Heeft ruim 1200 verhalen in de collectie 41 samenwerkingspartners voor uitwerking van ons eerste thema ONDERWEG 27 cultuur historische organisaties deden in 2014 mee aan 15 historische busritten met 341 passagiers 5 film gemaakt door Beno Hofman over Geschiedenis van Vervoer en reizen in Groningen Heeft filmpjes met persoonlijke verhalen gemaakt i.s.m. Groningen Dichtbij 7 Particulieren gaven objecten in bruikleen 36 foto’s werden ingezonden voor de Fotowedstrijd ‘Vertel Het Verhaal van Winterwelvaart’ (i.s.m.VRIJDAG) 5000 wandelaars van Tocht om de Noord lazen Verhalen van Groningen in de Route app 7.000 etalage route kaarten ‘Sporen van de bevrijding’ werden er onder het winkelend publiek van Groningen Stad verspreid, 3000 maal ‘Sporen van de Bevrijding Delfzijl’ 1000 Chocoladerepen met het bevrijdingsverhaal van Groningen werden uitgedeeld Meer dan 65.000 wisten in 2014 hetverhaalvangroningen.nl en deverhalenvangroningen.nl te bereiken 1556 unieke bezoekers in de eerste drie weken na lancering van www.deverhalenvangroningen.nl Opvallend lager bounchepercentage voor de nieuwe website : 37% tegen 73% voor de oude ruim 1500 FB volgers in 2014 en 300 volgers via Twitter De Ploeg-, Reitdiep- en H.N. Werkman wandel- en fietsroutes zijn ontwikkeld Themawebsite De Bevrijding van Groningen werd in mei/april 2015 door bijna 30.000 keer bezocht Heeft verhalen vertelt in musea, archieven, winkels, zorgcentra, online, op boten, in bussen, grote en kleine musea, met vele vrijwilligers en medewerkers van cultuurhistorische organisaties. Heeft in vanaf 2015 de ANBI status gekregen
2014 was het eerste operationele jaar van stichting De Verhalen van Groningen. De stichting is per 1 januari 2014 opgericht onder de Stichting (digitale) infrastructuur en verbreding publieksbereik cultuur(historie) provincie Groningen en heeft als doel een groter publieksbereik voor de Groninger cultuur(historie) te bewerkstelligen en een hoger kennisniveau bij het publiek te realiseren. Er is in 2014 voor gekozen om de naam Het Verhaal van Groningen om te vormen naar De Verhalen van Groningen omdat die beter de lading dekt van de nieuwe organisatie. Er is geen sprake van dat wij Het verhaal van Groningen vertellen. Aansluitend bij de opdracht om bij te dragen aan de Culturele Biografie van Groningen laten we juist een veelheid aan stemmen horen. Stemmen van inwoners, stemmen van culturele instellingen, stemmen van oud-Groningers, stemmen van toeristen. Samen vormen al die stemmen De Verhalen van Groningen. De Verhalen van Groningen heeft hiervoor in 2014 verschillende activiteiten en projecten uitgevoerd in samenwerking met mediapartners, culturele instellingen en maatschappelijke organisaties. Deze zijn in grote lijnen vorm gegeven volgens de plannen die in 2013 zijn ontwikkeld door LaGroup. In 2014 is de organisatie opgezet en zijn de eerste inhoudelijke lijnen uitgewerkt. De contacten met partners in de provincie zijn warm aangehaald, de eerste thema’s ontwikkeld en de basis voor de digitale infrastructuur is gelegd. Er is veel achter de schermen gebeurd, in voorbereiding in op 2015. Sinds maart 2015 is er een nog sterkere samenwerking met Marketing Groningen aangegaan; we versterken elkaar en vullen elkaar aan in bereik en inhoud. De Verhalen van Groningen … vertelt verhalen over de geschiedenis en cultuur van Groningen aan een breed publiek; … betrekt inwoners en bezoekers van de provincie Groningen bij de geschiedenis en cultuur van Groningen; … zoekt innovatieve manieren om publiek te betrekken bij De Verhalen van Groningen; … realiseert samenwerking met en tussen andere partijen. … wil een herkenbare en stabiele verbindende partner vormen in de culturele sector
Werkwijze De Verhalen van Groningen werkt vanuit de overtuiging dat erfgoed en cultuur een intrinsieke waarde en ook een innovatieve kracht hebben. De Verhalen van Groningen luistert en verzamelt, deelt en vertelt door. Ook het publiek moet verhalen gaan delen met anderen. Op die manier ontstaat een sneeuwbaleffect, waarbij De Verhalen van Groningen de eerste aanzet geeft, maar de bal zelf verder rolt en groter wordt.
Doelgroep De Verhalen van Groningen werkt niet alleen vanuit de vraag maar creëert ook content. Een belangrijk doel is het bereiken en betrekken van de ‘light user’, die slechts af en toe voor cultuur kiest en hen vaker in contact te brengen met de geschiedenis van Groningen provincie en alle activiteiten die daarbij horen. De light user moeten we – zeker in eerste instantie – bij de hand nemen om hem alles te laten ontdekken. Dat leidt tot een proces waarbij deze gaandeweg zelf de weg gaat vinden en van een passieve omstander een actieve gebruiker wordt. Voorbeeld: Etalageroute met het verhaal van de Bevrijding in de etalages van binnenstad Groningen en Delfzijl.
2
Verhalen vertellen We ordenen op thema, locatie, personen , objecten etc. Ook de Canon van Groningen vormt een kapstok voor verhalen. Daarnaast laten we verschillende perspectieven zien. Er is immers niet één verhaal. Zo zetten we verhalen uit Groningen ook in het bredere perspectief van Nederland of zelfs de wereld. Het unieke karakter van de Groninger kerken of het verband tussen de wereldwijde industrialisatie en de agro-industrie in de Veenkoloniën wordt duidelijker. Verhalen moeten prikkelen en goed overdraagbaar zijn, zodat het verhaal doorverteld wordt. Een goed uitgangspunt is dat een verhaal aansluit bij de actualiteit. Zo laat je de actualiteit van het verleden zien: ontdek gisteren om vandaag te begrijpen. We houden rekening met activiteiten als het Gronings Ontzet of de Maand van de Geschiedenis. Maar we spelen ook in op actuele thema’s in onze provincie; van de bekerwinst van FC Groningen tot een besluit om de gaskraan dicht te draaien. Juist op die momenten vergroot je de betrokkenheid van het publiek, omdat de gevolgen merkbaar zijn in hun leven. De Verhalen van Groningen werkt in vernieuwende vormen, in samenwerking met vormgevers, filmmakers, fotografen en kunstenaars. Voorbeeld: ThANKS, een groot glazen kunstobject met drie lopen waarin met vanuit drie perspectieven en verhalen de bevrijding van Groningen stad 70 jaar geleden kon beleven.
Thema’s De Verhalen van Groningen vertelt verhalen in een thematische samenhang. Door met een aantal thema’s per jaar te werken, realiseren we een wisselende focus, wat steeds tot nieuwe mogelijkheden voor publiciteit leidt. Ook kunnen we door de wisselende thema’s met steeds nieuwe inhoudelijke partners optrekken. Binnen de thema’s worden persoonlijke herinneringen gekoppeld aan overkoepelende geschiedenissen. De Verhalen van Groningen betrekt zo inwoners en bezoekers van de provincie actief bij de geschiedenis en cultuur van Groningen. Voorbeelden van toekomstige thema’s Groninger gebruiken en tradities - De Bevrijding – Werkmanjaar – Dorpsleven – Wadden – Popcultuur - Verhalen op de Martinitoren – Reitdiepveer - Ulrum 1834 – Archeologisch Groningen Voorbeeld van THEMA uitwerking In 2014 hebben we o.a. het thema ONDERWEG uitgewerkt. Dit is een voorbeeld van de Verhalen van Groningen Nieuwe stijl: We hebben een thema opgepakt bottom up aangereikt, we hebben actief opzoeken en betrekken van publiek, de samenwerking met nieuwe partners opzoeken en stimuleren, off- en online zichtbaar zijn en het bereiken van een brede doelgroep, 25 busritten, 27 samenwerkende partijen, unieke ervaring van Gronings Erfgoed en verhalen. We hebben bruggen gebouwd tussen nog niet (soepel) samenwerkende partijen, startende organisaties op weg geholpen, en inwoners hun eigen provincie laten ontdekken. Dit alles heeft niet alleen online vorm gekregen met een nieuwe website, maar ook in de georganiseerde busritten, gemaakte filmpjes, samenwerking met RTV Noord, publieksparticipatie tentoonstellingen. Ook het organiseren van een Verhalencafe tijdens WinterWelVaart 2015 (delen en ophalen van verhalen over de Groningse vaart – plezier- en beroepsvaart en leven.) en een fotowedstrijd in samenwerking met VRIJDAG (“Vertel het verhaal van WinterWelVaart”- 36 foto's werden ingezonden.) zijn uitingen van de nieuwe werkwijze van De Verhalen van Groningen. De Bevrijding- nieuwe elan: goed voorbeeld van de wijze waarop De Verhalen van Groningen anno 2015-2016 en in de toekomst haar publiek wil bereiken. We hebben bijvoorbeeld het winkelende 3
publiek een routekaart aangeboden met daarop minitentoonstellingen in de etalages van de winkelstraten van Groningen en Delfzijl. We hebben het verhaal van de bevrijding van Groningen verteld met foto’s en korte verhalen over de slag rond deze steden. Ook werd er net als 70 jaar geleden ThANKS chocolade uitgedeeld, met verwijzing naar o.a. de website. Daarnaast is er i.s.m. het Muzeeaquarium Delfzijl een langlopende tentoonstelling en een verhalencafé georganiseerd. Verhalen werden gedeeld (en verzameld), door bezoekers zelf meegebrachte voorwerpen als een Duits Gasmasker tentoongesteld en het verhaal achter een tot dan toe onbekend oorlogsobject werd achterhaald. Een geslaagde dag met ruim 100 bezoekers.
Website & digitale structuur In de strategie van De Verhalen van Groningen spelen digitale media een centrale rol. We zoeken altijd het publiek op in de ‘echte wereld’, maar de website is de plek waar alle informatie rond de thema’s wordt verzameld: het is een bindend element en vormt altijd het centrale punt. Daar komen het thema, de inhoud, consumenten, instellingen en actualiteit bij elkaar. Infrastructuur op locatie De Verhalen van Groningen wil de geschiedenis op locatie ontsluiten. Daarvoor zullen we toegankelijke verhalen publiceren over de geschiedenis, de cultuur en het landschap. Die verhalen publiceren we via toegankelijke digitale middelen. Daarbij maken we gebruik van locatiegebaseerde technieken, (bestaande) routenetwerken en –modules. Dit kan in tekst, beeld maar bijvoorbeeld ook in geluid Voorbeeld: in samenwerking met Tocht om de Noord gaan we in september 2015 verhalen vertellen in podcasts- geluid roept verhaal en emotie op. We roepen dorpen op het geluid van hun streek/plaats te vangen. Webstructuur Veel historische verenigingen en (kleinere) musea hebben moeite te voorzien in een goede website. Samen met Erfgoedpartners willen we onderzoeken of we kunnen faciliteren in de verbetering van deze sites. Te denken valt aan een specifieke infrastructuur waar partijen bij kunnen aansluiten.
Méér dan deverhalenvangroningen.nl De Verhalen van Groningen is meer dan een website. De website is weliswaar het bindend element waar inhoud, consument, instelling en actualiteit samen komen, maar de focus ligt niet alleen op de digitale infrastructuur. Deze heeft immers geen waarde zonder publiek. De offline-component is dus minstens zo belangrijk. Zichtbaarheid op straat, in de krant, op tv, in museumzalen, fiets- en wandelroutes via een app, tijdens festivals en verhalencafés. Voorbeeld: samen met partners organiseren van tentoonstellingen waar het herkenbare en persoonlijke verhaal centraal staat, en publiek zelf verhalen en objecten in heeft gebracht. (Mijn Wereld op Wielen – Museum Nienoord zomer 2014, WERKMAN wandelroute, Participatie bij Tocht om de Noord
Ondernemerschap De Verhalen van Groningen wil niet afhankelijk zijn van één financier, te weten de provinciale overheid. De organisatie wil risico’s spreiden door het creëren van een gezonde financieringsmix. Daarvoor worden –samen met partners- meerdere subsidieverstrekkers benaderd voor projecten of activiteiten, waaronder ook gemeenten en Europese budgetten worden aangesproken. Er worden 4
zowel lokale, regionale als landelijke fondsen geworven voor projecten en activiteiten, vallend onder de thema’s van De Verhalen van Groningen. Bedrijven worden betrokken door partnerschappen met ze aan te gaan binnen projecten en meer sponsoring – vooral in natura - te realiseren. Daarmee wordt niet alleen een minder van de provincie afhankelijke positie gecreëerd, maar ook wordt veel meer culturele activiteit gegenereerd, waardoor zowel het welbevinden van de inwoners als de regionale economie versterkt wordt. ANBI en geefwet In 2015 heeft de organisatie de culturele ANBI-status en is dan een Algemeen Nut Beogende Instelling. Dat wil zeggen dat de organisatie dan potentiële sponsors kan wijzen op de mogelijkheid van een gunstige belastingaftrekregeling. De Verhalen van Groningen heeft de ambitie om aan te sluiten bij het regionale initiatief van het Groninger Forum om samen met andere culturele instellingen aan fondsenwerving te doen.
Resultaten Meting De Verhalen van Groningen hecht veel waarde aan het meten van effecten. Onze opdracht is het publieksbereik te vergroten en het kennisniveau onder inwoners van de provincie te verhogen. Om dat gedegen in parameters uit te drukken, is goed onderzoek noodzakelijk. Daarom monitoren we al onze activiteiten goed. Stijgende lijn De oprichting van een onafhankelijk opererende stichting en de nauwe samenwerking met Marketing Groningen geven meer slagkracht. De uitwerking van het thema Bevrijding heeft bijvoorbeeld een vernieuwende opvallende manier van vertellen opgeleverd (ThANKS). Er zijn bijvoorbeeld zo’n 7.000 routekaarten langs mini tentoonstellingen in de binnenstad/MKB Groningen stad en Delfzijl zijn verspreid (met een herdruk van 3000 stuks voor Groningen Stad,) de eerste themawebsite is een groot succes met in april-mei bijna 30.000 bezoekers.
Ons toekomst verhaal - vooruitblik De Verhalen van Groningen ondersteunt en prikkelt de ontwikkeling van de cultuur historische sector. Er worden diverse partners en een breed publiek betrokken bij het ontwikkelen en inzetten van innovatieve manieren om verhalen te vertellen. Met haar verbindende en op een brede doelgroep gerichte activiteiten heeft De Verhalen van Groningen een unieke positie in Groningen. De samenwerking met Marketing Groningen versterkt deze positie. Met de ingezette koers hebben we een vergroot publieksbereik, versterken en vergroten we de toegankelijkheid van de cultuur historische sector van Groningen, bouwen bruggen en innoveren de erfgoedsector door verhalen, organisaties, sectoren en publiek met elkaar te verbinden. De bottom up benadering en het contact met collega’s in het culturele veld - en andere nieuwe partijen als bijvoorbeeld MKB en verzorgingshuizen- zijn in een veranderende culturele sector en voor cross sectorale samenwerkingen heel belangrijk. Het publiek wordt door ons uitgedaagd om deel te nemen aan en stil te staan bij de eigen geschiedenis. Diverse projecten zijn zeer geschikt om nieuwe vormen van publieksparticipatie te stimuleren, ontwikkelingen in de samenleving te ondersteunen en te vorm te geven. In een thema als Groninger Tradities en gebruiken ligt de samenwerking met de zorgsector en MKB voor de hand. Voorbeeld: Groninger streekgerechten bakken met een groep ouderen en samen met jongeren 5
opeten, of Groningse speciale acties met de lokale middenstand rond Bommen Berend, het zijn voorbeelden waar cultuur een verbindende rol kan spelen, en waar De Verhalen van Groningen een verbindende rol heeft.
Samenwerkingen De Verhalen van Groningen gelooft in samenwerking. Binnen en buiten de provincie zijn er tal van organisaties vol kennis en expertise over Groninger thema’s en gebieden. Op dat fundament bouwt De Verhalen van Groningen verder. Voorbeeld: In projecten en thema’s werken we samen met culturele en historische instellingen en organisaties, maar ook met mediapartners, maatschappelijke organisaties, zorginstellingen en (toeristische) ondernemers. Landelijke partners zoals: Oneindig Noord Holland & Zeeuwse Ankers, Maand van de Geschiedenis, Wikimedia, Mobiele Collectie Nederland, Landelijke Vereniging Beheer en Behoud Bedrijfs Vaartuigen Provinciale Partners: (in willekeurige volgorde) Groninger Archieven, Groninger Museum, LIBAU, Erfgoedpartners, Huis van de Groninger Cultuur, Stichting Oude Groninger Kerken, Bureau Groninger Taal en Cultuur, Noordelijk Scheepvaartmuseum, OV-Bureau Drenthe Groningen, RTV Noord, Dagblad van het Noorden, Oog TV, Groningen Dichtbij, VRIJDAG Regionaal opererende partners: Tocht om de Noord, Winterwelvaart, VRIJDAG, Groningen Dichtbij, Abel Tasmanmuseum, Beno Hofman, Brandweermuseum Sappemeer, Bricksart, Treinremise Bad Nieuweschans, Brons Motorenmuseum, Fongers fietsen - Collectie Jos Rietveld, Fraeylemaborg, Het Hoogeland, Historische Scheepswerf Wolthuis, Kapiteinshuis Nieuwe Pekela, Loodskotter Eems No1, Museum Kropswolde, Museum Nienoord + Particulieren en Oldtimer verenigingen, Museum Oude Wolden, Museum Stad Appingedam, Nationaal Bus Museum, Blik Museum, GR-ID, Schaatsmuseum, Noord-Nederlands Trein & Tram Museum, Museumschip Emma, Historische vereniging Ol Eel - Werkgroep Luchtvaarthistorie, Reddingboot Stichting tot Behoud Gebroeders Luden, Reddingboot Suzanna, STAR, St. Bernardushof Kloostermuseum Aduard, Veenkoloniaal Museum, Visserijmuseum Zoutkamp, Week der Besten in Vlagtwedde. Muzeeaquarium, Noordelijk Scheepvaartmuseum, Historische verenigingen, Gemeentearchief Delfzijl, Groningen City Club, Particuliere verzamelaars, Stichting Liberation of Groningen, Battlefield Tours, Verhildersum, Oorlogsmuseum Middelstum, e.v.a.
6
7
