3 Aan: Geïnteresseerden Droogteberichtgeving
Rijkswaterstaat Rijkswaterstaat Rijkswaterstaat Waterdienst Waterdienst Waterdienst Zuiderwagenplein Zuiderwagenplein222 Zuiderwagenplein 8224 8224AD ADLelystad Lelystad 8224 AD Lelystad Postadres PostadresPostbus Postbus17 17 Postadres Postbus 17 8200 8200AA AALelystad Lelystad 8200 AA Lelystad TTT0320 032029 2984 8411 11 0320 29 84 11 FFF0320 032024 2492 9218 18 0320 24 92 18 www.rijkswaterstaat.nl www.rijkswaterstaat.nl www.rijkswaterstaat.nl KNMI KNMI KNMI
Droogtebericht 12 juli 2010
Droogtebericht voor waterbeheerders, 12 juli 2010 De neerslag van de afgelopen dagen heeft in Nederland voor enige aanvulling van de watervoorraad gezorgd. De Rijnafvoer is aan de lage kant, maar dit leidt niet tot wateraanvoerproblemen. De Maasafvoer is eveneens laag, maar door de genomen waterbesparende maatregelen kan nog aan alle wateraanvoerbehoeften worden voldaan. De waterbeheerders bewaken nauwlettend de waterpeilen. De komende week wordt enige neerslag verwacht, waardoor de afvoeren zich zullen stabiliseren. Wateraanvoerproblemen worden de komende weken niet verwacht.
Wilhelminalaan Wilhelminalaan10 10 hh h Wilhelminalaan 10 3732 3732 GK GK De De Bilt Bilt 3732 GK De Bilt Postadres PostadresPostbus Postbus201 201 Postadres Postbus 201 3730 3730AE AEDe DeBilt Bilt 3730 AE De Bilt TTT030 0302206 2206911 911 030 2206 911 FFF030 0302210 2210407 407 030 2210 407 www.knmi.nl www.knmi.nl www.knmi.nl Contactpersoonen Contactpersonen Contactpersoonen H.E.J. H.E.J.Berger Berger(RWS-WD) (RWS-WD)en en H.E.J. Berger (RWS-WD) en A. A.Braam Braam(KNMI) (KNMI) A. Braam (KNMI) TTT0320 0320298899 298899 0320 298899
[email protected] [email protected] [email protected] Datum Datum Datum 12 12juli juli2010 201010 2010 12 juli 2010 Bijlage(n) Bijlage(n) Bijlage(n) 235 3
Huidige situatie en verwachtingen voor rivierafvoeren, (water)temperaturen en grondwater Na een langdurige droge periode zijn er op zaterdag en maandag flinke buien gevallen. Ook voor woensdag worden buien voorspeld. Daarna blijft het naar verwachting in de stroomgebieden van Rijn en Maas de komende weken vrij droog. De temperaturen zijn en blijven hoog, waardoor ook de verdamping groot is en blijft. Het neerslagtekort heeft een waarde die begin juli slechts gemiddeld eens in de twintig jaar wordt overschreden. De vraag naar oppervlaktewater is groot. De grondwaterstanden zijn door de buien van de afgelopen dagen verhoogd. Naar verwachting dalen deze grondwaterstanden weer snel naar het niveau van afgelopen week. De afvoer bij Lobith is de afgelopen week gedaald tot 1.450 m3/s, dit is circa 700 m3/s onder het langjarig gemiddelde. De basisafvoer van de Rijn is iets lager dan normaal. De verwachting is dat de afvoer de komende week zal stabiliseren tussen 1.400 en 1.600 m3/s. Het IJsselmeer is op peil. In de Rijn en het IJsselmeer is voldoende water aanwezig om de komende weken aan de watervraag te kunnen voldoen. De afvoer van de Maas bij Luik is de afgelopen maanden wat lager geweest dan normaal en bedraagt nu circa 50 m3/s. Op basis van de weersverwachtingen voor de komende week wordt verwacht dat de afvoer van de Maas op het huidige niveau zal blijven. De genomen waterbesparende maatregelen op de Maas en op Pagina 1 van 12
het Julianakanaal blijven van kracht. Mede door de genomen maatregelen zijn droogteproblemen voor de Maas de komende tijd niet waarschijnlijk. Rijkswaterstaat en de waterschappen houden de waterpeilen nauwlettend in het oog. Waar nodig hebben waterschappen beregeningsverboden afgekondigd en voeren zij inspecties aan de veendijken uit.
Waterdienst/KNMI Datum 12 juli 2010
De watertemperaturen van Rijn en Maas zijn hoog. De temperaturen van de Rijn bij Lobith en de Maas bij Eijsden bedragen momenteel 27 respectievelijk 26 graden. De watertemperatuur zal naar verwachting de komende week licht dalen. De hoge temperatuur kan problemen opleveren voor de waterkwaliteit. Waakzaamheid is daarom geboden.
Nadere informatie Weersverwachting bron: KNMI
Neerslagverwachting geldig van 12 juli 2010 tot en met 20 juli 2010: Vandaag wordt de zeer warme lucht naar het oosten verdreven. Dit zorgt voor enkele zware buien. Gemiddeld levert dit 5-15 mm neerslag op, lokaal kan er tijdens een intensievere bui natuurlijk meer vallen. In het westen in de orde grootte van 10-30 mm, in het oosten meer. Ook op woensdag 14 juli is er kans op enkele fikse buien. De rest van de week blijft het op een enkele lokale bui na droog. Temperatuurverwachting geldig van 12 juli 2010 tot en met 20 juli 2010: Het blijft zomers warm. Maandag en woensdag wordt het alleen in het stroomgebied van de Rijn nog 30 graden. De dagen erna wordt het in beide stroomgebieden rond 25 graden. Verdere vooruitzichten geldig van 21 juli 2010 tot en met 08 augustus 2010: Waarschijnlijk blijft het deze gehele periode aanhoudend te droog voor de tijd van het jaar. De hele periode handhaaft de warmte zich boven NW-Europa. Onderstaande figuren geven de resultaten weer van het model waarmee de weekverwachtingen worden berekend. In de bovenste figuur staat de temperatuur. De kleur wit duidt op een normale situatie. De roze en rode gekleurde gebieden hebben een verhoogde kans op hogere temperaturen dan normaal. De kleuren blauw duiden op een verhoogde kans op lagere temperaturen. De onderste figuur geeft de neerslag weer. Ook hier geldt dat de kleur wit duidt op een normale situatie. Roze en rood duiden op een grotere kans op minder neerslag, blauw op meer neerslag.
Pagina 2 van 12
Waterdienst/KNMI Datum 12 juli 2010
Neerslagtekort bron: KNMI
Het neerslagtekort (neerslag minus verdamping) wordt gemeten vanaf 1 april, het begin van het groeiseizoen. De afgelopen week is het neerslagtekort verder gestegen. Landelijk zitten we op een neerslagtekort van 178 mm. Ter
Pagina 3 van 12
vergelijking; in de droge en warme jaren 2003 en 2006 bedroeg het neerslagtekort rond deze periode circa 150 mm. Gelet op de weersverwachting is in de komende periode een verdere toename van het neerslagtekort te verwachten. Het neerslagtekort blijft zich naar verwachting rond de 5%-lijn bevinden.
Waterdienst/KNMI Datum 12 juli 2010
Grondwater bron: Deltares
De grondwaterstanden waren tot afgelopen vrijdag erg laag. Als gevolg van de buien het afgelopen weekend zijn de grondwaterstanden in veel gevallen gestegen. De verdeling van het neerslagtekort over het land lijkt erop te wijzen dat de grondwaterstanden in het zuiden, midden en oosten van het land relatief het laagst zijn, afgezet tegen de normale waarden. Dit wordt ondersteund door de beperkt beschikbare meetlocaties. Gegeven de geldende weersvoorspellingen die bestaan uit lokale neerslag als gevolg van onweer en aanhoudend warm weer, zullen de grondwaterstanden waarschijnlijk weer snel gaan dalen naar de waarden van vorige week.
Karakteristieke tijdreeks van een meetpunt in Utrecht (Veenendaal - B32G0214)
Pagina 4 van 12
Waterdienst/KNMI
Rijn bron: RWS-WD
Datum 12 juli 2010
Zwitserse meren Het peil van de meeste Zwitserse stuwmeren is ongeveer gelijk aan of iets lager dan het langjarig gemiddelde. Een maat hiervoor is de z.g. ‘Füllungsgrad’ die in de afgelopen week verder is opgelopen van 48 naar 54%. Het normale percentage voor half juli is ca. 60%. Maatgevend voor de Rijnafvoer is de afvoer vanuit de Bodensee. Het peil van de Bodensee is in de afgelopen week 18 cm gedaald en ligt rond het langjarige gemiddelde (15 cm eronder) voor de tijd van het jaar. Op basis van de weersverwachting zal het peil van de Bodensee in de komende week in hetzelfde tempo blijven dalen en daarmee onder het langjarig gemiddelde blijven.
Afvoerverloop Lobith/Rijn
Afvoer In het zuidelijke en westelijke deel van het Duitse Rijngebied is in het afgelopen weekend veel neerslag gevallen, waardoor de afvoer op een aantal zijrivieren is opgelopen. De afvoer van de Rijn in het noordelijke deel van het stroomgebied is in de afgelopen dagen vrijwel gelijk gebleven. Bij de uitstroming van de Bodensee bedraagt de afvoer op dit moment 490 m3/s, vrijwel gelijk aan het langjarige gemiddelde voor half juli. Bij Bazel is de afvoer in de afgelopen week iets gedaald en bedraagt nu ca. 1.000 m3/s, terwijl 1.300 m3/s normaal is voor de tijd van het jaar. De afvoer bij Lobith is in de afgelopen week gedaald tot 1.450 m3/s, ca. 700 m3/s onder het langjarig gemiddelde (zie onderstaande figuur). De verwachting is dat de afvoer zich in de komende week tussen de 1.400 en 1.600 m3/s zal bewegen. Conclusie Op basis van de huidige situatie en de weersverwachtingen wordt verwacht dat de afvoer van de Rijn zich in de komende week tussen de 1.400 en 1.600 m3/s zal stabiliseren. Dit is aan de lage kant voor de tijd van het jaar. De basisafvoer is iets lager dan gemiddeld.
Pagina 5 van 12
Alles overziend geeft het Rijngebied een wat droger dan gemiddeld beeld. Droogteproblemen worden voor de Rijn in de komende week niet verwacht.
Waterdienst/KNMI Datum 12 juli 2010
Maas bron: RWS-WD
De afvoer van de Maas bij Luik is in de afgelopen maanden wat lager geweest dan normaal, en bedraagt nu circa 50 m3/s (zie onderstaande figuur). Op basis van de weersverwachting voor de komende week wordt verwacht dat de afvoer van de Maas op het huidige niveau zal blijven. Droogteproblemen zijn in de komende week voor de Maas niet waarschijnlijk.
Afvoerverloop Luik/Maas
Watertemperatuur bij Lobith en Eijsden bron: RWS-WD
De watertemperatuur (12 juli, 08.00 uur) van de Rijn bij Lobith bedroeg 27 graden, die van de Maas bij Eijsden 26 graden. De watertemperatuur zal naar verwachting de komende week licht dalen. De hoge temperatuur kan problemen opleveren voor de waterkwaliteit. Waakzaamheid is daarom geboden.
Pagina 6 van 12
Waterdienst/KNMI Datum 12 juli 2010
Aan • • •
dit Droogtebericht werd bijgedragen door: Eric Sprokkereef (RWS Waterdienst, Rijn en Maas) Jacco Hoogewoud (Deltares) Herbert Berger, Dirk van Hoorn en Wim Werkman (RWS Waterdienst, eindredactie)
Pagina 7 van 12
Bijlage 1: EPS-Pluim De Bilt
Waterdienst/KNMI
bron: KNMI Datum 12 juli 2010
Bijlage 2: Cumulatieve Neerslag De Bilt bron: KNMI
Pagina 8 van 12
Waterdienst/KNMI
Bijlage 3: Watertemperatuurverloop voor een fictief meer in het midden van Nederland bron: KNMI
Datum 12 juli 2010
Pagina 9 van 12
Bijlage 4 : EPS pluim Verdun
Waterdienst/KNMI
bron: KNMI Datum 12 juli 2010
Pagina 10 van 12
Bijlage 5 : EPS pluim Basel :
Waterdienst/KNMI
bron: KNMI Datum 12 juli 2010
De 15-daagse Ensembleverwachting Het ECMWF is sinds eind november 2006 begonnen met de tweemaaldaagse levering van een ensemble weersverwachting die rekent tot 15 dagen vooruit. Dit EPS (VarEPS geheten) draait tot +240 (10 dagen vooruit) op een horizontale resolutie van ca. 50 km (T399) en vervolgens t/m +360 (dag 11 t/m 15) op ca. 80 km (T255). In vertikale richting rekent EPS op 62 nivo's.
Pagina 11 van 12
uitleg: De groene lijnen : de 50 verstoorde verwachtingen (T399/T255) De rode lijn : de operationele T799 ECMWF verwachting De blauwe stippellijn : de onverstoorde T399/T255 verwachting De bruine stippellijn : het ensemble gemiddelde
Waterdienst/KNMI Datum 12 juli 2010
Afnemende cumulatieve neerslag ?? Negatieve neerslag kennen we natuurlijk niet; toch zien we op dag 10 van de 15-daagse pluim soms de lijntjes een klein stukje dalen. Het is ook geen verdamping wat wel eens wordt geopperd. Nee, wat daar gebeurt is het koppelen (dus op dag 10 van de reeks) van 2 berekeningen die verschillen qua representativiteit in gebiedsgrootte (van ca. 50 x 50 km naar ca. 80 x 80 km). De accumulaties van neerslag kunnen in de 80x80 representatie soms iets lager uitpakken (omdat ze het gemiddelde voor een groter gebied moeten representeren). Soms zijn ze iets hoger, maar dat valt niet op! Watertemperatuurverwachting Voor een fictief meer in het midden van Nederland berekent het KNMI het verloop van de watertemperatuur. (In koude winters staat in dezelfde figuur de ijsdikte aangegeven. ) Voor de rivieren is de grafiek te gebruiken als indicatie van de verdere temperatuursontwikkeling. De exacte waarde is niet bruikbaar, vanwege het feit dat het water in een rivier stroomt en bovendien uit het buitenland afkomstig is.
Pagina 12 van 12