Versie 06/04
Bestnr. 99 15 99
2.5"-IDE-harde schijf 30 GB "Samsung MP0302H"
Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatische gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van CONRAD ELECTRONIC BENELUX BV. Nadruk, ook als uittreksel is niet toegestaan. Druk- en vertaalfouten voorbehouden. Deze gebruiksaanwijzing voldoet aan de technische eisen bij het in druk gaan. Wijzigingen in de techniek en uitvoering voorbehouden. © Copyright 2005 by CONRAD ELECTRONIC BENELUX BV Windmolenweg 42, 7548 BM Boekelo Internet: www.conrad.nl of www.conrad.be
Belangrijk! Beslist lezen! Deze gebruiksaanwijzing is een integraal onderdeel van dit product. Er staan belangrijke aanwijzingen in betreffende de ingebruikneming en het gebruik. Lees deze gebruiksaanwijzing zorgvuldig door! Bij schades, die ontstaan door het niet opvolgen van de handleiding, vervalt het recht op garantie. Voor volgschades, die hieruit ontstaan zijn wij niet aansprakelijk. Bewaar deze gebruiksaanwijzing zorgvuldig!
Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Kenmerken Omvang levering Veiligheidsaanwijzingen Configuratie (Jumpers instellen) Inbouw Installatie bij PC-compatibele computer Partitioneren en formatteren Tips & aanwijzingen
3 3 3 4 5 6 7 9
Introductie Geachte klant, Hartelijk dank voor de aankoop van dit product. De vervaardiging van het product komt overeen met de Europese en nationale eisen voor elektromagnetische verdraagzaamheid. De conformiteit werd aangetoond, de desbetreffende documenten bevinden zich bij de fabrikant. Om deze toestand zo te houden en zeker te zijn van gebruik zonder gevaar, dient u zich als gebruiker te houden aan deze gebruiksaanwijzing! Alle in deze gebruiksaanwijzing voorkomende firmanamen en productaanduidingen zijn handelsmerken van de desbetreffende bezitters. Alle rechten voorbehouden. Voor meer informatie kunt u kijken op www.conrad.nl of www.conrad.be.
2
Correcte toepassing De harde schijf is bedoeld voor het inbouwen in een computer of in een externe harde-schijf-behuizing (b.v. USB/1394) en dient daar voor de dataopslag. De stroomverzorging gebeurt daarbij direct via de 44-polige aansluiting. De behuizing van de harde schijf mag niet geopend en de opgeplakte stikkers mogen niet beschadigd of verwijdert worden, anders vervalt het recht op garantie!
1. • • • • • •
2. • •
3.
Kenmerken Geformatteerde capaciteit: ca. 30 GB /28.6 GB, zie hoofdstuk 8. IDE-compatibel, 44-polige 2.5"-IDE-aansluiting (IDE-datakabel & voeding) Hoogte 9,5 mm Toegangstijd ca. 12 ms 8 MB cache, UltraATA/100 (UDMA100), toerental 5400 omw./min. Stroomverbruik bij het starten ca. 1 A bij +5V= Verbruik tijdens werking (schrijven / lezen) gemiddeld 2,4 W
Omvang levering Harde schijf Gebruiksaanwijzing
Veiligheidsaanwijzingen Bij schades die ontstaan door het niet opvolgen van deze gebruiksaanwijzing, vervalt het recht op garantie! Wij zijn niet aansprakelijk voor schades die hiervan het gevolg zijn!
Het product heeft scherpe kanten en uitstekende delen - er bestaat letselgevaar bij aanraking. Het product hoort niet in kinderhanden! Bij aanraking, instelling van de jumpers en bij het inbouwen / uitbouwen moeten geschikte maatregelen tegen statische oplading genomen worden (b.v. aardingsband, niet -geleidende onderlaag). Ga voorzichtig met de harde schijf om, door stoten, slagen of een val reeds uit een geringe hoogte kan de schijf beschadigd raken.
3
4.
Configuratie ontbrekende pin/stift
Pin 1
De ontbrekende stift (pin) van de aansluiting is normaal en dient voor speciaal hiertoe uitgeruste kabel tegen het verkeerd opsteken van de kabel. Let op: vanwege de capaciteit van de harde schijf kunnen bij oudere notebooks problemen optreden, omdat grote harde schijven niet ondersteund worden. Bij het herkennen van de harde schijf door de BIOS kan de computer vastlopen, de harde schijf wordt niet of niet juist herkent of derg. Indien u geen BIOS-update voor uw "oude" notebook kunt krijgen, dan kan de harde schijf eventueel niet gebruikt worden. In dit geval kunt u eventueel op het internetadres www.samsung.com een software krijgen die het gebruik van de capaciteit van de harde schijf bij oudere notebooks toelaat. Ook is het gebruik van de harde schijf in een externe behuizing (USB/1394) een mogelijkheid. a) Algemene informatie De aansluiting en inbouw van een 2.5" harde schijf in een normale PC is altijd mogelijk, maar benodigd hiertoe een aparte speciale adapter (op de 2.5"-harde schijf is er geen ruimte voor een 5.25"-stroombus en de 40-pol. IDE-bus). In de 44-polige stiftstrip die op elke 2.5"-harde schijf aanwezig is, zijn de stroomaansluiting (+5V= en GND/massa) en de 40-polige IDE-aansluiting geïntegreerd. Door verkeerde aansluiting van de 44-polige vlakke-bandstekker op de 2.5"-harde schijf, wordt de harde schijf alsook de IDE-controller beschadigd!. Als u twijfel heeft over de aansluiting resp. de inbouw kunt u deze beter door een vakman laten uitvoeren. b) De 2.5"-harde schijf is het enigste loopwerk aan de IDE-kabel ("Master") Controleer de basisinstelling (zie afbeelding hiervoor), er zijn geen wijzigingen nodig. c)
De 2.5"-harde schijf werkt als eerste loopwerk aan de IDE-kabel ("Master"), een tweede loopwerk is op dezelfde IDE-kabel aangesloten ("Slave") Controleer de basisinstelling (zie afbeelding hiervoor), er zijn geen wijzigingen nodig. Het tweede IDE-apparaat (harde schijf, CD-ROM enz.) moet ingesteld zijn op "Slave". d)
De 2.5"-harde schijf zal als tweede IDE-apparaat aan een IDE-kabel werken ("Slave") Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn als de 2.5"-harde schijf ingebouwd wordt in een normale PC en gebruikt wordt voor back-ups (hiervoor is een speciale adapter nodig voor de aansluiting!). De 2.5"-harde schijf moet op "Slave" omgeschakeld worden.
4
Hiertoe moet een speciale jumper met 2 mm-raster geplaatst worden, zoals getoond in de volgende afbeelding.
5.
Inbouw Als u niet over voldoende vakkennis voor het inbouwen beschikt, laat dan de inbouw door een vakman uitvoeren! Door onvakkundige inbouw worden zowel de harde schijf alsook uw notebook / computer en alle aangesloten apparaten beschadigt. Let op, levensgevaar! Schakel de notebook /computer, waarin u de harde schijf wilt inbouwen, en alle aangesloten apparaten uit en koppel alle apparatuur los van de netspanning. Haal de stekkers uit het stopcontact! Het uitschakelen via de netschakelaar is niet voldoende! Hetzelfde geldt als u naderhand instellingen op de harde schijf uitvoert. Als de 2.5" harde schijf in een notebook ingebouwd wordt moet bovendien de accu uit de notebook verwijderd worden!
•
Afhankelijk van de notebook (PC) moet de inbouw anders uitgevoerd worden. Vaak kan bij notebooks, na het openen van de vergrendelingsschuiven, de inschuifeenheid met de harde schijf eenvoudig uitgetrokken worden. Soms moeten afdekkingen verwijderd worden en in aparte gevallen moet de complete behuizing van de notebook demonteert worden om een harde schijf te vervangen.
•
Verwijder de oude 2.5" harde schijf, onthoud daarbij de positie van de stekker. Bouw nu de nieuwe harde schijf in omgekeerde volgorde in. Let op: de harde schijf mag niet mechanisch belast worden (stoten, slagen enz.); let er op dat de gebruikte schroeven niet te lang zijn en daardoor de harde schijf beschadigen (max. schroefdraad van de schroeven ca. 3 mm). De harde schijf mag uitsluitend horizontaal of verticaal ingebouwd worden (dus niet schuin).
5
Let op de juiste positie van de harde schijf (pin 1, op de kabel meestal gemarkeerd). Bij een verkeerde aansluiting kan de harde schijf alsook de computer beschadigd raken!
•
Na de inbouw kan de accu weer in de notebook geplaatst worden; sluit alle andere apparaten en accessoires weer aan.
•
Verbindt de notebook / computer met de netspanning en schakel hem in.
•
Als de notebook / computer niet correct start, schakelt u deze direct weer uit en controleert u alle instellingen en kabelverbindingen (eerst afkoppelen van de netspanning / accu verwijderen!).
6.
Installatie bij PC-compatibele computers
De volledige capaciteit van de harde schijf kan alleen door computers benut worden die de LBA-mode ondersteunen. "Oudere" PC's (b.v. 486, Pentium-computers met minder dan 400 MHz en derg.), herkennen meestal niet de volledige capaciteit, ook niet als deze over een LBA-mode beschikken. Mogelijkheden om dit te verhelpen zijn: • • • •
Actualiseer de BIOS van de notebook / computer (vaak voor oudere apparaten niet meer verkrijgbaar). Op de website www.samsung.com is eventueel software verkrijgbaar zodat de volledige capaciteit benut kan worden. Gebruik de harde schijf in een externe behuizing met USB- of 1394-aansluiting. Bij "normale" PC's kan eventueel door uitbreiding met een IDE-controller-kaart of een zogenoemde LBA-Enhancer-kaart de werking mogelijk gemaakt worden.
Actuele notebooks / computer ondersteunen normaliter ook grotere IDE-harde schijven. Zet in de BIOS / Setup van uw PC het type harde schijf op "Auto" en de "Mode" eveneens op "Auto". Zo worden door de BIOS de waarden (sporen, koppen, sectoren) automatisch herkend. Hoe de BIOS opgeroepen moet worden, vindt u meestal in de beschrijving van uw computersysteem of mainboard. Vaak wordt hiertoe de "DEL"-toets gebruikt, die kort na het inschakelen ingedrukt moet worden. Meestal verschijnt tijdens het bootproces de melding b.v. "Press DEL to enter Setup".
6
Als u andere waarden instelt (b.v. bij "AUTO" voor de harde schijf de mode "CHS", "NORMAL" of "LARGE") kan het gebeuren dat alleen 504 MB geformatteerd kunnen worden, dan zal de computer niet vanaf de reeds geformatteerde en van een besturingssysteem voorziene harde schijf opstarten. Zet daarom beslist het type voor de harde schijf op "AUTO" en de mode eveneens op "AUTO"
7.
Partitioneren en formatteren
Voordat de harde schijf gebruikt kan worden moet u deze eerst partitioneren en formatteren. Bij Windows XP wordt dit eenvoudig via computerbeheer uitgevoerd. Bij een nieuwe installatie van Windows XP verschijnt bij het starten van de XP-CD de desbetreffende optie voor het maken van partities. De eerste Windows 95-versie en ook de oude MS-DOS6.22 en nog oudere besturingssystemen kunnen beter niet gebruikt worden (max. partitiegrootte slechts 2 GB, dus zijn er 15 partities nodig en dit is echter niet praktisch). Voor het partitioneren onder Windows 98/98SE/ME handelt u als volgt: Partitioneer de harde schijf met het DOS-commando "FDISK". Als u b.v. Windows 98/ME op de harde schijf opnieuw wilt installeren om later vanaf de harde schijf te "booten" (starten van het besturingssysteem), dan heeft u eerst een opstartdiskette nodig die de commando's "FDISK" & "FORMAT.COM bevat en bovendien voor de installatie van de CD "MSCDEX.EXE" met de bijhorende CDROM-driver (raadpleeg uw CD-ROM-handleiding) en verder het Config.sys- en Autoexec.bat-bestand. Eventueel heeft u nog voor een aparte toetsenbord (b.v. bij een Duitse) de driver nodig (alle bestanden die met KEY beginnen). Voorbeeld voor een Config.sys: DEVICE=CDROM.SYS /D:MSCD001 KEYB GR
Voorbeeld voor een Autoexec.bat: MSCDEX.EXE /D:MSCD001
Heeft u meerdere harde schijven in uw computer, dan moet u in FDISK de juiste harde schijf selecteren (menupunt 5. "Wisselen van de harde schijf", dit verschijnt echter alleen als er meerdere harde schijven aanwezig zijn). Als de harde schijf voor het opstarten van het besturingssysteem ("booten") gebruikt wordt, dan moet bij het partitioneren beslist er op gelet worden dat de primaire (eerste) partitie via FDISK geactiveerd wordt, anders start na de installatie van het besturingssysteem deze niet op. Als de harde schijf in meerdere partities verdeeld wordt, dan wordt de primaire partitie NIET automatisch geactiveerd, dit moet handmatig in FDISK gebeuren. Nadat de partities aangemaakt zijn en FDISK afgesloten, moet de computer opnieuw gestart worden.
7
Formatteren van de harde schijf onder Windows 98/98SE/ME Formatteer de afzonderlijke partities nu met het commando "FORMAT". Formatteer niet per ongeluk een reeds aanwezige andere harde schijf /partities, die al gegevens bevat! Dit kunt u eenvoudig controleren door "dir c:" of "dir d:" enz. te typen, om te kijken of er al bestanden op de harde schijf aanwezig zijn. Bij niet geformatteerde partities verschijnt een foutmelding. Voor het formatteren typt u b.v. "format c:", bevestig de invoer met "j" voor ja. Als meerdere harde schijven of een ander loopwerk op uw computer geïnstalleerd zijn, moet u beslist op letten, dat u de juiste partitie formatteert - dus geen partities van andere harde schijven die belangrijke gegevens bevatten! Als de harde schijf als tweede harde schijf wordt ingezet, dan kan de formattering ook via de "Verkenner" van Windos 98/98SE/ME uitgevoerd worden (in plaats de omslachtige formattering in het MS-DOS-invoervenster).
8.
Tips & Aanwijzingen
•
Gebruik steeds de "AUTO"-mode in de BIOS/ Setup. Een mogelijk andere b.v. "CHS"- "LARGE"- of "NORMAL"-mode mag niet gebruikt worden.
•
Oudere notebooks/ computer hebben problemen om deze grote harde schijf te herkennen. Daardoor kan eventueel de PC niet opstarten of tijdens de herkenning van de harde schijf vastlopen. Meestal kan dan niet eens meer via diskette opgestart worden. Enige mogelijkheden om dit te verhelpen vindt u onder hoofdstuk 6.
•
Sommige BIOS-versies tonen de capaciteit verkeerd (b.v. in plaats ca. 30 GB slechts een paar MB's). Negeer de verkeerde aanduiding en ga verder met de installatie. Eventueel helpt een BIOS-update, indien verkrijgbaar.
•
Helaas zijn partities groter dan 2GB in oude DOS- of Windows95-versies vanwege het FAT16-bestandssysteem niet mogelijk. De harde schijf zou hier dus in minimaal 15 partities verdeeld moeten worden. Dit is echter niet praktisch, omdat er alleen de stationsletters A-Z bestaan. Vervang uw besturingssysteem door een actuele besturingssysteem, b.v. Windows98, ME of XP.
•
Voor de berekening van "MB's" of "GB's" zijn er twee mogelijkheden: Voor de "oude-computer-prof" zijn 1 KB precies 1024 bytes (binair= 2^10). 1 MB zijn 1024x1024=1048576 bytes (binair= 2^20) enz. Voor "normale" gebruiker zijn echter 1 KB (1" kilobyte") slechts 1000 bytes, precies zoals b.v. 1 kilometer precies 1000 meter heeft. 1 MB zijn dus "slechts" 1 miljoen bytes, dus 1.000.000 bytes.
8
Om die reden bezit de harde schijf een capaciteit van 30 GB of 28.6 GB - afhankelijk van de toegepaste berekening. Eveneens tonen de bestand-Explorer (Verkenner) onder Windows en het DIRcommando onder DOS verschillende waarden. •
Als twee IDE-apparaten op een IDE-controller niet werken, dan sluit u een IDEapparaat op de eerste IDE-controller aan en het tweede IDE-apparaat op de tweede IDE-controller (beide apparaten moeten op "Master" staan).
•
Een "Low-Level-formattering" werd reeds door de fabrikant uitgevoerd. Voor het partitioneren en formatteren, b.v. onder Windows 98/ME, zijn dan ook de programma's FDISK en FORMAT voldoende.
•
Maak voor uw eigen belang regelmatig Back-ups. Ideaal bij notebooks is een back-up via een CD-brander, externe loopwerken of via het netwerk. Heel belangrijke gegevens moeten in ieder geval meermaals opgeslagen worden op verschillende opslagmedia en ook op verschillende plaatsen opgeborgen worden.
•
Houd uw programma's gescheiden van uw bestanden. Installeer op de eerste partitie uw programma's en op de tweede partitie bewaart u uw bestanden. Een derde partitie kan b.v. voor spelletjes enz. gemaakt worden. Op die manier kunt u b.v. Windows opnieuw installeren, zonder de partitie met uw bestanden te vernielen. De op andere partities geïnstalleerde spelletjes of programma's zullen na het opnieuw installeren van Windows echter vaak NIET meer lopen, deze moeten dan eveneens opnieuw geïnstalleerd worden.
•
Let bij het aansluiten van de 2.5"-harde schijf er op dat de positie van de 44-polige aansluitkabel correct is! Omdat met deze kabel ook de voedingsspanning verzorgd wordt, kan bij een verkeerde aansluiting de harde schijf en de controller onherroepelijk beschadigd raken. Als u bij de inbouw twijfel heeft over de aansluiting van de harde schijf, raadpleeg dan een vakman of laat de installatie door een serviceplaats uitvoeren!
•
Voor de aansluiting op een standaard 40- of 80-polig IDE-kabel (bijvoorbeeld als de schijf voor dataopslag in een "normale" computer geïnstalleerd zal worden) heeft u een speciale adapter (let op de juiste aansluiting!) en een inbouwframe nodig.
9