3)

VERSLAG NETWERKPLATFORM FUNCTIE 2B 23 MEI '13

Aanwezigen: Nicole Van Houtven (Mobiel team Antwerpen De Link en voorzitter netwerkplatform functie 2b), Patricia De Pauw (SC De Wilg OCMW Antwerpen), Tine Lefevre (Mobiel team Antwerpen De Vliering SseGA), Geert Kestens (Uilenspiegel), Jo Verstraeten (Mobiel team Antwerpen De Vliering), Lynn Charrin (ZNA PZT ADAPT), Nancy Vervliet (ZNA PZT ADAPT) Jurgen Lodewijckx (ZNA PZ Stuivenberg), Luc Van der Straeten (SODA), Nele Sauviller (Mobiel team Antwerpen De Link), Bieke De Goey (Mobiel team Antwerpen De Link), Véronique Herremans (dienst maatschappelijk werk CM Antwerpen), Dirk Jaeken (CAW ROSA+),Rudi De Mol (DC De Sleutel), Francis De Groot (PZ Broeders Alexianen), Joris Housen (netwerkcoördinator SaRA), Karolien Weemaes (netwerkcoördinator SaRA en verslag) Verontschuldigd: Jo Bernagie (WGC ’t Spoor – huisarts), Ann Van Der Vloet (Uilenspiegel), Hugo Pietermans (ZNA PZ Stuivenberg), Geert Dom (PZ Broeders Alexianen), Marc Leysen (PZ Sint-Amedeus), Jan Delepeleire (Huisarts), Linda Huybrechts (SEL Amberes – De Voorzorg)

1. Opvolging vorig verslag (21/3) Vanaf 21 mei versterken 2 begeleiders in de geestelijke gezondheidszorg met ervaringsdeskundigheid de Mobiele Teams Antwerpen: Ann Callebert en Annick Beyers. Nancy Vervliet van PZT ADAPT 2 (verslavingszorg) zal voortaan ook deelnemen aan de bijeenkomsten van netwerkplatform functie 2b. Geen opmerkingen – dit verslag wordt goedgekeurd.

2. Terugkoppeling werkoverleg De Link – De Vliering Aanmeldingen, intake en doelgroep In het verslag van 21/3 wordt de aanmeldingsprocedure stapsgewijs omschreven. Aangezien het niet eenvoudig is om o.b.v. de eerste telefonisch screening in te schatten of iemand al dan niet in aanmerking komt voor een begeleiding door MTA, wordt een tussenstap ingevoegd. Zo is het mogelijk om indien nodig na deze telefonische screening (telefonisch) te overleggen met de psychiaters dr. Lancelot of dr. De Stoop. Momenteel zijn er gemiddeld 3 aanmeldingen per permanentie (va. 9u tot 12u30). De aanvragen komen uit zeer verschillende hoek: zowel vanuit reguliere diensten als vanuit PZ’en. Het betreft grotendeels terechte verwijzingen. Belangrijk om te benadrukken dat er een telefonisch contact moet zijn alvorens de aanmelding loopt (zie hiervoor aanmeldingsprocedure in verslag van 21/3)! Nu en dan gebeurt een aanmelding via mail – dit is niet de bedoeling en hier wordt niet op ingegaan.

Er wordt opgemerkt dat het aanmeldingsformulier niet gebruiksvriendelijk is voor verwijzers omdat het geen invulformulier betreft: een invulformulier is efficiënter via mail te versturen (i.p.v. met de post).  Er kan van het aanmeldingsformulier wel een invulformulier gemaakt worden, maar er dient dan wel duidelijk op vermeld dat er eerst een telefonisch contact moet zijn alvorens de aanvraag begint te lopen. De vraag stelt zich of er binnen SaRA ook een aanbod is voor zorgwekkende zorgmijders zonder ziekte-inzicht met zeer weinig motivatie (al dan niet dakloos). In de nachtopvang van de CAW verblijven heel wat mensen met een chronische, psychische aandoening. De noodzakelijke psychiatrische zorg is een cruciaal element om deze mensen terug op de rails te krijgen: wordt er geen behandeltraject opgezet, gaan die zich b.v. ook niet kunnen handhaven in een nieuwe woonsituatie. De vraag is nu hoe de verbinding kan gemaakt worden met de psychiatrische zorg, hoe samen winst geboekt kan worden rond een dergelijke casus? Nu is het vaak zo dat je als psychiatrische ongeschoolde eerst de cliënt moet overtuigen om zorg te accepteren en vervolgens de psychiatrie moet overtuigen om de zorg te bieden.  Zorgwekkende zorgmijders kunnen aangemeld worden bij VDIP – zij richten zich op deze doelgroep (Nvdv.: indien hoog risico op psychose, eerste psychose of indien ernstige (beginnende) stemmingsstoornis met aan psychose verwante kenmerken.)  De doelgroep en werking van SSEGA verschilt ook van deze van de MTA’s. o Doelgroep zijn cliënten met een ernstige psychiatrische stoornis die gehuisvest zijn in de SHM Antwerpen. o Aanmelding gebeurt op aanvraag van de 3 SHM’s in Antwerpen: Woonhaven, ABC, De Ideale Woning. o Doelstellingen zijn overlast beperken; uithuiszetting voorkomen, assessment, riskmanagement, diagnosestelling adviesverlening, ... ; herstelproces bevorderen van cliënten en bemoeizorg, trachten bereiken en verleiden van zorgwekkende zorgmijders, vinger aan de pols houden, ...  Via MTA’s kan gepoogd worden om in nauwe samenwerking met betrokken diensten praktijk uit te bouwen rond een aantal mensen van deze doelgroep (casuïstisch te bekijken). Het is echter niet de bedoeling van de MTA’s om zorgwekkende zorgmijders te begeleiden indien deze niet geïncludeerd zijn: geïncludeerde cliënten die zorg mijden en zich onttrekken aan de begeleiding, komen op het FACT-bord en worden aanklampend opgevolgd. De aanwezigheid van een diagnose wordt vereist, deze kan ook door een huisarts gesteld zijn. Bij voorkeur is de medisch psychiatrische functie verzekerd bij aanvang – ten laatste binnen de 4 weken na inclusie (anders loopt cliënt het risico dat begeleiding door MTA stopt). Bekendmaking MTA’s (o.a. rondgang huisartsen) Alle voorzitters en secretarissen van huisartsenkringen actief in het werkingsgebied van de MTA’s werden aangeschreven met het aanbod dat de netwerkontwikkeling binnen SaRA en de werking van de MTA’s kan worden voorgesteld op de LOK-vergaderingen van de huisartsen (Lokaal kwaliteitsOverleg). Het komt er nu op aan de Joris & Karolien de LOK-structuren (die verschillen van de huisartsenkringen) trachten in kaart te brengen.

 Dr. Jan Delepeleire signaleerde aan Nicole dat huisartsen nog steeds ondermaats betrokken zijn en dat hier nog hard op ingezet moet worden. Misschien kan met de binnen SaRA actief betrokken huisartsen bekeken worden hoe de betrokkenheid van huisartsen in het algemeen verhoogd kan worden. Registratieformulier MTA’s Er wordt op 4 niveau’s geregistreerd: - Aanmelders van de MTA’s registreren; - Advies- en wegwijzers registreren; - De MTA’s registreren (i.k.v. begeleiding); en - de begeleiders in de geestelijke gezondheidszorg met ervaringsdeskundigheid registeren. Wat betreft de begeleidingen van de MTA’s wordt tot eind december ’13 geregistreerd met een registratieformulier dat werd uitgewerkt in Excel (o.a. naam cliënt, geboortedatum cliënt, geslacht, domicilie, datum aanmelding, verwijzer, reden aanmelding, primaire diagnose, problemen op verschillende levensgebieden, psychiatrische functie, bed-op-recept, start begeleiding, naam begeleider, begeleidingsfrequentie, stop begeleiding, reden stop begeleiding, andere opmerkelijkheden worden geregistreerd). Vanaf januari ’14 zal hopelijk geregistreerd kunnen worden met het EPD van de CGG. Vorming mobiele teams Op 6/6 bezoekt Patrick Van der Jeugt (FOD-medewerker verantwoordelijk voor de vorming van de mobiele 2a- en 2b-teams) de MTA’s om het vormingsprogramma voor mobiele teams toe te lichten (o.m. ondersteuning buitenlandse experten ter plaatse en buitenlandse stages).  De 107-netwerken mogen zelf geen projectfinanciering aanwenden voor vorming van de mobiele teams – dit wordt volledig ter harte genomen door de FOD Volksgezondheid.  Uitzondering: de twee professionele ervaringsdeskundigen worden gecoacht en gesuperviseerd door ervaringsdeskundigen uit Nederland. Voor deze coachingsessies mag het werkingsbudget van SaRA wel gebruikt worden.

3. Verslavingszorg Terugkoppeling overleg verslavingszorg – MTA’s (18/4): Verslag van dit overleg wordt in bijlage gevoegd.  Alle betrokken actoren zijn bereid indien nodig vanuit de eigen specificiteit en specialiteit samen voor iemand te zorgen (concepten ‘continuïteit van zorg’ en ‘ketenzorg’ worden als uitgangspunt genomen).  Voor succesvolle samenwerking en afstemming tussen de MTA’s en de voorzieningen verslavingszorg is een goede wisselwerking en communicatie nodig tussen de hulpverleners die met cliënten werken. Hiervoor worden meeloopstages en uitwisselingsbezoeken georganiseerd en kennismakingsmomenten tussen betrokken teams.  Zinvol om op termijn debat te voeren over verschil in cultuur ‘behandeling & zorg’: b.v. substitutiebehandeling met methadon en gebruik van benzo’s  hoe kijken we daar naar vanuit de verslavingszorg en vanuit de GGZ?

 Ook bij MTA De Link maakt voortaan een verslavingszorgdeskundige deel uit van het team, m.n. Christophe Haesendonk (Bij MTA De Vliering zijn dit Katrien Aertgeerts en Mieke Lannoey).  COZA (CliëntenOverleg Zorgcircuit Antwerpen) is een overlegforum waar ‘samen zorgen voor gemeenschappelijke cliënten’ reeds op de agenda staat. De samenstelling van dit overleg en het laatste verslag COZA wordt als bijlage toegevoegd. De eerstvolgende bijeenkomst van COZA vindt plaats op 11 juni om 9u30 in PZ Stuivenberg. Er is reeds afvaardiging vanuit De Vliering. Bieke De Goey, verantwoordelijke MTA De Link wordt eveneens toegevoegd aan de distributielijst van COZA. Integratie verslavingszorg in netwerkstructuur SaRA: Binnen het werkingsgebied zijn 4 gespecialiseerde voorzieningen verslavingszorg: CGG VAGGA, DC/SW De Sleutel, MSOC-Free Clinic en ADIC. Alle vier hebben ze de engagementsverklaring van SaRA ondertekend. Op 13 mei was er een overleg om te bekijken hoe de verslavingszorg kan aansluiten bij SaRA: - Wat betreft de netwerkstuurgroep en het netwerkcomité van SaRA is het voorstel gelijkaardig aan hoe CAW ROSA+ participeert: Wim Vanspringel (CGG VAGGA), Rudi De Mol (DC De Sleutel), Tino Ruyters (MSOC-Free Clinic) en Corrie Rijsbosch (ADIC) ontvangen allen de uitnodigingen (en verslagen e.d., … ) maar slechts één iemand komt effectief (dit wordt onderling afgesproken en zal wisselend zijn). - Wim Vanspringel vertegenwoordigt de partners van de verslavingszorg in netwerkplatform functie 1. Wim is tevens voorzitter van dit netwerkplatform. - Luc Van Der Straeten (SODA) participeert vanuit de verslavingszorg aan netwerkplatforms functie 2a en 2b. Daarnaast is Rudy De Mol betrokken bij netwerkplatform 2b en Free Clinic bij netwerkplatform 2a. - Claus Stoll (SW De Sleutel) participeert vanuit de verslavingszorg aan de themagroep arbeid van netwerkplatform functie 3. - Corrie Rijsbosch (ADIC) of één van haar medewerkers participeert vanuit de verslavingszorg aan netwerkplatform functie 4.

4. Nieuws uit het netwerk Stand van zaken SHM - SaRA De sociale huisvestingsmaatschappijen ABC cvba, cv De Ideale Woning en Woonhaven cvba voorzien 15 wooneenheden buiten sociaal huurstelsel. Doelstelling is vanuit PZ/IBW/PVT doorstroom te generen naar zelfstandig wonen mits begeleiding door een GGZ-team (MTA of PZT). Doelgroep zijn cliënten die gezien hun inkomen niet terecht kunnen op de reguliere markt. Kandidaten voor de wooneenheden buiten sociaal stelsel worden door de betrokken voorzieningen geselecteerd (Als iemand problemen veroorzaakt zullen er zeker klachten komen bij de SHM. Er wordt niet met de moeilijkste cliënten gestart want de samenwerking moet krediet verwerven.) Als de cliënt die de wooneenheid buiten sociaal stelsel betrekt, volgens de wachtlijst van de SHM aan de beurt is voor een reguliere woning binnen het sociale stelsel, dan kan de cliënt een sociale huurovereenkomst afsluiten in dezelfde woning en krijgt betrokken PZ een nieuwe wooneenheid ter zijner beschikking.

Overeenkomsten i.k.v. deze samenwerking : Per wooneenheid wordt er een huurovereenkomst afgesloten. Deze wordt opgemaakt door de sociale huisvestingsmaatschappij en afgesloten met het psychiatrisch ziekenhuis in kwestie. Het PZ neemt het initiatief om een wooneenheid te huren. Vervolgens zal er tussen de bewoner en het psychiatrisch ziekenhuis een verblijfsovereenkomst worden afgesloten. Hiernaast wordt er een begeleidingsovereenkomst tussen de cliënt en het mobiele team/ PZT team opgesteld. We streven ernaar zowel de verblijfs- als de begeleidingsovereenkomst eenvormig te houden tussen de verschillende betrokken partners van SaRA. Hopelijk kan deze samenwerking op termijn verruimd worden en kunnen er meer woonheden ter beschikking van SaRA gesteld worden. De vraag stelt zich of de begeleiding stopt als de samenwerking in een bepaald dossier mislukt: niet per sé, dit wordt casuïstisch bekeken. Bovendien is het mogelijk dat iemand dan een plaats vindt binnen IBW/PVT/PZ. Opstart themagroep ‘getrapte zorg’ (i.p.v. themagroep behandeling) Het netwerkcomité SaRA stelt voor dat een themagroep ‘getrapte zorg’ wordt opgericht, dit in plaats van de themagroep ‘gespecialiseerde ambulante en (semi-)residentiële behandeling’. De netwerkontwikkeling binnen SaRA is een opportuniteit om binnen de regio Antwerpen samen naar een getrapt zorgmodel te kijken: wat zien we in het concept en wat zijn de mogelijkheden? In wat volgt een definitie van getrapte zorg, geciteerd uit een onderzoeksrapport van LUCAS omtrent getrapte zorg voor personen met depressie in de CGG (p. 14) : http://www.kuleuven.be/lucas/pub/publi_upload/2007_7_SE_GS_IDC_CVA_Getrapte%20zorg.pdf “Getrapte zorg staat voor een weloverwogen inzet van behandelcapaciteit, waarbij interventies gerangschikt worden naar intensiteit over verschillende settings heen. In functie van de kenmerken van de patiënt, kiest men voor de minst intensieve en minst restrictieve behandeling. Dit betekent minimale zorg waar mogelijk en maximale zorg waar nodig. Het streefdoel is een gedeelde zorg op maat van de patiënt, waarbij niet automatisch uitgegaan wordt van het maximale aanbod. Getrapte zorg bevordert de autonomie van patiënt en vermijdt zorgafhankelijkheid. Getrapte zorg kan op verschillende niveaus begrepen en nagestreefd worden: op het niveau van het zorgnetwerk (macroniveau), de hulpverleningsinstantie (mesoniveau) en de patiënthulpverlenerrelatie (microniveau).” Het idee is om deze themagroep te starten vanuit een bepaalde klinische doelgroep b.v. personen met psychotische en aanverwante stoornissen. Alle echelons worden hiermee geconfronteerd. Dit is een manier om het onderwerp wat meer af te bakenen: getrapte zorg, voor bepaalde doelgroep in een welbepaalde regio. Doelstelling is om het concept van een gemeenschapsgericht getrapt netwerk- en zorgmodel te verkennen en te onderzoeken of dit de kwaliteit van de zorg kan optimaliseren. Het verwachte resultaat moet zijn een cliënt juist(er) toe te leiden, d.m.v. o gemeenschapsgericht aanbod geestelijke gezondheidszorg;

o het bevorderen van de autonomie; o het vermijden van zorgafhankelijkheid. De themagroep ‘getrapte zorg’ start op in september. De samenstelling is als volgt: huisartsen, CAW, lid van de SEL, CGG, VDIP, functie 2a, functie 2b, PAAZ, PZ, vertegenwoordiger functie 3 en vertegenwoordiger functie 5. Binnen netwerkplatforms 3 en 5 wordt de vraag gesteld wie dit gaat opnemen. Bespreking: - Een getrapt zorgmodel installeren is niet zo evident gezien de volledige keuzevrijheid van cliënten enerzijds en het gegeven dat zorgcontinuïteit cruciaal is voor het welslagen van een dergelijk zorgmodel anderzijds. (In andere landen wordt dit letterlijk genomen en wordt de zorg effectief zo georganiseerd (zo worden cliënten b.v. in Groot-Brittannië niet opgenomen in een PZ tenzij zij ‘gezien’ werden door een mobiel team).) - Tijdens het overleg op het kabinet Vandeurzen met directies CGG en netwerkcoördinatoren art. 107 is gebleken dat minister Vandeurzen het idee van een gezamenlijk regionaal aanmeldingspunt wel genegen is (in lijn van vermaatschappelijking van zorg en getrapt zorgmodel).  Het Algemeen Onthaal van de CAW heeft daar geen overwegend positieve ervaringen mee: dergelijk concept heeft slechts kans op slagen als de achterliggende dienstverlening voorhanden is. Het CAW werd echter overspoeld met vragen, maar de zorgcontinuïteit ontbrak.  Bovendien, hoe ver geraak je met een getrapt zorgmodel als je b.v. de gewijzigde aansturingen van financiering in rekening brengt b.v. rugzakmodel? - Getrapte zorg op microniveau (zie definitie) sluit aan bij herstelondersteunende zorg : zoveel mogelijk bij de cliënt laten en niet het totaalpakket zorg standaard aanbieden. Samenwerkingsmodel SaRA en VDAB/GTB De initiële vraag naar samenwerking is gestart vanuit de Mobiele Teams Antwerpen - zie verslag netwerkplatform functie 2b van 7/2. De piste om met een quotum te werken (b.v. 5% van de caseload van GTB wordt toegeleid door GGZ) werd niet haalbaar geacht. Er werd voor gekozen een methodiek uit te werken voor alle netwerkpartners SaRA die ervoor zorgt dat er een vlotte samenwerking kan zijn en dat er een correcte triage gebeurd naar de VDAB en de GTB, zodat de intensieve trajecten worden voorbehouden voor diegenen die het echt nodig hebben. In heel Vlaanderen krijgt VDAB/GTB vragen naar samenwerking vanuit actoren uit de gezondheidssector. Zij hebben een methodiek uitgewerkt die een professionele re-integratie van klant/cliënten in revalidatie verhoogt en die inzetbaar is over heel Vlaanderen. Buiten een algemeen samenwerkingsmodel, bevat de methodiek ook een draaiboek die aangepast kan worden per doelgroep/dienst uit de gezondheidssector. De doelgroep kan immers heel erg verschillen en kan een aangepaste versie van toeleiding vereisen. Het samenwerkingsmodel SaRA en VDAB/GTB is gebaseerd op de expertise die de VDAB/GTB opgebouwd hebben in het ESF project ‘Hart voor Werk’ en in het ESF project ‘Bruggen bouwen’ en wordt reeds gebruikt binnen GGZ Netwerk Kempen.

In overleg met betrokken netwerkpartners SaRA vanuit themagroep Arbeid (functie 3) en de MTA’s (functie 2b) werd deze methodiek vertaald naar een mogelijk samenwerkingsmodel tussen SaRA (zowel GGZ als verslavingszorg en over de verschillende lijnen heen, dus zowel GGZ binnen CAW als CGG als PZ,…) en VDAB/GTB. Als diensten bereid zijn om het samenwerkingsmodel te implementeren, is de VDAB/GTB bereid de om een rondgang te doen en meer toelichting bij het model te geven en kennis te maken.  De uitdaging zal zijn om dit binnen de organisaties ruim gecommuniceerd te krijgen. Het samenwerkingsmodel SaRA en VDAB/GTB wordt als bijlage bij het verslag gevoegd.  Let wel, hier dienen nog een aantal zaken te worden aangepast – dit is m.a.w. nog geen finale versie.

5. Varia Bed-op-recept De praktische afspraken met de 4 PZ’en omtrent het bed-op-recept voor de mobiele teams Antwerpen zijn bijna rond. De PZ’en bieden met een BOR niet louter de hotel- maar ook de behandelfunctie aan (b.v. indien het ziekenhuis een medicamenteuze interventie doet, is het de arts van het ziekenhuis die beslist). Dit, in nauw overleg met betrokken begeleider van MTA. Het crisisprogramma van ADIC (max. 7 dagen) biedt een bijkomende mogelijkheid voor bed-oprecept voor MTA’s. Deze piste wordt verder onderzocht. Benefiet Arbeidszorgcentrum ’t Karwei Benefietconcert 't Karwei met Notrombone op 8 juni vanaf 20u in zaal Vooruit te Boechout. Tickets zijn te verkrijgen bij 't Karwei (€8 VVK, €10 Kassa, €5 Steunkaart) [email protected] 03/455.38.78 Iedereen welkom! Verdere afstemming en samenwerking MTA’s Met volgende organisaties is het nog zinvol dat de MTA’s het gesprek aangaan i.k.v. zorgcontinuïteit en ketenzorg: - De Wilg (OCMW Antwerpen) - Mutualiteiten (afstemming : wie doet wat? i.k.v. sociale administratie en ondersteuning mantelzorgers)  de diensten maatschappelijk werk van de mutualiteiten zou hiervoor een geschikt forum kunnen zijn. Véronique Herremans zal de coördinaten van de contactpersoon doorgeven. - Op termijn de CAW, van zodra De Nieuwe Organisatie meer vorm heeft gekregen.

6. Vergaderkalender De eerstvolgende bijeenkomst vindt plaats op volgende donderdagvoormiddag 12 september 2013 van 9u tot 11u bij IBW De Link.  Op de agenda staat alvast de inbedding van het netwerkplatform in het geheel SaRA.