RondOM Rotterdam Het arrondissement Rotterdam heeft alles: steden, dorpen, landelijk gebied en een van de grootste haven- en industriecomplexen ter wereld. Het gebied is zeer divers, en dat geldt ook voor de mensen die er wonen en werken. Die diversiteit van de omgeving en mensen zien wij terug in het werk van het parket Rotterdam: Van de overlast van de drugsscene in stadswijken, tot de zware criminaliteit die drugssmokkel via de haven met zich meebrengt. De enorme geldbedragen die daarmee zijn gemoeid, leiden voortdurend tot conflicten, geweld, corruptie, witwassen en andere financiële malversaties. De ernstige gevolgen daarvan voor onze samenleving en voor mensen die niets met criminaliteit te maken willen hebben, zien we ook.
Film RondOM Rotterdam 2014/2015
Als openbaar ministerie proberen we voor elke zaak met de juiste aanpak te komen. Of het nou gaat om veel voorkomende criminaliteit, een onderzoek naar een ernstig misdrijf, of de ondermijnende activiteiten van de grote beroepscriminelen. Wij werken hierbij intensief samen met allerlei partners. De politie en andere opsporingsdiensten zijn natuurlijke partners over de hele linie van ons werk en datzelfde geldt voor de burgemeesters en de gemeenten. Maar het OM is niet eenkennig en staat open voor samenwerking met allerlei partners als wij en zij kunnen bijdragen aan het gewenste effect van de aanpak. Het Openbaar Ministerie Rotterdam levert maatwerk, heeft een brede blik en staat midden in de samenleving. Marc van Nimwegen Hoofdofficier van justitie
HOME
2
Slachtoffer centraal In de bestrijding van criminaliteit staat het Openbaar Ministerie uiteraard ook voor de belangen van het slachtoffer. ‘Slachtoffer centraal’ blijft een belangrijk thema, voor alle medewerkers binnen alle afdelingen van het Openbaar Ministerie in Rotterdam. In 2014 is de pilot mediation, begonnen in 2013, voortgezet. De verwachting is dat mediation permanent een mogelijkheid zal blijven bij de afdoening van strafzaken, vooral wanneer er een relatie tussen dader en slachtoffer is. Zo werd mediation tijdens de pilot ingezet bij een vernieling als gevolg van een burenruzie, of een mishandeling na een conflict op de werkvloer. Een geslaagde inzet van mediation heeft soms tot gevolg dat de strafzaak wordt geseponeerd, maar kan ook naast de vervolging van een zaak worden ingezet. De doelstelling om in de pilotfase in ieder geval veertig zaken te behandelen, is behaald.
MH17
Kop van Zuid | Nadat het land in de zomer van 2014 werd opgeschrikt door de vliegramp met de MH17, werd een groot onderzoek opgestart. Vanuit Nederland werkt een team van uiteenlopende specialisten aan het onderzoek, van forensisch experts en luchtvaartdeskundigen tot militaire en social media experts. Ook zes medewerkers van het Rotterdamse OM op het gebied van slachtofferzorg en forensisch onderzoek werden hiervoor ingezet. Zij kregen in januari 2015 een speciale herdenkingspenning uitgereikt voor hun bijdrage.
Voor slachtoffers is het van belang dat eventuele schade als gevolg van een misdrijf zo snel mogelijk wordt vergoed. De schade die het slachtoffer heeft geleden kan op meerdere manieren worden verhaald bij de verdachte. Ook in de vorm van beslag. De wet geeft sinds 2014 de mogelijkheid om ten behoeve van de slachtoffers beslag te leggen op het vermogen van de verdachte, om het bedrag van de schade die slachtoffers hebben geleden veilig te stellen. In 2015 zal het OM zich daarom nog meer richten op het leggen van beslag ten behoeve van slachtoffers. In 2014 heeft het OM Rotterdam meer schaderegelingen voor slachtoffers in werking gezet dan vorig jaar (van 234 naar 244), en het slagingspercentage steeg van 83,4% naar 88,52%. Het gaat daarbij om strafzaken waarin een schadevergoeding werd opgelegd, al dan niet met een afspraak tot termijnbetaling, en voorwaardelijk sepotzaken met een bijzondere voorwaarde tot schadevergoeding. Het geïnde schadebedrag steeg van 65.000 euro in 2013 naar ruim 200.000 in 2014. HOME
3
VEEL VOORKOMENDE CRIMINALITEIT Criminaliteit die mensen in hun eigen omgeving ervaren is van grote invloed op het veiligheidsgevoel. Binnen dit team wordt gewerkt aan zaken die te maken hebben met deze ‘wijkgerelateerde criminaliteit’. Via de ZSM werkwijze en in het Veiligheidshuis werken we intensief samen met onze ketenpartners (politie, reclassering, slachtofferhulp, kinderbescherming en gemeenten) om deze zaken zichtbaar, merkbaar, betekenisvol en herkenbaar af te doen. Zodat er snel duidelijkheid is voor dader, slachtoffer en samenleving. De afdoening is niet alleen gericht op afstraffen, maar ook op rechtsherstel, zoals een schadevergoeding voor het slachtoffer, en voorkomen van recidive. Het afgelopen jaar is in ruim 20.000 zaken een beslissing genomen, waarvan een gedeelte alsnog door een onderzoeksteam is opgepakt. Karakteristiek voor deze werkomgeving is dat er veel zaken snel worden afgedaan, 14 uur per dag, 7 dagen per week. Samen met ketenpartners wordt gewerkt met een persoonsgerichte aanpak, waarbij extra aandacht uitgaat naar de doelgroepen jeugd, veelplegers, huiselijk geweld en overvallers. Juist zaken binnen deze categorieën zorgen voor onveiligheid in de wijk.
HOME
Veelplegers
Spangen | Forse straffen voor verstokte veelplegers. “Binnen ZSM en het Veiligheidshuis werken diverse partners samen op het gebied van veel voorkomende criminaliteit. Een onderwerp op dat gebied is de veelpleger. Het ‘kenmerk’ van veelplegers is hun blijvende interesse voor politie en justitie en gedurende een criminele carrière promoveren zij tot zeer actieve en stelselmatige daders. Een veelpleger heeft in zijn criminele verleden meer dan tien keer een proces-verbaal gekregen van de politie voor een misdrijf. Soms ‘kleine’ misdrijven, die door de herhaling zorgen voor grote overlast en onveiligheid.” Zo begon een van de columns die in De Havenloods verscheen. Twee ZSM officieren schrijven tweewekelijks een column voor dit huis-aanhuisblad.
4
Veilige publieke taak: ‘handen af van onze hulpverleners’ In april 2014 heeft het parket Rotterdam in samenwerking met de rechtbank Rotterdam een speciale VPT-thema(politierechter)zitting georganiseerd in het kader van de landelijke week voor de veilige publieke taak. Daar werden uitsluitend strafzaken behandeld waarbij het slachtoffer een hulpverlener of gezagsdrager betrof. Een hogere strafeis is gebruikelijk bij VPT-zaken, maar ook bij strafbare feiten gepleegd tijdens grootschalige evenementen zoals bijvoorbeeld Oud&Nieuw en Koningsdag. Verder is het OM Rotterdam een van de deelnemende organisaties aan de ambassadeurs- en werkgroepbijeenkomsten van de twee VPT intensiveringsregio’s in ons arrondissement. In die bijeenkomsten worden op initiatief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties met verschillende werkgevers van mensen met een publieke taak werkafspraken gemaakt ter verbetering van de processen rondom deze zaken. Dit jaar zal nog nadrukkelijker worden gestuurd op voortvarende afdoening en doorlooptijd van VPT-zaken.
HOME
Handen af van hulpverleners
Centrum | Tijdens de Week van de Veilige Publieke Taak werden op een themazitting verschillende zaken behandeld. Volgens de richtlijn wordt de ernst van feiten tegen mensen met een publieke taak als 200% zwaarder beoordeeld – en ook tijdens deze zitting werden forse straffen geëist. Zo werd tegen een man die een RET-controleur beledigde en bedreigde nadat die hem aansprak over geluidsoverlast van zijn koptelefoontje 60 uur werkstraf en 3 weken voorwaardelijke celstraf geëist en opgelegd. Ook de schadevergoeding van 300 euro aan de benadeelde partij, werd toegewezen. Een verdachte die afgelopen winter zonder jas een café was uitgezet en verhaal wilde halen, haalde uit naar een politieambtenaar die op de scene af kwam. De man was al eerder met de politie in aanraking geweest, en de officier van justitie vond ‘de tijd van werkstraffen nu wel voorbij’. Hij werd bestraft met 1 week celstraf (eis was 2 weken), plus de ten uitvoer legging van een voorwaardelijke straf: totaal 3 weken
5
Verkeer Samen met de Politie Eenheid Rotterdam zijn vorig jaar een aantal stappen gezet om de aanpak van ernstige verkeerszaken te verbeteren. Zo is er een rechercheafdeling voor zware verkeersongevallen ingericht. Inmiddels zijn daarvoor tien rechercheurs vrijgesteld. Bij het OM in Rotterdam is de expertise op het gebied van verkeersongevallen belegd bij twee vaste secretarissen. Daarnaast zijn er negen officieren aangesteld die alle verkeersongevallen waarbij iemand is overleden of zwaargewond is geraakt op zitting doen. De experts van politie en OM zitten regelmatig samen aan tafel. Tijdens dat overleg worden vervolgingsbeslissingen waar mogelijk direct genomen, om zo snel mogelijk duidelijkheid te geven aan nabestaanden en slachtoffers. In het contact met de nabestaanden en slachtoffers worden de verkeersexperts bijgestaan door zaakscoordinatoren en familierechercheurs. De Rotterdamse aanpak is inmiddels vertaald naar een landelijk toepasbaar model, zodat ook alle andere regio’s verbeterde zorg aan slachtoffers van ernstige verkeersongevallen kunnen verlenen.
Ongeval 1e Middellandstraat Oude Westen | In oktober 2014 werd de strafzaak afgedaan tegen de verdachte van het dodelijke ongeval op de 1e Middellandstraat. Daarbij kwamen in augustus 2013 twee jonge vrouwen om het leven, nadat de auto waarin zij zaten uit de bocht vloog en tegen een spanningsmast botste. De bestuurder verklaarde dat hij de macht over het stuur kwijtraakte door zijn suikerziekte. De officier hield hem voluit verantwoordelijk, verweet hem roekeloos te hebben gereden omdat hij veel te hard reed en onder invloed van alcohol verkeerde. De rechter veroordeelde hem tot 3 jaar celstraf en legde ook de gevraagde rijontzegging van 5 jaar op. In deze zaak loopt nog een hoger beroep.
In totaal werden in 2014 66 zaken door het OM in Rotterdam behandeld naar aanleiding van een ernstig verkeersongeval of aanrijding (artikel 5 en 6 van de Wegenverkeerswet). Van die zaken zijn er 47 naar zitting gegaan. De overige zaken werden geseponeerd, in een aantal gevallen omdat de verdachte bij het ongeval zelf (ook) om het leven kwam. In die zaken is wel onderzoek verricht naar de toedracht van het ongeval.
HOME
6
Veiligheidshuis en ZSM In 2015 wordt samen met de ketenpartners gewerkt aan de verdere professionalisering van de ZSM werkwijze. Waar nu een scheiding is aangebracht tussen de reguliere ZSM zaken en de zogenoemde ZSM+ of doelgroep-zaken, wordt steeds meer één werkwijze gehanteerd. Op dit moment worden alleen verdachten die binnen de doelgroepen jeugd, veelplegers, huiselijk geweld of overvallen vallen, geagendeerd voor een casusoverleg met ketenpartners. Dat gebeurt omdat van deze categorieën verdachten bekend is dat er vaak meer aan de hand is dan alleen het gepleegde strafbare feit (of de verdenking daarvan). De bedoeling is dat dit jaar een werkwijze wordt ingevoerd waarbij bij alle zaken die binnenkomen gekeken wordt of er sprake is van complexe problematiek, waardoor het nodig kan zijn om uitgebreider naar de persoon van de verdachte te kijken. Het kan dan bijvoorbeeld gebeuren dat een verdachte die voor het eerst een eenvoudige winkeldiefstal pleegt, maar uit een zeer problematisch gezin komt, toch op een casusoverleg wordt besproken.
HOME
Belaging dochter
Spijkenisse | In februari 2014 moest een Rotterdammer voorkomen voor belaging van zijn dochter. De man had geen contact meer met haar, maar hij probeerde haar via haar werkgevers en school te benaderen, stuurde haar brieven en e-mails en liet berichten achter op haar voicemail. De man had geen vaste woon- of verblijfplaats, maar kon na de aangifte van de dochter aan de hand van tapgegevens worden getraceerd in een hotel. Daar werd hij uiteindelijk aangehouden. Hij was al eerder veroordeeld voor het stalken van andere familieleden, en werd in februari 2014 veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 10 maanden en TBS met bevel tot verpleging, plus een schadevergoeding van 2300 euro. Het Hof heeft dat vonnis in juli bekrachtigd.
7
Jeugdcriminaliteit Voor jeugdcriminaliteit geldt voor de inzet van strafrecht nog altijd: licht waar het kan, zwaar waar het moet. En zijn snelle doorlooptijden waarbij zo mogelijk vlak na de aanhouding van minderjarige verdachten een afdoeningsbeslissing wordt genomen van groot belang. Afgelopen jaar zijn de problematische jeugdgroepen beter in beeld gekomen. Gedurende het jaar wordt steeds samen met gemeenten, politie en OM gekeken naar de jeugdgroepen in de regio. Dat aantal fluctueert steeds. Begin 2014 kwamen er in IJsselmonde twee nieuwe groepen bij, waardoor het aantal criminele groepen in ons arrondissement op vier stond. Verder heeft het OM Rotterdam te maken gehad met invoering van het adolescentenstrafrecht per 1 april 2014 waar op grond van de ontwikkelingsfase van de jongere bepaald wordt of het jeugdstrafrecht dan wel het meerderjarigenstrafrecht wordt toegepast. Uit intern onderzoek blijkt dat ons arrondissement sinds de inwerkingtreding landelijk gezien voorop loopt in de aantallen strafzaken met jongeren tussen de 18 en 23 jaar als verdachten die volgens jeugdstrafrecht zullen worden afgedaan.
Dreigtweet Spijkenisse | “Hallo mijn naam is Ibrahim en ik kom uit Afghanistan. Ik maak deel uit van al-Qaeda en op 1 juni ga ik echt iets groots doen, dag”. Met deze tweet, gericht aan luchtvaartmaatschappij American Airlines, veroorzaakte een 14-jarig meisje uit Spijkenisse in april grote commotie. Ook nadat zij daarna een aantal vervolgberichten stuurde waarin zij vroeg om haar dreigement niet serieus te nemen. Het meisje meldde zich de volgende dag met een familielid op het politiebureau, en werd in november veroordeeld tot een voorwaardelijke taakstraf van 10 uur. De officier, die 20 uur had geëist, hield bij de strafeis rekening met het feit dat het meisje inmiddels per brief haar excuses had aangeboden aan de luchtvaartmaatschappij.
Per 1 januari 2015 is de nieuwe Jeugdwet in werking getreden, voor het OM betekent dit onder meer een nieuwe werkwijze voor het routeren van toezichten Jeugdreclassering aan het administratie- en informatiecentrum Executie van het CJIB.
HOME
8
Huiselijk geweld en kindermishandeling In de strafzaken tegen verdachten van huiselijk geweld heeft het OM in 2014 in toenemende mate gebruik gemaakt van het opleggen van gedragsaanwijzingen. In totaal zijn vorig jaar in het arrondissement Rotterdam 264 gedragsaanwijzingen opgelegd, in 2013 bedroeg dit aantal 55. De gedragsaanwijzingen betreffen voornamelijk contactverboden met slachtoffers en locatieverboden voor de plaatsen waar zij wonen en werken. Ook bij het overtreden van de voorwaarden in deze gedragsaanwijzingen heeft het OM snel en adequaat ingegrepen en heeft dit tot veroordelingen geleid bij de rechtbank Rotterdam. In stalkingszaken is door het OM ingezet op intensivering van ketenaanpak via het Veiligheidshuis, wat heeft geleid tot verscherping van de opsporing van stalkingszaken bij de Politie Eenheid Rotterdam. Dit leidde tot succesvolle vervolging, waarbij de rechtbank Rotterdam landelijk gezien voorop loopt bij het dadelijk uitvoerbaar verklaren van in stalkingszaken opgelegde bijzondere voorwaarden zoals de verplichte reclasseringstoezichten en contact- en locatieverboden. Verder heeft het OM Rotterdam in 2014 ingezet op het uitbouwen van goede regionale samenwerking met de Politie Eenheid Rotterdam en de Bureaus Jeugdzorg op het terrein van kindermishandeling. Dit geldt ook voor de gemeente, die gelet op de transitie jeugdzorg per 1 januari 2015 een nog belangrijker partner wordt, met name wat betreft preventie op dit gebied.
HOME
Moord Emmastraat Vlaardingen Vlaardingen | In juni werd de strafzaak tegen de twee verdachten van de moord op de Emmastraat in Vlaardingen in februari 2013 afgedaan. De vrouwelijke verdachte zou haar vermeende minnaar hebben doodgeschoten, en daartoe zijn aangezet door haar partner. Hij zou haar in de weken voor het misdrijf stelselmatig hebben mishandeld en verkracht. De behandeling van de zaak startte al in 2013, maar werd aangehouden omdat in opdracht van de rechtbank aanvullend onderzoek was gedaan naar de geestvermogens van de vrouw. Ondanks de situatie werd zij wel toerekeningsvatbaar geacht. Naar aanleiding daarvan stelde de officier van justitie de eis tegen haar bij van 10 naar 12 jaar. Voor de mannelijke verdachte eiste zij beide keren 18 jaar gevangenisstraf. Ook naar het oordeel van de rechtbank kon en behoorde de verdachte anders te handelen dan zij gedaan heeft. De rechtbank kwam tot een uitspraak van 12 jaar voor beide verdachten. De zaak van de mannelijke verdachte loopt nog in hoger beroep.
9
Discriminatie Hoewel er het afgelopen jaar landelijk veel te doen was rondom discriminatie hebben er niet veel strafzaken op dat gebied bij het parket gespeeld. In 2014 werden in ons arrondissement 25 zaken rondom discriminatie behandeld. Daarvan zijn 19 zaken naar zitting gegaan of via een OM strafbeschikking of transactie afgedaan. Vier zaken zijn geseponeerd. In twee zaken moet nog een beslissing worden genomen. Er is vijf keer per jaar een regionaal discriminatie overleg. In dit overleg nemen de politie, de antidiscriminatieorganisatie Radar en de officier van justitie die discriminatie in portefeuille heeft, deel. In dit overleg worden de discriminatie-meldingen bekeken en indien nodig besproken en gemonitord.
Hennep Per 1 maart 2015 wordt een wetswijziging doorgevoerd, waardoor het strafbaar wordt om de handel in en productie of teelt van softdrugs voor te bereiden of te vergemakkelijken. Dit nieuwe artikel, artikel 11a van de Opiumwet, betekent onder meer dat met ingang van deze datum de activiteiten van zogenoemde growshops strafbaar worden. Belangrijk in dit artikel is dat betrokkene zich bewust is geweest van de criminele bestemming van de genoemde voorbereidingsmiddelen. In een growshop is uit het aanbod duidelijk dat dit bestemd is voor illegale hennepteelt. In 2015 wordt in samenwerking met gemeente en politie invulling gegeven aan de handhaving van deze wetswijziging.
HOME
Dodenherdenking Centrum | Op 4 mei 2014 werd een man aangehouden die ervan werd verdacht dat hij de Stille Tocht had verstoord door vanaf zijn balkon te schreeuwen naar de stoet en een Hitlergroet te maken. De man stelde zelf dat hij slechts een wuivende beweging had gemaakt. Hij moest zich in oktober op zitting verantwoorden voor belediging. De officier eiste mede gezien de context van de belediging een zwaardere straf dan gebruikelijk, een werkstraf van 40 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van een maand. De rechter legde gelet op de persoonlijke omstandigheden van de verdachte alleen het voorwaardelijk strafdeel op, als stok achter de deur voor behandeling van zijn verslavings- en persoonlijkheidsproblematiek.
10
ONDERZOEKEN Ingewikkelder zaken waarin meer en langer onderzoek moet worden gedaan, worden in de regel geleid door officieren die werkzaam zijn in een van de onderzoeksteams.
Bureau rijnmond
Delfshaven | De Politie Eenheid Rotterdam en het Rotterdamse Openbaar Ministerie zijn van oudsher actief
Dat kunnen zowel onderzoeken zijn met directe slachtoffers, zoals bijvoorbeeld onderzoeken naar overvallen of seksueel misbruik, als onderzoeken naar criminele organisaties. Vooral de laatste categorie heeft steeds meer een nationale of internationale component. Binnen de onderzoeksteams worden ook de onderzoeken gedaan waarvoor veel menskracht nodig is of die op een of andere wijze bijzonder gevoelig zijn.
daar waar het gaat om de zogenoemde opsporingsberichtgeving. Zo waren de politie regiokorpsen Rotterdam-Rijnmond en Zuid-Holland-Zuid altijd al de grootste leverancier van oproepen en reconstructies in het landelijke tv-programma Opsporing Verzocht. Binnen de regio wordt en werd veel samengewerkt met de huis-aan-huisbladen van Wegener en met de Rotterdamse editie van de Metro. Een regionaal tvprogramma werd node gemist. Mede dankzij een financiële bijdrage van de gemeente Rotterdam en enkele andere regiogemeenten kon het programma in 2014 voorbereid worden. In de eerste week van dit jaar werd het eerste programma van Bureau Rijnmond uitgezonden.
HOME
11
High Impact Crimes Het Projectteam HIC (High Impact Crime) van gemeente, politie, Openbaar Ministerie en Veiligheidshuis geeft richting aan een stevige aanpak van overvallers. Het oplossingspercentage gaat omhoog en ligt inmiddels rond de 40%. Het Openbaar Ministerie vraagt de rechtbank om jarenlange straffen, gevolgd door intensief reclasseringstoezicht. De gemeente en het Veiligheidshuis zetten zich in voor een stevige opvang en nazorg bij terugkeer in de samenleving, met als doel de kans op herhaling zo klein mogelijk te maken. Om daarvoor een gericht plan van aanpak te maken worden veroordeelde overvallers besproken in een casusoverleg. Daarbij sluiten verschillende ketenpartners aan om een zo compleet mogelijk beeld te krijgen. Het Openbaar Ministerie probeert waar mogelijk woninginbrekers vast te laten zitten tot aan de strafzitting, waar vaak stevige sancties van de rechter worden gevraagd. Ook hier is er voor de reclassering, de gemeente en het Veiligheidshuis een belangrijke taak om te voorkomen dat woninginbrekers na het uitzitten van hun straf in dezelfde fout vervallen.
Nationale opsporingslijst Schiedam | In december werden twee gewelddadige berovingen waarbij in 2012 in Schiedam twee ouderen gewond raakten, alsnog opgelost. Eén verdachte werd kort na de overvallen aangehouden en veroordeeld tot 20 maanden celstraf waarvan 6 voorwaardelijk. Maar de tweede verdachte was lange tijd onvindbaar. Het vermoeden bestond dat hij gebruik maakte van een valse identiteit. Dat bleek te kloppen. Kort nadat de 23-jarige verdachte op de Nationale Opsporingslijst was geplaatst bleek uit een match op vingerafdrukken in een Belgisch onderzoek dat de verdachte daar onder een valse naam een straf uitzat. De 23-jarige Bulgaarse man kon in december in een Belgische gevangenis worden aangehouden. De strafzaak voor de twee berovingen staat in april 2015 bij de rechtbank in Rotterdam gepland.
Het aantal woninginbrekers dat in 2014 door de politie bij het OM is aangeleverd is met 15 procent gestegen. Toch is het oplossingspercentage van woninginbraken nog niet heel hoog (10 procent). Maar het aantal inbraken neemt wel af. Het aantal aangiften van woninginbraak is ten opzichte van 2012 met 16 procent gedaald. Die daling is vermoedelijk een gevolg van de gerichte acties om mensen erop te wijzen wat ze zelf kunnen doen om inbraken te voorkomen. Zo zijn in alle gemeenten op verschillende plaatsen informatiebijeenkomsten geweest. Die zijn in de regel goed bezocht. Ook het aantal aangiftes van straatroven en overvallen in ons arrondissement is tussen 2012 en 2014 met respectievelijk 45 procent en 27 procent gedaald (de instroom van zaken daalde ook, met 21 procent en 26 procent).
HOME
12
Zeden Social media en internet spelen een steeds grotere rol in onze maatschappij. Deze ontwikkeling is ook merkbaar op het terrein van de zogenoemde zedenzaken. Potentiële slachtoffers worden benaderd via het internet, of dankzij het internet kan een dader zich voordoen als iemand anders. Ook is het onder jongeren steeds gebruikelijker in de relationele sfeer intieme plaatjes uit te wisselen. Maar zij realiseren zich onvoldoende welke gevolgen het plaatsen van foto’s op het “world wide web” kan hebben, en ook bijvoorbeeld dat het plaatsen van die beelden strafbaar kan zijn. Zedenzaken zijn en blijven ingewikkelde en vaak emotionele onderzoeken. Opgebouwde expertise kan van groot belang zijn bij de oplossing ervan. De politie eenheid gaat in 2015 mede om die reden de taken op het gebied van zedenzaken centraal organiseren. Het OM is voorstander van deze beweging en heeft al enige jaren één officier als aanspreekpunt voor alle zedenzaken, en daarnaast in zedenzaken gespecialiseerde officieren in ieder team.
HOME
INTERNETSPELLETJE
Hellevoetsluis | In september arresteerde de politie een 28-jarige man uit Hellevoetsluis voor het maken en bezitten van kinderpornografisch materiaal. De man benaderde zijn slachtoffers, meisjes tussen de 10 en 13 jaar oud, via internetspelletjes. Hij deed zich voor als leeftijdgenootje en kreeg de kinderen uiteindelijk zo ver dat ze zich voor de webcam uitkleedden. De politie identificeerde uit de computer van de man zeker 17 slachtoffertjes, zowel uit Nederland als uit België.
13
Bewaken/beveiligen Algemeen uitgangspunt is dat iedereen in eerste instantie zelf verantwoordelijk is voor de eigen veiligheid van zowel persoon als goed. Mensen mogen daarbij rekenen op hulp van de organisaties en netwerken waartoe zij behoren. Bedrijven, organisaties en instellingen moeten zelf maatregelen treffen om te voorkomen dat als gevolg van hun werkzaamheden de veiligheid van werknemers en anderen in gevaar komt. Maar als de aantasting van de veiligheid zulke gewelddadige vormen dreigt aan te nemen dat dat vrijwel onmogelijk wordt, mag men van de overheid hulp verwachten. Als er sprake is van een dergelijke bedreiging tegen personen of hun organisaties, moet er wel melding of een aangifte gedaan worden bij de plaatselijke politie. Het plaatselijke bevoegd gezag moet dan beoordelen of en welke maatregelen moeten worden getroffen, en of er een opsporingsonderzoek moet worden gestart. Personen, objecten of diensten die niet vallen onder het Rijk, vallen binnen het decentrale stelsel van veiligheidszorg. En daar is de hoofdofficier van justitie verantwoordelijk en bevoegd voor het treffen van beveiligingsmaatregelen wanneer gevreesd wordt voor het leven van personen, hun fysieke integriteit of voor andere delicten. Voorbeelden van zaken zijn ernstige eergerelateerde en huiselijk-geweldzaken, ernstige bedreigingen, bedreigingen in het criminele milieu en zittingen in de beveiligde zittingszaal in Rotterdam. Bedreigden kunnen burgers zijn, politiemensen, OM-ers of leden van de rechterlijke macht, bestuurders, maar ook criminelen.
nss
Den Haag | Op 24 en 25 maart werd in Den Haag de Nucleair Security Summit georganiseerd. Meer dan 200 OM’ers uit het hele land werden dat weekend ingezet om de NSS op een veilige manier te laten verlopen. Ook verschillende medewerkers uit Rotterdam waren bij dit evenement betrokken. Van de 58 wereldleiders uit 53 landen en zo’n 5000 delegatieleden verbleven ook verschillende delegaties in hotels in Rotterdam. Alle delegaties die in Rotterdam zouden landen kwamen veilig aan, en ook bezoeken aan de Maeslantkering, Kinderdijk en de haven verliepen succesvol en tot tevredenheid van de delegaties.
In veel van die gevallen wordt er in opdracht van de hoofdofficier door de politie een inschatting van de dreiging gemaakt en op basis van de uitkomst daarvan maakt de politie een maatregelenadvies. Het aantal zaken was in aantal ongeveer gelijk aan het jaar 2013, namelijk 160 zaken die besproken zijn met de politie. Door een prima samenwerking met de partners (politieGGD-gemeenten-het Veiligheidshuis) is het aantal zaken dat daadwerkelijk in het veiligheidsstelsel is gekomen flink afgenomen. De nadruk ligt vooral op het wegnemen van de dreiging, door opsporing, hulpverlening en bemiddeling tussen partijen. HOME
14
Cold Cases Het Cold Caseteam van politie en OM heeft 200.000 euro extra gekregen om nader forensisch onderzoek op oude sporen in het al enkele jaren lopende onderzoek naar onopgeloste moorden op prostituees uit te kunnen voeren. In 2012 startte het Cold Caseteam van de politie, onder leiding van een officier van justitie, een onderzoek naar alle onopgeloste moorden op prostituees in Nederland. Uit het hele land zijn zaken verzameld en sporen geïnventariseerd. Alle sporen bij het NFI worden volgens de modernste technieken onderzocht. Het Cold Caseteam heeft het afgelopen jaar een aantal keer verschillende groepen buitenstaanders naar zaken laten kijken. Met het zogenoemde project buitenstaanders willen politie en OM bekijken welke bijdrage mensen die niet betrokken zijn bij opsporingsdiensten kunnen leveren aan de opsporing.
Cold Case Boezemlaan Crooswijk | In 1995 werd een 82-jarige vrouw dood gevonden in haar woning aan de Boezemlaan. De vrouw bleek slachtoffer van een beroving. Ook twee andere oude dames bleken het slachtoffer van vermoedelijk dezelfde dader, maar zij hadden de beroving gelukkig overleefd. Al in 1995 was er een vermoeden wie verantwoordelijk was maar de Poolse verdachte bleek verdwenen naar Engeland, waar hij veroordeeld werd voor weer een dodelijk beroving. In 2014 werd de nu 38-jarige man overgeleverd om berecht te worden in Rotterdam. In 2015 staat de zaak op de rol van de rechtbank.
Inmiddels zijn in het hele land bij de politie eenheden cold-caseteams ingericht. Binnen deze teams worden veelal ook de vermissingszaken belegd. Momenteel worden alle cold-casezaken landelijk geïnventariseerd. De portefeuillehouders cold cases van OM en politie Rotterdam zijn betrokken bij de landelijke inventarisatie.
HOME
15
Internationale rechtshulp Criminele organisaties laten zich bij hun handelen niet beperken door de eigen landsgrenzen. Een goede en snelle internationale samenwerking is daarom van groot belang. Deze samenwerking vindt plaats op basis van rechtshulpverzoeken. Na de ontvangst van een rechtshulpverzoek kan aan het buitenland ondersteuning worden verleend bij de opsporing van strafbare feiten. Te denken valt aan rechtshulpverzoeken om handelingen van onderzoek te verrichten, het doen van doorzoekingen, het toezenden van stukken van overtuiging of het geven van inlichtingen. Daarnaast kan het buitenland Nederland verzoeken de strafvervolging tegen verdachten over te nemen en de strafzaak in Nederland te vervolgen. Dit jaar is er wederom een toename van het aantal rechtshulpverzoeken uit de hele wereld aan Rotterdam (2735 in 2014, 2683 in 2013). Men vraagt bovendien om beduidend uitgebreider onderzoek binnen elk rechtshulpverzoek. Zo is bijvoorbeeld het aantal verzochte doorzoekingen erg toegenomen. Ook het aantal uitgaande rechtshulpverzoeken nam toe van 442 in 2013 naar 489 in 2014.
Joint Investigation Team Duitsland, Oostenrijk, Macedonië | Uitspraak werd gedaan in een ‘vier landen’ JIT met Duitsland, Oostenrijk en Macedonië. Het onderzoek richtte zich op een internationale criminele organisatie die zich bezighield met de internationale handel in verdovende middelen. In Nederland zijn vijf aangehouden verdachten veroordeeld. Deze in Nederland aangehouden verdachten hielden zich met name bezig met de internationale handel in versnijdingsmiddelen. In totaal werd in dit onderzoek een hoeveelheid van bijna 5000 kilo versnijdingsmiddelen in beslag genomen in Nederland, Zwitserland, Duitsland en Frankrijk. Door de jit-landen zijn in totaal 400 verdachten aangehouden.
De toenemende internationale samenwerking bij de criminaliteitsbestrijding komt verder duidelijk naar voren wanneer door verschillende landen wordt samengewerkt in het kader van een JIT (joint investigation team). Rotterdam draaide mee in diverse JIT’s met verschillende landen. Zo werden in een JIT met België drie Rotterdamse verdachten overgeleverd in een Belgisch moordonderzoek. In een ander Jit met België werd onderzoek gedaan naar een dode vrouw die begraven in de duinen in België werd gevonden. Ook in deze zaak werd een verdachte overgedragen.
HOME
16
Voetbal Met drie betaald-voetbalorganisaties die spelen op het hoogste niveau, en ook nog één op het niveau daaronder, is het beleid rondom voetbalwedstrijden regelmatig onderwerp van overleg met zowel de clubs zelf, als de politie en het bestuur. Met name worden de activiteiten rondom zogenoemde risicowedstrijden van de verschillende betrokken partijen regelmatig bezien. Zo is in het afgelopen voetbalseizoen bekeken of de supporters van Feyenoord en Ajax weer mee mochten wanneer de club uit speelde bij de ander. Rondom de bekerwedstrijd Ajax-Feyenoord was de Amsterdamse burgemeester eventueel bereid Feyenoord-supporters toe te laten. Overleg leidde uiteindelijk toch tot de conclusie dat het niet doorging. Nadat Ajax-supporters tijdens de bekerfinale tegen PEC Zwolle in de Rotterdamse Kuip vuurwerk op het veld gooiden, werd besloten dat de al vijf jaar durende ban op uitsupporters tijdens de reguliere competitie voor onbepaalde tijd verlengd wordt.
Bekerfinale
Feyenoord | De bekerfinale tussen Ajax en PEC Zwolle moest tot twee keer toe stilgelegd worden omdat er vanuit een Ajax-supportersvak veel vuurwerk op het veld werd gegooid. Daags na de wedstrijd startte een gezamenlijk opsporingsonderzoek om de vuurwerkgooiers te achterhalen. Uiteindelijk werden nadat er beelden waren getoond 38 jonge mannen aangehouden, allemaal supporters van de Amsterdamse club. Tijdens vier zittingsdagen in november werden 36 zaken afgehandeld. Van de verdachten werden er 26 veroordeeld tot deels voorwaardelijke werkstraffen, stadionverboden en de meldplicht bij de politie op wedstrijddagen.
Wel is er tegenwoordig minder politie (zichtbaar) op de been tijdens risicowedstrijden. Er wordt veel meer ingezet op de individuele aanpak van relschoppers en er komt dit jaar extra capaciteit om de mogelijkheden van de vernieuwde zogenoemde voetbalwet te kunnen benutten. Grote zichtbaarheid bleek overigens wel noodzakelijk bij de wedstrijden van FC Dordrecht waar het afgelopen jaar bleek dat er vaker afspraken werden gemaakt tussen rivaliserende supportersgroepen. Ook bij internationale wedstrijden is nogal eens fors ingegrepen. Zo werden ruim 100 supporters van Sevilla tegengehouden op de Van Brienenoordbrug, en kwam het bij de wedstrijden tegen Standard Luik tot ongeregeldheden binnen het stadion.
HOME
17
ONDERMIJNING Ondermijnende criminaliteit wijkt op meerdere manieren af van andere criminaliteitsvormen. Kenmerkend zijn de vaak relatieve onzichtbaarheid en de afwezigheid van direct slachtofferschap. Waar onderwereld en bovenwereld verweven raken, kan de samenleving ernstig ontwricht raken. Veelal onzichtbaar, maar wel degelijk criminaliteit met grote gevolgen. Ondermijning kan daarnaast vele verschillende gedaanten aannemen, en het is daarom van belang dat de verschillende partijen van elkaar weten waar het om gaat. In 2014 is door politie en Openbaar Ministerie in Rotterdam geprobeerd om de situatie in ons arrondissement nauwkeurig in kaart te brengen. Zowel op basis van analyses als op basis van straatinformatie. Als uitgangspunt is genomen dat de criminele wereld een afspiegeling is van de legale wereld. Dit leidt in deze regio tot een onderscheid in de volgende vormen van ondermijnende criminaliteit: smokkeldelicten in relatie tot de haven; financiële delicten zoals fraudes, frauduleuze handelingen en witwassen; geweldsdelicten; uitbuiting in vooral achterstandswijken, op de arbeidsmarkt en in de prostitutie; en het verwerven van snel geld.
Underground banking Kop van Zuid | Ook de onderwereld heeft geld nodig. Overgewaaid vanuit India en Pakistan bestaat het Hawalabanksysteem, beter bekend als underground banking. Via een systeem van bankbiljetnummers kan een crimineel de beschikking krijgen over geld dat hij op een ander continent heeft. In 2014 bracht een speciaal team van de politie een groot aantal kantoren en tussenpersonen in kaart. Bij een aantal invallen werd in totaal 7 miljoen euro in beslag genomen.
Het is van belang om het criminele proces, ieders rol daarin en de verbindende schakels tussen groepen van personen te herkennen. Om de ondermijnende criminaliteit substantieel aan te pakken kan een persoonsgerichte of een probleemgerichte aanpak worden gekozen. Deze integrale aanpak vraagt meer dan voorheen een flexibele en nauw met elkaar communicerende sturing op de opsporing en vervolging, al is het alleen maar om snel in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen.
HOME
18
Haven De Rotterdamse haven trekt als logistiek knooppunt criminaliteit aan. Het kan gaan om ladingdiefstallen en inbraken maar ook meer ondermijnende vormen van criminaliteit zoals cybercrime en drugssmokkel. Het meest in het oog springen vangsten van soms grote hoeveelheden harddrugs, met name cocaïne die in containers wordt gesmokkeld. In 2014 hebben we ook andere pogingen gezien van criminelen om cocaïne ongezien op Europees grondgebied te brengen. Zo hebben de opsporingsdiensten meerdere malen op zee gedumpte pakketten met drugs onderschept en gelukkig ook aanhoudingen kunnen verrichten. De Rotterdamse haven vormt naast een economisch belangrijke transito-lokatie ook een belangrijk onderdeel van de samenleving. Draagt het transport in positieve zin bij, de havencriminaliteit heeft een negatieve invloed op de regionale economie. Drugstransporten kunnen leiden tot criminaliteit en overlast op straat, en daarmee tot gevoelens van onveiligheid.
Persoonsverwisseling Lansingerland | Op 1 januari 2014 wordt in Berkel en Rodenrijs een 44-jarige man op straat doodgeschoten. Uitgebreid onderzoek levert op dat de man zeer waarschijnlijk slachtoffer is van een persoonsverwisseling. Een ander was het beoogde doelwit van een afrekening in een crimineel milieu nadat een container met 300 kilo cocaïne in december 2013 door de Douane was onderschept. In april 2014 wordt een man in het Brabantse Steenbergen doodgeschoten. Ook dit incident wordt door politie en OM in verband gebracht met de onderschepte partij cocaïne. Het onderzoek loopt nog. De man die in Brabant slachtoffer was, was eerder veroordeeld op grond van de Opiumwet.
In de afgelopen jaren is veel geïnvesteerd om de criminaliteit en invloed op de levenssfeer terug te dringen. Dit vraagt veel denk en werkkracht van overheden maar ook van bedrijven in onze regio. Binnen de Rotterdamse haven wordt op die manier samengewerkt in het Programma Integere haven. In 2014 is op Rotterdam-Zuid een speciaal programma gestart om ook daar ondermijnende activiteiten, die veelal samenhangen met drugscriminaliteit, tegen te gaan. In 2014 heeft het inventariseren en aanpakken van faciliterende personen en eventuele hulpmiddelen in het kader van drugscriminaliteit prioriteit gehad en de nodige aandacht gekregen. Naast de gebruikelijke opsporingsonderzoeken en handhavingsactiviteiten zal dit jaar verder geïnvesteerd worden in het vinden van oplossingen samen met betrokken partijen om de impact van de ondermijning in onze samenleving zo veel mogelijk te beperken.
HOME
19
HARC Het HARC-team Rotterdam (Hit And Run Cargo-team) is een samenwerkingsverband van de Zeehavenpolitie, Douane en Fiod. Het team richt zich op de bestrijding van de internationale smokkel van grote partijen verdovende middelen via de Rotterdamse haven. De criminele organisaties maken hierbij gebruik van verschillende modus operandi. Verdovende middelen worden verstopt in de reguliere (dek)lading, als tassen bijgeplaatst in containers, verborgen op plaatsen in of onder het schip en “gedropt” vanaf een zeeschip om door kleinere schepen te worden opgehaald. Het team draaide ongeveer 80 zaken, en nam rond de 9000 kilo hard drugs in beslag. Het overgrote deel daarvan, 7575 kilo, was cocaïne. Er werden ruim 70 mensen aangehouden.
DMT Botlek | In een loods in de Botlek ontdekt de Douane in augustus in een container uit Brazilië 800 kilo dimethyltryptamine, oftewel DMT. Het tripmiddel komt in de natuur voor in de schors van de mimosaplant. Het was vermoedelijk bedoeld voor smartshops. DMT staat op lijst 1 van de Opiumwet en behoort daarmee tot de zogenoemde hard drugs.
In 2014 zijn wederom havenmedewerkers aangehouden in verband met betrokkenheid bij deze smokkel. Een aantal van hen is veroordeeld tot aanzienlijke gevangenisstraffen. Kennis en informatie over het logistieke proces maar ook feitelijke handelingen zijn nodig om succesvol partijen verdovende middelen via de haven te kunnen invoeren. Het HARC team werkt geregeld samen met opsporingsdiensten uit andere landen. In december 2014 werden twee Nederlandse verdachten in Engeland veroordeeld tot een gevangenisstraf van 20 en 16 jaar in verband met hun betrokkenheid bij de invoer van een partij verdovende middelen in het Verenigd Koninkrijk.
HOME
20
Faillissementsfraude Het belang van een integer handelsverkeer is groot, ook daar waar het gaat om kleinere bedrijven. Als bestelde zaken niet geleverd worden kan sprake zijn van overmacht, maar er kan ook sprake zijn van fraude. En wanneer van een failliet bedrijf geen gegevens meer zijn vast te stellen, kan ook sprake zijn van faillissementsfraude. In 2014 is het OM in Rotterdam begonnen met de geïntensiveerde aanpak van faillissementsfraude, op een manier die in de regio Den Haag al langer succesvol is. Bij de recherche is capaciteit vrijgemaakt en er zijn in 2014 al zo’n 20 zaken in behandeling genomen. In november is er een eerste themazitting geweest, en werden in drie zaken veroordelingen uitgesproken.
Recreatiepark
Duitsland, Luxemburg, Spanje, Oostenrijk | In een groot witwasonderzoek dat werd opgestart na een onderzoek naar de teelt van en de handel in hennep werd samengewerkt met Eurojust en meerdere Europese landen (Duitsland, Luxemburg, Spanje, Oostenrijk). Het onderzoek leidde tot aanhouding van vier verdachten en tot beslaglegging op wederrechtelijk verkregen voordeel ter waarde van ongeveer 10 miljoen euro. Onder andere ligt beslag op juwelen, geld en recreatieparken.
Ontnemen Het adagium: je pakt een crimineel het meest als je hem zijn portemonnee afpakt, geldt in 2014 en 2015 onverkort. De afgelopen jaren is groot ingezet op het ontnemen van wederrechtelijke verkregen vermogen, niet alleen in de (zeer) grote zaken, maar ook in de kleinere. In nagenoeg elk strafrechtelijk onderzoek wordt ook met een financiële bril gekeken om te bezien of er geld te halen is. Zo werd er in 2014 ter waarde van zo’n 21,5 miljoen euro beslag gelegd (ingezet was op 16,5 miljoen euro). Daadwerkelijk geïncasseerd werd er voor ruim 8 miljoen euro. Van te voren was verwacht dat dat zo’n 6,5 miljoen euro zou zijn. Het afgelopen jaar is veel tijd en energie geïnvesteerd in het ‘integraal afpakken’. Samen met de politie, gemeenten en de belastingdienst heeft het OM ingezet op de aanpak van bepaalde (probleem)gebieden. Dat kan gelden voor personen, maar ook voor bijvoorbeeld bepaalde wijken of bedrijfsterreinen. Doel van de gezamenlijke acties is de bevordering van integer (handels)verkeer en het tegengaan van (ondermijnende) criminaliteit. In 2014 heeft het OM ook samengewerkt met andere Europese landen. HOME
21
Mensenhandel/mensensmokkel Om de aanpak van ondermijnende activiteiten als mensenhandel en mensensmokkel tegen te gaan, hebben het parket in Rotterdam en het Landelijk Parket besloten intensief samen te werken. Per zaak wordt bekeken wat de beste aanpak is, welke partners betrokken moeten worden, en hoe je barrières kunt opwerpen om mensenhandel en mensensmokkel tegen te gaan. In de samenwerking staan de volgende uitgangspunten centraal: een stevige verbinding tussen OM, bestuur en partners; lokale verankering is essentieel. Samenwerking tussen de diverse OM-onderdelen ook. Dat betekent bijvoorbeeld dat een projectteam onder leiding van een officier van justitie gezamenlijk bepaalt hoe bepaalde vormen van prostitutie kunnen worden doorgelicht op het aspect mensenhandel. De portefeuillehouder is al enige tijd in gesprek met de meer bekende sites die prostitutie op enigerlei wijze faciliteren. De bedoeling van de gesprekken is ervoor te zorgen om ook hier samenwerking te zoeken met als doel het waar mogelijk opwerpen van barrières.
HOME
Dochters Brabant en Rotterdam | De rechtbank veroordeelde in april een 57-jarige man tot 6 jaar cel wegens het uitbuiten van zijn drie (pleeg)dochters. Zoals de officier het in zijn requisitoir verwoordt: de meisjes kregen voor hun 18e verjaardag allemaal een baan in een seksclub. Pas jaren later durfden de inmiddels jonge vrouwen aangifte te doen tegen hun (pleeg)vader en moeder. De officier had 15 jaar geëist omdat de meisjes ook door de man misbruikt waren vanaf hun kindertijd, maar de rechtbank achtte dat niet bewezen. De rechtbank verklaarde de vordering van de vrouwen ter waarde van 1,75 miljoen euro, het geld dat ze in de prostitutie hadden verdiend en moesten afdragen, te ingewikkeld voor het strafproces. Het OM is in appèl.
22
Cybercrime Het internet is niet meer weg te denken uit de samenleving, en cybercriminaliteit is dan ook een gegeven. Het voorkomen van cybercrime vraagt alertheid, voorlichting, samenwerking, en soms gewoon gezond verstand. Als iets te mooi is om waar te zijn op een verkoopsite, dan is dat ook meestal zo. Maar waar het in het verleden lastig was om aangiften uit verschillende regio’s bij elkaar te krijgen, hebben ook OM en politie de mogelijkheden via het internet vergroot. Zo levert het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting (LMIO) vele zaken gebundeld aan. De officier van justitie met de portefeuille cybercrime heeft het afgelopen jaar veel aandacht besteed aan het in- en voorlichten van externe partners over de gevaren van cybercrime. Onder andere de gemeenten in onze regio hebben een kijkje in de strafrechtelijke cyberkeuken kunnen nemen. Met het havenbedrijfsleven is binnen het programma Integere Haven gekeken naar kwetsbaarheden in de logistieke keten.
HOME
Hacker
Centrum | Een grote zaak was die tegen een heel jonge hacker die met virussen minimaal 2000 computers besmette. Daardoor kon hij de computer overnemen. Op afstand bediende hij de webcams en maakte hij opnames. Ook kon hij bestanden, zoals bijvoorbeeld scripties, downloaden, vernietigen en verspreiden. Verder bleek hij degene te zijn, die ervoor heeft gezorgd dat de eindexamenfraude uit 2013 bekend werd. Dat deed hij door een gestolen examen te uploaden via een door hem gehackte computer van een onschuldige burger. In het kader van de strafzaak tegen de webcamhacker is binnen het National Cyber Security Center, een samenwerkingsverband van overheid, softwareproducenten, en computerprogrammeurs, een zogenoemde computerfix aangeboden. De webcamhacker stond in augustus 2014 op zitting. Zijn straf was 4 maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf (inclusief jeugddetentie) en 1 jaar voorwaardelijke gevangenisstraf, toezicht door de reclassering en 120 uur werkstraf.
23
Expertisecentrum Medische Zaken (EMZ) Het EMZ ondersteunt sinds 2001 landelijk de medische officieren en parketsecretarissen bij de afweging of een mogelijk gemaakte (vermijdbare) medische fout, of fout door een medische beroepsbeoefenaar, ook een vermoeden oplevert dat een strafbaar feit is gepleegd, en daarmee strafrechtelijk verwijtbaar is. Daarnaast geeft het EMZ advies in zaken waarin opsporing en zorg elkaar raken, over de wijze waarop de gewenste informatie van de zorgverlener kan worden verkregen voor het strafrechtelijk onderzoek. Te denken valt aan bijvoorbeeld kindermishandeling of huiselijk geweld. In 2014 zijn bij het EMZ in totaal 223 overlijdens (173 in 2013) gemeld waarbij sprake was van een niet natuurlijke dood, en waarbij een causaal verband bestond tussen de medische behandeling en het overlijden. In totaal is het EMZ in 2014 betrokken geweest bij 53 openstaande en/of lopende tegenspraakzaken. Landelijk werden er een aantal (grote) zaken aangebracht bij rechtbanken en gerechtshoven waarbij het EMZ steeds een grote rol heeft gespeeld (zoals de zaak rond een Twentse ex-neuroloog, een bariatrisch chirurg in Emmen, een Hoornse gyneacoloog en een arts van de Haagse Citykliniek).
Neuroloog Almelo | Een van de grootste medische strafzaken ooit die door het EMZ is behandeld is de zaak tegen een Twentse ex-neuroloog. Tien jaar nadat hij met pensioen ging, bleken patiënten onjuist behandeld. Na een langdurig onderzoek waarbij veel medische expertise noodzakelijk was, werd de man onder andere vervolgd voor het toebrengen van lichamelijk letsel aan negen patiënten, door het stellen van onjuiste diagnoses. Na een eis van 6 jaar celstraf, werd de man veroordeeld tot 3 jaar. OM en verdachte gingen in appèl. In mei van dit jaar zal het gerechtshof in Arnhem de zaak behandelen.
Daarnaast behoort het indienen van vorderingen tot verlenging van de TBS- maatregel en het behandelen van de TBS-zaken voor de rechtbank tot de taken van het EMZ, en het indienen van de verzoeken in het kader van de Wet Bopz (Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen). In 2014 stonden er 220 TBS zaken op zitting (in 2013 waren dat er 221). Van deze zaken werden er 55 aangehouden (veelal voor het aanvragen van een maatregelenrapport van de reclassering, om de mogelijkheden van een voorwaardelijke beëindiging te onderzoeken). In 2014 werden 3556 aanvragen BOPZ verwerkt, ten opzichte van 3636 aanvragen in 2013.
HOME
24
Naar verwachting zal in 2015 of 2016 (afhankelijk van de behandeling in de Eerste Kamer) de Wet Forensische Zorg (Wfz) in werking treden. Het wetsvoorstel Wfz regelt de invoering van een nieuw stelsel voor forensische zorg. Door de aanpassing van de besturing en financiering van het tbs-stelsel wordt voorkomen dat personen met een psychische stoornis of verstandelijke beperking in een justitiële inrichting terechtkomen terwijl ze daar eigenlijk niet thuis horen. Met dit wetsvoorstel krijgen de officier van justitie en de rechter de mogelijkheden om iemand binnen het strafrecht sneller geestelijke zorg te bieden.
HOME
Kwakzalverij
Oud-Beijerland | In mei stond de vrouw uit Oud-Beijerland terecht die zogenaamd geneeskrachtige zwarte zalf met Indiaanse kruiden verkocht. Het programma Radar had een potje gekocht, en overhandigd aan het OM. De stof die erin zat was vooral bijtend, en zeker niet genezend en de vrouw werd onder andere vervolgd voor het verkopen van voor de gezondheid schadelijke waren. De politierechter veroordeelde haar tot een voorwaardelijke werkstraf van 120 uur met een proeftijd van 2 jaar. Slachtoffers waren er gelukkig nog niet gevallen door het gebruik van de zalf.
25
CIJFERS Resultaten misdrijven
2012
2013
2014
Totaal instroom verdachten misdrijven
23180
22356
22909
Speerpunten misdrijven
Overvallen (incl. woningovervallen)
181
155
133
Straatroven
421
326
332
Woninginbraken
408
464
471
Jeugd
3006
2695
2356
Huiselijk geweld
1981
1808
2371
Zeden
488
456
382
40
38
34
waarvan kinderporno
Kindermishandeling
188
194
172
Hennepteelt
496
393
457
HOME
26
Arrondissementsparket Rotterdam Wilhelminaplein 100-125 3072 AK Rotterdam Postbus 50956 3007 BT Rotterdam Algemeen: 088 699 21 00 Persvoorlichting: 088 699 21 02 HOME
Colofon Concept en vormgeving: Susan Strampel Grafisch Ontwerp Fotografie: Little Planet, Roelof de Vries Video: Studio Ronald Vierbergen
