Klasse 1 : explosieve stoffen en voorwerpen Indien etiket 1 als 2e etiket op een colli is geplakt, dan houdt dit in dat je niet mag samenladen met andere gevaarlijke stoffen. Explosies ontstaan door : temperatuur, slag, stoot of elektriciteit
Klasse 2 : gassen Primaire ( belangrijkste ) gevaar is dat de houder onder druk staat ! Onderverdeling is niet in verpakkingsgroepen, maar in letters A – Asphyxiant = verstikkend F – Flamable = brandbaar T- Toxic = giftig O- Oxydizing – Oxiderend ( reageren met zuurstof ) C – Corrosive – corrosief = bijtend ( reageren met zouten of zuren) Vuldruk : de maximale druk waarop een houder mag worden gevuld Proefdruk : de druk waarop een houder wordt getest Barstdruk : de druk waarop een houder uit elkaar barst. Barstdruk = 2 x de proefdruk. De proefdruk is 1,5 x de vuldruk. Vuldruk is 2/3 van de proefdruk
Klasse 3 Brandbare vloeistoffen Verpakkingsgroep I : vlampunt tussen 0 – 23 graden, kookpunt < 35 graden ( zeer brandbaar ) Verpakkingsgroep II : vlampunt tussen 0-23 graden, kookpunt > 35 graden ( zeer brandbaar ) Verpakkingsgroep III : vlampunt > 23 graden ( brandbaar)
Klasse 4.1 vaste brandbare stoffen en ontplofbare stoffen in niet explosieve toestand Zelfontledingsgevoelige stoffen zijn niet ingedeeld in verpakkingsgroepen, maar in types A t/m G Verpakkingsgroep II : gevaarlijk Verpakkingsgroep III : minder gevaarlijk Controle temperatuur : de temperatuur waarbij deze goederen nog geladen mogen worden Kritieke temperatuur : de temperatuur waarbij noodmaatregelen genomen moeten worden
Samenladingsverbod met andere gevaarlijke stoffen, er mag ook niet worden samengeladen met andere stoffen uit klasse 4.1
Klasse 4.2 Voor zelf ontbranding vatbare stoffen Verpakkingsgroep I : voor zelfontbranding vatbaar ( pyrofoor) Verpakkingsgroep II : voor zelfverhitting vatbaar Verpakkingsgroep III: weinig voor zelfverhitting vatbaar LUCHTDICHT VERPAKKEN
Klasse 4.3 Stoffen die in contact met water brandbare gassen ontwikkelen Verpakkingsgroep 1 : reageert heftig op kamertemperatuur met water, zeer gevaarlijk Verpakkingsgroep II : reageert gemakkelijk met water , gevaarlijk Verpakkingsgroep III : reageert langzaam met water, minder gevaarlijk VOCHTDICHT VERPAKKEN !
Klasse 5.1 Oxiderende stoffen Deze klasse is van zichzelf niet brandbaar maar wel brand bevorderend. In een warme omgeving gaat deze stof zuurstof afgeven ! Verpakkingsgroep I : zeer gevaarlijk Verpakkingsgroep II : gevaarlijk Verpakkingsgroep III : minder gevaarlijk
Klasse 5.2 Organische peroxyden Deze stoffen geven onder invloed van warme zuurstof af en zijn zelf zeer brandbaar !
Stoffen uit klasse 5.2 die ontledingsgevoelig zijn, moeten dubbel worden geëtiketteerd. Er mag niet worden samengeladen met andere gevaarlijke stoffen, maar wel met andere stoffen uit klasse 5.2 Controle – en kritieke temperatuur zijn van toepassing !
Klasse 6.1 : giftige stoffen Verpakkingsgroep I : zeer giftig Verpakkingsgroep II : giftig Verpakkingsgroep III : zwak giftig Acute vergiftiging : binnen 24 uur dodelijk of een eenmalige fatale opname waaraan iemand uiteindelijk dood gaat. Chronische vergiftiging : stapelvergiftiging ( beroepsziekten, roken, drankgebruik en drugs) Vergiftigingsverschijnselen : Misselijk, braken ,transpireren, duizelig, wit in het gezicht, strak gelaat, concentratie stoornissen. Vergiftiging is afhankelijk van: S – soort gif C – Concentratie van het gif H- Hoeveelheid gif O – Omgeving T – Tijdsduur E – Erfelijke aanleg van het slachtoffer L – Lichamelijke conditie van het slachtoffer
Klasse 6.2 Infecteuze stoffen Groep A : kans op blijvende invaliditeit of levensbedreigend voor mensen Groep B : overige infectueuze stoffen I1 : gevaarlijk voor mensen I2 : gevaarlijk voor dieren I3: ziekenhuis afval I4: biologische stoffen
Klasse 7 : radio aktieve stoffen Radioaktieve straling is mutageen : kan celeigenschappen veranderen, DNA aantasten Tegen te houden met bv lood, beton maar soms met een papiertje
Klasse 8 : bijtende stoffen Verpakkingsgroep I : zeer bijtend Verpakkingsgroep II : bijtend Verpakkingsgroep III : zwak bijtend Bijtende stoffen zijn ook vaak giftig !!
Klasse 9 : Overige gevaarlijke stoffen en voorwerpen Verpakkingsgroep I : bestaat niet Verpakkingsgroep II : middelmatig gevaarlijke stoffen Verpakkingsgroep III : stoffen met een gering gevaar Voorbeelden : asbest, lithium batterijen, milieugevaarlijke stoffen, goederen stoffen die onder verhoogde temperatuur worden vervoerd.
Gescheiden houden van : Goederen uit klasse 6.1 / 6.2 en sommige stoffen uit klasse 9 moeten gescheiden worden geladen / opgeslagen van Levensmiddelen, genotsmiddelen en diervoeders. De afscheiding kan worden gedaan door : 80 cm tussenruimte, het plaatsen van een wand met de hoogte van de zending, of het sealen van de collo, of extra verpakken.
Documenten bij vervoer : ADR certificaat van de chauffeur Schriftelijke instructie ( gevarenkaart) wordt verstrekt door de transporteur aan de chauffeur, moet in een voor de chauffeur leesbare en begrijpelijke taal zijn opgemaakt Vrachtbrief : binnenland AVC model alleen in het Nederlands Vrachtbrief : grensoverschrijdend CMR model : altijd in de taal van het land van afzending + in het Engels of in het Duits of in het Frans Goederenomschrijving : ( voorbeeld ) UN 1093 Acrylnitryl 3.(6.1) I ( C/E) milieu gevaarlijk UN 1093 : stof nummer of UN nummer Acrylnitryl : technische vervoersnaam 3 etiketnummer (6.1) bijkomend gevaar : giftig I : verpakkingsgroep I Zeer Brandbaar vlampunt < 23 graden, kookpunt < 35 graden C/E : tunnelcode 9 voor de chauffeurs) Milieu gevaarlijk : milieu gevaarlijke stof Voor stukgoed lading is geen extra voertuigkeuring noodzakelijk !!
Etiket : milieugevaarlijke stof !
Verpakkingen : X verpakking geschikt voor verpakkingsgroepen I,II,III Y geschikt voor verpakkingsgroep II, III Z geschikt voor verpakkingsgroep III
Adembescherming : Stofkapje : niet geschikt voor gevaarlijke stoffen Filterbusmasker :
Bij max 1 % van de gevaarlijke stoffen in de lucht Bij minimaal 20% zuurstof in de lucht Kleurcode van het filter komen overeen met gevaar soorten Dus alleen buiten gebruiken !! Controleer de uiterlijke houdbaarheidsdatum van het filter Na gebruik het filter in elkaar trappen
Verseluchtmasker :
Gebruikt bij tankcleaning Masker van boven gesloten, maar voorzien van toevoerslag frisse lucht Masker aan onderzijde open, uitlaatlucht stroomt langs de kin naar beneden / buiten Beperkte lengte, dus beperkte bewegingsvrijheid Lucht stroomt onder gering drukverschil in de helm
Zuurstof masker: ( gasmasker)
Je krijgt gasflessen met zuurstof op de rug Moet een cursus volgen en examen doen voordat je deze mag gebruiken Moet een medische keuring ondergaan voordat je deze mag gebruiken
Voorwaarden die worden gesteld aan verpakkingen voor gevaarlijke stoffen:
Moet tegen normale transporthandelingen kunnen Moet dicht zijn ( gesloten) Er mogen zich geen reststoffen op de verpakking bevinden Moet gekeurd zijn ( in Nederland bij TNO) De verpakking mag niet reageren met de inhoud.
Instanties : TNO : keurt verpakkingen CBR / CCV : geeft AR vakbekwaamheidscertificaten af voor chauffeurs ILT : Inspectie leefomgeving en Transport : controleert onderweg en in het bedrijf Douane : controleert goederen en personenstromen van en naar Nederland Politie : controleert onderweg
Vastzetten van lading : Geen passagiers meenemen Verboden te roken bij laden of lossen Tijdens laden en lossen moet de motor uit In geval van incidenten, altijd 112 bellen, vragen naar plaatselijke politie Zodanig stuwen dat goederen niet kunnen kantelen, vallen of verschuiven Oppassen dat ook andere lading niet de gevaarlijke lading kan beschadigen 3 aggregatietoestanden van een stof : Vast / Vloeibaar / gasvorming Van vast naar gas : sublimeren
Van gas naar vast : berijpen
Van vloeibaar naar vast : stollen
Van vast naar vloeibaar : smelten
Van vloeibaar naar gas ; verdampen
Van gas naar vloeibaar : condenseren
Branddriehoek : Zuurstof / brandstof / temeratuur ( ontsteking ). Brandblussers ; A : vaste stoffen B: vloeistofbranden C: gasbranden Verpakkingskenmerk L UN 1A1 / Y 1.4 / 150 / 83 / NL / VL123 UN symbool 1a1 : soort verpakking Y: aanduiding verpakkingssterkte 1.4 : relatieve dichtheid van de stof 150 : beproevingsdruk in Kilopascal 83: jaar van fabricage NL : land van toelating VL 123 : Fabrikant + registratienummer
Deze container is gegast ! Niet betreden, eerst een gasmeting doen !!
Limited Quantities : gelimiteerde hoeveelheden
Over verpakking !
Pas op : breekbaar !!
Excepted quantities : uitgezonderde hoeveelheden
Pas op : tegen water beschermen !!
Pas op : deze zijde boven !!
Pas op : niet stapelbaar !!
Pas op : gemagnetiseerd materiaal ( gescheiden houden van informatiedragers en niet ontwikkeld fotomateriaal )
