RENOVATIEPACT werkgroep geïntegreerd beleidskader Voorbeelden duurzaam woonbeleid in de Antwerpse Kempen
25/03/2015
Duurzaam woonbeleid RUP kern Vorselaar: 2014 goedgekeurd – toelichting op:
RUP Woonbeleid Baarle-Hertog: in opmaak Opmaak zijnde dichtheidsbeheerplannen en richtlijnboeken: - Rijkevorsel - Westerlo - nog een 3-tal gemeenten in overwegingsfase
Dichtheidsbeheerplan & richtlijnenboek: PROCESRUP • •
Richtlijnen zijn niet verordenend → niet afdwingbaar bij beroep – mogelijkheid via niet-gecodificeerde beleidsmatig gewenste ontwikkelingen Mogelijkheid voor ruimtelijke en functionele differentiatie
•
Snelle opmaak/aanpassingen – latere omvorming naar RUP
Duurzaam renoveren: nieuwe bouwprofielen Standaard bouwprofiel: beperkingen naar duurzaamheid – vraag voor afwijkingen
Voorgevel = zuidgevel
Zijgevel = zuidgevel
Achtergevel = zuidgevel
• geen zonlicht / woonkwaliteit middenste kamers
• schaduwhinder buren
• getrapt profiel kamerarchitectuur
• zolder = bergruimte
• te weinig ruimte voor isolatie en ventilatie
• verhouding gelijkvloers – verdieping ? • uitgepuurd door appartementsbouw
Worden kernen hiermee aantrekkelijker ?
WAT ZIJN DE ALTERNATIEVE BOUWPROFIELEN ? nieuwe profielen (verder ITI-profielen genoemd) voldoen aan: NIET VOOR WOONPROJECTEN 1 – Inpasbaarheid
• inpasbaar in de bebouwde omgeving • geen schaduwhinder bij de buren + aandacht voor privacy
2 – Zonoriëntatie
• passieve-actieve zonwinsten + energiezuinige zonnewering • leefruimte van de woning = meest beglaasde gevel • tuinzone = leeftuin • dak voor pv-cellen, zonnecollectoren, hybridecellen, …
3 – Woon-leefkwaliteit
• daglichttoetreding in elke ruimte • zonlichttoetreding in leefruimte • voldoende private buitenruimte in verlengde met leefruimte
4 – Flexibiliteit Keuzevrijheid op basis van •
budget bescheiden tot ruim wonen (1-4 p)
• smaak compact / eenvoudig tot architecturaal • gedrag starterswoning tot levenslang wonen
GESLOTEN BEBOUWING
Voorbeeld nieuw ITI profiel voor gekoppelde bebouwing = doordachte herprofilering standaardprofiel 1. Verhoging bouwhoogte (+ 1m): 6m 7m • zolder (berging) leefruimte (min 2 slaapkamers) • hogere leefruimten • meer ruimte voor isolatie (passieve woning)
2. Diepere bouwdiepte hoofdbouw • oplossing voor smalle percelen • passieve renovatie (kerkrade.nl) • 2 tot 3 ruime kinderkamers onder dak • 1 ruime slaap- en badkamer op verdieping
Ruimte op verdieping nog nodig ? 3. Herprofilering achterbouw op basis duurzaamheid en woonkwaliteit • grote eet- en leefruimte in relatie met tuin • minder schaduwhinder op dak achterbouw • minder schaduwhinder bij buur • zonlicht op verdiepingsniveau
4.Verhoging achterbouw • hogere leefruimten • meer ruimte voor isolatie en zon / licht • mogelijkheden voor groendaken • andere functies gelijkvloers
bij behoud bestaand volume hoger achterbouw
MIN BREEDTE PERCEEL= 5m
ITI-profielen voor gesloten bebouwing in bestaand weefsel
HALFOPEN BEBOUWING
Bepaling zijtuinbreedte ikv meer dag/zonlichttoetreding, betere toegankelijkheid, meer ontwerpvrijheid en een kwalitatiever straatbeeld voorstel
Vaak gebruikte zijtuinafmetingen
Meer dag- en zonlichttoetreding via zijgevels
Meer mogelijkheden dag- en zonlichttoetreding via het dak & voorgevel aanbouw of via bredere achtergevel (1 m breder)
Meer keuzevrijheid naar toegankelijkheid woning, zorgwoning, vrije beroep, … en ontwerpvrijheid binneninrichting (efficiënter ruimtegebruik)
Comfortabel parkeren 2 x achter voorgevel
HALFOPEN BEBOUWING – profiel 1: L-profiel
OPEN BEBOUWING
OPEN BEBOUWING – perceelsbreedte min 15 m
Achtertuin = leeftuin
Voortuin = leeftuin
Zijtuin = leeftuin
Renovatie wijken - Tweegezinswoningen
IMPACT DOOR VERGRIJZING • meer en meer woningen van babyboomers op de markt moeilijker verkoopbaar door: omvang woning omvang perceel hoog energieprestatiepeil
• wens om levenslang wonen in eigen buurt
► Nood aan hedendaagse en betaalbare renovatierichtlijnen (vb aangepaste bouwprofielen, tweegezinswoningen, …) ► Aandacht voor huisvesting gericht op levenslang wonen (zorgwoning, aangepaste/aanpasbare woningen)
DUS LEVENSLANG WONEN OF WONING PER LEVENSFASE BELANGRIJK 2 trends: huishoppen of aanpasbaar wonen
► Nood aan verhoging aanbod aangepaste / aanpasbare woningen
HOE SPEELT (PROCES)RUP HIEROP IN ? Overal zorgwonen (1 gemeenschappelijke ruimte) Grote percelen: tweegezins(zorg)woning
Overal zorgwonen (1 gemeenschappelijke ruimte) Tweegezins(zorg)woningen (korter bij centrum)
Alle soorten woonvormen Alle gelijkvloerse appartementen = aanpasbare woning
woonzorgvoorzieningen
TWEEGEZINSWONING • ziet eruit als één gebouw (akte) – maar kan apart verkocht worden • elke woning kan ook een zorgwoning zijn (3 generaties onder één dak)
IMPACT - MEERWAARDE Doordachte verdichting van bestaand woonweefsel, dynamiek naar wijkrenovaties Of als instrument landschapsherstel: bosherstel woonparken/heropbouwarchitectuur Significante verhoging woning/bouwaanbod: appartementsbouw of aansnijding WUG minder/niet noodzakelijk hoger aanbod dan vraag: stabilisering van vastgoedprijzen ? op ritme van natuurlijke bevolkingsgroei: emigratiestop grotere marktafzet voor het lokale handels/horeca apparaat van het centrum (leefdorp) Maakt duurzaam renoveren (babyboomerswoningen) betaalbaar Mogelijkheden naar woonzorg/levenslang wonen (voor meer zelfstandig wonen dan bij een zorgwoning, gemeenschappelijke ruimte niet nodig)
Biedt mogelijkheden voor de sociale huisvesting, kleine integratieprojecten in bestaand woonweefsel Kan krapte op huurmarkt (deels) wegnemen, particulier als sociaal Evolutie naar een compactere bouwwijze Kwalitatiever straatbeeld, in vergelijking met halfopen
TWEEGEZINSWONING: enkele voorwaarden ter compensatie van extra bouwmogelijkheid • minimum oppervlakte per (zorg)hoofdwoning is 90 m² bruikbare vloeropp. • verticale opsplitsing – leefruimten gelijkvloers • toegang woning zichtbaar vanuit weg – bij omvorming bestaande woning: beperkte inkomvolume tot 1,5 m tot perceelsgrens toegelaten (behoud ontsluiting tuin) • elke leefruimte (uitgezonderd bergingen en aparte toiletten) woning heeft voldoende daglichttoetreding • de woonkamer en/of leef/eetkeuken heeft voldoende zonlichttoetreding via een zuidgerichte beglaasde gevel/dakvlak voorzien van doordachte zonwering (bij het weren van de zon moet er nog voldoende daglichttoetreding zijn met behoud van buitenzicht) en tweezijdig daglichttoetreding – aandacht voor privacy: hogere groenelementen zijn plaatselijk toegelaten • elke woning voldoet aan de BEN norm (kan verordenend niet vastgelegd worden dus toelichtend) • elke woning is een aanpasbare woning • elke woning heeft een voldoende private buitenruimte als verlengstuk van de leefruimte: oppervlakte en afmetingen gedifferentieerd per woonomgeving – aandacht voor privacy: hogere groenelementen zijn plaatselijk toegelaten • voldoende parking eigen terrein (tussen rooilijn (3 m vanaf rooilijn bij nieuwbouw) en achtergevel) – aantal en afmetingen gedifferentieerd per woonomgeving
Mogelijk op perceel ? Het flexibele profiel voor open bebouwing maakt dit nu mogelijk
Planologische obstakels – actiepunt werkgroep ?
Bij procesRUP , in fase van dichtheidsbeheerplan en richtlijnen Ophef of vervanging voorschriften grote hoeveelheid bestaande verkavelingen: Via RUP of via CBS (beveiligd schrijven, min ½ eigenaars akkoord, openbaar onderzoek, …)
Hoe omgaan met meldingsplicht: 40 m² aanbouw
Hoe BEN norm opleggen in een (proces)RUP: niet van ruimtelijk planologische aard
ZIJN ER NOG VRAGEN ?