magazine van de GZB #3
september 2014
Hoe leven christenen in Malawi hun geloof?
Emily, Watson en Patrick vertellen
Jongerenevent en GZB-dag hema Ja a r t B GZ 15 /20 2014/
Terugblik op twee mooie dagen
gzb
De GZB is een zendingsorganisatie in de Protestantse Kerk in Nederland. De GZB wil mensen bereiken met Evangelie zodat zij wereldwijd gaan leven zoals God het bedoelt. Mensen zijn bereikt het Evangelie als ze het geloven, begrijpen, ernaar gaan leven én als er een gemeente of geloofsgemeenschap is waar ze naartoe kunnen. Daarom werkt de GZB samen met kerken en kerkelijke organisaties. De GZB heeft zestig zendingswerkers uitgezonden en steunt ook projecten. Alle Volken is het magazine van de GZB. Het wordt gratis verspreid onder GZB-leden.
inhoud
Aan de slag met je geloof. Watson uit Malawi en Emmeline uit Nederland vertellen. p6
colofon Alle Volken Jaargang 107, nummer 3, september 2014 Oplage: 35.000 Verschijnt 4 keer per jaar ISSN: 0022-5666 Alle Volken is het informatieblad van de GZB, een zendingsorganisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland Contributie/donatie: minimaal € 10,- per jaar
Redactie: Gerdi van Eck, Mathilde Schouwstra-van Hoorn (eindredacteur), Harry Fikse (hoofdredacteur)
Geloven gaat VERDER Geloven is vertrouwen dat God Zijn koninkrijk bouwt. Dan moet je niet op je eigen krachten vertrouwen, maar op de kracht van de Geest. Juist in afhankelijkheid ben je een goed instrument in de handen van God. Groeiend in afhankelijkheid word je dienstbaar. Deze Alle Volken laat zien hoe het gebeurt in de levens van mensen in Malawi. Geweldig wat God doet! Het daagt je ook uit. Misschien vind je het lastig om over je geloof te praten, maar het hoeft niet over onszelf te gaan! Het mag over God gaan en over de dingen die Hij doet.
Project in Malawi: Oog voor weeskinderen p12
ds. Jan Ouwehand, directeur GZB
Medewerkers: Emily Chiwona, Patrick Chunda, Luis Flores, ds. Jan Hoek, ds. Ton Jacobs, Watson Makhowo, Emmeline van Olst
Het verhaal van Luis uit Peru. Op zijn veertiende vader, nu bijna predikant. p14
Grootletterdruk: Alle Volken is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in grootletterdruk. Voor meer informatie: CBB te Ermelo, tel. 0341-565499 © GZB - Het kopiëren of overnemen van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding.
Geloven gaat verder in Malawi voorbeeld van gemeenteopbouw
5
Wat zeggen ds. Ton Jacobs , ds. Lieuwe Schaafsma en Arjen ten Brinke over ‘Geloven gaat verder?’
8
Geloven gaat verder in Malawi portret van een actieve gemeente
10
Projecten GZB
13
Even terugkijken op Jongerenevent en GZB-dag
16
Turkije: nieuw zendingsgebied voor de GZB?
22
verder in dit nummer GZB-zendingwerkers Overzicht zendingswerkers met verlof GZB-nieuws GZB Wereldkids
Druk: Senefelder Misset, Doetinchem Vormgeving: D&DJ communicatie, Montfoort Bestuur: ds. K. van Meijeren, Ede (1e voorzitter), ds. J.C. van Trigt, Papendrecht (2e voorzitter), ds. W.C. Polinder, Kamperveen (1e secretaris), Mw. ir. A.F. Visscher-Hofman, Gouda (2e secretaris), Dhr. P.J. Oudshoorn RA, Veenendaal (1e penningmeester), Dhr. N.A. de Waal, Waddinxveen (2e penningmeester), Mw. H.J. de Fijter-Schouten, Kampen, Mw. mr. E.F. Lagerwerf-Vergunst, Ridderkerk Kantoor GZB: GZB, Postbus 28, 3970 AA Driebergen Faunalaan 249, 3972 PP Driebergen, 0343-512444
[email protected], www.gzb.nl Bank: NL91 INGB 0690 7624 45 | BIC: INGBNL2A
Om voor te bidden
In Zuid-Soedan zijn bijna 1,5 miljoen mensen op de vlucht voor geweld, honger en ziekte. Bid voor de onschuldige slachtoffers van de strijd in Zuid-Soedan. Bid voor een vreedzame oplossing van de situatie. Luisterend Dienen, het diaconale programma van de PKN en GZB helpt de vluchtelingen in Zuid-Soedan met voedsel, drinkwater en medische zorg. U kunt ook helpen. Een gift is van harte welkom op IBAN NL69 ABNA 0605533555 t.n.v. Luisterend Dienen te Utrecht, onder vermelding van ‘noodhulp Zuid-Soedan’.
Emily Chiwona vertelt hoe geloven verder gaat in Malawi. p4
“Zoals Jezus was willen wij ook zijn”
»
Jaarthema GZB 2014/2015
4
5
Het jaarthema van de GZB is ‘Geloven gaat verder’. We willen hiermee laten zien dat het geloof een beweging is die over grenzen heengaat. Daarnaast is het geloof, als het goed is, ook in ons eigen leven een beweging. Het vraagt niet om stilzitten, maar om verantwoordelijkheid, getuige zijn, in beweging komen.
“ZOALS JEZUS WAS WILLEN WIJ OOK ZIJN” Vrouwen in Noord-Malawi helpen de zieken in hun dorp
Directeur ds. Jan Ouwehand over ‘Geloven gaat verder’
DOOR MATHILDE SCHOUWSTRA
“In ons dorp zijn veel mensen die hulp nodig hebben. Zieken voor wie het ziekenhuis niets meer kan doen. Ouderen die niet voor zichzelf kunnen zorgen. Wij willen voor deze mensen zorgen. Jezus is daarbij ons voorbeeld. Zoals Hij met liefde en compassie bewogen was voor de mensen om Hem heen, zo willen wij ook zijn.” Emily Chiwona is een opgewekte, goedlachse vrouw uit Ekwendeni, een dorp in Noord-Malawi. Ze is getrouwd en moeder van drie kinderen. Emily’s man werkt als leraar op een middelbare school. Emily zelf is anesthesist en coördinator van palliatieve zorg in het ziekenhuis van Ekwendeni. Daarnaast is zij lid van de vrouwenvereniging van de Presbyteriaanse Kerk van Malawi, partnerkerk van de GZB. Emily is geboren in een christelijk gezin. “Lang heb ik gedacht dat dit genoeg was om een christen te zijn. Op een nacht kreeg ik een droom waarna ik besefte dat ik veranderd moest worden. De volgende nacht droomde ik weer. Ik moest na die droom sterk
denken aan Paulus en aan Jezus die hem verscheen op de weg naar Damascus. Ook ik mocht Jezus accepteren als mijn Redder. Hiermee is mijn leven helemaal veranderd.” Voor Emily betekent christen zijn: de handen uit de mouwen steken. Samen met de andere vrouwen van de vrouwenvereniging staat ze klaar voor mensen in nood. In Malawi is dat een belangrijke en ook vanzelfsprekende taak van de vrouwenverening. “Zieken en andere mensen die het moeilijk
hebben, zijn afhankelijk van hun omgeving. De kerk, maar ook de dorpsgemeenschap speelt hierbij een belangrijke rol. Mensen zijn bereid elkaar te helpen, want ze weten: als ik voor iemand zorg, wordt er ook voor mij gezorgd als ik het nodig heb.” Emily en de andere vrouwen geven niet alleen praktische hulp, maar bidden en bijbellezen ook met hun patiënten. “Mensen hebben niet alleen een lichaam, maar ook een ziel”, zegt Emily. “We delen graag de liefde van onze Heere Jezus met hen. Zo gaat geloven verder.”
Waarom heeft de GZB voor dit jaarthema gekozen? ‘Geloven gaat verder’ laat ons zien dat het werk van God in deze wereld doorgaat. Telkens worden grenzen doorbroken, komen mensen die ver van God waren dichtbij en leren ze Hem kennen. En als mensen God leren kennen, gaat het geloof ook verder. Het blijft niet bij woorden, het wordt zichtbaar in hun leven.
Dat stelt ook een vraag aan onszelf! Geloven we? Hoe wordt het zichtbaar en hoorbaar in ons leven? Waarom is Malawi een mooie inspiratiebron voor het thema? In Malawi groeit de kerk, ook omdat mensen van buiten zich bij de kerk aansluiten. Tegelijk staan zij voor de uitdaging om grenzen te doorbreken. Hun voorbeeld kan ons
inspireren om zelf nieuwe wegen te vinden om een getuige te zijn. Wat hoopt de GZB met het jaarthema te bereiken? Het zou geweldig zijn als mensen in Nederland meer zouden gaan zien van de grote dingen die God doet. God is er en Hij gaat door met Zijn werk. Laten we geen toeschouwers, maar medewerkers zijn!
Geloven gaat verder in Malawi... De vrouwenbond van de Presbyteriaanse kerk in Noord-Malawi (45.000 leden (!), verdeeld over veel lokale verenigingen) dankt de Hervormde Vrouwenbond in Nederland voor haar vriendschap en steun. De Hervormde Vrouwenbond maakt het mogelijk dat er de komende tijd trainingen worden georganiseerd voor leidinggevenden binnen de vrouwenbond in Malawi. Met de trainingen leren zij bijvoorbeeld hoe je bijeenkomsten leidt, een bijbelstudie houdt en een thuiszorgprogramma opzet en coördineert. Emily Chiwona: “Zorg voor de zieken is een belangrijke taak van de vrouwenvereniging in Malawi. Maar niet iedereen heeft automatisch de gave en het inzicht om dit te organiseren. De trainingen helpen hierbij. Gekeken wordt wat binnen elke vereniging ieders ervaringen en talenten zijn en hoe we zo met elkaar een goed team kunnen vormen en van betekenis voor onze omgeving kunnen zijn.”
ERNET “WIE JE OOK BENT EN WAT JE OOK DOET, JE HEBT ALTIJD IETS TE GEVEN.”
FATIMA “GOD HEEFT ONS GESCHAPEN MET EEN DOEL. ALS JE BIDT, WIJST HIJ JE DE WEG.”
HENRY “IEDEREEN HEEFT IETS OM UIT TE DELEN. DE EEN HEEFT IETS MATERIEELS, DE ANDER IETS GEESTELIJKS.”
6
dubbelportret
7
Je geloof, dat houd je toch niet voor jezelf? Deze twee jongeren in elk geval niet. Je geloof is iets om mee aan de slag te gaan, vinden zij. Het inspireert om iets voor anderen te betekenen. In elke context weer op een andere manier. Een dubbelportret van twee jonge mensen die laten zien hoe geloven verder gaat.
Aan de slag met je geloof 'Ik wil niet ‘leeg’ leven'
WIE WATSON MAKHOWO, 22 JAAR, STUDENT OP TIMMERMANSOPLEIDING IN EKWENDENI, MALAWI
Het GZBjongerenproject 2014/2015 gaat over Watson. Kijk op gzb.nl. Daar vind je ook een filmpje over hem.
'Iets van je leven maken' “Ik was drie jaar toen mijn vader overleed door een ongeluk met een olifant. Ons huis staat vlakbij een wildpark. Niemand weet precies wat er is gebeurd, maar de olifanten uit het park zijn brutale beesten. We hebben het hier in het dorp al een paar keer meegemaakt dat ze uit het park ontsnappen, hun slurf door het dak van hutjes te steken en de voorraad mais die binnen ligt, opeten. De dood van mijn vader heeft mijn leven veranderd. Als oudste zoon van het gezin voel ik me verantwoordelijk voor mijn familie. Daarom heb ik al jong besloten om er het beste van te maken. Mijn moeder heeft me hier altijd in gesteund. Hoewel ze bijna geen geld had, en dus ook nauwelijks schoolgeld kon betalen, vond ze het belangrijk dat ik naar school ging. Natuurlijk deed ik daarom extra goed mijn best. Ik haalde goede cijfers en werd geselecteerd om naar een middelbare school 100 kilometer
verderop te kunnen. Ook dat kostte natuurlijk weer geld, maar ik werkte in mijn vrije tijd als tuinman om de 5500 kwacha schoolgeld per maand te kunnen betalen. In 2011 heb ik mijn diploma gehaald. Inmiddels zit ik op de timmermansschool in Ekwendeni. Mijn plan is om, als ik klaar ben met deze opleiding, terug te gaan naar mijn dorp en daar een timmermansbedrijf te beginnen. Ik kan dan geld verdienen om mijn broertje naar school te laten gaan. Ook kan ik andere jongeren het timmermansvak leren. Maar dat niet alleen. De timmermansschool waar ik op zit, is een christelijke school. Ik leer er hoe je als christen kunt leven. Ook dat wil ik doorgeven in mijn dorp. Er is veel armoede in Malawi. Jongeren grijpen daardoor naar de drank. Ze zien het leven niet zitten en denken dat er geen toekomst voor hen is. Ik wil ze vertellen dat er een alternatief is. Dat je iets van je leven kunt maken en dat Jezus Christus ons voorbeeld is. Ik wil ze vertellen hoe belangrijk het is om achter Hem aan te gaan. Met Hem is alles mogelijk.”
“Mijn leven is tot nu toe zonder problemen verlopen en dat maakt mij heel dankbaar. Ik kan me er soms over verbazen. Dan denk ik: wat heb ik het eigenlijk getroffen. Opgegroeid in Nederland, in een christelijk gezin en nog in een leuk gezin ook. Ik heb een goede schooltijd gehad en een geweldige tijd op het EH-Basisjaar in Amersfoort. Ook nu doe ik weer een leuke studie. Ik realiseer me dat dit allemaal helemaal niet vanzelfsprekend is en dat ik God ervoor moet danken. Die dankbaarheid zorgt er ook voor dat ik in de benen kom. Ik wil iets terugdoen voor God. Ik wil mijn leven niet ‘leeg’ leven, maar het inhoud geven. Daarom wil ik iets betekenen voor mensen om mij heen. Niet omdat het moet, maar omdat ik het graag wil.
WIE EMMELINE VAN OLST, 20 JAAR, STUDENT PEDAGOGIEK IN AMERSFOORT
Wat ik dan doe? Ik help bijvoorbeeld een vluchteling met Nederlands leren, ik doe een kinderbijbelclubje op een asielzoekerscentrum en als het even kan probeer ik in de zomervakantie ook iets nuttigs te doen. Dit jaar ga ik voor de tweede keer naar Moldavië om te helpen bij een kinderkamp voor kansarme kinderen. Er is zoveel onrecht in deze wereld, er zijn zoveel mensen die het minder goed getroffen hebben en voor wie je iets kunt doen. Het is mooi om te zien hoe dit soort dingen, die ik doe uit dankbaarheid, ook weer dankbaarheid opleveren. Natuurlijk vraag ik me soms best af of ik deze dingen ook niet gewoon zou doen als ik geen christen
was. Ik weet het niet. In het algemeen vind ik dat mensen veel te veel aan zichzelf denken, ik doe dat ook hoor. Ik vind dat zo jammer. De wereld zou er een stuk mooier uitzien als mensen wat meer aan anderen zouden denken. Je kunt dat op allerlei manieren doen: door bijvoorbeeld eerlijke kleding te kopen, maar ook door om je heen te kijken en op te staan voor mensen die jouw hulp en aandacht kunnen gebruiken. Ik wou dat ik iets kon bedenken waardoor meer mensen dit inzien!”
8
9
Wat doen
wij met ons geloof
?
DS. TON JACOBS, PREDIKANT IN LEIDEN
DS. LIEUWE SCHAAFSMA, ZENDINGSWERKER IN MALAWI
ARJEN TEN BRINKE, MISSIONAIR WERKEN IN DEN HAAG
“Geloven gaat verder. Dat betekent dat geloven ook verder gaat dan ons hart en onze kerk. Laten we eerlijk zijn: soms is dat nog best lastig. Binnen de veilige muren van onze gemeente kunnen we meestal goed praten over geloven. Maar hoe doen we dat bij onze buren en collega’s? In Jeremia 29 lees ik dat getuige-zijn van binnen begint. In vers 7 staat: ‘Zoek de vrede voor de stad, bid ervoor tot de Heere.’ Doet u dat? Heel concreet? Bidt u voor uw buren, voor uw collega’s, voor uw stads- of dorpsgenoten? Misschien ziet u geen ingang om iets van uw christen zijn met anderen te delen. Maar u kunt hen biddend aan God toevertrouwen en Hem ook vragen: ‘Wilt U mij gebruiken op de plek waar u mij gesteld hebt?’ Jeremia 29 spoort ons aan om in onze stad of in ons dorp mens onder de mensen te zijn. Te participeren op allerlei terreinen in de samenleving. Ik wil u aanmoedigen om daarbij te zoeken naar momenten waarop u iets kunt delen van uw geloof. Leg uw verlegenheid bij God neer. Hij opent deuren, soms heel onverwacht.”
“Het woord getuige is afkomstig uit de rechtszaal. Een getuige heeft iets gehoord en gezien, daarom heeft hij wat te vertellen. Een rechtbankgetuige is verplicht om te komen opdagen, wegblijven is een strafbaar feit: ‘U had moeten getuigen en u doet het niet. U bent erbij geweest en daarom bent u erbij!’ De Heere Jezus zegt in Handelingen 1 vers 8: ‘U zult mijn getuigen zijn’. Heeft u wel eens nagedacht over hoe vrijblijvend die vraag is? U bent gedoopt in Zijn naam. U hebt Zijn naam beleden. U hebt het Evangelie gehoord en daarin Jezus ontmoet. U was erbij! In de rechtszaal is het wel van belang hoe je getuigt. Je moet niet zeggen wat anderen graag willen horen. Of wat je van horen zeggen hebt. Het gaat erom wat je zelf hebt ervaren. Ik moedig u aan om dat in gesprekken met mensen ook te doen. Daarvoor moet je best sterk in je schoenen staan. Onze getuigenis komt niet iedereen even goed uit. We hebben de kracht van de Geest nodig. ‘Want God heeft ons niet gegeven een geest van vreesachtigheid, maar van kracht en liefde en bezonnenheid’ (2 Timotheüs 1: 7).”
“Ik kom soms mensen tegen die niet in de spiegel durven te kijken. Ze hebben geen positief beeld van zichzelf. Maar voor het juiste beeld van jezelf moet je naar Jezus kijken! Als je in Hem gelooft, leeft Hij in je. In Galaten 2 vers 20 zegt Paulus: “Ik ben met Christus gekruisigd; en niet meer ik leef, maar Christus leeft in mij.” Als gelovige jongere moet je dus eigenlijk niet jezelf, maar Jezus in de spiegel zien. Dat is bemoedigend voor wie van zijn geloof getuigt. Het gaat niet om jou, eigenlijk ben jij het niet die daar staat en getuigt, maar het is Jezus. Jij bent alleen maar een spiegel: via jou kunnen mensen Jezus en Zijn liefde zien. Dat is ook precies de reden waarom Jezus Zijn discipelen de wereld instuurde (Mattheus 28 vers 19) en waarom hij nog steeds mensen inschakelt. Kom daarom uit je stoel en laat je licht schijnen! Natuurlijk is dat soms spannend. Maar als je dichtbij Jezus blijft, gebeuren er mooie dingen: ‘Wie in Mij gelooft, zal de werken die Ik doe, ook doen, en hij zal grotere doen dan deze’ (Johannes 14 vers 12).”
Arjen ten Brinke was spreker op het GZB-jongerenevent op 29 augustus. Ds. Ton Jacobs en ds. Lieuwe Schaafsma spraken op de GZB-dag op 30 augustus.
BATWELL “LAAT DE MENSEN IN JE WOONPLAATS MERKEN DAT DE KERK ER IS VOOR IEDEREEN!”
ELISAH “ALS JE GOD DIENT, BEN JE EEN VOORBEELD VOOR ANDEREN.”
NORBERT “OF JE NU GESTUDEERD HEBT OF MET JE HANDEN WERKT, IEDEREEN HEEFT EEN VERANTWOORDELIJKHEID VOOR ZIJN OMGEVING.”
JESSY “VERSCHIL MAKEN BEGINT ERGENS. EN DAT ERGENS, DAT BEN JE ZELF.”
10
portret van een gemeente
11
De kerk in Malawi groeit. Elke dag komen er nieuwe gemeenten bij. Helaas zijn er niet genoeg predikanten voor al deze gemeenten. Dat betekent dat anderen de gemeente moeten leiden. Maar hoe doe je dat? Wat is er nodig om een goede gemeente te zijn? Zendingswerker Martijn van den Boogaart helpt gemeenten hierbij. Maak kennis met de gemeente van Nyungwe in Noord-Malawi en met ouderling Patrick Chunda. DOOR KEES ZEELENBERG
DE KERK VAN NYUNGWE IS DE LAATSTE TIJD GEGROEID VAN 14 NAAR 17 WIJKGEMEENTEN! SOMMIGE ERVAN LIGGEN OP ENKELE UREN LOPEN VAN NYUNGWE.
“GEMEENTELEDEN GEVEN HET EVANGELIE DOOR AAN ANDEREN OM HEN HEEN.” GEMEENTELID CLEMENT VERTELT ENTHOUSIAST HOE HIJ EN ANDEREN ÉÉN OP ÉÉN MET DE MENSEN IN HET DORP OVER HET GELOOF HEBBEN GESPROKEN EN DAT ER NU STEEDS MEER MENSEN NAAR DE KERK KOMEN.
PATRICK GENIET ZICHTBAAR VAN DE VERANDERINGEN IN ZIJN GEMEENTE. “WAT WE EERST UIT ANGST VOOR VERNIEUWING NIET DEDEN, ZIEN WE NU ALS EEN ZEGEN VAN GOD!” PATRICK CHUNDA, EEN RUSTIGE VRIENDELIJKE MAN, IS AL JAREN OUDERLING VAN DE KERK IN NYUNGWE. VAN ZENDINGSWERKER MARTIJN VAN DEN BOOGAART HEEFT HIJ GELEERD HOE JE EEN GEMEENTE KUNT LEIDEN EN DAT DAAR VISIE VOOR NODIG IS.
PATRICK IS DOOR DE TRAINING DIE HIJ EN DE ANDERE KERKENRAADSLEDEN VAN MARTIJN HEBBEN GEKREGEN, TOTAAL ANDERS GAAN KIJKEN NAAR ZIJN GEMEENTE EN HAAR MOGELIJKHEDEN. “DE KERK WORDT WEER ZICHTBAAR IN HET DORP.”
PATRICK COACHT JONGEREN EN OUDEREN OM MET ELKAAR ROND EEN OPEN BIJBEL IN GESPREK TE ZIJN. “DOOR GEESTELIJKE GESPREKKEN WORDEN DINGEN DUIDELIJK DIE VERBORGEN WAREN EN OPENT GOD NIEUWE WEGEN.”
Steun Martijn van den Boogaart bij het trainen van ouderlingen en andere leidinggevenden in de kerk van Malawi. Een gift voor dit project is welkom op rekeningnummer NL91 INGB 0690 7624 45 (projectnummer MW.1.001).
12
project in malawi
gzb-projecten Kenia
NAAR ZONDAGSSCHOOL IN EEN SLOPPENWIJK (KE.1.005) In een sloppenwijk van Nairobi, in Kawangaware, is de afgelopen jaren een nieuwe gemeente ontstaan. Vanaf het allereerste begin is er aandacht voor de vele kinderen die in de sloppenwijk wonen. Zij groeien op in armoede, gaan vaak niet naar school en hebben weinig hoop voor de toekomst. Iedere zondag zijn ze welkom op de zondagsschool. Er komen steeds meer kinderen. Daarnaast worden er in de vakanties vakantiebijbelweken georganiseerd. De gemeente is arm en kan onze hulp goed gebruiken.
13
Israël
Steun en bemoediging
De organisatie Wells of Joy helpt deze kinderen en hun familie. Wells of Joy is actief in en rond de stad Blantyre, in het zuiden van Malawi. Met hulp van de GZB zorgt de organi-
satie op dit moment voor zestig weeskinderen in de leeftijd van 1 tot 18 jaar. Hoe? • De kinderen en hun familie krijgen voedsel. • De kinderen krijgen medicijnen en vitaminen. • De kinderen krijgen de gelegenheid om naar school te gaan. • De kinderen krijgen psychische en pastorale zorg. • De kinderen zijn welkom in speciale ‘supportgroepen’, waar ze praktische vaardigheden leren, bemoedigd worden en met elkaar bijbelstudie houden. De medewerkers van Wells of Joy zijn vrijwilligers. Vanuit de GZB is Jolanda Bontenbal bij deze organisatie betrokken. Eén van haar taken is het trainen van de vrijwilligers. De wezen voor wie Wells of Joy zich inzet, zijn dolblij met de vrijwilligers. Zij voelen zich door hen gesteund en bemoedigd.
Er is € 6.500 nodig om zestig weeskinderen in Malawi te kunnen helpen. Een gift is van harte welkom op rekeningnummer NL91 INGB 0690 7624 45 (projectnummer MW.2.009). Hartelijk dank.
Nederland
EVANGELISATIE ONDER BUITENLANDSE STUDENTEN (NL.1.001) Er studeren bijna 90.000 internationale studenten in Nederland. Een deel van hen komt uit landen die in mindere of meerder mate gesloten zijn voor het Evangelie, zoals China, Saudi-Arabië en andere moslimlanden. Onder hen is vaak een grote interesse en openheid om meer over het christelijk geloof te horen. Door het werk van de studentenbeweging IFES worden er op verschillende plaatsen in Nederland culturele avonden en bijbelkringen georganiseerd. Opvallend is dat met name Chinese studenten erg open staan voor het Evangelie. Door het volgen van bijbelstudies komen er regelmatig studenten tot geloof. Sommigen van hen laten zich tijdens hun studie hier in Nederland dopen.
voor zestig weeskinderen Hoewel de aidsproblematiek in Malawi zich enigszins stabiliseert, blijft de ziekte slachtoffers eisen. Vooral kinderen zijn de dupe. Velen van hen zijn beide ouders door deze dodelijke ziekte kwijtgeraakt. Malawi heeft naar schatting 500.000 aidswezen. Het zijn vaak familieleden die zich zo goed en zo kwaad als het lukt over deze kinderen ontfermen. Dat valt niet altijd mee. De grootouders bij wie ze terechtkomen zijn vaak al op leeftijd of het pleeggezin is eigenlijk te arm om er nog een kind bij te hebben. Bovendien zijn aidswezen niet de makkelijkste pleegkinderen: vaak zijn ze zelf ook besmet met HIV en worden ze door de omgeving gezien als minderwaardig.
VERZOENING TUSSEN PALESTIJNEN EN ISRAËLI’S (IL.2.002) Het conflict tussen de Palestijnen en de Israëli’s leidt tot enorm veel bitterheid, vooroordelen en geweld. De organisatie Musalaha wil deze spiraal doorbreken door verzoeningssamenkomsten te organiseren. Men richt zich onder andere op vrouwen. Er worden bijeenkomsten georganiseerd waar vrouwen van beide kanten elkaar kunnen ontmoeten, naar elkaar luisteren en begrip voor elkaars positie krijgen.
Mozambique
EEN NIEUWE GEMEENTE IN SONGO (MZ.1.006) Songo ligt in een afgelegen gebied in Mozambique. Een tijd terug is hier een evangelist aan de slag gegaan. Zijn werk wordt gezegend. De gemeente groeit. Met hulp van de GZB is het afgelopen jaar een kerkje gebouwd. Dit jaar betalen we een deel van het salaris van de evangelist en een toerustingscursus voor de dorpelingen. Veel van de deelnemers zijn onlangs tot geloof gekomen en willen graag meer weten over het christelijk geloof. Onze verwachting is dat de gemeente over een jaar in staat is om zelfstandig te functioneren.
Zimbabwe
BETAALBARE GEZONDHEIDSZORG VOOR ARME PATIËNTEN (ZW.2.004) In Zimbabwe leven veel mensen onder de armoedegrens. Als ze ziek worden is er geen geld voor medische hulp. Overheidsziekenhuizen in Zimbabwe wijzen deze mensen de deur. Maar dat is niet zo in het Morgenster Ziekenhuis, een missieziekenhuis van de Hervormde Kerk van Zimbabwe. Je kunt mensen die ernstig ziek zijn niet weigeren hulp te geven. Met een klein bedrag kunt u al iets betekenen voor zwakke en kwetsbare patiënten. Mogen we op u rekenen?
Wilt u een van deze projecten steunen? Maak een gift over op rekeningnummer NL91 INGB 0690 7624 45 t.n.v. GZB, Driebergen o.v.v. het projectnummer. Hartelijk dank!
nieuwe gemeente in probleemwijk lima
14
15 Toen ik 17 was ontmoette ik mensen
Dit is het verhaal van Luis Flores, 28 jaar. Luis is jeugdleider van een kerk in Rimac, een wijk in de Peruaanse hoofdstad Lima. Rimac is een uitdagende omgeving voor het werk van Luis. De wijk kenmerkt zich door armoede en geweld.
van de kerk en kwam ik tot geloof. Door wat ik zelf heb meegemaakt wil ik graag tieners en jongeren helpen en hen bereiken met het Evangelie.
DOOR JAN-MAARTEN EN INEKE GOEDHART
We organiseren regelmatig activiteiten op straat om met nieuwe kinderen en tieners in de wijk in contact te komen.
BUENOS DÍAS, IK BEN LUIS FLORES. IK WERK ALS JEUGDLEIDER IN HET KERKPLANTINGSPROJECT CRISTO VIVE. IK WERK SAMEN MET GZB’ERS JAN-MAARTEN EN INEKE GOEDHART.
Vorig jaar zijn we begonnen met een project op één van de grote staatsscholen. We geven daar gastlessen over bijvoorbeeld pesten, identiteit en omgaan met conflicten. Zo komen we in contact met tieners.
Het verhaal van
Het is mooi om te zien hoe belangrijk deze groep
Luis Flores
is geworden voor de tieners. We zien ook hoe God aan het werk is en hoe hun levens daadwerkelijk veranderen. Binnenkort hopen de eerste jongeren te worden gedoopt.
Door een studiebeurs van de GZB is het voor mij mogelijk om theologie te studeren aan het Seminario Evangélico de Lima (SEL). Ik ben nu in het vijfde en laatste jaar van de predikantenopleiding.
Ik ben erg dankbaar dat er door de Zelf ben ik opgegroeid in
Met de tieners van de school en anderen, die we
een wijk met dezelfde pro-
in de wijk ontmoetten, zijn we een tienergroep
blemen als in Rimac. Mijn
gestart. Zij hebben zelf een naam voor deze groep
vader verliet ons toen ik
gekozen: VAC. Dat betekent Vamos a Cambiar: wij
nog heel jong was en mijn
gaan veranderen. De tieners van VAC komen bijna
moeder zat tijdens mijn
allemaal uit gebroken gezinnen en hebben al van
tienertijd in de gevange-
alles meegemaakt.
Onze nieuwe gemeen-
nis. Ik leefde op straat en
te bevindt zich in de
gebruikte ook drugs. Op
wijk Rimac, in het hart
mijn 14e werd ik al vader.
van Lima. Er is in deze
Ik heb mijn zoon Jeus
wijk veel armoede,
alleen opgevoed omdat
verslaving, huiselijk
zijn moeder niet voor hem
geweld en jeugdcrimi-
wilde zorgen.
naliteit.
steun van de GZB in Rimac een nieuwe gemeente is ontstaan en dat we van betekenis kunnen zijn voor de jeugd in deze wijk.
Het gemeentestichtingsproject in Rimac steunen? Dat kan. Een gift is van harte welkom op rekeningnummer NL91INGB0690762445 t.n.v. GZB , Driebergen o.v.v. projectnummer PE.1.006.
GZB Jongerenevent
gzb-dag en jongerenevent 2014
16
17
De actie ‘Hoe ver ga
Met een blij gevoel van dankbaarheid kijken we terug op het weekend van 29 en 30 augustus: het Jongerenevent en de GZB-dag.
jij’ is van start! Arjen ten Brinke over ‘Beeld van God’
fostloag ver
Anne Westerduin lanceert Ave, de eenmalige GZB-uitgave over ‘Eten verbindt’
De KC-band maakt zijn debuut op het Jongerenevent.
Begroeting van zendingswerkers
Ds. Lieuwe Schaafsma uit Malawi
Ds. Jan Ouwehand en dagleider Iwan Dekker
Een warm welkom door e+®n van onze Malawiaanse gasten
Emily uit Malawi
GZB-dag Bij het kinderprogramma
Ds. Ton Jacobs uit Leiden
Lydia interviewt een zendingswerker
Prof. dr. Jan Hoek uit
Presentator
Veenendaal
Wim Dekker
Opbrengst GZB-dag: ochtendcollecte € 23.000, middagcollecte € 17.000
gzb-nieuws
18
19
Nieuwe uitgaven en activiteiten die de GZB de komende tijd organiseert en andere dingen waarvan u op de hoogte moet zijn: u leest het hier!
info
Bedankt zondagsscholen! De hervormde zondagsscholen in Nederland hebben in het afgelopen seizoen gespaard voor zondagsscholen in Egypte. Met de actie is maar liefst € 24.801,61 opgehaald. Fantastisch!
RESTAURANT AVE Zin in een gezellig en inspirerend avondje uit? Kom onze wereldgerechten proeven in restaurant Ave! GZB-medewerkers koken en serveren een uitgebreid driegangendiner uit de wereldkeuken.
AVE - Recepten, ideeën, verhalen In samenwerking met Anne Westerduin van uitgeverij Jongbloed heeft de GZB een eenmalig tijdschrift gemaakt over ‘eten verbindt’: Ave. In Ave staan heerlijke recepten uit de landen waar wij werken, verhalen van (oud-)zendingswerkers en ideeën voor goed doen met eten. Meer dan honderd gemeenten hebben meegedaan met de voorverkoop van Ave. Dat betekent dat begin september Ave bij een paar duizend mensen op de mat viel. Ave bestellen kan via www.gzb.nl/ave
Lees de flyer bij deze Alle Volken en meldt u aan!
Opening Centro Shalom GZB heeft nieuwe website Met verhalen, foto’s en filmpjes nemen we u mee naar onze 5 werkvelden: de jonge kerk in Azië, de groeiende kerk in Afrika, de dienende kerk in Latijns-Amerika, de bedreigde kerk in het Midden-Oosten en de lege kerk in Europa. De website is nu ook geschikt voor tablet en smartphone. Kijk snel op www.gzb.nl
Zaterdag 12 juli was het zo ver: de officiële opening van het nieuwe Centro Shalom in Mexico. Met hulp van de stichting Draagt Elkanders Lasten van het RD kon een nieuw opvangcentrum voor verslaafden worden gebouwd. Machiel en Erika Kommers, die vanuit de GZB bij dit centrum
GZB-DAGBOEK EEN HANDVOL KOREN
Hét bijbels dagboek voor het hele gezin Een handvol koren
Een handvol koren biedt elke dag twee overdenkingen: één voor persoonlijke bezinning of om als gezin samen over na te denken, en één speciaal voor jongeren. Het dagboek bevat ook extra’s, zoals kinderpuzzels, buitenlandse recepten en verhalen uit de landen waar de GZB werkt.
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Als u het dagboekje koopt voor € 10,90 gaat maar liefst € 7,- naar het zendingswerk. Bestel hem dus nu! Dat kan via de plaatselijke zendingscommissie.
zijn betrokken: “Het is prachtig om te zien hoe er bij de opening van dit nieuwe centrum eenheid is tussen de kerken en hoe verslaafden weer hoop krijgen. We hopen en bidden dat dit centrum veel mensen van hun verslaving af zal helpen en dat gebroken mensen weer hoop mogen krijgen.”
STICHTING ZENDINGSERFGOED De stichting Zendingserfgoed werd eind 2011 opgericht om het cultureel erfgoed van de protestantse zending in Nederland te behouden en voor het publiek toegankelijk te maken. Het materiaal is te bewonderen in het Zendingserfgoedhuis in Zuidland. Bent u in het bezit van zendingskunst of voorwerpen van zendingscultuurhistorie en heeft u daar geen goede bestemming voor? Neem dan contact op met de stichting Zendingserfgoed, Kerkweg 20-C, 3214 VD Zuidland, 0181-451074, www.zendingserfgoed.nl.
Najaarsconcert Jubilate Deo - GZB o.l.v. Marco den Toom
Zaterdag 4 oktober 2014 Bethelkerk in Barneveld kerk open 18.45 uur | aanvang 19.30 uur THEMA
geloven gaat verder
m.m.v. Jaco van Houselt (tenor), Heleen Knoop (viool), Johan Bredewout (vleugel) en Bert Kruis (orgel)
TOEGAN G GRATIS collecte voor zending swerk in Malaw i
Voor meer informatie: www.gzb.nl/concert
onze zendingswerkers
20
21 WIE HANS EN GERRIE KASBERGEN BESTEMMING MALAWI WANNEER NOVEMBER 2014
De GZB heeft ongeveer zestig zendingswerkers uitgezonden. Zij werken over de hele wereld. Wie komen er binnenkort terug en wie vertrekken er?
Uitgezonden Naar Malawi Hans en Gerrie Kasbergen worden op D.V. zondag 2 november vanuit Bergambacht uitgezonden naar Malawi. Zij gaan samenwerken met partnerkerk CCAP in Noord-Malawi. Deze kerk heeft veel oog voor de mensen om haar heen. Malawi is een van de armste landen van de wereld en veel mensen hebben geen schoon drinkwater. Vrouwen en kinderen moeten soms uren lopen om water te halen. En dan is het water ook nog vaak besmet waardoor mensen er ziek van kunnen worden. Veel kinderen sterven door diarree en uitdroging.
Hans gaat lokale bedrijven trainen om goedkope en duurzame oplossingen te ontwikkelen op het gebied van water en sanitair, die huishoudens zelf kunnen onderhouden. Ook gaat hij trainingen geven in het handmatig boren van waterbronnen, het maken van waterfilters en andere technologieën die ervoor zorgen dat meer mensen toegang krijgen tot schoon drinkwater en hygiënische sanitaire voorzieningen. Hans: “Succesvol zijn in zaken en het maken van
Naar Congo WIE WILLEM EN JOANNE FOLMER BESTEMMING CONGO WANNEER OKTOBER 2014
Welkom thuis Terug naar “God heeft voor iedereen een plek” Nederland Willem en Joanne Folmer worden op D.V. zondag 27 oktober vanuit Sommelsdijk en Rotterdam-Zuid uitgezonden naar Congo. Zij gaan als tropenarts werken in het Nyankunde-ziekenhuis in Oost-Congo, vlakbij de stad Bunia. Willem en Joanne worden in eerste instantie voor een jaar naar dit ziekenhuis uitgezonden, ondertussen wordt gezocht naar een langduriger werkplek. “Later ga ik als zuster in de zending naar Afrika: dat zei ik al toen ik kind was”, zegt Joanne. “Het kinderlijke beeld dat ik alle arme kindertjes ging redden is inmiddels realistischer geworden. Toch is mijn diepste motief niet veranderd: iedereen moet het Evangelie horen. In ons voorbereidingstraject hebben we veel nagedacht over de vraag: hoe kun je als dokter zendingswerker zijn? Wij geloven dat iedere christen de roeping heeft om te werken in Gods koninkrijk, ook als je in Nederland blijft en daar een baan hebt. God heeft voor iedereen een plek.”
“Talenten in liefde inzetten” carrière geeft voldoening en is ook een zegen van God. Maar deze talenten in liefde te kunnen inzetten voor broeders en zusters geeft mij een echte stimulans en geeft het leven een glans waarin ik God kan ontmoeten.”
“Wij willen het thuisfront in Nederland graag op de hoogte houden van ons werk en hopen op een goed contact met gemeenten en gemeenteleden in Nederland”, zeggen Hans en Gerrie. “Wij hopen dat we mogen bijdragen aan een geestelijke band tussen de kerk in Malawi en in Nederland.”
Zendingwerkers met verlof
Wie zijn voor voorlichting beschikbaar?
Naam
Functie
Voorlichtingsperiode
Thera van Dam-Shala
Kinder- en vrouwenwerk in Kosovo
heel september
Corina*
Bijbelvertaalwerk in Centraal-Azië
28 september - 4 oktober en 12 - 18 oktober
De familie Strijbis is vanwege de gezondheid van Margreet en de onzekerheid die daarmee gepaard gaat, teruggekeerd uit Cambodja, waar zij werkten als gemeentestichters.
* In sommige
Leendert Wolters
Missionair werk in Praag
23 - 27 oktober
Aart en Tineke Brons
Israëlconsulent namens het Centrum voor Israëlstudies (CIS)
28 oktober - 6 november
Willem-Henri en Ditteke den
Docent aan theologische opleiding/coördinator theologische afstandsonder-
17 - 28 november
Hartog
wijs en projectmedewerker bij ontwikkelingsorganisatie
Joram en Daniëlle Oudshoorn
Docent theologische opleiding en toerusting
2 - 15 januari 2015
Reinout en Arenda van Heiningen
Gemeentestichters in Thailand
12 - 26 januari 2015
Janneke Wolswinkel
Arts in Zimbabwe
9 - 20 maart 2015
Bertine van Dijk
Bertine heeft een jaar in kindertehuis PAK Tagari in Indonesië gewerkt.
het hele jaar door
Anita Heutink
Anita heeft in Zuid-Soedan les gegeven aan kinderen van de basisschool en
het hele jaar door
middelbare school in een vluchtelingenkamp.
landen ligt zendingswerk
Wilma Wolswinkel
gevoelig. Het is
Zes jaar heeft Thera van Dam in Kosovo gewerkt, waar ze meehielp bij de opbouw van een kleine gemeente in de stad Peja. In die tijd heeft ze ook haar man Kujtim ontmoet. Samen met hem en hun dochtertje Anna is ze in augustus naar Nederland teruggekeerd.
Gerrie, nu leerkracht op basisschool De Ark in Bergambacht, gaat lesgeven op een school van de CCAP. “Het zien van de nood in de wereld raakt mijn enorm”, zegt zij. “Zeker als het om kinderen of jongeren gaat. Bij het zien van onrecht
breekt mijn hart. Het creëren van kansen voor deze groep is een enorme drijfveer voor mij.”
len de volledige naam en het land te vermelden.
het hele jaar door
geeft presentaties over diaconaat onder (Messiasbelijdende) Joden en
daarom beter om niet in alle geval-
Wilma is diaconaal consulent bij het Centrum voor Israëlstudies (CIS). Ze Arabieren in Israël.
Trudy Harteman
Trudy heeft projecten bezocht in Malawi en Tanzania en zo contact gelegd
het hele jaar door
met ouderen en jongeren met HIV/aids. Zij verzorgt presentaties over aids in Afrika.
Voor een afspraak kunt u contact opnemen met Anneke Kardol, e-mail:
[email protected] of tel. 0343-701010.
turkije: nieuw zendingsgebied? Jezus heeft Zijn discipelen de wereld in gezonden om tot aan het einde van de aarde het goede nieuws van Zijn koninkrijk te laten horen. Er is een duidelijke belofte dat uit ‘alle volken, natiën en tongen’ mensen zullen delen in het heil. Dat is alle eeuwen door de diepste drijfveer geweest van zending in deze wereld.
d l e r e w GZB
DOOR DS. JAN OUWEHAND, DIRECTEUR
Komen Turken in de hemel? anderen de weg wijzen. Er wordt vaak, zeker de laatste jaren, in Europa negatief over Turkije gesproken en dat kwetst hen diep. Het voedt de eeuwenoude afkeer van het ‘christelijke Westen’. De Turken willen liever niet in ‘onze’ hemel komen.
Het Turkse volk is één van de minst bereikte volken in deze wereld. Er zijn naar schatting 4000 Turkse christenen, verspreid over ruim honderd gemeenten en huisgroepen van meest protestants-evangelische signatuur. Op een bevolking van 80 miljoen is dat marginaal en zo voelen Turkse christenen zich ook. Hoe kan dat? Turkije, het Bijbelse Klein-Azië, was toch christelijk? Tot in de jaren twintig van de vorige eeuw waren er veel Armeense, Syrisch-Orthodoxe en Griekse christenen in Turkije, maar die zijn met de komst van het moderne Turkije verdreven. Er zijn niet alleen weinig christenen, ook de openheid voor het Evangelie is gering. Het Turkse volk is trots. Turken hebben niets van anderen nodig. Ze laten zich ook niet door
Turkije is op allerlei manieren met Nederland verbonden. Er is een grote Turkse gemeenschap in Nederland onder wie onze partnerorganisatie Evangelie&Moslims werkt. Turkije zelf is een geliefde vakantiebestemming. Juist daarom zou Turkije onze aandacht moeten hebben. Via Klein-Azië kwam het Evangelie Europa binnen. Gaat onze roeping naar de wereld niet via Turkije? Er zijn in Turkije vanuit vele organisaties zendelingen actief, vooral in grote steden als Ankara en Istanbul. In het oosten van Turkije is de kerk vrijwel volledig afwezig en daar zijn ook nauwelijks zendingswerkers. Werken in Turkije is zwaar! De context vraagt veel van zendingswerkers. Het wantrouwen is groot en daarom moet de motivatie nog groter zijn. Zendingswerkers moeten maximaal dienstbaar kunnen en willen zijn. Zo’n houding begint met roeping, met het kijken met de ogen van Jezus naar mensen die God niet kennen. Voor de GZB zijn het open vragen, we vertrouwen dat God ons ook hierin de weg zal wijzen.
w en e h t t a M n e b ‘Ik . Later d u o r a a j 1 1 n ik be ken bij r e w g a a r g k i wil een bank’
6 6
22
In GZB-Wereldkids 2014/2015 kom je Matthew ook tegen. Met Wereldkids kun je allerlei leuke spelletjes en opdrachtjes over zending doen. Vraag je juf of meester om GZB-Wereldkids te bestellen voor op jouw school. Dan kun je er leuk in je klas mee aan de slag! Je kunt ook voor Matthew en andere kinderen sparen. Je juf of meester kan GZB-Wereldkids gratis bestellen via gzb.nl/wereldkids.
Er is ook een filmpje over Matthew. Kijk daarvoor ook op gzb.nl/ wereldkids
Prijswinnaars
Nick Libregts, Apeldoorn, Nie nke v.d. Ham, Noordeloos, Emmely Kok, Uddel, Robert Plette, Elburg, Daniël den Hertog, Oud-Alblas, Zjanna Veldhuis , Onstwedde, Nadine van den Brink, Hoevelaken
gefeliciteerd!
Bedenk een bijzondere of ludieke actie en steun het zendingswerk Eigenlijk te gek voor woorden dat er anno 2014 nog steeds miljoenen mensen zijn die nog nooit het Evangelie hebben gehoord! Dat kunnen we toch niet zomaar accepteren? Zendingswerkers geven gehoor aan de Bijbelse opdracht en gaan heel ver om het geloof door te geven. Niet iedereen hoeft zendingswerker te worden. Maar wat ga jij wel doen? Hoe ver ga jij? De GZB daagt je uit om een actie te bedenken die verder gaat. Een actie die bijzonder, leuk of sportief is. Kortom, zet jouw talenten in om geld in te zamelen voor dit belangrijke werk. Geef je op met je gezin, vrienden, vereniging of kerkenraad.
www.hoevergajij.nu
Doe mee! Ga naar www.hoevergajij.nu en bekijk de acties van anderen. Laat je inspireren en bedenk je eigen actie. Iets bedacht? Maak dan je eigen actiepagina aan, zoek sponsors en laat iedereen zien hoe ver jullie gaan! Actie gestart? Daag dan anderen uit om ook in actie te komen.
Win een reis Met je actie maken jullie kans op een reis naar een zendingsproject. Op basis van originaliteit, bereik, promotie of opbrengst worden vier winnaars geselecteerd en op de GZB-dag in 2015 bekend gemaakt!