Schoolondersteuningsplan Obs et Buut 2013-2017 (versie 2014/2015)
Inhoud 1. Algemeen.......................................................................................................................................................................... 4 1.1. Inleiding ......................................................................................................................................................................... 4 1.2 Missie en Visie van et Buut................................................................................................................................................. 4 2. Het Schoolondersteuningsplan ....................................................................................................................................... 6 2.1 Functies Schoolondersteuningsplan .................................................................................................................................... 6 2.2 Evaluatie van de onderwijsondersteuning. ........................................................................................................................... 6 2.3 De algemene doelstellingen van de onderwijs ondersteuningsstructuur. ................................................................................. 7 3. Schoolondersteuning en bestuur .................................................................................................................................... 8 3.1 Zaan Primair .................................................................................................................................................................... 8 3.2 Passend Onderwijs (SWV Primair Onderwijs Zaanstreek) ....................................................................................................... 8 3.3 Schoolondersteuningsprofiel (SOP) ..................................................................................................................................... 8 4.Kwaliteitszorg ...................................................................................................................................................................... 9 4.1 Leerlingvolgsysteem.......................................................................................................................................................... 9 4.2 Sociaal/emotioneel Leerlingvolgsysteem ............................................................................................................................. 9 4.3 Opbrengstanalyse ........................................................................................................................................................... 10 4.4 Onderwijs inspectie ......................................................................................................................................................... 10 5. Onderwijsondersteuning structuur ................................................................................................................................ 11 5.1 Vier niveaus van ondersteuning ....................................................................................................................................... 12 5.1.1 Niveau 1: Basiskwaliteit ................................................................................................................................................ 12 5.1.2 Niveau 2: Basisondersteuning in de eigen basisschool; ..................................................................................................... 15 5.1.3 Niveau 3: Extra ondersteuning met maatwerkarrangement in de eigen basisschool ............................................................ 18 5.1.4 Niveau 4 : Extra ondersteuning in het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs ............................................................ 19 6. Overleg en besprekingen op et Buut ........................................................................................................................... 20 6.1 Ondersteuningsoverleg ................................................................................................................................................... 20 6.2 Groepsbesprekingen ....................................................................................................................................................... 20 6.3 Smal ondersteuningsteam .............................................................................................................................................. 20 6.4 Breed Ondersteuningsteam ............................................................................................................................................. 22 7. Ondersteuningsorganisatie op et Buut ........................................................................................................................ 24 7.1 Afspraken in verband met de vertrouwelijkheid .................................................................................................................. 24 7.2 Afspraken over het informeren van de ouder(s)/verzorgers ................................................................................................. 24 7.3 Doubleren en/of versnellen .............................................................................................................................................. 25 7.4 Logopedie ...................................................................................................................................................................... 25 7.5 Schoolarts ...................................................................................................................................................................... 25 7.6 Maatschappelijk werk ..................................................................................................................................................... 26
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
2
7.7 Dossiervorming .............................................................................................................................................................. 26 7.8 Orthotheek .................................................................................................................................................................... 27 8. Personeelsbeleid ............................................................................................................................................................ 28 8.1 Taken groepsleerkracht t.a.v. de ondersteuning Algemeen .................................................................................................. 28 8.2 Taken IB-ers ................................................................................................................................................................... 30 8.3 Taken van de verschillende specialisten t.b.v. de ondersteuning ........................................................................................... 32 8.4 Taken adjunct-directeur t.a.v. de ondersteuning................................................................................................................. 33 8.5 Taken directeur t.a.v. de ondersteuning ............................................................................................................................ 35 Hoofdstuk 9 Bijlagen ........................................................................................................................................................... 37
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
3
Hoofdstuk 1 1. Algemeen 1.1. Inleiding Gelukkig mogen wij les geven aan ruim vierhonderd verschillende leerlingen. Al deze leerlingen hebben hun unieke persoonlijkheid en een specifieke behoefte m.b.t. spelen en leren. De meeste leerlingen leren op een regelmatige, gemiddelde manier. Sommige leerlingen hebben een langere tijd nodig om iets te kunnen leren. Er zijn ook leerlingen die maar weinig uitleg nodig hebben om hele grote leerstappen te kunnen maken. Deze verschillen ontstaan door verschillen in intelligentie, sociale- en emotionele ontwikkeling, lichamelijke condities, motorische ontwikkeling, werkhouding en door het milieu en de cultuur waar onze leerlingen vandaan komen. Wij, team van OBS et Buut, hebben als taak ons onderwijs zo in te richten dat elk kind zo goed mogelijk tot zijn recht komt, ongeacht de verschillende leermogelijkheden van onze leerlingen. Wij willen goed voor de kinderen zorgen. In de eerste plaats zullen wij proberen om extra zorg te voorkomen. Dit kunnen wij doen door ervoor te zorgen dat de sfeer in de klas zo goed is dat elk kind zich veilig en gewaardeerd voelt. En natuurlijk zullen wij ook proberen om ons vak als leerkracht zo goed mogelijk te doen, dus door goed les te geven. De leerkrachten volgen studies en cursussen om zich zelf te kunnen professionaliseren.
1.2 Missie en Visie van et Buut Onze belangrijkste taak als school is kinderen van hun vierde tot en met hun twaalfde jaar te helpen ontwikkelen, zodat zij een plek kunnen vinden in de maatschappij die past bij hun mogelijkheden en interesses. De meeste kinderen zitten zo´n 8 jaar bij ons op school. Om bovengenoemd doel te bereiken willen we kinderen een veilige en stimulerende leer- en leefomgeving bieden. Dat willen we bereiken door een aantrekkelijk schoolgebouw en een veilige omgeving te creëren. Een overzichtelijke omgeving waarin leerlingen zich thuis kunnen voelen en tegelijkertijd leren om rekening te houden met andere kinderen. In een school ontwikkelen kinderen zich op vele gebieden. De kunst is om aan alle gebieden voldoende aandacht te besteden om de optimale ontwikkeling van de kinderen te garanderen. Als eerste gaan we in op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen en de manier waarop we hier vorm aan geven. Om een goede plek te vinden in een vervolgopleiding of in de maatschappij heb je aan kennis niet voldoende: je moet ook kunnen omgaan met je eigen en andermans emoties en gedrag. Zaken als zelfstandigheid, samenwerking, verantwoordelijkheid, respect en verdraagzaamheid zijn van groot belang. Die sociaal-emotionele ontwikkeling beperkt zich niet alleen tot activiteiten binnen de
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
4
school, maar we proberen de school ook een duidelijke plek in de buurt te geven. Zo werken we samen met onder andere de wijkpolitie, het zorgcentrum en de voor- en naschoolse opvang. Als tweede is het bij de cognitieve ontwikkeling van groot belang dat kinderen belangrijke vaardigheden zoals taal en rekenen leren. Maar ook vakken als Natuur, Verkeer, Aardrijkskunde en Geschiedenis en nog tal van andere vakken. Hierbij gebruiken we de nieuwste methoden en maken we veel gebruik van de mogelijkheden die computers bieden om leerstof op een andere manier aan te bieden. Een derde terrein van ontwikkeling die wij als school van groot belang vinden is de creatieveexpressieve ontwikkeling van kinderen. We besteden veel aandacht aan muziek, handvaardigheid, tekenen en toneel omdat kinderen (en volwassenen) zich ook op andere manieren moeten kunnen uiten en om kinderen in aanraking te laten komen met zinvolle vormen van vrijetijdsbesteding. Als vierde noemen wij de lichamelijke ontwikkeling van de kinderen. Gymnastiek en volksdansen zorgen er voor dat de kinderen fysiek in goede conditie geraken. Samen met de dagelijkse oefeningen zorgt de school ervoor dat de kinderen zo goed mogelijk voorbereid zijn zich op alle eerder genoemde onderdelen te ontwikkelen. leder kind ontwikkelt zich op bovengenoemde terreinen op zijn of haar eigen manier en in zijn of haar eigen tempo. leder kind is uniek en dat betekent dat wij ook aandacht schenken aan die eigen ontwikkeling. Per kind wordt de ontwikkeling bijgehouden en waar nodig wordt er extra aandacht of begeleiding gegeven. Wij streven er naar om steeds meer te digitaliseren zodat de leerkrachten geen dubbele dingen doen en er sprake is van effectief gebruik van het leerling volgsysteem. Uiteindelijk is het de bedoeling dat elk kind op de vervolgopleiding in het voortgezet onderwijs komt, die bij hem of haar past. We kunnen dit alles niet alleen realiseren. We hebben de ouders daarbij nodig. De ontwikkeling van een kind vindt immers zowel op school als thuis plaats. Het is goed als leerkrachten weten wat er thuis speelt en het is goed als ouders weten wat er op school speelt. Bovendien hebben we ouders nodig om alles wat we willen doen ook echt voor elkaar te krijgen.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
5
Hoofdstuk 2 2. Het Schoolondersteuningsplan Et Buut staat voor onderwijs op maat. In het afgelopen jaren heeft de school een grote ontwikkeling doorgemaakt op het gebied van ondersteuning. Door deze voortdurende ontwikkeling ontstond de behoefte aan een vernieuwing van het bestaande Schoolondersteuningsplan. Vanuit deze behoefte is dit plan geschreven. Dit plan geeft een duidelijk overzicht van de ondersteuningsstructuur op Et Buut. Het fungeert als handvat en leidraad voor het team en voor ouders.
2.1 Functies Schoolondersteuningsplan Het Schoolondersteuningsplan heeft 3 functies: 1. Kwaliteitsdocument 2. Planningsdocument 3. Verantwoordingsdocument Het Schoolondersteuningsplan moet als een ontwikkeldocument worden beschouwd. Elk jaar zal er dan ook sprake zijn van veranderingen c.q. aanvullingen. Het Schoolondersteuningsplan is een document dat een beeld geeft van de wijze waarop ondersteuning voor leerlingen binnen onze school is gerealiseerd.
2.2 Evaluatie van de onderwijsondersteuning. Jaarlijks vindt er een evaluatie plaats van de werking van dit Schoolondersteuningsplan. Dit is een vast onderdeel van de zelfevaluatie op derde Pinksterdag. In de tweede week na deze evaluatie dag wordt het ondersteuningsplan aangepast door de directie en IB. Eventuele streefpunten kunnen aangegeven worden en m.b.t. knelpunten kan er gezocht worden naar oplossingen. Bij deze evaluatie gaat het erom dat we aangeven of en in hoeverre de gewenste resultaten worden bereikt als gevolg van de gekozen organisatie en de inhoud van het Schoolondersteuningsplan.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
6
2.3 De algemene doelstellingen van de onderwijs ondersteuningsstructuur. Op onze basisschool zijn diverse maatregelen genomen ten behoeve van leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben t.b.v. het leer- en ontwikkelingsproces. Wij vinden het van groot belang dat deze leerlingen “ondersteuning naar onderwijsbehoeften” aangeboden krijgen, zodat zij:
op deze manier een ononderbroken ontwikkelingsproces optimaal kunnen doorlopen. in eigen tempo en aanleg op een voor hen verantwoorde wijze de aangeboden leerstof kunnen volgen. binnen onze basisschool kunnen functioneren.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
7
Hoofdstuk 3 3. Schoolondersteuning en bestuur 3.1 Zaan Primair De stichting Zaan Primair is het bevoegd gezag van 28 scholen voor openbaar primair onderwijs in de gemeente Zaanstad. Dagelijks werken zo’n 750 personeelsleden aan kwaliteitsonderwijs voor ruim 7100 leerlingen. De scholen liggen verspreid over heel Zaanstad en hebben ieder een eigen karakter. Ze zijn toegankelijk voor alle kinderen en vertegenwoordigen zo de samenleving in het klein. Openbaar onderwijs betekent samen ontmoeten, ontdekken en ontwikkelen. Meer informatie over de stichting is te vinden op de website van Zaan Primair (www.zaanprimair.nl)
3.2 Passend Onderwijs (SWV Primair Onderwijs Zaanstreek) Op 1 augustus 2014 is de Wet passend onderwijs in werking gegaan. Met passend onderwijs kunnen scholen meer maatwerk bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Zorgplicht Met passend onderwijs krijgen schoolbesturen ‘zorgplicht’. Dat betekent dat de school waar een kind aangemeld wordt, voor passend onderwijs moet zorgen. Dat kan op de school zijn waarop het kind is aangemeld, of op een andere, meer passende school. Samen zijn de schoolbesturen bij SWV PO Zaanstreek dus verantwoordelijk voor passend onderwijs voor álle kinderen in het samenwerkingsverband. Meer informatie kunt u vinden op de site van het samenwerkingsverband http://www.swvpozaanstreek.nl
3.3 Schoolondersteuningsprofiel (SOP) Bureau Inschool heeft in april 2013 onderzoek gedaan naar de mogelijkheden, grenzen en ambities van de school in het bieden van onderwijs aan kinderen met specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoeftes. Naar aanleiding van dit onderzoek heeft bureau Inschool een Schoolondersteuningsprofiel opgesteld van et Buut. Dit Schoolondersteuningsprofiel is uitgangspunt geweest bij het formuleren van dit Schoolondersteuningsplan.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
8
Hoofdstuk 4 4.Kwaliteitszorg Dit plan is een onderdeel waarmee wij de kwaliteit van ons onderwijs bewaken. Wij vragen ons steeds af:
Doet et Buut de goede dingen?
Doet et Buut de goede dingen goed?
Hoe weten wij dat?
Vinden anderen dat ook?
Wat doet et Buut met die wetenschap?
Op et Buut werken wij systematisch aan het verbeteren van de opbrengsten van onze kinderen (OGW opbrengstgericht werken).
4.1 Leerlingvolgsysteem Et Buut werkt met het leerlingvolgsysteem van Cito. De gegevens worden vanuit Cito LOVS verwerkt in Esis-B van Rovict (webbased). Esis maakt het mogelijk om alle informatie betreffende individuele leerlingen en groepen leerlingen digitaal te verwerken. Hieruit kunnen de ontwikkelingen op school-, groeps- en leerling niveau gevolgd worden. Gedurende het schooljaar wordt de ontwikkeling van de leerling gevolgd met methode gebonden toetsen en de methodeonafhankelijke toetsen van Cito. Alle toets momenten zijn gepland en zijn terug te vinden in de Toetskalender. Zowel de methode toetsen als de toetsen van Cito worden digitaal afgenomen. De leerkrachten analyseren deze toetsen en plannen daarop vervolgacties. De resultaten worden bewaard in de resultaten map. De resultaten worden met de ouder(s)/verzorger(s) minimaal twee maal per jaar besproken.
4.2 Sociaal/emotioneel Leerlingvolgsysteem Wij willen dat onze school een sociaal veilige omgeving is voor onze leerlingen, ouders en ons team. In de groepen 1 en 2 gebruiken wij de methode Kinderen en hun Sociale Talenten om de sociale en emotionele vaardigheden van onze leerlingen te versterken. In dit programma is het Pestprotocol van Luc Koning verwerkt.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
9
Vanaf schooljaar 2014-2015 starten we in de groepen 3 t/m 8 met de Kanjertraining. De Kanjertraining bestaat uit een serie lessen met bijbehorende oefeningen om de sfeer in de klas goed te houden (preventief), of te verbeteren (curatief). Met de Kanjertraining streven we de volgende doelen na.
Het bevorderen van vertrouwen en veiligheid in de klas. Het versterken van de sociale vaardigheden bij leerlingen. Beheersing van verschillende oplossingsstrategieën bij pesten en andere conflicten. Bewustwording van de eigenheid bij leerlingen. Leren om verantwoordelijkheid te nemen. Het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie.
Om onze leerlingen op sociaal emotioneel gebied te volgen maken wij gebruik van het leerlingvolgsysteem SCOL. In het schooljaar 2013/2014 is in april de eerste keer SCOL worden ingevuld door de leerkrachten. Vanaf schooljaar 2014/2015 zullen ook de leerlingen van groep 6 t/m 8 de leerling de vragenlijsten invullen.
4.3 Opbrengstanalyse Twee keer per jaar bespreken en analyseren de leerkrachten en IB-ers tijdens de groepsbesprekingen de cito-resultaten. Bij het maken van de trendanalyse, resultaten en opbrengsten, maken we gebruik van het leerlingvolgsysteem Esis. Twee keer per jaar worden de resultaten en opbrengsten op schoolniveau besproken. Dit leidt tot verbeterpunten. Tevens worden deze resultaten door de directie besproken met de clusterdirecteur van onze school.
4.4 Onderwijs inspectie De Onderwijsinspectie houdt toezicht op de onderwijskwaliteit op alle basisscholen. Daarnaast controleert de inspectie de naleving van de wettelijke vereisten, de rechtmatige besteding van middelen, het financieel beheer en de financiële positie van scholen. Ieder jaar kijkt de inspectie of een school voldoende kwaliteit levert. Op basis van een risicoanalyse en eventueel nader onderzoek wordt bepaald welk type toezicht een school nodig heeft. Informatie over de Onderwijsinspectie kunt u vinden op de website van de Onderwijsinspectie. Tevens is daar het ‘Rapport van Bevindingen vierjaarlijks bezoek’ (mei 2014) te lezen. (http://toezichtkaart.owinsp.nl/schoolwijzer/zoek_scholen )
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
10
Hoofdstuk 5 5. Onderwijsondersteuning structuur In dit hoofdstuk wordt de onderwijsondersteuning structuur van et Buut beschreven. Hierbij komen de verschillende aspecten van ondersteuning aan bod: de ondersteuning op groepsniveau, groep overstijgende interne ondersteuning en externe ondersteuning. De structuur heeft tot doel de leerkrachten te ondersteunen hoe te handelen als een leerling zich onvoldoende ontwikkelt en meer aandacht nodig heeft. Soms heeft een kind meer aandacht nodig door interne of externe factoren bepaalde (specifieke) onderwijsbehoeften. Wanneer is een leerling op et Buut een ‘aandachtsleerling’ en is ondersteuning nodig? De volgende criteria worden daarbij gehanteerd: Voor groep 1/2: een achterstand of voorsprong in de ontwikkeling op één of meerdere gebieden van 6 maanden. Voor groep 3 t/m 8: onvoldoende scores op enkele opeenvolgende methode gebonden toetsen en/of een IV en/of V score op één van de CITO toetsen. Kinderen die meer aankunnen dan het reguliere aanbod van de groep: (hoog)begaafde kinderen. Kinderen waarbij bij de jaarlijkse signalering m.b.v. de SiDi3 een mogelijke ontwikkelingsvoorsprong gesignaleerd wordt. Gedragsproblemen die de ontwikkeling van de leerling verstoren en/of problemen opleveren voor de andere kinderen in de groep. Een beneden gemiddeld en/of laagbegaafd intelligentieprofiel heeft (na onderzoek). Sociaal emotionele problemen. Fysieke en medische hulpvragen die betrekking kunnen hebben op hulpvragen met het gehoor, gezicht, spraak, motorische problemen en anders (bijv. epilepsie). Vermoeden van of diagnose Dyslexie en Dyscalculie.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
11
5.1 Vier niveaus van ondersteuning In de ondersteuningsstructuur van et Buut zijn vier niveaus van ondersteuning te onderscheiden. Er is een duidelijke samenhang tussen de verschillende aspecten. 1. Basisondersteuning in de eigen groep van de basisschool met ondersteuning van de intern begeleider; 2. Basisondersteuning in de eigen basisschool; 3. Extra ondersteuning met maatwerkarrangement in de eigen basisschool; 4. Extra ondersteuning in het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs.
5.1.1 Niveau 1: Basiskwaliteit Bij de basisondersteuning draait het om: Basiskwaliteit; Planmatig werken; Preventieve en licht curatieve interventies; Onderwijsondersteuning structuur. De leerkracht speelt een centrale rol en is dagelijks, preventief, bezig met de ondersteuning voor de leerlingen. De leerkracht neemt maatregelen om problemen van leerlingen, die uit het dagelijks onderwijs voortvloeien, te voorkomen. De basis van het onderwijs op et Buut, is de jaarplanning die aan het begin van het jaar voor alle vakgebieden door de leerkracht wordt opgesteld. Drie keer per jaar worden de toetsresultaten/ opbrengsten van het Cito-LOVS besproken in de groepsbespreking met de intern begeleider. Vanuit ons LOVS-Esis bespreken we per groep de groepsanalyses. Hieruit voortvloeiende acties worden concreet besproken op bouwgroep niveau. De bespreekmomenten worden bij het maken van de jaarplanning opgenomen in de jaaragenda. Het doel is om vroegtijdig (op methodetoets niveau) te signaleren zodat er snel op ingespeeld kan worden. Vanuit het LOVS, methode gebonden toetsen en de dagelijkse observaties maakt de leerkracht een half jaarlijks groepsplan waarop het dagelijkse aanbod is gebaseerd. Op et Buut wordt gewerkt met groepsplannen voor de vakgebieden, spelling/taal, lezen, rekenen en begrijpend lezen. Werken met een groepsplan betekent dat er activiteiten voor de hele groep, voor subgroepen en indien nodig voor individuele leerlingen zijn opgenomen. Indien een leerling op een bepaald vakgebied uitvalt, maar d.m.v. bijvoorbeeld verlengde instructie of aangepaste werkvorm de lesstof van de groep kan volgen, wordt de extra zorg voor deze leerling opgenomen in het groepsplan. De leerkracht geeft extra hulp aan kinderen die dat nodig hebben. Hij of
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
12
zij geeft deze extra begeleiding op basis van systematisch verkregen signaleringsgegevens uit toetsen en observaties. Pedagogisch didactisch groepsoverzicht Uitgangspunt bij het opstellen van groepsplannen zijn de onderwijsbehoeften van de leerlingen op pedagogisch en didactisch gebied. Deze zijn terug te vinden in het pedagogisch/didactisch overzicht in de werkmap in de klas. Ze worden ieder half jaar (februari en juli) bijgesteld en opgeslagen op Team op server. Analyse van gegevens (Datamuren) Binnen een groep wordt gewerkt in verschillende niveaus. Voor spelling, taal, begrijpend lezen en rekenen maakt de leerkracht een groepsplan waarin de aanpak per niveau staat beschreven. Voor het clusteren van onderwijsbehoeften en het analyseren van de toets resultaten wordt gebruik gemaakt van de zgn. datamuren. In de kleuterbouw wordt een datamuur ingevuld n.a.v. Cito M2 en PRAVOO. De niveaus van de datamuren zijn gekoppeld aan een kleur zodat door de hele school iedere niveaugroep dezelfde kleur heeft. Geel: Basis instructie groep. De gele groep bestaat uit leerlingen die de stof op een gemiddeld niveau verwerken qua tempo en resultaten. Zij ontvangen de volledige instructie. Oranje: De verlengde instructie groep. De oranje groep bestaat uit leerlingen die of extra instructie krijgen en/of aangepast werk maken. Groen: Verkorte instructie groep. Deze leerlingen werken in een hoog tempo en scoren hoog (A/I) op Cito-toetsen en scoren goed op de methode gebonden toetsen. De groene groep krijgt een korte instructie en krijgt meer verdieping- en verbredingstof aangeboden. Blauw: Deze leerlingen werken met een eigen programma dat is gebaseerd is op een individuele leerlijn (OPP). Evaluatie van de groepsplannen De groepsplannen worden tweemaal per jaar geëvalueerd voor de gehele groep en tweemaal extra voor de instructieafhankelijke groep en leerlingen in de andere instructiegroepen die opvallen door observaties en resultaten van de methodeafhankelijke toetsen (cyclus groepsplannen). Dit wordt gedaan door de leerkracht. De leerkracht vult in februari en juni aan de hand van alle gegevens de datamuur en het didactisch en pedagogisch groepsoverzicht in. Vanuit hier maakt de leerkracht de analyses. Hier vloeien nieuwe groepsplannen uit voort. Tijdens de groepsbespreking neemt de IB-er de bovenstaande formulieren met de leerkracht door en het formulier groepsbespreking wordt ingevuld.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
13
De leerkracht evalueert twee keer per jaar extra de verlengde instructie groep volgens planning. De leerkracht evalueert alleen deze groep in het groepsplan en stelt, waar nodig, dit gedeelte bij in het groepsplan. Na deze evaluatie en het bijstellen van het groepsplan vindt er een groepsbespreking plaats met de IB-er. De groepsplannen zijn te vinden op de server (team schijf). De ingevulde en de geëvalueerde groepsplannen zijn tevens terug te vinden in de werkmap van de leerkracht. Weekplanning De relatie tussen de opgestelde groepsplannen en het dagelijks handelen van de leerkracht is vastgelegd in het formulier weekplanning. Leerkrachten plannen een week van te voren het aanbod van de groep. Dagelijks vullen zij de kolom reflectie in en maken zichtbaar dat deze reflectie gebruikt wordt als leidraad voor de daarop volgende lessen, zodat er een duidelijke relatie is tussen groepsplan en dagplanning. Groep 1 en 2 Early Childhood In Nederland is een stroming gaande om de ontwikkeling van kleuters te laten verlopen via de aanpak van Early Childhood. De groepen 1/2 zijn gestart met deze aanpak en bereiden hiermee de kinderen optimaal voor op hun verdere ontwikkeling in groep drie. Het is een didactiek voor het jonge kind waarbij kinderen zelf hun eigen ontwikkelingsverloop bepalen, geholpen door een leerkracht die vanuit kennis van deze ontwikkelingsfase kinderen ondersteunt, hun nieuwsgierigheid voedt en hun vertrouwen in eigen ontwikkelingsvermogen stimuleert. Door middel van gerichte observaties wordt de ontwikkeling van de kinderen gevolgd en gekeken naar het passende aanbod. Bij het werken vanuit deze rijke leeromgeving hoort een bijpassend kindvolgsysteem. We zijn zowel hiervoor als voor de didactiek van Early Childhood Education in contact met de Rijksuniversiteit van Groningen. Zij hebben onderzoek gedaan naar het Amerikaanse kindvolgsysteem GOLD TM. Zolang het leerlingvolgsysteem Gold nog niet ingezet is, volgen we de kinderen met de PRAVOO peilpunten. Deze wordt ingevuld 3 weken nadat de leerling in groep 1 is ingestroomd. Daarna wordt voor iedere leerling 2 keer per jaar (januari/mei) de peilpunten ingevuld. N.a.v de analyse van deze peilpunten wordt het aanbod zo nodig aangepast. Sociaal/emotionele ontwikkeling Groepen 1 en 2 In deze groepen wordt de volgende werkwijze gehanteerd: Aan het begin van het jaar plant elke leerkracht het jaarprogramma sociaal, emotionele vorming (SOEM). Dit is terug te vinden in de SOEM-map. Op maandag geven alle leerkrachten volgens het jaarrooster SOEM (sociaal-emotionele vorming). Op vrijdag bespreekt elke leerkracht het onderwerp van de week even kort na en evalueert het met de kinderen.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
14
De evaluatie van de les wordt bijgehouden op het formulier ‘Jaarprogramma sociaal emotionele vorming schooljaar’ van het actuele schooljaar. Dit formulier is terug te vinden in de SOEM-map. Mocht de sociaal emotionele ontwikkeling niet naar wens verlopen dan maken de leerkrachten een handelingsplan om deze vaardigheden te oefenen. De ouders worden iedere week via de Buutpraat op de hoogte gehouden van het onderwerp waaraan die week aandacht wordt besteed. Groepen 3 t/m 8 Vanaf schooljaar 2014-2015 starten we in de groepen 3 t/m 8 met de Kanjertraining. De Kanjertraining bestaat uit een serie lessen met bijbehorende oefeningen om de sfeer in de klas goed te houden (preventief), of te verbeteren (curatief). (www.kanjertraining.nl ) Komt het voor dat een leerling zich in de klas dusdanig onaangepast gedraagt dat de veiligheid van de leerlingen in zijn/haar groep in het geding komt dan nemen wij het recht om deze leerling uit de groep te plaatsen, waarna wij de ouders benaderen voor overleg.
5.1.2 Niveau 2: Basisondersteuning in de eigen basisschool; Sinds dit schooljaar werken de scholen van Zaan Primair niet meer met zorgteams maar zijn er in de school ondersteuningsteams. Leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte worden hierin besproken. Smal Ondersteuningsteam Op et Buut bestaat het smal ondersteuningsteam uit de groepsleerkracht, de directie, de interne begeleider(s) en leerkrachten met een specialisme ( taal, rekenen, gedrag). Vanuit het Dienstencentrum van Dynamica XL is Nancy Duisdecker als schoolondersteuner aan ons ondersteuningsteam toegevoegd. Zij denkt mee wat er nodig is om een leerling zich optimaal te laten ontwikkelen. In het smal ondersteuningsteam wordt besproken wat de onderwijsbehoefte van het kind is en welke ondersteuning er nodig is en hoe dit georganiseerd gaat worden. Hierbij kan de school eventueel gebruik maken van het externe aanbod van het dienstencentrum Dynamica XL. Bij dit overleg start het opstellen van een groeidocument, waarin bovenstaande aspecten worden vastgelegd. Terugkoppeling van dit overleg naar de ouders gebeurt door de groepsleerkracht. Breed Ondersteuningsteam Soms is er meer nodig dan de school binnen de basisondersteuning kan bieden of is nog meer expertise nodig om te bepalen wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is voor een kind. Dan wordt de leerling besproken in het Breed ondersteuningsteam. Bij dit overleg zitten ook de ouders en zo nodig worden de gezinsondersteuner (contactpersoon van het
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
15
jeugdteam vanuit de gemeente www.jeugdteamzaanstad.nl ) en/of de school maatschappelijk werkster gevraagd als er sprake is van ondersteuningsbehoeftes in de thuissituatie. Met elkaar en samen met de ouders vormen zij het Breed ondersteuningsteam. In dit aspect wordt in kaart gebracht in hoeverre de school in staat is een aanbod te hebben voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Deze behoeften kunnen betrekking hebben op: Leer- en ontwikkelingskenmerken; Werkhouding; Fysieke en medische kenmerken; Sociaal-emotionele en gedragsmatige kenmerken; Thuissituatie. Het groeidocument wordt aangevuld en kan dienen als aanvraag voor een onderwijsondersteunend arrangement.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
16
Dyslexie Et Buut heeft een aanbod voor leerlingen met een vertraagde leesontwikkeling. Vanaf het moment dat vanuit de kleuterperiode signalen richting dyslexie komen of de ontwikkeling na intensieve interventie nog niet voldoende op gang komt, dan wordt het protocol Leesproblemen en Dyslexie (Expertisecentrum Nederlands) in werking gesteld. Leerlingen met een vertraagde leesontwikkeling krijgen de hele schoolloopbaan door extra instructie voor het technisch lezen. In alle groepen gebruiken leraren het computerprogramma ‘flits’ en daar waar nodig werken kinderen met Kurzweil. Dyscalculie Binnen et Buut volgen wij het protocol Ernstige RekenWiskunde problemen en Dyscalculie (ERWD). Naast dit landelijke protocol zijn we binnen et Buut een rekenbeleidsplan aan het schrijven. Dit rekenbeleidsplan is op dit moment in ontwikkeling. Hoogbegaafdheid (excellente leerlingen) Et Buut heeft een onderwijsprogramma en leerlijnen die zijn afgestemd op leerlingen met een meer dan gemiddelde intelligentie. Sinds vier jaar werkt de school met een plus klas (groep 5 t/m 8) voor hoogbegaafde kinderen met een IQ van ten minste 130. Voor leerlingen uit groep 7/8 wordt er samengewerkt met het Zaanlands Lyceum. Scholieren van het Zaanlands Lyceum geven ook gastlessen Latijn aan de plus klas. Ontwikkelingsperspectief (OPP) We streven ernaar een eigen leerlijn pas vanaf groep 6 in te zetten. Wij vinden, net als de inspectie, dat kinderen met specifieke onderwijsbehoeften de meeste voortgang boeken als zij zo lang mogelijk bij het programma van hun basisgroep worden gehouden. Als de school verwacht dat een leerling onder het niveau van groep 6 zal uitstromen (praktijk uitstroom/ VMBO LWOO), stelt de leerkracht, samen met de IB-er, een individuele leerlijn op (OPP). Hiervoor is een format beschikbaar. Deze is digitaal beschikbaar bij de IB-er en op de schijf Team op server. Een eigen leerlijn/OPP (ontwikkelperspectief) wordt incidenteel ingezet voor kinderen die op 1 of meerdere gebieden een ander programma dan het reguliere programma moeten volgen. Het gaat hier dus niet om leerlingen die binnen het groepsplan speciale acties uitvoeren en binnen de bandbreedte van het reguliere aanbod tot het eind van de basisschool mee kunnen komen. Leerlingen met een eigen leerlijn beheersen op dat gebied niet het eindniveau van de basisschool. We stellen het aangepaste programma zo op, dat er maximale aansluiting is op het voor hen hoogst haalbare niveau in het vervolgonderwijs. In de praktijk stromen deze leerlingen meestal uit naar Praktijkonderwijs of VMBO met LWOO. Het besluit tot het inzetten van een eigen leerlijn wordt besproken in het Ondersteuningsteam, ondersteund door een intelligentieonderzoek en start met instemming van en ondertekening door de ouders. De ouders worden in dit proces meegenomen.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
17
De eigen leerlijn bevat: Een ontwikkelperspectief voor het betreffende vakgebied dat is bepaald aan de hand van het verwachte uitstroomniveau van de leerling. Tussendoelen die bepaald zijn aan de hand van het ontwikkelperspectief. Een beredeneerd, gepland aanbod dat is bepaald op basis van de tussendoelen. De eigen leerlijn wordt 2 keer per jaar geëvalueerd. De evaluatie leidt altijd tot een beslissing over de verdere voortgang. Tevens wordt er gekeken of de uitkomst gevolgen heeft voor het eindperspectief van de leerling zoals dat door de school en de ouder(s)/verzorger(s) werd vastgesteld. Als een leerling een tweede toets moment een afwijkende score heeft, kan het eindperspectief in overleg met ouders aangepast worden. Deze leerlingen met specifieke onderwijsbehoefte worden wel in het betreffende groepsplan genoemd. De uitwerking staat in het OPP. Fysiek en Medisch Op et Buut heeft het team ervaring met fysieke en medische hulpvragen die betrekking kunnen hebben op hulpvragen met het gehoor, gezicht, spraak, motorische problemen en anders (epilepsie). De school deed ervaring op met leerlingen met beperkingen op het gebied van motoriek en spieren. Op et Buut zijn verschillende materialen aanwezig in de gymzaal zoals een ligschommel, die specifiek nodig zijn om aan de specifieke onderwijsbehoeften te voldoen van deze leerling(en). Gedrag specialisme Leerkrachten op et Buut hebben ervaring met leerling met gedragsproblemen zoals bijv. AD(H)D en gedragsproblemen bij leerlingen met een autismespectrum stoornis. Twee leerkrachten hebben inmiddels de cursus ‘Autisme in de klas’ afgerond. Bij gedragsproblemen hebben de leerkrachten een signalerende rol. Op et Buut wordt de training ‘SterkerStaan’ (faalangstreductietraining) aangeboden aan leerlingen van groep 5 t/m 8. Eén leerkracht heeft de opleiding tot gedragsspecialist gevolgd.
5.1.3 Niveau 3: Extra ondersteuning met maatwerkarrangement in de eigen basisschool Et Buut heeft inmiddels ervaring met ondersteuningsarrangement voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften die betrekking hebben op leer- en ontwikkelingskenmerken, werkhouding, sociaalemotionele en gedragskenmerken. De aanvraag voor deze maatwerkarrangementen wordt gestart in het Breed Ondersteuningsteam. De extra ondersteuning wordt zoveel mogelijk in (en in elk geval onder regie van) de basisschool georganiseerd. Deze maatwerkarrangementen komen tot stand in samenwerking tussen basisonderwijs, het expertisecentrum, jeugdhulp en natuurlijk ook ouders. Er worden ook afspraken over de duur van het arrangement gemaakt. Is er sprake van extra ondersteuning, dan wordt altijd een ontwikkelingsperspectiefplan gemaakt voor een kind.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
18
Thema’s die worden beschreven in een arrangement zijn bijvoorbeeld: de hoeveelheid aandacht die nodig is (handen in de klas), moeten leermateriaal of het gebouw worden aangepast? Welke expertise is nodig uit of buiten het team? Streven is om de leerling altijd mederegisseur te maken van zijn/haar eigen arrangement. Bij het arrangeren wordt ook goed gekeken naar de ondersteuningsbehoefte van de leerkracht/school.
5.1.4 Niveau 4 : Extra ondersteuning in het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs Voor plaatsing in het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs is een zogenoemde toelaatbaarheidsverklaring nodig. Die geeft het samenwerkingsverband af. Dat gebeurt op basis van een deskundigenadvies. De basisschool kan een deskundigenadvies aanvragen. Ook een jeugdhulpinstelling waar een kind is opgenomen of wordt behandeld, kan dit doen. Uiteraard gebeurt dit in nauwe afstemming met ouders. De deskundigencommissie bestaat minimaal uit twee deskundigen, waarvan één orthopedagoog. De deskundigencommissie toetst of het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs inderdaad het beste antwoord is op de ondersteuningsbehoefte van een kind. Om goed advies uit te kunnen brengen, is het Groeidocument nodig dat is ingevuld, vanaf het moment dat een kind op de basisschool extra ondersteuning kreeg. Zo nodig worden aanvullende gesprekken gevoerd. De deskundigencommissie checkt onder meer:
Of alle betrokkenen zijn ‘gehoord’;
Of integraal is gekeken (één kind, één gezin, één plan);
Of tot nu toe alle noodzakelijke ondersteuning is geboden;
Of alternatieve oplossingen zijn bekeken.
Het deskundigenadvies komt tot stand tijdens een gesprek met ouders en de basisschool. Het samenwerkingsverband neemt het deskundigenadvies altijd over. Zijn ouder(s) het niet eens met de beslissing over toelaatbaarheid tot het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs, dan kunnen zij een beroep doen op de Geschillenregeling. (De criteria van een deskundigenadvies, wordt momenteel verder uitgewerkt)
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
19
Hoofdstuk 6 6. Overleg en besprekingen op et Buut 6.1 Ondersteuningsoverleg Het ondersteuningsoverleg vindt plaats tussen de directie en de IB-ers en dient om de kwaliteit van de ondersteuning te bespreken, eventueel te wijzigen en/of te vernieuwen en te borgen. Er wordt voor ieder schooljaar een ondersteuningsoverleg planning gemaakt. In deze planning krijgen de professionalisering van de leerkrachten, de evaluatie van de ondersteuningsstructuur, de kritische zelfevaluatie, geplande ondersteuningsinnovaties en losse signalen een vaste plaats.
6.2 Groepsbesprekingen Structureel 4 keer per jaar vindt er een groepsbespreking plaats tussen de IB-er en de groepsleerkracht. Tijdens de groepsbesprekingen van september en februari wordt de evaluatie en de aanpassingen in de groepsplannen besproken met de leerkracht. Het evaluatiemoment vindt één week voor de groepsbespreking plaats. De groepsbespreking van september gaat over de evaluaties en de aanpassingen van de groepsplannen van de maand juni/juli van het vorig schooljaar. Tijdens deze twee besprekingen worden de Cito-toetsen bekeken en wordt de groepsplannen besproken. In de groepsbespreking van november en april worden in ieder geval de leerlingen in de groep ‘verlengde instructie’ (oranje groep) besproken. In de week voorafgaande aan deze groepsbesprekingen vindt er al een evaluatie plaats door de leerkrachten op basis van de methode gebonden toetsen plus AVI en DMT en eigen observaties. Voor de groepen drie hanteren wij een ander tijdspad voor groepsbesprekingen. Deze groepsbesprekingen vinden één week na de herfst-, winter-, lentesignalering plaats. De groepsbespreking na de zomersignalering vindt plaats in september zoals hierboven beschreven. Deze planning is uitgestippeld in de methode Veilig Leren lezen.
6.3 Smal ondersteuningsteam Als de extra ondersteuning in de groep niet toereikend is, kan de leerkracht is samenspraak met de IB-er besluiten om het kind aan te melden voor het Smal Ondersteuningsteam. Op dit niveau wordt de extra ondersteuning die nodig is besproken en vastgelegd in de werkaantekeningen en het Groeidocument.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
20
De leerkracht brengt de leerling in voor overleg in Smal Ondersteuningsteam. Ouder(s)/verzorger(s) worden hiervan op de hoogte gebracht door de leerkracht. Het Smal Ondersteuningsteam bestaat uit de volgende leden:
de leerkracht van de leerling
de directeur (voorzitter)
de IB-er(s)
de gedragsspecialist van de school
de rekenspecialist van de school
de taalspecialist van de school
de vakleerkracht gymnastiek
de schoolondersteuner (Nancy Duisdecker vanuit Dienstencentrum van Dynamica XL)
Kenmerken van ondersteuning op dit niveau Het team van IB-ers, in samenwerking met de directeur, coördineert het geheel: samenstelling agenda, data, uitnodigingen, enz.
De leerkracht brengt de leerling in n.a.v. een groepsbespreking en/of leerlingbespreking met de IBer. Afhankelijk van de hulpvraag van de leerling en/of leerkracht wordt een HGPD gesprek gevoerd of wordt de leerling direct ingebracht in het Smal Ondersteuningsteam.
De leerkracht formuleert de hulpvraag, eventueel met behulp van de IB-er.
De leerkracht vult het Groeidocument in voor de bespreking in het Smal Ondersteuningsteam.
De IB-er inventariseert de voorgeschiedenis en zorgt dat deze relevante informatie vooraf bij de betrokkenen komt.
De IB-er zorgt ervoor dat de leden van het Smal Ondersteuningsteam het Groeidocument kunnen inzien in het programma Esis.
De leerkracht licht de ouder(s)/verzorger(s) in. Officieel hoeven ouders hier geen toestemming voor te geven. Deze toestemming vragen wij wel aan de ouders.
Er wordt gestreefd naar een oplossingsgericht overleg dat uitgaat van kansen en mogelijkheden.
Er is sprake van een strakke handelingsplanning (evaluatiedata worden afgesproken).
Er wordt bepaald of het kind verder besproken moet worden in een volgend Smal Ondersteuningsteam of dat het kind aangemeld moet worden in het Breed Ondersteuningsteam.
De leden van het Smal Ondersteuningsteam beslissen voor elke leerling of deze in het Smal Ondersteuningsteam gevolgd moet blijven of dat hij/zij terug kan naar het niveau van de groepsbespreking en/of leerlingbespreking.
De leerkracht zorgt voor terugkoppeling van deze bespreking, naar de ouders toe.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
21
Tijdens de laatste bijeenkomst evalueert het Smal Ondersteuningsteam het afgelopen ondersteuningsjaar. Vervolgens bespreekt het Smal Ondersteuningsteam hoe ieder lid de samenwerking binnen het Smal Ondersteuningsteam heeft ervaren. Zo nodig passen de leden de manier van werken aan om de bijeenkomsten in de toekomst nog effectiever te laten verlopen.
6.4 Breed Ondersteuningsteam Soms is er meer nodig dan de school binnen de basisondersteuning kan bieden of is nog meer expertise nodig om te bepalen wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is voor een kind. Dan wordt de leerling besproken in het Breed ondersteuningsteam. Bij dit overleg zitten ook de ouders en zo nodig worden de gezinsondersteuner (contactpersoon van het jeugdteam vanuit de gemeente) en/of de school maatschappelijk werkster gevraagd als er sprake is van ondersteuningsbehoeftes in de thuissituatie. Met elkaar en samen met de ouders vormen zij het Breed ondersteuningsteam. Het Breed Ondersteuningsteam bestaat uit de volgende leden: de ouders van de leerling de leerkracht van de leerling de directeur (voorzitter) de IB-er(s) de schoolondersteuner (Nancy Duisdecker vanuit Dienstencentrum van Dynamica XL) evt. het jeugdteam evt. schoolverpleegkundige evt. andere deskundigen Kenmerken van ondersteuning op dit niveau Het team van IB-ers, in samenwerking met de directeur, coördineert het geheel: samenstelling agenda, data, uitnodigingen, enz. De leerkracht brengt de leerling in, nadat hiertoe is besloten in het Smal Ondersteuningsteam. Het Groeidocument dat is gestart bij het Smal Ondersteuningsteam wordt gebruikt voor de aanmelding in het Breed Ondersteuningsteam. De IB-er inventariseert de voorgeschiedenis en zorgt dat deze relevante informatie vooraf bij de betrokkenen komt. De leerkracht vraagt de ouder(s)/verzorger(s) om toestemming en nodigt de ouders uit voor de bespreking. Er wordt gestreefd naar een oplossingsgericht overleg dat uitgaat van kansen en mogelijkheden. Er is sprake van een strakke handelingsplanning (evaluatiedata worden afgesproken). Er wordt bepaald of er aanvullend onderzoek nodig is en wie dat gaat uitvoeren (specialistisch onderzoek als bijv. psychologisch onderzoek wordt door externe deskundigen gedaan).
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
22
De leden van het Breed Ondersteuningsteam beslissen voor de leerling op welk niveau de leerling gevolgd blijft worden. De ouders zijn aanwezig bij deze bespreking.
Tijdens de laatste bijeenkomst evalueert het Breed Ondersteuningsteam het afgelopen jaar m.b.t. tot de extra ondersteuning die heeft plaatsgevonden. Vervolgens bespreekt het Breed Ondersteuningsteam hoe ieder lid de samenwerking binnen het Ondersteuningsteam heeft ervaren. Zo nodig passen de leden de manier van werken aan om de bijeenkomsten in de toekomst nog effectiever te laten verlopen.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
23
Hoofdstuk 7 7. Ondersteuningsorganisatie op et Buut Naast de ondersteuningsstructuur en de kwaliteitszorg is er ook een ondersteuningsorganisatie. In dit hoofdstuk wordt er aandacht besteed aan de manier waarop et Buut omgaat met (vertrouwelijke) informatie, de documenten hiervan en de verschillende manieren van ondersteuning binnen et Buut.
7.1 Afspraken in verband met de vertrouwelijkheid Over het begrip “vertrouwelijkheid” heeft het team de volgende uitgangspunten geformuleerd:
Volgens de pedagogische, didactische en onderwijskundige visie van het team geven teamleden alle relevante informatie over aandachtsleerlingen aan elkaar door;
Indien een ouder vertrouwelijke informatie over de leerling geeft, moet het teamlid aangeven dat die informatie beschikbaar is voor het hele team maar wel binnen school blijft. De informatie wordt opgenomen in de werkaantekeningen van de individuele leerling;
De teamleden gaan in alle gevallen zorgvuldig om met de privacygevoelige informatie over leerlingen;
Het team kiest altijd voor het belang van de leerling, ook al is dat belang misschien pas op langere termijn zichtbaar en ‘botst’ dat met het belang van de ouder(s)/verzorger(s). In een gesprek met ouder(s)/verzorger(s) wordt duidelijk gemaakt waarom de school kiest voor dit besluit;
Het team is in de informatieoverdracht over (aandachts)leerlingen naar ‘buiten’ eenstemmig;
Verslagen van onderzoeken door interne deskundigen worden alleen met ouder(s)/verzorger(s) en/of collega’s besproken. Ouder(s)/verzorger(s) krijgen na ondertekening een kopie van het verslag mee naar huis.
7.2 Afspraken over het informeren van de ouder(s)/verzorgers Als een leerling besproken gaat worden in het Smal- of Breed Ondersteuningsteam is het van belang dat de ouder(s)/verzorger(s) hiervan op de hoogte zijn. Op het moment dat externen ingeschakeld worden bij besprekingen over leerlingen, is het van belang dat de ouder(s)/verzorger(s) hiervoor toestemming hebben gegeven. De leerkracht houdt de IB-er altijd op de hoogte van gesprekken met de ouder(s)/verzorger(s) van leerlingen die meer ondersteuning/aandacht behoeven. Hij of zij noteert kort in het actiejournaal dat er een gesprek heeft plaats gevonden en wat de kern van het gesprek was en attendeert de IB-er hierop. Leerkrachten vullen altijd een ‘oudergesprek formulier” in, deze laten ze ondertekenen door de ouders na het gesprek. Waar nodig wordt de IB-er bij het gesprek met de ouder(s)/verzorger(s) uitgenodigd.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
24
Alle gesprekken en afspraken met de ouder(s)/verzorger(s) van leerlingen die meer ondersteuning/aandacht behoeft moeten worden vastgelegd. Ouder(s)/verzorger(s) hebben inzagerecht in het dossier van hun kind en mogen een kopie vragen van alle officiële rapportages (dus niet de werkaantekeningen) over hun kind. Wanneer een ouder inzage in een leerling dossier vraagt, heeft de school drie weken de tijd om het dossier in orde te maken. Verslagen van buitenaf (Onderzoeksteam Zaan Primair, psycholoog, psychiater, kinderarts e.d.) worden direct aan ouder(s)/verzorger(s) verzonden door de betreffende instantie.
7.3 Doubleren en/of versnellen Bovenschools is er een Protocol Kleuterverlenging Zaan Primair. Op et Buut hanteren we een, hierop aansluitend, schooleigen protocol m.b.t. verlengde kleuterperiode, doubleren vanaf groep 3 binnen de basisschool.
7.4 Logopedie De logopedisten van de jeugdgezondheidszorg houden zich bezig met preventieve logopedie. Preventieve logopedie is het zo vroeg mogelijk opsporen van problemen op het gebied van spraak en taal bij kinderen. Ieder jaar doe de logopediste een Spraak-taalscreening bij alle 5-jarigen. Indien nodig, wordt een kind na verloop van tijd nog een keer gezien door de logopediste. De logopediste spreekt de leerlingen door met de groepsleerkracht. De logopediste brengt een eventueel advies over aan de leerkracht. De leerkracht geeft het advies van de logopediste door aan de ouder(s)/verzorger(s). Als ouder(s)/verzorger(s) het advies opvolgen, vragen zij een verwijsbrief aan de huisarts. Met deze verwijsbrief kunnen ouder(s)/verzorger(s) zich aanmelden voor logopedie. De groepsleerkracht informeert de IB-er hierover tijdens de groepsbespreking. Alle leerlingen in het basisonderwijs met problemen op gebied van logopedie kunnen worden aangemeld door de ouder, de schoolarts of de leerkracht. De logopedisten werken samen met de jeugdartsen, -verpleegkundigen en pedagogen in het Centrum Jong. Ook met de logopedisten uit de vrije vestiging is er een nauwe samenwerking en zijn er goede afspraken.
7.5 Schoolarts De kinderen van de groepen 2, 4 en 7 worden door de schoolarts opgeroepen. Ouders krijgen een uitnodiging hiervoor. De schoolarts ontvangt deze kinderen in het gebouw van de GGD in Zaandam. De IB-er kan de schoolarts verzoeken een leerling op te roepen namens het Smal Ondersteuningsteam of Breed Ondersteuningsteam. De schoolarts koppelt de bevindingen t.a.v. de kinderen van groep 2 terug naar school. Van de overige kinderen vindt daar waar nodig terugkoppeling plaats.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
25
7.6 Maatschappelijk werk De scholen een beroep doen op de deskundigheid van een schoolmaatschappelijk werkster. Zij kan worden ingezet voor informatie en advies aan leerlingen, ouders, IB-ers en leerkrachten. Daarnaast kan zij ondersteuning bieden in het traject rond leerlingen die specifieke ondersteuning nodig hebben. (kortdurende hulpverlening, verrichten van onderzoek en incidenteel participeren in het ondersteuningsteam).
7.7 Dossiervorming De leerkracht van groep 1 legt een dossier aan van iedere leerling. In dit dossier worden het inschrijfformulier, de formulieren van de tien-minutengesprekken en andere gegevens die relevant zijn voor de leerkracht bewaard. De multomap wordt in een afsluitbare kast bewaard. Aan het eind van het schooljaar geeft de leerkracht de map door aan de volgende collega. Verslagen van externe instanties worden bewaard in een zorgdossier bij de IB-ers, i.v.m. de wet op de privacy (bijv. gedragsvragenlijsten, verslagen van observaties, verslagen psychologisch onderzoek, dyslexieverslagen, etc.). Deze verslagen worden tevens gescand en toegevoegd aan het leerling dossier in Esis. In het overdrachtsformulier moet de leerkracht aangeven welke onderzoeken en verslagen terug te lezen zijn in het dossier van een leerling. De leerkrachten verwerken de leerlingeninformatie tevens in het digitale dossier in de webbased versie van ons leerlingvolgsysteem, Esis. In Esis kunnen de leerkrachten zelf het actiejournaal bijwerken. De eigen leerkracht, de ib-er en de directie kunnen deze gegevens inkijken en eventueel bewerken. Naast het actiejournaal staan hier ook de werkaantekeningen en het Groeidocument ten behoeve van het Smal- en Breed Ondersteuningsteam. Wat wordt waar bewaard? In iedere groep staat een groepsmap, een resultatenmap, een leesmap en een werkmap. Alle mappen hebben dezelfde indeling. Zie de bijlage voor de indelingen. Cito-toetsen
Resultaten van methodegebonden toetsen en/of van Cito-toetsen* worden bewaard in de resultatenmap bij de leerkracht. Daarnaast worden de Cito-resultaten bewaard bij de IBer en in het schooladministratiesysteem (ESIS). *De Cito-toetsen hoeven niet uitgedraaid te worden, deze kunnen opgezocht worden in het LVS van Cito en in Esis.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
26
De antwoordformulieren van de leerlingen met een D- of E-score (IV-V) worden, samen met de analyse, één jaar bewaard, zo kunnen de volgende leerkrachten ook de toetsen van het vorige jaar meenemen bij het opstellen van hun doelen voor de leerling. Rapporten
Bij de leerkrachten in het lokaal.
Groepsplannen en individuele leerlijnen (OPP)
In de werkmap bij de leerkracht en digitaal op de server (Team op server)
Onderwijskundig rapport
Bij instromers: in het dossier bij de IB-er Bij aandachtsleerlingen: in het dossier bij de IB-er. Bij schoolverlaters: de leerkracht vult een onderwijskundig rapport in. De IB-er zendt het rapport naar de volgende school. Bij eindgroep: in een dossier bij de IB-er. Na vijf jaar worden de gegevens vernietigd.
Verslagen van oudergesprekken over:
Ondertekend door ouder(s)/verzorger(s) in de groepsmap.
De volgende gegevens worden verzameld en doorgegeven aan het voortgezet onderwijs (zie ook POVObrochure): Begrijpend lezen, rekenen/wiskunde, spelling
Cito-afname door school
(SVS), technisch lezen (DMT) Onderwijskundig rapport
Format aangeleverd door POVO
Uitdraai LOVS
Groep 6 t/m 8
7.8 Orthotheek De orthotheek is te vinden in de IB-ruimte en biedt het team een uitgebreide verzameling aan onderwijsinformatie. De orthotheek dient ter professionalisering van de leerkracht.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
27
Hoofdstuk 8 8. Personeelsbeleid 8.1 Taken groepsleerkracht t.a.v. de ondersteuning Algemeen
Is verantwoordelijk voor het stimuleren en begeleiden van de didactische en sociaal-emotionele ontwikkeling van alle leerlingen in zijn groep en gaat er van uit dat leerlingen verschillende onderwijsbehoeften hebben. De taak van de leerkracht is om zo goed mogelijk aan deze behoeften tegemoet te komen via adaptief onderwijs.
Legt schriftelijk/digitaal verslag van de vorderingen van de leerlingen in de administratie map en in Esis
Onderhoudt regelmatig contact met ouders van alle leerlingen in de groep en draagt zorg voor rapportage van de gesprekken.
Vult twee keer per jaar een rapport in.
Draagt er zorg voor dat alle relevante informatie over leerlingen in het digitale dossier wordt opgeborgen (actiejournaal en/of werkaantekeningen in Esis).
De eindverantwoordelijkheid voor de zorg van de individuele leerling berust bij de groepsleerkracht.
Meldt leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben aan bij de interne begeleider voor nader overleg.
Is bekend met het interne ondersteuningssysteem van de school.
Dient op de hoogte te blijven van recente ontwikkelingen op het gebied van passend onderwijs
Draagt bij aan innovaties en ontwikkelingen binnen de school.
Groepsopbrengsten en analyses
Afnemen van Cito-toetsen en methode gebonden toetsen
Toets resultaten Cito-toetsen invoeren in het LVS Esis (alleen DMT en AVI, de andere toetsen worden via een dult-koppeling overgenomen van Cito naar Esis.)
Analyse van toets resultaten (zowel Cito als methode gebonden toetsen) op leerling- en groepsniveau en op basis hiervan passend aanbod opnemen in de groepsplannen.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
28
Groepsplannen / groepsbespreking
Opstellen van didactische groepsoverzichten en groepsplannen.
Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften.
Invullen van de datamuur.
Formuleren, uitvoeren en evalueren groepsplannen.
Tijdig aanleveren van relevante gegevens t.b.v. de groepsbespreking bij de IB-er.
Vier keer per jaar een groepsbespreking met de IB-er bijwonen.
Handelingsplannen/OPP
Het opstellen, uitvoeren en evalueren van individuele handelingsplannen / ontwikkelingsperspectieven
Het bespreken van de evaluatie van individuele handelingsplannen met IB-er en met ouders.
Het Smal Ondersteuningsteam en Breed Ondersteuningsteam
Invullen Groeidocument voor bespreking in het Ondersteuningsteam.
Aanleveren overige relevante informatie zoals: groepsplan, rapportages oudergesprekken etc.
Op de hoogte stellen en toestemming vragen aan de ouders i.v.m. dit ondersteuningsoverleg.
Aanwezig zijn bij de besprekingen van de leerlingen in het Ondersteuningsoverleg
Contact onderhouden met externe instanties waar dat nodig is.
Is verantwoordelijk voor het invullen van ondersteuningsformulieren, zoals bijvoorbeeld het OKR of vragenlijsten van externe instanties.
Hoogbegaafden
Vult de kijkwijzer Hoogbegaafden in n.a.v. vermoedens van hoogbegaafdheid (SiDi3)
Voert gesprekken met ouders n.a.v. het invullen van de kijkwijzer hoogbegaafden.
Bespreekt alle bevindingen door met de specialist Hoogbegaafdheid (adjunct directeur).
Bespreekt onderzoeksgegeven met de adjunct directeur en ouders;
Professionalisering
Nascholing
Lezen van vakliteratuur
Bijhouden van ontwikkelingen binnen het onderwijs
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
29
8.2 Taken IB-ers Op school zijn er twee IB-ers aanwezig. Eén voor de groepen 1 t/m 5 en één voor de groepen 6 t/m 8. Beide IB-ers bewaken de doorgaande lijn in de school. Algemeen
Gesprekken met ouder(s)/verzorger(s) n.a.v. het Breed Ondersteuningsteam;
Onderhouden van externe contacten;
Collega’s, op aanvraag, ondersteunen bij het voeren van oudergesprekken;
Informeren van nieuwe collega’s over het ondersteuningssysteem;
Bijhouden van de orthotheek;
Het ondersteunen van de leerkracht bij het opstellen van een onderwijskundig rapport;
Deelname aan netwerken;
Het voeren van vier groepsbesprekingen per groep;
Het voeren van HGPD gesprekken
Groepsopbrengsten en analyses
Het signaleren en analyseren van trends.
In kaart brengen van de kinderen die ondersteuning nodig hebben.
Bespreken van de groepsopbrengsten en analyses met directie en leerkrachten.
Groepsplannen / groepsbesprekingen
Ondersteunen en adviseren de leerkracht over het opstellen van groepsplannen. De IB-ers voeren per jaar, 4 groepsbesprekingen per groep.
Handelingsplannen/OPP
Ondersteunen en adviseren de leerkracht over het opstellen van handelingsplannen en individuele leerlijnen (OPP).
Collegiale consultatie
Geven adviezen en tips op alle onderwijskundige gebieden. Zij maken nieuwe collega’s wegwijs binnen de leerlingenondersteuning.
Bieden de IB-ers de ruimte aan leerkrachten om te kunnen overleggen over zaken waar zij tegen aan lopen m.b.t. de ondersteuning.
Het leerlingvolgsysteem
Bestellen en ordenen de materialen voor het leerlingvolgsysteem. Daarnaast verzorgen zij de implementatie van de webbased versie van ESIS. Schoolondersteuningsplan obs et Buut
30
Het Smal- en Breed ondersteuningsteam De IB-ers organiseren 7 bijeenkomsten voor het Smal Ondersteuningsteam en plannen de eventuele Breed Ondersteuningsteam bijeenkomsten. Tevens verzorgen zij de voorbereiding, de uitvoering en de verwerking.
Voorbereiding: agenda opstellen, uitnodigen leden, het (laten) invullen van het Groeidocument bij een eerste aanmelding, leerling dossier in Esis voor de leden toegankelijk maken.
Uitvoering: notuleren.
Verwerking: notuleren in Groeidocument, notulen tevens in verwerken in de werkaantekeningen in Esis, afspraken uitvoeren, controleren, delegeren.
Het ondersteuningsoverleg met directie Voor de IB vloeien deze taken voort uit het ondersteuningsoverleg met de directie:
Het uitzetten van beleid
Het signaleren en analyseren van trends
Het uitzetten en evalueren van beleid
In overleg met directie studiedagen opzetten met betrekking tot de ondersteuning
Dossiervorming
Opzetten
Bijhouden
Bewaken
Het vervolgonderwijs
Deelnemen aan en notuleren van de pré-adviesvergaderingen Deelnemen aan de POVO bijeenkomsten Leerkrachten ondersteunen in traject dat gevolgd moet worden
Professionalisering
Nascholing
Lezen van vakliteratuur
Bezoeken van IB-netwerkbijeenkomsten
Bijhouden van ontwikkelingen binnen de zorg
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
31
8.3 Taken van de verschillende specialisten t.b.v. de ondersteuning Binnen et Buut hebben we verschillende specialisten zoals een rekenspecialist, een taalspecialist, een leesspecialist, een gedragsspecialist en een specialist hoogbegaafdheid. Algemeen
Aansturen projectgroep rekenen/taal/lees (gedrag) en het verdelen van taken
Afspraken/ontwikkelingen laten terugkomen in bouwvergaderingen en teamvergaderingen.
Waarborgen van de ontwikkelingen op reken/taal/lees/gedragsgebied (dit kan d.m.v. bijvoorbeeld klassenbezoeken).
Afspraken borgen door regelmatig te evalueren (bouwvergadering en in overleg met de directie/IBers).
Evalueren van de ingezette trajecten door middel van een vast vergaderpunt op de bouwvergaderingen (in overleg met de adjunct-directeur).
Aanschaf van diverse reken/taal/leesmaterialen en naslagwerk op het gebied van rekenen, taal, lezen en gedrag, in overleg met intern begeleider en directie.
Kennis hebben van de doorgaande leerlijn van groep 1 tot en met 8 (rekenen/taal en lezen).
Zorgen dat de leerkrachten op de hoogte kan zijn van de eigen leerlijn en die van de aangrenzende leerjaren. Hier is de leerkracht zelf verantwoordelijk voor(rekenen/taal en lezen).
Schrijven en actueel houden van het beleidsplan voor rekenen/taal/lezen.
Groepsopbrengsten en analyses
Overlegt met de intern begeleider naar aanleiding van hun bevindingen betreft monitoring en de (trend)analyses. Dit is niet voor de gedragsspecialist.
Groepsplannen / groepsbesprekingen
Kan ondersteunen en adviseren aan de leerkracht over het opstellen van groepsplannen.
Handelingsplannen/OPP
Kan ondersteunen en adviezen geven aan de leerkracht over het opstellen van handelingsplannen en individuele leerlijnen (OPP).
Collegiale consultatie
Ondersteuning/begeleiding collega's bij het geven van goed onderwijs volgens de schoolbrede afspraken.
Collegiale consultatie gaat op aanvraag van de leerkracht, maar kan ook op aanvraag zijn van directie.
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
32
Het Smal- en Breed ondersteuningsteam
Neemt deel aan het Smal Ondersteuningsteam.
Voor dit overleg neemt de specialist de nodige informatie door.
Tijdens dit overleg kan de specialist adviezen geven aan de leerkracht.
Kan op aanvraag van het Smal Ondersteuningsteam deelnemen aan het Breed Ondersteuningsteam.
Het ondersteuningsoverleg met directie Voor de specialist vloeien deze taken voort uit het ondersteuningsoverleg met de directie:
Het uitzetten van beleid;
In overleg met directie studiedagen opzetten met betrekking tot de ondersteuning.
Professionalisering
Nascholing
Lezen van vakliteratuur
Bezoeken van netwerkbijeenkomsten
Bijhouden van ontwikkelingen binnen hun specialisme
8.4 Taken adjunct-directeur t.a.v. de ondersteuning Algemeen
Planning maken voor de verschillende bouwvergaderingen.
Agenda maken voor de bouwvergaderingen.
Afspraken/ontwikkelingen laten terugkomen in bouwvergaderingen.
Afspraken borgen door regelmatig te evalueren (bouwvergadering en in overleg met de directie/IBers).
Evalueren van de ingezette trajecten door middel van een vast vergaderpunt op de bouwvergaderingen.
Collegiale consultatie
Ondersteuning/begeleiding collega's bij het geven van goed onderwijs volgens de schoolbrede afspraken.
Observeert regelmatig in de groepen a.d.h.v. de Observatie- en interviewlijst (SBD)
Evalueert met de leerkrachten de observatie.
Ondersteuning/begeleiding collega’s waar extra ondersteuning nodig is.
Ondersteuning/begeleiding collega’s van alle plusklascollega’s van Zaan primair
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
33
Het leerlingvolgsysteem
Bekijkt regelmatig de ontwikkeling van het kind en de ontwikkeling van de groep op basis van de methode gebonden toetsen. Dit wordt meegenomen in de collegiale consultatie.
Het Smal- en Breed ondersteuningsteam
Op aanvraag van de IB-er aanwezig zijn bij de besprekingen van de leerlingen in het Ondersteuningsoverleg
Het ondersteuningsoverleg met directie & IB
Heeft structureel overleg met de directeur en met de IB-ers.
Dossiervorming
Verzorgt de verslaglegging van de diverse observaties en besprekingen met collega’s
Bewaakt de afspraken die daaruit voortvloeien.
Houdt het dossier bij.
Hoogbegaafden
Verzorgt/deelt informatie over ontwikkelingen omtrent hoogbegaafden.
Is verantwoordelijk voor het uitzetten van de jaarlijkse signalering m.b.v. de SiDi3
Voert gesprekken n.a.v. van de jaarlijkse signalering met de betreffende leerkracht.
Zet eventueel opdrachten voor intelligentie onderzoek uit naar een extern onderzoeksbureau.
Ontvangt en bespreekt de onderzoeksresultaten met de betreffende leerkracht en met de IB.
Professionalisering
Nascholing
Lezen van vakliteratuur
Bezoeken van netwerkbijeenkomsten
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
34
8.5 Taken directeur t.a.v. de ondersteuning Algemeen
Het scheppen van voorwaarden om te komen tot de meest maximale vorm van uitvoering van ondersteuningsactiviteiten
Geeft leiding aan een team van professionals vanuit de visie van de school
Motiveert en stimuleert positieve ontwikkelingen die goed zijn voor de school
Zorgt voor een positieve uitstraling van de school
Groepsopbrengsten en analyses
Bewaakt het ontwikkelingsproces van de school, rekening houdend met het schoolconcept en het schoolplan
Bewaakt de kwaliteit van het totale onderwijs en het personeel
Collegiale consultatie
Stimuleert nascholing op het gebied van specifieke leerlingenzorg
Het Smal- en Breed ondersteuningsteam
Is voorzitter van het Smal- en Breed ondersteuningsteam
Laat zich informeren door alle bij de ondersteuning betrokken personen.
Geeft advies aan de bij de zorg betrokken personen
Het ondersteuningsoverleg met IB en adjunct directeur
Ondersteunt de interne begeleider
Is eindverantwoordelijk voor de ondersteuning binnen de school
Neemt besluiten m.b.t. de zorg in samenspraak met de IB-er
Heeft regelmatig overleg met de interne begeleider
MJP & SOP & financiën
Bepaalt het beleid van de school op korte en lange termijn
Zorgt voor transparant en evenwichtig taakbeleid in de school
Maakt het meerjarenplan en jaar ontwikkelplan
Maakt de jaarlijkse begroting voor de school
Koppelt financiën aan ontwikkelingen
De directeur legt verantwoording af aan het bevoegd gezag
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
35
Gesprekkencyclus
Houdt functionerings-, voortgangs- en beoordelingsgesprekken
Professionalisering
Nascholing
Lezen van vakliteratuur
Bezoeken van netwerkbijeenkomsten
Houdt zich op de hoogte van actuele ontwikkelingen m.b.t. onderwijsinnovaties
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
36
Hoofdstuk 9 Bijlagen Er zijn verschillende protocollen/documenten aanwezig op et Buut. Borging cyclus groepsplannen/OPP Dagplanning groep 1 en 2 Dagplanning groep 3 t/m 8 Datamuren Document Jaarprogramma SOEM Formulier groepsbespreking Formulier OPP Map borgingsdocumenten Observatie en interviewlijst (SBD) Overlegmomenten t.b.v. ondersteuning Pedagogisch didactisch overzicht Protocol (hoog) begaafden Protocol kleuterverlenging Zaan Primair Protocol lezen Protocol pesten Protocol verlenging/ doubleren et Buut Rekenbeleidsplan Schoolondersteuningsprofiel Sidi3 Stappenplan signaleren hoogbegaafde leerlingen Toestemmingsformulier ouders ondersteuningsteam Toetskalender
Schoolondersteuningsplan obs et Buut
37