiair of een uitzendkracht.


p. 36

4.2 Ongevallen en incidenten Arbeidsongeval Incidenten Alcohol & Drugs Brandpreventie

Recommend Documents