V.U. KaHo Sint-Lieven • Gebroeders Desmetstraat 1 • 9000 Gent
België-Belgique P.B./P.P. Gent X 3/2915
Sint-
ent
G
A a l st
Nik
laas
Kenniscentrum KaHo Sint-Lieven 2007-2008
De ervaringsgestuurde sessies hebben ook voor onze opleidingen een meerwaarde: door contacten met leerlingen en leraars kunnen de opleidingen beter de tendensen volgen die leven in het secundair onderwijs en er ook op inspelen.
ma
ving e
Verantwoordelijken: Annemie Vermeyen Catherine Decraene Johan Van den Bossche Patrick Demeyere Wilfried Van Wittenberghe
ne
n in for
Deze brochure biedt u een overzicht van alle leraren- en leerlingensessies voor 2007-2008. U vindt telkens een korte omschrijving en de vermelding van de campus waar de sessie plaatsvindt. Extra informatie over de inhoud en de doelgroep van de sessies, over de periode(s) waarin een sessie wordt aangeboden en over de inschrijvingsformaliteiten is te vinden op www.kenniscentrum.be.
t
kah osl.b e
m@
Met die dienstverlening tracht KaHo Sint-Lieven de secundaire scholen bij te staan door kennis, materiaal en uitrusting ter beschikking te stellen die misschien op de eigen school niet voorhanden zijn.
Inschrij
www.kenniscentrum.be
2
Leerkrachten zijn voortdurend op zoek naar vernieuwende didactische leervormen en naar knowhow om hun lessen te stofferen. De Kenniscentra van KaHo Sint-Lieven willen hen hierbij helpen! In de workshops voor leraren staat ervaringsuitwisseling centraal. In de sessies voor leerlingen zijn de leerlingen actief bezig en toetsen ze hun ervaringen aan de werkelijkheid. De onderwerpen worden zo gekozen dat ze aansluiten bij het leerplan en deels vakoverschrijdend zijn.
e k ie:
is n n
u r t n e c
AANBOD LERARENSESSIES Praktische toepassing van wiskunde en fysica: virtuele crashtesten (Gent) De wetten van Newton in een hoogtechnologische toepassing … 19 september, 16 januari of datum in overleg
inzichten meegegeven in de complexiteit van families. 8, 15 en 21 november
Boeiend fysica geven met concept cartoons (Sint-Niklaas) 2de Wetenschapsdag T³ Europe (TeaErvaar zelf hoe concept cartoons fysica boeichers Teaching with Technology) (Aalst) end en concreet maken. Meten met de grafische rekenmachine: fysica, 17 januari en 27 mei biologie en chemie. Internationale sprekers en Rendement: inschatten, meten … workshops. 13 oktober optimaliseren? (Aalst) Aan de hand van praktische demonstraties DiGidactiek (Sint-Niklaas) bepaal je zelf het rendement van diverse apGebruik de nieuwste digitale didactiek in uw paraten en systemen. 23 januari lessen. 5 november: E-learning inleiding – wiki – blog 14 november: Podcasting Ontmoetingsnamiddag leerkrachten se22 november: Smartboard cundair onderwijs en CLB-medewerkers: 30 november: Captivate Competenties kritisch bekeken 4 december: Webquest – foto’s delen (Sint-Niklaas) 10 december: Hot Potatoes Hoe vinden we het evenwicht tussen kennis, vaardigheden en attitudes? Het kind en zijn gezin: omgaan met 23 januari kinderen uit moeilijke gezinssituaties (Sint-Niklaas) Uitstap naar het KMI (Aalst) Hoe reageer je hierop als leerkracht? Vanuit Laat je rondleiden door de weervoorspellers. een theoretisch denkkader worden andere Een uitzonderlijk bezoek aan het Koninklijk
Meteorologisch Instituut met een rondleiding op maat voor alle leraren wetenschappen, in het bijzonder leraren aardrijkskunde. voorzien in februari Hedendaagse kernfysica in de klas (Aalst) Wat gebeurt er in atoomkernen bij het uitzenden van radioactieve straling? Zowel straling als kernfusie en kernsplijting zijn in essentie uiting van een streven naar een energetisch voordeligere toestand. De lessen kernfysica vanuit dat principe opbouwen geeft leerlingen een klare kijk op de fenomenen die met atoomkernen te maken hebben. 5 maart Geschiedenis van het onderwijs (Sint-Niklaas)
9 april: Onderwijs en opvoeding in de Verlichting 16 april: Pestalozzi, Fröbel, Herbart 23 april: R. Steiner en de vrije scholen in het kader van de nieuwe schoolbeweging Competenties in praktijk gezet (Gent) Een sessie over competentieontwikkeling in het secundair onderwijs, gestoffeerd met praktische voorbeelden en tips. 23 april
3
www.kenniscentrum.be
AANBOD LEERLINGENSESSIES
4
Wetenschap(pen) en technologie 1. Echografie: beelden maken met geluid (Aalst) Hoe werkt een echografische afstandsmeter? Bedien zelf een medisch echografietoestel en neem een kijkje in je lichaam.
4. Zonne-energie (Aalst) Op het dak van onze hogeschool zien we de zonnecollector van nabij in werking. We leggen het principe van een fotovoltaïsch zonnepaneel uit en we maken zelf een zonnecel!
2. De koelkast is een kachel (Aalst) Hoe werkt een koelkast? Of een airco? Welk gas wordt er gebruikt voor de koeling en is het schadelijk voor het milieu? In deze sessie krijgen de leerlingen de kans om zelf te experimenteren in het lab klimatisatie.
5. Doeproeven magnetisme en elektromagnetisme (Aalst) Een praktische kennismaking en een doeervaring met technologie die aansluit bij de theoretische kennis van fysica en elektriciteit. Een workshop over de essentie van magnetisme en elektromagnetisme.
3. Voel je goed bij het juiste klimaat (Aalst) Klimaatregeling is meer dan afkoelen of verwarmen van lucht. Ook verversen, bevochtigen en ontvochtigen komen aan de orde. Een toepassing op thermodynamica met experimenten in het lab.
6. Interactieve tentoonstelling: Energie! (Aalst) Een interactieve tentoonstelling rond het thema energie waarin leerlingen experimenten uitvoeren aan verschillende doeopstellingen. Energie produceren, energie omzetten, transporteren van energie, het rendement ...
8. Bouw zelf je kraanwagen (Aalst en Gent) Op een aangename manier kennismaken met de basisbeginselen van de mechanica en automatisering. De leerlingen bouwen zelf een bouwkraan en laten ze automatisch bewegen. 9. Er zit fysica in de muziek (Aalst) Welke fysische principes vind je terug in je muziekinstrument? Metingen en waarnemingen op muziekinstrumenten. De sessie is een leuke toepassing op trillingen en golven uit de les fysica. 10. Trillingen en golven in jouw omgeving (Aalst en Gent) We voorzien een viertal speelse experimenten. De oefeningen worden gekozen uit een reeks over voortplanting van geluid, dopplereffect, interferentie van golven, staande golven …
11. De chemie in de kunst van het scheiden (Aalst en Gent) Leerlingen maken kennis met twee scheidingstechnieken in de chemie: extractie en destillatie. De proeven worden zelf door de leerlingen uitgevoerd. 12. Batterijen en brandstofcellen (Aalst en Gent) Moderne methoden voor opwekking en opslag van energie worden behandeld. De klemtoon ligt op elektrochemische toepassingen zoals brandstofcellen en batterijen. Hierbij gaan de leerlingen zelf aan de slag. 13. Kunststoffen rondom ons (Aalst en Gent) In een aantal proeven synthetiseren de leerlingen enkele veel gebruikte polymeren en leren ze hoe de verschillende polymeren te onderscheiden. Er wordt uitgelegd waar die polymeren in het dagelijkse leven worden ingezet.
www.kenniscentrum.be
7. Energie, dat maak ik zelf (in combinatie met sessie 6) (Aalst) Leerlingen vergelijken het menselijk lichaam met het vermogen van machines. Hoe lang moet ik op de “energiefiets” trappen om de energie van een reepje chocolade te verbranden? Hoeveel energie bevat 1 liter stookolie?
5
www.kenniscentrum.be
6
14. Driehoeken bij het landmeten (Aalst) Je gebruikt je wiskundige kennis bij het opmeten van een echt terrein met professionele apparatuur. Wiskunde toegepast in open lucht.
18. Analyse van cola en bier via chromatografie (Gent) Leerlingen maken kennis met twee scheidingstechnieken: vloeistof- en gaschromatografie.
15. Kennismaken met computeralgebra Maple 19. Milieuanalysen (Gent) (Aalst en Gent) Moeilijke integralen? Ingewikkelde functies? Het doel van de sessie is het bijbrengen van een Lastige vergelijkingen? Grote stelsels? Niet voor aantal milieuanalysen die uitgevoerd worden te stellen meetkundige situaties? In deze sessie met behulp van atoomspectrometrie. maken de leerlingen kennis met Maple, dé standaard onder de computeralgebrasystemen. 20. Weefselleer (Gent) In het lab histologie maken we dunne 16. Praktische toepassing van wiskunde en weefselsneden zodat microscopisch onderzoek fysica: virtuele crashtesten (Gent) mogelijk wordt. Via een microscoop met De wetten van Newton in een camera worden de verschillende weefsels hoogtechnologische toepassing … gedemonstreerd. 17. Brouwerij (Gent) 21. Restrictieanalyse van DNA (Gent) De leerlingen voeren een aantal bieranalysen uit Leerlingen leren hoe je DNA met restrictieen krijgen een overzicht van het brouwproces. enzymen in specifieke stukjes kunt knippen en hoe die stukjes via gelelektroforese gescheiden en zichtbaar kunnen worden gemaakt.
23. Van vloeibaar naar steenhard: zelfverdichtend beton (Gent) Laat je imponeren door het materiaal dat vandaag vloeibaar is en morgen al steenhard. Leerlingen maken eigenhandig zelfverdichtend beton. 24. Buigen en barsten van materialen (Gent) Laat materialen tot het uiterste gaan tot ze … buigen of barsten. We onderwerpen bouwmaterialen aan druk-, trek- en/of buigproeven en bepalen de belangrijkste materiaaleigenschappen. 25. Autonavigatie: nu ook voor voetgangers? (Gent) Op zoek naar een schat met behulp van een ingenieus navigatiesysteem op basis van gps. Je ziet een demonstratie van GIS-software bij het ondervragen van kaartmateriaal.
26. Trillingen van bouwkundige constructies: alles onder controle? (Gent) Als het ritme maar goed zit, gaat zelfs de zwaarste constructie aan het trillen! Dynamische metingen op een proefopstelling geven inzicht in het trillingsgedrag: waarom en hoe trilt een constructie? 27. Biodiesel: wat overblijft na de hype (Gent) We leren in deze sessie niet enkel wat biobrandstof is, maar maken er ook zelf ... en testen hem dan in de wagen van de leraar of lerares. 28. Moderne en creatieve mechanica met propere handen (Gent) Laat je imponeren door het ontwerp van complexe 3D-modellen, robotgestuurde productie, opmeting van omvangrijke werkstukken en spanningsanalyse via correlatiemeettechniek.
www.kenniscentrum.be
22. Bepalen van bloedgroepen (Gent) De leerlingen leren hoe je de bloedgroepen O, A, B en AB kan onderscheiden en hoe je weet of iemand resuspositief is.
7
www.kenniscentrum.be
8
29. ICT in de wereld van de 34. Haal chemie uit de stof! (Sint-Niklaas) gebouwenautomatisering en de Textielvezels microscopisch identificeren en procesindustrie (Gent) onderzoeken op eigenschappen. Light producten ICT wordt steeds meer toegepast in de onderzoeken op aanwezigheid van suikers. wereld van de automatisering. Aangenaam kennismaken met intelligente domoticasystemen 35. Elektrische motoren (Aalst) en met moderne automatiseringsapparatuur uit Een reeks interactieve demonstraties die inzicht de procesindustrie. brengen in het gedrag van verschillende soorten elektrische motoren en in de mogelijke manieren 30. Creatief met digitaal geluid of hoe je geluid om het koppel en het toerental te controleren. kan manipuleren met de computer (Gent) Het genereren van digitale echo’s en het editeren 36. Dag van de doener (Aalst) Een speciale dag voor TSO-leerlingen op van geluid is echt niet zo ingewikkeld … 8 november. Workshops op maat voor 31. Power cartoons (Sint-Niklaas) leerlingen van de derde graad. Leerlingen ontdekken fysica aan de hand van concept cartoons en verwerven de theorie vanuit 37. Powerteam (Aalst) Een wetenschapswedstrijd op 7 mei voor eigen experimenten. jongeren van de derde graad. 32. Beestjes kijken, van hobby tot wetenschap (Sint-Niklaas) Dierenwelzijn: omgevingsverrijking en observatie van gedrag. 33. Kruidige middeltjes als eerste hulp voor dierenkwalen (Sint-Niklaas) Leerlingen maken zelf de nodige zalfjes om kleine dierenkwalen te verhelpen.
Meer info over de sessies vind je op de website
38. Leven doorgeven – Medisch dringende hulp voor leken (Aalst) Een initiatie in medisch dringende hulpverlening voor leken, begeleid door professionele hulpverleners-docenten. 39. Risicobeoordeling en preventie van ongevallen (Aalst en Gent) We beginnen met een beeldrijke presentatie over: • verschillende aspecten van veiligheidsbeleid in ondernemingen. • basisbeginselen van risicobeoordeling. • voorbeeld van risicobeoordeling volgens methode van Kinney. In het tweede deel volgt een rondleiding waarbij onze preventieadviseur voorbeelden toont van risicobeoordeling en preventie in de verschillende labs en werkplaatsen van de campus. 40. Moleculen eten, pillen vergeten (Sint-Niklaas) Leerlingen werken samen aan gezonde voeding. 41. De borst of de fles? (Sint-Niklaas) Alles wat je wilde weten over borst- en flesvoeding. 42. Functionaliteit van eiwitten (Sint-Niklaas) Wist je dat eiwitten ook een functionele waarde hebben in onze voedingsmiddelen? Dankzij hun specifieke eigenschappen zoals oplosbaarheid, schuimvorming en gelerend vermogen kunnen wij aan onze voedingsmiddelen structuur geven. Met een koksmuts op testen we het uit in de keuken.
www.kenniscentrum.be
Gezondheid en veiligheid
9
www.kenniscentrum.be
ICT
10
43. Creatief met software (Aalst) De leerlingen creëren een folder voor een eigen evenement. Zij werken daarbij met moderne software om foto’s te bewerken en maken kennis met MS Publisher. 44. Boeiende topics uit de ICT-wereld (Gent) Op een aangename manier kennismaken met de wondere wereld van Linux, routers, fotobewerking en pc-hardware … 45. Stem af op ‘Studio mp3’ (Sint-Niklaas) Een zelfgemaakte podcast publiceren op internet en beluisteren. 46. Op kot met Visio! (Sint-Niklaas) Leerlingen ontdekken de mogelijkheden van Microsoft Office Visio en richten een eigen kot of kamer in.
47. Grasduinen in de fiscaliteit (Aalst) De leerlingen ontdekken via actuele artikels de betekenis achter dure woorden uit het fiscaal jargon. 48. Mijn eerste eigen nest (Aalst) In deze sessie maken leerlingen kennis met de aspecten die belangrijk zijn bij het verwerven van een eigen woning. 49. De rekening klopt (Aalst) Leerlingen werken op een creatieve manier een idee uit tot een commercieel succes. 50. Zeg het met reclame (Aalst) De leerlingen ontwerpen een advertentie voor kauwgom, een energy-drink, waspoeder … en ontdekken de wervende taal van reclame. 51. Achter de schermen van het ziekenhuis (Aalst) De leerlingen maken kennis met de administratieve kant van ziek zijn en leren de basis van het medisch jargon.
www.kenniscentrum.be
Economie
11
www.kenniscentrum.be
Vakoverschrijdende eindtermen (VOET)
12
52. De groep in actie (Aalst) Via een samenwerkingsopdracht ervaar je al doende de interacties in de groep. Wie neemt de leiding en wie volgt? Wie gaat voor samenwerking en wie trekt tegen? 53. Proevertje event management (Aalst en Sint-Niklaas) Organiseer een teambuilding in de Ardennen, ga op zoek naar een geschikte locatie en werk een draaiboek uit. In deze praktische oefening nemen wij je mee naar de avontuurlijke wereld van het event management. Je gaat weg met een eerste ervaring in ‘organiseren’ en een aantal basisinzichten in project management. 54. Iedereen een teamplayer (Sint-Niklaas) Analyse van het groepsfunctioneren aan de hand van de rollen van Belbin. Een praktische oefening. 55. Moeilijke mensen (Aalst) Succes in een job is enkel weggelegd voor wie kan omgaan met mensen. Beleef in deze workshop hoe dat gaat, waarop je kan letten en wat je kan doen wanneer mensen anders reageren dan verwacht. Ga aan de slag met enkele psychologische proeven en leer feedback geven.
Aalst: campus Dirk Martens Kwalestraat 92-94, 9320 Nieuwerkerken (Aalst) Tel. 053 72 71 70 Contactpersoon: Griet Van den Bossche
[email protected] Met het openbaar vervoer vanuit Aalst Station: Lijn 3 Rozendreef – Aalst Station – Nieuwerkerken Lijn 81 Aalst – Mere – Aaigem – Heldergem Lijn 82 Aalst – Haaltert – Heldergem Lijn 87 Aalst – Geraardsbergen Afstappen aan de halte KaHo Sint-Lieven/Kasteeldreef. Met de wagen: Komende van Gent op de E40 Neem afrit Aalst en volg richting Dendermonde (d.w.z. E40 verlaten, over de brug rijden en dadelijk opnieuw de oprit van de E40 richting Gent nemen en dan rechts de richting Dendermonde volgen). Aan de eerste lichten slaat u rechtsaf. Na 200 m draait u links de campus op. Komende van Brussel op de E40 Neem afrit Aalst en volg richting Dendermonde, aan de eerste lichten slaat u rechtsaf. Na 200 m draait u links de campus op.
www.kenniscentrum.be
ROUTEBESCHRIJVING
13
www.kenniscentrum.be
Gent: campus Rabot
14
Gebroeders Desmetstraat 1, 9000 Gent Tel. 09 265 86 10 Contactpersoon: Ann Van Vossel
[email protected]
Met het openbaar vervoer: • Sint-Pietersstation: tram 4 (of 1 via Korenmarkt) of bus 65, 67 of 69 • Dampoortstation: trolley 3 of bus 17,18 of 38,39 tot Begijnhoflaan (van daar enkele minuten naar achterzijde campus op Bargiekaai)
De ingang van de campus bevindt zich in de Guldenvliesstraat, te bereiken vanaf de Begijnhoflaan-Noordstraat-Bargiekaai of vanaf de Phoenixstraat-Phoenixbrug-Bargiekaai of via de Elyzeese Velden-Bargiekaai.
Met de wagen: E40 Brugge-Oostende: afrit Gent-West/Drongen U volgt de Drongensesteenweg tot aan de kleine ring rond Gent. Daar gaat u rechtdoor tot aan de kerk van Sint-Jan-Baptist. Daar slaat u rechtsaf. Over de Phoenixbrug gaat u links (Bargiekaai). U neemt de eerste straat rechts (Guldenvliesstraat) en rijdt daar de campus binnen. E40 Brussel-Aalst U neemt in Merelbeke de afrit en volgt de ring (R4) richting Eeklo. U neemt afrit Gent-Blaarmeersen en volgt richting Gent. U komt op de Drongensesteenweg. Aan de kleine ring gaat u rechtdoor tot aan de kerk van Sint-Jan-Baptist. Daar slaat u rechtsaf. Over de Phoenixbrug gaat u links (Bargiekaai). U neemt de eerste straat rechts (Guldenvliesstraat) en rijdt daar de campus binnen. E40/E17 afrit Gent-centrum/Andere richtingen U volgt de ring rond Gent richting Eeklo. Rij tot de Nieuwe Wandeling en sla daar rechtsaf. Op het einde van de Nieuwe Wandeling neemt u links, net voor de brug aan de Coupure. U komt aan de Phoenixbrug en gaat rechts over de brug maar neemt direct links en u slaat de Bargiekaai in. U neemt de eerste straat rechts (Guldenvliesstraat) en rijdt daar de campus binnen. Eeklo (N9) Aan de brug voorbij de Palinghuizen (aan de Nieuwe Vaart) slaat u rechtsaf in de Elyzeese Velden (naast het water). U komt op de Bargiekaai. Neem de inrit van de campus in de Guldenvliesstraat.
Hospitaalstraat 23, 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 776 43 48 Contactpersoon: Catherine Decraene
[email protected] Met het openbaar vervoer: De campus bevindt zich te voet op 10 minuten van de Grote Markt en op 15 minuten van het station. Hij is van daaruit ook te bereiken met stadsbussen nr. 2 en 4. Met de wagen: Met de wagen is Sint-Niklaas vlot bereikbaar via de Expresweg (Antwerpen-kust) - de E17 - Oude baan Gent – Antwerpen (N49) - Gewestweg Breendonk - Temse Sint-Niklaas (N16). Neem E17, afrit St.-Niklaas centrum (14-15). Sla rechtsaf aan de eerste lichten na de tunnel. Via de Moerlandstraat komt u in de Hospitaalstraat waar de campus op uw linkerzijde ligt.
www.kenniscentrum.be
Sint-Niklaas: campus Waas
15
E x t ra i n f o r m at i e op www.ke nnisc ent r um .b e
19 september 2007 en 16 januari 2008 in Gent: Virtuele crashtesten
8 november 2007 in Aalst: Dag van de doener: een speciale dag voor TSO-leerlingen
23 januari 2008 in Sint-Niklaas: Ontmoetingsnamiddag voor leerkrachten secundair onderwijs en CLB-medewerkers
7 mei 2008 in Aalst: Powerteam: wetenschapswedstrijd voor jongeren van de derde graad