Welkom
Energiediensten voor lokale besturen
VVOS Vlaams Brabant 22/9/2015
Energie-efficiëntie, een project voor de toekomst
Waarom?
Europese doelstellingen voor 2020 en 2030
Elke gebouw BEN tegen 2050
Renovatiepact
Burgemeestersconvenant
…
Ook voor uw gebouwen belangrijk!
Een opportuniteit
Een signaal naar onze maatschappij EDLB info
2
Aanbod Energiediensten Lokale Besturen
Doel Bieden van ondersteuning met producten en diensten inzake : – energiebeheer in gebouwen – duurzame mobiliteit – openbare verlichting
Communicatie en sensibilisering naar gebruikers, burgers en ondernemingen over energieefficiëntie en hernieuwbare energie Verwerking van premies Energiebesparingen stimuleren en projecten realiseren 3
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
Energie-efficiëntie: aanbod Energiediensten
Energie in gebouwen
HVAC HVAC
Gebouwschil Openbare verlichting
HVAC Verlichting
Hernieuwbaar
MS- cabine
Energiediensten voor lokale besturen 4
Duurzame Mobiliteit
Energie-efficiëntie: aanbod Energiediensten
Energie in gebouwen
HVAC HVAC
Gebouwschil Openbare verlichting
HVAC Verlichting
Hernieuwbaar
MS- cabine
Energiediensten voor lokale besturen 5
Duurzame Mobiliteit
Aanbod Energiediensten - HVAC HVAC
Isolatie
Verlichting
Energie
WKK
Stookplaatsrenovatie
Koeling
Ventilatie
HVAC
Regelingen Zonneboilers 6
Onderhoud
Energiediensten voor lokale besturen
Warmtepompen
Stookplaatsactie 2015
In 2015 een uitzonderlijke actie bij Eandis Gratis netstudie (max € 1 250) Gratis aansluiting (max € 5 000) Tussenkomst stookolietanksanering (max € 5 000) Gratis voorontwerp (max € 5 000 )*
Gratis 2 jaar preventief onderhoud (max € 1 600 )* (*met EDLB/Eandis)
Voor wie Aansluitbaar & nog niet aangesloten op het aardgasnet Gebouwen in eigendom van lokale besturen
Vraag aan voor 31/10/2015
[email protected] 7
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
Aanbod energiediensten – verlichting HVAC
Isolatie
Verlichting
Energie
Verlichting
Relighting New lighting
8
Energiediensten voor lokale besturen
Aanbod energiediensten - Isolatie HVAC
Isolatie
Verlichting
Energie
Dak Beglazing Schrijnwerk
Isolatie
Muur
9
Energiediensten voor lokale besturen
Vloer
Gebouwschil
10
Energiediensten voor lokale besturen
Aanbod energiediensten - energie
Samenaankoop energie
Hernieuwbaar en datalogging opbrengsten
EPC
Energie
PV panelen
11
Energiediensten voor lokale besturen
Potentieel aan hernieuwbare energie
12
PV installaties
Energiediensten voor lokale besturen
Energie prestatie certificaat
13
Energiediensten voor lokale besturen
Energieprestatiecontract (EPC)
Eandis wil u, als lokale besturen, faciliteren om uw energie-uitdagingen via EPC te realiseren
We bieden ondersteuning bij Bepalen contractscope Energiezorgplan – Advies patrimoniumbeheer – Bepalen Baseline Energieverbruik
Aankoop EPC conform Wet op Overheidsopdrachten – Opmaak lastenboek – Voeren van aankoopprocedure – Begeleiding bij de contractering m.b.v. typecontracten
Advies m.b.t. de optimale financiering Meting, verificatie en afrekening resultaten ESCO 14
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
EPC: dienstverlening in 2 stappen
Per stap wordt een (deel)contract afgesloten tussen lokaal bestuur en DNB Via Eandis
Via ESCO
STAP1: aankoop van EPC 1. Energie-analyse gebouwen
2. Aankoop en gunning EPC
3. Detailstudie Maatregelen
STAP2: Energieperformantiecontract Uitvoering Maatregelen
Onderhoud & Waarborg
Meting & Verificatie
Financiering (optioneel) 15
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
Energie-efficiëntie: aanbod Energiediensten
Energie in gebouwen
HVAC HVAC
Gebouwschil Openbare verlichting
HVAC Verlichting
Hernieuwbaar
MS- cabine
Energiediensten voor lokale besturen 16
Duurzame Mobiliteit
Renovatie MS cabines Wettelijke vereisten ARAB – AREI : gewijzigd Keuring Risico – analyse
Wettelijke controles
Cabine zorg plan : maatregelen en kosten
Renovatie uitvoeren Optie : overschakeling naar laagspanning
Opleiding : BA4-BA5 http://www.eandis.be/nl/lokaalbestuur/energiediensten/opleidingsaanbod/lessen-bij-eandis
17
Energiediensten voor lokale besturen
Energie-efficiëntie: aanbod Energiediensten
Energie in gebouwen
HVAC HVAC
Gebouwschil Openbare verlichting
HVAC Verlichting
Hernieuwbaar
MS- cabine
Energiediensten voor lokale besturen 18
Duurzame Mobiliteit
EDLB aanbod : mobiliteit
Totaal aanbod Advies voor vergroening van de vloot – mobiscan Aankoop van elektrische voertuigen en fietsen Aankoop van voertuigen op CNG Aankoop en installatie van infrastructuur om te tanken en op te laden Sensibilisering
19
Energiediensten voor lokale besturen
Promotie duurzame mobiliteit 2015 *
Per CNG wagen : 1000 euro premie (max. 2 per lokaal bestuur) voor vrachtwagen (16 ton) 2.500 euro premie
Bij aankoop 2 voertuigen per lokaal bestuur : 1 CNG slow fill installatie (uitz. Binneninstallaties en aansluiting)
Bij aankoop 2 elektrische wagens : gratis Wall box (per lokaal bestuur)
*Eandis gemeenten Energiediensten voor lokale besturen 20
Werking energiediensten Eandis / DNB
Klassieke situatie
Aannemers
Lokaal bestuur
Studiebureaus
Samenwerking met Eandis
Banken
Lokaal bestuur
Studiebureaus
Lokaal bestuur Eandis / DNB
Aannemers
Banken
Fabrikanten
Lokaal bestuur …
21
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
EDLB stappen in ondersteuning 1
Energie-advies Projectadvies
Werkwijze EDLB : 6 stappen Stap voor stap -gratis -betalend
3
Steeds in overleg met lokaal bestuur 4
Ontwerp (lastenkohier + meetstaat)
Aankoop Projectuitvoering
Mobiliteit
2
Gebouwen
e-boekhouding
Financiering (dossierbehandeling)
6
5
Sensibilisering Communicatie Opleiding
Opvolging Onderhoud Monitoring
Energiediensten voor 22 lokale besturen
EDLB stappen in ondersteuning
e-boekhouding
2
Mobiliteit
Gebouwen
1
Basis : meten is weten Historiek van verbruiken Analyse Gratis
Energie-advies Projectadvies
Energieboekhouding ‘Comeet’ 3
[email protected] 4
Ontwerp (lastenkohier + meetstaat)
Aankoop Projectuitvoering
Financiering (dossierbehandeling)
6
5
Sensibilisering Communicatie Opleiding
Opvolging Onderhoud Monitoring
Energiediensten voor 23 lokale besturen
EDLB stappen in ondersteuning
Analyse verbruiken knelpunten Voorstelling maatregelen met ramingen 2
- Meetcampagne - Planadvies ~nieuwbouw
Energie-advies Projectadvies
3
Energiezorgplan : advies over gehele patrimonium 4
Ontwerp Aankoop Projectuitvoering
Mobiliteit
- Globale audit één gebouw
e-boekhouding
(lastenkohier + meetstaat)
Gebouwen
1
Energie-advies : één gebouw
Financiering (dossierbehandeling)
6
5
Sensibilisering Communicatie Opleiding
Opvolging Onderhoud Monitoring
Energiediensten voor 24 lokale besturen
Energie-advies : energiezorgplan
Wat? In kaart brengen van verbruiken, technische en bouwkundige aspecten van de gebouwen Voorstel energiebesparende maatregelen en prioritering volgens – grootte energiebesparing – budgetmatig meest interessant
Berekening jaarlijkse besparing – Energie – CO2- uitstoot
Berekening terugverdientijd van de maatregelen Energiediensten voor 25 lokale besturen
23/09/2015
EZP en Comeet Energiezorgplan
Gratis en met ondersteuning
Comeet is vertrekpunt voor EZP (basisdata)
Gebouwgegevens gebruikt in EZP – Up-to-date? Contactpersoon Lokaal Bestuur?
– EAN’s en adresgegevens – m², m³, gebouwschildelen, technische installaties, … – Verbruiken en jaarrapporten
26 Energiediensten voor lokale besturen
23/09/2015
Energieanalyse praktijkvoorbeeld Energiezorgplan Praktijkvoorbeeld Energie-analyse
23/09/2015
27 Energiediensten voor lokale besturen
Energiezorgplan Maatregelenanalyse praktijkvoorbeeld 1.8. Sportcomplex Tempelhof, Tempelhof 57 Overzicht verbruiken en kengetallen
Bron
Comeet ID
32247
Comeet
Verwarmd vloeroppervlakte
2.496 m²
GA 2012
Gebruiksuren
Kwaliteit I
95 u.
Jaarlijks aardgasverbruik
2013
425.647 kWh
Jaarlijks elektriciteitsverbruik 2013
149.588 kWh
Aardgasverbruik per m² Elektriciteitsverbruik per m²
171 kWh/m²
I
60 kWh/m²
I
Overzicht gebouweigenschappen WV
U-waarde
Aantal
U-waarde Gebouwschil (bouwjaar 1976, judozaal 2014)
Aantal
Beschrijving
Bron
Investering
32% Gebouwschil
1,72 W/m²K
2.496
m²
Sportzaal+kleedkamers: Gedeeltelijk geïsoleerd
Scans + GA
12%
0,55 W/m²K
402
m²
Judozaal: Plat dak BJ 2014
Scans + GA
17%
1,38 W/m²K
1.629
m²
Sportzaal+kleedkamers: Gedeeltelijk geïsoleerd
Scans + GA
Dakisolatie
Dakisolatie Muurisolatie
20% Muurisolatie 15%
Vloerisolatie Vloerisolatie 27% Beglazing Beglazing Infiltratie
Beschrijving huidige situatie
0,27 W/m²K
825 m²
Isoleren plat dak
80.000 €
0,79 W/m²K 456 0,27 W/m²K 0,76 W/m²K 2.496
m² 170 Judozaal: Muur BJ 2014 isoleren m² Spouwmuur
Scans +4.500 GA €
m²
Sportzaal: Vloer op volle grond (geen isolatie)
Scans + GA
1,85 W/m²K
402
m²
Judozaal: Vloer op volle grond BJ 2014
Scans + GA
2%
3,40 W/m²K
75
m²
Sportzaal: Metalen, thermisch onderbroken, profielen, dubbel glas
Scans + GA
5%
2,57 W/m²K
33
m²
Judozaal: Metalen, thermisch onderbroken, profielen, HR-glas
Scans + GA
Besparing
100.000 kWh B 23% 9.000 kWh B
2%
Techniek en 34% 36% Verwarming
Stookplaatsrenovatie
102.000 €
146.000 kWh B 34%
Techniek en
Sanitair warm water Verwarming
Koeling
SWW afkoppelen en optimaliseren
25.000 €
1.047
kW
Sportzaal: Atmosferische ketel BJ 1976
Scans + GA
40
kW
Judozaal: 2 condenserende luchtverhitters
Scans + GA
Indirect via warmtewisselaar via kring CV, 750 liter (100 douches/dag)
Scans + GA
Sanitair warm Ventilatie water
Aardgas
kW
Koeling
Elektriciteit
Puntvervanging T8 KVSA door T5 EVSA (162 armaturen)
N.v.t.
Scans + GA
Elektriciteit
kW
Luchtgroep zonder warmteterugwinning BJ 1976 + 6 dakextractoren
Scans + GA
kW
Voornamelijk T8 KVSA
Scans + GA
Ventilatie
Verlichting
Hernieuwbare energie
Verlichting
34.000 kWh B
8%
Aardgas
Elektriciteit
PV-installatie
Hernieuwbare energie PV-installatie
23/09/2015
28 Energiediensten voor lokale besturen
35
PV-installatie plaatsen (95 kWp) nvt
61.000 €
130.414 €
38.470 kWh E 26%
84.500 kWh E 56%
Energie-advies mobiliteit Mobiscan
Wat? Analyse van uw huidig voertuigenpark – Milieu – Financieel
Aanbevelingen voor een duurzaam voertuigenpark – Berekening besparingspotentieel en terugverdientijd – Toelichting bij mogelijke subsidies
29
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
SEAP Lokale besturen - Mobiscan Praktijkvoorbeeld
30
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
Projectadvies Ontzorgen
e-boekhouding
Mobiliteit
1
Gebouwen
EDLB stappen in ondersteuning
Advies met raming voor uitvoering 2
Energie-advies Projectadvies
Technische, gecumuleerde expertise van en voor lokale besturen
Vervolg : - goedkeuring projectcontract voor uitvoering - opmaak definitief ontwerp en 3 4
Ontwerp (lastenkohier + meetstaat)
Aankoop Projectuitvoering
Financiering (dossierbehandeling)
6
5
Sensibilisering Communicatie Opleiding
Opvolging Onderhoud Monitoring
Energiediensten voor 31 lokale besturen
EDLB stappen in ondersteuning (lastenboek en meetstaat) Aankoop : raamcontracten – schaalvoordelen
e-boekhouding
Mobiliteit
Opmaak definitief ontwerp Gebouwen
1
Projectcoördinatie : 2
Energie-advies Projectadvies
Startvergadering Opmaak uitvoeringsplan Werfopvolging Oplevering samen met lokaal bestuur (handleiding, as built dossier, gebruik …)
Mobiliteit : levering (opleiding, CNG tanken ..) 3 4
Ontwerp (lastenkohier + meetstaat)
Aankoop Projectuitvoering
Financiering (dossierbehandeling)
6
5
Sensibilisering Communicatie Opleiding
Opvolging Onderhoud Monitoring
Energiediensten voor 32 lokale besturen
EDLB stappen in ondersteuning
e-boekhouding
2
Financieringsmogelijkheden :
3
Looptijd 8 jaar : financiering via uw netbeheerder Vaste of variabele rentevoet
Energie-advies Projectadvies
4
Ontwerp (lastenkohier + meetstaat)
Aankoop Projectuitvoering
Financiering (dossierbehandeling)
Mobiliteit
Gebouwen
1
6
5
Sensibilisering Communicatie Opleiding
Opvolging Onderhoud Monitoring
Energiediensten voor 33 lokale besturen
EDLB stappen in ondersteuning
e-boekhouding
Na investering ideaal moment Interne communicatie tussen gebruikers
Mobiliteit
1
Gebouwen
Sensibiliseringscampagne gebruikers
Communicatie 2
Energie-advies Projectadvies
3
Opmaak projectfiche publicatie op uw website info delen met andere lokale besturen Persartikel voor externe communicatie
Opleiding : BA4-BA5 – lokale besturen (www.eandis.be) 4
Ontwerp (lastenkohier + meetstaat)
Aankoop Projectuitvoering
Financiering (dossierbehandeling)
6
5
Sensibilisering Communicatie Opleiding
Opvolging Onderhoud Monitoring
Energiediensten voor 34 lokale besturen
EDLB stappen in ondersteuning
e-boekhouding
2
Onderhoud van installaties (PV, HVAC,verlichting )
Mobiliteit
Gebouwen
1
Monitoring : e-boekhouding,
Energie-audit Projectadvies
3 4
Ontwerp (lastenkohier + meetstaat)
Aankoop Projectuitvoering
Financiering (dossierbehandeling)
6
5
Sensibilisering Communicatie Opleiding
Opvolging Onderhoud Monitoring
Energiediensten voor 35 lokale besturen
Aanbod energiediensten - principe Hier biedt uw netbeheerder een oplossing aan op uw maat
Totaaloplossing of specifieke diensten
36
Energiediensten voor lokale besturen
Voorbeeldprojecten Ventilatie met warmteterugwinning
Zwembad, Zaventem
Museum verlicht met LEDverlichting
Museum, Deinze
Tijdelijke stookplaats zorgt voor warmte in koude winter
School, Melle
Gasabsorptiewarmtepomp School, Stabroek
WZC Populierenhof Sint-Niklaas
Decentrale verwarming op aardgas in bejaardenwoningen
Referenties EDLB
Moerbeke-Waas Stookplaatsrenovatie
…
20 bejaardenwoning van stookolie naar gas
Gekend: Stookplaatsen, Relighting, PV
EDLB staat open voor innovatie
Reeds engagement voor > 100 mio euro
Ieper
37 Energiediensten voor lokale besturen
Energiediensten Eandis geeft u raad, ondersteunt, coördineert en voert uit Infrastructuurwerken Duurzame gebouwen Buitenverlichting Warmtenetten
Synergie en minder hinder
Datadiensten en energiemonitoring
Lokale productie Energieleveringen Intelligent energienetwerk
Inspelen op nieuwe behoeften
Duurzame mobiliteit
38
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
Samengevat : gemeente & lokale besturen Nulmeting
gebouwen
openbare verlichting
duurzame mobiliteit
gemeente/ lokale besturen data verbruik grondgebied (VITO en LNE)
gemeente/ lokale besturen data verbruik grondgebied (VITO en LNE) data verbruik OV energievraagkaart
gemeente/ lokale besturen
mobiscan
data verbruik gebouwen energievraagkaart
data verbruik grondgebied (VITO en LNE)
energievraagkaart
opmaak actieplan (SEAP)
E-boekhouding energiezorgplan audits en planadvies nieuwbouw
quickscan OV masterplan OV
realiseren actieplan (SEAP)
aanbod realiseren energiebesparende/ hernieuwbare energie projecten (ontwerp, uitvoering, financiering) opvolging Comeet demomateriaal
realiseren masterplan OV aanbod CNG / elektrische wagens
doven dimmen elektrische fietsen aanbod energie-efficiënte laad- vulapparatuur lampen en armaturen
sensibilisering gebruikers REG premies Monitoring
data verbruik grondgebied data verbruik grondgebied data verbruik gebouwen data verbruik OV Comeet
data verbruik grondgebied
Energiediensten voor lokale besturen
23/09/2015 39
Samengevat : inwoners – bedrijven Nulmeting
gebouwen
duurzame mobiliteit
gebouwen
duurzame mobiliteit
inwoners
inwoners
ondernemingen ondernemingen
data verbruik grondgebied (VITO en LNE)
data verbruik grondgebied (VITO en LNE)
data verbruik grondgebied (VITO en LNE)
energievraagkaart
energievraagkaart
energievraagkaa energievraagkaart rt
data verbruik grondgebied (VITO en LNE)
opmaak actieplan (SEAP)
realiseren actieplan (SEAP)
energiefitsessie voor renovatie en bouwfitsessies voor bouwers
infosessies
demomateriaal energiemeters
verbruikswijzer REG premies Monitoring
data verbruik grondgebied
REG premies data verbruik grondgebied
data verbruik grondgebied
data verbruik grondgebied
Energiediensten voor lokale besturen 40
Sensibilisering - Energiefit- bouwfitsessies
Wat? Avond- en dagsessies
Over duurzaam bouwen/verbouwen en energiebesparing ‘Leer het van een expert’: lesgevers van nationale architectenvereniging (NAV) en Bond Beter Leefmilieu (BBL) Gratis Inwoners en bedrijven sensibiliseren = bijdragen aan doelstellingen Burgemeestersconvenant 41
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen
Energiediensten voor lokale besturen
Wij geven u graag advies en helpen u met uw vragen over efficiënt gebruik van energie
Contacteer uw Lokale relatiebeheerder
[email protected]
[email protected]
42
23/09/2015
Energiediensten voor lokale besturen