2015

1 / 36 Out of Africa, digitale flessenpost – DEEL 10 ‘Ex Africa semper aliquid novi’ (Plinius de Oudere) Zuidelijk Afrika 22-26/02/2015 Botswana Gabarone 22022015 HOTEL:

WALMONT AMBASSADOR HOTEL

GABARONE

Vannacht airco afgezet wegens waterlekkage binnen! Matig geslapen, blijven zitten met verhaal van de vogelgids gisteren, die wist dat bij de recente regens het water dat van Zimbabwe, de streek rond Bulawayo als door de 'steel in de pan'' naar beneden komt, maar als het heel veel is, door de randen gekeerd wordt en als een vloedgolf de Nata Lodge overspoelt. Daarom staan de chalets ongeveer een meer hoog op palen! En de foto's van de grote brand in de barhut zijn ook al niet erg rustgevend. Er stonden alleen nog wat muren recht. Nata Lodge steunt zogezegd een community versterkend project van vier omliggende dorpen. Ook de toegang tot het natuurreservaat van de enorme zoutpan, de tweede grootste ter wereld na de Andes, kondigt dat wat amateuristisch aan met muurschilderingen van de artistieke topper uit de streek. Als ik vraag waaruit die steun bestaat, zijn het schoolboeken en schoolmateriaal voor de kindjes. Als ik vraag waarom de staat Botswana dat dan niet doet, is het even stil. Er is een staatsschool, en de staat betaalt deze scholen wel, maar... Dit zijn de extra's! Voor de uniformen, bijvoorbeeld. Hij bedoelt de hemdjes ongetwijfeld. Nu, ja, dat weten we dan ook weer. Ze zullen hun bedelimago toch wat moeten opschonen, ecologie bijvoorbeeld, want dat school- en arme kindjesverhaal is bij de meeste toeristen intussen reeds lang verteerde pap. Eco daarentegen verkoopt ongetwijfeld beter, dezer dagen. Hij laat dan ook reeds een paar keer woorden vallen als opwarming van de aarde, eco footprint, zelfs sustainability. Als hij het plastiek dopje van z'n flesje water in het wankele sundown platform laat vallen, is hij dus verplicht om dit tussen de polyester roeiboten eronder te gaan zoeken: sustainability! Dan gaat hij een lange wandeling maken en staan wij op het platform te wachten op de zon die daalt over het enorme ondiepe zoutwatermeer waarin rijen flamingo's staan te wachten en finaal pelikanen voorbijvliegen. Vandaag dus een eindeloze rit van 650 km naar Gabarone. Tegen 16 uur na 8 uur in een Landrover Defender. De weg zou redelijk zijn. Stel je voor dat we dit met vijf volwassenen moeten doen! Opgevouwen in zo'n bakje. Twee keer twee Afrikaners hebben hier de nacht doorgebracht na een woeste tocht van dagen dwars doorheen de zoutpan met hun splinternieuwe Toyota 4x4. Onze chauffeur is stikjaloers want ‘het zijn van die jonge gasten met meer geld dan hersenen’. Het verheugt hem zeer dat de

2 / 36 ene zijn batterij reeds leeg is en hij de laadkabels in de splinternieuwe Toyota niet kan vinden. Roadblocks. Zondagmorgen, na goed honderd kilometer een roadblock. Een in fluo-uniform gekneld fors wijfie doet alle auto's stoppen, koffers open. Bij ons de aanhangwagen. Ze vraagt hoe dat kan, een auto vol met 'guy's' , where are the women? Die vond ik wel goed. Ze heeft nog niet ontbeten en wil geld. Ze vraagt om een handvol Pula! Na 160 km Francistown, tanken en toilet met koffie. Ik heb geen zin in oploskoffie. Na het enorme voetbalstadion waar volgens B tijdens de WK van de vuvuzela deelnemende ploegen kwamen trainen en via het internationaal vliegveld naar de wedstrijden in ZA. Alweer een Boomsesteenweg met wat verder een winkelcentrum bij een benzinestation van Engen. Het toilet aldaar ontbeert papier! Gelukkig had ik nog wat servetten van gisteravond in mijn broekzak. Veel zwarte families in zondagse outfit die nog niet of helemaal niet naar de mis gaan. De kledingwinkel heeft een etalage vol grote affiches met een reeks foto's van lichtgekleurde tot blanke mannequins!!! Geen enkele zwarte man of vrouw! Dus dit merk suggereert met zijn affiches dat je in hun kleding blanker lijkt zoals hun mannequins. Een lichte huid is hier dus nog steeds een na te streven doel als opvallende uiting van maatschappelijk succes. Een Zuid-Afrikaan spreekt me aan, want wegens de nummerplaat dezelfde kenletters als zijn streek denkt hij in mij een Afrikaner te herkennen. Ik moet hem ontgoochelen, hij is op stap met een vrachtwagen waarop een gesloten glazen busbak voor 20 personen safari's. Een oudere gothic tattoo dame, drie jonge meisjes, een jonge kerel en een wat oudere vent, zitten erin. Ruimte en overzicht zat. Wij in de kleine Landrover naast de vuilbakcontainer waarin een kerel tussen de vliegen en smeerlapperij ruim een half uur en dus nog veel langer naar iets bruikbaars zoekt. Vanaf Francistown naar Gabarone wordt ook op zondag aan de weg gewerkt, het lijkt wel een ontdubbeling tot een echte snelweg. Langs de baan veel huisjes, sommige zelfs mooi, ook geschilderd, maar meestal voorzien van ijzeren traliewerk aan de binnenkant van de ramen en deuren. Tegen de bavianen, ongetwijfeld! Koffie. Die is hier zowat de hele reis afgrijselijk: Nestlé of ricoh poederzakjes! In hotels 's ochtends percolatorbrouwsel. Gardiner wijdt in zijn Bachbiografie een hoofdstuk aan de koffiehuizen en de café cultuur in Leipzig, waar Bach zijn niet religieuze muziek presenteerde.

3 / 36 330. Elk kind in Duitsland kent de ‘Kaffee-Kanon’ van Carl Gottlieb Hering (1766- 1853), waarvan de tekst luidt: ‘C-a-f-f-e-e, trink nicht zu viel Kaffee, nicht für Kinder ist der Türkentrank, schwächt die Nerven, macht dich blass und krank. Sei doch kein Muselmann, der das nicht lassen kann!’ (C-a-f-f-e-e [de melodie volgt de notennamen], drink niet te veel koffie. Dat Turkse brouwsel is niets voor kinderen, het verzwakt de zenuwen en maakt je bleek en ziek. Wees toch geen muzelman, die het niet laten kan!) Onderweg passeren we nog een opkomende stad, Papaye of zoiets, met veel winkels, stadion, enorme huizenbouwprojecen, een vijfsterrenhotel met congrescentrum. Waarvoor zouden ze dat hier nodig hebben? Er zijn verschillende disease controle roadblocks, maar geen van allen heeft het ontsmettingsbaden voor auto's en matten voor mensenvoeten in de chloor zitten. De ambtenaren slapen onder een afdak of lezen een krant. Op zondag geen disease-control. Het is erg druk op de baan, de eerste uren werken aan de ontdubbeling, daarna een lange strook met beschadigd wegdek en randen. Veel zware vrachtwagens. De weg is eindeloos, de hitte drukkend. 357. Rituelen zijn in de Tijd wat een woonplaats is in de Ruimte. Want het is goed dat het verstrijken van de tijd ons niet lijkt weg te slijten en te verstrooien als een handvol zand, maar ons volledig maakt en kracht geeft. Het is ook goed dat we de Tijd zien als iets dat opbouwt. Daarom beweeg ik me van de ene viering naar de andere, van jaarfeest naar jaarfeest, van oogsttijd naar oogsttijd, net zoals ik als kind van de raadskamer naar de slaapkamer ging, omringd door de dikke muren van mijn vaders woonhuis, waar elke voetstap een doel had. – Naar Antoine de Saint-Exupéry, Citadelle (1948) Nog een stadje met een spoorwegstation - museum. Mensen verkopen langs de weg 'warm kos'. Grote gietijzeren ketels op driepikkel met ijzeren deksel, waarop maïskolven. In de kleine versies ervan werden gisteravond de beef curry's geserveerd. Op de belangrijkste 'snelweg' van Botswana Francistown - Gabarone lopen er dan ook nog eens heel veel kuddes koeien en geiten langs de weg, en soms ook erover. Wat tot ingewikkelde rem- en ontwijkingmanoeuvres leidt. Tropic of Capricorn

4 / 36 Wij rijden aan 105 km/uur voorbij de Steenbokskeerkring, niemand reageert. Henri Miller had in 1939 een baanbrekend boek Tropic of Capricorn, dat in Albanië tijdens onze reis in 1975 van een deelneemster werd geconfiskeerd door de kameraden van de partijpolitie: geen foto’s, geen begrijpelijke tekst wegens in het Nederlands, en toch verboden. Nu ja, mijn handboekje voor mooiere foto’s werd door hen ook ontdaan van de kleurbladen waarop vrouwen in badpak en bikini. Ik had ze nochtans wel nodig met mijn gloednieuwe Russische Zenith EM camera. Op 150 km van het einde van de rit alweer een rook- en plasstop bij een officiële parking naast de weg, die evenwel - ondanks geheel uit beton opgetrokken - compleet vernield is. De betonnen banken van de sokkels geklopt, de betonnen tafel aan gruzelementen, met de ijzers er nog in, het opgehangen olievat voor vuil afgebroken. Hopen kapot geslagen flesjes bier. En dat een paar kilometer voorbij een heel grote legerbasis. En tegenover een zwarte boerderij met auto. Op een kilometer of 40 voor Gabarone ontdubbelt de baan tot een snelweg. Steeds meer verkeer. Betere huizen, betere auto's. De smalspoorlijn volgt. Grote fabriekscomplexen langs de baan en dure Gated Estates in aanbouw met hoge muren eromheen. Ook steeds vijf of meer elektriciteitsdraden bovenop of de rollen scheermesdraden. Ongetwijfeld om apen af te schrikken. Walmont Peermont *****!!!!! Buiten de stad met een enorme oprit met hoge palmbomen afgeboord. Drie multisterrenhotels met enorme Casino, gigantisch conferentiecentrum. Portiers, shuttles, sjieke inkomhal, goed wifi-signaal, maar paswoord nodig. Enorme pub bar, groot steak grill restaurant, exclusief Chinees toprestaurant! Groot zwembad vol kinderen en halfwassen spruiten van de rijke bourgeoisie van Gabs die hier komen relaxen tijdens het weekend. Fantastisch toch, na weken treurnis weer een glimp van moderniteit en beschaving.

5 / 36 Edoch.... De WiFi is unfortunately defect! Maar er wordt aan gewerkt! Binnen een uur is het verholpen. Nog meer unfortunately is de booking niet in orde. Erger nog alleen op B’s naam is er een kamer ondanks gisteren nog eens vier kamers met de namen bevestigd via telefoon en mail. Unfortanately moet iedereen zijn paspoort boven halen, en zijn creditcard ingeven voor de kamer van 1.980 Pula per stuk of bijna 200€! Inclusief ontbijt weliswaar. Onze gids maar vragen naar de chef, de directeur en wat al niet meer. De twee heren aan de balie blijven onverstoord verder doen. Een oudere zwarte man met een zwaar Amerikaans accent houdt de lift voor mij open en heeft met zijn kaart toegang tot de vijfde verdieping via de lift alwaar de echt leuke suites en lang verblijf faciliteiten. Ik moet er op vier uit, voor een kleine kamer met uitzicht op het dak van het Chinees restaurant, de speeltuin en een deel van het zwembad. Met in de verte een paar bergen. Er is een koelkastje, een waterkoker met Nescafé en Parmalatmelk, en een lamentabele tv. De portier brengt mijn bagage, en weet te vertellen dat er maar liefst drie restaurants zijn! Unfortunately de steakgrill en de fameuze Chinees zijn op zondag gesloten. Rest mij alleen het buffet voor 20€. Ik heb dit tot nu altijd kunnen vermijden, naar nu kan ik niet meer. Hij zegt dat ik gratis 100MB WiFi krijg en haalt zelfs een paswoord voor mij, waarop zelfs 500MB gratis per dag. Unfortunately werkt internet niet. Op CNN een leuke over Obama die EU probeert mee te krijgen in een oorlog tegen de Russen en Daesh - ISIS. Nu maar hopen dat de EU keihard gaat optreden tegen alle ISIS Daesh aanhangers en immigranten of asielzoekers uit Afrika. De beste is het probleem van de US luchtvaartmaatschappijen die overvleugeld worden door Quatar en Emirates Airlines en met 4% van de Amerikaanse bevolking intussen een heel veel grotere luchtvloot hebben. In zuidelijk Afrika zie je ook overal mensen rondlopen met t-shirts van Quatar airlines en Emyrates. De US maatschappijen wijten het aan verborgen staatssteun in de Golfstaten voor die carriers . WiFi *****! En nog is het niet gedaan. Als ik beneden op mijn poot ga spelen over geen internet on de kamer van 200€ mag ik gaan zitten en komt de iT man van het hotel. Het blijkt een jonge kerel in rood bloesje en rode basketsloefkes. Hij gaat mee naar mijn kamer, probeert allerlei trucks uit, nabij de routers die in de gang om de 20 meter tegen het plafond hangen, edoch niets werkt. Hij vertrekt met de mededeling dat ik naar een andere kamer mag verhuizen waar wel ontvangst is. Ik zit een half uur te wachten en besluit dan terug naar beneden te gaan. Daar weten ze zogezegd van niets. Ik maak hen duidelijk dat ze beter snel een oplossing vinden en dat ik compensatie zal eisen.

6 / 36 Het buffet 240 Pula- buffet verloopt temidden van alle mogelijke en onmogelijke Chinezen, met of zonder gekleurde partners, met of zonder kinderen. Een kwart van het buffet is extreem spicy. Niet echt mijn meug. Ook de koks maken hun geprefereerde noodles en rijst gerechten klaar. Ik probeer me te beperken tot de minder spicy schotels. De desserts zijn afgrijselijk: schuim, suiker, kleurtjes. Gelukkig met het thuisfront kunnen skypen om wat stoom af te laten. En dat zij toch even naar mijn redelijke razernij konden luisteren. En dat allemaal na 8 uur in een Landrover Defender met vier volwassenen en twee flesjes water. Hier ga ik nog eens een fijn Tripadvisor verhaal over maken. Vijf ***** hotels! Nog twee nachten na deze extreem luxueuze in Gabarone, nog drie dagen! Morgen Sun city, een reusachtige casino: hoe verzint hij het ! Dan via Pretoria Voortrekkersmonument naar Jo'burg alwaar wellicht het Apartheidsmuseum. Als Zuma zegt dat alle ellende begon met Jan van Riebeeck, zou ik antwoorden dat ze hier zonder Jan van Riebeeck nog in geitenvellen door de bushbush en de Kalahari struinden. Maar in zekere zin heeft president Zuma toch ook wel een beetje gelijk, moet ik toegeven. Zonder Jan van Riebeeck waren de zwarten wel met veel minder en hadden ze mekaar veel intensiever uitgeroeid. De bevolkingsaanwas is in heel Afrika de kloppende tijdbom, niet alleen hier. En die kunnen ze beter hier ontmijnen dan die in de EU binnen te laten. WiFi service***** Terwijl ik me na de buffet troep nog een redelijke cappuccino heb kunnen versieren, staat plots de portier Thsiamo naast me met de mededeling dat hij waarschijnlijk een kamer met internet heeft gevonden, maar hij wil het eerst uitproberen. Dus ik met hem mee : in 433 is er effectief een goed signaal, in 437 geen! Dus ik kan verhuizen en hij helpt. Ik heb hem 100 Rand gegeven want morgen zijn we wellicht vroeger weg dan hij begint. De mensen nemen en geven hier op Chinese wijze met twee handen en met buiging! Elders in het land met de rechter hand waarbij de linkerhand in de rechter elleboogplooi.

BO - ZA ma 23022015 Sun City! 23 February

afstand 250

HOTEL: SUN CABANAS PILANESBERG Na de perikelen van gisteren toch nog een leuk tv programma gezien op ENCA

7 / 36 The latenitenews. http://www.enca.com/lnn Waar behoorlijk de draak gestoken werd met het ANC, Zuma, de parlementsvoorzitster en Julius Malema, een ongelooflijk achterlijke en gevaarlijke racistische populist. http://en.m.wikipedia.org/wiki/Julius_Malema http://www.bbc.com/news/world-africa-30949475 De nieuwe kamer was zo mogelijk nog erger dan de oude, behoudens WiFi. De standlichten doofden niet, het knopje werkte niet, dus overal stopcontacten uitgetrokken, vanmorgen bleek het oplaadcontact van m'n iPad niet gewerkt te hebben, dus maar half opgeladen! Dan bleek ook de douchekop in het sex bad niet te werken. Tussen de badkamer-douche/ bad en het bed is hier een doorzichtig raam zodat je vanuit het bed partner of bijslaap of bezoek kan aanschouwen tijdens het toilet. Het gordijn kan aan de bedkant wel toe als het te erg zou zijn. Maar de regendouchkop zat geblokkeerd en dus met de handdouche gewassen. Ontbijt was prima. Onze gids-chauffeur weet nu weer dat het sterrensysteem in Zuidelijk Afrika door de eigen toeristische diensten wordt uitgereikt. Jaja, zo ken ik er nog een paar. De toevloed Chinezen en dikke zwarten met gezin van gisteren is de wekelijkse topper voor de lokale rijken en Chinese expats die uit hun Gated Estates naar hier komen om te zwelgen en geld te verspelen op de casino faciliteiten. Double Happiness! Gabs! Nu naar Sun city waar niets te beleven is behalve dé casino en een écht zeven!!! *******!!!! sterren hotel waar wij ook binnen mogen en wij mogen daar ook foto's maken en zo. Ik heb hem gezegd dat dit soort ongein mij niet interesseert. De stad Gaborone doorrijden heeft volgens hem geen zin, want een van de redenen van dit vijfsterrenhotel - met de ***** sterren overal zoek - Walmont Peermont is dat hij dan niet door de stad naar de grens moet. Op verzoek van Fd doet hij het toch maar even. Geen reet te zien in de hoofdstad van Botswana. Een hoop nieuwbouw kantoortorens bij voorkeur in glas en dus voorzekers met een grote graad van eco sustainability! En een nog grotere hoop torens in aanbouw. Rond ieder perceel hoge muren met scheermesprikkeldraadrollen of vijf tot zeven lagen hoog elektrische draden. Of zelfs de combinatie dan beiden. Allemaal tegen brutale bavianen, ongetwijfeld. Lobatse

8 / 36 In Lobatse is een nieuw psychiatrisch ziekenhuis langs de weg in het centrum, Sraba of zoiets. Onderweg is het de maandag van de grasmaaiers. Honderden, zoniet duizenden mensen zijn met een lang aan het einde gebogen mes al zwaaiend en zwierend het hoge bermgras langs de weg en in de stad aan het afhakken. Een zeis lijkt me handiger net als een bezem met een stok ipv de bundel twijgen waar je voorover gebogen de vloer mee moet vegen, als vrouw. De grashakkers zijn wel van beider kunne. Verderop blijkt dat de maaibrigade ook elders actief is geweest, de laatzomer maaibeurt? Aan de benzinepomp word ik aangesproken door een oude zwarte man, grijs van haar, die Afrikaans met mij wil praten en omstandig uit dat in ZA sinds de Zoeloe's daar aan de macht zijn alles naar de kloten is, corrupt, vechten, stelen, afbranden, geweld. Dat hebben ze altijd gedaan. Jacob Zuma is een Zoeloe. Hij kwam uit het noorden en was als kind met zijn familie naar Botswana gevlucht, toen reeds voor de Zoeloe's. En Mugabe was ook een bandiet die zijn land naar de Filistijnen heeft geholpen. Overigens is de krankzinnige populist Julius Malema zelf een Khosa. Ik was er niet goed van. Die man getrooste zich de moeite om mij dat allemaal uit te leggen en goed verstaanbaar Afrikaans-Nederlands. De grens van Botswana was gezellig, rustig, stempeltjes, papiertjes, vuil, rommelig, niemand. Skildpadhek. De grenspost van ZA was helemaal vernieuwd, enorm. Drie aparte tolpoort gebouwen waar telkens 7 poorten om gelijktijdig de formaliteiten af te handelen. Er was niemand, geen auto, geen bus, geen vrachtwagen. Een heel groot stemmig nieuw gebouw met rode natuursteen, binnen zwarte graniet en een bureau waarachter een tiental immigratie officieren hun datumaanduiding nog dienden in te stellen wegens om halfelf wij de eerste klanten voor zo'n inreisstempel! Bij de eerste stempels een enorm geluid van een pneumatische boor ergens in de building. Wij schrikken, zij lachen. Aan de douanepost een fatsoenlijke politieagent die begon te zeuren over B's paspoorten. Hij was met zijn Namibisch uit Botswana gegaan en met zijn Zuid-Afrikaans in Zuid-Afrika waarin geen uitgaande stempel van Botswana. Dan een ongelooflijke idioot met een vette kale kop die in de Landrover loerde en een zakje appelsienen zag van B. En dat moest en zou wegens de verschrikkelijke fruitvlieg geconfiskeerd worden. B maar pleiten dat het gedroogde mango's waren ter versiering voor zijn vrouw. De zak moest en zou open, betast, beklopt, tot een ietwat verstandiger ogende chef zei dat het gedroogde mango's waren. Dus moest de dikkop zijn ontgoochelde smoel terug uit het raam trekken en B's zak weer werd ingeladen.

9 / 36 We konden het mooie Zuid-Afrika aldus B weer binnen. Daar stonden alweer vervallen caravans 'my kitchen' te wezen met 'warm kos'. Volgens B heeft Brittish airways in Gaborone - hij spreekt van Gabs en schrijft Gabarone terwijl op alle wegwijzers Gaborone - een hele hangar vol met houten beeldjes van giraffen, neushoorns, nijlpaarden, olifanten, enfin de hele reutemeteut in exquise houtsoorten en dure dierenvellen, die door de veterinaire inspectie werden aangeslagen in de strijd tegen gevaarlijke houtworm, schimmels ed. Die worden dan na een jaar of wat weer openbaar verkocht, waarna even vrolijk opnieuw in het toeristische cadeautjescircuits voor de volgende slachtoffers. Een paar kilometer verderop een bavianenvrouwtje met één hand! Die worden volgens Bennie afgehakt door ze in een box te lokken waarin achter een opgespannen guillotine de voet of hand afhakt, voor medische en therapeutische doeleinden. Niet alleen bij de Chinezen, zijn ze diepgelovig in natuurgenezing! Speedcontrol. Geen tien kilometer verder onder een boom een politieagente die hem tegenhoudt wegens te snel gereden. Lasergun, hij mag komen kijken en palabert met de twee vrouwelijke agenten met een vette revolver in de riem op hun buik die hun lunch bij elkaar zoeken over het bedrag, denk ik. Maar de dames lijken redelijk onvermurwbaar. Er komt met de auto een derde dame de nodige formulieren brengen want B eist een ontvangstbewijs en dat hadden ze niet. Erger nog. Hij merkt dat hun laserapparaat niet gekalibreerd is vanochtend: 75 waar 60 mag. Daar konden ze niet van terug. Hij vraagt hun naam en nummer en zegt dat ze het proces dan maar moeten opsturen naar hem thuis. Op zijn vraag naar hun bevoegdheidscertificaat antwoordt de autodame dat het al goed is, want dat ze haar van het toilet gebeld hebben en dat zij haar maandstonden heeft. En dat die papieren op het commissariaat liggen. Je moet volgens B hier het spelletje meespelen tot ze vast lopen en dan galant een uitweg bieden. Langs de rustige weg veel redelijke tot fatsoenlijke huizen van steen met golfplatendak. Business alom. Den Imran is dé streekleverancier van bouwmateriaal. Zeerust In Zeerust koffie en WiFi bij de Wimpy.

10 / 36 Ik kreeg hier de links naar de vimeo film binnen over de restauratie van Villa Cavroi van Paul Mallet Stevens in Roubaix. Ze gaat op 13 juni 2015 open voor het publiek. http://youtu.be/9GgBxOVd-5E http://youtu.be/YXWwt3CRaFc Open vanaf 13 juni 2015 http://mobile.monuments-nationaux.fr/fr/actualites/a-la-une/bdd/actu/2231 https://vimeo.com/118908526#at=889 Aan het einde van onze fietstocht Turnhout Marseille 2004 hebben we nog een bezoek kunnen brengen aan zijn kubistische villa in Hyères voor de markies de Nouailles. Met Vik VM in Parijs met de fiets het ongelooflijke huizencomplex in de rue Mallet Stevens in Parijs bezocht. Maar deze villa Cavroi slaat alles. En doet in sommige details denken aan Eduard van Steenbergen: indirecte belichting, pastelgroen, marmertekeningen als decoratie aan schouwen, in hal en entrée, parkettechniek. Wel geen gebogen ramen wat ik raar vind in de grote raampartij. Zeerust en Rustenburg zijn enorme mijnwerkerspopulaties volgens B allemaal in de platinamijnen. De grootste ter wereld, waar vorig jaar nog maanden stakingen met doden. In het centrum een grappige cash plan verkoop van begrafenispolissen.

11 / 36 Verkeersboete. Amper het centrum uit en onze chauffeur wordt weer tegengehouden door een eenzame verkeersagent omdat hij niet zou gestopt zijn bij een stopteken in het midden van nergens. Hij heeft weer veel ellende met zijn versnellingen. De flik zou hem dan een kleintje uitschrijven: 400 Rand. Hij is nu wat stiller. Zijn enthousiasme over die scone Suid Afrika is wat getemperd. De flikken proberen volgens hem de eerste paar dagen van de week hun quotum te halen, en verder rusten ze dan uit. Langsheen de enorme mijngebieden met twee grote bokken in de verte, en een gedeelte open mijnen, met nog onderweg een Al Qudsh moskee-garage, rijden we de wanhoop nabij Sun City binnen. Het decennialange summum van ontspanning in een kunstmatige pretpark. Cabanas Het heeft iets van Disneyland en de Efteling. Opgezet destijds in Bophuthatswana, een thuisland met casino want gokken mocht niet in ZA van de rechtgelovigen. Het was toen een wild succes, maar dat is nu weggevallen wegens overal gokken, zelfs in luxe cruiseschepen voor the Waterfront in Kaapstad. Dan hebben ze geprobeerd Aziaten binnen te halen en dat lijkt voorlopig nog wat te lukken, die gokken zich graag suf en zijn met alle vreten tevreden als het maar Chinees is en voldoende te zuipen blijkt. Het Cabanas hotel is ***, oud, lelijk en versleten. De tuinen lijken echter wel goed onderhouden, in het hele complex trouwens. Je hebt toegangen voorbehouden voor dagjestoeristen, langere blijvers, enz. Het is hier vochtig heet. Tropisch bijna. Ik zweet hier als een rund. Massa's Chinezen en Indiërs - ze hebben zelfs de hele inkomhall van het volgens B prachtig grote hotel (waar ik een minuscuul bordje *** zeer discreet naast de deur zie hangen) volgepropt met Chinese rode lampions. In tegenstelling tot gewoonlijk knikken sommige Chinezen en de meeste Indiërs hier nog goeie dag

12 / 36 als je ze aankijkt. Een merkwaardige gewaarwording. De heersers van de wereld kijken zeker in groep hier graag gewoon door de niet Chinezen heen. Een grote speeltuin met een enorm zwembad, wat verder de reusachtige golfslagzee, onderweg allerlei dierentuin ellende, met krokodillen. Ik heb zelfs de moed niet om gratis langs de Sun City wereldwonderen te passeren. Overal gezeik over eco sustainability. Ook veel blanke Zuid-Afrikaners bejaarden maar ook gezinnen met kleine kinderen. Er is een gratis shuttle om alle geneugten makkelijker te kunnen bezoeken. Je kan hier zelfs in timesharing heerlijke kamers en zelfs huisjes kopen, met extra badkamers en privé patio's. Waarlijk het summum van zonnig genot. WiFi! Edoch. Er is WiFi, ook op de kamers nabij de inkomhal alwaar het massabuffet morgenvroeg voor ontbijt. Tussendoor treden sterren van Las Vegas op, voor de kinderen en 's avonds voor de ouderen. In het *******hotel toppers uit de hele wereld (?). Hier eerder Nicole& Hugo van ZA . Maar voor de WiFi kost het 1 rand per minuut! Een euro per tien minuten traagheid. En in de kamers waar wij zitten is er zelfs helemaal geen ontvangst.. Sjonge, wat een ellende. De medereizigers leken toenadering te zoeken in het front tegen onze gids.. Dit willen ze niet. Fs had geëist dat hij in Pretoria een hotel zou zoeken, met bezoek aan het Voortrekkersmonument en het huis van Paul Kruger. Maar B moet volgens L in dit soort hotels regelmatig langskomen om zijn kortingsvoorwaarden te houden. En dus worden wij daarheen gereden. ****sterren alom op komst, geweest of zelf toegekend. De kamer is aftands maar lijkt schoon. Licht in de badkamer valt vaak uit. Het marmeren blad van de lavabo is gebarsten en werd met een soort gele patex gelijmd. Er is een kluisje en een tv, geen internetontvangst. Van het bad en de toiletbril zijn stukken verf afgesprongen, en niet bijgewerkt. In afwachting dat mijn iPad voldoende is opgeladen, tv: Soweto tv! Uitsluitend zwarte rappers over geld, in pakken bankbiljetten en sex, halfnaakte lichtgekleurde deernen dan wel blonde blanke vrouwen die gewillig dienstbaar zijn aan de blingbling jongens. Twee derde van de zenders zijn sport naast ENCA, Aljazeerra en de Chinese tv. Man man man!

13 / 36 Op de kamer ook alle reclame voor deelname aan de dagelijkse superlotterijen, dagelijks 500.000 Rand te winnen! Sun City De shuttle bus is een gewone oude verkeersbus die een toertje doet van de casino langs de twee hotels. Er stappen een tiental bejaarden en wat jongeren op, die meteen aan de casino weer afstappen. Ik rij verder voor het volle genoegen van het hele domein, maar de shuttle keert een paar honderd meter verder en stopt dan een de evenementzalen alwaar vanavond een hommage aan Motown sterren!!! Anderhalve km of zo is dus het volledige traject. Er is niets te eten behoudens chips en snacks uit de muurmachines. Eten kan alleen in de golfclub. Ik loop een sous-chef tegen het lijf. Een zwarte kok die me op mijn vraag naar eten naar de casino verwijst in het hoofdhotel, want de golfclub is laat. In de casino is het buffet 245 Rand, vanaf 17:30 uur. De Chinees is pas om 19 uur en de Indiër ook en dubbel tot driedubbel zo duur! De speelhal is een verschrikking van automaten, veel Chinese, waarvoor tientallen mensen wezenloos voor zich uit zitten te staren. Overal ook biljettenmachines van verschillende banken voor het geval je tekort zou komen. Het buffet begint om 17:30 uur maar is niet klaar. Hier gaat de fooi voor onze gids, al was ik dat na gisteren en een paar andere zoals die ellendige rode kasbah in Zambia Livingstone ook al niet meer van plan. Dit is waarlijk walgelijk, hoe verzin je het om met mij hier naartoe te komen? Na mij komt een grote dikke Zuid-Afrikaanse habitué aangesloft in het buffet restaurant met zijn vrouw, zij weten hoe het moet en slaan meteen toe. Ik neem wat slaatjes met lekkere koude bonen: rode, witte, nierbonen. Dan wat rijst met heek en wortelen, chickenpie. En dan stromen de Chinezen toe, manhaftig, groot en klein jong en oud. Er blijkt om de hoek zelfs een hele Chinese keuken aan het buffet te zijn, waar een Chinese kok de door de client uitgekozen ingrediënten vaardig wokt en saust en presenteert. Eigenaardig genoeg loopt er hier een langharige kat rond in het restaurant. De toetjes waren matig: een korfje met pecannoten, een stukje matige appeltaart. En een korfje pudding 'custard' . De rest heb ik zelfs niet geproefd, laat staan het softice met spikkeltjes! Nu stroomt een nieuwe golf vooral jongere Chinese koppeltjes binnen. Zij stevenen direct op het wokgedeelte af. De witte bejaarden breken op. Een paar Indische gezinnen, en dan weer een gestage golf Chinezen, gemengd naar leeftijd. Die eten hier zonder stokjes want die zijn er niet, maar ze doen hetzelfde als met: mond wijd open kauwend, pratend, druk en snel, alles binnenschuiven uit kom of bord. Dit stemt zo treurig, als in een nachtmerrie.

14 / 36 Net zoals droefnis wasemt uit de dikke turf van: Robert Macfarlane. De oude wegen. Een voetreis. 2012 106. Pas in het begin van de twintigste eeuw kreeg men inzicht in het bestaan van de eeuwenoude zeewegen – en in de uiterst belangrijke rol die ze hadden gespeeld in de vorming van de pre- historie. Voor 1910 hadden prehistorici en historisch geografen altijd het land als gezichtspunt genomen, een waarnemingsfout die was veroorzaakt doordat men te veel vertrouwde op Romeinse geschiedkundige bronnen, die zich, als het soldaten, goederen en ideeën betrof, veelal concentreerden op de verplaatsing te voet en over land. Zeker, het wegennet van het Romeinse Rijk heeft de mobiliteit binnen Europa getransformeerd, en de Romeinse wegen waren niet alleen ontegenzeglijk van groot belang voor de samenvoeging van de verstrooide rijksgebieden, maar ook voor de ontwikkeling van de macht op militair en economisch terrein. ‘De zee verdeelt en het land verenigt,’ luidde het Romeinse gezegde. Tot de opkomst van het Romeinse Rijk had echter duizenden jaren het omgekeerde gegolden. De klassieke bronnen hebben de latere geschiedkundigen misleid, waar nog bij komt dat de zee alle sporen van reizen uitwist, terwijl het land ze bewaart. Het eerst deel is nog min of meer te appreciëren. Hij probeert W.G. Sebald na te doen, maar blijft hangen in de anekdotiek. Het middenstuk is een poging tot multiculti - zever over voetreizen in Palestina, Israël, midden Spanje, Szechuan en Tibet. En daar dan een matige Engelse dichter Eduard Thomas tussenschuiven die in de loopgraven van 14-18 sneuvelde. Bingo! Op de terugweg met de shuttle is het bingo. De bus zit vol met opgetutte oudere dames en heren. Doorgaans blanke veertigers, niet al te vet. Enfin vooral de dames dragen lang en luchtig bloot en omstandige haarbewerking, met glitter en dies meer. Bij de tweede passage langs de casino een blik jongere dames, allemaal Engelstaligen uit ZA , hoge hakken en toch zonder kont, geföhnde kop, losse platte topjes. Ze gaan naar het blitse optreden in de grote entertainmenthal. Een stel Indiërs stapt met mij af aan het verschrikkelijke Cabanas hotel. Haar kleed is op haar kont doornat. Hij sleept met een rugzak. Ik had in Rotterdam ook nogal wat Surinaamse hindoe en moslim Hindoestanen patiënten die in Dubai of Sun City gingen gokken op vakantie. Tot overmaat van ramp loop ik verloren in het slecht verlichte doolhof van talloos veel motel kamerblokken in

15 / 36 de tuinen rond het enorme zwembad en zie ik temporaal in mijn linkeroog lichtflitsen, die boogvormig aan de rand meedraaien. Hopelijk geen retinaprobleem. Ik ben om 21 uur reeds in slaap gevallen. ZA Pretoria Jo'burg 24-25022015 After a late breakfast we depart for Johannesburg where we arrive in the late afternoon, HOTEL:

CITY LODGE BARBARA ROAD

KEMPTONPARK

Dinsdag 24 februari 2015 En om 06:00 uur alweer op in Sun City Cabanas hotel. Met Blokken en Ben Crabbé op BVN! Koerdenbegraafplaats door ISIL Daesh vernietigd bij Aljazeerra, nieuws bij Soweto tv. ENCA loopt nu de verschillende Zuid-Afrikaanse provincies af waar iedere voorzitter een eigen 'state of the province' probeert in navolging van Zuma. Overal zit de EFF fractie van Justus Malema in het rood gekleed wat visueel erg goed gevonden is. Overal vergelijkbare pogingen van lokale presidenten van het ANC om de big chief wat te kunnen benaderen in stemmingmakerij of tenminste gunstig te stemmen. Alleen in Kaapstad loopt het mis, want daar is het ANC in de oppositie en proberen ze de vrouwelijke blanke voorzitster het leven zuur te maken, waarna de state of the province opgebroken wordt. CNN African voices: De nieuwe Paul Jansen zit in Lagos Nigeria. Op CNN een zeer lange reportage over een Nigeriaanse arts van mijn leeftijd die een gezondheidsmagazine had opgericht voor preventie, waarna hij een fantastisch bedrijf oprichtte om met Afrikaanse kruiden alle mogelijke ziekten van infectieus tot immunologisch te bestrijden! Nadien werd hij door de regering gevraagd om Afrikaanse medicijnen op kruidenbasis te ontwikkelen. Nu is hij schatrijk met zijn firma Healthcare group in Herbal Medicine. En dat is hier niet als reclameblok of publireportage betaald, maar als objectieve informatie in een herhalingsloop uitgezonden door CNN Africa in 'African Voices' over zwarten die grootse dingen hebben verwezenlijkt in het belang van heel Afrika! Hij presenteert zich als de man die al zijn grondstoffen bij kruidenverkopers zelf gaat bekijken, ruiken en proeven. Zo weet hij de kwaliteit gewaarborgd. Hij wou eigenlijk eerst apotheker worden, maar ze vonden hem beter om in 1981 af te studeren als arts. Na zijn periode als algemeen

16 / 36 geneeskundige begon hij met preventie informatiecampagnes. En nu dan wortels en kruiden. Hij koopt ze dus zogezegd in op de markten en verwerkt ze dan in zijn farmaceutisch bedrijf met latex handschoenen aan en een mondmasker en witte jas (versus zijn medewerkers met een groene stofjas) tot poeders en extracten, die hij dan weer op primitieve wijze verpakt in plastic potjes. En je kan ze nu in heel Afrika kopen, geworteld in moeder Africa, aan haalbare prijzen en je steunt er de eigen Afrikaanse economie mee. En zijn topproduct is nu het afval-poeder, wegens nu zovelen te vet, zoals hij. En het werkt gegarandeerd. Maar het is nog niet gedaan. De Oba koning in wiens gebied hij vroeger als medisch administrator werkte, ontving hem in zijn paleis, een groot stenen supermarktachtig gebouw. Hij had hem gevraagd om een hospitaal in zijn stad. Hij kan dat bij de regering regelen en krijgt dan een standbeeld met de titel 'het oog van de koning'. Nu ontwikkelt hij het Herbal topproduct tegen malaria dat echt malaria kan genezen met kruiden van Afrikaanse bodem waarin de echte ziel van moeder Afrika. Hij lijkt ongelooflijk op Dr. Paul Jansen, de held van de Kempen, hoeder van Beerse, ereburger van Tunhout en het Vaticaan... Je kan op al die figuren stemmen via internet die CNN uit heel Africa in het licht stelt. CNN African voices in Association with Glo unlimited! Ik ween om Afrika. Ad Nauseam! Halal, maar niet kosjer. In het CABINAS SUN CITY MOTEL voorziet de ontbijttafel een hele hoek 'Halal!' De Engelstalige Zuid-Afrikanen genieten ten volle. Het heeft iets van Blankenbarege, vroeger in het hoogseizoen. In het midden met zijn rug zit een oude baardeloze man met zijn rug naar de meeste ontbijters met een kepeltje op op en neer schuddend te bidden uit een Hebreeuws boekwerk. Hij is erg casual in bloemetjeshemd en korte broek, zonder bidsjaal. Onze chauffeur wou tegen 10 uur vertrekken. Wij nu, om halfnegen. Een zwarte tuinman met een grote Still-bladblazer gaat tekeer tegen gevallen blaadjes en het vogelconcert. Drommen jonge mensen in strandoutfit worden gelost door bussen van andere hotels voor de Cabanas hotelentrée op weg naar de fameuze golfslagzee achter het Cabanas complex. Ik ben midden deze ellende begonnen aan Pascal Verbeken 'Duistere wegen' over Van Gogh in de Borinage.

17 / 36 Interessant thema is zijn verlangen tot offer en prediking, zoals in onze jeugd ons revolutionaire marxisme leninisme en de gedachte Mao Zedong - het tabula rasa syndroom van 'Kijk, ik maak alles nieuw! - vandaag de Engelse jihadi meisjes op weg naar Syrië. Wimpy. In Phokeng, een oude hoofdstad van een thuisland, bergt een enorm voetbalstadion van de vuvuzela WK 2010 voetbal. De grasmaaiers hebben hier beschikking over de verschrikkelijke bermmaaiers. B wordt lyrisch over de recente beslissing om het enige racecircuit van heel Afrika aan te leggen in Kaapstad. Het nog geen tien jaar oude voetbalstadion van de vuvuzela WK wordt daartoe afgebroken en verplaatst. Er komt een machtig mooi circuits langs de zee en de stad. Hij ziet het helemaal zitten met zo'n inspuiting in de economie aldaar. De flikken van Rustenburg zijn nog nijver op snelheidscontrole wegens dinsdag. Hij rijdt voorzichtig. B weet dat de euphorbia planten (wolfsmelk familie) die door de bosjesmannen als neurotoxisch pijlgif gebruikt wordt, door de Rustenburgse medicijnmannen werd gebruikt om een 'vreesloos' drankje van te maken, wat door de stakers in de platinamijnen werd gebruikt. Daardoor werden ze vreesloos. Ze konden na gebruik onmogelijk sterven. En daardoor vielen ze bij tientallen onder de kogelregen van de veiligheidstroepen: een vreesloze dood. http://en.m.wikipedia.org/wiki/2014_South_African_platinum_strike Rustenburg is zeer groot met een eindeloze Oliver Tambo Drive waar tientallen garages en autoverkopers van dure merken, Mercedes, Audi, BMW, Lexus Toyota. Op de toegangswegen enorme Gated Estates met de meest idiote bungalows die je je kan voorstellen, elk apart dicht op elkaar, vaak amper 2 meter tot de hoge scheidsmuren. Grote zonnebloemvelden die hier voor biodiesel zouden verwerkt worden. De platina belt trekt mensen aan uit heel ZA. En die willen allemaal gratis Mandela huizen. Als je iemand op je grond of in je huizen krijgt die er langer dan drie maand zit, dan moet jij hem als eigenaar alternatieve woningen geven. Gratis. Of de dompelaars laten zitten. En die eisen dan menswaardig water en stroom. Gratis, dat spreekt. De Wimpy keten is volgens B Zuid-Afrikaans, een onderdeel

18 / 36 van Famous Brands, een keten van dat soort fast en ander food. Ze hebben zich gespecialiseerd in tankstation Engen locaties en winkelcentra. Het is allemaal gefrituurd en dus steriel (?) en of heel groot. Nu lanceren ze fatsoenlijke koffie-variëteiten. Wel wat Amerikaanse formaten. Maar steeds schoon, propere toiletten!. Én hele goeie gratis WiFi! En dat is in de meeste van die dingen niet, of heel traag, of heel duur. De hele snelweg naar Pretoria leidt langs rijen meest afgevlakte, mijnterrils van de platina belt. Veel vrachtverkeer van tankwagens en vooral de dubbel gelede vrachtwagentreinen voor bulkvervoer van grondstoffen. Onderweg op de snelweg valt een zekering uit. B heeft geen reserve zekering. Hij beweert 8000 km te hebben gereden in de bush, zonder problemen en eens op de normale wegen komen er allerlei problemen aan de Landrover. Na wat geklop en op en afzetten, lijkt de airco weer te werken, alsmede zijn gps. Voortrekkers monument Pretoria Tshwane Pretoria moet nu Tshwane gaan heten. Want de naam van een boerengeneraal die Engelsen en zwarten in de pan heeft gehakt kan onmogelijk de hoofdstad zijn van de republiek van ZA! Onze gids is daar helemaal woest over. Er zal bloed vloeien en het zijne eerst ter verdediging van het verleden. Op de gps van mijn fototoestel is het reeds allemaal 'City of Tshwane', ook bij het Voortrekkersmonument. De truck is geleidelijk aan een groter stadsregio op te richten die dan Tshwane heet, of kleine aap, waarin ook Pretoria ligt. Intussen zijn bijna alle blanken uit deze oorspronkelijk zeer blanke stad vertrokken, op straat alleen een paar blanken onder de advocaten die uit de High Court komen. B blijft erbij dat het dan over de regio gaat, niet over de hoofdstad. Arme man. Zelfs de reclameborden in het Afrikaans hebben het over Tshwane, wat intussen zowat onherkenbaar zwart is geworden. Steeds meer Afrikaners trekken er weg. Het Voortrekkersmonument is indrukwekkende art brut. Eind jaren dertig gebouwd met de zon door de koepel op 16 december recht op de cenotaaf in de kelder 'Ons vir jou, Suid Afrika'. Wandpanelen over de verschillende taferelen van de grote trek van de boeren die niet onder Engels bestuur wensten gediscrimineerd te worden. In de kelder nog eens overgedaan in smirna tapijt kleurtjes door vlijtige afstammelingen. 16 december was de slag bij Bloedrivier waar een heel Zoeloe leger werd verslagen door de voortrekkers. http://nl.m.wikipedia.org/wiki/Slag_bij_Bloedrivier Boeiend museum in de onderste verdieping, met vaak erg ontroerende dingen die nakomelingen geschonken hebben.

19 / 36

http://en.m.wikipedia.org/wiki/Voortrekker_Monument Ik heb in het gastenboek geschreven: Hou moed! En niet alleen als allusie op de kopie van het café schilderij in Mopane, Namibië. Wat die mensen hier gerealiseerd hadden en hebben is haast niet te geloven. Zeker ook gedreven door een sektarisch geloof in het beloofde land. En dan weer verdreven door de Engelsen wanneer er diamanten en kostbare mineralen bleken te zitten in de gebieden waarop zij na de grote trek probeerden te boeren. 26.000 vrouwen en kinderen van ontberingen gestorven in de Engelse concentratiekampen. Helemaal boven een immens panorama, oa van de grootste unief ter wereld volgens B the University of South Africa, vooral correspondentie cursussen. Als je van de trappen afdaalt naar de stad dan kijk je op een modern restaurant met op de daktoegang 'QUO VADIS' Treffend voor een stad en land in verwarring. Het hele

20 / 36 monument en park is nu privé want de staat wil het niet meer onderhouden. Alle personeel is wel zwart, behalve de receptie. Erg schone toiletten met papier. Er wonen op het omheinde terrein veel blesbokken, paarden en gnoe's. Die Erfenisstigting Wat verder is 'die erfenisstigting' met een bijzonder mooi actueel museum. Tot op heden het mooiste, interessantste en meest (zelf-) kritische museum dat ik tijdens deze reis gezien heb. http://www.erfenisstigting.org.za Uiteraard uitgebreid met moderne media over de geschiedenis van de Afrikaners. Muziek en poëzie voorgelezen met Engelse vertaling. Door zich los te maken van het commonwealth hebben ze na verkiezingen en invoering van apartheid toch min of meer de macht weer in handen van de afstammelingen van de boeren weten te krijgen. Maar door hun halsstarrig vasthouden aan dit soort conservatisme groeven ze hun eigen ondergang, de Engelstaligen kregen aansluiting bij de rest van de wereld en zij verpieterden in zichzelf. De oorlogen in zuidelijk Afrika gaven een enorme boost aan de ZA wapenindustrie die volgens onze gids nog steeds goed boert en veel exporteert. Met name een Amerikaanse gevechtshelikopter, lichte pantsers en marinebewapening. Begin jaren zeventig bleek hier ook contestatie en flower power aan te slaan bij Afrikaner jongeren, niet alleen Engelse blanken. Dat botste serieus met de erfgenamen van het ware voortrekkersgeloof. Er wordt veel aandacht besteed aan Afrikaner poëzie: Breytenbach, Antjie Krog, ed.

21 / 36 Onze chauffeur komt me uit het museumhalen want we moeten door wegens vervangauto op komst aan the Union Building, het enorme parlementsgebouw boven Pretoria. Ik kon nog net 'Hou Moed!' In het gastenboek zetten. Eerst nog naar 'Paul se Huis' http://www.ditsong.org.za/kruger.htm#about Het valt nu tegenover zijn Nederduitsch gereformeerde kerk onder 'ditsong'. Een mooi ingericht huis voor haar en hem, als president. Tien kinderen of zo, en zij bestierde als een echte Du Plessis het presidentiële huishouden. Daarachter een schuur helemaal vol internationale solidariteit, Frankrijk, Duitsland, Rusland, Nederland én België! Gent spant de kroon! Enfin al wie tegen Engeland was, steunde de ZAR en zijn president die diende te vluchten voor de Engelsen met zijn treinwagon waarop het wapen 'Eendracht maakt macht' van Maputo in Mozambique met het Nederlandse marineschip Gelderland gestuurd door zijn vriendin koningin Wilhelmina, naar Zuid Frankrijk, Nederland en Zwitserland waar hij stierf. Achter de wagon ligt zwart onderhoudspersoneel in oranje overalls op hun buik op het beton te slapen. De torengebouwen achter het museum worden afgebroken. Alleen het skelet staat er nog. Wanneer we vertrekken, blijkt de Landrover Defender niet meer te starten. De vervangwagen moet dus gebracht worden naar Paul se Huis. Er was een elektrisch defect aan het contactslot. We stappen over in een grote Toyota 4x4, het originele type waarmee de drie fraaie reizigers zouden gereden hebben zonder mij! Verneem ik al rijdend in de file van onze chauffeur. Dus ik moest er per se bij om de prijs te drukken! Nog één dag en één nacht! Het parlementsgebouw is vooral groot en lelijk en je mag er niet in. Het is recentelijk helemaal inclusief park omheind met hoge hekken en passende toetjes, Naar verluidt gaat de mare dat het bedoeld is om de apen er binnen te houden. Het park ervoor, the Gardens, dat naar beneden loopt heeft een enorme bronzen beeld van Mandela met de armen open naar de stad, maar heet op de gps nog Louis Botha statute. Dat was een boerengeneraal.

22 / 36

http://en.m.wikipedia.org/wiki/Union_Buildings http://mandela.southafrica.net/map/view/the-nelson-mandela-statue-at-the-union-buildings Jo'burg Egoli Door de diplomatenwijk met veel grote ambassades voor heel kleine landen en de fameuze paarse jacarandabomen http://showme.co.za/pretoria/tourism/thejacaranda-city/ die in het najaar purper bloeien, op weg naar Jo'burg over de min of meer als snelweg uitbouwde Albertina Sisulu highway. Druk verkeer door een erg mooi landschap met veel velden, geel en groen. Het lijkt wat op midden Frankrijk of zuid Duitsland, glooiend, vredig, met steeds meer firma's vlak naast de snelweg, enorm veel zware grondwerk- en wegwerkmachines. Ze lijken zelfs gloednieuw. Toen het ANC aan de macht kwam beloofde het alle persoonsnamen voor steden en straten te veranderen in meer plaatsgebonden namen. Amper was de luchthaven van Jan Smuts gewijzigd in OR Tambo, of zowat alle straten werden van naam veranderd. Vermeulenstraat wordt vb. Madibastraat. En dat geeft enorm veel problemen met adressen. Nu ook steden moeten van naam veranderen, maar in Jo'burg geeft dat problemen tussen Zoeloe's en Khosa's en blijft het wellicht nog even zo. De ANC propagandisten hebben de snelweg nu vernoemd naar de moeder van de natie, de weduwe van Walter Sisulu de stichter van Umkhonto we Sizwe ("Spear of the Nation").

23 / 36 Walter was zelf de zoon van een zwarte vrouw en een blanke spoorwegbediende die nooit naar hem omkeek. Sisulu was born in Ngcobo in the Union of South Africa. His mother, Alice Mase Sisulu, was a Xhosa domestic worker and his father, Albert Victor Dickenson, was white. Dickenson worked in the Railway Department of the Cape Colony from 1903 to 1909 and was transferred to the Office of the Chief Magistrate in Umtata in 1910.His mother was related to Evelyn Mase, Nelson Mandela's first wife. Dickenson didn't play a part in his son's upbringing, and the boy and his sister, Rosabella, were raised by his mother's family, who were descended from the Thembu clan. Afrikaners In het ‘erfenisstigting’ museum was er een filmpje over jonge Afrikaners die zegden dat zij helemaal niets hebben met apartheid en racisme, maar wel met hun taal en cultuur en dat ze het niet appreciëren hoe ze belachelijk gemaakt worden door Engelstaligen en ANC aanhangers, hoe ze voortdurend moeten horen dat hun voorouders racisten waren en de oorzaak van alle ellende in ZA, zoals president Jacob Zuma in zijn SONA state of the nation toespraak verklaarde en nadien in het antwoord op de interventies nog eens zeer uitgebreid bleef herhalen: 'alle ellende is begonnen toen Jan van Riebeeck toekwam op de Kaap'. In het museum van het Voortrekkersmonument wordt duidelijk geargumenteerd dat de enige originele bewoners in zuidelijk Afrika de SAN waren, jagers-verzamelaars die hier al minstens 20.000 jaar rondzwierven, gedocumenteerd. http://en.m.wikipedia.org/wiki/History_of_South_Africa Die Afrikaner trekken zich blijkbaar meer en meer terug in een eigen cultuur. Op tv werd een paar dagen geleden de viering uitgezonden van een populaire zangeres in een oude erg mooie wijk van Jo'burg waar Carike Keuzenkamp van Syl, de lokale tante Terry haar 'hands of fame' in betontegels mocht vieren. Ze zei daar tegen haar publiek van vooral oudere mensen dat ze het toch zo mooi vond om in zo'n mooie oude wijk met die mooie oude tuinen midden in Jo'burg van rust te kunnen genieten. http://af.m.wikipedia.org/wiki/Carike_Keuzenkamp Het is duidelijk dat het ANC en de EFF (Economic Freedom Fighters) van Malema de handen in elkaar gaan slaan om in de kaap de DA regering te wippen, ze doen dit door systematisch Afrikaners alvast zwaar verbaal aan te vallen. Ik zag ook een jonge kerel met een rode baret van EFF voor ‘Paul se Huis’ paraderen. Afscheidavondje In Johannesburg - een enorme stad in de verte - heeft onze gids een City Lodge hotel zelfde keten als in the Waterfront in Kaapstad - geboekt vlakbij het vliegveld, waar een uur gratis matige WiFi waar ik 1GB heb gekocht voor 8€ of 90 Rand om toch iets van de

24 / 36 wereld te weten buiten de CNN en ENCA praatjes op tv. Enfin ik wil gaan eten in het hotelrestaurant en krijg te horen dat er eigenlijk geen is! Dat waren ze daarstraks bij het inchecken even vergeten toe te lichten. Ik kan wat snacks krijgen of in een buurtrestaurant Villa Bianca allerlei onzin bestellen die dan na 45' zal afgeleverd worden. De kelner wil me per se beef lasagna aansmeren, want van de rest en de pasta's is unfortunately everything out of order. Er komt hier net een zwarte koerier binnen met een grote kist maaltijden voor de grote zwarte en kleurlingeters naast mij. Maar die hadden net al een grote fastfoodschotel bij de bar hier besteld want ze moesten zo ontzettend lang wachten! Ik zag de chef in outfit in de zogenaamde keuken jongleren met folie-afgedekte bakjes voor de microgolf in de restaurantkeuken. Mijn twee reisgenoten komen flink opgedraaid naast mij zitten. Ruzie met onze gids over deze locatie, laatste nacht zonder restaurant in de buurt. En gisteren ook al een rampzalige locatie in Sun City. Ze maken een evaluatie van de reis want het is toch allemaal te lang, te veel trajecten waarop niets te zien was, te weinig fatsoenlijke hotels en stops. Het vreten is hier in feite hilarisch, net als de hele reis. Stel je voor dat we dit met vijf personen in die Landrover hadden moeten doen. Schuin tegenover mij een zwarte ruimgevallen powerdame op haar Android te spelen waarbij ze voortdurend zit te hummen, ik word er bijna onnozel van. Dan verschijnt plots B terwijl Fd tegen L alle registers opentrekt over wat er allemaal mis is gelopen. B wil weerwoord en duidelijk stellen dat hij dat allemaal voor het opperbeste bedoeld heeft. Fd: "Dan had je gisteren of eergisteren maar niet moeten zeggen dat deze reis voor jou een proefopstelling was om te zien hoe dit allemaal zo lopen zou! Jij hebt ons gebruikt als proefkonijnen. En daar kunnen wij als Nederlanders niet tegen!" Onze gids had het zo niet bedoeld. Ik heb mijn boeltje bijeengepakt en ben naar mijn afgelegen kamer gegaan zonder lift, maar wel met

25 / 36 een elektrisch plastiek rolluik in de kamer tussen het bad en het bed voor dezelfde partner of bestelde bad sex show als eergisteren. Unfortunately er is geen glas tussen bad en slaapgedeelte. Dus bij de badsex show spat het water in het slaapgedeelte. Man man man, ze zijn hier wel echt geschift. Eens benieuwd of B mij morgen durft vragen naar mijn appreciatie van de reis. Ik ben echt niet van plan om een van beide partijen ook maar ergens in te steunen. En ik ben niet van plan om hem te antwoorden, hoogstens de wedervraag wat hij daar nu allemaal zelf van vond. Evaluatie Deze reis was volgens mij een dure hoop flauwe kul. Veel te zwaar in afschuwelijk slecht en radbrakend vervoer, en daar moest dan na Windhoek nog een volwassen persoon extra bij want toen is Fs vertrokken voor zijn teenoperatie. Driekwart van de slaap-accommodatie was ondermaats, voor deze prijscategorie. Het eten was overal, behalve in Matjiesfontein, matig tot bedroevend slecht. En doorgaans veel te duur. Het ontbijt was meestal acceptabel behalve het krankzinnig slechte getoaste witbrood. De wijn was abominabel slecht waardoor ik al drie weken niets meer dan water en oploskoffie gedronken heb, met bij het ontbijt fruitsap. De WiFi was ongeveer overal lamentabel, traag, slechte ontvangst en veel te duur, behalve op enkele plaatsen. Voor mijzelf was de eerste week Kaapstad zeer de moeite - vooral Groote Schuur, Groot Constantia, Carnaval en nadien ook de grote Karroo met Beaufort Wes en Matjiesfontein. De verrassende ontmoeting met M&L in the Fish River Canyon Namibië, the Edge of Eternity, was verbluffend en voor mij zeer ontroerend. Ook the Vicfalls in Livingstone, deze keer aan de Zambiaanse kant was voor mij emotioneel belangrijk. Hier en daar een mooi beest gezien, dat was soms wel indrukwekkend, maar nooit voor herhaling vatbaar. Chobe met de boottocht in het nijlpaarden en olifantenreservaat was de moeite. Eenmalig. De Himba eigenaar die ons liet kennis maken met zijn kippen, geiten, koeien en vrouwen zonder onderste snijtanden was ook eenmalig zinvol en zeer ontnuchterend. De tv optredens van het parlement en de ANC president, mijn kennismaking met het verschrikkelijk rancuneuze zwarte racisme van de ANC-EFF politici was zinvol. Ik weet nu wel zeker dat het zwarte racisme zoals in Nigeria, ook in Azania of the Rainbownation van ZA volop bloeit. Niet alleen tegen Afrikaners, blanken en kleurlingen, maar ook onder de verschillende zwarte etnieën. Ik vermoed dat Afrikaanse zwarten na Chinezen het meest racistisch zijn van de hele wereld. De toekomst van Zuid Afrika is

26 / 36 mij niet duidelijk. Politiek leidt dit zwarte populisme - met alles gratis wegens het leed dat hun voorouders is aangedaan - onomkeerbaar tot Zimbabwese corruptie toestanden, gepaard aan een steeds snellere bevolkingsgroei en steeds zwaardere raciale spanningen tussen de zwarte township bewoners en de kleurling of Indiërs/Pakistaanse neringdoeners in die wijken. Al komen er ook steeds meer Chinese winkels met van alles bij tot zelfs in Phokeng een hele Chinese shoppingmal. Ook de muzelmannen proberen hier steeds opvallender voet aan wal te krijgen, verder dan louter handelstechnisch. In Pretoria staat al een heel grote moskee, gebouwd met gebruikelijke salafistische steun uit Saoudi Arabië. Enkel een reeks megasteden met Gated Communities rond de Kaap en Jo'burg Gauteng met de grote mijnbouw naar platina, goud, diamant en zeldzame aardmetalen, zullen volgens mij min of meer overleven. Al de rest wordt een soort thuislanden zoals tijdens de apartheidsperiode. Anders gaat het hele land ten onder. Ik heb veel kunnen lezen, schrijven, nadenken en afscheid kunnen nemen. Ik had me dertig jaar geleden voorgenomen om ooit terug te komen. Bij voorkeur met mijn geliefde zoals ik het me dertig jaar geleden in mijn omvangrijke briefwisseling met haar had voorgenomen. Ik ben nu heel blij dat ze niet is meegekomen. Dit was voor haar nog veel erger geweest dan voor mij. Ik ben blij met de mails die ik soms kreeg, reacties, ook op FB en de SKYPE momenten, die het wat draaglijker maakten als ik me weer eens zover mogelijk probeerde terug te trekken om de spotters voldoende ruimte te kunnen geven bij het ophouden van hun zelfbeeld. Onze gids is een controversiële figuur die zich soms niet goed kan inhouden, en zich dan weer verspreekt. Voor mij is het dus bij deze voor altijd gedaan met Afrika. Ik heb hier niets meer te zoeken en niets meer verloren. De dromen die ik hier dertig jaar geleden nog koesterde zijn nachtmerries gebleken. Niet door mijn schuld, maar door de schuld van de Afrikanen zelf. Zij, en zij alleen dragen de volledige verantwoordelijkheid voor hun falen, hun moord- en slachtpartijen. Het geld van de zogenaamde ontwikkelingssamenwerking heeft dat alleen maar erger gemaakt. Hun youth bulge kan je misschien nog voor een klein deel in de nek schuiven van de Westerse geneeskunde waardoor een steeds hogere bevolkingsdruk en dus meer testosteron gestuurde geweldsuitbarstingen. Grappig is dan ook dat ik destijds als fervent strijder tegen het blanke apartheidsracisme nog steeds met een behoorlijk - bijna Tom Lanoye achtige - dedain voor Afrikaners en hun Vlaamse fans naar hier gekomen ben. Niet zonder enorme sympathie voor de zwarte bevrijdingsstrijd, Mandela en het ANC -PAC, en dat ik hier nu wegga met verachting voor de corrupte zwarte populistische klaplopers en veel meer sympathie met die Afrikaners : ' Hou Moed! ' Ik ben blij dat ik het althans tot nu zonder veel problemen heb overleefd. Het is wat mij betreft niet voor herhaling vatbaar. En zo is het goed leven en sterven. Alweer een openstaande rekening vereffend, een nog te doen punt op mijn finale lijstje afgevinkt. Jihadi

27 / 36 The Star onthult hier spionage rapporten waaruit moet blijken dat Iran, hoofdleverancier van petroleum aan ZA , tevens serieus spioneert, uraniumgifbommen smokkelt voor terreuraanslagen en bovendien ook job meewerkt aan het organiseren en trainen van jihadi Camps in Jo'burg en de regio van Durban. http://www.iol.co.za/news/politics/spy-cables-reveal-sa-s-jihadcamps-1.1823136#.VO1sA4ZUerU Quod Erat Demonstrandum. Vroeg op, slecht geslapen, alles ingepakt wat niet in vliegtuig handbagage mag, jas en trui teruggevonden onderin de koffer, stok ingeschoven, ontbeten voor het eerst sinds Kaapstad met noten allerhande, kranten gelezen, afgerekend en nu wachten op vertrek. Binnen een uur of zo. Hopelijk nadien nog naar Jo'burg zelf voor het Apartheidsmuseum. Ik stuur dit ju reeds door wegens hier WiFi. Bij leven en welzijn en de NMBS morgen donderdag om 11:39 uur in Turnhout centraal. ZA-D-NL-B 25-26022015 City Lodge Jo'burg In stilte vertrokken naar OR TAMBO luchthaven, alwaar Fd binnenlandse vlucht naar zijn familie in Pietermaritzburg. Blijkbaar heeft niemand nog wat van Fs gehoord. B denkt het ergste. Nadien een eindeloze rit tot in het aanslepende spitsuur naar een goudmijn-pretpark waar ook het nieuwe Apartheidsmuseum. Onderweg weer de vele mooie gesofisticeerde tolpoorten van een Noors bedrijf die ze hier leasen en die niet werken. Wegens enorme fraude door de chauffeurs. Kerels die hoge rekeningen verwachten kopen namaaknummerplaten waardoor het mooie verhaal van een boer die 500 km ver tolfacturen kreeg van vele duizenden rand voor zijn trekker, die nog nooit van zijn land was geweest. De leasing van de elektronische poorten moet uiteraard wel betaald blijven. Apartheidsmuseum Het Apartheidmuseum heeft een moderne architectuur, wat rommelig, de film is slecht van beeldkwaliteit en onduidelijk, en tot overmaat van ramp een hoop Fransen met gids waardoor ik voortijdig terecht kom in een speciale expositie gewijd aan Nelson Mandela.

28 / 36 Er zijn een hoop geüniformeerde schoolkinderen ijverig bezig om van alles over te schrijven. Met enige devotie. Ook merkbaar in het commentaren boek. Madiba wordt hier gepresenteerd als een morele held en leider. De kwaliteit van de presentatie is onvergelijkbaar beter dan wat ik in Kaapstad zag. Het wordt mee gefinancierd door the Ford foundation! Het is echter allemaal nogal drukkend en dwingend voorgesteld, met tal van toespraken die onderling interfereren. Gezien ik het allemaal tegen de stroom in doe wegens alleen in de filmzaal en dus door de ingang weer buitengegaan ben ik nog meer gedesoriënteerd. Mercedes Benz heeft de rode 500SEL die ze Mandela voor zijn presidentiële inauguratie schonken, hier ook kunnen plaatsen. Prima reclamespot, toch. Aan de uitgang een school zwarten en apart ervan blanke eindhumaniora studenten die bedeesd en wat verweesd gekleurde stokjes moeten uitkiezen om in een houder van de regenboog te schikken, met foto. De symboliek is te snijden. Oudere blanken hoor ik nog door hun blanke gids verzekerd worden dat het ANC de grondwet wel wil wijzigen, naar dat ze er twee derde van de zetels voor moeten hebben, en daar zijn ze nog lang niet. Schamele troost. 118. Vermeldenswaard – en bemoedigend – zijn de herinneringen van de West-Duitser Heinz Krekeler, zoals naar voren gebracht in het colloquium van de IFZ, Deutscher Sonderweg: Mythos oder Realität?, München/Wenen, 1982, p. 65. Krekeler was lid van het West-Duitse parlement en van de constitutionele commissie van de deelstaat Nord- rhein-Westfalen in de periode 1946-1950. Hij verzette zich fel tegen de fundamentele zin in de Duitse grondwet ‘Alle staatsmacht is ontleend aan het volk’ ‘... en was succesvol. Met een simpel argument, dat mijn collega’s zeer overtuigend vonden: de volkssoevereiniteit absoluut maken – wat interessant genoeg slechts de wens was van de communistische fractie – betekent dat het soevereine volk dan opnieuw de democratie terzijde kan schuiven en opnieuw een dictatuur kan introduceren. Er moet iets zijn dat volkssoevereiniteit beperkt, en dat zijn de basiswaarden en basisrechten van [onze constitutie].’ Een stichtend voorbeeld van waar conservatisme, geïnspireerd door de toen nog recente herinneringen aan Hitler en het Derde Rijk. John Lukacs - HITLER EN DE GESCHIEDENIS - Hitlers plaats in de 20ste eeuw 1994-1999 Icarus/Anthos

29 / 36 Gold Reef Thema Park Het Apartheidsmuseum maakt deel uit van het Gold Reef Thema Park met reuzenrad, namaakgoudmijn, disneygebouwen en alle mogelijke andere vreugdezaaiers. We rijden door een erg gure industriezone, met vervallen gebouwen sommige zelfs uit 1924 en 1925, die allemaal gaan gerenoveerd of vervangen worden, volgens B, in een file langs de enorme China Malls. We passeren er liefst drie op tien kilometer! Langs allerlei autoherstelling- en bandenzaakjes met heel veel zwarten jonge mannen die van alles willen verkopen van gekoelde blikjes uit een plastiek zak, tot autobenodigdheden. Ze staan er ook midden op kruispunten of op de middenlijn naar kruispunten te leuren waar ze veel file verwachten. De sfeer is niet aangenaam. Eerder spannend. Onze chauffeur probeert eruit te raken maar weet niet hoe hij precies moet rijden want de gps heeft zich al een paar keer vergist. Uiteindelijk vindt hij hoge grote voetbalstadion van het vuvuzela WK, een mislukt vogelnest grotendeels dicht, met open vakjes aan de onderkant, wat visueel wel goed verdwijnt in het omliggende landschap van enorme afgeplatte terrils met volgens hem geel zand. Daar zou nog erg veel goud inzitten, en ze gaan die nu allemaal afgraven, fijner uitzeven in water ed. En dan de gezuiverde modder in de oude mijngangen spuiten. Volgens mij gaan ze deze terrils bewaren want ze hebben er met veel moeite bomen en planten op gekweekt om het allemaal te stabiliseren. Volgens B is het hier op 1600 meter hoogte in de winter erg koud, tot vriezen en sneeuw toe. Soms. Sowetho Die terrils dienen overigens om de beruchte voorstad Sowetho af te scheiden van de eigenlijke stad. Het eigen voetbalteam Kaiserchiefs, heeft een kleiner stadion. Volgens L is het er heel veel beter op geworden. 90% van de blikken en plastiek hutten is in 15 jaar vervangen door stenen huisjes, krotten, rommel, garageachtige dingen tot heel deftige sjieke constructies. Zelden of nooit een tuintje, meestal enkel wat beton er om heen en altijd en overal enorme muren. Er worden hier per huis minstens zoveel stenen gebruikt voor de muren er omheen al voor de huisjes zelf. Vaak ook zonneboilers, volgens B allemaal

30 / 36 gratis geschonken met geld van wie wel belastingen betaalt. Zoals hij. De paar blikken en plastiek krotten hebben aan het einde van iedere straat een betonnen toilethok. B rijdt verkeerd door straten die wat weghebben van de oudste cités van Beringen mijn in mijn tijd. Ook langs straten die wat bomen hebben, maar ieder huisje is anders, soms met smaak, doorgaans zonder enige fantasie. Soms wat neringdoenerij zoals hairextensions, nagels, tattoo en piercing. Autogeklooi en aan een school verkopen oude vrouwen door het betonen spijlenhek gefrituurde troep aan de kinderen. Dat mag niet meer op het terrein van de school wegens allemaal te vet. En dan komen we in de beroemdste straat van de wereld volgens B, Vilakazistreet de enige waar ooit twee Nobelprijswinnaars hebben gewoond: Nelson Mandela en bisschop Tutu! Vooraf nog langs een enorm museum van Hector Pieterson, het jongetje dat met de 1976 rellen tegen het leren van het Afrikaans op scholen in Soweto werd doodgeschoten. http://en.m.wikipedia.org/wiki/Hector_Pieterson 500 onervaren gewapende agenten tegenover honderdduizend betogers, waarbij een agent per ongeluk schiet en de rest van pure zenuwen mee begint te schieten volgens onze gids ervaren in politiezaken en rellencontrole. Een hoop doden en Hector was de eerste. Straat, plein, monument, museum, enz.

Wat verder het huis van Mandela, enfin van Winnie, die daartegenover in het Mandela familie restaurant vaak komt zitten om te eten en mensen te ontvangen. De commercie is eerder overweldigend in de hele straat en buurt. Het huis zelf is met een omheining aan

31 / 36 het zicht onttrokken en nu museum met flinke toegangsprijs. Nelson zou hier drie dagen hebben doorgebracht toen hij uit de gevangenis kwam. Wat verder dan een huis van Tutu die dit aanhoudt ondanks het feit dat hij intussen als emeritus aartsbisschop in Kaapstad zit en ook daar liever blijft wonen. Wat verder grote taxistandplaatsen en markten, een enorm ziekenhuis, de beroemde beschilderde koeltorens van Orlando met reclame voor de FNB, zoals het WK stadion dat ook naar the First National Bank is vernoemd. Onderweg in de hele stad behoorlijk wat grote tot zeer luxueuze moskeeën met veel goud belegd en groen en glas. Er wordt hier heel veel poen in de religie van de muzelmannen gepompt. In het oudere stadsgedeelte staan naast dertig jaar oude aftandse bruine kantooren woontorens waar het volgens B vreselijk gevaarlijk is, ook nog oude mijnbokken te roesten. Het nieuwe kloppende hart van rijk Jo'burg ligt achter een enorm parkachtig gebied met cricketterreinen en de grootste villa's van de vroegere mijnbaronnen. Jo'burg heeft volgens B het meeste groen van heel ZA want door al die bomen is het in de zomer koeler en in de winter wat minder bijtende koude wind.. Sandton Van hier wil onze gids naar Sandton, volgens hem het sjiekste van het sjiekste, met appartementen van 1,5 tot 5 miljoen €! Alweer een volgens hem zeven sterren hotel Michelangelo, een groot winkelcentrum van dure merken. Zelfs een 'Exclusive bookshop' die ik helemaal niet Exclusive vond. Een grote plazza. Uiteraard de Nelson Mandela Plazza, met een erg mooie reuzengrote foto van hem aan de ene kant oven de poort van de bibliotheek en aan de andere kant een verschrikkelijk groot bronzen beeld van een Zweedse schenking waarop hij doet alsof hij gaat dansen. Daarvoor moeten de foto's en selfies getrokken worden en zijn schoenen gezoend. Volgens onze gids. Matige WiFi bij een koude koffie in een Italiaans restaurantje waar de binnenlokker vijf hulzen havannasigaren in zijn borstzakje warm houdt. Er hangt een wat Milanees sfeertje, verneveling van water om de overdekte terrassen te koelen, oester en sushi bars, pizza en Italiaanse restaurants, een dure exquise Chinees. Chinese restaurants bij ons hebben eerder de roep goedkoop te zijn. Hier eerder sjiek en duur. De meeste zwarten en kleurlingen zijn zeer goed gekleed, tot classic formeel. Wel een meerderheid van blanken.

32 / 36 Vandaar met de Toyota bakkie waarin achterop onze koffers maar die daar niet op slot kan, door de extreem bewaakte en omheinde Gated Estates met heel dure huizen en lofts naar het vliegveld alwaar dus drie uur wachten voor het inchecken en dan nog eens 2,5 uur voor vertrek. Er lopen hier van die fundamentalistische baardmannen in lange rokken rond met vrouwen die hun gezicht volledig bedekt hebben. Akelig! Ook pelotons in het donkerblauw geklede oproerpolitie met knuppels en vuurwapens, en hondenbrigades met Duitse of Mechelse schepers. Het inchecken en de bagepagecontrole en emigratie ging snel. Ik koop mijn randresten op aan macadamianoten!!! En een zakje biltong eland! Mag naar verluidt niet buiten Afika worden genuttigd. Met de restanten van mijn AlwaysOn internet kan ik op OR TAMBO op WiFi Het is weer zo'n enorme Lufthansa machine naar Frankfurt Airbus 380-800 waar van 562 tot 800 mensen in kunnen op twee dekken. Het lijkt wat op een reusachtige dolfijn. Ik zit hier te wachten naast een missionaris met een Belgisch paspoort. Verder een hoop Duitsers, uiteraard. Om 19:40 uur (18:30 A'dam) hier vertrek - Frankfurt 05:30 uur Vertrek Frankfurt 07:00 - A'dam 08:15 uur Trein Schiphol 09:33 - A'pen 10:30 uur Vertrek A'pen 10:48 uur - Turnhout 11:39 uur Als het tenminste allemaal gesmeerd vliegt en de treinen rijden. Tot morgen mijn geliefde lezers en lezeressen. Dank voor jullie reacties, die hielpen me het idee koesteren van een andere wereld. Ik zal eens thuis erg blij zijn, en moe. Maar dat had je al kunnen vermoeden. Jan op OR Tambo, Johannesburg, Zuid Afrika Jo'burg - thuis 25022015 Interessant gesprek mogen aanhoren tijdens wachten voor boarding tussen oudere Duitsers waarvan een uit Bulawayo. Heel Zimbabwe zit op zijn tanden. Alle reserves zijn op. Zij kunnen hun huis aan niemand kwijt. Niemand heeft nog geld. Velen zijn oud en dood van die mensen die destijds vol enthousiast aan de opbouw van het land gewerkt hebben. Geen enkel vooruitzicht op verbetering wegens de oppositie die ook niets voorstelt. De man was zeer gelaten, hij was een luthers missionaris. Zijn vrouw bleef achter om het huis te bewaken, ze kwam een maand later, en hij ging een maand vroeger terug. De koster kwam er de twee maanden tussen wonen. Een ander Duits koppel uit Jo’burg was bezig alles te verkopen en nu proberen om hun geld buiten te krijgen. Wat een vreselijke treurnis.

33 / 36

Lufthansa In het vliegtuig een paar matige filmen gezien, een Koreaanse over advocatuur tegen de militaire dictatuur, niet slecht maar wat langdradig en verwarrend door sterk op elkaar gelijkende acteurs. Dan Serena over een getraumatiseerde vrouw die terecht komt in de strijd om hout of natuurbehoud in de Smokey Mountains Carolina. Matig, en ook nogal clichématig. En nog een Italiaanse over twee vijandige boers, advocaat versus kinderchirurg die elkaars verwijten omkeren in een gevecht om hun respectievelijke kinderen die een bejaarde dakloze vrouw doodgeslagen hebben voor de kick. En toen ze met overigens zeer matig warm ontbijt rondkwamen nog Diplomatie, een discussiefilm van Volker Schlöndorf tussen de Duitse generaal von Coltitsch die Parijs op Führers befehl diende te vernietigen en de Zweedse diplomaat Nordling die hem probeerde om te praten. Matig en ook weer wat clichématig. http://cobra.be/cm/cobra/film/1.1906094 In Frankfurt een paar kilometer lopen door alweer een zeer grondige controle op explosieven en wapens, tot mijn schoenen toe, inclusief fouilleren. En dan nog eens Schengen paspoortcontrole en nog een eindeloze ochtendmars door een kilometer of meer taxfree naar een heel verre uithoek voor de vlucht naar Amsterdam.

34 / 36 liggen en zitten. Om middernacht heb ik het opgegeven en mij ook neergelegd. Het lukte niet, te weinig plaats, te vaak water aangeboden gekregen, smakeloos eten: pasta allarabiata! De vlucht naar A'dam zit gelukkig amper halfvol. Maar we moeten wachten voor een ander slot, eerst nog een KLM vlucht voor ons. Dan een stel landende. Achter mij zit een Amerikaanse kwiet met een griet te snotteren dat het een aard heeft, ik begin het ook al op te vangen, zes weken nooit ziek geweest, behalve in het begin problemen met mijn vingerstrekkers. Met 20 minuten vertraging vertrokken, veel mist in A'dam. Daar moet ik wel nog mijn trein halen naar de koekenstad en dan nog naar T! Thalys. Lange tocht door Schiphol, snel koffer. Edoch we werden er door de Nederlandse douane allebei uit gepikt voor een ioniserende stralencontrole van onze koffers. Dat liep goed af. Ze waren daar wel erg actief, zo vroeg nog. Met een druilerige Thalys met slechte WiFi naar Rotterdam in de natte mist, en dan de koekenstad. Er stapte nog een Surinaamse man met twee kleine kindjes met ballonnen op, ook al staat er overal in grote letters aangeduid 'geen ballonnen op te spoor wegens elektrische bovenleidingen'. Hij had duidelijk geen correct gereserveerd vervoerbewijs, maar aangezien '18' de laatste wagon is die gecontroleerd wordt, was het een vluggertje Amsterdam Rotterdam, met kindjes en ballonnen. Op de zeer lange dubbeldektrein naar Turnhout in slaap gevallen. Hij reed ook zo traag. Begonnen in een mooie veelbelovende biografie van Vaclav Havel. Aandoenlijk, zelfs ontroerend na ons bezoek aan Praag eind vorig jaar tijdens de herdenking van de fluwelen revolutie. Michael Zantovsky, Václav Havel, een leven 25. Ondanks alle benijdenswaardige aspecten van zijn situatie herinnerde Havel zich zijn jeugd niet als bijzonder gelukkig. Hij schreef dat toe aan de ‘sociale barrières’ die hij ervoer

35 / 36 als bevoorrecht kind dat opgroeide in een plat- telandsomgeving die grotendeels boers en proletarisch was. Hij zag dit als een ‘onzichtbare muur’, waarachter hij – en niet zijn buren – zich ‘alleen, inferieur, verloren, bespot’ voelde, en ‘vernederd door mijn “hogere” status’. Dit gevoel dat hij een geïsoleerde buitenstaander was, die tegelijkertijd oneerlijk sterk bevoorrecht was, is Havel heel zijn leven bijgebleven. Hierdoor heeft hij zijn leven lang in zijn denken alles beschouwd vanaf de ‘onderkant’ of vanaf de ‘buitenkant’. Hij schreef zijn problemen, die hij toen niet als exis- tentieel had kunnen diagnosticeren, toe aan de ‘ongewild remmende zorg- zaamheid’ van zijn ouders. In tegenstelling tot Franz Kafka, een van zijn grote voorbeelden, voelde Havel zich nooit het slachtoffer van verpletterende, onpersoonlijke krachten die buiten zijn controle vielen. Misschien kwam het door zijn innerlijke kop- pigheid en moed dat hij steeds opnieuw de strijd aanging met zulke krachten. En hij deed dat als een gelijke en soms als overwinnaar en veroveraar, ondanks – misschien dankzij – het besef van zijn eigen broosheid als individu. Het was deze opstandige geest die hem voorbeschikte tot de rol van buitenstaander, en niet van slachtoffer. Hij bekeek de wereld altijd van ‘buiten’, en niet van ‘onderen’. Miro Miro was snel ter plekke want binnen voor ik hen had gezien. Hij leek erg verwonderd, wist het allemaal niet zo goed. Hij was helemaal niet in voor een selfie met mij. Het beterde na wat korreltjes. Dan wou hij graag uitgebreid geborsteld worden. Een handvol loskomend haar en nog en nog en dan zijn oren en nog en zijn kin. Enfin na die borstelbeurt op de tuintafel was hij beduidend beter gemutst en erg aanhankelijk zelfs. Mijn valies geleegd, de was in de kelder, wat had ik toch veel bij! En van 13 tot 20:30 uur geslapen in een ruk. J in T

36 / 36