300bar versus 200bar... meer lucht, of minder gewicht, of gewoon een hype ? En hoe zit dat met het netto OW-gewicht van de flessen ? Pfff... al dat gewicht zie... een zware 15liter fles van 18kg meezeulen, en dan met droogpak nog eens stuk of 12kg lood in de Oosterschelde... pffff, al dat gewicht (flessen, lood)... kan daar geen paar kilootjes van af ? Alleen een masochist of stoere macho zal zich die vraag nog niet gesteld hebben... Wat uiteindelijk van belang is, is het totaalgewicht van fles+lood. Laat ons even kijken wat de mogelijke opties zijn: overschakelen op een carbon of Alu-fles en/of overgaan van 200 naar 300bar, en of het wel een oplossing is en in welke mate... Samenvatting: Materiaalkeuze: staal versus carbon versus aluminium = bij hetzelfde watervolume van je fles (en dus zelfde effect van de Wet van Archimedes) behoud je voor een zelfde uitloding (d.w.z. de rest van de uitrusting blijft ongewijzigd) uiteindelijk identiek hetzelfde totaalgewicht (fles+lood), het enige wat je uiteindelijk doet (op enkele honderden grammen na omwille van verschil in soortelijk gewicht tussen de materialen en lood) is kilo's van je fles naar je loodgordel verhuizen of vice-versa. Winst in totaalgewicht = nagenoeg niks. Keuze van de werkdruk: 200bar versus 300bar = voor dezelfde luchtvoorraad is je 300bar-fles compacter/kleiner dan je 200bar-fles, en er valt minder opwaartse kracht (Archimedes) te compenseren en dus is je totaalgewicht (fles+lood) dan kleiner overeenkomstig het verschil in watervolume van de fles. Winst in totaalgewicht = verschil in watervolume, v.b. 3 liter kleinere fles, ongeacht materiaal en vuldruk, betekent ruwweg 3kg minder totaalgewicht, niet meer maar ook niet minder. Even een paar dingen op een rijtje zetten, vertrekkende van onze klassieke stalen flessen. Tenzij we een 'zware' fles hebben zijn onze stalen flessen tegen het einde van de duik als ze bijna 'leeg' zijn redelijk neutraal (licht negatief) in het water, dus hun eigen gewicht wordt min of meer gecompenseerd door de
opwaartse kracht omwille van het verplaatste watervolume. Dit betekent dat het lood dat we meezeulen hoofdzakelijk moet dienen om het drijfvermogen van ons pak en jacket te compenseren. Dus als we iets aan dat loodgewicht willen doen betekent het een ander (en dunner) pak, enz.... dus allicht niet direct een optie. De fles dan maar... een kleinere stalen fles is uiteraard weer enkele kilootjes lichter, maar betekent minder lucht en dus kortere duiken en dat is allicht ook weer geen realistische optie... Oeps... we willen dus toch min of meer evenveel luchtvoorraad hebben, maar minder gewicht... De 'oplossing': een kleinere fles, maar die drukken op 300bar ipv 200bar... voila... v.b. een stalen 10liter op 300bar... 10liter op 300bar is volgens de 'ideale gaswet' equivalent met 15liter op 200bar... niet helemaal waar, bij een "ideale vulling" tot 300bar heb je 10% minder luchtvoorraad volgens de Van der Waal's wet... en bovendien zit je in de praktijk omwille van het drukken tot 300bar met een veel hogere temperatuurstijging tijdens het vullen zodat je uiteindelijk aan de waterkant met doorgaans maar een 270-280bar zit... dat betekent dus dat om dezelfde luchtvoorraad te hebben als bij een 15liter/200bar je eerder naar een 12liter/300bar ipv 10liter/300bar zult moeten gaan... 300bar dus... naar de winkel, en een nieuwe 12l fles voor 300bar kopen... een stuk kleiner en ook net iets lichter dan die zware stalen 15liters (en v.b. wat gemakkelijker om dragen van/naar het vulstation), en qua totaalgewicht (fles+lood) gelijk een paar kg minder om naar/van de waterkant te sleuren en bovendien heeft een kleinere fles doorgaans een kleinere diameter en ligt het zwaartepunt dichter bij onze rug (kleinere hefboomarm voor het gewicht dus) en dat verhoogt allemaal het draagcomfort... dus perfect eigenlijk voor mensen met rugproblemen... maaaaaaaarre !!!!!!
Enkele technische/praktische punten om mee rekening te houden ivm 300bar: •
•
Je moet je fles ergens kunnen laten vullen op 300bar. Dit hoeft evenwel tegenwoordig geen echt groot probleem meer te zijn omdat steeds meer vulstations op 300bar kunnen vullen (maar soms -spijtig genoeg- wel tegen een onbehoorlijke meerprijs...). Veelal heeft je huidige eerste trap, in onze contreien toch, een INTbeugelaansluiting, en een dergelijke aansluiting is niet toegelaten voor 300bar. Je eerste trap moet dus aangepast worden met een specifieke 300bar DIN-aansluiting. Gelukkig kan je een eerste trap met een 300bar DIN-aansluiting ook aansluiten op een gewone 200bar fles met DINaansluiting... oef...
•
Opmerking: op de hierna volgende foto's en afmetingen, hebben betrekking op de momenteel nog "klassieke" DIN-aansluitingen met G5/8"-14TPI schroefdraad, voor 200 en 300bar. In de toekomst (EN 144-3 norm) zullen voor ademluchtmengsels met meer dan 21% O2 de nieuwe M26x2 DIN-aansluitingen verplicht worden.
•
•
300 bar
200 bar
Aansluiting van de 1ste trap: de 300bar‐versie is gelijkaardig aan de 200bar‐versie (i.c. beiden hebben v.b. een G5/8"‐14TPI schroefdraad), maar is vooral langer (7‐toers versus 5‐ toers) zodat de O‐ring op het einde aansluit op de achterkant van een 300bar‐kraan. Als je een 200bar‐koppeling op een 300bar‐kraan aansluit zal de O‐ring dan achteraan niet afdichten en zit je met een groot lek op de koppeling zodat er geen 300bar op de 200bar‐ automaat komt!
•
300 bar
200 bar
Fleskraan: beide versies zijn gelijkaardig, maar de 300bar‐versie is dieper zodat als je daar een 200bar 1ste trap op aansluit de O‐ring niet op de zitting komt en de aansluiting dus doelbewust niet luchtdicht is en dus "niet past".
•
300 bar
200bar
300 bar
200 bar
Fleskraan
•
Vulaansluiting van de compressor (Dräger DK11‐300): je kan duidelijk zien dat de 300bar‐ aansluiting zo uitgevoerd is, i.c. met een breed draadloos voorstuk en bovendien nog een extra afstandshouder, dat je een 200bar fleskraan (of eventueel een 200bar INT‐ beugeladapter) niet kan vastdraaien op dit aansluitpunt. Dit om uiteraard te vermijden dat je een 200bar fles zou gaan drukken (per vergissing of met opzet) op 300bar. •
•
•
Je eerste trap op zich moet 300bar aankunnen. Als je eventueel nog een oudere automaat hebt, die maar voor 200bar geschikt is, kan dit extra kosten betekenen, t.t.z. een nieuwe 1ste trap... En hou er ook rekening mee dat 300bar zorgt voor meer slijtage van de klep/zitting van de 1ste trap... Wel opletten met je trim onderwater... een stalen 300bar is "loodzwaar" op de rug en zorgt voor een serieus kantelmoment rond je langsas... beter om dan misschien te opteren voor een 300bar composietfles. Je wint uiteindelijk niks qua gewicht maar je krijgt wel extra flexibiliteit om dat extra gewicht/lood te verdelen over je fles en je loodgordel zodat je globale trim kan worden geoptimaliseerd! A propos... voor wie er zou aan twijfelen: aan je tweede trap moet niets aangepast worden ! Je eerste trap levert sowieso eenzelfde middendruk af die alleen afhankelijk is van de omgevingsdruk en niet van de flesdruk...
Enkele weetjes ivm de 200/300bar DIN-aansluitingen: •
•
•
•
•
De schroefdraad op zich van de 200 en 300bar DIN-aansluitingen is identiek, maar de lengte van de 300bar versie is ruim 5mm langer dan deze van een 200bar versie. De bijhorende 300bar kranen zijn ook evenveel dieper dan de 200bar versies, en achteraan in de 300bar kranen zit ook een extra uitholling die onderdeel is van de mechanische beveiliging die moet beletten dat een 200bar fles op een 300bar vulaansluiting aangekoppeld wordt. Op de vul-aansluitingen (rechtstreeks op de compressor, of op het uiteinde van de vulslang) zit langs de 300bar-kant een extra uitstulping op het uiteinde. Bij een 300bar fles/kraan past deze uitstulping in de extra uitholling in de kraan zodat de schroefdraad 'pakt' en je de vul-aansluiting kan aandraaien. Als je dat probeert te doen op een 200bar fles/kraan zorgt die uitstulping ervoor dat de inwendige schroefdraad van de kraan en de uitwendige van de vul-aansluiting mekaar zelfs niet eens raken. Het omgekeerde kan wel, de 200bar vul-aansluiting is lang genoeg om op een 300 bar fles/kraan aangekoppeld te worden om die fles dan tot 200bar te kunnen drukken. De eerste trappen van ontspanners met DIN-aansluiting kunnen op zich in praktisch alle gevallen 300bar aan maar heel dikwijls is de aanwezige DINaansluiting zelf de kortere 200bar versie. Deze past -uiteraard- perfect op een 200bar fles en de O-ring op het einde van die aansluiting sluit perfect aan op de rand in de binnenkant van de kraan. Als men die 200bar DIN-aansluiting op een 300bar probeert aan te sluiten kan die weliswaar helemaal ingedraaid worden in de kraan maar omdat de 300bar kraan dieper is sluit de O-ring niet af en lekt de druk weg via de schroefdraad bij het openen van de kraan... niet bruikbaar dus maar wel veilig. De eerste trappen met de 'echte' langere 300bar DIN-aansluitingen passen -uiteraard- perfect in de diepere 300bar-kranen, maar kunnen ook perfect aangesloten worden op de ondiepere 200bar-kranen. Dus ook handig, en uiteraard veilig. Nog een laatste 'nadenkertje' ivm veiligheid: de reservelimiet van 50bar bij een gewone 200bar fles betekent eigenlijk "nog 1/4 van de normale luchtvoorraad". Als we dit 'vertalen' naar een 300bar fles betekent dit een reservelimiet van 75bar ipv 50bar... (zie info)
En die nieuwere 300bar carbon flessen ? Voor- en nadelen: • •
Een 'voordeel' van zo'n carbon fles is dat je "in" bent... ;-) Zo'n lichtere carbon fles, te drukken op 300bar, kan best leuk zijn want die fles is lichter, en dus gemakkelijker te hanteren als je die in en uit de
•
•
•
wagen moet halen, als je er mee moet rondzeulen om die te laten vullen, als je de jacket met fles moet aan- en uitdoen, of gewoon om minder gewicht op je rug te hebben als je last hebt van je rug... En dan het fabeltje: met een carbonfles moet ik met voor de rest dezelfde uitrusting in totaal (fles+lood) minder gewicht meezeulen in vergelijking met een stalen fles met hetzelfde volume en luchtvoorraad... Tja... qua eventuele besparing op het totaal gewicht is zo'n carbon fles geen oplossing want de fles zelf is weliswaar lichter dan een overeenkomstige stalen fles maar de opwaartse kracht blijft gelijk (bij gelijk volume) en dat verschil moet dan toch sowieso gecompenseerd worden door extra lood. Dus op het einde van de rit heb je gewoon gewicht van je rug (de fles) naar je heupen (loodgordel) verplaatst, maar lichter ben je er niet op geworden... Een eventueel nadeel, onderwater, van een carbon fles is dat die, zeker naar het einde van de duik toe als er al heel wat lucht weg is, positief drijvend wordt en dus naar boven gaat 'trekken' aan je jacket/backpack en uiteindelijk minder stabiel op de rug ligt dan een overeenkomstige stalen fles. Cfr. supra, een composietfles biedt je wel de mogelijkheid om je uitloding, en dan vooral de verdeling van het lood over fles en loodgordel/pockets, te optimaliseren en je kan op die manier door wat lood op de fles te monteren ervoor zorgen dat je fles quasi neutraal is onderwater en niet gaat trekken/kantelen. Hou er ook rekening mee dat bij 300bar de drukval naar de middendruk veel groter is dan bij 200bar, en dat je dus omwille van de adiabatische decompressie een veel grotere temperatuursval krijgt (Joule-Thomson effect) in de eerste trap en dus groter risico op bevriezing van de 1ste trap!
Verschillende flessen en verschillen in uitloding: het netto OWleeggewicht: Een vraag die dikwijls gesteld wordt is "Ik heb een nieuwe fles, hoeveel lood moet ik nu meer of minder meenemen t.o.v. mijn oude fles?" Het antwoord is vrij simpel en de essentie is dat je met een (zo goed als lege, dus op het einde van de duik, bij de trappen) fles zowel met je nieuwe als met je oude fles op dezelfde manier uitgelood bent. Stel dat het enige dat je verandert aan je uitrusting je fles is, dan moet je in beide gevallen gewoon het netto OW-gewicht van je beide flessen bepalen en dat verschil bepaalt uiteindelijk hoeveel lood je meer of minder moet meenemen. En idealiter, als je meerdere flessen hebt, probeer je ervoor te zorgen dat die qua netto OW-leeggewicht zoveel mogelijk op mekaar afgestemd zijn zodat je je uitloding niet hoeft aan te passen...
Het netto OW-gewicht van je fles is simpelweg het verschil tussen het bovenwater-gewicht van je (lege) fles en de opwaartse kracht omwille van het volume van je fles: •
•
•
het bovenwater-gewicht is heel simpel te bepalen: gewoon je (bijna lege) fles op de weegschaal zetten, ofwel het tarra-gewicht aflezen op het ogief van je fles en daar nog ruwweg 1kg bijtellen voor de kraan, enz. de opwaartse kracht is gewoon (bij zoet water) het volume (inhoud in liter) van je fles, plus het eigenvolume van de fleswand, kraan, pot, enz. en dat eigenvolume zit voor de klassieke 10-15 liter flessen rond de 2-2.5 liter oftewel 2-2.5kg opwaartse kracht. het verschil tussen beide is het netto OW-gewicht van de (bijna lege) fles.
p.s. strikt genomen kan/moet je voor de bepaling van het eigenvolume van de fleswand gewoon het tarra gewicht nemen van de fles en dat delen door het soortelijk gewicht van het gebruikte staal, maar als je iets van een 2-2.5 liter neemt zit je er sowiezo niet veel naast... Bereken voor je STALEN fles (s.g. 7.86, zonder kraan of flesvoet): (Opm.: decimale getallen ingeven met . ipv , ! Dus 16.5 en niet 16,5)
Volume (liter):
Tarra+kraan (kg):
Volume fleswand (liter):
Netto leeggewicht in zoetwater
(kg): Bereken voor je ALUMINIUM fles (s.g. 2.7, zonder kraan of flesvoet): (Opm.: decimale getallen ingeven met . ipv , ! Dus 16.5 en niet 16,5)
Volume (liter):
Tarra+kraan (kg):
Volume fleswand (liter):
Netto leeggewicht in zoetwater
(kg): Bereken voor je CARBON fles (s.g. 4, zonder kraan of flesvoet): (Opm.: decimale getallen ingeven met . ipv , ! Dus 16.5 en niet 16,5)
Volume (liter):
Tarra+kraan (kg):
Volume fleswand (liter):
Netto leeggewicht in zoetwater
(kg):
Het netto OW-gewicht van flessen: enkele voorbeeldjes •
•
Een "oude" (4mm wanddikte ipv 5mm bij de nieuwere 232bar flessen) stalen 15l / 200bar fles heeft een tarra van ruwweg 16.5kg, plus daarbij nog eens 1kg voor de dubbele kraan, dus netto bovenwater leeggewicht van ongeveer 17.5kg. De OW opwaartse kracht is ongeveer 15, plus het eigen volume van de wanddikte van de fles en kraan, enz. Dat eigen volume van de fleswand en kraan enz. zit voor een 15l fles rond de 2.25 liter, dus 2.25kg extra opwaartse kracht. In totaal hebben we dan een 17.25kg opwaartse kracht, versus 17.5kg gewicht (of "neerwaartse" kracht). Netto "weegt" zo'n fles, leeg, onderwater dus ruwweg -0.25kg (lichtjes drijvend dus). Laat ons dit even ter vergelijking als referentie nemen! Als we nu een "nieuwe" stalen 15l / 232bar fles nemen met een tarra van 18.5kg komen we volgens dezelfde redenering (2.5liter volume van fleswand+kraan) op een netto OW-gewicht van ruwweg +2.0kg (zinkend dus).
•
•
•
•
•
In vergelijking met de referentie betekent deze fles dan 2.25kg minder lood (en finaal op 250g na ongeveer hetzelfde totaalgewicht) voor dezelfde uitloding. Idem dito voor een stalen 12l / 200bar: tarra 13kg, plus 1kg voor dubbele kraan. Volume van fleswand+kraan is 1.75 liter. Netto OW-gewicht (leeg) van ongeveer -0.2kg (lichtjes drijvend dus), en dus quasi dezelfde hoeveelheid lood (maar ongeveer 3.5kg minder totaalgewicht, maar jammer genoeg ook veel minder luchtvoorraad) als bij de referentie. Een recentere stalen 12l / 232bar heeft een tarra van 14.5kg, plus 1kg voor dubbele kraan. Volume van fleswand+kraan is 2 liter. Netto OWgewicht (leeg) van ongeveer 1.5kg, t.o.v. de referentie dus 1.75kg minder lood (maar ongeveer 3.75kg minder totaalgewicht, maar jammer genoeg ook veel minder luchtvoorraad). Een stalen 10l / 300bar fles zit op een tarra van ongeveer 16kg, plus 1kg voor de dubbele kraan, dus 17kg leeggewicht boven water. Verplaatst watervolume OW is 10 plus 2.2 liter voor fleswand en kraan, dus opwaartse kracht van 12.2kg. Netto OW-gewicht (leeg) van ongeveer 4.8kg. T.o.v. de referentie betekent deze fles 5kg minder lood en ruwweg 5.75kg winst in totaalgewicht, maar je hebt wat minder luchtvoorraad mee. Een stalen 12l / 300bar fles zit op een tarra van ongeveer 18kg, plus 1kg voor de dubbele kraan, dus 19kg leeggewicht boven water. Netto OWgewicht (leeg) van ongeveer 4.6kg. T.o.v. de referentie betekent deze fles bijna 5kg minder lood en ruwweg 3.4kg winst in totaalgewicht, maar je hebt ongeveer dezelfde of zelfs net iets meer luchtvoorraad mee. Een carbon 300bar 10l zit op een tarra van ongeveer 7.5kg, plus 1kg voor de dubbele kraan, dus 8.5kg leeggewicht boven water. Verplaatst watervolume OW is 10 plus 2.1 liter voor fleswand+kraan dus opwaartse kracht van 12.1kg. Netto OW-gewicht (leeg) van ongeveer -3.6kg (drijvend). T.o.v. de referentie betekent dit ongeveer 3.4kg extra lood en een winst in totaalgewicht van ruwweg 5.2kg (maar minder luchtvoorraad). Opm. in vergelijking met een stalen 10l/300bar win je zoals verwacht qua totaalgewicht nagenoeg niets.
Varia: • •
Wil je het even zelf allemaal narekenen voor je eigen fles(sen)? Op de site van Faber Cilinders vind je een leuk/handig overzicht van gangbare stalen duikflessen qua grootte, afmetingen, gewicht.
•
•
Nog een tip: heb je meerdere flessen en/of ben je van plan meerdere flessen aan te schaffen, v.b. omdat je gewoon meerdere flessen wil meenemen voor een dagje Zeeland duiken zonder tussen de duiken door te moeten zoeken naar een vulstation, of v.b. omdat je verschillende flesinhouden wilt voor verschillende 'soorten' duiken? Zorg er dan voor dat het netto (leeg) OW-gewicht van je flessen zoveel mogelijk gelijk is zodat je qua uitloding onafhankelijk bent van welke fles je uiteindelijk neemt voor een duik! "zware" versus "lichte" stalen flessen ? Een 15liter stalen fles kan qua tarra gerust variëren tussen ruwweg de 16 en 22kg... en dat scheelt qua uitloding dus vele kilo's!!! Waar zitten dan de verschillen? Om te beginnen had je vroeger doorgaans flessen met 200bar gebruiksdruk, terwijl het nu 232bar-flessen zijn, en voor hetzelfde interne volume moet de staalwand dus steviger zijn, d.w.z. en/of beter staal en/of dikkere staalwand. Qua totaalgewicht voor een "uitgeruste" duiker maakt het amper enig verschil want met een zwaardere fles heb je voor dezelfde uitloding minder lood nodig en vice versa, maar een "lichte" fles bespaart je wel gesleur met flessen in/uit de auto en naar het vulstation en het geeft je tevens wat meer mogelijkheden om te spelen met de verdeling van je lood voor het bekomen van een optimale trim onderwater... en om die reden gaat mijn persoonlijke voorkeur naar de "lichte" stalen flessen.
Oh ja, nog leuke verhaaltjes die je dikwijls hoort... genre "ik had vroeger zo'n lichte 15liter/200bar en dook toen met 8kg lood, en nu heb ik een stalen 12liter/300bar gekocht en heb geen lood meer nodig, dat klopt niet van die 5kg verschil, dat is veel meer"... of "ik had vroeger zo'n lichte 15liter/200bar en dook toen met 8kg lood, en nu heb ik een 10liter/300bar carbon gekocht en ik duik nog steeds met 8kg lood en ben perfect uitgelood en het duikt zelfs veeeel beter dan vroeger"... Verzinnen die mensen iets ? Klopt de fysica niet ? Tja... 99.99% kans dat wat die mensen vertellen helemaal correct is en dat ze nu met hun nieuwe fles en hoeveelheid lood inderdaad perfect uitgelood zijn... Maar fysica is nu eenmaal fysica en mirakels bestaan niet, het betekent simpelweg dat ze voorheen doken met een loodgordel waarmee ze zich ooit eens lang geleden (met toen allicht nog een nieuw of ander duikpak) uitgelood hebben en nadien niet meer de moeite gedaan hebben (ondanks dat een duikpak mettertijd verslijt en dunner wordt en je dus minder lood nodig hebt!) om hun uitloding aan te passen en ze op het laatste gewoon met meerdere kilo's lood teveel doken! En nu met hun "nieuwe" fles hebben ze opnieuw de moeite gedaan om hun uitloding in orde te brengen, en vandaar dan het verschil. Hun observatie/verhaal is dus correct, maar nu zijn ze correct uitgelood en voorheen veel te zwaar...
ONTSPANNER boven : DIN-aansluiting
onder : internationale beugelaansluiting
FLES Mogelijke koppelingen
-
Of
=
Samenvatting 1ste trap met DIN-aansluiting: • • • •
een een een een
300bar 300bar 200bar 200bar
1ste 1ste 1ste 1ste
trap trap trap trap
aansluiten aansluiten aansluiten aansluiten
op een 300bar fleskraan = OK op een 200bar fleskraan = OK op een 300bar fleskraan = NIET op een 200bar fleskraan = OK
Fles vullen: • • • •
een 300bar fles een 300bar fles een 200bar fles een 200bar fles
vullen op vullen op vullen op vullen op
een 300bar aansluiting/compressor = OK een 200bar aansluiting/compressor = misschien een 200bar aansluiting/compressor = OK een 300bar aansluiting/compressor = NIET
OPMERKINGEN Opmerking: "misschien"... dit verwijst naar het mogelijke risico dat je op een 200bar-only compressor, incl. mogelijks een 200bar-vulslang, toch de langere DIN-aansluiting voorziet zodat je 300bar-flessen kan aankoppelen. In dat geval zou het ook eens kunnen voorkomen dat iemand per vergissing een volle (!) 300bar-fles aankoppelt en zo de uitgang van de installatie op 300bar zet terwijl die mogelijks maar 200bar aankan!!! Opmerking: sommige duikshops/vulstations zullen allicht in de verleiding kunnen komen om hun vulinstallatie op een creatieve manier "simpel" te houden, en v.b. te werken met EEN enkele "standaard" 200bar vulslang (waar je ook een INT-beugeladapter op kan aansluiten om INTflessen te vullen) en die vulslang ook te hergebruiken ingeval de compressor op 300bar ingesteld staat. Heel "creatief" natuurlijk, en "besparend"... tot op het moment dat omwille van een onachtzaamheid dan toch een 200bar fles op 300bar gedrukt wordt en "BOEM" zegt (ofwel direct, ofwel nadien bij het vervoer als die fles dan v.b. in de zon verder opwarmt tot ruim boven de 300bar...)... en in het beste geval alleen maar het interieur van het vulstation (of de wagen) vakkundig hertimmert... en in het ergere geval ook zwaar menselijk leed veroorzaakt... en ga het dan maar eens uitleggen aan de (nabestaanden van de) slachtoffers en de verzekeringen waarom je "creatief" de voorziene veiligheidsmaatregelen hebt omzeild... Dus voor alle duidelijkheid: heel het verhaal hierboven is strikt genomen alleen maar van toepassing op goeie vulstations waarbij de veiligheid een eerste prioriteit is en die tevens dan ook op basis daarvan kunnen goedgekeurd worden voor gebruik voor en door derden! Opmerking: een aantal -weliswaar volledig legaal gekochte- "personal air filters" (vulfilters) zijn "universeel" zo uitgevoerd dat je die zowel op 200bar als op 300bar kan aansluiten en gebruiken, en wel met dien verstande dat er geen enkele veiligheid is ingebouwd om te beletten dat je aan de ene kant een 300bar aansluitpunt/vulslang gebruikt en dat je de andere kant van het luchtfilter dan toch aansluit op een 200/232bar fleskraan... en je zo dus (on)gewild toch een 200/232bar fles kan drukken op 300bar... OPPASSEN DUS!!! Eigenlijk zou men moeten verbieden dergelijke "universele" 200/300bar filters in de handel te brengen en alleen maar 200bar, resp. 300bar versies aanbieden...
Opmerking: langs de kant van de fles moet je uiteraard ook rekening houden met de schroefdraad van de hals van de fles. Klassiek zijn dat voor duikflessen de M25x2 en de G 3/4"14 NPSM. In de toekomst zullen binnen de EG alleen nog maar flessen met een M25x2-draad mogen verkocht worden. INFO NELOS Dieptereglement --------------------- cfr. Infomap 2011 - 1*D: eerste 5 duiken tot max. -15m, nadien beperkt tot -20m - 2*D: maximum diepte -30m (indien twee 2*D's samen max. -20m) - 3*D gehomologeerd voor 01/01/2005: max. -60m - 3*D gehomologeerd na 01/01/2005: max. -40m opm.: vanaf 2010 komt er een "kwalificatie diep duiken" (KDD) tot -60m - 4*D/AI en instructeurs: max. diepte vrij
Reglement successieve duiken: in essentie doen wat je duikcomputer toelaat !
Reserve:
duiken 0 tot -30m duiken -31 tot -60m duiken dieper dan -60m
1/4 van de begindruk 1/3 van de begindruk 1/2 van de begindruk
=== Zo was het VROEGER (gewoon ter info) =============================== NELOS reglementering ivm successieve duiken: - status sinds HC194, juni 2003 - geldig t.e.m. 2008 - vanaf 2009 nieuwe regels decompressietechnieken: doe wat je duikcomputer zegt! ---------------------------------------------------- na een relatief ondiepe duik (ondieper dan -30m), die GEEN decoduik was, mogen ongelimiteerd verder ondiepe niet-decoduiken volgen, - na een diepe duik (dieper dan -31m) en/of decompressieduik is slechts EEN successieve duik toegelaten (en deze mag eveneens diep en/of decoduik zijn), - na een extreem diepe duik (dieper dan -57m) is GEEN successieve duik toegelaten, - bijkomende regels: - indien de 2de duik (eerste successieve) onverwachts een diepe en/of decoduik wordt mag er GEEN volgende successieve duik gemaakt worden binnen de 12 uur, - indien de 3de, 4de... successieve duik onverwachts een diepe en/of decoduik wordt zit men met een INCIDENT en wordt de duik onmiddellijk veilig beëindigd en mag er GEEN volgende successieve duik gemaakt worden binnen de 12 uur, - een decoduik is iedere duik waarbij bij het beëindigen van de duik op een diepte van -12m een decotrap aangegeven wordt door de
duikcomputer.
Reserve-regels t.e.m. 2007: --------------------------Reserve: duiken 0 tot -30m luchtvoorraad) duiken -31 tot -57m duiken dieper dan -57m luchtvoorraad)
50bar 75bar 100bar
(1/4 normale (iets meer dan 1/3) (1/2 normale
Persoonlijke opmerking/aanvulling bij de NELOS-reglementering qua reservelimeten: als voor de recentere 300bar flessen dezelfde relatieve waarden gehanteerd zouden worden voor de reservelimieten betekent dit duiken 0 tot -30m luchtvoorraad) duiken -31 tot -57m duiken dieper dan -57m luchtvoorraad)
75bar
(1/4 normale
100bar 150bar
(1/3) (1/2 normale
Vroegere NELOS Dieptereglement/qualificatie (geldig t.e.m. 31/12/2004) ---------------------------------------------------------------------Max. diepte: eerste 5 duiken max. -15m vanaf de 6de duik mag een 1*D tot max. -20m duiken na 5 duiken op -20m EN minstens 2*D max. -25m na 5 duiken op -25m max. -30m na 10 duiken op -30m > -30m # (diepe) duiken nodig voor 2*D minstens 5 duiken 3*D minstens 25 duiken 4*D minstens 20 duiken
proeven: op -15m op -30m op -40m in 'onze' wateren
