PC-harde schijf omschakelaar

G E B R U I K S A A N W I J Z I N G

Bestnr.: 19 03 03 - bouwpakket

PC-harde schijf omschakelaar

Impressum

Omwille van het milieu 100% recyclingpapier

Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van CONRAD ELECTRONIC NEDERLAND BV. Nadruk, ook als uittreksel is niet toegestaan. Druk- en zetfouten voorbehouden. Deze gebruiksaanwijzing voldoet aan de technische eisen bij het in druk gaan. Wijzigingen in de techniek en uitvoering voorbehouden. © Copyright 1995 by CONRAD ELECTRONIC NEDERLAND BV Windmolenweg 42, 7548 BM Boekelo Internet: www.conrad.nl E-mail: [email protected]

Belangrijk! Beslist lezen!

Introductie

Deze gebruiksaanwijzing is een integraal onderdeel van dit product. Er staan belangrijke aanwijzingen in betreffende de ingebruikneming en het gebruik. Lees deze handleiding zorgvuldig door! Bij schades, die ontstaan door het niet in acht nemen van deze handleiding, vervalt het recht op garantie! Wij zijn niet aansprakelijk voor schades en letsel die daarvan het gevolg zijn.

Geachte klant,

Bewaar daarom deze gebruiksaanwijzing zorgvuldig!

Inhoudsopgave

Pagina

1. 2. 3.

3 4 5 7

Gebruik waarvoor de omschakelaar bedoeld is Veiligheidsaanwijzingen Algemeen Twee vaste schijven (instelling op Master) Twee vaste schijven (instelling als Master) en CD ROM/harde schijf Twee vaste schijven (instelling op Cable Select) Twee vaste schijven (instelling op Cable-select) en CD ROM/harde schijf 4. Opbouw a) Basisinformatie b) Soldeerhandleiding c) Opbouw van de besturingsprintplaat Onderdelenlijst Afbeelding van de printplaat zonder en met de onderdelen Schakeling van de besturingsprintplaat d) Opbouw van de adapter printplaat Afbeelding van de printplaat zonder en met de onderdelen Schakeling van de adapterprintplaat 5. Inbouw en ingebruikneming 6. Zoeken van fouten en het verhelpen ervan 7. Bediening en functie 8. Technische beschrijving van de schakeling 9. Gebruik 10. Verwijdering 2

7 8 9 12 12 15 17 18 18 23 24 24 27 28 30 31 32 34 35

Hartelijk dank voor het kopen van deze PC- harde schijf omschakelaar. Dit product is EMV- getest en voldoet aan de eisen van de geldende Europese en nationale richtlijnen. De conformiteit is bewezen, de desbetreffende documenten bevinden zich bij de fabrikant. Om dit zo te houden en zeker te zijn van gebruik zonder gevaar, moet u zich als gebruiker houden aan deze gebruiksaanwijzing. U dient zich beslist te houden aan de aanwijzingen betreffende de veiligheid en het gebruik! Alle in deze handleiding genoemde firmanamen en productaanduidingen zijn handelsmerken van de betreffende eigenaren. Alle rechten voorbehouden. Bij vragen kunt u zich wenden tot onze Technische Helpdesk: Tel: 053 - 42 85 480 Fax: 053 - 42 80 028 E-mail: [email protected] Ma. t/m do. 8:30 - 20:00 uur en vrijdags tot 18:00 uur

1. Gebruik waarvoor de omschakelaar bedoeld is Het bouwpakket "PC- vaste schijfomschakelaar" is in principe bedoeld voor het omschakelen van twee 3.5" vaste schijven van een PC. Let daartoe op de uitvoerige beschrijving van het systeem onder hoofdstuk 3.

)

3

2. Veiligheidsaanwijzingen Bij schades, die ontstaan door het niet opvolgen van de deze handleiding, vervalt het recht op garantie. Wij zijn niet aansprakelijk voor schades die daarvan het gevolg zijn! Bij persoonlijk letsel of schades die veroorzaakt worden door onvakkundige opbouw, onvakkundig gebruik of het zich niet houden aan de veiligheidsaanwijzingen, zijn wij niet aansprakelijk. In dergelijke gevallen vervalt elk recht op garantie!

Ga voorzichtig om met het product - door stoten, klappen of al bij het vallen van geringe hoogte wordt het beschadigd. Let ook op alle andere aanwijzingen/ veiligheidsbepalingen betreffende de opbouw en gebruik in de aparte hoofdstukken van deze bedieningshandleiding.

3. Algemeen Er is praktisch geen enkele PC- gebruiker, die zijn computer slechts voor één doel gebruikt, b.v. alleen als elektronische schrijfmachine.

Degene, die een bouwpakket in elkaar zet of een module door uitbreiding resp. door inbouw in een behuizing klaar maakt voor gebruik, geldt volgens DIN VDE 0869 als fabrikant, en is verplicht bij het doorgeven van het apparaat alle begeleidende papieren mee te geven en ook zijn naam en adres aan te geven. Apparaten, die als bouwpakketten zelf samengesteld worden, moeten veiligheidstechnisch als een industrieel product beschouwd worden.

Dezelfde computer functioneert als werkcomputer en als speelcomputer voor de kinderen, de eigen data zijn bij gebruik van e-mail en Internet weerloos blootgesteld aan aanvallen door hackers of de computer wordt ook nog als "laboratoriumcomputer" ingezet, waarop talloze applicaties geïnstalleerd, getest en daarna weer gede-installeerd worden.

Als u zelf niet over de vakkennis beschikt voor de opbouw van dit bouwpakket, laat deze opbouw dan door een desbetreffende vakman doen. Anders kan dit niet alleen leiden tot beschadiging van de componenten van het bouwpakket, maar kunnen tevens de daarop aangesloten vaste schijven en het mainboard beschadigd of vernield worden!

Menigeen zou ook graag met meerdere werksystemen op een computer willen werken, zonder dat deze echter natuurkundige aanrakingspunten moeten hebben, wat bij gebruik van een enkele vaste schijf met meerdere werksysteem- onderverdelingen het geval is (b.v. drive "C" = Windows ME, drive "D" = Windows XP enz.).

)

De meeste vaste schijven barsten gewoonweg van programma's van de meest uiteenlopende genres. Dat gaat dan zo lang goed, tot dochter of zoon een spel of een overbodige screensaver installeert, die Windows in een paar seconden om zeep helpt. Vaak zijn dan na de "software- reparatie", die al vaak genoeg een volledig nieuwe installatie vraagt, ook nog eens belangrijke data "verdwenen".

Handel daarom bij het in elkaar zetten zeer zorgvuldig!

Het gebruik van het bouwpakket is alleen toegestaan als het is ingebouwd in een daarvoor geschikte behuizing, die is opgesteld en wordt gebruikt in een droge ruimte binnenshuis. Om redenen van veiligheid en toelating (C€) is het eigenmachtig ombouwen en/ of veranderen van het product niet toegestaan; gebruik alleen de meegeleverde bouwelementen/ onderdelen voor het opbouwen van het bouwpakket. Bij een defect van bouwelementen/ onderdelen dienen deze door exact gelijke bouwelementen/ onderdelen vervangen te worden. Laat het verpakkingsmateriaal niet achteloos rondslingeren! Plastic zakken/ - folie, piepschuim e.d. zouden voor kinderen en huisdieren gevaarlijk speelgoed kunnen zijn. 4

Als een dergelijk ongeluk gebeurt met een computer met Windows ME, XP of 2000, waarbij een zogenaamde "Recovery"- CD meegeleverd wordt, kan dan het opnieuw installeren er toe leiden, dat de vaste schijf zo "vers" is als bij het kopen van een PC. Alle tot dan toe gemaakte bestanden, foto's, brieven, video's zijn weg, en dat meestal onherroepelijk.

5

)

Er kan niet vaak genoeg gehamerd worden op het regelmatig beveiligen van uw data. De prijzen voor onbewerkte CDs of DVDs zijn geen argument meer om daar spaarzaam mee om te gaan. Bovendien zouden kleinere hoeveelheden aan bestanden ook op CDRW, DVDRW, ZIP- drives of externe bestanddragers opgeslagen kunnen worden, bijvoorbeeld USB- sticks of geheugenkaarten voor kaartlezers.

Twee vaste schijven (instelling op Master) • • • •

Beide vaste schijven ingesteld als "Master" Steekbrug / Jumper JP 1 op de besturingsprintplaat van de harde schijfomschakelaar gestoken Met de "Master"- schakelaar kan de actieve harde schijf gekozen worden ("HD1" of "HD2") De "Slave"- schakelaar heeft geen functie

Als de bootsector of de partitieregisters vernield zijn, helpt er meestal geen enkele reddingssoftware. Een uitweg zou nog kunnen zijn de hulp van een professionele firma voor het redden van data, hetgeen echter nogal hoge kosten met zich mee kan brengen. Een zekere hulp brengt het inbouwen van nog een vaste schijf, die het mogelijk maakt belangrijke data op te slaan buiten de immer aan gevaar bloot staande harde schijf van het systeem. Maar veilig zijn die daar ook niet, denk alleen maar aan een virus vanaf Internet. Echte hulp brengt hier de vaste schijfomschakelaar. Deze maakt het in de eerste plaats mogelijk elke aangesloten vaste schijf apart in- of uit te schakelen. Het wisselen van de vaste schijf is echter om redenen van veiligheid alleen mogelijk bij de "koude start" van de computer, zodat het nooit (ook niet per ongeluk) kan gebeuren dat beide harde schijven gelijk werken. Als de harde schijf beschikt over de mogelijkheid van "Cable-Select", hetgeen bij alle moderne harde schijven het geval is, dan kan deze steeds via de harde schijf - omschakelaar als "Master" of als "Slave" met de IDE- bus verbonden worden. Daarmee kan steeds een van de beide vaste schijven als "Master" gedefinieerd worden en de tweede is of niet actief of vormt de "Slave"- drive.

)

6

In totaal kunnen er per IDE- Controller via de vaste schijfomschakelaar twee IDE- vaste schijven aangesloten worden. Via een extra derde adapterprintplaat (niet bij de levering inbegrepen) kan er nog een drive aangesloten worden, b.v. een IDE-CDROM- drive (of DVD-, CDRW-, DVDRW- drive). Van deze drie drives kunnen er steeds maximaal twee actief zijn.

Afbeelding 1

Besturingsprintplaat

Twee vaste schijven (instelling op "Master") en CDROM/ vaste schijf • • • •

Beide vaste schijven ("HD1" en "HD2") instellen op "Master" Derde IDE- apparaat (CD ROM/ harde schijf "CD/HD") instellen op "Slave" Steekbrug / Jumper JP 1 op de besturingsprintplaat van de harde schijfomschakelaar gestoken Met de "Master"- schakelaar kan de actieve harde schijf gekozen worden 7

• •

("HD1" of "HD2") De "Slave"- schakelaar heeft geen functie Het derde IDE- apparaat (CD ROM/ harde schijf "CD/HD") is altijd "Slave"

Afbeelding 2

•

Steekbrug/jumper JP1 op de besturingsprintplaat van de vaste schijfomschakelaar verwijderen

•

Met de "Master"- schakelaar kan de actieve vaste schijf gekozen worden ("HD1" of "HD2")

•

De "Slave"- schakelaar beslist, of de andere harde schijf als "Slave" gebruikt wordt of niet.


Afbeelding 3


Twee vaste schijven (instelling op "Cable Select")

)

• 8

De Cable Select - instelling wordt bij in de handel gebruikelijke PCs normaalgesproken niet toegepast, de instelling geschiedt steeds via "Master" en "Slave". Bij de vaste schijfomschakelaar ontstaan er echter door de instelling van beide harde schijven op "Cable S e l e c t " extra mogelijkheden. Eigenlijk kunnen alle moderne IDE- apparaten ook op "Cable Select" omgeschakeld worden. Beide vaste schijven ("HD1" en "HD2") op "Cable Select" instellen

Twee vaste schijven (instelling op "Cable Select") en CDROM/ vaste schijf

)

De Cable Select- instelling wordt bij in de handel gebruikelijke PCs normaalgesproken niet toegepast, de instelling geschiedt steeds via "Master" en "Slave". Bij de vaste schijfomschakelaar ontstaan er echter door de instelling van beide harde schijven op "Cable Select" extra mogelijkheden. Eigenlijk kunnen alle moderne IDE- apparaten ook op "Cable Select" omgeschakeld worden. 9

•

Beide vaste schijven ("HD1" en "HD2") op "Cable Select" instellen

•

Steekbrug/ jumper JP1 op de besturingsprintplaat van de vaste schijfomschakelaar verwijderen

•

Met de "Master"- schakelaar kan de actieve vaste schijf gekozen worden ("HD1" of "HD2")

•

De "Slave"- schakelaar beslist, of de andere harde schijf als "Slave" gebruikt wordt of niet. Zo ja, dan wordt het derde IDE- apparaat (CD/HD) uitgeschakeld. In het andere geval is het derde IDE- apparaat actief als "Slave" (denk er aan: de levering omvat slechts twee adapterprintplaten).

Zoals al eerder genoemd, kunt u de status van de apparaten in gebruik weliswaar door de desbetreffende positie van de twee tuimelschakelaars vooraf kiezen, het omschakelen vindt pas plaats bij het opnieuw inschakelen van de computer.

)

Om de computer resp. de vaste schijven te beveiligen tegen ongewenst omschakelen en daardoor mogelijke toegang, kan de omschakelaar d.m.v. een steekbrug/ jumper op de printplaat (dus binnen in de computer) zo geprogrammeerd worden, dat hij b.v. slechts door een externe codeschakelaar geactiveerd kan worden. Daarbij wordt ook de keuze van de vaste schijf en de instelling Master/Slave uitgevoerd met steekbruggen/ jumpers, zodat de van buiten toegankelijke tuimelschakelaars geen functies meer hebben. Het geheel vormt een betrouwbare kinderbeveiliging en ook een goede bescherming tegen diefstal van data resp. gesnuffel van buitenaf.

De vaste schijfomschakelaar is ondergebracht in een vast in de computer monteerbare schuiflade, waarvoor een vrije 3.5" slot nodig is.

)

Hij is niet direct met de vaste schijf verbonden, maar communiceert alleen via een besturingskabel met een adapter, die tussen de vaste schijf en de IDE- kabel ingevoegd wordt. Dit is niet alleen bedoeld voor een eenvoudiger bekabeling, maar IDE- kabels kunnen niet willekeurig verlengd worden.

De stroomvoorziening van de vaste schijfomschakelaar vindt plaats via de PC- netvoeding. De statusaanduiding betreffende de actuele toestand van de vaste schijven (actief/ inactief, Master/Slave) vindt plaats via 5 lichtdiodes aan de voorkant van de vaste schijfomschakelaar. De levering van het bouwpakket van de omschakelaar vindt plaats inclusief twee vaste schijf- adapters en twee 40 cm lange, geconfectioneerde vlakbandkabels (besturingskabels), zodat het aansluiten van twee vaste schijven mogelijk is. Afbeelding 4

10


)

Omdat er voor het gebruik van de vaste schijfomschakelaar geen software nodig is, kan hij in elke computer die IDE- apparaten gebruikt, ingebouwd en gebruikt worden. Het werkingssysteem is daarbij niet van belang (Windows, Linux, etc.). 11

4. Opbouw

zetten. Laat dat liever over aan een meer ervaren collega of vriend. Door verkeerd of onvakkundig samenbouwen van de omschakelaar bestaat er gevaar voor het vernielen van aangesloten IDE- apparaten resp. van het mainboard- op die manier zijn een paar honderd Euro snel naar de schroothoop verdwenen.

a) Basisinformatie Voor u met het opbouwen begint, dient u deze bouwhandleiding eerst helemaal door te lezen, voor u het bouwpakket of het apparaat opbouwt en in gebruik neemt.

Dat zou zonde zijn van het bouwpakket en natuurlijk ook van de vernielde IDE-apparaten / van het mainboard, om nog maar helemaal te zwijgen van de "verdwenen" data op defecte harde schijven.

U vermijdt daardoor vooraf fouten, die soms slechts met veel moeite verholpen kunnen worden! Voer de solderingen en bedrading absoluut schoon en secuur uit, gebruik geen zuurbevattend soldeertin, soldeervet of dergelijke. Overtuig u ervan, dat er geen koudesoldeerplek aanwezig is. Een niet schone of slechte soldeerplek, een wiebelcontact of een slechte opbouw betekenen een omslachtig en tijdrovend zoeken naar fouten en onder omstandigheden het vernielen van onderdelen, hetgeen vaak een kettingreactie tot gevolg heeft, waardoor het gehele bouwpakket vernield wordt. Bovendien bestaat er bij fouten tijdens het opbouwen van de vaste schijfomschakelaar het gevaar dat aangesloten IDE- apparaten en het mainboard beschadigd/ vernield worden! Let er op, dat componenten die met zuurhoudend soldeertin, soldeervet of dergelijke gesoldeerd zijn, door ons niet gerepareerd worden. Bij het opbouwen van elektronische schakelingen wordt basiskennis omtrent het behandelen van de onderdelen, solderen en het omgaan met elektronische resp. elektrische onderdelen aanwezig verondersteld. Vanwege de bouwwijze van de vaste schijfomschakelaar wordt bovendien enige kennis van en geschikte apparatuur voor het solderen van SMDonderdelen aanwezig verondersteld. Extra aanwijzing: Als u niet beschikt over vakkennis betreffende het omgaan met SMD- onderdelen resp. in het algemeen slechts weinig soldeerervaring heeft, moet u de vaste schijf-omschakelaar niet zelf in elkaar 12

De mogelijkheid, dat na het samenbouwen van het bouwpakket iets niet functioneert, kan door het secuur en netjes opbouwen drastisch verminderd worden. Controleer elke stap, elke soldeerplek twee keer, voor u verder gaat! Houdt u aan de handleiding! Voer de vbeschreven stap niet anders uit en sla niets over! Vink elke stap dubbel af: eenmaal voor het bouwen, eenmaal voor het controleren.

)

Neem in ieder geval voldoende tijd: knutselen gebeurt niet op uurtarief!

Een vaak voorkomende oorzaak voor het niet functioneren is een onderdelenfout, b.v. verkeerd ingezette onderdelen zoals ICs, diodes en elko's. let beslist op de kleurringen van de weerstanden, omdat sommige makkelijk verwisselbare kleurringen hebben, vooral bij de "betere" metaallaag- weerstanden. Een meter kan daarbij tijd sparen. Let er ook op, dat alle IC- pootjes werkelijk in de soldeerogen van de printplaat steken. Het gebeurt heel gemakkelijk, dat er een pootje bij het er insteken verbogen wordt (bij het gebruik van een extra IC- sokkel dient u er op te letten dat de IC- sokkel er in de juiste richting ingesoldeerd wordt (pin 1!) en dat de IC er correct ingestoken is, zonder verbogen pootjes). Als alles hier klopt, dan moet als volgende de schuld gezocht worden bij een koude soldeerplek. Deze onaangename begeleiders van het knutselleven komen voor, als er of een soldeerplek niet voldoende verwarmd is, zodat het soldeertin geen goed contact heeft met de printbanen, of als men bij het afkoelen de verbindingen juist op het moment van het verstarren bewogen heeft.

13

U herkent dergelijke fouten meestal aan het matte uiterlijk van het oppervlak van de soldeerplek. De enige oplossing is, de soldeerplek nogmaals correct opnieuw te solderen.

)

Bij meer dan 90% van de gereclameerde bouwpakketten gaat het om soldeerfouten, koude soldeerplekken, verkeerd soldeertin, enz. menig teruggezonden "meesterwerk" getuigde van onvakkundig solderen.

Gebruik daarom bij het solderen alleen elektronica- soldeertin met de aanduiding "SN 60 PB" (60% tin en 40% lood). Dit soldeertin heeft een harskern, die als vloeimiddel dient, om de soldeerplek tijdens het solderen te beschermen tegen oxideren. Andere vloeimiddelen zoals soldeervet, soldeerpasta of soldeerwater mogen in geen geval gebruikt worden, omdat ze zuur bevatten. Deze middelen kunnen de printplaat en elektronica- onderdelen vernielen, bovendien geleiden ze de stroom en veroorzaken daardoor kruipstromen en kortsluitingen. Als tot hier toe alles in orde is, en het apparaat functioneert desondanks nog steeds niet, dan is er misschien een onderdeel defect. Als u een beginner bent op het gebied van de elektronica, is het in dit geval het beste een bekende om raad te vragen, die wel goed ingevoerd is in de elektronica en over de eventueel benodigde meetapparatuur beschikt. Als u niet over deze mogelijkheid beschikt, stuur dan het bouwpakket bij niet functioneren compleet (alle onderdelen, bedieningshandleiding) en goed verpakt naar onze service- afdeling terug, voeg in ieder geval een exacte en uitgebreide beschrijving van de fout toe. De aanduiding "werkt niet" helpt u niet en ons ook niet. Alleen een exacte beschrijving van de fout maakt een perfecte reparatie mogelijk!

)

Dit bouwpakket werd, voor het in productie ging, vele keren als prototype opgebouwd en getest. Pas als een optimale kwaliteit betreffende functie en gebruiksveiligheid bereikt is, wordt het voor serieproductie vrijgegeven.

De onderdelen worden steeds aan die kant van de printplaat gemonteerd, 14

waarop zich ook de opdruk van de onderdelen bevindt, en aan de andere kant gesoldeerd. Let er bij het solderen van de onderdelen op, dat deze (indien niet anders vermeld) zonder afstand tot de printplaat gesoldeerd worden. Alle uitstekende aansluitdraden worden direct boven de soldeerplek afgeknipt. Omdat dit bouwpakket voor een gedeelte zeer kleine resp. zeer dicht bij elkaar liggende soldeerpunten heeft, mag hier alleen met een soldeerbout met kleine soldeerpunt gesoldeerd worden. Voer het solderen en de opbouw zorgvuldig uit. De SMD- componenten mogen alleen met een daarvoor geschikt soldeerstation resp. soldeerbout verwerkt worden, bovendien dient er SMDsoldeertin gebruikt te worden (heeft een veel kleinere diameter). Door de kleine bouwvorm van de SMD- componenten bestaat er gevaar voor oververhitting, de componenten worden daardoor vernield!

b) Soldeerhandleiding Als u nog niet zo geoefend bent in solderen, bevelen wij u aan de opbouw niet zelf uit te voeren. Het gevaar is groot, dat de PC- harde schijven omschakelaar niet correct gemonteerd wordt, hetgeen extra schade aan de IDE- apparaten resp. aan het Main Board tot gevolg kan hebben. Solderen kun je leren, maar dit bouwpakket is daarvoor niet de meest geschikte opstap! Let op de volgende tips bij het solderen: • Gebruik bij het solderen van elektronische schakelingen principieel nooit soldeerwater of soldeervet. Deze bevatten een zuur, dat de onderdelen en printbanen vernielt. Als soldeermateriaal mag alleen elektronicatin SN 60 Pb (d.w.z. 60% tin, 40% lood) met een harskern gebruikt worden, die tegelijkertijd als vloeimiddel dient. • Gebruik een kleine soldeerbout met max. 30 Watt verhittingsvermogen. De soldeerbout moet vrij zijn van roest, opdat de warmte goed afgeleid kan worden. Dat betekent: de warmte van de soldeerbout moet goed naar de te solderen plek geleid worden. 15

•

•

•

•

• •

•

•

16

Een soleerstation met temperatuurinstelling, die de punt van de soldeerbout steeds op de ideale temperatuur houdt, heeft de voorkeur. Dit geldt vooral bij het omgaan met SMD- componenten! De soldering zelf moet snel plaatsvinden, want door te lang solderen worden onderdelen vernield. Ook leidt het tot het loslaten van soldeerogen of printbanen. Voor het solderen wordt de goed van soldeertin voorziene punt van de soldeerbout zo op de te solderen plek gehouden, dat tegelijkertijd de draad van het onderdeel en de printbaan aangeraakt worden. Tegelijkertijd wordt (niet teveel) soldeertin toegevoerd, dat meeverwarmd wordt. Zodra het soldeertin begint te vloeien, verwijdert u het van de soldeerplek. Dan nog een ogenblik wachten, tot het achtergebleven soldeer goed uitgelopen is en daarna de soldeerbout van de soldeerplek verwijderen. Let er op, dat het net gesoldeerde onderdeel, nadat u de bout verwijderd heeft, ca. 5 s niet bewogen wordt. Er blijft dan een zilver glanzende, perfecte soldeerplek over. Voorwaarde voor een perfecte soldering en goed solderen is een schone, roestvrije soldeerpunt. Want met een vuile soldeerpunt is het absoluut onmogelijk netjes te solderen. Verwijder daarom na elke keer solderen het overtollige soldeer en vuil met een vochtige spons of met een siliconenstripper. Na het solderen worden de aansluitdraden direct boven de soldeerplek met een zijkniptang afgeknipt. Bij het solderen van halfgeleiders, IC's en LED's moet u er vooral op letten dat een soldeertijd van ca. 5 s niet overschreden wordt, omdat anders het onderdeel vernield wordt. U dient bij deze onderdelen eveneens op de juiste poling te letten. Ook bij condensatoren dient u natuurlijk op de juiste polariteit letten. Verkeerd gepoolde onderdelen kunnen exploderen of in brand vliegen! Na het solderen van alle componenten controleert u principieel elke schakeling nogmaals, om te zien of alle onderdelen er op de juiste manier ingezet zijn met de juiste poling. Controleer ook, of er niet per ongeluk aansluitingen of printbanen met soldeertin overbrugd zijn. Dat kan niet alleen tot niet functioneren, maar ook tot vernieling van dure onderdelen leiden. Let er s.v.p. op dat onjuist uitgevoerde soldeerplekken, foutieve aansluitingen, verkeerde bediening en montagefouten buiten ons invloed-

bereik liggen. Elke aansprakelijkheid op basis van onvakkundig uitgevoerde soldeerwerkzaamheden, verkeerd aangesloten modules/ onderdelen, verkeerde bediening of onderdelenfouten wordt uitgesloten!

c) Opbouw van de besturingsprintplaat Sorteer de aparte componenten, zodat u later bij het solderen van de besturingsunit niet moeizaam hoeft te zoeken. Verwissel de weerstanden niet. De polariteit van de weerstanden en van de 100nF- keramische condensator is niet van belang. Bij de LEDs is het langere pootje de anode, dus "+". Een ezelsbruggetje daarvoor is, dat de beide streepjes van de "+" langer zijn dan dat van de "-". Binnenin de LED is het overigens precies omgekeerd, zodat u ook LEDs met afgeknepen pootjes makkelijk kunt herkennen. Bij de diodes 1N4148 wordt de kathode gekenmerkt door de rondlopende donkere streep. De ICs hebben aan de bovenkant aan één kant een inkeping. Deze moet overeenstemmen met de markering op de printplaat. Stuklijst van de besturingsprintplaat Weerstanden: 470Ω R1, R2, R3 R4, R5 4,7kΩ R6, R10, R11, R12, R13 Condensatoren: 100 nF Halfgeleiders: 74HC 04. 74HC 573 1N4148 LED 3mm, groen LED 3mm, geel

IC 1 IC 2 D9- D16 D1, D2 D3, D4, D5

Overig: 5.25" stroombus, liggend

BU1

C1, C2

17

Stekkerstrips 10-polig Mini- tuimelschakelaars 1*UM Stiftstrips, 2-polig 4 10 4 4 10 10 10 1 1 1 1

ST1, ST2, ST3 S1, S2 JP1-JP4

x steekbruggen (jumpers) x cylinderkopschroeven, M3*6mm x cylinderkopschroeven, M3*8mm x schroeven met verzonken kop, M3*6mm x moeren, M3 x waaierschijven, M3 x bevestigingshaken, vernikkeld x plexiglas zijgedeelte, rechts x plexiglas zijgedeelte, links x plexiglas frontplaat, bedrukt x printplaat (besturingsunit) Afbeelding 6 •

Weerstanden Eerst worden de aansluitdraden van de weerstanden volgens de rasterafmetingen rechthoekig omgebogen en in de aanwezige openingen (volgens onderdelenschema) gestoken. 470Ω: kleurcode geel, violet, zwart, zwart, bruin 4,7kΩ: kleurcode geel, violet, zwart, bruin, bruin

)

Bij weerstanden is de polariteit niet belangrijk. Echter letten "Profs" er op, dat de weerstanden overeenkomstig met de tolerantiering gericht worden - de tolerantieringen van alle weerstanden liggen daarbij op dezelfde zijde.

Afbeelding 5

Daarna buigt u de aansluitdraden ca. 45° uit elkaar, zodat de weerstanden bij het omdraaien van de printplaat er niet uit kunnen vallen en soldeert u ze aan de achterkant zorgvuldig met de printbanen.

Hierboven ziet u de printplaat met de opdruk van de componenten, onder de printplaat met de onderdelen er opgemonteerd.

Aansluitend worden de uitstekende draden afgeknipt.

Afbeelding 7 18

19

*

Diodes Nu worden de aansluitdraden van de diodes volgens de rasterafmetingen rechthoekig omgebogen.

)

Bij het insteken van de diodes in de printplaat ("D9" tot "D16") moet u beslist op de polariteit letten (positie van de kathodestreep) overeenkomstig met de printplaatopdruk.

Opdat de diodes er bij het omdraaien van de printplaat niet uitvallen, buigt u de aansluitdraden ca. 45° uit elkaar, en soldeert u ze met een korte soldeertijd met de printbanen. Dan worden de uitstekende draden afgeknipt.

•

Keramische condensatoren Steek de keramische condensatoren op de desbetreffende plaats op de printplaat ("C1" en "C2"). Buig ook hierbij de pootjes aan de onderkant onder een hoek van 45° opzij, zodat ze er bij het omdraaien van de printplaat niet uitvallen. Soldeer ze aansluitend en knip de uitstekende draden af.

)

De polariteit van beide condensatoren is niet van belang.

•

Stiftstrips Steek de tweepolige stiftstrips in de desbetreffende gaten van de printplaat ("JP 1 t/m JP4", de kant met de kortere stiften moet gesoldeerd worden!) en soldeer ze. De kunststof van de strips moet op de printplaat liggen.

•

Schakelaars Steek de schakelaars op de desbetreffende plek van de printplaat ("S1" en "S2") en soldeer ze vast.

•

5.25"- stroombus Zet de 5.25"stroombus op de positie "BU1" van de printplaat en soldeer hem vast. De kunststof van de stroombus moet op de printplaat liggen.

•

Stekkerstrips (2*5pol.) Plaats de stekkerstrips op de posities "ST1", "ST2" en "ST3" en soldeer ze. De kunststof van de stekkerstrips moet op de printplaat liggen.

•

IC1 en IC2 De beide IC’s kunnen direct gesoldeerd worden; u kunt echter ook een IC-sokkel gebruiken ("IC1" = 74HC04, "IC2 = 74HC573).

)

Let alstublieft op de juiste oriëntering van de ICs. De markering op de printplaatopdruk moet overeenkomen met die van de ICs.

Afbeelding 8 *

LED's Buig de aansluitdraden van de LED's 90° om.

)

Let hier reeds op de juiste polariteit voor de inbouwpositie op de printplaat, zodat de aansluitdraden van de LED's in de juiste richting omgebogen worden.

Soldeer hierna de aansluitdraden aan de printplaat (beslist op de juiste polariteit letten). Het langere pootje van de LED kenmerkt de anode ("+"). Een ezelsbruggetje daarvoor is, dat de beide streepjes van de "+" langer zijn dan dat van de "-". Binnenin de LED is het overigens precies omgekeerd, zodat u ook LED's met afgeknepen pootjes makkelijk kunt herkennen.

Afbeelding 9 20

Steek de ICs in de desbetreffende posities van de besturingsprintplaat. Meestal moeten de pootjes van de IC een beetje samengebogen 21

worden. Daarvoor bestaat weliswaar passend gereedschap, maar een vaste ondergrond en een beetje "fingerspitzengefühl" (doe voorzichtig, geen geweld gebruiken!) kunnen daarvoor in de plaats gebruikt worden. Opdat de ICs niet uit de sokkel vallen buigt u twee diagonaal tegenover elkaar liggende pootjes onder een hoek van 90°. Daarna worden alle pootjes correct gesoldeerd.

Schakeling van de besturingsprintplaat: Afbeelding 10

Laat tussen het solderen van de aparte pootjes een paar seconden zitten, zodat de IC niet te heet wordt. •

22

Metalen haken Monteer tenslotte de tien metalen haken aan de rand van de printplaat, zie ook afb. 5. Vanaf de soldeerkant van de printplaat dient u steeds een schroef M3*6mm door de printplaat te steken. Hierop legt u dan vanaf de onderdelenkant de haak, zodat de schroefdraadkant naar de rand wijst. Leg er aansluitend een kartelschijf op en bevestig daarna de haak met een M3- moer.

23

d) Opbouw van de adapterprintplaat De levering omvat twee adapterprintplaten met bijbehorende onderdelen. De polariteit van de condensatoren is niet van belang. Bij de SMD- ICs daarentegen is de juiste plaatsing zeer belangrijk. Op een van de zijkanten van de SMD ICs bevindt zich meestal een streep of een lange inkeping in de behuizing of een schuine kant. Deze kant moet overeenkomen met de streep op de opdruk van de printplaat. Stuklijst per adapterprintplaat Condensatoren: 100 nF (SMD) . . . . . . . . . .C1, C2 Halfgeleiders: 74HC 4053 (SMD) . . . . . .IC1 74HC 32 (SMD) . . . . . . . .IC2

Overig: Bussenstrip 40polig . . . . .BU1 Stekkerstrip 40polig . . . . .ST1 Stekkerstrip 10polig . . . . .ST2 2 x postverbinders, 10polig 20 cm vlakbandkabel, 10polig 1 x printplaat

Afbeelding 11 De SMD- ICs en vooral de SMD- condensatoren op de adapterprintplaten vragen om een rustige hand. Het aanschaffen van een 24

SMD- soldeerstation voor die paar onderdelen zou zeker de moeite niet lonen, als u zoiets nog niet heeft. Maar u zou echter in elk geval moeten beschikken over een geregeld soldeerstation met soldeerbout met zeer fijne punt, om geen kortsluiting te veroorzaken resp. de onderdelen niet te sterk te verhitten en daardoor te vernielen. Wat ook goed zou helpen is de hulp van een tweede persoon, die de onderdelen b.v. met een pincet of in noodgevallen met een tandenstoker in positie houdt. Zo kunt u zich zelf concentreren op het solderen, het onderdeel glijdt tijdens het solderen niet weg, het kan sneller en daardoor besparender verwerkt worden.

)

•

SMD - condensatoren Eerst wordt één van de twee soldeerpads van elk van de condensators ("C1" en "C2") op de adapterprintplaat van wat soldeertin voorzien. Daarna wordt de SMD- condensator er met b.v. een pincet opgezet en aan de reeds van soldeertin voorziene soldeerpad vast gesoldeerd. Daarna kunt u de andere kant vastsolderen.

•

SMD- ICs Hier handelt u net als met de SMD- condensatoren. Eerst wordt een soldeerpad aan het hoekje van soldeertin voorzien. Daarna wordt de IC er opgezet en wordt de ene vrijstaande pin gesoldeerd, daarna de schuin tegenover liggende pin, aansluitend alle andere pins. Ideaal is het gebruik van SMD- soldeertin. Let beslist op de juiste positie en polariteit van de ICs. De kant van de IC die b.v. met een streep of met een schuine afkanting gemarkeerd is, moet op de kant van de markering / streep op de printplaat liggen. De pins mogen niet verschoven op de soldeerpads zitten!

•

Stekkerstrip (40-polig) Plaats de stekkerstrip op de printplaat ("ST1") en soldeer hem. Let beslist op de juiste positie (zie afb. 10), verwissel hem niet met de busstrip! De kunststofbehuizing moet op de printplaat liggen.

•

Busstrip (40-polig) Plaats de busstrip op de printplaat ("BU1") en soldeer hem. Let beslist op de juiste positie (zie afb. 10), verwissel hem niet met de stekkerstrip! De kunststofbehuizing moet op de printplaat liggen. 25

•

Stekkerstrip (10-polig) Plaats de 10-polige stekkerstrip op de printplaat ("ST2") en soldeer hem. De kant met de kortere stiften moet in de printplaat gestoken en gesoldeerd worden. De kunststofbehuizing moet op de printplaat liggen.

•

Vlakbandkabel De beide postverbinders moeten op de vlakbandkabel gedrukt worden. De richting is daarbij niet van belang, omdat de signalen gespiegeld op de tweerijige aansluitingen van de besturingsprintplaat en adapterprintplaat liggen. Let er bij het er op drukken op, dat de aparte leidingen exact op de contacten liggen en er geen kortsluitingen ontstaan!

•

Schakeling van de adapterprintplaat:

Afbeelding 12

AKTIEF/INAKTIEF

besturingseenheid

26

27

5. Inbouw en ingebruikneming Schakel voor het inbouwen de PC uit en koppel de PC los van de netspanning, trek de stekker er uit. Maak ook alle andere kabels los van de PC. •

Open de behuizing van de PC, verwijder de behuizing voorzichtig.

•

Voor het inbouwen in de behuizing van de computer is een vrije 3.5" slot noodzakelijk. Met een 5.25"- inbouwframe (niet bij de levering inbegrepen) kan de schakeling ook in een 5.25"- slot ingebouwd worden.

Select" resp. "Master" of "Slave"), afhankelijk van de gewenste configuratie (zie hfst. 3 van deze gebruiksaanwijzing). •

Steek bij de desbetreffende IDE-apparaten de adapterprintplaat tussen IDE-kabel en IDE- apparaat. Trek de IDE- vlakbandkabel uit het IDEapparaat, steek de adapterprintplaat op het IDE-apparaat, steek daarna de vlakbandkabel in de adapterprintplaat.

)

Let er steeds op, dat Pin 1 steeds met Pin 1 verbonden wordt, steek noch de adapterprintplaat noch de IDE- kabel er verdraaid op!

•

Tot slot moet u d.m.v. de 10-polige besturingskabel de verbindingen tussen hoofdprintplaat en de desbetreffende IDE-adapters tot stand te brengen. De steekrichting van de stekker op de IDE-adapterprintplaat is niet van belang, omdat deze dusdanig geschakeld is, dat alle signalen in beide mogelijke richtingen op de juiste plaats ter beschikking staan. Bevestig de besturingskabel d.m.v. kabelbinders in de PCbehuizing.

•

Sluit de PC- behuizing weer.

•

Verbind de PC weer met alle kabels en apparaten, verbind hem met de netspanning. Kies met de schakelaars de gewenste harde schijf - configuratie en schakel hem in. Als alles correct gemonteerd en bekabeld is, dan kunnen nu de gewenste configuraties zoals beschreven ingesteld worden.

Mogelijkerwijs moet er na het verwijderen van de behuizing eerst nog een afschermingsplaat losgeschroefd worden of er zelfs uitgebroken worden. Bij sommige computers moet daarvoor het gehele behuizingsfront verwijderd worden. •

Als u de optie van de sleuteltoets wilt benutten, dan moet daarvoor op een geschikte plaats van de frontplaat een gat geboord worden (eventueel vanwege het optredende metaalvijlsel alle PC- componenten uitbouwen uit de behuizing!), om later de toevoer van de sleutel-schakelaar vanuit het binnenste van de behuizing door de inbouwslot op de stiftstrip JP2 van de besturingsprintplaat te steken. De steekbruggen (jumpers) JP1, JP3 en JP4 dienen in overeenstemming met de gewenste configuratie er opgestoken resp. verwijderd te worden.

•

Bevestig nu de beide zijkanten en de frontklep aan de besturingsprintplaat van de harde schijfomschakelaar, als dat nog niet is gedaan.

•

Schuif de harde schijfomschakelaar in de 3.25"- slot van de behuizing en schroef hem daar vast.

•

Verbind een 5.25"-stroomstekker van de PC-netvoeding met de stroombus op de besturingsprintplaat.

•

Configureer de instellingen op de IDE- apparaten (instelling "Cable

28

Als de PC niet op de juiste manier start, de harde schijf/ schijven niet correct herkend wordt/en o.i.d., dient u de PC direct uit te schakelen en los te koppelen van de netspanning. Houdt u bij het zoeken naar de fout(en) aan het volgende hoofdstuk.

29

6. Zoeken van fouten en het verhelpen ervan Probleem

Voorstellen om het probleem op te lossen

Computer start niet

* Controleer alle kabelverbindingen en instellingen (steekbruggen/ jumpers) * Controleer de besturingskabels, zijn ze correct op de bussenstrips gedrukt? * Krijgt de besturingsprintplaat stroom? * Is de opbouw van de harde schijfomschakelaar correct, zijn de soldeerplekken perfect? * Is Pin 1 van het IDE- apparaat van de adapterprintplaat verbonden met de IDE- vlakbandkabel?

Harde schijven worden niet correct herkend

* Als u verschillende harde schijven gebruikt, dan moet in de BIOS van de PC de automatische harde schijf - herkenning geactiveerd worden. Daartoe stelt u als type harde schijf "AUTO" en voor de mode "AUTO" in. Andere instellingen (voor de mode "LBA" b.v.) kunnen tot problemen leiden. Bij andere computers dient u op soortgelijke wijze te handelen, voor zover mogelijk. Als een dergelijke harde schijf herkenning niet mogelijk is (b.v. bij heel oude PCs), dan moet in geval van nood iedere keer als de computer gestart wordt het juiste type harde schijf ingesteld worden in de BIOS. Misschien dat een update van de BIOS zou kunnen helpen.

Werksysteem wordt niet geladen

* Als u de normale Boot- harde schijf omschakelt met een andere harde schijf, dan moet op de andere harde schijf natuurlijk ook een werksysteem geïnstalleerd zijn. De oorspronkelijke boot- harde schijf is nu namelijk b.v. drive "D:" en omgekeerd.

Het starten van programma's functioneert niet

* Door het verwisselen van twee harde schijven verschuiven eventueel de drive- letters. Daardoor wijzen b.v. bij Windows koppelingen in het niets. Installeer dan de programma's steeds op dezelfde drive waar ook het werksysteem geïnstalleerd is.

De sleutelschakelaar functioneert niet

* Controleer de sleutelschakelaar, in welke positie van de schakelaar de contacten geopend resp. gesloten zijn.

30

7.

Bediening en functie

Na het inbouwen en de bekabeling met de IDE- bus, het tussenschakelen van de busadapter tussen harde schijf en IDE- kabel en het aansluiten op de PC- netvoeding is de harde schijf - omschakelaar klaar voor gebruik. Kies nu, afhankelijk van de aangesloten apparaten en de daarmee verbonden mogelijkheden, de desbetreffende schakelposities en start de computer. De LEDs geven de gekozen toestand aan. De schakelposities en aanduidingen hebben de volgende betekenis: •

Via de linker tuimelschakelaar wordt gekozen, welke van de beide harde schijven (HD1/HD2) als "Master"- schijf actief moet zijn. De groene LEDs links en rechts van deze schakelaar signaleren de actieve toestand van de gekozen harde schijf.

•

De rechter tuimelschakelaar maakt de keuze mogelijk of de tweede harde schijf (HD2), die niet als "Master" gekozen is, als "Slave" gebruikt dient te worden, of dat de eventueel aanwezige CD-ROM drive als "Slave" wordt gebruikt. De beide gele LEDs links naast de tuimelschakelaar geven aan of HD1 of HD2 als "Slave" actief is, de LED rechts naast de schakelaar geeft daarentegen aan dat u de CD-ROM drive als "Slave" geactiveerd heeft.

)

De elektronische omschakeling tussen "Master' en "Slave" functioneert echter alleen bij harde schijven met geconfigureerde "CableSelect"- mode (CS- steekbrug op de harde schijf gestoken). Als dat niet gebeurd is, of als de harde schijf niet over deze mogelijkheid beschikt, dan moet de steekbrug / jumper JP1 op de besturingsprintplaat van de harde schijf omschakelaar gesloten worden. Daarmee is de rechter tuimelschakelaar ("Slave" - keuze) zonder functie.

Als u zich wilt beschermen tegen het onbevoegde gebruik van de harde schijf omschakelaar, dan worden op JP 2 de contacten van en optionele sleutelschakelaar aangesloten. Dan wordt de gewenste schakeltoestand niet met beide tuimelschakelaars, maar met de steekbruggen / jumpers JP 3 31

(vervangt de linker schakelaar) en JP 4 (vervangt de rechter schakelaar) gekozen. De beide tuimelschakelaars hebben daarna geen functie meer. De gekozen configuratie kan alleen via de sleutelschakelaar geactiveerd worden, de computer blijft zo lang in de ook voor anderen toegelaten configuratie (b.v. spelcomputer), tot de sleutelschakelaar de tweede configuratie kiest. Deze wordt echter ook hier, zoals al aangegeven, pas na een hardware- reset van de computer (inschakelen van de computer) ingeschakeld. Daarmee wordt er voor gezorgd, dat tijdens het gebruik niet per ongelijk een harde schijf om- of uitgeschakeld wordt.

)

Het indrukken van de RESET- toets is meestal niet voldoende, omdat vele harde schijven hun configuratie (Master/ Slave) slechts bij het inschakelen opvragen.

8. Technische beschrijving van de schakeling

) •

•

Let op de afbeeldingen van de schakelingen van de besturings- en adapterprintplaat in deze handleiding. In totaal geeft de harde schijf omschakelaar slechts twee signalen af aan de IDE- bus naar de harde schijf: Actief/ inactief Als deze leiding High-Potential voert, dan wordt de aangesloten harde schijf gedeactiveerd. Daarbij worden de CS 0 en CS 1 - signalen naar de harde schijf op High gezet en de verbindingen PD IAG en DASP van de IDE- bus gescheiden. Master/ Slave Alleen in functie, als de harde schijf "Cable- Select" mogelijk maakt en deze mode geconfigureerd is. Als deze leiding High Potential heeft, dan wordt de harde schijf als Slave uitgekozen, anders als Master. De keuze vindt op de harde schijf plaats via het signaal SPSYNC.

Via de verbinding tussen de harde schijf omschakelaar en IDE- adapter gaat ook het RESET- signaal van de IDE- bus naar de besturingselektronica van de omschakelaar. Andersom wordt de elektronica van de IDE- adapter via deze verbinding van stroom voorzien. Afbeelding 13 laat ter verduidelijking de signaalbezetting van de IDE- interface zien. 32

De totale schakeling van de omschakelaar is verdeeld over twee printplaten, eenmaal de eigenlijke printplaat en die van de IDE- adapter.

Signaal

Pin

Signaal

Op de IDE- adapter bevindt zich de schakelen besturingslogica, die de betroffen leidingen van de IDE- bus onmiddellijk schakelt. Deze logica wordt via de verbindingskabel naar de besturingsprintplaat van de werkspanning van 5 V voorzien. De besturingsleiding Master/ Slave schakelt via de gatter IC2A de SPSYNC- kabel naar de harde schijf op High of Low. Als de besturingskabel actief/inactief High- niveau heeft, worden via de CMOS- schakelaars IC 1 A/B/C de signaalkabels PDIAG en DASP van de harde schijf van de IDE- bus gescheiden. Bovendien zijn dan de signalen CS 0 en CS 1 via de ODER- gatters IC 2B en IC 2C permanent op High gezet. De harde schijf is anders niet meer aanspreekbaar. Het RESET signaal wordt van de IDE- bus via de 10-polige stekkerverbinder van de adapterprintplaat naar de besturingsprintplaat gestuurd. Op de besturingsprintplaat bevindt zich de eigenlijke besturingsomschakeling (zie afb. 10). De spanningsvoorziening ervan vindt plaats via de PCstroomvoorzieningsbus "BU1". De latch IC2 slaat eerst de niveaus voor de instellingen (die u met de steekbruggen/ jumpers en schakelaars ingesteld heeft) zolang tussendoor op als het via IC 1A geïnverteerde RESET signaal van de IDE- bus High- niveau heeft (normaal computergebruik). De uitgangen van de latch zijn naar de desbetreffende contacten van de stekkers ST1 tot ST3 geleid. Gelijktijdig sturen ze de LEDs in overeenstemming met de op dat moment gekozen functie. Afhankelijk van of de schakelaar geopend of gesloten is, zijn via de diodes D9, D14, D15 en D16 of de beide tuimelschakelaars S1 en S2 of de beide 33

steekbruggen/ jumpers J3 en J4 actief en trekken de ingangen de ingangen van de inverters IC 1F en IC 1C naar Low- niveau. Als JP1 er opgestoken is, heeft de rechter tuimelschakelaar S2 geen functie, zodat de ingang van IC 1C nu permanent Low niveau heeft. Door middel van de tuimelschakelaar S1 resp. JP 3 wordt via de inverters IC 1F en IC 1B of de kabel Master 1 of Master 2 op Low gezet. Gelijktijdig gebeurt dit ook via de diodes D10 en D13 voor de kabels Actief 1 of Actief 2. De tuimelschakelaar S2 resp. de jumper JP 4 zet via de inverter IC 1C of de Actief- kabel 3 of via de diodes D11 en D12 de Actief 1 - en Actief 2 op Low. De drie stekkers ST1 t/m ST 3 zijn overigens zo belegd, dat de steekrichting van de besturingskabel op de IDE- adapter geen rol speelt.

9. Gebruik Als er aangenomen kan worden dat gebruik zonder gevaar niet meer mogelijk is, dan dient u het apparaat buiten gebruik te stellen en te beschermen tegen het per ongeluk in gebruik stellen door derden. Dit geldt: • als het apparaat zichtbaar beschadigd is • als het apparaat niet meer functioneert • als onderdelen van het apparaten los of niet goed vast zitten • als de verbindingskabels zichtbaar beschadigd zijn.

garantie: als er voor het solderen zuurhoudend soldeertin, soldeervet of zuurhoudend vloeimiddel e.d. gebruikt werd als het bouwpakket onvakkundig gesoldeerd en in elkaar gezet werd. Datzelfde geldt ook: bij veranderingen van het apparaat en pogingen het apparaat zelf te repareren bij eigenmachtige verandering van de schakeling bij niet voorziene, onvakkundige opslag van onderdelen, vrije bedrading van onderdelen, enz. bij schades door ingrepen door derden bij schades door het zich niet houden aan de bedieningshandleiding resp. van het aansluitschema bij aansluiting op een verkeerde stroomsoort bij verkeerde poling van de module bij verkeerde bediening of schades door nalatige behandeling of misbruik bij defecten, die ontstaan door overbrugde zekeringen, of door het gebruik van verkeerde zekeringen bij fouten die zijn ontstaan door kortsluiting op de printplaat b.v. bij het bevestigen van de module door schroeven, gereedschap of kabels en stukken draad In al deze gevallen vindt terugzending van de module plaats op uw kosten.

Aangezien wij geen invloed hebben op de correctie en vakkundige opbouw, kunnen wij om begrijpelijke redenen bij modules alleen de volledigheid en perfecte hoedanigheid van de modules garanderen. Gegarandeerd wordt een functie van de module die overeenkomt met de nominale waarden en het aanhouden van de technische specificaties van de schakeling bij vakkundige aansluiting en voorgeschreven ingebruikneming resp. werkwijze, zoals die in de handleiding vermeld staan. Verdergaande aanspraken zijn uitgesloten. Wij staan niet garant noch zijn wij aansprakelijk voor schades die daaruit voortvloeien in samenhang met dit product. Wij behouden ons het recht voor de module te repareren, te verbeteren, vervangende onderdelen te leveren of de aankoopprijs terug te betalen.

10. Verwijdering Verwijder het onbruikbaar geworden product volgens de geldende wettelijke voorschriften.

Bij de volgende criteria vindt geen reparatie plaats resp. vervalt het recht op 34

35

Belangrijke aanwijzing!!! UPGRADE Stand: 12/03

PC- harde schijf omschakelaar Bestnr. 19 03 03

Geachte klant, Bij gebruik onder Windows XP kunt u problemen krijgen met de harde schijf. Gebruik geschiedt op eigen risico. ELV raadt daarom het inbouwen onder Windows XP af. Wij vragen om uw begrip.

36

PC-harde schijf omschakelaar

Recommend Documents