23. Janse Bagge Bend De in Susteren woonachtige Henk Steijvers (1949) speelt eind jaren zestig in een beatgroep die het werk covert van onder andere Small Faces en The Stones. Begin jaren zeventig treedt hij op met songs van Bob Dylan en Donovan, maar ook met eigen nummers. In 1976 komt hij in contact met journalist Jan Hendriks, die teksten heeft geschreven over het Limburgse mijnwerkersleven. Een thema dat Steijvers enorm aanspreekt, want zijn vader heeft in de mijnen gewerkt. Jean Innemee en Conny Peters zijn inmiddels op zoek naar enkele mensen voor een nieuw te vormen band die de teksten van Hendriks van muziek voorziet. Het tweetal is actief in de succesvolle band The Walkers en samen zijn ze eigenaar van een opnamestudio. Ze komen uit bij de onderwijzers Ben Erkens en Henk Steijvers. De teksten van Hendriks worden professioneel op muziek gezet door vooral Innemee en Peters, maar ook Erkens en Steijvers dragen op dat vlak hun steentje bij. De twee leerkrachten, die elkaar kennen van de pedagogische academie, treden in hun vrije tijd op als gitaristen-zangers en hebben al menig luisterliedje op hun naam staan. Het viertal vormt samen de band Carboon. Het is voor alle leden een vrijetijdsbesteding. Eind 1976 is de release van de lp Witste nog koempel…. Met het album raakt Carboon bij menig Limburger de juiste snaar: het roept veel emotionele reacties op bij oud-mijnwerkers en hun families. Meer dan 50.000 platen gaan ervan over de toonbank en daarmee is het de eerste streektaalplaat die de status goud haalt. In november 1979 wordt de opvolger gelanceerd: D'r letste koempel (deed de lamp oet), met daarop wederom liedjes over de Limburgse mijnwerkers. Hierna gaat de band zich toeleggen op andere onderwerpen, zoals historische gebeurtenissen en volksverhalen. Zo verschijnt in 1994 een album over de bokkenrijders uit de achttiende eeuw (De bokkeriejers) en in 1999 een cd met liedjes over sagen en legenden (Van heuëre zègke). Steijvers blijft hierna zo nu en dan met Carboon optreden, maar ondertussen is hij ook aan de slag gegaan met een ander muziekgroepje: de Janse Bagge Bend. Deze groep komt voort uit een dweilband die tijdens de carnavalsdagen in Susteren optrad. Bassist Evert Masthoff: "De Janse Bagge Bend was een veredelde 'zaate hermenie', zoals je dat hier in het zuiden vaak met carnaval ziet. Dat dweilorkest heette Aspro Broesj, naar het middel tegen hoofdpijn dat menigeen na optredens hard nodig had. Henk Steijvers was de enige met een muzikaal verleden en toetsenman Eric Lambermon was de muzikale goeroe die als laatste werd toegevoegd om het gezelschap muzikaal verdraagzamer te maken. Het eerste optreden, met bezetting van drums, gitaar en blaasinstrumenten, was in december 1978 onder de naam E.Bie-band, wat staat voor de Aspro Broesj Band. Normaal had in Susteren opgetreden en die groep staat model voor het eerste optreden in Limburgs dialect van de E.Bie-band.
Normaal speelde toen een nummer over stront en dat heeft aan de basis gestaan van het eerste lied van de E.Bie-band: De Sjtrontj-blues. Een lied over een man die na een bezoek aan allerlei lokale Susterense horecagelegenheden aan de diarree raakt." Hierna maken de groepsleden meer dialectnummers en een jaar na het eerste optreden veranderen ze de naam in de Janse Bagge Bend. Het is een idee van Masthoff: "In mijn Nijmeegse studententijd nam ik de telefoon altijd op met 'mit Janse'. Indertijd was er een bandje uit de regio Wageningen met de naam 'Meneer Jansen'. Zij speelden diverse malen in het Susterens jongerencentrum Tsjé en staan aan de basis van het 'mit Janse'-verhaal. Een van de overige Janse Bagge Bend-leden antwoordde, als grap, op een gegeven moment aan de andere kant van de lijn met 'mit Bagge'. Zo ontstond het idee om deze twee namen te gebruiken voor de band. Jansen en Baggen zijn veel voorkomende namen in Susteren. Er was in Geleen ook een elektrotechnisch installatiebedrijf dat Janssen-Baggen heette." De band bestaat dan uit Henk Steijvers (zang en gitaar), Evert Masthoff (basgitaar), Wil van der Biesen (slagwerk), Peter Peters (gitaar), Jos Mostard (trompet), Ton Mostard (trombone), Frank Custers (tuba) en Eric Lambernon (toetsinstrumenten). Nederland telt begin jaren tachtig een groot aantal werklozen. Er moet dus heel wat gesolliciteerd worden. Ook twee van de acht man tellende Janse Bagge Bend zoeken al ruim een jaar naar een baan. De rest van de Limburgse formatie heeft wel werk en hun beroep varieert van tandarts tot leraar. Masthoff schrijft een tekst over het maatschappelijke probleem: 'Al böste ongerwiezer, bankwirker of psycholoog. De komende joare böste waarsjienlik wirkeloos.' Op de klanken van Gimme some lovin' van The Spencer Davis Group ontstaat zo het nummer Sollicitere. Spencer Davis plus de broers Steve en Muff Winwood zijn de makers van Gimme some lovin' dat in 1966 hoog genoteerd stond in menig hitlijst. Masthoff: "Ik ben in 1953 geboren en kende het lied Gimme Some Lovin' van de Spencer Davis Group, met het muzikale wonderkind Steve Winwood, zeer goed. Ik volgde als middelbare scholier de Top 40lijstjes. Elke donderdag haalden we deze lijstjes tijdens de middagpauze, al slenterend door Sittard, bij de lokale platenboer op. Toen ik 15 à 16 jaar was, draaide ik plaatjes in jongerencentrum Tsjé in mijn geboorteplaats Susteren en daar kwam dit lied steeds bovendrijven. Ik vond het een zeer sterk nummer. Vandaar dat rondom dit lied later de tekst van Sollicitere is gebruikt. Liefde is wat een jongeling nastreeft en werk uiteraard ook. 600.000 werkelozen waren er eind jaren zeventig en begin jaren tachtig. Ik zag dat twee jongere broers van mijn vrouw, ondanks een gedegen opleiding, geen baan kregen. UB40 uit Engeland scoorde hits en zette zich af tegen Margaret Thatcher. De naam UB40 is ontleend aan het formulier van de Engelse sociale dienst om een wer-
keloosheidsuitkering aan te vragen. Nederland had nog het lied Koos Werkeloos van Klein Orkest. Sollicitere was een hit begin 1983, maar wij speelden het met de Janse Bagge Bend al enkele jaren. Ik had het al in 1980 geschreven." In het Susterense jongerencentrum Tsjé wordt in 1982 het KROradioprogramma Noen Show op Hilversum 3 uitgezonden. Als huisband is Janse Bagge aanwezig. De mannen van de band spelen onder andere het nummer Sollicitere. Dj Hubert van Hoof adviseert hen het liedje op plaat te zetten. Ze volgen zijn raad op. Steijvers: "Bij platenmaatschappij Marlstone, in de kelder van kasteel Borgharen, namen we de single begin 1983 op een zondagmorgen in drie uur tijd op." Op de B-kant komt het instrumentale 't Knon oppe mert (In Zöstere 1942 woonsdig veur de middig) te staan. Eveneens een cover, nu van het nummer Guns of Navarone (thema uit de film Guns of Navarone uit 1965) van de Jamaicaanse skaband The Skatalites. Presentator Frits Spits draait Sollicitere diverse keren in zijn radioprogramma De Avondspits. De single, met daarop het verhaal van de 75 vergeefse pogingen om een baan te bemachtigen, vliegt de deur uit. Half maart moet de Janse Bagge Bend in de Top 40 alleen Doe Maar, Irene Cara, Indeep, The Belle Stars, Michael Jackson, Quincy Jones en Sharon Redd voor zich dulden. In de Nationale Hitparade staan Het Goede Doel en Dolly Parton op de plekken van laatstgenoemde artiesten. De band solliciteert nadrukkelijk naar een hogere klassering, maar dat is Just an illusion. Een plaat met deze titel van BZN klapt de top 10 binnen, terwijl 99 Luftballons van Nena een reuzensprong maakt naar positie 2. Er volgen optredens in België, want ook bij onze Zuiderburen belandt het nummer in de BRT Top 30. Steyvers: "In no time op de 8e plaats in de Nederlandse Hitparade is waarschijnlijk te danken aan het goede nummer op het juiste moment. Er was toen veel werkloosheid en Sollicitere verwoordde dat. Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat het Midden-Limburgse dialect gegarandeerd heeft meegeholpen. Dat was ook voor mensen buiten Limburg goed verstaanbaar. Was het in het Maastrichts of Kerkraads opgenomen, dan hadden de kaarten anders gelegen. Dan hadden de mensen geen idee gehad waar het nummer over ging. Bij de vele optredens voor Jan Rietman's Los Vast, in een jaar tijd 13 keer door heel Nederland, bleek bijvoorbeeld dat zowel de mensen in Wormer of Enschede verstonden wat we zongen."
Masthoff: "Dat Sollicitere zo'n succes werd heeft vooral te maken met het feit dat het paste in de tijdsgeest van werkeloosheid en uitzichtloosheid. Naweeën van de punkperiode van no future, no fun en doom van enkele jaren eerder in 1977/78 zitten er zeker in. Wat ook van belang is geweest, is de toenmalige Nederlandse golf in de popmuziek die werd aangejaagd door Doe Maar, Toontje Lager en de Frank Boeijen Groep. En niet te vergeten Normaal, die als eersten de popmuziek in het dialect declameerden. De plaatopname van Sollicitere gebeurde bij Marlstone en de distributie verliep via Johnny Hoes, die ook alle hierboven genoemde pop-in-je-moerstaal-artiesten vanuit Weert naar Hilversum voortstuwde. En zo kwam de Janse Bagge Bend in de slipstream van het succes van Doe Maar op de Nederlandse radiozenders." … "Het Limburgs dialectliedje ging voorheen over de kerktoren, kapelletjes of wuivende korenvelden; troubadour Herman Veugelers zorgde voor de eerste kritische noot in het Limburgs muziekland." … "Het succes van Sollicitere viel samen met het carnaval van 1983. Ik weet nog dat het de eerste keer bij Toppop vlak voor het carnavalsweekend op televisie werd uitgezonden. Nog steeds hoor ik met vasteloavend dat het liedje in cafés veelvuldig gedraaid wordt; het past in de carnavalssfeer." … "In 1983 trad Steve Winwood op in De Vereeniging te Nijmegen. Met de toetsenist van de Janse Bagge Bend, Eric Lambermon, heb ik dit concert bezocht. 's Middags tijdens de soundcheck van Steve heb ik een van de 40.000 verkochte singletjes van Sollicitere aan hem overhandigd." Vele (televisie)optredens volgen na de hit Sollicitere, maar één ontbreekt er op het lijstje van de band en dat is Pinkpop. Organisator Jan Smeets ziet daar geen mogelijkheid toe, maar de bandleden laten het er niet bij zitten. Een week voor het popfestival staan ze met een grote bulldozer voor de deur van Buro Pinkpop in Geleen. De pers is van tevoren ingelicht en aanwezig, evenals Jan Smeets. De boodschap van de Janse Bagge Bend aan het adres van baas van Pinkpop is duidelijk. Als hij hen niet laat optreden, dan zullen er harde maatregelen volgen. Reden voor Smeets om de band alsnog toe te voegen aan het programma op Tweede Pinksterdag. Nena, Gary Moore, Doe Maar, Men at Work en Simple Minds zijn die dag eveneens van de partij. Een droom gaat daarmee voor de bandleden in vervulling. Het succes krijgt geen voortzetting. De single De mek weet geen hitparade te vinden. Hoewel Limburg in de rest van het land befaamd is om zijn vlaaien, valt Nederland evenmin voor de single Proemevlaai. De lp met de tongbrekende titel Flazjelettentaere is eenzelfde lot beschoren. Het spreekwoordelijke eerste exemplaar wordt in mei 1983 overhandigd aan radiopresentator Hubert van Hoof, omdat die belangrijk voor de doorbraak van de groep is geweest.
Geregeld weten de heren van de Janse Bagge Bend hierna met ludieke stunts hun singles en lp's onder de aandacht van de media en het publiek te brengen, maar het leidt niet tot noteringen in de hitlijsten. In 1987 heeft de groep een mini-hitje met het instrumentale Awpatsje. Uiteraard een cover, ditmaal van het overbekende Apache van The Shadows. Het echte succes was voor de band na één hit voorbij. Steijvers: "We waren al blij met de leuke ervaringen die we konden opdoen dankzij Sollicitere. Toppop, Los Vast, talloze tv-optredens in Nederland en België, optreden op Pinkpop met Doe Maar en Nena. Dat was toch de ultieme natte droom van elke amateurmuzikant. En daar zat 'm juist de kneep. De kop van een artikel in een Limburgse krant luidde: 'Academische pop uit Susteren'. Iedereen was zich bewust van de mazzel die we hadden en niemand was zo gek om zijn studie af te breken. In die beginperiode waren de leden nog studerend of hadden een 'echte baan'. De beroepen varieerden van tandarts, huisarts, makelaar, psycholoog, leraar en uiteraard zat er ook iemand bij die toen werkzoekend was. We hadden echt geen ambitie om driemaal per week het land door te reizen en dan je studie of je werk te moeten opgeven. Het is historisch dat we een uitnodiging kregen om 's avonds tijdens de Nieuwjaarsborrel in het Buma-huis op te treden. Ik meen dat Frits Spits zelfs nog zou uitzenden vanaf die locatie. Er was die dag ook 'Awt Wieven Bal' in Susteren. Aangezien drie bandleden liever in Susteren gingen feestvieren, hebben we dat aanbod afgeslagen. Elke normale artiest zou bij zo'n promotiekans er zelfs op zijn knieën naartoe gekropen zijn. In onze toptijd, 1983 en 1984, kregen we zoiets van 150 aanbiedingen per jaar en daar selecteerden we dan de leukste van. Wij hebben toen alleen dingen gedaan die we echt heel leuk vonden. We traden vooral in de regio op en ik denk dat dat ook de reden is geweest dat we nooit meer hits hebben gehad. Ik kan me nog herinneren dat we aanbiedingen hebben gekregen om in de Melkweg op te treden, ja in alle poptempels in Nederland. Het merendeel van de bandleden had daar geen trek in. Wij vonden het wel leuk om te doen, maar je zat dan vele uren in de auto. Wij hebben nooit de intentie gehad om dag en nacht op het podium te staan." Het repertoire van de Janse Bagge Bend bestaat uit bekende melodieën waarop teksten in het Susterens dialect worden gebracht. De muziek kan worden omschreven als ska, rocksteady, blues en beat. Henk Steijvers: "De leden waar de Janse Bagge Bend uit bestond in 1983, hadden allemaal hun roots in de roerige zestiger jaren. Daarom lag het voor de hand om, vooral uit luiheid, voor onze nummers een bestaande melodie uit die tijd te gebruiken. Dat was een stuk gemakkelijker dan zelf iets pakkends te verzinnen. Meestal ging het bij een, zeldzaam voorkomende, repetitie dat iemand een leuke melodie kende en daar werd dan een tekst op gemaakt."
Evert Masthoff, bedenker van de bandnaam en tekstschrijver van Sollicitere, verlaat in 1994 de band: "In december 1994 ben ik gestopt. Evelien, ons vierde kind, was in juni geboren en het werd moeilijk om alles te combineren. Daarbij kwam dat de chemie in de band op was. Dat had ook te maken met onderlinge verhoudingen en het inpassen van nieuwe bandleden ter vervanging van afhakers. Soms wil je een periode in je leven afsluiten om wat anders te beginnen." Naast zijn tandartspraktijk in Nieuwstadt wordt hij hierna radiopresentator, duikt de politiek in en speelt in diverse andere bandjes. De Janse Bagge Bend bestaat momenteel uit Henk Steijvers (zang, mondharmonica, kazoo en gitaar), Hen Omloo (trompet, trombone en zang), Hen Pustjens (basgitaar), John Gerrits (trompet, tinwistle en zang), Peter Peters (gitaar en zang), Thijs van Toor (toetsen, accordeon), Ton Meisen (Zang, trombone, percussie), Wim Hagen (drums) en Wim Crijns (sax en zang). Hoewel ze vaker kunnen optreden, houden ze het bij een stuk of vijftien keer per jaar. Steijvers: "Het feit dat we nog steeds optreden heeft uiteraard te maken met de omstandigheid dat, ondanks onze beperkte muzikale kwaliteiten, we toch steeds een leuke sfeer weten te maken met publiek dat drinkt, springt, in hun blote bast rondrent en zich met merkstiften bekladt. Kortom gewoon pretentieloos amusement, zonder ruzie. We hanteren al zo'n dertig jaar 'De Wet van de Schaarste'. Dus ondanks dat je bijvoorbeeld twee keer per week kunt optreden het, althans nu, bij vijftien optredens per jaar houdt." Op 1 september 2013 heeft Steijvers het lerarenvak achter zich gelaten en is hij met pensioen gegaan: "Ik heb altijd met ontzettend veel plezier lesgegeven als docent Transport en Logistiek aan het VMBO en blijkbaar heb ik steeds de leukste VMBO-leerlingen van Nederland in de klas gehad. Ik heb nooit straf hoeven te geven maar wel voortdurend duidelijk kunnen maken: De ouwe is de baas en die trekt je door het examen en zorgt ervoor dat je in het MBO al tachtig procent van die leerstof kent." Met zo'n leraar kan het natuurlijk niet anders of zijn leerlingen moeten wel een baan gevonden hebben, maar mochten ze onverhoopt toch werkloos worden dan heeft hun oud-leraar een welgemeend advies voor ze: 'Doe mos sollicitere, sollicitere!'
