Bezoek aan het stadhuis van Antwerpen op 18/11/2015 Dat Gustave Eifel hoogstwaarschijnlijk zijn mosterd is gaan halen in Antwerpen In het Stadhuis !
450 jaar stadhuis van Antwerpen ! Ge zou voor minder chauvinistisch worden. Eigenlijk had hier zelfs moeten staan 795 jaar stadhuis van Antwerpen, maar dat zou te veel jaloezie wekken bij veel van onze zustersteden in de lage landen en daarbuiten. 1221. Er wordt voor de eerste maal gesproken van een schepenenvergadering in Antwerpen in het
Broodhuis van den Hertog. Dat de huizen “ Broodhuis en Vleeshuis “ werden genoemd geeft ons ineens ook een hint waar ons worstenbrood vandaan komt.
Te veel last voor de Hertog ?, te veel drank op de vergaderingen ?, te weinig parkeerplaats voor de paarden ?, ... er wordt beslist om dan maar een eigen stadhuis te bouwen. In hout. Dat was toen wel in de mode (zie het oudste houten huizeke van Antwerpen, in de Stoelstraat). Zelfs later wordt hout aanzien als een volwaardig bouwmateriaal en zal de eerste “ Middenstatie “ aan het begin van de Keyserlei ook in hout opgetrokken worden. Nu ten dage is hout nog maar eens in zwing voor de snelbouwers onder ons. Houtskeletbouw e.a. zijn terug van nooit weggeweest.
Zestiende eeuw, de Stad Antwerpen beleefd gouden tijden en profiteert van de accijnzen en andere inkomsten. Tijd voor alweer een nieuw stadhuis, en in steen ditmaal. Staat chicker en kost meer. Geld moet rollen. Van Schoonbeke slaat aan het tekenen en rekenen en komt met een Renaissance model af. Plaats wordt het westelijk deel van de toenmalige Grote Markt. Maar dan beginnen de problemen. Geld voorzien voor de bouw en den architect moet dringend besteed worden aan nieuwe wallen, want Van Rossum en zijn Hollands leger komt eraan en de stad moet zich verdedigen. Wapengekletter langs weerskanten en enige tijd later, hebben de opstandelingen het houten Stadhuis in de flik gestoken. Komt goed uit moet men toen gedacht hebben. Nu moeten we wel bouwen en hebben dan nog een vrij zicht aan de Zuidkant van het plein. Kon niet beter. Al goed dat we weten dat de architect een Antwerpenaar is, of we zouden nog denken
dat den Hollander ons stadhuis heeft getekend. Opbrengen moet dat ding. Burgervader en Schepenen moeten maar wat trappen doen per dag, nog goed voor de fysiek ook. Beneden worden een vrij groot aantal winkels gebouwd en verhuurd. De schepenen moeten niet ver stappen voor hun boodschappen en voor de bevolking is het Stadhuis niet langer die ongrijpbare mystieke plaats waar ze alleen maar veroordelingen en belastingen verkopen. In feite is hiermee het eerste Antwerpse winkelcentrum geopend. Lang voor den Bon Marché, Vaxelaire, Innovation , Grand Bazar, Nopri en Wijnegem Center. Alle winkels verhuurd, onderaan het Stadhuis ? Geen probleem, we gaan een of meerdere malen een jaarmarkt organiseren. Brengt nog goed op aan kraamgelden ook. Antwerpen poepchick, stinkend van het geld. Rijke en nog rijkere families verzamelen kunst gelijk wij vroeger Dinkytoykes.
Iets verder in het Zuiden zag en/of hoorde Philips II van Spanje wat in onze kontreien aan rijkdom te vinden was , en dat terwijl zijn soldaten geen soldij hadden ontvangen, schiet in een Spaanse furie, voegt de daad bij het woord en zijn soldaten komen hier wat amok maken en plunderen. De verdediging vanop de galerijen van het stadhuis geeft wat weerstand, maar als de
Spanjolen dan” vuurkestook “ gaan doen in het stadhuis is het hete aftocht geblazen. Het stadhuis wordt nog maar eens opgekalefaterd. Inhuldiging in 1579. Voor hoelang ? Het stadhuis blijft gespaard tot 1794. Dan komen de sansculotten en hun Franse revolutie wat problemen
scheppen. Alles wat maar ruikt naar aristocratie en religie moet eraan geloven. Tabula rasa met die chichi. Veel meubilair uit het stadhuis verandert gewoonweg van eigenaar of wordt in brand gestoken. Het zal nog duren tot ongeveer 1858 voordat het stadhuis nog eens een opknapbeurt krijgt en een betere invulling van de ruimtes voor het administratief personeel. De open binnenkoer wordt overwelft met zeer mooie glasramen en extra verstevigingen.
Die extra verstevigingswelfsels zijn een staaltje van moderne techniek voor zijn tijd. Staal en klinknagels. Ir. Stoop is de man die de stalen dak welfsels van het vernieuwde en uitgebreide stadhuis ontwierp en liet uitvoeren. We zijn 1858 en Eifel bouwde zijn Eifeltoren in 1887. Nog ene met echte Antwerpse mosterd is Architect C. Van Bogaert die de stalen perronoverkapping van onze “ Middenstatie” ontwierp en liet bouwen in 1895. Goede cijferaars zien ook wel dat hier een pak Franse mosterd tussen zit. Vandaar mijn
overpeinzing dat de Eifeltoren aan de hand van de resultaten van de Antwerpse overwelving zou kunnen getekend en ontworpen zijn. Misschien wel te chauvinistische trekjes bij deze gedachte, maar wel een plezierige onderstelling. Verder kunnen jullie zeer eenvoudig en met één of twee muisklikken de volledige infrastructuur binnen en buiten het stadhuis herontdekken klik op deze link : http://www.studiovr.pl/spacery_wirtualne/Stadhuis_Antwerpen/
Kelders, veel kelders die niet worden getoond in deze virtuele rondgang. Maar wij Kp-ers hebben ze wel kunnen uitpluizen. Van alles viel er te ontdekken. De diverse gemeenteraadfracties en oppositie hebben er allemaal hun kelders, geen kolenkelders, maar netjes ingerichte burelen. Wie mij buiten Antwerpen een stad kan opnoemen die zijn koffie, thee, koekjes en snoep opslaat achter 3 ( DRIE !! ) heuse kluisdeuren met cijferslot en al, wel die trakteer ik graag op nen Duvel of Bolleke in den Engel. Plechtig moment, dat passeren van niet minder dan 3 echte kluisdeuren à la Fort Knox.Deuren van 30 cm dik staal, 3 stuks liefst en dan eenmaal voorbij die vreselijk sterke en imposante beveiliging …..Rombouts koffie, Pickwick theebuiltjes, Antwerpse handjes en meer dan één emmer met snoep samen met papier, heel veel papier voor de fotokopieermachine. Bic's, potloden en gommen, toners en wat nog meer aan bureelmaterialen liggen hier in de oude historische schatkamers in de kelder.
Doe de deuren niet dicht, want waar is de sleutel gebleven. Voor alle zekerheid worden de vaten bier en andere alcohols buiten deze kluisdeuren gehouden. Oef, ge weet maar nooit van die sleutel. Binnenkort starten dan de zoveelste renovatiewerken aan het stadhuis. 20.000.000 Euro worden voorzien. Hopelijk moeten die niet, zoals in het verleden opgeofferd worden aan andere projecten. Het zou de eerste keer niet zijn dat aangekondigde projecten voor een
paar jaar de vriezer in moeten. Vroeger uitstel om walletjes te kunnen bouwen, tegenwoordig om een paar maal de Raad van State te plezieren met wat huiswerk. Misschien zit er in die 20 milj. Euro wel een paar groene briefjes voor een wedstrijd. Luister : in een gebouw spreekt men van eerste verdiep, tweede verdiep …. In het Antwerpse Stadhuis spreekt men meer met beeldtaal. De eerste verdieping heet hier “het Schoon Verdiep” Het derde verdiep wordt “het Verlicht Verdiep”, en de tweede verdieping, waar vroeger de administratieve diensten zaten, kunnen ze toch niet “het Slapend Verdiep” noemen. Dat tweede verdiep wordt volledig heringericht om de schepenen , die nu zowat overal aan de Grote Markt hun kantoor houden, terug naar de stal te brengen. Suggesties voor de naam ?? Zouden namen direct naar Bart De Wever mogen gestuurd worden of wachten we beter. En dan is er natuurlijk nog een zolder-verdieping met de bewuste wel of niet aan Eifel getoonde gewelven. Daar is ook nog een vrij smalle deur die toegang geeft tot een terrasje. Ocharmen een armsgat groot. Een soort van kraaiennest gelijk op oude zeilschepen. Eén persoon kan hier staan maar wel met een enorm mooi uitzicht op de Antwerpse Grote Markt en verder. Deze plaats is gereserveerd en enkel toegankelijk voor onze burgervader die dit in de pers uitdrukkelijk heeft laten merken. Het valt trouwens op dat BDW nu het perfecte breedtefiguur heeft voor dit kraaiennest. Enkele jaren terug had hij niet moeten proberen dit stukje stadhuis te privilegiëren.
Verslaggever : Louis
Foto’s : Herman
