2.1 Veilig winkelgebied Veilige bedrijven Veiligheid rondom uitgaan en horeca Veilige evenementen 23

Inhoudsopgave

Inleiding

3

1

Veilige woon- en leefomgeving

4

1.1 1.2 1.3 1.4

Sociale kwaliteit (sociale cohesie, overlast) Fysieke kwaliteit (voorzieningen, verkeersoverlast, vernieling, verloedering) Objectieve veiligheid: veel voorkomende criminaliteit (slachtofferschap) Subjectieve veiligheid (onveiligheidsgevoel, vermijdingsgedrag, onveilige plekken)

4 9 12 15

2

Bedrijvigheid en veiligheid

19

2.1 2.2 2.3 2.4

Veilig winkelgebied Veilige bedrijven Veiligheid rondom uitgaan en horeca Veilige evenementen

19 20 21 23

3

Jeugd en veiligheid

25

3.1 3.2 3.3

Overlast gevende jeugd Criminele jeugd (verdachten, HALT) Jeugd, alcohol en drugs

25 26 28

4

Fysieke veiligheid

29

4.1 4.2 4.3

Verkeersveiligheid Brandveiligheid Externe veiligheid

29 30 31

4.4

Risicobeheersing door brandweer

32

5

Integriteit en veiligheid

33

Gemeente Leiden Beleidsonderzoek en Analyse (BOA) Serie Statistiek 2014 / 06 mei 2014 071 – 516 5068 [email protected] www.leiden.nl/statistiek

Indeling van de VNG: de methode Kernbeleid Veiligheid

2

Inleiding Hoe is het gesteld met de veiligheid en leefbaarheid in Leiden? Op die vraag is niet zo maar een antwoord te geven. Want wat is veilig? Wil je dan weten hoe veilig Leiden is in vergelijking met voorgaande jaren? Of wil je juist vergelijken met andere steden van vergelijkbare omvang? En gaat het over veel voorkomende criminaliteit, of bijvoorbeeld om evenementen? Gaat het om veiligheid die is vastgelegd in bijvoorbeeld aangiften, of om het gevoel van de burger? De veiligheidssituatie in Leiden, bekeken door de bril van de gemeente, heeft vele facetten, die in deze uitgave zo veel mogelijk aan bod komen. Bronnen: zowel politiecijfers als Veiligheidsmonitor geen stabiele reeks De twee belangrijkste bronnen voor veiligheidscijfers zijn de Veiligheidsmonitor en cijfers uit de registratiesystemen van de politie. De Veiligheidsmonitor is een enquête onder burgers: hoe ervaren zij leefbaarheid en veiligheid? Sinds 2008 is een cijferreeks opgebouwd, waarbij in 2009, 2011 en 2013 is ingezoomd tot op het niveau van de tien CBS-districten die Leiden telt. In 2012 is er een trendbreuk geweest als gevolg van de wijzigingen in (‘doorontwikkeling van’) de Veiligheidsmonitor. Zowel de vragenlijst als de methode zijn aangepast. Op zich een verbetering, maar dit heeft er wel toe geleid dat veel cijfers eigenlijk niet meer vergelijkbaar zijn. Wij hebben dit zichtbaar gemaakt door in de tabellen waar dit aan de orde is een streep te zetten tussen 2011 en 2012. Soms is de vraagstelling zo gewijzigd, dat alleen cijfers van 2012 en 2013 worden weergegeven. Wat betreft de cijfers van de politie spelen ons ook veranderingen parten: de politie is in 2009 overgegaan op een ander registratiesysteem. In deze nieuwe opzet zijn nu cijfers van 2010 t/m 2013 beschikbaar. Daarnaast is met de vorming van de Nationale Politie (waarbij de regio Hollands Midden samen met de regio Haaglanden verder gaat als eenheid den Haag) overgegaan op een andere manier van indeling van de registraties: niet meer op basis van het VNG-model, maar op basis van het INPmodel. Omdat deze uitgave (ook) is gemaakt om trends in veiligheid weer te geven en om het Veiligheidsplan en de Programmabegroting te monitoren is in deze uitgave nog de VNG-indeling gehanteerd, die nog enige tijd parallel beschikbaar blijft. Presentatie Er zijn verschillende mogelijkheden om de cijfers te groeperen (‘de hoofdstukindeling’). In de Programmabegroting is een indeling naar beleidsterreinen en doelen. In het Integraal Veiligheidsplan is een indeling naar speerpunten. Ook de gebiedsscan, die de politie heeft opgezet (tertiaalscan) gaat in op onderdelen van het geheel. Voor deze uitgave is niet voor één van deze indelingen gekozen om de simpele reden dat is gezocht naar een indeling die  zo min mogelijk aan verandering en beleidsprioriteiten onderhevig is,  allesomvattend is,  ruimte biedt voor extra aandacht voor speerpunten. Er is gekozen voor de indeling van de VNG: de methode Kernbeleid Veiligheid. Deze methode is speciaal voor gemeenten ontworpen voor het ontwikkelen van integraal veiligheidsbeleid. In de methode worden vijf veiligheidsvelden met elk een aantal thema’s onderscheiden (zie figuur hiernaast). De vijf velden komen in deze uitgave terug als hoofdstukken.

3

1.

Veilige woon- en leefomgeving Een veilige woon- en leefomgeving voldoet aan bepaalde eisen op sociaal en fysiek gebied. Deze aspecten komen, zowel objectief als subjectief, aan de orde in dit hoofdstuk. Goede relaties tussen de mensen die er wonen en verblijven (1.1 Sociale kwaliteit), een prettige openbare ruimte, zonder te veel ergernissen en overlast (1.2 Fysieke kwaliteit) en zo min mogelijk criminaliteit in de eigen omgeving (1.3 Veel voorkomende criminaliteit). Paragraaf 1.4 gaat in op de subjectieve veiligheid, zoals gevoel van onveiligheid en vermijdingsgedrag. Voor de volgende speerpunten uit het Integraal Veiligheidsplan en de Programmabegroting worden in dit hoofdstuk cijfers geleverd:  huiselijk geweld  woninginbraken  overlast gerelateerd aan zwervers en daklozen  handhaven alcoholbeleid  beperken criminaliteit (in de eigen leef- en woonomgeving) Zoals in de inleiding al is vermeld is sinds 2012 de vraagstelling in de Veiligheidsmonitor veranderd. Voor dit hoofdstuk is de wijziging relevant in de vraagstelling naar buurtproblemen: er wordt nu zowel gevraagd of een bepaald probleem voorkomt in de buurt, als ook of men er zelf veel hinder van ondervindt. Dat is dusdanig anders dan voorheen dat uitsluitend cijfers vanaf 2012 worden gepresenteerd. Tevens is een aantal onderwerpen gewijzigd of verdwenen.

1.1. Sociale kwaliteit Sociale cohesie De sociale kwaliteit van een buurt heeft betrekking op de ‘intermenselijke relaties’ in een buurt. Deze kunnen bijvoorbeeld gemeten worden aan de betrokkenheid in de buurt en sociale netwerken. Ze kunnen onder druk komen te staan door allerlei vormen van overlast (bijvoorbeeld van buren, zwervers, drugs). Sociale kwaliteit kan worden gemeten met de schaalscore ‘sociale cohesie’ uit de Veiligheidsmonitor en is gebaseerd op de volgende stellingen:  de mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks;  de mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om;  ik woon in een gezellige buurt, waar mensen elkaar helpen en dingen samen doen;  ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen. De sociale cohesie is in Leiden vrij constant: twee jaar achter elkaar 5,7. Eerdere jaren was dit altijd een 5,8 of 5,9. De G32 scoort een 5,9. Nederland als geheel scoort een 6,2. Beide zijn significant hoger dan Leiden.

4

Sociale cohesie

6,4 6,3 6,2 6,1 6,0 5,9 5,8 5,7 5,6 5,5 5,4

6,3 6,2 6,2 6,0 2011

5,9 5,9 5,8

2012 5,7 5,7

G32

2013

Leiden

Nederland

Bron: Veiligheidsmonitor Leiden

Er zijn verschillen tussen de 10 districten in Leiden gevonden: Slaaghwijk scoort het laagst met een 5,1 en het Bos- en Gasthuisdistrict scoort een 5,3. Deze districten hebben dus een lagere sociale cohesie. Aan de bovenkant scoren Roodenburgerdistrict en Merenwijk (excl. Slaaghwijk) een 6,2. Sociale overlast In 2013 registreerde de politie in Leiden ruim 3.300 incidenten van sociale overlast, een behoorlijke stijging ten opzichte van eerdere jaren. Dit betreft verschillende vormen van overlast. Alleen de jeugdoverlast is niet gestegen. Hoofdstuk 3 gaat dieper in op de jeugd(overlast). Aantal incidenten overlast in de woon- en leefomgeving

Totaal sociale overlast/sociale kwaliteit

2010 2.569

Leiden 2011 2012 2.384 2.689

2013 3.314

Waarvan: 

Woonoverlast/ burengerucht/relatieproblemen



1.799

1.748

1.847

1.905

Overlast overspannen persoon

245

259

331

592



Overlast zwervers

279

159

232

347



Drugsoverlast

81

87

178

365



Overige sociale overlast

165

131

101

105

Overlast gevende jeugd

1.258

958

1.125

1.083

Bron: Politie-eenheid Den Haag

Onderstaande grafiek geeft zowel het percentage Leidenaren weer, dat denkt dat bepaalde vormen van overlast wel eens voorkomen in de buurt, als ook of men zelf er veel overlast van ervaart. Beide zijn afkomstig uit de Veiligheidsmonitor en maken duidelijk dat er een groot verschil is of iets wel eens voorkomt of dat men er zelf veel overlast van ondervindt. Bij de ‘rondhangende jeugd’ is dat het meest duidelijk: 46% zegt dat het wel eens voorkomt; 7% van de Leidenaren heeft er zelf daadwerkelijk veel overlast van. Jongerenoverlast komt het meeste ’wel eens’ voor, gevolgd door dronken mensen op straat en overlast van bewoners. Het zijn ook de jongeren waar men de meeste last van heeft, maar die percentages zijn dus wel een stuk lager.

5

De verschillen tussen Leiden en de G32 zijn verwaarloosbaar. Alleen het percentage ‘dronken mensen op straat komt wel eens voor’ is in Leiden wat hoger (38% tegen 30% in de G32). Sociale overlast in de buurt: % ervaart zelf veel overlast en komt wel eens voor

hinder van horecagelegenheden (ervaart zelf veel overlast) hinder van horecagelegenheden (komt wel eens voor)

2% 3% 14% 16%

overlast door buurtbewoners (ervaart zelf veel overlast) overlast door buurtbewoners (komt wel eens voor)

6% 6% 33% 34%

7% 7%

rondhangende jongeren (ervaart zelf veel overlast)

44% 46%

rondhangende jongeren (komt wel eens voor)

2% 2%

op straat lastig gevallen (ervaart zelf veel overlast)

16% 16%

op straat lastig gevallen (komt wel eens voor)

4% 4%

dronken mensen op straat (ervaart zelf veel overlast)

30%

dronken mensen op straat (komt wel eens voor)

5% 5%

drugsoverlast (ervaart zelf veel overlast)

28% 27%

drugsoverlast (komt wel eens voor)

0% G32

38%

10%

Leiden 2013

20%

30%

40%

50%

Leiden 2012


Deze (gemiddelde) cijfers verhullen wel de onderling soms grote verschillen tussen de districten, zoals:  Dronken mensen op straat komt wel eens voor: varieert van 15% (Merenwijk excl. Slaaghwijk) tot 78% (Binnenstad-Zuid).  Ervaart zelf veel overlast van groepen jongeren: varieert van 1% (Roodenburgerdistrict) tot 11, 12 en 13% (Stevenshofdistrict, Bos- en Gasthuisdistrict en Slaaghwijk).  Ervaart zelf veel overlast van horecagelegenheden: hoogste in Binnenstad-Noord: 8%  Ervaart veel overlast van te hard rijden: hoogste in Stevenshof en Bos- en Gasthuisdistrict (30 % en 25%)  Drugsoverlast komt vooral in Binnenstad-Noord wel eens voor (48%). Het is een speerpunt in het Leidse veiligheidsbeleid om de overlast gerelateerd aan zwervers en daklozen terug te dringen. Omdat dit voor een belangrijk deel in Leiden-Midden speelt worden hiervan ook de cijfers per stadsdeel weergegeven. Helaas is overlast van zwervers en daklozen geen item meer in de Veiligheidsmonitor, zodat we alleen nog de hier soms aan gerelateerde overlast van drugsgebruik/-handel uitsplitsen naar stadsdeel. 6

Onderstaande grafiek laat zien dat men in stadsdeel Midden vaker dan in 2012 en ook vaker dan in de andere stadsdelen zegt dat drugsoverlast wel eens voorkomt. Men ondervindt er in stadsdeel Midden niet zelf niet (significant) meer overlast van dan in de andere stadsdelen. Overlast drugsgebruik en -handel per stadsdeel, 2012 en 2013

4%

WEST: drugsoverlast (ervaart zelf veel overlast)

22%

WEST: drugsoverlast (komt wel eens voor)

4%

ZUID: drugsoverlast (ervaart zelf veel overlast)

19%

ZUID: drugsoverlast (komt wel eens voor)

5%

NOORD: drugsoverlast (ervaart zelf veel overlast)

26%

NOORD: drugsoverlast (komt wel eens voor)

7%

MIDDEN: drugsoverlast (ervaart zelf veel overlast)

42%

MIDDEN: drugsoverlast (komt wel eens voor) 0%

5% 2013

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

2012


7

Sociale cohesie, sociale overlast en rapportcijfer leefbaarheid Tot slot van deze paragraaf combineren we een aantal resultaten uit e Veiligheidsmonitor. We zetten de gegevens uit deze paragraaf, nl. sociale cohesie en sociale overlast, met het rapportcijfer ‘prettig wonen in de buurt’ in één grafiek om een beeld te geven van de perceptie van de woon- en leefomgeving per district. Het ‘prettig wonen’ is weergegeven in een rapportcijfer (groene staven), de andere twee grootheden als een schaalscore, waarbij voor allen geldt: hoe hoger, hoe beter. De districten zijn zo gesorteerd dat het district met de grootste sociale cohesie (blauwe staaf) rechts staat. Schaalscore sociale cohesie, schaalscore sociale overlast* en rapportcijfer ‘prettig wonen in de buurt’ 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

6,5 5,0

5,3

5,4

7,9

7,4

7,2

7,0

6,5 5,5

Sociale cohesie

5,5

5,5

5,7

Sociale overlast

5,9

7,7

7,6

7,3

6,9

6,0

6,0

7,8

7,6 6,2

6,2

rapportcijfer prettig wonen

* de indicator sociale overlast is omgerekend, zodat een hoge score positief is Bron: Veiligheidsmonitor Leiden 2013

We zien bijvoorbeeld dat vooral het Roodenburgerdistrict en in iets mindere mate de Merenwijk (exclusief Slaaghwijk) op alle drie grootheden hoog scoort. In Binnenstad-Zuid daarentegen is eveneens een hoog rapportcijfer voor het prettig wonen, ‘ondanks’ relatief veel sociale overlast en weinig sociale cohesie. De Slaaghwijk staat er op basis van deze gegevens het minst goed voor: veel sociale overlast, weinig cohesie en een wat lager rapportcijfer voor het wonen in de buurt, maar nog altijd een 6,5.

8

1.2. Fysieke kwaliteit Bij de fysieke kwaliteit draait het om de vraag hoe de openbare ruimte (met de fysieke voorzieningen) erbij staat. Is er verkeersoverlast en heeft men last van vernielingen? Fysieke voorzieningen De aanwezigheid van fysieke voorzieningen en het onderhoud ervan kan van invloed zijn op de leefbaarheid en het veiligheidsgevoel in de buurt. Inwoners konden aan de hand van de volgende stellingen het voorzieningenniveau in hun buurt beoordelen:  in de buurt zijn de wegen, fietspaden en pleintjes goed onderhouden  in de buurt zijn de perken, plantsoenen en parken goed onderhouden  in de buurt is het buiten goed verlicht  in de buurt zijn goede speelplekken voor kinderen  in de buurt zijn goede voorzieningen voor jongeren.

Schaalscore Fysieke voorzieningen en % (helemaal) mee eens op de stellingen

Schaalscore fysieke voorzieningen

2010

2011

2012 6,3

2013 Leiden 6,3

2013 G32 6,2

5,9

6,1

Stellingen: 

wegen, paden, pleintjes zijn goed onderhouden*

64%

67%

67%

68%

67%



groen is goed onderhouden*

64%

69%

73%

71%

68%



buurt is buiten goed verlicht*

77%

77%

80%

82%

78%



er zijn goede speelplekken*

53%

54%

59%

57%

61%



er zijn goede voorzieningen voor jongeren*

19%

18%

27%

26%

25%

* % (helemaal) mee eens Bron: Veiligheidsmonitor Leiden

Zowel door de tijd heen als in de vergelijking met de G32 zijn er weinig opvallende verschillen. Men is het minst tevreden over de voorzieningen voor jongeren (26%) en de speelplekken voor kinderen (57%). De onderlinge vergelijking tussen de districten levert soms grote verschillen op. Zo scoort het Roodenburgerdistrict beter dan gemiddeld op alle onderdelen behalve voorzieningen voor jongeren. Leiden-Noord en Stevenshof scoren op de onderdelen die het onderhoud betreffen en de schaalscore als geheel slechter dan gemiddeld. Opvallend is dat men het onderhoud van zowel het groen als ook de ‘stenen’ (wegen, paden) heel verschillend waardeert per district. Over groenonderhoud bijvoorbeeld is in de Stevenshof slechts 54% (zeer) tevreden, tegen 84% in Binnenstad-Zuid. De tevredenheid over speelplekken voor kinderen varieert van 31% in Binnenstad-Zuid tot 70% in de Merenwijk.

9

Verkeersoverlast Ook verkeersoverlast kan een probleem voor de buurt vormen en wordt gemeten in de Veiligheidsmonitor met een schaalscore. Deze is samengesteld uit de volgende onderdelen en hiervoor geldt: hoe lager, des te beter:  te hard rijden  parkeeroverlast  agressief verkeersgedrag. De schaalscore voor Leiden is gestegen van 3,0 in 2012 tot 3,4 in 2013. Dit is nog altijd lager dan de G32: 3,6. Overigens gebruikt men landelijk deze schaalscore niet meer: daar kijkt men of er van een of meer vormen van verkeersoverlast veel overlast is. Dit is in Leiden 30% van de respondenten tegen 35% in de G32. De verkeersoverlast varieert sterk per district: in de Stevenshof heeft men het vaakst overlast (47% heeft veel overlast), in het Stationsdistrict het minst (11%). Hieronder de percentages mensen die veel overlast ervaren van de verschillende soorten verkeersoverlast. Vormen van verkeersoverlast, Leiden en G32

20% % parkeerproblemen (ervaart veel overlast)

19% 20%

7% % agressief verkeersgedrag (ervaart veel overlast) 3%

8%

23% % te hard rijden (ervaart veel overlast) 14%

0% G32 2013

5% Leiden 2013

10%

15%

17%

20%

25%

Leiden 2012


Vernieling en verloedering In 2013 telde de politie 999 incidenten op het gebied van vernieling (972) en overige fysieke overlast (27). Dit aantal daalt al jaren, in 2010 waren het er nog 1.568. Denk hierbij aan vernielingen van auto’s, openbaar vervoer, gebouwen en andere objecten. Ook de Veiligheidsmonitor geeft informatie over vernielingen, maar dan gaat het vooral om eigendommen, meer dan om de openbare ruimte. 9% van de Leidenaren is hier het afgelopen jaar slachtoffer van geweest; 6% had vernielingen aan een voertuig. De combinatie van deze twee bronnen maakt duidelijk dat de politie maar een deel van de vernielingen in de registraties heeft. De schaalscore ‘fysieke verloedering’ (Veiligheidsmonitor) heeft wel helemaal met de openbare ruimte te maken. Het gaat hier om de vraag of in de buurt hondenpoep, bekladding, rommel op straat en vernieling van straatmeubilair vaak voorkomen. Ook deze vraagstelling is veranderd is 2012, waardoor vergelijking met eerdere jaren niet mogelijk is. Vergeleken met de G32 ervaart Leiden minder overlast van hondenpoep en meer van rommel op straat.

10

Binnen Leiden zijn er verschillen: hondenpoep komt bijvoorbeeld relatief vaak voor in de Stevenshof, bekladding van muren enz. relatief veel in Slaaghwijk en rommel op straat in de Binnenstad.

Schaalscore fysieke verloedering, Leiden en G32 5

4,1

4,0

4

3,7

3,7 3,2

3,2

3,1

2012

2013

G32 2013

3 2 1 0 2008

2009

2010

2011


Fysieke verloedering, verschillende aspecten, Leiden

4% 4%

% vernielingen (ervaart zelf veel overlast)

35% 36%

% vernielingen straatmeubilair (komt voor) 9%

% rommel op straat (ervaart zelf veel overlast)

14% 62%

% rommel op straat (komt voor)

71% 22% 19%

% hondenpoep (ervaart veel overlast)

71% 68%

% hondenpoep (komt voor) 3% 2%

% bekladding (ervaart veel overlast)

33% 32%

% bekladding (komt voor)

0% G32

20%

Leiden 2013

40%

60%

80%

Leiden 2012


11

1.3. Objectieve veiligheid / veel voorkomende criminaliteit We bespreken hier de ‘veel voorkomende’ criminaliteit die mensen als inwoner treft. Hiervoor zijn twee bronnen: onderzoeksresultaten uit de Veiligheidsmonitor en registratiecijfers van de politie. Slachtofferschap op basis van de Veiligheidsmonitor: de ervaring van de Leidenaar De Veiligheidsmonitor wijst uit dat een op vier Leidenaren het afgelopen jaar slachtoffer is geweest van enig delict, evenals in de G32. Het meest voorkomende delict is fietsendiefstal (8% van de Leidenaren), gevolgd door hacken (7%) en voertuigvernieling (6%). De meest ernstige delicten zitten in de categorie ‘geweldsdelicten’. 2% van de Leidenaren is hier het afgelopen jaar slachtoffer van geweest. Het is niet bekend of de sterke daling van 2011 op 2012 het gevolg is van de wijziging in het onderzoek. In de G32 was het slachtofferschap in 2011 30%. Ook daar is het dus gedaald, maar iets minder dan in Leiden. % inwoners dat afgelopen jaar slachtoffer is geweest van een delict Waarvan slachtoffer? Slachtofferschap, totaal (1 of meer delicten)

Leiden

Leiden

G32

2010

2011

2012

2013

2013

35% 7%

(5%)

27%

23%

23%

2% (1%)

2% (1%)

3% (2%)

7%

(4%)

17%

(8%)

19% ( 10%)

19% (7%)

17% (8%)

16% (5%)

15%

(9%)

16% (10%)

11% (8%)

9% (6%)

8% 95%)

-

12%

13%

13%

(tussen haakjes: waarvan bedreiging) (tussen haakjes: waarvan fietsendiefstal)

Leiden

32%

- Geweldsdelicten, totaal - Vermogensdelicten, totaal

Leiden

- Vandalismedelicten, totaal (tussen haakjes: waarvan beschadiging voertuig) - Cybercrime via internet

-

Bron: Veiligheidsmonitor

De vaak voorkomende fietsendiefstal in Leiden wordt vaak toegeschreven aan het feit dat Leiden een studentenstad is. Leiden bungelt inderdaad onderaan de lijst van (190) deelnemende gemeenten, samen met de andere studentensteden Amsterdam, Utrecht, Groningen, Maastricht en Delft. Slachtofferschap op basis van de politiecijfers De Informatierapportage van de politie-eenheid Den Haag heeft een categorie ‘objectieve veiligheid / veel voorkomende criminaliteit’. Dit omvat vermogens- en geweldsdelicten. Het totale aantal incidenten van criminaliteit in deze categorie is van 2012 op 2013 nagenoeg gelijk gebleven, na een daling in 2012. Wel zijn er verschillen in de onderliggende soorten criminaliteit. De ‘overige diefstal/inbraak’ (niet in een huis of garage/schuur) is bijvoorbeeld flink afgenomen (ook de diefstal/inbraak in woning is afgenomen, maar niet zo sterk). Fietsendiefstal en ruzie/vechtpartij zijn toegenomen in 2013.

12

Aantal incidenten ‘veel voorkomende criminaliteit’, bekend bij politie Leiden Incidenten Veel voorkomende criminaliteit

2010

2011

8.478

2012

2013

7.978

8.459

7.839

Waarvan: - diefstal/ inbraak woning

592

722

578

517

- diefstal/ inbraak garage, schuur

118

138

144

126

1.788

1.881

1.717

1.445 1.694

- overige diefstal/inbraak/vermogensdelicten - (brom-)fietsen diefstal

1.693

1.635

1.575

- diefstal (van/af) motorvoertuig

1.105

1.212

880

778

876

749

661

592

- mishandeling

449

417

405

456

1.182

1.019

1.287

1.541

- zeden

171

213

192

205

- overige criminaliteit

504

473

539

485

- bedreiging - ruzie, vechtpartij


In het Leidse IVP (Integraal Veiligheidsplan) is woninginbraak een speerpunt. Het aantal incidenten ‘diefstal/inbraak woning’ is gestegen van 2010 op 2011, maar in 2012 en 2013 weer fors gedaald. Ook als we het relateren aan het aantal woningen zien we hetzelfde beeld. In 2013 waren er 517 incidenten van diefstal/inbraak in een woning. Aantal incidenten diefstal / woning Leiden Incidenten diefstal/ inbraak woning

2010

2011

592

2012

2013

578

722

517

Waarvan: - inbraak woning (incl. poging tot)

573

455

408

95

146

121

105

2

3

2

4

495

- diefstal in/uit woning (zonder braak) - diefstal in/uit woning gevolgd door geweld Woninginbraakrisicocijfer (aangiften diefstal/inbraak per 1.000 woningen)

9,1

12,0

10,5

9,2


In Leiden komt relatief veel fietsendiefstal voor, zagen we in de Veiligheidsmonitor. Het aantal geregistreerde incidenten hiervan is in 2012 gedaald ten opzichte van 2011, maar zit in 2013 weer op het oude, hogere, niveau. Aantal incidenten (brom-)fietsendiefstal Leiden Incidenten (Brom-)fietsendiefstal

2010

2011

1.693

2012

2013

1.575

1.635

1.694

Waarvan: - diefstal van fiets - diefstal van bromfiets/snorfiets - diefstal van (brom-)fiets gevolgd door geweld Bron: Politie-eenheid Den Haag

1.405

1.358

1.336

1.478

282

274

238

207

6

3

1

0

13

Een specifieke categorie geweldsincidenten is de High Impact Crime: incidenten van overval, straatroof en (een specifiek aantal soorten) geweld. Dit aantal daalt al een aantal jaren. Het aantal overvallen neemt af, evenals het geweld. Alleen de straatroof is in 2013 weer gestegen, maar is nog steeds lager dan in 2011. Aantal incidenten High Impact Crime Leiden Incidenten

2010

High Impact Crime

2011

1.292

2012

2013

1.017

1.133

995

Waarvan: - overval (in woning of bedrijf)

37

23

17

9

- straatroof

85

53

37

48

1.170

1.057

963

938

- geweld Bron: Politie-eenheid Den Haag

De politie maakt voor de gemeente Leiden een speciale selectie om het aantal incidenten en aangiften ‘huiselijk geweld’ te kunnen bepalen. Het aangiftepercentage stijgt de laatste jaren langzaam tot 26%. Het aantal incidenten schommelt nogal. Het probleem bij dit onderwerp is dat het doel uiteraard is het aantal incidenten zo klein mogelijk te laten zijn, maar dat wel zoveel mogelijk incidenten die gepleegd zijn bekend zijn bij de politie.

Incidenten en aangiften huiselijk geweld in Leiden

900

30%

600

20%

300

10%

0

2010

2011

2012

2013

aangiften

177

156

159

193

incidenten

790

652

701

754

aangifte %

22%

24%

23%

26%


14

0%

1.4. Subjectieve veiligheid Onder subjectieve veiligheid wordt hier verstaan of men zich wel eens onveilig voelt, en dan met name in de eigen buurt. Ook gaat het om gedrag om bepaalde mogelijk onveilige situaties te vermijden. En wat zijn specifieke plekken of situaties waarin men zich wel eens onveilig voelt? In het algemeen blijkt dat op alle aspecten van subjectieve veiligheid de G32 als groep minder goed scoort dan het gemiddelde in Nederland. Dit geldt in sterke mate voor het zich wel eens onveilig voelen op bepaalde plekken. Onveiligheidsgevoelens In de Veiligheidsmonitor (VM) wordt gevraagd of men zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt. De uitkomst voor Leiden is dat 23% zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt. Het rapportcijfer voor de veiligheid in de eigen buurt schommelt in Leiden al jaren rond de 7,0. In de G32 is dit vergelijkbaar met een 6,9. 44% van de Leidenaren voelt zich wel eens onveilig in het algemeen. De stijging van 2011 op 2012 is, grotendeels te wijten aan de ‘doorontwikkeling’. Over heel Nederland is dit gemiddeld 37%, voor de G32 is dit 41%. Dit laatste verschilt niet significant van Leiden. Gevoelens van (on)veiligheid Leiden

Rapportcijfer veiligheid eigen buurt Voelt zich weleens onveilig in eigen buurt Voelt zich vaak onveilig in eigen buurt Voelt zich wel eens onveilig (algemeen) Voelt zich vaak onveilig (algemeen)

G32

2010

2011

2012

2013

2013

7,0

6,9

7,1

7,0

6,9

20%

20%

18%

23%

23%

2%

2%

2%

2%

3%

27%

33%

43%

44%

41%

2%

2%

1%

2%

3%


Hieronder staan de 50 steden met meer dan 70.000 inwoners. Ze zijn gesorteerd op het percentage dat zich nooit onveilig voelt (oftewel: altijd veilig) in de eigen buurt. Leiden bevindt zich in de middenmoot. Dit houdt in dat het aantal mensen dat zich nooit onveilig voelt in de eigen buurt gemiddeld is. De hoogste waarde is in Zuid West Friesland (88% voelt zich nooit onveilig in de buurt), de laagste waarde in Gouda (63%).

15

Voelt u zich wel eens onveilig in uw eigen buurt? Gemiddelde Súdwest Fryslân Oss Westland Alphen aan den Rijn Amstelveen Haarlem Purmerend 's-Hertogenbosch Hengelo Emmen Amersfoort Dordrecht Deventer Haarlemmermeer Almelo Zwolle Leidschendam-Voorburg Leeuwarden Zaanstad Lelystad Alkmaar Apeldoorn Delft Helmond Nijmegen Ede Enschede Leiden Sittard-Geleen Utrecht Zoetermeer Hilversum Spijkenisse Venlo Hoorn Groningen Breda Arnhem Eindhoven Roosendaal Maastricht Amsterdam Vlaardingen Tilburg Schiedam Almere Den Haag Rotterdam Heerlen Gouda

Vaak Soms Zelden Nooit

0% Bron: Veiligheidsmonitor 2013

16

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Vermijdingsgedrag Om onveiligheidsgevoelens te voorkomen of verminderen kan men bepaalde situaties of plekken vermijden. De meest voorkomende manier om onveiligheid te vermijden is ’s avonds de deur niet open doen (9% van de Leidenaren doet dit vaak). Dit gebeurt vaker door ouderen (19% vaak), lager opgeleiden (16%), niet westers allochtonen (16%) en vrouwen (13%). Vermijdingsgedrag en onveiligheidsgevoel dat men vaak vertoont 4%

bang slachtoffer te worden (% vaak)

4%

2%

G32

3%

voelt zich 's avonds onveilig alleen thuis (% vaaak) 2%

Leiden 2013

3% 5%

voelt zich 's avonds onveilig op straat - (% vaak)

Leiden 2012

4% 4% 3%

Omlopen /omrijden om onveilige plekken te vermijden (% vaak)

3% 3% 10%

s avonds niet open doen (% vaak) 8%

0%

5%

9%

10%

15%


Onveilige plekken Als de Leidenaren wordt gevraagd om van een aantal specifieke plekken aan te geven of men zich er wel eens onveilig voelt, wordt vooral genoemd: daar waar jongeren rondhangen (53% vaak of soms). Ouderen vinden dit overigens minder vaak dan jongeren. De verschillen met de G32 zijn klein. % dat zich (vaak of soms) onveilig voelt op bepaalde plekken


Subjectieve veiligheid en achtergrondkenmerken Het blijkt dat de gevoelens van (on)veiligheid nogal verschillen naar achtergrondkenmerken. Onder andere de volgende verschillen komen naar voren: mannen/vrouwen  vrouwen vertonen meer vermijdingsgedrag dan mannen  vrouwen voelen zich vaker onveilig, zowel in het algemeen als in de buurt  vrouwen voelen zich vaker onveilig op bepaalde plekken; dit geldt voor alle genoemde plekken (ook thuis), behalve rondom uitgaansgelegenheden leeftijd  jongeren (15 t/m 34 jaar) voelen zich vaker in het algemeen onveilig  ouderen (met name 65+) vertonen meer vermijdingsgedrag (nl. de deur niet open doen)  jongeren voelen zich vaker onveilig op bepaalde plekken, met name rondom 17

uitgaansgelegenheden en in het openbaar vervoer, maar ook bij …… waar groepen jongeren rondhangen. herkomst  niet-westerse allochtonen vertonen meer vermijdingsgedrag dan de overige Leidenaren, met name: ’s avonds niet open doen; opleidingsniveau  mensen met een hogere opleiding voelen zich vaker in het algemeen wel eens onveilig  mensen met een lager opleidingsniveau vertonen meer vermijdingsgedrag (met name de deur niet open doen)  mensen met een lager opleidingsniveau voelen zich minder vaak onveilig bij uitgaansgelegenheden en waar groepen jongeren rondhangen.

18

2.

Bedrijvigheid en veiligheid Dit hoofdstuk gaat over veiligheid in winkelgebieden (2.1), veiligheid in en om bedrijven (2.2), veiligheid rondom het uitgaan en de horeca (2.3) en bij evenementen (2.4). Voor de volgende speerpunten uit het Integraal Veiligheidsplan en de Programmabegroting worden in dit hoofdstuk cijfers geleverd:  overlast rondom horecagelegenheden  evenementen

2.1 Veilig winkelgebied In 2013 zijn in Leiden 664 incidenten geweest die te maken hebben met diefstal of inbraak in winkels. Dit is meer dan in 2012, maar minder dan de jaren daarvoor.. Incidenten in het winkelgebied Leiden 2010

2011

2012

2013

Winkeldiefstal

626

623

509

594

Inbraak winkel

59

59

45

70

Totaal

685

682

554

664


Ook is aan inwoners van Leiden gevraagd in hoeverre men zich wel eens onveilig voelt op bepaalde plekken. Hier worden zeven plekken genoemd (in algemene zin), waaronder twee in een winkelgebied. Onveilige plekken winkelgebied

Voelt u zich op onderstaande plekken wel eens onveilig? In het centrum van de woonplaats In het winkelcentrum/winkelgebied in mijn eigen buurt

Leiden

Leiden

Leiden

Leiden

G32

2010

2011

2012

2013

2013

27%

26%

22%

23%

25%

13%

15%

14%

16%

18%


Leidenaren voelen zich niet meer of minder dan gemiddeld in de G32 veilig in de winkelgebieden.

19

2.2 Veilige bedrijven Dit thema heeft betrekking op de veiligheid in winkelgebieden en bij andere bedrijven en kantoren. Incidenten bij bedrijven Leiden 2010

2011

2012

2013

Diefstal/inbraak in bedrijven of kantoren

229

226

186

154

Overvallen (niet in woning)

25

19

12

7

Totaal

254

245

198

161


In Leiden vonden in 2013 in totaal nog maar 9 overvallen plaats. Dit was een stuk minder dan in 2010 (37). Omdat het totale aantal overvallen in het Veiligheidsplan als indicator is opgenomen vermelden we hier ook de overvallen in een woning. Aantal overvallen in woningen, op geldlopers en in bedrijven

40

37

35 30 25

19

20 15

12

2010 17

2012

4 5

9

7 2

3 0 0 0

0 overval in woning Bron: Politie-eenheid Den haag

20

2011

12

10 5

23

22

overval op geldloper/bank

overval op bedrijf

totaal

2013

2.3 Veiligheid rondom uitgaan en horeca Het verminderen van overlast in het uitgaansleven en rondom horecagelegenheden en daarmee samenhangend het handhaven van het alcoholbeleid zijn speerpunten van het veiligheidsbeleid. De overlast wordt zowel door de politie geregistreerd (incidenten overlast horeca) als ook gemeten met de Veiligheidsmonitor. De politie registreerde in 2013 in totaal 285 incidenten van overlast van horeca, duidelijk minder dan de voorgaande jaren. Incidenten overlast horeca Leiden Incidenten overlast horeca (totaal)

2010

2011

2012

2013

380

350

356

285


Op verzoek van de gemeente Leiden selecteert de politie uitgaansgeweld. Dit is geweld dat op bepaalde tijden in bepaalde straten plaatsvindt. In 2013 waren dit er nog 111. De gewenste dalende trend is hiermee al een aantal jaren gaande. De definitie is: “Alle door de politie geregistreerde geweldsincidenten die plaatsvonden op donderdag-, vrijdag,- en zaterdag avond/nacht tussen 22:00 en 8:00 uur op de volgende straten: Beestenmarkt, Nieuwe Beestenmarkt, Oude Singel, Steenstraat, Turfmarkt, Stadhuisplein, Nieuwe Rijn, Burgsteeg, Nieuwstraat, Beschuitsteeg, Hartesteeg, Diefsteeg, Pieterskerkchoorsteeg, Pieterskerkhof, Pieterskerkgracht, Korte Mare, Lammermarkt, Lange Mare, Oude Vest, Janvossensteeg, Hogewoerd, Noordeinde, Doelensteeg, Rapenburg, Breestraat, Schoolsteeg, Langebrug, Papengracht.”

Incidenten geweldsincidenten in het uitgaansgebied

209

206

203

201

193

217

185

177

2014

2015

195 136

111

2008

2009

2010

2011

2012

2013


Hoe ervaren de burgers de horecaoverlast in een studentenstad als Leiden? Horecaoverlast kan o.a. bestaan uit (geluids)overlast van de horeca zelf of van dronken mensen op straat. Dit laatste hoeft overigens niet afkomstig te zijn uit de horeca. Van belang is om hier te melden hoe de vraagstelling in de Veiligheidsmonitor is. Aan de respondenten wordt een rij buurtproblemen voorgelegd, waaronder horecaoverlast en de aanwezigheid van dronken mensen. Aan hen wordt gevraagd of het in de buurt wel eens voorkomt en vervolgens of men er zelf veel overlast van ervaart. In Leiden zegt 38% van de inwoners dat ‘dronken mensen op straat’ wel eens in de buurt voorkomt. Dit is meer dan in de G32 (30%). 4% ervaart zelf veel hinder hiervan. Dit is vergelijkbaar met de G32. 16% zegt dat overlast van horecagelegenheden wel eens voorkomt in de buurt (G32 14%) en 3% ervaart er zelf veel overlast van (G32 2%). 21

% dat zegt dat hinder van horecagelegenheden en de aanwezigheid van dronken mensen op straat in de buurt wel eens voorkomt, Leiden en G32 38% 40% 35% 30% 30% 20%

16%

16%

14%

10% 0% Leiden 2012

Leiden 2013 dronken mensen op straat

horecagelegenheden

G32 2013


Zoals de titel van de grafiek aangeeft gaat het hier niet om ernstige overlast, maar om het feit dat ‘het wel eens voorkomt’. Beide vormen van overlast variëren sterk binnen Leiden. Het meest in het oog springend is de spreiding van de aanwezigheid van dronken mensen op straat: van 19 tot 23% in de Merenwijk, de Stevenshof en het Roodenburgerdistrict tot 78% in de Binnenstad-Zuid. De overlast van horecagelegenheden varieert van 5% in het Boerhaavedistrict tot 34% in Binnenstad-Zuid. Een indicator in het Integraal Veiligheidsplan betreft horecaoverlast in Leiden-Midden. Deze is door de gewijzigde vraagstelling in de Veiligheidsmonitor niet meer goed te vergelijken met de periode voor 2012. % inwoners dat zelf veel overlast van horecagelegenheden en dronken mensen in de buurt ervaart Leiden

Ervaart zelf veel overlast van horecagelegenheden Ervaart zelf veel overlast van dronken mensen op straat

Stadsdeel Midden

2012

2013

2012

2013

2%

3%

8%

7%

6%

4%

14%

9%


Hieronder is een volledige uitsplitsing van deze twee buurtproblemen naar stadsdeel weergegeven. Weergegeven is het percentage dat zelf veel overlast er van ervaart. Stadsdeel Midden komt duidelijk naar voren als een gebied met grotere horeca-gerelateerde buurtproblemen. % inwoners dat veel overlast van horeca en dronken mensen op staat ervaart, per stadsdeel

2% 3% 2% 4%

2012

14%

0%

0%

22

9%

2% 2% 0% 1% 2%

overlast horecagelegenheden West overlast horecagelegenheden Zuid overlast horecagelegenheden Noord overlast horecagelegenheden Midden


2013

3% 4%

overlast dronken mensen op straat West overlast dronken mensen op straat Zuid overlast dronken mensen op straat Noord overlast dronken mensen op straat Midden

2%

7% 8% 4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

2.4 Veilige evenementen Leiden is een stad met veel evenementen, groot en klein. Aan de ene kant dragen ze bij aan een levendige stad en trekken hiermee bezoekers van binnen en buiten de gemeente. Aan de andere kant kunnen met name de bewoners hier ook hinder van ondervinden. En het is van groot belang de veiligheid van het publiek te waarborgen. Evenementen zijn dan ook een speerpunt in het veiligheidsbeleid. Om meer inzicht in dit onderwerp te krijgen is sinds 2011 in Leiden een extra vragenblok opgenomen in de Veiligheidsmonitor. Bijna driekwart van de Leidenaren staat positief tegenover evenementen. Circa 3% is negatief hierover. Deze overwegend positieve houding is in alle districten zichtbaar, ook daar waar men toch redelijk vaak overlast ervaart, zoals bijvoorbeeld in het Stationsdistrict. In Binnenstad-Zuid is men wel wat minder positief. Het laagste percentage met een positieve houding vinden we in de Slaaghwijk (59%) en Binnenstad-Zuid (62%). De overlast in deze beide gebieden verschilt nogal! Gemiddeld in Leiden ervaart 23% wel eens overlast. In Binnenstad-Zuid is dit het hoogst (55%), in Slaaghwijk slechts 15%. In totaal ondervindt ca.3% vaak overlast. Dit varieert tussen de districten van 0 tot 7%. % inwoners dat wel eens overlast heeft van evenementen en dat er positief tegenover staat

Leiden

72%

23%

Merenwijk (excl. Slaaghwijk)

77%

11%

Slaaghwijk

59%

15%

Stevenshof

80%

4%

Merenwijk

71%

13%

Boerhaavedistrict

67%

35%

Morsdistrict

18%

Bos- en Gasthuis-district

17%

Roodenburgerdistrict

16%

Leiden-Noord

66% 80% 75% 73%

22%

Stationsdistrict

43%

Binnenstad-Noord

42%

Binnenstad-Zuid

75% 66% 55%

0%

20%

positief over evenementen

40%

60%

62%

80%

100%

Ja, wel eens overlast


23

Met name de grotere evenementen zorgen voor de overlast (69% van de mensen die wel eens overlast hebben heeft vooral daarvan overlast). Vergeleken met 2012 is de overlast van Werfpop en de Marathon toegenomen en van 3 oktober afgenomen. De belangrijkste vorm van overlast is geluidsoverlast van het evenement zelf. De overlast van parkeerdrukte is toegenomen van 2012 op 2013. Vormen van overlast van evenementen waar men het meest last van heeft (2 antwoorden mogelijk) Leiden Geluidsoverlast van het evenement zelf

2012 52%

2013 56%

Bereikbaarheid van woningen, winkels etc.

36%

31%

Lawaai van (dronken) mensen

39%

37%

Parkeeroverlast / verkeersdrukte

12%

23%

Vernieling en vervuiling

17%

20%

Anders (wildplassen, boten, ov etc.)

31%

34%


De politie registreert overlast-incidenten rondom evenementen. 2012 valt op door relatief veel overlast-incidenten. Aantal overlast-incidenten rondom evenementen

46 34

34 28

2010 Bron: Politie-eenheid Den Haag

24

2011

2012

2013

2014

2015

3.

Jeugd en Veiligheid In dit hoofdstuk gaan we in op overlast gevende jeugd (3.1), op criminele jeugd (3.2) en op jeugd, alcohol en drugs (3.3). Voor het volgende speerpunt uit het Integraal Veiligheidsplan en de Programmabegroting worden in dit hoofdstuk cijfers geleverd:  overlast door jongeren

3.1 Overlast gevende jeugd De daling van 2010 op 2011 van 300, te zien in de door de politie geregistreerde incidenten van overlast gevende jeugd, is in 2012 niet meer te zien, toen steeg het aantal weer. In 2013 is het weer wat gedaald. Een beperkt deel betreft vandalisme en baldadigheid, het grootste deel betreft meldingen over overlast gevende jeugd. Sociale kwaliteit: aantal incidenten overlast in de woon- en leefomgeving Leiden Overlast gevende jeugd

2010 1.258

2011 958

2012 1.125

2013 1.083

187

117

106

115

1.071

841

1.019

968

Waarvan: 

vandalisme / baldadigheid



melding overlast jeugd


Jongerenoverlast is samen met overlast van buurtbewoners het meest voorkomende buurtprobleem. In Leiden geeft 46% aan dat het wel eens voorkomt dat jongeren rondhangen in de buurt. Dat hoeft nog niet te betekenen dat men er ook last van heeft. De overlast van groepen jongeren varieert sterk per district. Slaaghwijk, Bos- en Gasthuisdistrict en Stevenshof springen er negatief uit. De ontwikkelingen door de tijd zijn beperkt. Leidenaren dat zelf veel overlast ervaart van groepen rondhangende jongeren in de buurt (2013)

7%

Leiden 6%

Merenwijk (excl. Slaaghwijk)

13%

Slaaghwijk 11%

Stevenshof 8%

Merenwijk 4%

Boerhaavedistrict

9%

Morsdistrict

12%

Bos- en Gasthuis-district Roodenburgerdistrict

1% 8%

Leiden-Noord Stationsdistrict

6%

Binnenstad-Noord

6%

Binnenstad-Zuid

5%

Bron: Veiligheidsmonitor 2013

25

Ook naar achtergrondkenmerken zijn er opmerkelijke verschillen. Alleen de categorieën die afwijken van het Leids gemiddelde zijn genoemd. Zo zeggen jongeren, niet-westers allochtonen en mensen met een middelbare opleiding vaker dat er overlast is in de buurt van groepen jongeren dan 65plussers, westers allochtonen en mensen met een hogere opleiding.

3.2 Criminele jeugd Verdachten Om de jongere verdachten in een perspectief te plaatsen worden hier ook cijfers van andere leeftijdsgroepen weergegeven. In Leiden zijn er in 2012 1.425 verdachten vanaf 12 jaar. Dat is een derde minder dan vijf jaar daarvoor (ca. 2.100). Dat is niet alleen in absolute zin, maar ook per 10.000 inwoners vanaf 12 jaar een behoorlijke daling, zoals de tweede grafiek laat zien. Van die ca. 1.400 verdachten zijn ca. 150 12 t/m 17 jaar en bijna 400 zijn er 18 t/m 24 jaar. De daling, die nog steeds zichtbaar is, lijkt in alle leeftijdsgroepen iets af te zwakken. In absolute zin zijn (natuurlijk) de meeste verdachten ouder dan 24 jaar (877 in 2012). De tweede grafiek laat zien dat dat per 10.000 inwoners uit de overeenkomstige leeftijdsgroep bepaald niet zo is. In 2012 zijn er relatief net zoveel verdachten (per 10.000 inwoners) tussen de 18 en 24 jaar als tussen de 12 en 17 jaar. Absoluut aantal Leidse verdachten, naar leeftijd 1400 1200 1000 800 600 400 200 0

2007

2008

2009

2010

2011

2012

12 tm 17 jr

303

273

208

283

157

156

18 tm 24 jr

557

580

504

459

422

392

1.282

1.271

1.150

941

907

877

> 25 jr

12 tm 17 jr

18 tm 24 jr

> 25 jr

Aantal Leidse verdachten per 10.000 inwoners met overeenkomstige leeftijd 500 400 300 200 100 0

2007

2008

2009

2010

2011

2012

12 tm 17 jr

436

392

305

422

237

234

18 tm 24 jr

371

382

332

290

261

236

> 25 jr

156

148

139

115

110

105

12 tm 17 jr

Bron: KLPD (Korps Landelijke Politiediensten)

26

18 tm 24 jr

> 25 jr

Een bijzondere groep vormen de zogenaamde ‘jeugdige veelplegers’ en ‘harde kern’ jongeren. Ook hier zien we een flinke daling de afgelopen jaren, die in 2012 tot stilstand is gekomen. Jeugdige veelplegers zijn jongeren in de leeftijd van twaalf tot en met zeventien jaar, tegen wie in het gehele criminele verleden meer dan vijf keer een proces-verbaal is opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar De ‘harde kern’ jongeren zijn jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 24 jaar, die in het peiljaar twee zware delicten hebben gepleegd en bovendien in de jaren daarvoor drie antecedenten hebben én jongeren die in het peiljaar tenminste drie zware delicten hebben gepleegd. Aantal jeugdige veelplegers en harde kern jongeren (absolute aantal en per 10.000 inwoners met overeenkomstige leeftijd) 2008

2009

2010

2011

2012

- absoluut aantal

19

13

12

8

9

- op de 10.000

27

19

18

12

14

- absoluut aantal

74

60

54

47

49

- op de 10.000

34

27

24

21

21

jeugdige veelplegers (12 t/m 17 jr)*

harde kern (12 t/m 24 jr) **

Bron: KLPD

HALT HALT Hollands Midden – Haaglanden geeft preventieve voorlichting, training, advies en ondersteuning op het gebied van jeugdcriminaliteit. Ook voert Halt HMH lokaal preventieve projecten uit. Door middel van de Halt-afdoening werkt Halt HMH repressief tegen de jeugdcriminaliteit. In Leiden lag het totale aantal doorverwijzingen in 2013 op 110 (85 jongens en 25 meisjes), het schommelt al jaren rond dit aantal. De meeste jongeren die zijn doorverwezen zijn 15 jaar. De grafiek laat zien dat in 2013 meer 15-jarigen, en minder 12 en 13 jarigen zijn doorverwezen. HALT- doorverwijzingen naar leeftijd 40 34

35 30

34

27

25

25

22 19

20 13

15 10

14

15

17

19

20

18

2011

15

13

11

9

2012 2013

5

5

1 0 0

0 12 jaar

13 jaar

14 jaar

15 jaar

16 jaar

17 jaar

18 jaar en ouder

Bron: Jaaroverzicht HALT

27

Van de 110 HALT-doorverwijzingen in 2011 zijn er, twee jaar later, 100 positief afgerond. Van de 109 HALT-doorverwijzingen in 2013 zijn er 77 geslaagd en 21 zijn nog in behandeling. De overige werden niet in behandeling genomen (6) of negatief afgerond (5). De meeste jongeren (37) worden doorverwezen na een vermogensdelict. Daarna is vuurwerk de grootste boosdoener (21) en ongeoorloofd verzuim (17). HALT geeft ook veel voorlichting. Er zijn lesmethoden, gericht op groep 8 van het primair onderwijs en de eerste klas van het voortgezet onderwijs. HALT komt ook op ouderavonden, zit in allerlei netwerken en levert maatwerk.

3.3 Jeugd, alcohol en drugs In het najaar van 2013 is de Jeugdpeiling van de GGD gehouden in Leiden. Dit levert o.a. cijfers op over het gebruik van genotmiddelen. Deze meting is niet helemaal te vergelijken met die van 2008, o.a. omdat destijds ook de MBO-scholen werden onderzocht en in 2013 niet. Van de 11 tot 13 jarigen heeft 13% ooit alcohol gedronken, 6% de afgelopen maand. Ze dronken gemiddeld ruim 1,5 glas per week. Dit loopt op tot ruim 7 glazen als ze 16 tot 18 jaar zijn. Onder binge-drinken wordt verstaan: het drinken van 5 of meer glazen bij één gelegenheid. Van de hele groep deed 22% dit de afgelopen maand minimaal eenmaal. Hoewel de meting dus niet in alle opzichten vergelijkbaar is met die van 2008 trekken we toch de conclusie dat jongeren in 2013 (wederom!) minder zijn gaan drinken. Alcoholgebruik jongeren (tussen haakjes de indicatieve cijfers van 2008) 11-13 jaar

14-15 jaar

16-18 jaar

Gemiddeld 12-18 jaar

13 % (25%)

42% (57%)

78% (82%)

41% (59%)

Afgelopen maand alcohol gedronken

6% (13%)

31% (40%)

71% (73%)

32% (52%)

Afgelopen maand binge-drinken

4% (8%)

21% (28%)

49% (52%)

22% (38%)

Gemiddeld aantal glazen per week

1,6 (2,0)

3,4 (4,8)

7,3 (7,5)

5,1 (6,4)

Ooit alcohol gedronken

Bron: Jeugdpeiling GGD, 2013 en 2008

De cijfers voor roken en drugsgebruik zijn in de grafiek hieronder weergegeven. Opvallend is dat meer 16 tot 18 jarigen ooit waterpijp hebben gerookt (nl. 55%) dan een sigaret (45%). Op het moment van publicatie van deze uitgave is de vergelijking met 2008 nog niet beschikbaar. Gebruik sigaretten, waterpijp en drugs door jongeren 60 50 40 30 20 10 0

Leiden gemiddeld

ooit ooit recent ooit recent ooit recent recent sigarette waterpijp waterpijp hasj/wiet hasj/wiet harddrug harddrug gerookt n gerookt gerookt gerookt gebruikt gebruikt s gebruikt s gebruikt 26

14

33

14

10

5,5

2,3

11-13

8

3

13

7

0

0,5

0,1

0

14-15

30

17

37

16

10

4,9

1,6

0,7

16-18

45

25

55

22

25

13,1

6,3

2,7

Bron: Jeugdpeiling GGD, 2013

28

1,0

4.

Fysieke veiligheid Fysieke veiligheid omvat de terreinen verkeersveiligheid (4.1), brandveiligheid (4.2), externe veiligheid (4.3) en risicobeheersing door brandweer (4.4). ‘Rampenbestrijding en crisisbeheersing’ is binnen de fysieke veiligheid een speerpunten in het Leidse veiligheidsbeleid.

4.1

Verkeersveiligheid Verkeersveiligheid heeft betrekking op veiligheid voor de verkeersdeelnemers. Deze veiligheid wordt beïnvloed door fysieke factoren (infrastructuur) en het rijgedrag van verkeersdeelnemers. Allereerst volgt een overzicht van de verkeersongevallen in Leiden. Het aantal ongevallen lag in 2013 op hetzelfde niveau als in 2012. Verkeersongevallen Leiden Verkeersongevallen

2010 1.170

2011 1.124

2012 915

2013 928

Waarvan 

Ongevallen met dodelijke afloop

 

Ongevallen met letsel Ongevallen met materiële schade

0

2

2

1

253

168

66

96

917

954

847

831

Bron: Politie-eenheid den Haag

De overtredingen zijn wat minder makkelijk in beeld te brengen. De politie (VNG-BVH overzichten) levert de aantallen die door de politie zijn geconstateerd. Snelheidsovertredingen en door rood licht rijden, voor zo ver geregistreerd door een camera, zijn hier niet in opgenomen. Het rijden onder invloed is wel volledig in beeld, in de zin dat dit altijd door een agent wordt geconstateerd. In 2013 waren er door de politie 545 incidenten van rijden onder invloed en 42 snelheidsovertredingen geconstateerd. Verkeersovertredingen Leiden Rijden onder invloed

2010 498

2011 579

2012 480

2013 545

Onbevoegd rijden* 109 92 79 105 Snelheidsovertredingen (excl. 17 41 48 42 geregistreerd met camera’s) * rijden tijdens ontzegging rijbevoegdheid, na invordering rijbewijs, zonder rijbewijs, tijdens rijverbod en joyriding Bron: Politie-eenheid den Haag

Op basis van de Veiligheidsmonitor is een schaalscore Verkeersoverlast samengesteld. De score is wat lager (dus beter) dan in de G32 (3,4 voor Leiden, 3,6 voor G232). De schaalscore is gebaseerd op vier stellingen, waarvan twee direct met verkeersveiligheid hebben te maken: 17% heeft zelf veel overlast van te hard rijden in de buurt, 8% van agressief verkeersgedrag. Zie voor meer informatie paragraaf 1.2 Fysieke kwaliteit.

29

4.2

Brandveiligheid In de regio Hollands Midden is sinds 2011 een vragenblok aan de Veiligheidsmonitor toegevoegd over de brandweer en brandveiligheid. Hier volgen de Leidse uitslagen van 2013. 35% maakt zich (wel eens of regelmatig) zorgen over brandveiligheid, 58% zelden of nooit. Vooral thuis (76% maakt zich hier wel eens zorgen over) en tijdens het uitgaan (43%). 88% beoordeelt de eigen woning als redelijk tot zeer veilig, 8% als nogal onveilig. Er is gevraagd wat men doet om de brandveiligheid in de woning te verbeteren. Voorzichtig zijn met vuur en het controleren of alles uit is als men weggaat zijn het vaakst genoemd. 20% heeft behoefte aan informatie over brandveiligheid. Wat doet de Leidenaar om brandveiligheid in de woning te vergroten? niets brandtrap/ladder vluchtplan/vluchtroute schoorsteen/installaties laten controleren branddeken

4% 9% 15% 20% 25%

vervangen/reinigen filter afzuigkap

29%

brandblusser

29%

rookmelder voorzichtig met vuur controleren of gas, t.v. en vuur uit zijn

67% 73% 78%

Bron: Veiligheidsmonitor 2013

Cijfers over branden komen zowel via de politie als via de brandweer. De brandweer redeneert vanuit hulpverlening en de politie meestal vanuit opsporing. Zo is brandstichting vooral voor de politie van belang. Daarmee liggen de werkvelden en ook de informatieverstrekking uit elkaar. De brandweer registreerde in 2013 ruim 1.530 incidenten, waaronder dienstverlening en brandmeldingen door een Openbaar Meldsysteem (OMS). Dit is 200 minder dan in 2011. Natuurlijk werden er ook branden geregistreerd (328). Ook dit is veel minder (ca. 100 minder) dan in 2011. De politie had in hetzelfde jaar 251 incidenten met brand. Hiervan bleken 103 brandstichting te betreffen. Dit is ook minder dan in 2011.

30

Aantal incidenten branden bij brandweer en politie Leiden 2012

2013

1.610

1.532

Brandweer Aantal incidenten, geregistreerd door brandweer waarvan 

branden

-

328



meldingen Openbaar Meldsysteem (OMS)

-

667



dienstverlening

-

472



ongeval

-

40

Aantal (brandweer) incidenten per 10.000 inwoners

136

129

287

251

Politie Aantal incidenten branden, geregistreerd door de politie 

waarvan brandstichting

168

103

Bron: Politie-eenheid den Haag en Brandweer

4.3

Externe veiligheid Bij dit thema staan de risico’s in de woonomgeving centraal. Dat kunnen zowel risico’s dichtbij huis als ook wat verder weg zijn. Er is gevraagd van weke risico’s men denkt dat de kans groot is dat ze zich voor zullen doen. Het meest genoemd worden de uitval van de nutsvoorzieningen (door 39% genoemd) en van telecommunicatie en ICT (31%). 68% maakt zich echter zelden of nooit zorgen hierover, 29% soms en 3% regelmatig. De mensen die zich wel eens zorgen maken doen dat vooral (64% van hen) omdat ze zelf geen invloed hebben op de risico’s in de buurt, 27% is er onvoldoende mee bekend en 24% zegt dat ze niet (precies) weten wat ze moeten doen als er iets gebeurt. Van welke risico’s is de kans groot dat ze zich voordoen? 2013 Uitval van nutsvoorzieningen

39%

Uitval van telecommunicatie, ICT

31%

Extreem weer en overstromingen

24%

Druk bezochte evenementen

23%

Grote brand

21%

Bedreiging van de volksgezondheid (grieppandemie enz.)

18%

Grootschalige verkeersincidenten

16%

Transport en opslag van gevaarlijke stoffen

12%

Vuurwerkopslag

6%

Bron: Veiligheidsmonitor Leiden 2013

31

Mensen wordt geadviseerd een noodpakket in huis te hebben. Hierin zitten artikelen waarmee een periode van drie dagen kan worden overbrugd zonder hulp van buitenaf. 

31% heeft het pakket of onderdelen ervan in huis, vaak zonder te weten dat het onderdeel van het noodpakket is



16% kent het wel, maar heeft niets in huis.



52% kent het niet en heeft geen onderdelen ervan in huis.

Bijna 6 op de 10 Leidenaren wil geïnformeerd worden over risico’s in de woonomgeving en hoe men zich kan voorbereiden op een ramp. Bijna iedereen van hen (94%) wil deze informatie van de gemeente ontvangen (26% noemt een andere overheidslaag en 22% het bedrijf waar het risico zich bevindt) , en dan vooral per brief (67%) of e-mail (39%) van de gemeente.

4.4

Risicobeheersing door brandweer De brandweer verantwoordt zich naar de gemeenten toe o.a. met hun activiteiten op het gebied van risicobeheersing. Risicobeheersing 2012

2013

Toezicht houden

789

649

Adviesaanvragen evenementenvergunningen

160

112

Adviesaanvragen WABO

385

323

Adviesaanvragen overig

303

577

Brandveiligheidseducatie

2

-

Bezwaarschriften op brandweeradviezen

-

-

Bron: Brandweer Hollands Midden

32

5.

Integriteit en veiligheid De bestuurlijke aanpak van georganiseerde misdaad is een speerpunt van het Leids veiligheidsbeleid. Hieronder wordt o.a. de hennepteelt, vastgoedfraude, mensenhandel, wapenbezit en computercriminaliteit verstaan. Voor veel activiteiten van de georganiseerde misdaad zijn lokale voorzieningen en netwerken nodig. Zo komen de boven- en onderwereld met elkaar in contact. Hier kan een ‘bestuurlijke aanpak’ aanvullend werken op een strafrechtelijk onderzoek: de gemeente kan maatregelen nemen om de georganiseerde misdaad te belemmeren in haar activiteiten. Leiden focust zich deze jaren op hennepteelt en vastgoedfraude. De politie registreerde op het terrein van de georganiseerde misdaad de volgende incidenten. Aantal incidenten georganiseerde criminaliteit

Drugshandel

2010

2011

2012

2013

141

138

139

173

Waarvan: 

Bezit, handel en vervaardigen softdrugs  Bezit, handel en vervaardigen harddrugs Overige incidenten georganiseerde criminaliteit

49

61

89

75

89

78

84

414

Waarvan oplichting Totaal georganiseerde criminaliteit

66

432 217

555

367 237

570

366 238

506

200 539

Bron: Politie-eenheid den Haag

Colofon Gemeente Leiden Beleidsonderzoek en Analyse (BOA) Serie Statistiek 2014 / 06 mei 2014 071 – 516 5068 [email protected] www.leiden.nl/statistiek

33

2.1 Veilig winkelgebied Veilige bedrijven Veiligheid rondom uitgaan en horeca Veilige evenementen 23

Recommend Documents