Jaarverslag 2014 / 2015
Stichting Contractspelersfonds KNVB
Algemene gegevens Beheerder Stichting Contractspelersfonds KNVB (KvK nr: 41180418) Harderwijkweg 5 2803 PW Gouda Telefoon: +31(0)182 571171 www.cfk.nl Juridisch adviseur Prof. Dr. E. Lutjens (DLA Piper) Amstelveenseweg 638 1081 JJ Amsterdam Telefoon: +31 (0)20 5419888 www.dlapiper.com
Fiscaal adviseur Ernst & Young Belastingadviseurs LLP Euclideslaan 1 3584 BL Utrecht Telefoon: +31 (0) 88 4073025 www.ey.com
Accountant Ernst & Young Accountants LLP Euclideslaan 1 3584 BL Utrecht Telefoon: +31 (0) 88 4072949 www.ey.com
Compliance adviseur CLCS BV Keizersgracht 433 1017 DJ Amsterdam Telefoon: +31(0)20 6235176 www.clcs.nl
AIFMD bewaarder Kas Trust & Depositary Services Nieuwezijds Voorburgwal 225 1000 DB Amsterdam Telefoon: +31 (0)20 5575843 www.kastrust.com Beleggingsinstelling ‘Hoofdfonds’ Vermogensbeheerder NN Investment Partners (NNIP) Schenkkade 65 2595 AS Den Haag Telefoon: +31 (0)70 3791409 www.nnip.com
Accountant Ernst & Young Accountants LLP Euclideslaan 1 3584 BL Utrecht Telefoon: +31 (0) 88 4072949 www.ey.com
Rechtstreekse belegging PVF Hypothekenfonds, via beheerder: Syntrus Achmea Real Estate & Finance Gatwickstraat 1 1043 GK Amsterdam Telefoon: +31 (0)20 6065623 www.syntrusachmea.nl Custodian Kasbank NV Nieuwerzijds Voorburgwal 225 1012 RL Amsterdam Telefoon: +31 (0) 20 557 5132 www.kasbank.nl
Beleggingsinstelling ‘4%-fonds’ Vermogensbeheerder Lombard Odier (Europe) S.A., Netherlands Branch Herengracht 466 1017 CA Amsterdam Telefoon: +31 (0)20 5220522 www.lombardodier.com Accountant Ernst & Young Accountants LLP Euclideslaan 1 3584 BL Utrecht Telefoon: +31 (0) 88 4072949 www.ey.com
Custodian Kasbank NV Nieuwerzijds Voorburgwal 225 1012 RL Amsterdam Telefoon: +31 (0) 20 557 5132 www.kasbank.nl
2
1. Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave .................................................................................................................................... 3 2. Voorwoord........................................................................................................................................... 5 3. Bestuursverslag ................................................................................................................................... 6 3.1 Algemeen ...................................................................................................................................... 6 3.2 Economie en financiële markten .................................................................................................. 6 3.3 Hoofdfonds: beleggingsbeleid en -resultaten .............................................................................. 9 3.3.1 Beleggingsdoelstelling ......................................................................................................... 10 3.3.2 Asset allocatie portefeuille .................................................................................................. 10 3.3.3 Asset allocatie binnen de beleggingscategorieën ............................................................... 11 3.3.4 Liquiditeit ............................................................................................................................. 12 3.3.5 Gebruik van derivaten ......................................................................................................... 12 3.3.6 Belang in het PVF particuliere hypothekenfonds ................................................................ 12 3.3.7 Allocatie en rendementen per kwartaal.............................................................................. 13 3.3.8 Allocatie, rendement en kerncijfers 2014/2015 ................................................................. 16 3.3.9 Uitbesteding en verantwoordelijkheden CFK...................................................................... 19 3.4 Beleggingsbeleid en resultaten 4%-fonds .................................................................................. 19 3.4.1 Beleggingsdoelstelling ......................................................................................................... 20 3.4.2 Beleggingen ......................................................................................................................... 20 3.4.3 Liquiditeit ............................................................................................................................. 21 3.4.4 Uitbesteding ........................................................................................................................ 21 3.4.5 Resultaten 4%-fonds............................................................................................................ 21 3.5 Premies en uitkeringen............................................................................................................... 22 3.6 Risicoprofiel ................................................................................................................................ 23 3.6.1 Risicoprofiel Hoofdfonds ..................................................................................................... 24 3.6.2 Risicoprofiel 4%-fonds ......................................................................................................... 25 3.6.3 Risicoprofiel CFK (beheerder & uitvoerder overbruggingsregeling) ................................... 25 3.6.4 Beheersing van de risico’s ................................................................................................... 26 3.7 Pensioenregelingen .................................................................................................................... 26 3.7.1 Pensioenregeling bij ASR Pensioenen ................................................................................. 26 3.7.2 Pensioenregeling bij Nationale-Nederlanden ..................................................................... 27 3.8 Bestuur en organisatie................................................................................................................ 27 3.8.1 Taken en verantwoordelijkheden........................................................................................ 27
3
3.8.2. Wijziging toezichtregime ..................................................................................................... 28 3.8.3. Structuur en organisatie ...................................................................................................... 30 3.8.4 Belangrijke en bijzondere onderwerpen ............................................................................. 32 3.9 Overige informatie ..................................................................................................................... 34 3.9.1 Interne beheersing .............................................................................................................. 34 3.9.2 Beleid ten aanzien van de uitoefening van stemrechten .................................................... 34 3.10 Een blik op de toekomst ........................................................................................................... 35 3.11 Ten slotte .................................................................................................................................. 35 4. Verslag van de Raad van Toezicht ..................................................................................................... 36 5. Jaarrekening 2014 / 2015 .................................................................................................................. 39 5.1 Balans ......................................................................................................................................... 40 5.2 Winst- en verliesrekening ........................................................................................................... 42 5.3 Kasstroomoverzicht .................................................................................................................... 43 5.4 Toelichting .................................................................................................................................. 44 5.4.1 Algemeen ............................................................................................................................. 44 5.4.2 Stelsel................................................................................................................................... 44 5.4.3 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling ............................................................ 44 5.4.4 Toelichting op de balans ...................................................................................................... 47 5.4.5 Toelichting op de winst- en verliesrekening........................................................................ 56 6. Overzicht samenstelling beleggingen ................................................................................................ 67 7. Overige gegevens .............................................................................................................................. 72 7.1 Algemeen..................................................................................................................................... 72 7.2 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant ............................................................... 73 8. Nevenfuncties bestuurders en leden Raad van Toezicht .................................................................. 75 BIJLAGE: UITSPLITSING JAARREKENING NAAR BEHEERDER, HOOFDFONDS EN 4%-FONDS (GEEN ACCOUNTANTSCONTROLE TOEGEPAST) ............................................................................................... 76
4
2. Voorwoord Met genoegen presenteren wij u hierbij het jaarverslag van Stichting Contractspelersfonds KNVB (CFK) over het boekjaar 2014/2015. Het is een verantwoording over het in het afgelopen jaar gevoerde beleid en blikt terug op de belangrijkste gebeurtenissen. Het is tevens een blik vooruit op de komende jaren. Het netto rendement van het Hoofdfonds is uitgekomen op 4,8%, wat opnieuw een verhoging van de overbruggingsuitkeringen mogelijk maakt. Deze verhoging zal doorgevoerd worden per 1 januari 2016. De beleggingen in het 4%-fonds leverden toevalligerwijs eveneens een netto rendement op van 4,8%. Voor deelnemers in het 4%-fonds die voldoende ruimte in hun deelnemersfonds hebben, is de uitkering reeds verhoogd per 1 juli 2015. In dit verslag wordt aandacht besteed aan de situatie op de financiële markten, waar grootschalig ingrijpen van centrale banken een belangrijke invloed heeft (gehad) op de prijsontwikkelingen op kapitaal- en aandelenmarkten. Gedurende het boekjaar was daarnaast een positieve ontwikkeling zichtbaar in de wereldwijde en Europese economische groei. Hier doorheen speelden diverse geopolitieke conflicten en de slepende Europese crisis rond de verlenging van de financiële steun aan Griekenland, waardoor koersen van de meeste beleggingscategoriën vooral in de tweede helft van het boekjaar sterk fluctueerden. U leest over het effect van de ontwikkelingen op de financiële markten op de beleggingsportefeuilles van de twee beleggingsfondsen die het CFK beheert, het Hoofdfonds en het 4%-fonds, alsmede over de vooruitzichten voor de komende jaren. Verder wordt aandacht besteed aan de belangrijkste ontwikkelingen gedurende het boekjaar, zoals de omzetting van de AFM-vergunning waaronder het CFK opereert, de aanpassing van de organisatie aan het nieuwe AIFMD-toezichtregime dat per 22 juli 2014 in werking trad, de samenwerking met de Stichting CAO voor contractspelers die in maart van start ging en de voortschrijdende digitalisering die ten voordele strekt van deelnemers en clubs. Het bestuur vertrouwt erop u met dit verslag een helder inzicht te geven in de financiële ontwikkelingen van het CFK in het afgelopen boekjaar. Het bestuur, 27 augustus 2015
5
3. Bestuursverslag 3.1 Algemeen De Stichting Contractspelersfonds KNVB (CFK) is opgericht op 20 oktober 1972. Zij is belast met de uitvoering van de voor beroepsvoetballers in Nederland in het leven geroepen overbruggingsregeling, verankerd in het Reglement Betaald Voetbal van de KNVB, het standaardspelerscontract en de CAO Betaald Voetbal. Deelname aan de overbruggingsregeling is in beginsel verplicht voor elke in Nederland werkzame contractspeler in Ere- en Eerste divisie. De regeling is goedgekeurd door de staatssecretaris van Financiën bij resolutie van 30 november 1972 nummer B71/24096. Het CFK beschikt sinds 18 juli 2014 over een vergunning als beheerder van beleggingsfondsen, ex artikel 2:65, aanhef, onder a Wft. Het CFK beheert twee beleggingsfondsen: het Hoofdfonds en het 4%-fonds. Meer over de omzetting van de vergunning die het afgelopen jaar heeft plaatsgevonden leest u in paragraaf 3.8.2. Naast de overbruggingsregeling voert het CFK een aantal werkzaamheden uit op administratief en communicatief vlak voor diverse pensioenregelingen in de branche betaald voetbal: - Tot 1 juli 2005 bevatte de overbruggingsregeling tevens opbouw van pensioenrechten. Uit die tijd stammen twee verzekerde (en premievrije) pensioenregelingen voor contractspelers. Voor de hieraan gerelateerde werkzaamheden ontvangt het CFK geen vergoeding. - De huidige verzekerde pensioenregeling voor contractspelers zoals overeengekomen door de sociale partners in de branche. Wegens het beëindigen van de administratieve werkzaamheden is de vergoeding voor het CFK die van toepassing was tot 1 maart 2015 op dezelfde datum geëindigd. - De verzekerde pensioenregeling voor oefenmeesters zoals overeengekomen door de sociale partners in de branche. Voor de werkzaamheden wordt door het CFK jaarlijks een vergoeding ontvangen. Het CFK is verder uitvoerder van de overbruggingsregeling voor de professionele wielrenners in Nederland (Stichting Nederlands Wielrenners Fonds). Ook voor deze activiteiten ontvangt het CFK jaarlijks een vergoeding.
3.2 Economie en financiële markten Na de VS, Groot-Brittannië en Japan, volgde de eurozone tijdens dit verslagjaar met grootschalige monetaire stimulering van de economie. Na de aankondiging eind 2014 kocht de Europese Centrale Bank (ECB) vanaf maart 2015 elke maand voor een astronomisch groot bedrag van € 60 miljard aan Europese staatsobligaties op. Directe aanleiding voor het opkoopprogramma was de dreiging van deflatie in de eurozone. In december 2014 was de inflatie (HCIP) inmiddels onder de 0% gedoken en structurele deflatie lag op de loer. De ECB heeft aangekondigd het opkoopbeleid voort te zetten tot september 2016. De dreigende deflatie werd in de eerste plaats veroorzaakt door de aanhoudend zwakke groei in de eurozone. Deze zwakke groei was het gevolg van de grootschalige schuldenafbouw in gang gezet door de kredietcrisis. Terwijl de belastinginkomsten daalden, werd in alle Europese landen tegelijkertijd getracht om de
Deflatie Deflatie (dalende prijzen) kan leiden tot een negatieve groeispiraal. In een deflatoire omgeving willen bedrijven niet investeren, terwijl consumenten meer gaan sparen, wat leidt tot een negatieve economische groei. Als gevolg wordt het inkomen van overheden, bedrijven en gezinnen kleiner, waardoor de rentelasten op de publieke en private schulden steeds zwaarder gaan drukken. Daardoor wordt het besteedbare inkomen nog kleiner en dreigt een verlamming van de economie, zoals dat decennialang6 in Japan te zien was.
begrotingstekorten te beperken. Consumenten en bedrijven werden eveneens voorzichtig en hielden de hand op de knip. Tot overmaat van ramp stokte de kredietverlening tegelijkertijd, omdat banken hun balansen moesten versterken door de verliezen die ze hadden geleden tijdens de crisis en tevens vanwege het feit dat de bankenwetgeving op hetzelfde moment werd aangescherpt. Kortom, bestedingen liepen zowel in publieke als private sectoren terug door een gebrek aan middelen of een gebrek aan vertrouwen en dat leidde tot een lage economische groei. Het Europese beleid bestond echter niet alleen uit bezuinigen. Europa eiste immers ook dat landen structurele maatregelen zouden nemen om de verdiencapaciteit van hun economie te versterken en de groei te stimuleren. De gevraagde maatregelen, zoals het verhogen van de pensioenleeftijd en het versoepelen van het ontslagrecht, kwamen in te veel landen echter nauwelijks van de grond. De IMF en de ECB hebben de politiek in de betreffende landen meerdere malen opgeroepen om werk hiervan te maken, maar hervormingen bleken in veel landen om politieke redenen niet haalbaar. Door het gebrek aan politieke daadkracht waren er nauwelijks kansen op economische groei, met mogelijk deflatie als gevolg. Uiteindelijk besloot de ECB dus tot monetaire verruiming door het opkopen van obligaties. Hoewel de Duitse 10-jaarsrente eind december 2014 al was gedaald tot 0,74%, mede als gevolg van lage economische groei, dalende inflatiecijfers en een lagere olieprijs, zette de daling daarna sterk door als gevolg van de aankondiging van de monetaire verruiming in januari 2015. De obligatiekoersen bleven stijgen en de rente tikte midden maart 2015 zelfs een niveau van 0,07% aan. Obligaties van een duur tot 8 jaar bereikten zelfs een negatieve rente. In mei en juni steeg de rente opeens sterk, wat door economen werd geweten aan een gebrek aan liquiditeit veroorzaakt door de verstorende activiteiten van de ECB.
10-jarige Duitse rente 2014/2015 (%) 1,25 1,13 0,95 0,91
0,85
0,78
0,74 0,59
0,54 0,36 0,37 0,2 JUL
AUG
SEP
OKT NOV DEC
JAN
FEB MRT APR
MEI
JUN
De gevolgen van het opkoopprogramma van de ECB waren grotendeels zoals gewenst: naast een oorspronkelijk lagere rente daalde de koers van de euro tegen de Amerikaanse dollar en andere munten, wat de export naar landen buiten de eurozone versterkte. Op 31 december 2014 was een euro nog 1,21 dollar waard, drie maanden later was de waarde 10% gedaald (1,08 dollar).
Het opkopen van obligaties betekende dat de geldhoeveelheid aanzienlijk steeg. Deze ‘wall of money’ vond zijn weg richting de wereldwijde aandelen- en vastgoedmarkten, wat blijkt uit de uitzonderlijk hoge rendementen van de indices: de MSCI World aandelenindex steeg in het 1e kwartaal van 2015 met 15,3% en de GPR 250 Global Index (vastgoed) steeg met 17,6%. Als gevolg van stijgende koersen en huizenprijzen voelden consumenten zich rijker en steeg het consumentevertrouwen aanzienlijk. Consumentenbestedingen en kredietverlening aan bedrijven namen toe in de 1e helft van 2015, hierbij verder geholpen door de gedaalde olieprijs. De economische groei in de Eurozone voor 2015 werd tegen het einde van het boekjaar door het IMF geschat op 1,5% (2014: 0,9%) en de inflatie was gestegen naar 0,22%. De werkloosheid daalde maar bleef op een te hoog niveau van ruim 11% (ter
7
vergelijking: in de VS is deze 5%). Zo had de monetaire politiek invloed gekregen op de reële economische groei, waarbij er veel discussie bleef over de effectiviteit van de ECBmaatregelen op de langere termijn. In het afgelopen jaar werd verder gewerkt aan de financiële stabiliteit in de Eurozone. Volgens de afspraken van de Bankenunie staan de grootste Europese banken sinds het najaar van 2014 onder direct toezicht van de ECB. De Europese leiders hebben verder besloten dat alle banken de komende jaren hun buffers moeten versterken. Zo kunnen ze tegenslagen beter opvangen. Daarnaast moeten toekomstige financiële tekorten eerst worden opgevangen door aandeelhouders en obligatiehouders, waardoor overheden en belastingbetalers gespaard worden. De risico’s van de financiële wereld liggen weer bij de banken zelf en dat maakt de eurozone financieel stabieler. Tenslotte vonden gedurende de 1e helft van 2015 moeizame onderhandelingen met de nieuwe linkse regering van Griekenland plaats over het voortzetten van het Europese steunpakket. Uiteindelijk kwam het pas na afloop van het boekjaar tot een overeenkomst. De dreiging van een Grexit heeft de partijen uiteindelijk bij elkaar gebracht, maar de vraag is of het gesloten akkoord levensvatbaar is voor de toekomst. Bemoedigend was overigens dat de renteniveaus van andere perifere landen als Italië en Portugal nagenoeg immuun bleken voor de Griekse perikelen, een gevolg van het continue opkoopprogramma van de ECB. Wel kregen de aandelenkoersen in juni een gevoelige tik te verwerken als gevolg van de onrust rond Griekenland. De economische situatie in de VS bleef gunstig gedurende het boekjaar. Het opkopen van staatsobligaties werd door de FED in oktober 2014 gestaakt, waarbij men ervan uitging dat de economie geen stimulering meer nodig zou hebben. Dit lijkt het geval te zijn geweest, want er was ook in de periode na oktober sprake van aanhoudende economische groei met verder dalende werkeloosheid. Hoewel de groei in het 1e kwartaal van 2015 wat terugviel, zette deze in het 2e kwartaal gewoon weer door (prognose IMF voor geheel 2015: 2,5%). Het vertrouwen onder consumenten en producenten bleef sterk. Het eerder ingezette beleid van het stelsel van centrale banken (FED) om de lange rente laag te houden, middels het hiervoor genoemde opkoopprogramma van obligaties, ligt aan de basis van dit vertrouwen. Het moment waarop de FED ook zijn ‘forward guidance’, het inzicht geven in zijn beleid om de korte rente laag te houden, loslaat, komt dichterbij en zal naar verwachting liggen in 2015. Tegen het einde van het boekjaar leek er nog geen sprake van een serieuze looninflatie, ondanks de sterk gedaalde werkloosheid. Desondanks zal de prioriteit de komende tijd liggen bij het voorkómen van inflatie. Alom bestaat er zorg dat de economische groei geraakt kan worden door de geplande serie van renteverhogingen. Japan zette zijn monetaire expansiebeleid voort. Toen eind oktober 2014 bleek dat de inflatiedoelstelling van 2% niet was gehaald en de economische groei tegenviel, verraste de Bank of Japan de markten met een aanzienlijke uitbreiding van haar obligatieopkoopprogramma. Dat bleek gunstig voor de export, dat profiteerde van de dalende Yen. Aandelenkoersen van Japanse aandelen stegen sterk in het boekjaar, vooruitlopend op export en hogere lonen. China, de tweede economie van de wereld, kent een afnemende groei. De hoge groei van de afgelopen jaren was voor een belangrijk deel terug te voeren op groei in krediet waarmee deels onproductieve investeringen zijn gedaan. In het boekjaar was al sprake van een inzinking van de Chinese vastgoedmarkt en de daarbij horende failliete investeerders. Het risico op een bredere kredietcrisis in China is ook nog steeds aanwezig, hoewel de Chinese overheid maatregelen heeft genomen om dit risico in te dammen. Verder probeert China zijn economie om te vormen naar een economie die meer gebaseerd is op consumentenbestedingen. De vraag of dat lukt, is lastig te beantwoorden.
8
De ontwikkeling dat veel consumenten beleggen, vaak met geleend geld, leidde in 2015 tot een hausse op de Chinese aandelenmarkt. Tegen het einde van het boekjaar kwam de klad erin en dreigde een totale ineenstorting van de koersen, waarna de overheid ingreep. De handel in veel beursfondsen werd stilgelegd en overheidsinstanties werd opgedragen aandelen te kopen om koersen te ondersteunen. Hoewel deze maatregelen de koersval stopte, was het voor veel buitenlandse partijen het bewijs dat de Chinese economie nog steeds een geleide economie is. Op lange termijn is dit gebrek aan vertrouwen van buitenlandse beleggers en investeerders misschien wel zorgwekkender dan een incidentele crisis op de aandelenmarkten. Het was geen gunstig jaar voor opkomende landen. Zij hebben economisch te lijden onder de lagere Chinese groei. China betrekt zijn grondstoffen voor een groot deel uit opkomende landen die te eenzijdig gericht zijn op export van basismaterialen en energie. De lagere olieprijs betekent dat olie-export minder opbrengt. Tenslotte is de verwachting dat de Amerikaanse rente aantrekt een signaal voor investeerders om hun geld weg te trekken uit opkomende landen.
3.3 Hoofdfonds: beleggingsbeleid en -resultaten Het CFK is beheerder van twee beleggingsfondsen met een eigen beleggingsbeleid: het Hoofdfonds en het 4%-fonds. In deze paragraaf wordt het beleid van het Hoofdfonds beschreven en de ontwikkelingen in het boekjaar. Het Hoofdfonds is als aparte beleggingspool gestart op 1 juli 2009 en kreeg op 18 juli 2014 de formele status van beleggingsfonds. De ingelegde gelden van de deelnemers worden collectief belegd met de gelden van de deelnemers aan de overbruggingsregeling van de Stichting Nederlands Wielrennersfonds (NWF).
Participanten in het Hoofdfonds zijn: √ Actieve contractspelers van Nederlandse BVO’s die premie afdragen aan het CFK; √ Ex-contractspelers van Nederlandse BVO’s die in het verleden premie aan het CFK hebben afgedragen maar nog geen overbruggingsuitkering ontvangen; √ Ex-contractspelers van Nederlandse BVO’s die in het verleden premie aan het CFK hebben afgedragen en een overbruggingsuitkering ontvangen die is aangevangen na 1 november 2008 en √ Ex-contractspelers van Nederlandse BVO’s die in het verleden premie aan het CFK hebben afgedragen en een overbruggingsuitkering ontvangen die is aangevangen vóór 1 november 2008, nemen deel aan het Hoofdfonds indien zij tussen 1 november 2008 en 1 juni 2009 van de reglementaire mogelijkheid gebruik hebben gemaakt om de duur van hun uitkering met 40% in te korten. Sinds 18 juli 2014 zijn de volgende (ex)-profwielrenners die deelnemen aan de overbruggingsregeling van het NWF eveneens rechstreeks participant in het Hoofdfonds: √ Actieve profwielrenners in dienst bij een Nederlandse wielerploeg die premie afdragen of hebben afgedragen aan het NWF; √ Ex-profwielrenners die in het verleden premie aan het NWF hebben afgedragen maar nog geen overbruggingsuitkering ontvangen; √ Ex-profwielrenners die in het verleden premie aan het NWF hebben afgedragen en een overbruggingsuitkering ontvangen die is aangevangen na 1 november 2008.
Het NWF beheert de overbruggingsregeling voor de profwielrenners met een KNWU-licentie en was tot 18 juli 2014 een door de AFM vrijgestelde beleggingsmaatschappij. Het NWF was met zijn gehele belegde vermogen een participant in het Hoofdfonds. Op de eerder genoemde datum heeft de AFM het CFK een vergunning verleend als beheerder van beleggingsfondsen. Als gevolg hiervan kreeg de voormalige ‘Hoofdpool’ de
9
status van een beleggingsfonds (‘het Hoofdfonds’). Vanaf dat moment was het NWF geen participant meer. In plaats van het NWF werd op die datum een vooraf gedefinieerde groep van deelnemers aan de overbruggingsregeling van het NWF rechtstreeks participant in het Hoofdfonds. In het kader hiervoor wordt uitgelegd om welke deelnemers van het NWF het gaat. Nationale Nederlanden Investment Partners (NNIP, voorheen ING Investment Management) heeft het mandaat om het grootste deel van de ingelegde gelden van het Hoofdfonds (ca. 91%) te beheren volgens het door het CFK geformuleerde beleggingsbeleid. De rest van de ingelegde gelden in het Hoofdfonds is door het CFK belegd in het PVF particuliere hypothekenfonds waarvan de beheerder Syntrus Achmea is. De beleggingen in het Hoofdfonds waren per 30 juni 2015 € 518,8 miljoen waard (30 juni 2014: € 504,9 miljoen). Hiervan viel een bedrag van € 474,3 miljoen onder het mandaat van NNIP. Het restant, een bedrag van € 44,5 miljoen, was belegd in het PVF particuliere hypothekenfonds. In de paragrafen 3.3.1 tot en met 3.3.8 wordt de portefeuille van het Hoofdfonds beschreven gedurende het boekjaar 2014/2015.
3.3.1 Beleggingsdoelstelling Het Hoofdfonds kent een ‘absolute return’ strategie: het streven naar een positief rendement in absolute zin. Doel van het beleggingsbeleid is om elk jaar een rendement te behalen dat hoger is dan de gemiddelde spaarrente op een particuliere spaarrekening bij een Nederlandse grootbank. Het risico op een negatief rendement in een beleggingsjaar dient, binnen de gestelde rendementsdoelstelling, zo gering mogelijk te zijn. De hiervoor geformuleerde doelstelling is als volgt gekwantificeerd: het nagestreefde rendement (vóór verrekening van de beheerfee) dient minimaal 2,5% boven de 1-maands euriborrente te liggen. Het gemiddelde risico van de portefeuille, gemeten in termen van volatiliteit, is 3% en de maximaal acceptabele volatiliteit bedraagt 5%.
3.3.2 Asset allocatie portefeuille Binnen de portefeuille kent de belegging in het PVF particuliere hypothekenfonds een belang van ca. 8-9% (zie paragraaf 3.3.6). Het overige deel van de portefeuille wordt beheerd door NNIP. Uitgangspunt van de asset allocatie binnen het door NNIP beheerde mandaat is het systeem van ‘risicopariteit’: de gelijkmatige verdeling van het risicobudget over de diverse beleggingscategorieën. De aanvangsallocatie van de portefeuille komt tot stand door de allocatie van de neutrale portefeuille te bepalen. Deze wordt vastgesteld door het risicobudget van 3% gelijkelijk te verdelen over ‘laag risico’ beleggingen en ‘hoog risico’ beleggingen. Door het jaar heen wordt getracht extra rendement te maken door wijzigingen in de asset allocatie aan te brengen en daarmee in te spelen op kansen of bedreigingen op de financiële markten. Hierbij dient de bandbreedte van de volatiliteit (0-5%) steeds als grens. De ex-ante volatiliteit van de portefeuille wordt dagelijks gemeten. Zodra het maximum overschreden wordt, wordt het risico afgebouwd. Naast deze volatiliteitseisen, zijn er ook bandbreedtes per beleggingscategorie gedefinieerd die niet overschreden mogen worden. Deze worden hierna beschreven. √ ‘Laag risico’ beleggingscategorieën (60-100% van de portefeuille) Het grootste deel van de portefeuille bestaat uit uitgeleend geld waarbij de kans op wanbetaling nagenoeg afwezig is omdat de debiteuren zeer sterk zijn. De term ‘laag
10
risico’ slaat dus op het feit dat de tegenpartij sterk genoeg is om de lening terug te betalen. Dat wil echter niet zeggen dat er geen enkel beleggingsrisico aan deze beleggingscategorie verbonden is: bij leningen met enige duratie is er sprake van een renterisico: de koers van de obligatie daalt als gevolg van een rentestijging. Het grootste deel van de laag risico categorie wordt gevormd door liquide beleggingen (spaarrekeningen, deposito’s en geldmarktfondsen) en de zogenaamde ‘euro core’ staatsobligaties. Dit zijn zowel nominale als inflatiegerelateerde staatsobligaties van eurolanden als obligaties met onderpand waarbij de minimale kredietstatus AA (S&P) of Aa (Moody’s) is. Een gedeelte (maximaal 20%) kan worden belegd in niet-euro staatsobligaties met minimaal een AA/Aa kredietstatus op voorwaarde dat het valutarisico volledig is afgedekt. √ ‘Hoog risico’ beleggingscategorieën ( 0-40% van de portefeuille) Een kleiner deel van de portefeuille bestaat uit hoog risico beleggingscategorieën. Als eerste worden hieronder verstaan de obligaties met kredietrisico. Hieronder vallen staatsobligaties van de landen uit de periferie van Europa, van opkomende markten, leningen met onderpand (‘asset backed securities’) en bedrijfsobligaties (zowel ‘credits’ met een minimale rating van BBB-/Baa3 als ‘high yield’ van een lagere rating). Als tweede vallen hieronder alle andere risicovolle beleggingscategorieën zoals aandelen, beursgenoteerd vastgoed, grondstoffen en ‘alternatives’ (hedge fondsen). De te gebruiken beleggingsfondsen worden op basis van diverse criteria gekozen uit actief beheerde fondsen van NNIP en index trackers van externe vermogensbeheerders. Voor zover beleggingen in aandelen en vastgoed gedenomineerd zijn in US$, wordt het valutarisico strategisch voor minimaal 50% afgedekt. De hiervoor genoemde bandbreedtes zijn gegeven op het hoogste niveau, maar op elke subcategorie binnen de genoemde beleggingscategorieën zijn ook bandbreedtes van toepassing. Binnen de categorie ‘hoog risico beleggingen’ mag de categorie ‘aandelen’ bijvoorbeeld variëren tussen de 0 – 20% van de portefeuille als geheel. Het maximale risico van de portefeuille wordt dus ingeperkt door enerzijds de eerdergenoemde maximum exante volatiliteit (5%) voor de portefeuille als geheel en anderzijds het gebruik van bandbreedtes per beleggingscategorie. Door het jaar heen wordt getracht extra rendement te maken door wijzigingen in de asset allocatie aan te brengen. Hierin spelen de volgende zaken een rol: √ De relatieve aantrekkelijkheid van risicopremies (waardering), waarbij de kwalitatieve inschatting en de uitkomsten van een kwantitatief risicomodel een rol spelen. √ De beperking van het liquiditeitsrisico en andere risico’s door het stellen van een ondergrens aan de risicoschatting. Op deze wijze kan snel worden ingespeeld op gewijzigde inzichten in risico en rendement en wordt recht gedaan aan de bijzondere positie van het CFK (focus op de middellange termijn, waarbij de korte termijn focus op sommige momenten eveneens een grote rol speelt). De kwalitatieve inschattingen en kwantitatieve modellen van NNIP spelen een belangrijke rol in het tactische beleid van het CFK. De beleggingscommissie bespreekt de uitvoering van het beleggingsbeleid en de eventueel gewijzigde inzichten eenmaal per kwartaal met het bestuur en geeft zijn eigen visie in de vorm van een advies. Tussen het bestuur en NNIP is frequent contact over de uitvoering van het beleggingsbeleid.
3.3.3 Asset allocatie binnen de beleggingscategorieën - De laag risico nominale staatsobligaties worden gespreid over verschillende looptijden en landen binnen en buiten de eurozone.
11
- De laag risico inflatiegerelateerde staatsobligaties waarin gedurende het boekjaar belegd is, zijn alle uitgegeven door de Duitse staat. Deze kennen verschillende looptijden. - De hoog risico (discretionair aangehouden) nominale staatsobligaties zijn gespreid over Italië, Spanje en Portugal. Deze zijn gedurede het boekjaar verkocht. - De gedekte leningen (ABS) zijn verdeeld over diverse soorten leningen (auto, hypotheken, overheid e.d.), landen en looptijden. - De obligaties van opkomende landen zijn verdeeld over diverse landen, looptijden en soms valuta’s (local currency). - De bedrijfsobligaties (zowel binnen de categorie credits als high yield) kennen een spreiding over sectoren, landen, rating en looptijden. Er wordt uitsluitend in beursgenoteerde bedrijfsobligaties belegd. - Er wordt zowel in wereldwijde aandelenfondsen belegd als in aandelenfondsen die zich richten op bedrijven uit Europese landen, de VS, Japan of opkomende landen. - Voor beursgenoteerd vastgoed geldt dat belegd wordt in wereldwijd vastgoed of vastgoed van een bepaalde regio in de wereld. - Voor grondstoffen geldt dat er belegd kan worden in diverse grondstoffen, zoals olie of goud. Grondstoffen worden uitsluitend tactisch toegevoegd aan de basisportefeuille. - Het CFK heeft de bevoegdheid om leningen aan te gaan of financiële instrumenten uit te lenen, maar heeft hiervan geen gebruik gemaakt in het boekjaar.
3.3.4 Liquiditeit Een deel van de portefeuille wordt in de vorm van liquiditeit aangehouden in een gespreid liquiditeitenfonds en op een (spaar) rekening of deposito bij banken. Voor het laatste worden de volgende banken (of dochterbedrijven) gebruikt: ABN Amro Bank, ING Bank, Van Lanschot Bank, Kas Bank, Rabobank en SNS Bank.
3.3.5 Gebruik van derivaten Derivaten kunnen om specifieke tactische redenen worden ingezet. In het boekjaar 2014/2015 is gebruik gemaakt van valuta forwards en futures. Het valutarisico op laag risico staatsobligaties wordt voor 100% afgedekt. Het dollarrisico op aandelen, vastgoed en risicodragende obligaties binnen fondsen wordt strategisch voor minimaal 50% afgedekt. Voor de afdekking worden valuta forwards ingezet: derivaten waarmee een bepaalde hoeveelheid vreemde valuta op een toekomstig moment tegen een vooraf vastgestelde prijs (in €) verkocht worden. Hiermee wordt bereikt dat de valutakoers van de belegging op verkoopdatum vooraf vast staat en dat het valutarisico (deels) is afgedekt. Deze transacties worden afgesloten op basis van onderhandse overeenkomsten met een select aantal tegenpartijen. De tegenpartijen zijn geselecteerd op basis van diverse criteria. Het afgelopen jaar betrof het HSBC, Barclays en BNP Paribas. Om het kredietrisico (de kans dat een vordering op de tegenpartij niet geïnd kan worden) verder te beperken is in de overeenkomsten afgesproken dat onderpand wordt ontvangen als de vordering een bepaalde omvang bereikt. Uit hoofde hiervan wordt ook onderpand geleverd als de schuld een bepaalde omvang bereikt. Daarnaast zijn futures op indices van aandelen gebruikt om snel en goedkoop posities in te nemen. Futures op Duitse staatsobligaties zijn gebruikt om de duratie en het renterisico van de portefeuille te beheersen. Deze futures worden afgesloten op gereguleerde beurzen. Hiertoe dient steeds een bepaald bedrag als waarborg (‘margin’) te worden aangehouden. Het gebruik van derivaten mag per saldo niet leiden tot een shortpositie op een beleggingscategorie (zoals aandelen, vastgoed e.d.).
3.3.6 Belang in het PVF particuliere hypothekenfonds Eén van de mogelijkheden om de risico/rendement verhouding van de portefeuille te verbeteren is door het innemen van minder liquide posities waarmee een ‘liquiditeitspremie’ kan worden opgestreken: het extra rendement dat een belegger ontvangt als compensatie
12
voor het feit dat de belegging niet op elk moment te gelde kan worden gemaakt. Mogelijk gemaakt door het liquide karakter van de portefeuille werd in mei 2013 besloten om een deel van de portefeuille (ca. 8%) rechtstreeks te beleggen in het illiquide PVF particuliere hypothekenfonds. Per 30 juni 2015 is het belang 8,5% van de portefeuille. Het PVF particuliere hypothekenfonds verstrekt hypotheken aan woningeigenaren in geheel Nederland en Syntrus Achmea Real Estate & Finance voert als beheerder het gehele proces van acceptatie, verstrekking en administratie uit. Een belangrijk kenmerk van het fonds is een strikt acceptatiebeleid met een groot aandeel in hypotheken die onder de garantie van NHG vallen of met een lage loan-to-value ratio (tot 65%).
PVF particuliere hypothekenfonds Ontwikkeling kredietopslag 3,00% 2,50% 2,00% 1,50% 1,00% 0,50%
jun-15
apr-15
feb-15
dec-14
okt-14
aug-14
jun-14
apr-14
feb-14
dec-13
okt-13
aug-13
jun-13
apr-13
0,00%
De doelstelling van het belang was om met een beperkt risico te profiteren van de toenmalige hoge kredietopslag op particuliere hypothekenmarkt in Nederland. Sinds het moment van beleggen is de kredietopslag sterk gedaald, vooral in de laatste periode van het boekjaar 2012/2013 en de laatste periode van het afgelopen boekjaar (zie nevenstaande grafiek).
Het inkomen van de kredietopslag gecombineerd met de sterke daling van de rente hebben geleid tot zeer hoge rendementen sinds mei 2013, zie de onderstaande tabel. De belegging in hypotheken heeft dan ook volledig voldaan aan de verwachtingen. Rendement belegging hypotheken Boekjaar 2012/2013* 2013/2014 2014/2015
Rendement 3,00% 7,16% 7,91%
Kredietopslag einde boekjaar 2,66% 1,68% 1,06%
* alleen mei en juni
Per het einde van het boekjaar 2014/2015 is de kredietopslag nog ruim een procent. Hoewel de hoge rendementen van de afgelopen jaren voorbij zijn, is de combinatie van de kredietopslag van ruim 1% per einde boekjaar en het bijzonder defensieve karakter van deze belegging nog steeds interessant genoeg om het belang in het fonds aan te houden.
3.3.7 Allocatie en rendementen per kwartaal Het Hoofdfonds liet in het boekjaar 2014/2015 opnieuw een hoog beleggingsrendement zien van 5,15%. Aangezien de benchmark over dezelfde periode 2,57% was (2,5% boven 1maands euribor, zie paragraaf 3.3.1), werd de benchmark met 2,58% verslagen. Hierna worden de belangrijkste wijzigingen in de asset allocatie gedurende het jaar weergegeven en toegelicht. De asset allocatie wordt hier gedefinieerd als de blootstelling aan elke beleggingscategorie, inclusief het PVF particuliere woninghypothekenfonds, door het direct beleggen in effecten of door het beleggen in futures. Het PVF particuliere hypothekenfonds is geen onderdeel van het NNIP-mandaat. De in paragraaf 3.3.2 genoemde bandbreedtes zijn alleen van toepassing op de portefeuille die door NNIP wordt beheerd.
13
NB: Waar in het onderstaande wordt gesproken van ‘hoog risico’ en ‘laag risico’ wordt dit bedoeld in de context van de defensieve inrichting van de beleggingsportefeuille zoals beschreven in paragrafen 3.3.1 en 3.3.2. Bedacht moet worden dat risico een relatief begrip is; juist in deze periode van lage rente is beleggen in risicovollere activa noodzakelijk om de kans op het behalen van de rendementsdoelstelling mogelijk te maken. Juli – september 2014 Per saldo daalde het belang in hoog risico beleggingen van 44,7% naar 38,7% gedurende het kwartaal door een lagere allocatie naar high yield obligaties, aandelen, vastgoed en grondstoffen. Besloten werd om een deel van de behaalde winst in de eerste drie categorieën te nemen, in verband met de toenemende onzekerheden tegen het eind van het kwartaal zoals de oplopende geopolitieke spanningen, het naderend einde van het opkoopprogramma van de FED en de problemen met overkreditering in China. De verlieslatende positie in grondstoffen (1%) werd gesloten vanwege het zwakke macroeconomische momentum in de opkomende markten. De vrijgekomen gelden werden gedeeltelijk herbelegd in veilige staatsobligaties buiten de eurozone (Canada, Australië, Verenigd Koninkrijk). Hiermee werd de duratie van de portefeuille op peil gehouden na de verkoop van de high yield obligaties. De duratie is het gewogen gemiddelde van de looptijden van de vastrentende effecten in de portefeuille en is een maatstaf voor de rentegevoeligheid ervan. De duratie van de portefeuille, die mede wordt gestuurd door short te gaan in Bund futures, eindigde het kwartaal op 2,15 jaar. De belegging in niet-euro obligaties had als bijkomend voordeel dat deze een hoger rendement geven en daardoor ook wat meer bescherming geven op het moment dat aandelen onder druk zouden komen te staan. In het derde kwartaal werd een rendement behaald van 1,16% (benchmark: 0,66%). Aandelen (6,35%), staatsobligaties Spanje, Italië en Portugal (5,00%) en hypotheken (1,89%) lieten hoge rendementen zien, terwijl grondstoffen (-2,84%) verliesgevend waren.
Asset allocatie Hoofdfonds per kwartaal 2014/2015 30/6/14
30/9/14
31/12/14
31/3/15
30/6/15
LAAG RISICO BELEGGINGEN Staatsobligaties AA/Aa* Liquiditeiten
55,3% 30,0% 25,3%
61,3% 31,9% 29,4%
58,1% 35,1% 23,0%
55,2% 15,5% 39,7%
63,1% 23,4% 39,7%
HOOG RISICO BELEGGINGEN Kredietobligaties, waarvan - staatsobligaties - Credits (investment grade) - High Yield - Emerging fixed income LC - Emerging fixed income HC - Asset backed securities Aandelen Grondstoffen Vastgoed Part. woninghypotheken Totaal portefeuille
44,7% 16,2% 3,0% 4,3% 2,3% 1,2% 1,1% 4,3% 15,4% 1,0% 3,7% 8,4% 100,0%
38,7% 13,7% 3,1% 3,7% 0,4% 1,2% 1,2% 4,1% 14,4% 0,0% 2,2% 8,4% 100,0%
41,9% 13,4% 2,1% 5,1% 1,9% 1,5% 0,4% 4,5% 14,2% 0,0% 3,8% 8,4% 100,0%
44,8% 17,9% 0,0% 5,9% 4,2% 1,0% 2,4% 4,4% 14,4% 0,0% 4,3% 8,2% 100,0%
36,9% 13,9% 2,2% 5,0% 3,0% 0,0% 1,4% 2,3% 12,1% 0,0% 2,4% 8,5% 100,0%
Oktober – december 2014 Het beleggerssentiment schommelde gedurende het kwartaal tussen paniek en optimisme. Aandelen leverden begin oktober bijvoorbeeld meer dan 7% in maar vanaf midden oktober volgde herstel. Midden december volgde een tweede correctie.
14
Na de correctie van midden oktober werd het belang in hoog risico beleggingen opgevoerd (van 38,7% op 30 september naar 41,9% op 31 december 2014). Er werd vooral meer belegd in bedrijfsobligaties en vastgoed. Aanleiding hiervoor was de steeds dalende rente en de lage inflatie die deze categorieën relatief aantrekkelijker maken. Het belang in perifere obligaties (Spanje, Italië en Portugal) werd teruggebracht omdat de Griekse coalitie politiek onder druk kwam en dit mogelijk tot een besmettingsgevaar kon leiden. Binnen de categorie aandelen werd de nadruk meer gelegd op Japanse aandelen terwijl tevens een voorzichtige voorkeur voor Europese aandelen ontstond ten koste van Amerikaanse. Redenen hiervoor waren het vooruitzicht van groeiende bedrijfswinsten in Europa, mede door de lagere olieprijs, de aantrekkelijkere koers-winst verhouding in vergelijking met de VS alsmede de verwachting dat de ECB een monetaire verruiming zou aankondigen. Door een hogere allocatie naar hoog risico beleggingen is de allocatie naar laag risico beleggingen in het kwartaal afgebouwd naar 58,1%. Het belang in staatsobligaties werd verhoogd, als gevolg waarvan de cashpositie sterk slonk van 29,4% naar 23%. De duratie van de portefeuille werd gedurende het kwartaal verhoogd naar 2,8 jaar om te profiteren van diverse renteverlagende ontwikkelingen zoals de lagere olieprijzen, een verruimend monetair beleid, de deflatieverwachting, de onzekerheid omtrent de verkiezingen in Griekenland en de onrust rond de Oekraïne. In het vierde kwartaal werd een portefeuillerendement behaald van 1,57% tegen een benchmark van 0,65%. Vastgoed (12,36%), aandelen (5,59%) en staatsobligaties van Spanje en Italië (3,94%) lieten de beste rendementen zien. Dankzij het aanhouden van een hogere duratie kon ook een hoog rendement (bijna 2%) worden geboekt op de grote portefeuille AA/Aa staatsobligaties. Januari – maart 2015 Het opkoopprogramma van de ECB was mede bedoeld om de koersen van risicovollere beleggingen op te drijven het vertrouwen in de economie van consumenten te verhogen. Het was dus logisch dat deze categorie zou profiteren. Om die reden werd het belang in hoog risico beleggingen flink opgevoerd van 41,2% naar 44,8% gedurende het kwartaal. Binnen deze categorie werd vooral ingezet op bedrijfsobligaties (+3,1%) en leningen van opkomende landen in harde valuta (+2,0%). Als gevolg van het opkoopprogramma van de ECB daalden rentes op staatsobligaties namelijk verder en werden de kredietobligaties relatief interessanter voor beleggers op zoek naar rendement. Ook aandelen en beursgenoteerd vastgoed werden interessanter door de dalende rentes; het reeds vrij hoge belang van bijna 20% van de portefeuille werd gehandhaafd. Het resterende belang in Spaanse, Italiaanse en Portugese obligaties werd juist verkocht in verband met de stijgende onrust rond Griekenland. Toen de 10-jarige Duitse rente de stand van 0,4% aantikte is besloten om de duratie van de portefeuille af te bouwen tot 1,9 jaar per einde kwartaal. De risico-rendementverhouding van deze obligaties leek nauwelijks langer interessant gegeven het feit dat de economische groei in Europa aan het aantrekken was. Daarbij zou de verwachte renteverhoging van de FED een aanzuigende werking kunnen hebben op de Europese rente. De afbouw van de duratie is grotendeels uitgevoerd door zowel euro als niet-euro obligaties te verkopen. Dit leidde tot een sterke verhoging van liquiditeiten in de portefeuille (+16%). Het portefeuillerendement in het kwartaal was 3,17% tegen een benchmark van 0,63%. Vastgoedfondsen rendeerden maar liefst 16,5% gedurende het kwartaal, terwijl ook aandelen (15,7%) extreem hoge rendementen lieten zien. Geen enkele beleggings-categorie behaalde een negatief rendement.
15
April – juni 2015 In het tweede kwartaal van 2015, tevens laatste kwartaal van het boekjaar, werden de eerder ingenomen posities in kredietobligaties afgebouwd, samen met het belang in vastgoed en aandelen. Het belang in de categorie hoog risico beleggingen werd per saldo naar 36,9% verlaagd. De directe aanleiding om minder kredietrisico in de portefeuille te nemen was gelegen in een combinatie van de mogelijkheid van een Grieks vertrek uit de eurozone en de getemperde wereldwijde groeiverwachtingen. Juni was een zeer onrustige maand waarin de Grieken in een referendum tegen een nieuwe deal met Europa stemde. Er heerste verder grote turbulentie op de Chinese aandelenmarkt, die de Chinese overheid met kunst- en vliegwerk probeerde te beteugelen. Aandelen en beursgenoteerd vastgoed gingen hard onderuit. De afbouw van de duratie in maart bleek achteraf net iets te vroeg getimed, want midden april daalde de 10-jarige Duitse rente daalde eerst nog verder naar 0,07% en pas daarna ging deze stijgen. Van deze situatie werd gebruik gemaakt om de duratie verder te verlagen naar 1,2 jaar met behulp van derivaten (futures). Toen vervolgens in mei en later in juni de rente sterk steeg en de overdreven waarderingen van obligaties teruggebracht waren, was dat het sein om de rentegevoeligheid weer wat op te voeren. Dit was mede belangrijk voor het geval de situatie in Griekenland ongustig zou verlopen.Tussen midden april en eind juni 2015 werd de duratie opgevoerd naar 2,3 jaar. Het laatste kwartaal liet een negatief rendement (-0,86%) zien waarvoor vooral het rendement in de maand juni verantwoordelijk was. De benchmark was 0,62%. De liquide beleggingen toonden als enige een positief rendement, hoewel dit als gevolg van de lage rente niet hoog was (0,11%). Zwaar negatief waren de rendementen op vastgoed (-11,47%) en in mindere mate aandelen (-2,77%) en de betere staatsobligaties (-2,57%). Dit kon echter niet voorkomen dat het jaarrendement eindigde op een zeer bevredigende 5,15%.
3.3.8 Allocatie, rendement en kerncijfers 2014/2015 De wijzigingen in allocatie gedurende het boekjaar tussen obligaties (AA/Aa) zonder kredietrisico, cash en hoog risico beleggingen zijn hiernaast nog eens grafisch in beeld gebracht. Het gaat hier om de Allocatiewijzigingen 2014/2015 blootstelling aan de beleggingen uit de genoemde 60% categorieën, enerzijds door het 50% bezit van de onderliggende 40% effecten en anderzijds door het innemen van posities met 30% futures. 20% 10%
Het gemiddelde belang in hoog risico beleggingen gedurende het jaar was 42% (2013/2014: 37%). Het belang in AA/Aa obligaties en cash was eveneens vrij constant tot Obligaties (AA) Cash Hoog risico januari. Vanaf het moment dat de ECB het opkoopprogramma aankondigde en ging uitvoeren ontstonden er grote rentebewegingen op de markt waarop actief is ingespeeld. De positie in cash is het spiegelbeeld hiervan. 0%
Door het actief sturen van de allocatie zijn er gedurende het boekjaar meer transacties uitgevoerd. Een andere reden voor het stijgen van het aantal transacties was het feit dat het
16
belang in veilige staatsobligaties uit de Eurozone is afgebouwd ten gunste van niet-Euro staatsobligaties in landen als Australië, Canada en Zweden. De ‘omloopfactor’, die de effectentransacties en de transacties van deelnemers weergeeft als percentage van de gemiddeld intrinsieke waarde, steeg per saldo van 81% naar 174%. De transactiekosten stegen hierdoor ook, van € 315 duizend naar € 398 duizend. Een andere manier waarop het portefeuillerisico wordt beoordeeld is door middel van de exante volatiliteit (beweeglijkheid) van de portefeuille. Volgens het gekozen risico/rendementsprofiel, zoals vastgelegd in het mandaat, is het streven om over een langere termijn een gemiddelde volatiliteit te hebben van 3%. De maximaal aanvaardbare ex-ante volatiliteit op enig moment is 5%. Volgens het gehanteerde systeem van risicometing lag de volatiliteit in het boekjaar tussen de 2,0 en 3,5%, zonder de positie in het PVF particuliere hypothekenfonds mee te nemen. Zou deze positie wel worden meegenomen, dan zou de gemeten volatiliteit iets hoger uitkomen. De nevenstaande grafiek laat de 7,0% ontwikkeling van het cumulatieve 6,0% rendement op de 5,0% portefeuille zien gedurende het 4,0% boekjaar. Het 3,0% bruto 2,0% beleggingsrendement van 1,0% het Hoofdfonds na 0,0% aftrek van jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun transactie-kosten eindigde op 30 juni op 5,15%. De Maandrendement na transactiekosten (cum.) benchmark (2,5% Benchmark (cum.) boven het gemiddelde 1-maands euribor tarief) eindigde op 2,57%. Zoals eerder gemeld werd er derhalve een outperformance gerealiseerd van 2,58%.
Ontwikkeling rendement 2014/2015
Net als vorig jaar werden in het jaar 2014/2015 hoge rendementen geboekt op aandelen (26,3%) en vastgoed (17,5%). De immense geldstromen richting deze categorie, veroorzaakt door extreem ruime monetaire politiek in de verschillende delen van de wereld, de lage rente, een toegenomen consumentenvertrouwen en aantrekkende wereldwijde economische groei, zorgden voor sterk hogere koersen. De rendementen op cash geld nemen steeds verder af en de 1-maands euriborrente was per het einde van het boekjaar negatief. In dat licht moet opgemerkt worden dat het CFK nog steeds profiteert van relatief hoge spaarrentes door het uitzetten van spaargeld- en deposito’s bij verschillende banken. Opvallend is dat op obligaties met het minste kredietrisico (AA/Aa) nog een rendement behaald kon worden van 3,2%, terwijl de verwachting vorig jaar was dat de ‘lange’ rente niet veel verder kon dalen. Per saldo daalde de Duitse 10-jaarsrente toch nog met bijna een half procent, maar het behaalde rendement wordt voor een groot deel verklaard doordat er een actief duratiebeleid kon worden gevoerd inspelend op de rentebewegingen. De kredietobligaties behaalden een bescheiden rendement van 1%. Het rendement werd getemperd door de harde klap die de maand juni toebracht aan bedrijfsobligaties. De
17
kredietopslagen zijn de afgelopen jaren reeds hard gedaald en onzekerheid (Griekenland) blijkt op deze spreadniveaus snel te resulteren in een stijgende kredietopslag, met negatieve invloed op de koersen. Andere obligaties met kredietrisico deden het uitstekend, mede als gevolg van de gedaalde rente en kredietopslag gedurende het jaar. Zo werd op het PVF hypothekenfonds opnieuw ruim 7% rendement gemaakt en op obligaties van perifere landen in Europa bijna 10%. Het gerealiseerde resultaat op de afgeleide instrumenten (derivaten) in het afgelopen boekjaar was negatief en bedroeg - € 5,6 miljoen. Dit bedrag viel uiteen in een verlies op de afdekking van het valutarisico (- € 7,6 miljoen) en een winst op de futures (+ € 1,9 miljoen). Het verlies op de afdekking van valutarisico werd voor ca. 2/3 deel (- € 4,9 miljoen) veroorzaakt door het afdekken van het risico op een daling van de dollarkoers. Aangezien de dollarkoers in het boekjaar fors steeg, werd op deze afdekking verlies geleden. Daar stond tegenover dat de beleggingen in dollar - Amerikaanse aandelen, beursgenoteerd vastgoed en bedrijfsobligaties – juist fors geprofiteerd hebben van de koersstijging. Aangezien er sprake was van een gedeeltelijke afdekking, is de portefeuille door de stijging van de dollar per saldo meer waard geworden. Uit de onderstaande tabel blijkt welke bijdrage de beleggingscategorieën laag risico en hoog risico aan het uiteindelijke rendement in het jaar 2014/2015 leverden in de afgelopen twee jaren. Opbouw rendement per categorie 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00%
De bijdrage van de laag risico beleggingen (goed voor gemiddeld 58% van de portefeuille tijdens het boekjaar) aan het portefeuillerendement was 1,5% (2013/2014: 0,9%). De hogere bijdrage komt voor rekening van de hogere rendementsbijdrage van de AA/Aa obligaties.
0,00%
De portefeuille met hoog risico beleggingen leverde een bijdrage van 3,6% aan het rendement Laag risico Hoog risico (2013/2014: 4,4%) op basis van een gemiddeld belang van 42% in de portefeuille. Net als in het afgelopen jaar kan worden vastgesteld dat het met uitsluitend een ‘laag risico’ portefeuille het afgelopen jaar onmogelijk geweest was om de gestelde doelstelling te behalen. 2014/2015
2013/2014
De bruto opbrengsten van de beleggingen in het Hoofdfonds bedroegen € 26,2 miljoen. Dat leidt tot een bruto rendement van 5,44% (uitgedrukt als percentage van het gemiddelde deelnemersvermogen en dus niet direct te relateren aan de grafiek ‘Ontwikkeling rendement 2014/2015’). Na aftrek van kosten van vermogensbeheer, bewaring en transacties (€ 1,8 miljoen ofwel 0,37%) en organisatie (€ 1,1 miljoen ofwel 0,22%) resteert een netto rendement van € 23,3 miljoen. Dit rendement, dat gelijk staat aan 4,76% van het gemiddeld belegde vermogen, is per 1 juli 2015 bijgeschreven op de fondssaldo van iedere deelnemer in het Hoofdfonds. De kerncijfers over de afgelopen vijf jaren zijn als volgt:
18
Opbrengsten en kosten van het Hoofdfonds (in € miljoen) Directe opbrengsten beleggingen* Waardeveranderingen Kosten** Resultaat
‘14/’15 7,09 19,14 2,90 (-/-) 23,34
‘13/’14 7,99 17,62 2,62 (-/-) 22,99
‘12/’13 10,51 9,57 2,94 (-/-) 17,14
’11/’12 10,13 10,19 2,52 (-/-) 17,80
‘10/’11 8,23 0,49 (-/-) 1,57 (-/-) 6,17
* Aandeel NWF-rendement is t.l.v. directe opbrengsten uit beleggingen gebracht ** Beleggingskosten en exploitatiekosten
3.3.9 Uitbesteding en verantwoordelijkheden CFK In het kader van de AIFMD-wetgeving is de beheerovereenkomst met NNIP aangepast aan de uitbestedingseisen die hieraan wettelijk gesteld worden. Dit betreffen geen wijzigingen die op de beleggingsrichtlijnen van toepassing zijn. NNIP maakt gebruik van een geavanceerd risicomanagementsysteem. In dit systeem wordt niet alleen de asset allocatie continu beoordeeld, maar wordt met behulp van een volledige doorkijk in alle fondsen ook een beoordeling van het dagelijkse risico van de gehele portefeuille gemaakt. Zowel in het bestuur als in de beleggingscommissie worden de aannames van de risicomodellen van NNIP regelmatig kritisch tegen het licht gehouden. Dit heeft het afgelopen boekjaar niet geleid tot een aanpassing in de risicobeoordeling. Elk kwartaal wordt in de beleggingscommissie de resultaten van de uitgevoerde stress test besproken. In deze test worden de gevolgen van extreme situaties op de financiële markten op de portefeuille doorgerekend. Naar aanleiding hiervan wordt beoordeeld of er aanleiding is de portefeuille te wijzigen. De prestaties van NNIP worden periodiek beoordeeld door het bestuur. Vanaf het jaar 2011, toen dit mandaat aan NNIP werd gegund, heeft NNIP steeds ruim de gestelde doelstelling gehaald.
Performance en benchmark Boekjaar 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 Gemiddeld
Rendement NNIP 4,32% 3,78% 5,10% 4,90% 4,53%
Benchmark* 3,52% 2,65% 2,69% 2,57% 2,86%
Verschil + 0,80% + 1,13% + 2,41% + 2,33% + 1,67%
* 2,5% boven 1-maand euribor
Hoewel moet worden aangetekend dat een deel van het bovengemiddelde rendement voortgekomen is uit de trendmatig dalende marktrente en het effect hiervan op obligatiekoersen, is het bestuur tevreden met de resultaten en de wijze waarop NNIP het dagelijkse beheer van de portefeuille heeft gevoerd. De resultaten van het PVF particuliere hypothekenfonds worden eveneens periodiek gemonitord door bestuur en beleggingscommissie, waarbij de liquiditeit en de koersvorming van het fonds steeds een punt van aandacht is. De belegging in het fonds wordt onder AIFMD gekwalificeerd als een rechtstreekse belegging waarbij geen sprake is van uitbesteding. Om die reden is er geen sprake van een uitbestedingsovereenkomst, maar alleen van een participatieovereenkomst met het beleggingsfonds.
3.4 Beleggingsbeleid en resultaten 4%-fonds Het CFK is beheerder van twee beleggingsfondsen met een eigen beleggingsbeleid: het Hoofdfonds en het 4%-fonds. In deze paragraaf wordt het beleid van het 4%-fonds beschreven en de ontwikkelingen in het boekjaar.
19
Het 4%-fonds is als aparte beleggingspool gestart op 1 juli 2009 en kreeg op 18 juli 2014 de formele status van beleggingsfonds. De ingelegde gelden van de deelnemers worden collectief belegd met de gelden van de deelnemers aan de overbruggingsregeling van de Stichting Nederlands Wielrennersfonds (NWF). Het 4%-fonds is een gesloten fonds; er komen geen nieuwe deelnemers bij. De naam van het 4%-fonds komt voort uit de rekenrente van 4% op basis waarvan de uitkeringen van deelnemers vóór 1 november 2008 zijn vastgesteld. Participanten in het 4%-fonds zijn ex-profvoetballers met een lopende overbruggingsuitkering ingegaan vóór 1 november 2008 die geen gebruik hebben gemaakt van de mogelijkheid die het reglement bood om vóór 1 juni 2009 de uitkeringsduur met 40% in te korten. Sinds 18 juli 2014 zijn de ex-profwielrenners die deelnemen aan de overbruggingsregeling van het NWF en een lopende uitkering hebben die is aangevangen voor 1 juli 2009 eveneens rechtstreeks participant in het 4%-fonds.
Het NWF beheert de overbruggingsregeling voor de profwielrenners met een KNWU-licentie en was tot 18 juli 2014 een door de AFM vrijgestelde beleggingsmaatschappij. Het NWF was met zijn gehele belegde vermogen een participant in het 4%-fonds. Op de eerder genoemde datum heeft de AFM het CFK een vergunning verleend als beheerder van beleggingsfondsen. Als gevolg hiervan kreeg de voormalige ‘4%-pool’ de status van een beleggingsfonds (‘het 4%-fonds’). Vanaf dat moment was het NWF geen participant meer. In plaats van het NWF werd op die datum een vooraf gedefinieerde groep van deelnemers aan de overbruggingsregeling van het NWF rechtstreeks participant in het 4%-fonds. In het kader hiervoor wordt uitgelegd om welke deelnemers van het NWF het gaat. Doordat er alleen uitstroom van geld is (de overbruggingsuitkeringen) loopt het fonds geleidelijk leeg. Het belegde vermogen, gewaardeerd op geamortiseerde kostprijs, bedroeg € 152,7 miljoen per 30 juni 2015 (€ 161,8 miljoen op 30 juni 2014).
3.4.1 Beleggingsdoelstelling Doel van het beleggingsbeleid is om tot 1 juli 2019 een jaarlijks gemiddeld bruto rendement te behalen van 5% met een zo beperkt mogelijk risico. De gekozen waarderingsmethode leidt ertoe dat het rendement gelijkmatig wordt gespreid over de jaren tot 1 juli 2019. Hiermee worden conform de wens van de betrokken deelnemers grote fluctuaties in de hoogte van de vastgestelde uitkeringen naar verwachting voorkomen.
3.4.2 Beleggingen De beleggingen bestaan uitsluitend uit bedrijfsobligaties en staatsobligaties van goede kwaliteit genoteerd in euro. Er wordt een ‘buy-and-hold’-beleid gevoerd: in principe worden obligaties aangehouden tot de aflossingsdatum. Alleen in specifieke omstandigheden, zoals uit oogpunt van risicomanagement, kan besloten worden een obligatie tussentijds te vervangen door een andere obligatie. In het boekjaar 2014/2015 werden drie obligaties afgelost. Er werden geen obligaties gekocht of verkocht. De beleggingsportefeuille ultimo het boekjaar bestond uit 39 obligaties. De laatste aflossing van obligaties in dit fonds vindt plaats in het jaar 2021. Verder geldt het volgende: - Er worden geen derivaten gebruikt.
20
- Er wordt niet in andere beleggingsinstellingen belegd. - Er wordt niet in gelieerde organisaties belegd. - Er worden geen financiële instrumenten uitgeleend. - Er worden geen leningen aangegaan. Verder geldt dat het belang in de portefeuille van een enkele bedrijfsobligatie niet groter mag zijn dan 5% van de totale marktwaarde van de portefeuille. De gemiddelde rating van de totale portefeuille moet minimaal gelijk zijn aan of hoger dan A3 en/of A-. De obligaties worden gespreid over verschillende sectoren en landen. Er wordt uitsluitend in beursgenoteerde obligaties belegd die op Europese beurzen verhandeld worden. Elke obligatie heeft bij aankoop minimaal een investment grade rating, vastgesteld volgens rating agencies Moody’s (Baa3) of Standard & Poors (BBB-). Bij een verlaging van de rating door beide rating agency’s naar een waarde lager dan investment grade kan om specifieke redenen besloten worden om de obligatie aan te houden. In het afgelopen jaar is hiervan geen sprake geweest. De onderstaande grafiek geeft een beeld van de kredietkwaliteit van de portefeuille per einde boekjaar. Er zijn twee obligaties in de portefeuille waarvan de Moody's, in % van de portefeuille rating door beide agency’s verlaagd was vóór het 45% boekjaar 2014/2015. Het 40% betreft hier de obligatie 35% Telecom Italia (rating Ba1 30% bij Moody’s/ BB+ bij S&P 25% per 30 juni 2015, nominaal belang van € 4,8 miljoen, 20% aflossing juni 2019) en 15% Arcelor Mittal (geen rating 10% bij Moody’s / BB bij S&P 5% per 30 juni 2015, nominaal 0% belang van € 2,0 miljoen, Aaa Aa A Baa Ba geen aflossing juni 2016). rating Ondanks de lager dan gewenste ratings voor 2014/2015 2013/2014 deze obligaties is besloten deze obligaties in portefeuille te houden, omdat het risico op wanbetaling nog steeds als gering wordt beoordeeld.
Ratingverdeling obligaties 4%-fonds
3.4.3 Liquiditeit Een gering deel van de portefeuille wordt in liquiditeit aangehouden in verband met de verplichtingen van het fonds (de overbruggingsuitkeringen). Hiervoor kunnen de volgende banken worden gebruikt: ABN Amro Bank, ING Bank, Kas Bank en Rabobank. Ultimo boekjaar werden liquiditeiten aangehouden bij ABN Amro Bank, Kas Bank en Rabobank.
3.4.4 Uitbesteding Het mandaat is uitbesteed aan Lombard Odier. De prestaties van Lombard Odier worden periodiek beoordeeld door het bestuur.
3.4.5 Resultaten 4%-fonds De bruto opbrengsten van de beleggingen in het 4%-fonds bedroegen € 7,8 miljoen. Uitgedrukt als percentage van het gemiddelde deelnemersvermogen staat dat gelijk aan een bruto rendement van 5,14%. Na aftrek van kosten van vermogensbeheer en bewaring (€ 177 duizend ofwel 0,12%) en organisatie (€ 322 duizend ofwel 0,22%) resteert een netto
21
rendement van € 7,3 miljoen. Dit netto rendement, dat gelijk staat aan 4,81% van het gemiddelde deelnemersvermogen, is per 1 juli 2015 bijgeschreven op het fondssaldo van iedere deelnemer in het 4%-fonds. De kerncijfers over de afgelopen vijf jaren zijn als volgt:
Opbrengsten en kosten van het 4%-fonds (in € miljoen) (in miljoen euro) Directe opbrengsten beleggingen* Waardeveranderingen Bruto opbrengst beleggingen Kosten** Resultaat
‘14/’15 8,07 0,26 (-/-) 7,81 0,50 (-/-) 7,31
‘13/’14 8,63 0,34 (-/-) 8,29 0,55 (-/-) 7,74
‘12/’13 9,21 0,48 (-/-) 8,73 0,56 (-/-) 8,16
‘11/’12 9,83 0,64 (-/-) 9,19 0,57 (-/-) 8,61
‘10/’11 10,23 0,74 (-/-) 9,49 0,48 (-/-) 9,01
* Aandeel NWF-rendement is t.l.v. directe opbrengsten uit beleggingen gebracht ** Beleggingskosten en exploitatiekosten
3.5 Premies en uitkeringen In het afgelopen boekjaar verwelkomde het CFK 126 nieuwe deelnemers, terwijl aan 142 deelnemers de laatste uitkering werd betaald. Per 30 juni 2015 kende de overbruggingsregeling 1.898 deelnemers, van wie 1.545 in het Hoofdfonds participeerden en 353 in het 4%-fonds. In totaal ontvingen 697 deelnemers een overbruggingsuitkering. Per dezelfde datum waren er 633 premiebetalende deelnemers. Van de 568 deelnemers die niet in deze twee categorieën vallen is de grootste groep (328) actief als speler bij een buitenlandse Betaald Voetbal Organisatie. De restgroep bestaat uit deelnemers die hun overbruggingsuitkering om diverse redenen nog niet hebben aangevraagd, bijvoorbeeld omdat zij nog de ambitie hebben om hun professionele voetballoopbaan in de toekomst voort te zetten. Reglementair moeten deelnemers hun uitkering uiterlijk drie jaar na afloop van hun laatste profcontract laten aanvangen. Het boekjaar 2014/2015 liet een reguliere premie-inleg zien van € 12,8 miljoen. Na de versobering van de regeling in 2011 en de crisisjaren vanaf het seizoen 2009/2010, waarin BVO’s fors hebben gesnoeid in de omvang van hun selecties en de hoogte van de salarissen, stabiliseert de reguliere premie zich op of net boven ca. € 1 miljoen per maand. De inleg van hand- en tekengelden bedroeg € 3,9 miljoen en is voor het tweede jaar op rij relatief fors gestegen. De totale premie-inleg van € 16,6 miljoen is ruim 10% hoger dan de premie in het boekjaar 2013/2014 (€ 15,1 miljoen). Incasso van premies verliep net als vorig jaar zeer voorspoedig. BVO’s die te laat betalen kunnen door de KNVB worden bestraft met puntenaftrek op basis van de betalingseisen die zijn vastgelegd in het licentiereglement. Er zijn in het boekjaar 2014/2015 geen betalingsachterstanden geweest voor de overbruggingsregeling van meer dan 30 dagen. Als gevolg van het voorgaande bestaat het (BVO-) debiteurensaldo per ultimo boekjaar bijna uitsluitend uit de nog niet geïnde premies voor de maand juni. Deze premies zijn pas per 10 juli 2015 verschuldigd en er bestaat dus geen enkele betalingsachterstand per ultimo boekjaar. Overigens werd de laatste premie over de maand juni kort na afloop van het boekjaar ontvangen (16 juli 2015). Het totale bedrag aan uitkeringen in het boekjaar beliep € 42,8 miljoen en steeg opnieuw met 4% ten opzichte van het vorige boekjaar. Er is al enkele jaren een stijging van de uitkeringen waar te nemen, hoewel het tempo van deze stijging niet verder toeneemt.
22
Dalende premies en stijgende uitkeringen: de risico’s Sinds het seizoen 2011/2012 wordt er substantieel meer aan deelnemers uitgekeerd dan er aan premies binnenkomt. Premies daalden door de versobering van de regeling in 2011. De stijging van uitkeringen kent grofweg drie oorzaken: - de voetballers die hun carrière beëindigen verdienden gemiddeld meer; - de regeling biedt sinds 2011 de mogelijkheid om het fondssaldo sneller te laten uitkeren; - de uitkeringen van deelnemers worden sinds 2011 elk jaar verhoogd uit het rendement. Het CFK-bestuur is zich bewust van de twee belangrijke risico’s die dit gegeven potentieel met zich meebrengt: het liquiditeitsrisico (te weinig geld in kas om uitkeringen te betalen) en het kostenrisico (kosten per deelnemer worden te hoog door kleinere kostenbasis).
Ontwikkeling premies en uitkeringen (in € miljoen) 50 40 30 20 10 0
Het liquiditeitsrisico is beperkt doordat er in het Hoofdfonds strategisch veel in liquidteiten wordt belegd. In het 4%-fonds is de cash outflow geheel afgedekt met inkomsten tot het seizoen 2019/2020.
Het kostenrisico heeft zich nog niet voorgedaan; doordat de rendementen de afgelopen jaren zeer behoorlijk zijn geweest, heeft het totale belegde vermogen zich juist positief ontwikkeld. Dit risico blijft echter aanwezig in een omgeving van lage rente. Het bestuur van Premies Uitkeringen het CFK probeert dit te beperken door scherp op de kosten te letten. - de uitkeringen van deelnemers worden sinds 2011 elk jaar verhoogd uit het rendement.
3.6 Risicoprofiel De overbruggingsregeling die het CFK uitvoert, beoogt profvoetballers in staat te stellen om na afloop van hun voetbalcarrière een nieuwe maatschappelijke loopbaan op te bouwen. Het doet dit door de financiële zekerheid voor de ex-profvoetballer te bevorderen. Het CFK is opgezet vanuit een maatschappelijke verantwoordelijkheid en faciliteert de beoefening van het professionele voetbal in Nederland. Bij het vermogensbeheer kan het CFK zowel rechtstreekse posities innemen als gebruik maken van afgeleide instrumenten. De resultaten van het vermogensbeheer worden toegedeeld aan de fondssaldi van de deelnemers en daarmee indirect aan de (toekomstige) overbruggingsuitkeringen. In zijn algemeenheid geldt dat de deelnemersfondsen zowel in waarde kunnen stijgen als dalen. Hoewel dit voor zover bekend nog nooit in de geschiedenis van het CFK is voorgekomen, moet gemeld worden dat deelnemers mogelijk minder terugkrijgen dan zij hebben ingelegd. Deelnemers lopen verschillende risico’s. Enerzijds de directe beleggingsrisico’s die behoren bij het beleggingsfonds waarin ze participeren en anderzijds de indirecte risico’s behorend bij de overbruggingsregeling waaraan ze deelnemen en die het CFK als beheerder uitvoert. Hierna worden de belangrijkste risico’s per soort uiteengezet. De risico’s kunnen in samenhang worden gelezen met de prospecti van het Hoofdfonds en het 4%-fonds. Voor een overzicht van alle risico’s per beleggingsfonds verwijzen wij ook naar het betreffende prospectus.
23
3.6.1 Risicoprofiel Hoofdfonds Marktrisico Het marktrisico is het risico van waardeveranderingen in de portefeuille door veranderingen in marktprijzen, ongeacht wat hiervan de oorzaak is. De waarde van de onderliggende beleggingen kan toe- of afnemen vanwege een groot aantal factoren, zoals verwachtingen ten aanzien van economische groei, rente, inflatie, prijsontwikkeling op goederen- en valutamarkten en politieke en monetaire ontwikkelingen. Het marktrisico van het Hoofdfonds wordt gematigd door spreiding over meerdere soorten beleggingen. Risico verkeerde tactische posities Tactische posities in de asset allocatie worden binnen vooraf gedefinieerde bandbreedtes ingenomen (al of niet met behulp van derivaten). Het risico bestaat dat de verkeerde beslissingen worden genomen, al of niet gebaseerd op onjuiste informatie uit het risicomanagementsysteem of op tactische visies van de vermogensbeheerder NNIP. Risico actief beheerde fondsen Het risico dat er binnen de actief beheerde beleggingsfondsen van NNIP of het PVF hypothekenfonds verkeerde actieve keuzes worden gemaakt, waardoor het rendement achterblijft bij de relevante benchmark. Kredietrisico Het risico dat een tegenpartij contractuele of andere overeengekomen verplichtingen (waaronder verstrekte kredieten, leningen, vorderingen, ontvangen garanties) niet nakomt. Operationeel risico Het risico van verliezen als gevolg van tekortkomingen van interne processen, mensen en systemen, of als gevolg van externe gebeurtenissen. Ook juridische risico’s worden tot de operationele risico’s gerekend. Systeemrisico Gebeurtenissen in de wereld of activiteiten van één of meerdere grote partijen in de financiële markten kunnen leiden tot een verstoring van het normale functioneren van de financiële markten. Hierdoor zouden grote verliezen kunnen ontstaan ten gevolge van door die verstoring verwezenlijkte liquiditeits- en tegenpartijrisico’s. Inflatierisico Het risico dat de koopkracht van de belegde euro kan afnemen in geval van geldontwaarding. Afwikkelingsrisico Het risico dat afwikkeling via een betalingssysteem niet plaatsvindt zoals verwacht omdat de betaling of levering van de financiële instrumenten door een tegenpartij niet, niet tijdig of niet zoals verwacht plaatsvindt. Wisselkoersrisico/ Valutarisico Wisselkoersrisico bestaat in die beleggingscategorieën die niet in euro zijn genoteerd. Waar nodig geacht worden deze risico’s afgedekt. In de beleggingscategorie staatsobligaties van opkomende landen worden posities in lokale valuta expres aangehouden om diversificatie in de portefeuille te bewerkstelligen. Liquidatierisico Het risico dat een positie niet tijdig kan worden geliquideerd. Dit risico bestaat vooral bij de belegging in het PVF particuliere hypothekenfonds.
24
3.6.2 Risicoprofiel 4%-fonds Tegenpartijrisico Het risico dat een van de uitgevende instellingen van de obligaties in portefeuille zijn verplichtingen niet kan nakomen door faillissement of andersoortige financiële insolventie. Tevens kan dit risico optreden indien besloten wordt om uit oogpunt van opgelopen risico een obligatie tussentijds te verkopen en hierdoor een koersverlies wordt gemaakt. Inflatierisico Het risico dat de koopkracht van de belegde euro kan afnemen in geval van geldontwaarding. Systeemrisico Gebeurtenissen in de wereld of activiteiten van één of meerdere grote partijen in de financiële markten kunnen leiden tot een verstoring van het normale functioneren van de financiële markten. Hierdoor zouden grote verliezen kunnen ontstaan ten gevolge van door die verstoring verwezenlijkte liquiditeits- en tegenpartijrisico’s. Concentratierisico De portefeuille bestaat voornamelijk uit Europese bedrijfsobligaties. Gebeurtenissen op financiële markten die vooral deze categorie beleggingen treffen en die leiden tot een terugbetalingsrisico, kunnen een grote impact op de waarde van de portefeuille hebben. Het risico wordt om die reden goed gemonitord. Het maximale belang in één obligatie is niet groter dan 5%. Afwikkelingsrisico Het risico dat afwikkeling via een betalingssysteem niet plaatsvindt zoals verwacht omdat de betaling of levering van de financiële instrumenten door een tegenpartij niet, niet tijdig of niet zoals verwacht plaatsvindt. Operationeel risico Het risico van verliezen als gevolg van tekortkomingen van interne processen, mensen en systemen, of als gevolg van externe gebeurtenissen. Ook juridische risico’s worden tot de operationele risico’s gerekend. Herbeleggingsrisico De bedrijfsobligaties in portefeuille lossen grotendeels af uiterlijk in de jaren 2019 t/m 2021, waarna er moet worden herbelegd t.b.v. de deelnemers van wie de uitkeringen langer doorloopt. Gezien de hoge rekenrente van 4% die in de uitkeringen van deelnemers is meegenomen, zal het rendement in de toekomst ook ca. 4% per jaar moeten zijn om te voorkomen dat uitkeringen gekort worden.
3.6.3 Risicoprofiel CFK (beheerder & uitvoerder overbruggingsregeling) Risico van wijziging van wet- en regelgeving De financiële en fiscale wet- en regelgeving die van toepassing is op het CFK kan onderhevig zijn aan verandering. Een gunstige omstandigheid ten tijde van toetreding kan ten nadele wijzigen. Tevens kunnen dergelijke veranderingen onvoorziene kosten met zich meebrengen en het rendement van de beleggingsfondsen verlagen. Onduidelijke regelgeving kan leiden tot het onverhoopt overtreden van deze regels en extra kosten met zich meebrengen. Reputatierisico De overbruggingsregeling is een unieke regeling met een in juridische zin afwijkende status, die soms discussie oplevert over de uitleg van het reglement. Gezien de media-aandacht die
25
het CFK krijgt, als onderdeel van de branche betaald voetbal, bestaat er een reëel reputatierisico. Het CFK probeert dit zoveel mogelijk te beheersen door een zorgvuldige uitvoering van het reglement, een goede en volledige communicatie met deelnemers, terughoudendheid in publicitaire zaken en een professioneel opgezette bestuursstructuur. Compliancerisico Het risico dat het CFK niet voldoet aan de steeds uitgebreidere en complexere wet- en regelgeving. De invoering van de AIFMD en de hieruit voortvloeiende eisen is een zware belasting en brengt het risico op non-compliance met zich mee.
3.6.4 Beheersing van de risico’s Het CFK probeert zijn statutaire doelen te verwezenlijken met inachtneming van de risico’s die met het geformuleerde beleid zijn verbonden. De risico’s en de mate waarin deze risico’s worden beheerst, zijn expliciet gemaakt in het door bestuur vastgestelde risicobeheersingsplan. Beleggingsopbrengsten komen na aftrek van kosten toe aan de deelnemers, door middel van een jaarlijkse bijschrijving conform reglementaire bepalingen. In die zin komen alle financiële risico’s voor rekening van de deelnemers. Het CFK houdt slechts een beperkt eigen vermogen aan dat ter beoordeling en besluitvorming van het bestuur kan worden aangewend indien risico’s onverhoopt tot schade leiden.
3.7 Pensioenregelingen Tot 1 juli 2005 bevatte de overbruggingsregeling een pensioenregeling voor de oude dag en voor partners. De rechten hiervan werden ingekocht bij Nationale-Nederlanden op het moment dat een speler zijn voetbalcarrière beëindigde. Per de eerder genoemde datum werd de opbouw van pensioen binnen de overbruggingsregeling gestaakt. Als gevolg van de stopzetting van de pensioenopbouw binnen de overbruggingsregeling hebben de per 1 juli 2005 actieve deelnemers hun pensioenaanspraken versneld ingekocht bij ASR Pensioenen (voorheen Fortis).
3.7.1 Pensioenregeling bij ASR Pensioenen Ruim 500 CFK-deelnemers hebben tussen 2005 en 2010 pensioen ingekocht bij ASR Pensioenen. In de verzekerde bedragen is een levenslang gegarandeerd rendement van 3% per jaar verwerkt. Het CFK streeft ernaar de pensioenen jaarlijks te verhogen, zoals staat omschreven in het pensioenreglement. Daartoe worden de gestorte premies collectief belegd door verzekeraar ASR Pensioenen. Indien over een kalenderjaar de beleggingsopbrengsten minus de kosten hoger zijn dan 3%, wordt het meerdere (de ‘overrente’) eerst gebruikt om het eventuele tekort van de jaren ervoor te compenseren. Zodra de totale tekorten uit eerdere jaren zijn gecompenseerd, reserveert ASR de resterende overrente voor de helft als buffer (tot een vastgesteld maximum). De andere helft van de overrente wordt aangewend om de door CFK voorgeschoten beheerkosten te compenseren en, eventueel, om een buffer te vormen voor de beheerkosten die in de toekomst aan het CFK gefactureerd zullen worden. Als er daarna nog een tegoed is, kunnen de pensioenrechten verhoogd worden. Over de jaren 2005, 2006 en 2007 zijn de pensioenrechten verhoogd. In 2008 zorgde de financiële crisis voor een substantieel verlies op de beleggingen en dus voor een tekort. De in de jaren 2009 t/m 2013 gegenereerde overrente kon weliswaar alle eerdere tekorten compenseren, maar nog niet alle door het CFK voorgeschoten beheerkosten. Eind 2013 had het CFK uit dien hoofde een vordering op het depot van € 159 duizend en deze liep gedurende het boekjaar 2014/2015 op tot € 241 duizend. De overrente en technische winstdeling in 2014 waren positief, waarmee het mogelijk is om de gehele vordering te voldoen uit het depot. Na nadere analyse van het jaarwerk 2014 zal
26
geconcludeerd kunnen worden of er na het vormen van een kostenbuffer een verhoging van pensioenrechten mogelijk is.
3.7.2 Pensioenregeling bij Nationale-Nederlanden De ruim 500 deelnemers die hun pensioenrechten vóór 1 juli 2005 hebben ingekocht, hebben dat gedaan bij Nationale-Nederlanden (NN). Deze rechten zijn gebaseerd op een rekenrente van 4%, wat wil zeggen dat het levenslang gegarandeerde rendement op deze polis 4% per jaar is. Daarnaast streeft het CFK ernaar om de pensioenen periodiek te verhogen zoals staat omschreven in het pensioenreglement. Dit is mogelijk als de beleggingsopbrengsten en/of technische winstdeling daartoe aanleiding geven. De gestorte premies worden collectief belegd door NN Investment Partners. Indien over een kalenderjaar de beleggingsopbrengsten minus de kosten hoger zijn dan 4%, wordt het meerdere (de ‘overrente’) eerst gebruikt om het eventuele tekort van het jaar ervoor te compenseren. Zodra een tekort uit eerdere jaren is gecompenseerd, wordt de overrente aangewend om de door het CFK voorgeschoten beheerkosten te compenseren en zo mogelijk een kostenbuffer voor de toekomst aan te leggen, waardoor vooraf zekerheid bestaat dat de bij het CFK in rekening te brengen kosten voor een aantal jaren gecompenseerd kunnen worden. Als er daarna nog geld over is, kunnen de pensioenrechten verhoogd worden. De jaren 2006 tot en met 2008 genereerden per saldo geen overrente en lieten dus geen verhoging toe. Dat kwam doordat de marktrente zich voornamelijk onder de 4% bewoog. Daarnaast zorgde de crisis op de financiële markten in 2008 voor een aanzienlijk extra tekort. In 2009 en in 2010 trad een sterk herstel op, waardoor de overrente in die jaren de eerdere tekorten in zijn geheel konden compenseren. Het resterende overschot over de genoemde periode werd gereserveerd voor de financiering van kosten die de verzekeraar gedurende de jaren 2011 tot en met 2015 bij het CFK in rekening zal brengen. Het risico van het CFK voor deze periode was daarmee afgedekt. Het jaar 2011 liet een positieve overrente zien waarmee (per 1 januari 2013) alle pensioenrechten met 1% zijn verhoogd. Ook de jaren 2012 en 2013 lieten een positieve overrente zien. Na analyse van de resultaten over het jaar 2014 zal het bestuur bepalen of het mogelijk is om de pensioenen verder te verhogen. Dit besluit hangt nauw samen met de mogelijke verlenging van de pensioenovereenkomst tussen CFK en NN; bij verlenging zal er immers een nieuwe kostenbuffer gevormd moeten worden om het risico van het CFK voor de nieuwe contractsperiode af te dekken.
3.8 Bestuur en organisatie 3.8.1 Taken en verantwoordelijkheden De taken van het CFK bestaan vooral uit activiteiten voor de overbruggingsregeling, zoals vaststelling en uitvoering van het beleggingsbeleid, incasso van premies, uitbetaling van uitkeringen, administratie van deelnemersrechten en deelnemersgegevens en uitleg aan en overleg met deelnemers, BVO’s en andere belanghebbenden. Het CFK voert daarnaast activiteiten uit voor drie regelingen van derden: de overbruggingsregeling voor de wielrenners (volledige uitvoering op verzoek van de Stichting Nederlands Wielrennersfonds, NWF), de Pensioenregeling Betaald Voetbal en de Pensioenregeling Oefenmeesters. De activiteiten voor beide pensioenregelingen worden uitgevoerd op verzoek van de sociale partners die de CAO’s hebben afgesloten voor respectievelijk de contractspelers en de oefenmeesters in het betaalde voetbal.
27
De taken van het CFK bij de uitvoering van de genoemde pensioenregelingen behelzen bijvoorbeeld (controle op) incasso van premies, beheer van deelnemersgegevens en controle op de werkzaamheden van de verzekeraars. Daarnaast informeert het CFK de deelnemers en de BVO’s over allerlei inhoudelijke aspecten van de regeling. Voor de werkzaamheden die het CFK verricht voor derden wordt een vergoeding ontvangen. In de tweede helft van het afgelopen jaar heeft het CFK het beheer van deelnemersgegevens (Pensioenregeling Betaald Voetbal) ten behoeve van de BVO’s beëindigd. Deze worden vanaf maart 2015 uitgevoerd door de 34 BVO’s zelf. Er wordt voor de resterende werkzaamheden niet langer een vergoeding ontvangen.
3.8.2. Wijziging toezichtregime In het afgelopen boekjaar vond een wijziging plaats in het toezichtregime waar het CFK onder valt. Het CFK had reeds vanaf mei 2011 een vergunning als beleggingsmaatschappij zonder aparte beheerder en viel daarmee onder de Wet op het Financieel Toezicht (Wft) en het Kosten van toezicht toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De stichting Nederlands Wielrennersfonds De kosten van extern toezicht zijn de (NWF) heeft een overbruggingsregeling voor afgelopen jaren sterk toegenomen. De wielrenners, waarvoor het CFK alle kosten werden voor het eerst gemaakt na werkzaamheden uitvoert, inclusief de beleggingen. de onder toezichtstelling van de AFM in het boekjaar 2010/2011. Na de invoering Onder de voorwaarde dat deze constructie van het nieuwe toezichtregime AIFMD zijn gehandhaafd zou blijven, heeft het NWF in 2011 deze kosten sterk gestegen. Maar ook een ontheffing van een vergunning als andere wetgeving (zoals EMIR, Fatca, beleggingsmaatschappij gekregen. In juridische zin CRS) leidt tot het maken van kosten en was het NWF een externe participant van het CFK. Op 22 juli 2013 trad de nieuwe Europese richtlijn voor beleggingsfondsen in werking (AIFMD) die ook op het CFK van toepassing is. Tot 22 juli 2014 rustte een inspanningsverplichting op het CFK om te voldoen aan de eisen van deze richtlijn. Vanaf laatstgenoemde datum diende het CFK in overeenstemming met deze richtlijn te werken. In het boekjaar 2013/2014 is een onderzoek gedaan naar de consequenties van de AIFMD op de verhouding tussen het CFK en het NWF. Hieruit werd duidelijk dat deze niet op dezelfde manier voortgezet kon worden. De reden daarvoor was dat een beleggingsinstelling zonder aparte beheerder onder het AIFMD-regime geen externe participant meer kon hebben. Bovendien bestaat er onder het AIFMD-regime niet langer de mogelijkheid van ontheffing van een vergunning als beleggingsmaatschappij. Na overleg over deze situatie met de AFM heeft het CFK een vergunning als beheerder van een beleggingsinstelling aangevraagd en op 18 juli 2014 gekregen. Op 22 juli 2014 is deze vergunning van rechtswege omgezet in een AIFMDvergunning. De twee beleggingspools van het CFK (Hoofdpool en 4%-pool) kregen hierdoor de status van beleggingsfonds (Hoofdfonds en 4%-fonds).
niet altijd valt in te zien dat deelnemers profijt hebben bij de vereiste maatregelen.
De kosten van toezicht in het jaar 2014/2015 beliepen bijna € 200 duizend. Het 2/3 deel hiervan betreft doorlopende kosten, terwijl 1/3 deel te maken heeft met incidentele kosten. Het gaat hierbij alleen om de zichtbare kosten die direct en uitsluitend zijn toe te wijzen zijn aan het toezichtregime waar het CFK als beheerder van beleggingsinstellingen onder valt. De werkelijke kosten van toezicht liggen hoger als gevolg van: - de verhoogde kosten van andere leveranciers a.g.v. het toezichtregime. De accountantskosten stijgen bijvoorbeeld door de extra eisen die de Wft aan de verslaggeving stelt; - de sterk toegenomen tijdbesteding van medewerkers van het CFK, verband houdende met wet- en regelgeving, zoals overleggen, controles, rapportages e.d.. De eenmalige kosten zijn gerelateerd aan projecten en opdrachten in het boekjaar 2014/2015. Gezien de toenemende weten regelgeving zullen ook de komend boekjaren hoge eenmalige kosten per boekjaar gemaakt gaan worden.
28
De deelnemers aan de overbruggingsregelingen van het CFK en het NWF werden daardoor participanten in deze fondsen. Anders dan gebruikelijk bij een beheerder van beleggingsinstellingen blijft de Stichting CFK juridisch eigenaar van de beleggingen behorend bij de beleggingsfondsen. De stichting is dus zowel beheerder als juridisch eigenaar van de fondsactiva. Hiervoor is gekozen om de structuur zo eenvoudig mogelijk te houden en de kosten te beperken. Voor deze bijzondere situatie heeft het CFK ontheffing aan de AFM aangevraagd en gekregen. In hetzelfde kader heeft het CFK met de AFM afspraken gemaakt over de wijze van presenteren van de cijfers in de jaarrekening. Vanaf volgend boekjaar zullen de jaarcijfers van de beheerder en de twee beleggingsfondsen separaat worden gepresenteerd en aan accountantscontrole onderhevig zijn. Reeds in de onderhavige jaarrekening wordt een bijlage gevoegd waaruit de separate jaarcijfers van beheerder en beleggingsfondsen blijkt, waarop overigens nog geen accountantscontrole is toegepast. Ten slotte had de AIFMD als gevolg dat geschillen niet langer door de Geschillencommissie van het CFK worden behandeld. In plaats daarvan heeft het CFK zich aangesloten bij het Kifid (Klachteninstituut Financiële Dienstverlening), waar deelnemers terecht kunnen als ze het niet eens zijn met de wijze waarop het CFK een klacht heeft afgehandeld. De AIFMD-vergunning heeft geleid tot een aantal ingrijpende operationele wijzigingen, zowel voor de beheerder CFK als voor de twee beleggingsfondsen. Deze zijn bedoeld om de participanten in de fondsen te beschermen. De belangrijkste wijziging is dat het CFK een ‘AIFMD’- bewaarder moest aanstellen, die periodiek een groot aantal controles verricht op de uitvoering van het vermogensbeheer. Kas Trust is als bewaarder aangesteld en controleert bijvoorbeeld de geldstromen, de juistheid van koersen, de aanwezigheid en juiste tenaamstelling van beleggingen en het goede verloop van transacties. Daarnaast stelt de AIFMD diverse nieuwe eisen aan het risicobeheer, beloningsbeleid, prospectus, handboek en informatieverstrekking aan deelnemers. In de eerste maanden van het afgelopen boekjaar is er veel energie gestoken in het voldoen aan alle eisen. Het CFK is daarbij bijgestaan door zijn externe compliance officer. Zowel de Kas Trust als de compliance officer hebben na afloop van het boekjaar bevestigd dat het CFK en de twee beleggingsfondsen aan de AIFMD-eisen voldoen.
29
3.8.3. Structuur en organisatie De structuur van het CFK per 30 juni 2015 wordt geschetst in de afbeelding hieronder.
Stichting CFK (de beheerder) beheert de twee beleggingsfondsen. De twee beleggingsfondsen hebben geen rechtspersoonlijkheid; de beleggingen staan op de balans van de stichting. De organisatie kende per 30 juni 2015 een bezetting van 5,97 fte, verdeeld over zeven personen onder wie de twee bestuursleden. In het personeelsbestand is geen wijziging geweest. Het bestuur bepaalt het dagelijkse beleid van de beheerder en het beleggingsbeleid van de beleggingsfondsen. Het bestuur bestaat uit Ben-Ivar Kolster (in dienst per december 2004, bestuurder sinds november 2009) en Arco van der Veer (in dienst per november 2005, bestuurder sinds november 2009). Beide bestuurders zijn het gehele boekjaar voltijds werkzaam geweest bij het CFK. De Raad van Toezicht heeft een adviserende en controlerende taak. De Raad van Toezicht kent een onafhankelijke voorzitter, twee leden namens de VVCS, één lid namens ProProf en drie leden namens de FBO. Van de drie leden namens de FBO wordt er één voorgedragen in samenspraak met de KNVB. In december 2014 is Peter Gortzak op voordracht van de VVCS als lid van de Raad van Toezicht benoemd voor een periode van vier jaar. Gortzak is in het dagelijkse leven hoofd van de beleidsafdeling van APG, de uitvoeringsorganisatie van het grootste pensioenfonds
30
van Nederland (ABP). In zijn eerdere rol als algemeen secretaris van het federatiebestuur vakcentrale FNV heeft hij veel kennis opgebouwd van arbeidsvoorwaarden, pensioen, corporate governance en aanverwante vraagstukken. Serve Kuijer is in maart 2015 herbenoemd voor zijn tweede termijn als lid van de Raad van Toezicht. Meer informatie over de werkzaamheden van de Raad van Toezicht, zijn samenstelling en de individuele leden vindt u in het verslag van de Raad van Toezicht in hoofdstuk 4. De deelnemersraad is een adviescommissie met uitgebreide bevoegdheden, waaronder de adviesbevoegdheid over begroting en jaarrekening en over de voordracht van de voorzitter van de Raad van Toezicht. De leden vertegenwoordigen de deelnemers uit Eredivisie, Eerste Divisie en uitkeringsgerechtigden. De deelnemersraad kwam in het verslagjaar driemaal bijeen voor een reguliere vergadering en eenmaal voor een brainstormsessie over de manier waarop het CFK profvoetballers kan steunen in de voorbereiding op hun maatschappelijke loopbaan. De dicussie over het laatste onderwerp eindigde in een groot aantal suggesties en de conclusie dat samenwerking met de sociale partners een goede oplossing zou zijn. Inmiddels is het CFK met de Stichting CAO voor contractspelers, waarin de sociale partners verenigd zijn, een overeenkomst aangegaan op dit gebied (zie elders in deze paragraaf). In de reguliere vergaderingen heeft de raad over meerdere zaken geadviseerd zoals over wijzigingen in de overbruggingsregeling, de jaarrekening, het vermogensbeheer en de begroting. De deelnemersraad heeft in het verslagjaar geen enkele maal negatief geadviseerd op voorliggende plannen. In de samenstelling van de deelnemersraad is gedurende het verslagjaar geen verandering opgetreden. De Centrale Spelersraad heeft Jonathan Vosselman en Joep van den Ouweland per 1 juli 2015 herbenoemd voor een tweede termijn van vier jaar. Beiden vertegenwoordigen de Eerste Divisie. De beleggingscommissie geeft advies aan het bestuur inzake het beleggingsbeleid van de beleggingsfondsen. De beleggingscommissie bestaat uit beleggingsprofessionals met grote kennis van en ervaring met alle vormen van vermogensbeheer. De commissie vergaderde vier keer met het bestuur gedurende de verslagperiode. Als vast onderdeel werd gesproken over de uitvoering van het beleggingsbeleid door NN Investment Partners en Lombard Odier, alsmede over de belegging in het PVF particuliere hypothekenfonds. Enkele andere onderwerpen passeerden de revue, zoals de discussie over de wenselijkheid van een hoger belang in illiquide beleggingen zoals direct vastgoed. De beleggingscommissie heeft geadviseerd het huidige belang in illiquide beleggingen (ca. 8% van het Hoofdfonds is belegd in illiquide hypotheekleningen) niet verder uit te breiden gezien de specifieke risico’s die illiquiditeit met zich meebengt. Het bestuur heeft dit advies opgevolgd. De samenstelling van de beleggingscommissie is gedurende het afgelopen jaar niet gewijzigd. De compliance commissie wordt gevoerd door het bedrijf CLCS uit Amsterdam. De commissie geeft gevraagd en ongevraagd advies aan het bestuur en houdt toezicht op de naleving van de toepasselijke wet- en regelgeving en de gedragscode. Tijdens het verslagjaar zijn er vier bijeenkomsten geweest waarin de bevindingen van CLCS besproken zijn.
31
De compliance commissie heeft het CFK in de verslagperiode bijgestaan met advies in verband met de gesprekken met de AFM over de toepassing van de AIFMD wetgeving op de specifieke situatie van het CFK. Eenmaal per jaar rapporteert de compliance commissie aan de Raad van Toezicht over de bevindingen, adviezen en opvolging daarvan door het bestuur. De auditcommissie is een commissie van intern toezicht. Zij controleert namens de Raad van Toezicht het proces van de totstandkoming van de jaarrekening en beoordeelt de wijze waarop door het bestuur wordt omgegaan met de financiële risico’s die volgen uit de jaarrekening. In de samenstelling van de auditcommissie is het afgelopen jaar geen wijziging opgetreden.
3.8.4 Belangrijke en bijzondere onderwerpen Verhoging overbruggingsuitkeringen Het primaire doel van de overbruggingsregeling is om financiële zekerheid aan deelnemers te bieden na afloop van hun voetballoopbaan. Deelnemers moeten kunnen rekenen op de uitbetaling van de opgebouwde overbruggingsuitkering en bij voorkeur minimaal hun koopkracht behouden gedurende de uitkeringsperiode. Het bestuur constateert dat het CFK in het seizoen 2014/2015 opnieuw heeft voldaan aan deze doelstelling. Door de uitstekende beleggingsrendementen van de afgelopen jaren zijn de lopende uitkeringen van alle deelnemers die participeren in het Hoofdfonds per 1 januari 2015 opnieuw verhoogd met minimaal het percentage van de inflatie (0,9%) en dit zal per 1 januari 2016 opnieuw gebeuren (met de inflatie over 2015). Het bijgeschreven rendement over zowel het seizoen 2013/2014 als 2014/2015 lag op 4,8% en dat is aanzienlijk hoger dan nodig voor de verhoging van de uitkeringen, mede doordat de inflatie laag is. Het gevolg is dat voor iedere deelnemer een buffer wordt gevormd binnen zijn deelnemersfonds. Als deze buffer het niveau van 5% van het fondsaldo overstijgt, wordt met het meerdere de uitkering verder verhoogd. In januari 2015 is dat voor een groot deel van de deelnemers al het geval geweest en ook per januari 2016 zal dat het geval zijn. Ook in het 4%-fonds zijn er de afgelopen jaren ongemerkt buffers gevormd in de deelnemersfondsen. Deze buffers zijn substantieel lager, doordat een rekenrente van 4% is ingerekend in de uitkering. Een netto rendementsbijschrijving van 4% is dus ieder jaar al nodig om de uitkering op hetzelfde niveau te houden en alleen met het meerdere wordt een buffer gevormd. De uitkeringen van deelnemers van wie de uitkering uiterlijk in het seizoen 2018/2019 eindigt zijn voor zover mogelijk verhoogd per 1 juli 2014 en dit gebeurt opnieuw per 1 juli 2015. De uitkeringen die later eindigen worden niet verhoogd in verband met het latente herbeleggingsrisico in 2019 en verder (zie risicoprofiel, paragraaf 3.6.1). Mogelijkheid fusie CFK/NWF Zoals in paragraaf 3.8.2 geschetst werd de rol van het NWF na de invoering van de AIFMD kleiner dan deze daarvoor was. Deelnemers van het NWF werden rechtstreeks participant in de beleggingsfondsen van het CFK. Gevolg van de geringe omvang van het NWF is dat de organisatiekosten van het NWF relatief fors hoger zijn dan bij het CFK, terwijl de dienstverlening aan deelnemers bij het CFK juist op een hoger niveau ligt. De discussie over de houdbaarheid van de Stichting NWF als aparte entiteit die zijn werkzaamheden uitbesteedt aan het CFK, is het afgelopen boekjaar uitgebreid gevoerd in beide organisaties. Het NWF-bestuur concludeerde hierna dat het voordelen zou bieden om het NWF op te laten gaan in het CFK.
32
Het CFK-bestuur ziet de voordelen in van een fusie met het NWF. Naast de operationele voordelen is een belangrijk element dat de continuïteit van de overbruggingsregeling van het NWF hiermee wordt gediend en daarmee indirect de continuïteit van de overbruggingsregeling van het CFK. Tegen het einde van het boekjaar was het besluit tot een fusie nog niet genomen. Duidelijkheid hierover zal pas in de eerste maanden na het boekjaar ontstaan. Overgang contractspeler naar maatschappelijke carrière Een van de statutaire doelen van het CFK is het ‘bevorderen van de continuïteit van de maatschappelijke situatie’ van de (ex)- contractspeler. Hieronder verstaat het bestuur vooral het op weg helpen van de ex-profvoetballer naar een tweede carrière, bijvoorbeeld door middel van scholing, schuldhulpverlening en reïntegratie. Aangezien het CFK zich bewust richt op zijn kernactiviteiten, het uitvoeren van de overbruggingsregeling, was aangaande de genoemde activiteiten tot 1 maart 2015 een overeenkomst met de vakbonden VVCS en ProProf van kracht. Het CFK verleende een financiële bijdrage aan de activiteiten die de vakbonden op dit gebied verrichtten. In het boekjaar 2013/2014 hebben de vakbonden en de werkgeversvereniging FBO (samen de sociale partners) een onderzoek door Berenschot laten uitvoeren naar de behoeften en mogelijkheden van profvoetballers om zich voor te bereiden op een maatschappelijke loopbaan na het voetbal. Uit het onderzoek bleek onder andere dat profvoetballers meer gestimuleerd willen worden om de overgang naar een maatschappelijke loopbaan na het voetbal goed en tijdig vorm te geven. Het gaat hier dus behalve om scholing en re-integratie ook om vergroting van bewustwording onder contractspelers dat hun voetbalcarrière eindig is en ze zich tijdig moeten voorbereiden op de volgende fase. Bij de bewustwording hoort ook het aanreiken van relevante informatie over scholing. Aan de gesprekken hierover heeft het CFK deelgenomen in de eerste helft van het afgelopen boekjaar. Hierbij heeft de deelnemersraad een belangrijke inhoudelijke bijdrage geleverd. Uitendelijk heeft dit geleid tot een samenwerking tussen de sociale partners die plaatsvindt binnen het bestaande samenwerkingsverband: de Stichting CAO voor contractspelers. De sociale partners hebben een plan van aanpak gemaakt om de geformuleerde doelstellingen te behalen, waarbij de nadruk ligt op de bewustwording van jeugdspelers en hun omgeving, het collectief en individueel voorlichten en stimuleren van toepasselijke scholing en arbeidsmarktoriëntatie. Het CFK steunt dit initiatief en levert vanaf 1 maart 2015 een financiële bijdrage voor een periode van minimaal drie jaar. Deelnemers van het CFK in de financiële problemen kunnen een beroep doen op schuldhulpverlening, ook als ze geen lid zijn van deze vakbonden. Het CFK betaalt hiervoor een financiële bijdrage aan de Stichting Schuldhulpverlening VVCS en ProProf. Verbreding overbruggingsregeling Het initiatief dat de vakbond voor topsporters, NL Sporter, ruim een jaar geleden is gestart om samen met NOC*NSF een overbruggingsregeling en een pensioenregeling voor topsporters bij de politiek en de relevante ministeries te bepleiten, heeft in het afgelopen boekjaar (nog) niet geleid tot concrete resultaten. Hoewel momenteel onduidelijk is of dit hernieuwde initatief kans van slagen heeft, heeft het CFK bereidheid getoond om een mogelijke spaarregeling voor topsporters in de toekomst uit te voeren. Werkgeversportaal In het boekjaar 2013/2014 is in samenwerking met studenten van de VVCS-academy een enquête gehouden onder de administrateurs van de BVO’s om te vernemen hoe de samenwerking met het CFK werd beoordeeld. De BVO’s bleken tevreden te zijn met deze samenwerking, waarbij vooral de deskundigheid en snelheid van het CFK als positief punt
33
genoemd werden. Belangrijkste aanbeveling was om een beveiligde interportaal te bouwen via welke de gegevensstromen electronisch kunnen worden aangeleverd. Het CFK heeft dit advies ter harte genomen. Het portaal is in het afgelopen boekjaar ontwikkeld in nauwe samenwerking met de BVO’s die commentaar konden geven op tussentijdse opleveringen. Na een korte testperiode onder BVO’s kon het portaal in juni 2015 in gebruik genomen worden, net op tijd voor de drukke transferperiode. De manier waarop de gegevens vanaf dat moment aangeleverd worden is zeer eenvoudig. Veel BVO’s hebben aangegeven zeer tevreden te zijn met deze vernieuwing. Digitalisering en communicatie Het afgelopen boekjaar werd de digitalisering zo goed als voltooid. Fysieke dossiers zijn gedigitaliseerd. Dit heeft het ook mogelijk gemaakt om alle persoonlijke documenten, zoals brieven en jaaropgaven, zichtbaar te maken op www.mijncfk.nl. Hierdoor is het gebruik van dit beveiligde portaal voor deelnemers sterk toegenomen in de tweede helft van het boekjaar. Overigens blijft de prioriteit van het CFK om zoveel mogelijk van de contacten met deelnemers persoonlijk te laten zijn. Ook het afgelopen jaar zijn er weer veel persoonlijke gesprekken gevoerd met individuele deelnemers en zaakwaarnemers. Dit gebeurt in elk geval als de deelnemer zijn overbruggingsuitkering aanvraagt, maar ook op andere momenten dat de deelnemer daar behoefte aan heeft. Het CFK heeft verder groepspresentaties aan de spelersgroepen van diverse BVO’s gehouden.
3.9 Overige informatie 3.9.1 Interne beheersing Het is de verantwoordelijkheid van het bestuur om een adequaat stelsel van interne beheersingsmaatregelen te treffen en om ervoor zorg te dragen dat de financiële verantwoordingsprocessen betrouwbaar zijn. Het CFK beschikt over een beschrijving van de opzet van de administratieve organisatie en heeft de daarin opgenomen controlemaatregelen op schrift gesteld in overeenstemming met de eisen zoals bedoeld in artikel 121 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen (BGfo) en de Wet op het financieel toezicht (Wft). De opzet van de administratieve organisatie is dit jaar, zoals elk jaar, herbeoordeeld. De omzetting van de vergunning (zie paragraaf 3.8.2) en de invoering van de AIFMD heeft geleid tot het besluit om interne procedures nog frequenter te controleren. Gedurende de verslagperiode hebben wij verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Het bestuur maakt gebruik van meerdere middelen om de effectiviteit en de efficiëntie van de administratieve organisatie te bewaken. Naast het directe toezicht dat wordt uitgevoerd als onderdeel van de bestuurstaken, worden werkzaamheden uitgevoerd ten aanzien van de periodieke beoordeling op significante risico’s. Deze werkzaamheden worden gecontroleerd door de compliance commissie. Op grond van deze beoordeling verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat gedurende de verslagperiode de bedrijfsvoering effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd.
3.9.2 Beleid ten aanzien van de uitoefening van stemrechten Ten aanzien van de beleggingen in het Hoofdfonds heeft CFK geen direct stemrecht omdat uitsluitend door middel van beleggingsfondsen in aandelen wordt belegd. NN Investment Partners oefent het stemrecht uit en doet dit in lijn met de eisen die gesteld worden aan maatschappelijk verantwoord beleggen.
34
Gezien de samenstelling van het 4%-fonds (obligaties) is stemrecht niet van toepassing.
3.10 Een blik op de toekomst Het rendement op het Hoofdfonds en het 4%-fonds lag over de afgelopen vier jaren ruim boven de gestelde benchmark en de deelnemers toonden zich hiermee bijzonder tevreden. Verwachtingen zijn mogelijk gewekt dat deze hoge rendementen aanhouden. De omstandigheden op de financiële markten zijn echter zodanig dat het –nog meer dan vorig jaar- lastig wordt om in de komende jaren het beoogde rendement te behalen. De kapitaalmarktrente is zeer laag en tikte het afgelopen boekjaar zelfs even een niveau van 0% aan, terwijl tegelijkertijd de kredietopslagen sterk ingekomen zijn en de koersen van aandelen ook in het afgelopen boekjaar meer gestegen zijn dan de winstgevendheid van de bedrijven. Voorop blijft staan dat het risicoprofiel van de portefeuilles gematigd is en er weinig ruimte is om meer risico te nemen. Om te bereiken dat deelnemers hun verwachtingen afstemmen op realistische scenario’s, ontwikkelt het CFK een voorlichtingscampagne. Deze zal in september 2015 operationeel zijn. In het kader van het blijven bereiken van de jongste deelnemers, die soms al vanaf 16-jarige leeftijd aan het CFK verbonden zijn, is het belangrijk dat het CFK zich in blijft leven in de manieren waarop deze doelgroep informatie tot zich neemt. Nadat hierover het afgelopen jaar met diverse communicatiedeskundigen is gesproken, is besloten een app te ontwikkelen als aanvulling op de huidige digitale strategie. Deze app wordt zeer eenvoudig toegankelijk en intuïtief bedienbaar en in die zin een fase verder dan de huidige mobiele website. Na afloop van het boekjaar werd de rapportage van het PVF Hypothekenfonds over de maand juli 2015 ontvangen. Hieruit bleek een rendement over de maand van -2,39%. Navraag leerde dat het rendement ongeveer voor de helft werd veroorzaakt door een aanpassing in de waardering van de hypothekenportefeuille die per juli is doorgevoerd. Voor de andere helft kwam het rendement voort uit bewegingen op de rente- en hypothekenmarkt.
3.11 Ten slotte Het bestuur dankt de medewerkers van het CFK voor hun bijdrage aan de organisatie in het afgelopen jaar. We danken daarnaast de leden van de beleggingscommissie en de deelnemersraad voor hun bijdrage aan het CFK en de inzet van hun expertise ten behoeve van de deelnemers. Wilt u reageren op dit jaarverslag? Dat kan op verschillende manieren: per brief, telefoon, email of via de CFK-website: www.cfk.nl.
35
4. Verslag van de Raad van Toezicht Hiermee bieden wij het verslag van de Raad van Toezicht over het jaar 2014/2015 aan. De jaarrekening is gecontroleerd door Ernst & Young Accountants LLP en op 27 augustus 2015 voorzien van een goedkeurende controleverklaring. Deze is toegevoegd aan de overige gegevens bij de jaarrekening. De Raad van Toezicht heeft in het boekjaar vier keer vergaderd, alle keren in aanwezigheid van het bestuur. Tijdens die vergaderingen zijn onderwerpen van allerlei aard besproken zoals de begroting, het beleggingsbeleid, de beheersing van risico’s, de implementatie van de eisen uit hoofde van de nieuwe vergunning als beheerder van beleggingsinstellingen, de automatisering en online communicatie, de mogelijkheden om ex-voetballers te ondersteunen bij de opbouw van een maatschappelijke loopbaan, het onderzoek naar een mogelijke fusie met het NWF, de jaarrekening en bevindingen van de accountant en compliance commissie. Samenstelling Eenmaal per jaar komt de Raad van Toezicht bijeen voor een zelfevaluatie. In het boekjaar 2014/2015 is onder leiding van een externe deskundige onder meer gesproken over het collectief functioneren van de Raad van Toezicht, de rolverdeling binnen de Raad van Toezicht en de verhouding tussen Raad van Toezicht en bestuur. De zelfevaluatie fungeert als een periodieke kritische blik op het eigen functioneren en waar nodig als een mogelijkheid om zaken te verbeteren. De Raad van Toezicht is samengesteld op basis van het deskundigheidsplan, waarin is vastgelegd aan welke eisen van kennis en ervaring ieder individueel lid moet voldoen en welke kennis en ervaring op collectief niveau aanwezig dienen te zijn. De deskundigheidseisen volgen uit wet- en regelgeving en uit de door het CFK zelf geformuleerde eisen. Als er een vacature ontstaat, wordt op basis van het deskundigheidsplan een functieprofiel geschreven, waarop de voordragende organisatie haar selectie voor een kandidaat moet baseren. Voorgedragen kandidaten worden op deskundigheid getoetst door de AFM voordat zij benoemd kunnen worden. In het kader van het verhogen van de deskundigheid is er het afgelopen boekjaar tijd besteed aan het opdoen van specifieke kennis: twee leden van de Raad van Toezicht hebben een training gevolgd over het onderwerp financiële markten.
Raad van Toezicht De werknemersorganisaties in het betaalde voetbal (VVCS en ProProf) hebben samen het recht drie leden van de Raad van Toezicht voor te dragen: de VVCS twee en ProProf één. De werkgeversorganisatie FBO draagt drie leden van de Raad van Toezicht voor, van wie één in samenspraak met de KNVB. Kandidaten voor de rol van voorzitter van de Raad van Toezicht kunnen worden voorgedragen door Raad van Toezicht-leden alsmede door de Deelnemersraad. De voordracht van de Deelnemersraad is niet bindend. Leden van de Raad van Toezicht van het CFK functioneren zonder last en ruggespraak.
De Raad van Toezicht is verheugd dat het CFK er opnieuw in is geslaagd om aan alle beleggingsdoelstellingen te voldoen. De benchmark van het Hoofdfonds werd ruimschoots verslagen en er werd net als vorig jaar een netto rendement van 4,8% gemaakt. Het 4%-fonds slaagde er opnieuw in om deelnemers de zo gewenste stabiele uitkering bieden. In het boekjaar 2014/2015 werd een netto rendement bijgeschreven van eveneens 4,8%. Het positieve gevolg daarvan is dat ook in het boekjaar 2015/2016 de uitkeringen van de meeste deelnemers verhoogd kunnen worden met de prijsinflatie. Als opvolger van drs. M. (Martin) Snoeck als lid van de Raad van Toezicht werd in het afgelopen boekjaar mr. P.J. (Peter) Gortzak benoemd. Gortzak is in het dagelijks leven hoofd van de beleidsafdeling van het APG, de uitvoeringsorganisatie van pensioenfonds ABP. In
36
zijn vorige functie was hij vice-voorzitter en secretaris van het federatiebestuur van de vakcentrale FNV met als bijzonder aandachtsgebied pensioenen en corporate governance. Verder waren er in het afgelopen boekjaar geen wijzigingen. De samenstelling van de Raad van Toezicht is per 30 juni 2015 als volgt: Dr. R.L. Vreeman (1947) Ruud Vreeman is sinds oktober 2013 bezig aan zijn tweede termijn als voorzitter van de Raad van Toezicht. Van 2005 tot eind 2009 was hij voorzitter van het bestuur. Zijn belangrijkste (neven)functies zijn:
Lid van de Eerste Kamer voor de Partij van de Arbeid Voorzitter van de plaatsingsadviescommissie van de Nationale Politie Voorzitter Bestuur IJshockeybond Voorzitter Raad van Toezicht Zuidelijk Toneel Voorzitter Raad van Toezicht Avans Hogeschool
Dhr. G.P. Hofman RA (1964) Geert Hofman is lid van de Raad van Toezicht namens de VVCS. Zijn eerste termijn loopt af in april 2017. Zijn belangrijkste (neven)functies zijn:
Zakelijk directeur NOS Bestuurslid pensioenfonds PNO Media
Drs. D.J.A.M. Hermes (1959) Daan Hermes is lid van de Raad van Toezicht namens ProProf en is bezig met zijn tweede termijn, die in oktober 2015 afloopt. Van 2004 tot eind 2009 was hij lid van het bestuur. Zijn belangrijkste (neven)functies zijn:
Voorzitter Raad van Toezicht Elde College Voorzitter Proprof Voorzitter commercieel instituut betaald voetbal
Mr. P. Vogelzang (1945) Peter Vogelzang is bezig met zijn tweede termijn als lid van de Raad van Toezicht. Zijn huidige termijn loopt af in 2016. Hij bekleedt de gezamenlijke zetel van FBO en KNVB. Van 2005 tot eind 2009 was hij lid van het bestuur. Zijn belangrijkste (neven)functies zijn:
Voorzitter Programma Advies Raad Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) Voorzitter fonds gehandicapten sport Voorzitter stichting sport en veiligheid Lid commissie integriteit voor overheid Lid van de raad voor de rechtspraak in de sport Voorzitter stuurgroep fusie traject wandelbonden
37
Mr. S.W.M.J. Kuijer (1946) Serve Kuijer is lid van de Raad van Toezicht namens de FBO. In maart 2015 is hij herbenoemd voor zijn tweede termijn. Zijn belangrijkste (neven)functies zijn:
Voorzitter Raad van Toezicht Federatie Betaald Voetbal Organisaties Voorzitter Klachtencommissie Koraal Groep Zuid Nederland Lid Administratiekantoor Defauwes Schoentechniek Persoonlijk coach
Drs. J.H. Pontier (1950) Hans Pontier is lid van de Raad van Toezicht namens de FBO en is bezig met zijn eerste termijn, die in 2016 afloopt. Zijn belangrijkste (neven)functies zijn:
Penningmeester en bestuurslid Stichting Novum Commissaris Value8 Lid Raad van Toezicht pensioenfonds PNO Media Adviseur op het gebied van financieel risicomanagement en risk governance
Mr. P.J. Gortzak (1958) Peter Gortzak is in het boekjaar 2014/2015 benoemd voor zijn eerste termijn als lid van de Raad van Toezicht namens de VVCS. Zijn belangrijkste (neven)functies zijn:
Hoofd beleidsafdeling APG Lid bestuur NL Sporter Lid Raad van Toezicht Initiatief Duurzame Handel Lid Monitoring Commissie Corporate Governance Code
De duren van de getoonde zittingstermijnen lopen uiteen omdat gekozen is voor een gespreide wijze van aftreden. De duur van een reguliere zittingstermijn is vier jaar. Elk lid van de Raad van Toezicht kan maximaal twee keer worden herbenoemd. De Raad van Toezicht heeft de voor u liggende jaarrekening in zijn vergadering van 27 augustus 2015 besproken met het bestuur in aanwezigheid van de accountant (Ernst & Young). Op basis van de onderliggende stukken, de discussie in de genoemde vergadering, het verslag van de auditcommissie en de goedkeurende verklaring van de accountant hebben wij het jaarverslag, de jaarrekening en de overige gegevens goedgekeurd en het bestuur décharge verleend voor het gevoerde beleid over het achterliggende boekjaar. De Raad van Toezicht bedankt het bestuur en de medewerkers van het CFK voor hun getoonde inzet en de bereikte resultaten. Gouda, 27 augustus 2015
38
Jaarrekening 2014 / 2015
Stichting Contractspelersfonds KNVB
39
5 5.1
Jaarrekening 2014/2015 Balans per 30 juni 2015 (na rendementsbijschrijving)
ACTIVA
Toelichting
2014/2015
2013/2014
1 1 1 1 1 1 1 1
72.307.441 341.644.432 142.754.001 27.776.680 4.813.070 660.590 76.925.155 5.084.508 670.644.697
93.201.510 284.206.142 147.583.582 32.701.736 7.923.584 416.437 94.327.512 6.305.665 666.666.168
2 3
4.355.070 599.831 4.954.901
1.472.117 599.831 2.071.948
4 5 6
199.745 191.600 292.782 684.127
189.589 185.281 311.296 686.166
676.283.725
669.424.282
(Bedragen in euro's)
Beleggingen Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren hoofdfonds Obligaties en andere rentende waardepapieren hoofdfonds Obligaties en andere rentende waardepapieren 4%-fonds Deposito's bij kredietinstellingen hoofdfonds Deposito's bij kredietinstellingen 4%-fonds Afgeleide financiële instrumenten hoofdfonds Beleggingen in liquiditeiten hoofdfonds Beleggingen in liquiditeiten 4%-fonds
Vorderingen Kortlopende vorderingen Vordering uit hypothecaire leningen
Overige activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Liquide middelen
40
PASSIVA
Toelichting
2014/2015
2013/2014
25.317.901 15.710.695 261.111 30.859 1.464.749 1.060.049 2.571.631 46.416.995
23.379.320 16.123.520 251.484 8.052 1.386.034 990.372 613.999 42.752.781
10 10 7
481.833.688 136.733.733 8.767.641 627.335.062
470.276.142 145.384.099 8.479.592 624.139.833
11 11
635.292 1.896.376 2.531.668
635.292 1.896.376 2.531.668
676.283.725
669.424.282
(Bedragen in euro's)
Kortlopende schulden Schulden aan deelnemers hoofdfonds Schulden aan deelnemers 4%-fonds Beleggingsrekening NWF Crediteuren Loonbelasting en sociale premies Na clubstorting toe te voegen aan deelnemersfondsen Overige schulden en overlopende passiva
10 10 7
8 9
Langlopende schulden Schulden aan deelnemers hoofdfonds Schulden aan deelnemers 4%-fonds Beleggingsrekening NWF
Eigen vermogen Kapitaal Algemene reserve
41
5.2 Winst- en verliesrekening over de periode 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 Toelichting
2014/2015
2013/2014
Renteopbrengsten hoofdfonds Renteopbrengsten 4%-fonds
5.539.981 8.064.376
6.258.357 8.624.440
Gerealiseerde waardeverandering hoofdfonds Gerealiseerde waardeverandering 4%-fonds Gerealiseerde waardeverandering afgeleide financiële instrumenten
13.239.747 5.636.808-
5.194.762 508.120-
Ongerealiseerde waardeverandering hoofdfonds Amortisatie obligaties 4%-fonds Ongerealiseerde waardeverandering afgeleide financiële instrumenten
11.252.885 256.343 660.590-
11.741.879 344.170 416.437
Ontvangen dividend hoofdfonds Overige opbrengsten hoofdfonds Overige opbrengsten 4%-fonds Overige opbrengsten
2.108.758 792.349 34.478
2.112.836 773.368 3.000 17.604
34.478.833
34.290.393
1.818.616 176.596-
1.582.450 209.317-
Netto opbrengst beleggingen
32.483.621
32.498.626
Aandeel NWF in beleggingsopbrengsten
431.452-
415.323-
(Bedragen in euro's)
Opbrengsten uit beleggingen
Af: Beleggingskosten m.b.t. hoofdfonds Af: Beleggingskosten m.b.t. 4%-fonds
12
13
14 14
Totaal opbrengsten
Exploitatiekosten Afschrijvingen op immateriële en andere materiële vaste activa Overige baten en lasten Bijgeschreven rendement m.b.t. eenmalige en slotuitkeringen Rendementsbijschrijving ten gunste van overbruggingsfondsen Totaal kosten
Resultaat verslagperiode
32.052.169
15 16
1.248.349 102.753 605 55.863 30.645.809 32.052.169
-
32.083.303
1.244.306 90.514 1.168 22.148 30.727.503 32.083.303
-
42
5.3
Kasstroomoverzicht over de periode 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015
(in euro's) Resultaat voor rendementsbijschrijving Aanpassing rendementsbijschrijving Aanpassing afschrijving Aanpassing overige baten en lasten Aanpassing exploitatiekosten Gerealiseerde waardeverandering van beleggingen Ongerealiseerde waardeverandering van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutatie kortlopende vorderingen Mutatie kortlopende schulden Mutatie beleggingsrekening NWF Kasstroom uit beleggingsactiviteiten
Toelichting
4 / 5
12
Ingelegde premies van deelnemers Uitbetaalde uitkeringen aan deelnemers Kasstroom uit financieringsactiviteiten Investeringen (im)materiële vaste activa Verkoop materiële vaste activa Kasstroom investeringen
5
Netto kasstroom
Totaal liquide middelen ultimo verslagperiode Totaal liquide middelen begin verslagperiode
6 6
2014/2015
2013/2014
30.701.672 102.753 1.720 7.602.939 10.592.295 479.600.151 493.816.856 2.882.953 2.128.831 297.676 26.367.730
30.749.651 90.514 93 509 4.686.642 12.158.316 203.805.717 215.439.649 25.024 22.360 720.027 26.351.228
16.593.512 42.860.528 26.267.016-
15.097.001 41.212.092 26.115.091-
119.228 119.228-
142.835 14.564 128.271-
18.514-
107.866
292.782 311.296 18.514-
311.296 203.430 107.866
43
5.4. Toelichting 5.4.1 Algemeen De jaarrekening van de Stichting Contractspelersfonds KNVB (CFK) is opgesteld in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek en met de Wet op het financieel toezicht (Wft). Het CFK is vrijgesteld van vennootschapsbelasting op basis van de fiscale resolutie welke is goedgekeurd door de staatssecretaris van Financiën bij resolutie van 30 november 1972 nummer B71/24096. Het samengevoegde beheer van de belegde vermogens van het CFK en de Stichting Nederlands Wielrennersfonds wordt gekwalificeerd als 'collectief vermogensbeheer' en als zodanig is het CFK niet BTWplichtig over de verschuldigde beheervergoeding. Bedragen in deze jaarrekening luiden in euro’s, tenzij expliciet anders aangegeven. Mutatie beleggingsrekening NWF 5.4.2 Stelsel Het CFK beschikt met ingang van 18 juli 2014 over een vergunning van de Stichting Autoriteit Financiële Markten (‘Autoriteit Financiële Markten’) voor het beheren van beleggingsinstellingen zoals bedoeld in artikel 2:65, aanhef, sub a van de Wet op het financieel toezicht. Dit heeft tot gevolg dat de jaarrekening opgesteld dient te worden in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek en de Wet op het financieel toezicht (Wft).
5.4.3 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Algemeen Activa en passiva worden opgenomen tegen nominale waarde, tenzij anders vermeld. De opbrengsten en kosten zijn toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Vreemde valuta Activa en passiva luidende in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers op balansdatum. Opbrengsten en kosten in vreemde valuta worden omgerekend tegen de transactiekoers. Beleggingen Beleggingen Hoofdfonds De beleggingen in effecten worden bij eerste opname gewaardeerd tegen de reële waarde inclusief direct toerekenbare transactiekosten. De effecten worden vervolgens op balansdatum opgenomen tegen de reële waarde, gebaseerd op de genoteerde beurskoers per balansdatum of – bij niet-beursgenoteerde fondsen – op basis van door derden afgegeven prijzen (het bedrag waarvoor een actief kan worden verhandeld of een verplichting kan worden afgewikkeld tussen ter zake goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde partijen, die onafhankelijk zijn). Waardeveranderingen in de portefeuille worden als koersresultaten in de winsten-verliesrekening verwerkt. Bij verkoop van beleggingen worden de beleggingen verwerkt volgens fifo-methode. Beleggingen 4%-fonds De vastrentende financiële instrumenten binnen het 4%-fonds zijn bij aanvang gewaardeerd tegen marktwaarde inclusief direct toerekenbare transactiekosten en worden aansluitend gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Agio of disagio valt gedurende de looptijd van de betreffende obligaties naar rato vrij. De beleggingen worden tot het einde van de looptijd aangehouden. Het CFK is stellig voornemens en zowel contractueel als economisch in staat de beleggingen aan te houden tot het einde van de looptijd.
44
De afgeleide financiële instrumenten (valutatermijncontracten en andere financiële termijncontracten), worden bij eerste opname gewaardeerd tegen de reële waarde inclusief direct toerekenbare transactiekosten. De reële waarde van de valutatermijncontracten wordt per balansdatum bepaald op basis van marktwaarde. De liquide middelen, deposito's en spaarrekeningen zijn opgenomen tegen nominale waarde inclusief de te ontvangen interest per balansdatum. Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, voor zover nodig rekening houdend met mogelijke oninbaarheid. De overlopende activa betreffen vooruitbetaalde bedragen voor kosten die ten laste van de volgende perioden komen of nog te ontvangen bedragen wegens baten ten gunste van voorgaande perioden. Overige activa Immateriële vaste activa zijn opgenomen tegen aanschafwaarde minus afschrijvingen. Deze activa worden in drie jaar afgeschreven. Materiële vaste activa zijn opgenomen tegen aanschafwaarde minus afschrijvingen, op basis van de verwachte economische levensduur. Voor de afschrijvingen ingaande op moment van ingebruikname worden de volgende percentages gehanteerd: Inventaris : 10 - 20* Computers en automatisering : 20 - 33 1/3** Auto's : 25*** Website : 20**** * ** *** ****
Voor de investeringen met betrekking tot de verhuizing in 2009 (verbouwingskosten, nieuw meubilair etc.) wordt een afschrijvingspercentage van 10% gehanteerd. Voor de afschrijving van het fondsadministratiesysteem wordt een afschrijvingspercentage van 20% gehanteerd. Op auto's wordt elk jaar 25% van de boekwaarde afgeschreven. Voor afschrijving van de website (open en beveiligd deel) wordt een afschrijvingspercentage van 20% gehanteerd vanaf het moment van ingebruikname.
Schulden Kortlopende schulden omvatten schulden met een looptijd van ten hoogste één jaar en de af te lossen bedragen op de langlopende schulden voor het komende boekjaar. Onder overlopende passiva zijn vooruit ontvangen bedragen opgenomen en verplichtingen over de per balansdatum verstreken periode. Langlopende schulden betreffen schulden met een looptijd langer dan één jaar. Deze omvatten de ten behoeve van de deelnemers ontvangen fondspremies (inclusief hand- en tekengelden) vermeerderd met bijgeschreven rendement en onder aftrek van uitkeringen. Eigen vermogen Het kapitaal van de onderneming bestaat uit kapitaal ingebracht in 1972. De algemene reserve is gevormd door het niet bestemmen van een deel van de resultaten in jaren voor het boekjaar 2005/2006. Bij opheffing van de stichting onder de voorwaarden zoals beschreven in de statuten, zal het vermogen welke na voldoening van alle schulden van de ontbonden stichting overblijft, op een door bestuur te bepalen wijze een bestemming worden gegeven dat zoveel mogelijk in overeenstemming is met het doel van de stichting. Opbrengsten uit beleggingen Hieronder vallen de aan de verslagperiode toe te rekenen rentebaten, inclusief effectieve rente van de beleggingen tegen geamortiseerde kostprijs (direct rendement) en bruto dividendopbrengsten. Ingehouden dividenbelasting wordt teruggevorderd. Waardeveranderingen Gerealiseerde en ongerealiseerde koersverschillen op beleggingen en valuta (indirect rendement) worden rechtstreeks verantwoord in de winst- en verliesrekening. Eventuele bijzondere waardeverminderingen op de beleggingen die gewaardeerd zijn op geamortiseerde kostprijs worden hieronder verantwoord. .
45
Kosten De kosten omvatten exploitatiekosten, rentekosten, afschrijvingskosten en overige kosten welke betrekking hebben op het boekjaar Rendementsbijschrijving Rendementsbijschrijving heeft betrekking op de reglementaire bijschrijving van rendementen op de deelnemersfondsen. De stichting beheert de middelen ten behoeve van de deelnemers en beoogt geen eigen resultaat. Resultaten komen overeenkomstig de reglementaire bepalingen onder verrekening van gerealiseerde kosten ten goede aan de deelnemers en worden toegevoegd aan de schulden aan de deelnemers. Total Expense Ratio (TER) De Total Expense Ratio drukt de totale kosten uit als percentage van de gemiddelde intrinsieke waarde. Onder totale kosten worden begrepen alle kosten die in een periode ten laste van het resultaat alsmede ten laste van het eigen vermogen worden gebracht. De rendementsbijschrijving wordt hierbij buiten beschouwing gelaten. Deze kosten zijn direct af te leiden uit de jaarcijfers en betreffen: Beleggingskosten Personeelkosten Organisatiekosten Afschrijvingskosten De gemiddelde intrinsieke waarde is het gemiddelde belegde vermogen over het boekjaar. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de zogenaamde ‘indirecte methode’ waarbij onderscheid is gemaakt tussen kasstromen uit beleggings- en financieringsactiviteiten. Als liquide middelen worden aangemerkt de kasmiddelen. Bij de kasstroom uit beleggingsactiviteiten wordt het resultaat over de verslagperiode gecorrigeerd voor kosten welke geen uitgaven zijn, opbrengsten welke geen ontvangsten zijn, alsmede voor mutaties in de beleggingen en de kortlopende vorderingen en schulden.
46
5.4.4 1
Toelichting op de balans
Beleggingen
Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren hoofdfonds (in euro's) Stand begin verslagperiode Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeverandering van beleggingen Ongerealiseerde waardeverandering van beleggingen Stand ultimo verslagperiode
2014/2015
2013/2014
93.201.510 110.655.520 150.383.230 9.458.394 9.375.247 72.307.441
49.011.181 98.838.042 63.204.088 2.256.713 6.299.662 93.201.510
Dit betreffen beleggingsfondsen met aandelen, vastgoed, grondstoffen en alternatieve strategieën zoals hedge fondsen.
Obligaties en andere rentende waardepapieren hoofdfonds (in euro's) Stand begin verslagperiode Aankopen Verkopen / Aflossingen Gerealiseerde waardeverandering van beleggingen Ongerealiseerde waardeverandering van beleggingen Stand ultimo verslagperiode
2014/2015
2013/2014
284.206.142 322.742.433 270.963.134 3.781.353 1.877.638 341.644.432
281.855.271 124.772.312 130.801.707 2.938.049 5.442.217 284.206.142
2014/2015
2013/2014
147.583.582 4.500.000 73.238 256.343 142.754.001
161.472.757 13.200.000 345.005 344.170 147.583.582
Dit betreffen zowel discretionaire beleggingen als beleggingsfondsen.
Obligaties en andere rentende waardepapieren 4%-fonds (in euro's) Stand begin verslagperiode Aankopen Aflossingen - waarde Aflossingen - lopende rente Amortisatie Aanpassing lopende rente Stand ultimo verslagperiode Dit betreffen alleen discretionaire beleggingen.
Het CFK-bestuur heeft in 2009 besloten een afgezonderde beleggingsportefeuille en een eigen beleggingsbeleid op te zetten voor deelnemers met een uitkering die was vastgesteld op basis van een rekenrente van 4%. Deze portefeuille werd de '4%-pool' genoemd. Door de omzetting van de Wft-vergunning op 18 juli 2014 kreeg deze pool de status van beleggingsfonds en op dat moment was het '4%-fonds' geboren. Het fonds heeft als doel om gedurende tien jaren (2009-2019) een zo stabiel mogelijk rendement te behalen van elk jaar minimaal 4% (na kosten). Hiermee wordt geprobeerd het niveau van de uitkeringen minimaal gelijk te houden en indien mogelijk te verhogen. Deelnemers hebben destijds eenmalig de mogelijkheid gehad uit te treden. Het fonds bevat bijna uitsluitend staats- en bedrijfsobligaties van investment grade-niveau. Het hiermee te behalen rendement voor de boekjaren in deze periode wordt elk jaar per 1 juli berekend als gemiddeld (verwacht) effectief rendement van alle onderliggende stukken in de portefeuille. Hierbij worden tussentijdse koersfluctuaties niet in aanmerking genomen, omdat de intentie bestaat om (behoudens onvoorziene omstandigheden) de beleggingen aan te houden tot einde looptijd. De marktwaarde van het fonds per ultimo boekjaar bedraagt € 167.330.071 (per 30 juni 2014: € 175.278.750).
47
Deposito's bij kredietinstellingen hoofdfonds (in euro's) Stand begin verslagperiode Rente Aflossing Nieuwe inleg Te ontvangen rente Stand ultimo verslagperiode
2014/2015
2013/2014
32.701.736 108.854 47.222.958 42.102.417 86.631 27.776.680
41.214.664 367.895 10.017.821 1.035.064 101.934 32.701.736
Het betreft deposito's met een korte looptijd. - ABN AMRO zakelijk wachttijd deposito, opvraagbaar met termijn van 31 dagen, saldo € 22.774.119, rente 0,9% - Van Lanschot deposito, vervaldatum 18 november 2015, saldo € 5.002.561, rente 0,40%
Deposito's bij kredietinstellingen 4%-fonds (in euro's) Stand begin verslagperiode Rente Aflossing Nieuwe inleg Te ontvangen rente Stand ultimo verslagperiode
2014/2015
2013/2014
7.923.584 23.163 13.962.016 10.823.947 4.392 4.813.070
5.763.606 45.415 5.425.404 7.527.624 12.343 7.923.584
Het betreft een deposito met een korte looptijd. - ABN-AMRO deposito, opvraagbaar eind van ieder kwartaal, saldo € 4.813.070, rente 0,35%
Afgeleide financiële instrumenten hoofdfonds (in euro's)
2014/2015
2013/2014
Gedurende het boekjaar zijn verschillende soorten derivaten gebruikt. Valutatermijncontracten ('FX forwards') zijn gebruikt ter afdekking van (een gedeelte) van het valutarisico conform het beleggingsbeleid. Termijncontracten op obligatie- en aandelenindices (futures) zijn gebruikt om op goedkope wijze liquide posities in te nemen.
Stand begin verslagperiode Afwikkeling Gerealiseerde waardeverandering van beleggingen Ongerealiseerde waardeverandering van beleggingen Stand ultimo verslagperiode
416.437 5.220.371 5.636.808 660.590 660.590-
256.808 764.928 508.120 416.437 416.437
Beleggingen in liquiditeiten hoofdfonds en 4%-fonds Liquide middelen beschikbaar voor beleggingen zijn met name spaartegoeden bij banken. Deze zijn direct opeisbaar en staan ter vrije beschikking van de stichting. De 'future margin account ' is hierop een uitzondering. Dit is een door het CFK gestorte borgstelling voor openstaande futurecontracten. Het saldo hiervan, € 2.160.514 per 30 juni 2015, is niet direct opeisbaar en staat niet ter vrije beschikking van de stichting.
48
Omloopfactor van de activa (Turnover ratio) Omloopfactor hoofdfonds Omloopfactor 4% fonds
2014/2015
2013/2014
174% 5%
81% -2%
De omloopfactor geeft de omloopsnelheid van de activa weer en drukt de effectentransacties en de transacties van deelnemers van het fonds uit als percentage van de gemiddelde intrinsieke vermogenswaarde in dezelfde periode. Incourante beleggingen Het belang in het PVF particuliere hypothekenfonds kwalificeert als incourante belegging. Afgeleide instrumenten Het CFK kan overgaan tot het kopen, houden, dan wel verkopen van afgeleide instrumenten (zoals opties, futures en warrants). Gedurende het boekjaar heeft het CFK FX forwards en futures gebruikt. Uitlenen van effecten Het CFK heeft de bevoegdheid financiële instrumenten van de hoofdpool uit te lenen. Gedurende het boekjaar is hier geen gebruik van gemaakt.
Intrinsieke waarde ('NAV')
30-6-2015
30-6-2014
30-6-2013
30-6-2012
Hoofdfonds
119,88 114,43
109,17
105,31
4% fonds
126,47 120,66
115,12
109,84
Het CFK berekent eenmaal per jaar het netto rendement. Dit gebeurt door het saldo van opbrengsten en kosten uit te drukken als percentage van het totale gemiddeld belegde vermogen gedurende het boekjaar. Iedere deelnemer krijgt vervolgens per 1 juli van elk jaar het rendement bijgeschreven op zijn fondssaldo. Het berekende rendement wordt hiervoor vermenigvuldigd met het gemiddeld belegde vermogen van de betreffende deelnemer. Op deze wijze wordt het jaarrendement pro rata toegerekend aan alle deelnemers. Op grond van de Wet op het financieel toezicht (Wft) is een maandelijkse opgave van de intrinsieke waarde verplicht. Het CFK administreert echter geen deelnemingsrechten (fracties), dus is hiertoe niet in staat. Het CFK en de AFM spraken af dat de intrinsieke waarde wordt uitgedrukt in een indexcijfer per primo boekjaar om zo de deelnemer inzicht te geven in het rendement van de beleggingen. Dit indexcijfer is gedurende het gehele boekjaar van toepassing als intrinsieke waarde. 2
Kortlopende vorderingen
Kortlopende vorderingen (in euro's) Te vorderen premie en rente (clubs)* Te vorderen dividendbelasting Correcties m.b.t. deelnemers Te vorderen interest Vooruitbetaalde bedragen Te ontvangen van ASR m.b.t. kosten pensioenregeling ** Te ontvangen i.v.m. beleggingstransacties hoofdfonds Overige vorderingen en overlopende activa Totaal kortlopende vorderingen
2014/2015
1.067.094 101.980 22.289 509 37.271 241.022 2.805.537 79.368 4.355.070
2013/2014
1.014.973 146.236 10.479 297 42.061 159.143 98.928 1.472.117
* Het betreft nagenoeg uitsluitend fondspremie-afdrachten van clubs. Deze zijn per 16 juli 2015 volledig van de clubs ontvangen. ** Het CFK krijgt de beheerkosten van het gesepareerde beleggingsdepot, behorende bij de pensioenregeling van ASR, jaarlijks in rekening gebracht. Deze worden in jaren met overschotten uit overrentedeling en technische winstdeling teruggevorderd uit het depot. De per einde boekjaar uitstaande vordering op het depot kan geheel worden teruggevorderd uit de beschikbare overrente over het jaar 2014.
49
3
Vordering uit hypothecaire leningen
Vordering uit hypothecaire leningen (in euro's)
2014/2015
Totaal hypothecaire vorderingen
599.831
2013/2014
599.831
Rente- en aflossingsafspraken zijn van toepassing. De gemiddelde rente in het boekjaar is 2,75%. De resterende looptijden van deze hypotheken liggen tussen 10 en 16 jaar. De leningen zijn op prudente wijze afgesloten en zijn niet alleen door hypothecaire zekerheid afgedekt maar ook door aan het CFK verpande spaarverzekeringen. 4
Immateriële vaste activa
Immateriële vaste activa (in euro's)
2014/2015
2013/2014
Boekwaarde begin verslagperiode Investeringen Afschrijvingen Boekwaarde ultimo verslagperiode
189.589 63.712 53.556 199.745
216.877 22.458 49.746 189.589
Verkrijgingsprijs ultimo verslagperiode Cumulatieve afschrijving Boekwaarde ultimo verslagperiode
322.748 123.003 199.745
259.036 69.447 189.589
Onder immateriële vaste activa vallen www.cfk.nl (onbeveiligd deel van de website), de deelnemersportal www.mijncfk.nl (beveiligde deel van de website) en de eveneens beveiligde werkgeversportal www.clubs.cfk.nl
5
Materiële vaste activa Pand en inventaris
Auto's
Computers en automatisering
Boekwaarde begin verslagperiode Investeringen 2014/2015 Desinvesteringen 2014/2015 Afschrijvingen 2014/2015
40.378 5.530 8.137-
79.265 2.716 13.949-
65.638 47.270 27.111-
185.281 55.516 49.197-
Boekwaarde ultimo verslagperiode
37.771
68.032
85.797
191.600
Verkrijgingsprijs ultimo verslagperiode Cumulatieve afschrijving
79.882 89.211 195.804 42.111- 21.179- 110.007-
364.897 173.297-
Boekwaarde ultimo verslagperiode
37.771
191.600
Materiële vaste activa (in euro's)
68.032
85.797
Totaal
50
6
Liquide middelen
De liquide middelen betreffen direct opeisbare tegoeden bij banken. Deze staan ter vrije beschikking van de stichting en zijn niet bestemd voor beleggingsdoeleinden.
Liquide middelen (in euro's)
2014/2015
Kasgeld ING Bank Totaal liquide middelen
7
9 292.773 292.782
2013/2014
126 311.170 311.296
Beleggingsrekening NWF
Beleggingsrekening NWF (in euro's) Stand begin verslagperiode Af: Uitkeringen Bij: Storting door NWF Af: Inkoop pensioen Bij: Rendement over het boekjaar
2014/2015
2013/2014
8.731.076 268.024 134.248 431.452 9.028.752
8.011.049 275.369 971.369 391.296 415.323 8.731.076
261.111 8.767.641 9.028.752
251.484 8.479.592 8.731.076
De beleggingsrekening is onderverdeeld in kortlopende en langlopende schuld: Kortlopende schuld: Langlopende schuld:
Op grond van de samenwerkingsovereenkomst met het NWF lopen de beleggingen van het NWF mee met de twee beleggingsfondsen van het CFK. Derhalve is de beleggingsrekening NWF verdeeld over de twee fondsen.
Hoofdfonds
4%-fonds
8.577.750 209.944 134.248 425.139 8.927.193
153.326 58.080 6.313 101.559
Totaal
(in euro's) Stand begin verslagperiode Af: Uitkeringen Bij: Storting door NWF Af: Inkoop pensioen Bij: rendement over het boekjaar Boekwaarde ultimo verslagperiode
8
8.731.076 268.024 134.248 431.452 9.028.752
Na clubstorting toe te voegen aan deelnemersfondsen
Dit bedrag is nagenoeg gelijk aan de over de maand juni 2015 te vorderen premie van clubs die bij ontvangst van de middelen onder schulden deelnemers verantwoord zullen worden.
51
9
Overige schulden en overlopende passiva
Overige schulden en overlopende passiva (in euro's) Nog te betalen netto uitkeringen Nog te betalen beheerfee NN Investment Partners Nog te betalen i.v.m. beleggingstransacties hoofdfonds Diverse schulden
2014/2015
68.803 165.120 2.042.971 294.737 2.571.631
2013/2014
90.508 270.093 253.398 613.999
52
10
Schulden aan deelnemers
Schulden aan deelnemers 1 juli 2013 - 30 juni 2014 (in euro's)
Overbruggingsfondsen
Buffers*
Totaal
Beginbalans verslagperiode
648.751.910
1.777.213
650.529.123
Fondspremies clubs Tekengelden Rendementsbijschrijving uit resultaat Overbruggingsuitkeringen Overige boekingen per saldo
12.484.810 2.576.820 30.727.503 41.211.508 56.333
-
12.484.810 2.576.820 30.727.503 41.211.508 56.333
Eindbalans verslagperiode
653.385.868
1.777.213
655.163.081
Schulden aan deelnemers 1 juli 2014 - 30 juni 2015 (in euro's)
Overbruggingsfondsen
Buffers*
Totaal
Beginbalans verslagperiode
653.385.868
1.777.213
655.163.081
Fondspremies clubs Tekengelden Rendementsbijschrijving uit resultaat Overbruggingsuitkeringen Overige boekingen per saldo
12.799.966 3.854.300 30.645.809 42.848.308 18.831-
-
12.799.966 3.854.300 30.645.809 42.848.308 18.831-
Eindbalans verslagperiode
657.818.804
1.777.213
659.596.017
* De 4%-pool bevat een niet aan individuele deelnemers toegewezen buffer ter grootte van € 1.777.213. Deze buffer, die onderdeel vormt van de schulden aan deelnemers, wordt aangehouden voor mogelijke tegenvallende beleggingsresultaten in de toekomst en kan dienen om een verlaging van uitkeringen op dat moment te voorkomen.
53
Schulden deelnemers hoofdfonds Overbruggingsfondsen
Schulden deelnemers hoofdfonds (in euro's)
Buffers
Totaal
Beginbalans verslagperiode
493.655.462
-
493.655.462
Fondspremies clubs Tekengelden Rendementsbijschrijving uit resultaat Overbruggingsuitkeringen Overige boekingen per saldo
12.799.966 3.854.300 23.335.565 26.474.372 19.332-
-
12.799.966 3.854.300 23.335.565 26.474.372 19.332-
Eindbalans verslagperiode
507.151.589
-
507.151.589
De schulden aan deelnemers in het hoofdfonds worden onderverdeeld in kortlopend en langlopend: Kortlopend: Langlopend:
25.317.901 481.833.688 507.151.589
Van de langlopende schuld bedraagt de netto uitstroom tussen het 2e en het 6e jaar naar schatting : € 52.400.000. Dit bedrag is het verschil tussen de verwachte uitkeringen en verwachte premie-inleg voor de genoemde periode. Schulden deelnemers 4%-fonds Overbruggingsfondsen
Schulden deelnemers 4%-fonds (in euro's)
Buffers
1.777.213
Totaal
Beginbalans verslagperiode
159.730.406
Rendementsbijschrijving uit resultaat Overbruggingsuitkeringen Overige boekingen per saldo
7.310.243 16.373.936- 501 -
7.310.244 16.373.936 501
Eindbalans verslagperiode
150.667.214
152.444.428
1.777.213
161.507.619
De schulden aan deelnemers in het 4%-fonds worden onderverdeeld in kortlopend en langlopend: Kortlopend: Langlopend:
15.710.695 136.733.733 152.444.428
Het deel van de langlopende schuld dat tussen het 2e en 6e jaar zal worden uitgekeerd is bekend en bedraagt: € 55.232.158.
54
Schulden deelnemers (in euro's) Stand begin verslagperiode Nieuwe deelnemers Inleg reeds aanwezige deelnemers Eenmalige / slotuitkeringen Reguliere uitkeringen Overige boekingen Rendementsbijschrijving Stand ultimo verslagperiode 11
Hoofdfonds Aantal Fondsverloop deelnemers
1.517 126 98 1.545
493.655.462 1.584.192 15.070.074 677.416 25.796.956 19.331 23.335.565 507.151.590
4%-fonds Aantal Fondsverloop deelnemers
397 44 353
161.507.619 26.167 16.347.769 501 7.310.244 152.444.428
2014/2015
2013/2014
Eigen vermogen
Kapitaal (in euro's) Stand begin verslagperiode Stand ultimo verslagperiode
Algemene reserve (in euro's) Stand begin verslagperiode Stand ultimo verslagperiode
635.292 635.292
2014/2015
1.896.376 1.896.376
635.292 635.292
2013/2014
1.896.376 1.896.376
Het resultaat gedurende de verslagperiode is nihil, aangezien alle opbrengsten en kosten toegerekend worden aan de deelnemers. In geval van liquidatie van de stichting wordt het vermogen dat overblijft na voldoening van alle schulden van de stichting op een door het bestuur te bepalen wijze een bestemming gegeven ten behoeve van een doel dat zoveel mogelijk met de geest van het doel van de stichting in overeenstemming is.
Niet in de balans opgenomen verplichtingen en activa Huur kantoorruimte Per 1 september 2014 is een nieuw huurcontract voor vijf jaar afgesloten. De totale jaarhuur inclusief servicekosten bedraagt € 44.677. Hiervan wordt een evenredig gedeelte doorbelast aan het NWF. Samenwerkingsverband vakbonden Tot 1 maart 2015 was met de vakbonden VVCS en Proprof een samenwerkingsovereenkomst van kracht. De samenwerking had betrekking op werkzaamheden van vakbonden in het kader van de bevordering van de continuïteit van de maatschappelijke situatie van de ex-voetballer. De hieraan verbonden vergoeding bedraagt op jaarbasis € 200.000 (excl. BTW). Vanaf 1 maart 2015 is het CFK op hetzelfde gebied een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met de sociale partners in de branche betaald voetbal, vertegenwoordigd door de Stichting CAO voor contractspelers. De overeenkomst loopt tot 1 juli 2018 en de hieraan verbonden vergoeding bedraagt op jaarbasis € 100.000 (excl. BTW).
55
5.4.5
Toelichting op de winst- en verliesrekening
12 Opbrengsten uit beleggingen Totaal opbrengsten uit beleggingen (in euro's)
2014/2015
2013/2014
Rente op obligaties en andere waardepapieren hoofdfonds Rente op deposito's hoofdfonds Rente op beleggingen in liquiditeiten hoofdfonds Rente op obligaties en andere waardepapieren 4%-fonds Rente op deposito's 4%-fonds Rente op beleggingen in liquiditeiten 4%-fonds
4.715.450 205.898 618.633 7.989.812 27.556 47.008 13.604.357
4.592.249 469.829 1.196.279 8.540.920 57.758 25.762 14.882.797
Gerealiseerde waardeverandering aandelen en niet-rentende waardepapieren hoofdfonds Gerealiseerde waardeverandering obligaties en rentende waardepapieren hoofdfonds Gerealiseerde waardeverandering afgeleide instrumenten hoofdfonds Gerealiseerde waardeverandering obligaties en rentende waardepapieren 4%-fonds
9.458.394 3.781.353 5.636.808 7.602.939
2.256.713 2.938.049 508.120 4.686.642
Ongerealiseerde waardeverandering aandelen en niet-rentende waardepapieren hoofdfonds Ongerealiseerde waardeverandering obligaties en rentende waardepapieren hoofdfonds Ongerealiseerde waardeverandering afgeleide instrumenten hoofdfonds Amortisatie obligaties 4%-fonds
9.375.247 1.877.638 660.590 256.343 10.335.952
6.299.662 5.442.217 416.437 344.170 11.814.146
Ontvangen dividend aandelen en niet-rentende waardepapieren hoofdfonds Ontvangen dividend obligaties en rentende waardepapieren hoofdfonds Overige opbrengsten hoofdfonds Overige opbrengsten 4% fonds Overige opbrengsten
1.044.393 1.064.365 792.349 34.478 2.935.585
1.257.684 855.152 773.368 3.000 17.604 2.906.808
34.478.833
34.290.393
Totaal opbrengsten uit beleggingen
Opbrengsten aandelen en niet-rentende waardepapieren hoofdfonds (in euro's) Gerealiseerde waardeverandering Ongerealiseerde waardeverandering Dividend Overige opbrengsten Totaal opbrengsten obligaties en niet-rentende waardepapieren hoofdfonds
2014/2015
9.458.394 9.375.247 1.044.393 518.138 20.396.172
2013/2014
2.256.713 6.299.662 1.257.684 374.430 10.188.489
56
Opbrengsten obligaties en rentende waardepapieren hoofdfonds (in euro's) Gerealiseerde waardeverandering Ongerealiseerde waardeverandering Dividend Overige opbrengsten Couponrente Totaal opbrengsten obligaties en rentende waardepapieren hoofdfonds
Opbrengsten obligaties en rentende waardepapieren 4%-fonds (in euro's) Amortisatie (dis)agio Couponrente Overige opbrengsten Totaal opbrengsten obligaties en rentende waardepapieren 4%-fonds
Opbrengsten deposito's hoofdfonds (in euro's) Opbrengst ABN-AMRO top deposito plus Opbrengst ABN-AMRO top deposito Opbrengst ABN-AMRO Loyaal deposito Opbrengst ABN-AMRO Zakelijke Wachttijd deposito Opbrengst Van Lanschot deposito Opbrengst ING Deposito Totaal opbrengsten deposito's
Opbrengsten deposito's 4%-fonds (in euro's) Opbrengst ABN-AMRO deposito Totaal opbrengsten deposito's
Overige opbrengsten hoofdfonds (in euro's) Overige opbrengsten aandelen en niet-rentende waardepapieren hoofdfonds* Overige opbrengsten obligaties en rentende waardepapieren hoofdfonds* Overige opbrengsten
2014/2015
3.781.353 1.877.638 1.064.365 463.756 4.715.450 11.902.562
2013/2014
2.938.049 5.442.217 855.152 374.112 4.592.249 14.201.779
2014/2015
2013/2014
256.343 7.989.812 7.733.469
344.170 8.540.920 3.000 8.199.750
2014/2015
2013/2014
26.825 31.506 53.165 85.175 9.227 205.898
168.272 122.076 79.889 99.592 469.829
2014/2015
27.556 27.556
2013/2014
57.758 57.758
2014/2015
518.138 463.756 189.545 792.349
2013/2014
374.430 374.112 24.826 773.368
* In de diverse fondsen worden kosten verrekend met als gevolg dat de waarde van deze fondsen lager wordt. NN Investment Partners brengt deze kosten in mindering op de beheerfee, die zij aan de stichting in rekening brengt. Daar deze beheerfee volledig in het resultaat wordt opgenomen, zorgt de voornoemde verrekening voor een (overige) opbrengst.
57
13
Overige opbrengsten
Overige opbrengsten (in euro's) Rente hypotheken Rente overige per saldo
2014/2015
16.495 17.983 34.478
2013/2014
16.667 937 17.604
De gemiddelde in het boekjaar ontvangen rente op hypotheken welke verstrekt zijn aan (voormalige) werknemers is 2,75%. De gemiddelde in het boekjaar ontvangen rente op liquide middelen die niet voor beleggingsdoeleinden worden aangehouden, is 0,14% . 14
Beleggingskosten
Beleggingskosten hoofdfonds (in euro's) Bewaarloon* Depositary** Beheerfee*** Transactiekosten Totaal beleggingskosten hoofdfonds Beleggingskosten 4%-fonds (in euro's) Bewaarloon* Depositary** Beheerfee**** Totaal beleggingskosten 4%-fonds
2014/2015
43.614 51.219 1.325.314 398.469 1.818.616 2014/2015
25.341 16.490 134.765 176.596
2013/2014
34.952 1.232.208 315.290 1.582.450 2013/2014
27.398 181.919 209.317
* De bewaring van losse obligaties en ETF's vindt plaats bij de Kasbank. De bewaarkosten worden eenmaal per maand door de Kasbank in rekening gebracht als percentage van de marktwaarde van de aanwezige effecten uitgedrukt in euro's. Het hierbij behorende percentage varieert van 0,015% tot 0,05% per jaar. ** Het CFK heeft op 22 juli 2014 Kas Trust aangesteld als 'AIFMD-bewaarder' of 'depositary' van de twee beleggingsfondsen. De depositary voert doorlopend alle vereiste toezicht- en controletaken onder de AIFMD uit. De kosten die hiermee gepaard gaan zijn 0,01% van de fondswaarde per jaar. *** De met NN Investment Partners (NNIP) contractueel overeengekomen beheerfee bedraagt 0,25%. Binnen de NNIP fondsen wordt reeds een standaard beheerfee in rekening gebracht. Deze indirect betaalde kosten worden door NNIP verrekend met de door het CFK te betalen beheerfee. Op het beheer van het PVF particuliere hypothekenfonds is een beheerfee van 0,30% van toepassing. **** De met Lombard Odier contractueel overeengekomen beheerfee bedraagt 0,075%. Transactiekosten die worden gemaakt bij koop of verkoop van beleggingsfondsen. Voor wat betreft de transacties van obligaties bestaan er impliciete transactiekosten doordat er een verschil bestaat tussen aan- en verkoopkoersen. Dit verschil is afhankelijk van een groot aantal factoren en kan tevens verschillen per effectenmakelaar. Deze kosten zijn dus niet zichtbaar in de verlies- en winstrekening. Voor transacties in losse effecten brengt de Kasbank settlement kosten in rekening die variëren tussen € 15 en € 50 per settlement (transactie van een bepaalde soort obligatie ongeacht de hoeveelheid die in de transactie betrokken is). Naast de beheerfee en de transactiekosten is er sprake van geringe kosten binnen de gebruikte beleggingsfondsen. Deze zijn in de koers van de fondsen verrekend. Het CFK brengt deelnemers geen kosten in rekening bij de maandelijks premiebetalingen en uitkeringen.
58
15
Exploitatiekosten
Exploitatiekosten (in euro's) Personeelskosten Bureaukosten Automatiseringskosten Huisvestingskosten Honoraria en overige kosten Raad van Toezicht Honoraria en overige kosten commissies Honoraria accountant Advieskosten Representatie en communicatie Bijdrage vakbonden Bijdrage Stichting CAO voor contractpelers Overige kosten
Personeelskosten (in euro's) Lonen en salarissen Sociale lasten Bijdrage zorgverzekeringswet Pensioenlasten Overige personeelskosten Autokosten Doorbelaste kosten aan derden * Totaal personeelskosten
2014/2015
534.450 23.995 70.328 55.014 65.742 55.232 58.020 148.340 38.545 165.017 40.333 6.667 1.248.349
2013/2014
566.669 26.122 56.714 65.972 79.552 29.709 36.300 98.583 40.193 242.000 2.492 1.244.306
2014/2015
2013/2014
431.239 25.173 20.814 57.278 73.097 11.122 84.273 534.450
449.461 22.193 23.896 77.234 75.270 14.168 95.553 566.669
Per ultimo boekjaar zijn er zeven vaste werknemers (5,98 fte) in dienst bij de stichting. Bezoldiging van en leningen aan bestuurders en leden van de Raad van Toezicht De bezoldiging (met inbegrip van de pensioenlasten en andere uitkeringen) van de bestuurders en leden van de Raad van Toezicht, die in het boekjaar ten laste van de stichting zijn gekomen, bedragen € 283.729 respectievelijk € 68.583. Er zijn geen leningen verstrekt aan bestuurders of leden van de Raad van Toezicht.
* Naast de overbruggingsregeling voerde het CFK tot maart 2015 een aantal werkzaamheden uit voor twee pensioenregelingen die zijn opgezet voor verschillende groepen werknemers (spelers en oefenmeesters) in de branche betaald voetbal. Hiervoor wordt een vergoeding ontvangen. In maart 2015 zijn de administratieve werkzaamheden en vergoeding voor de pensioenregeling voor beëindigd. Het CFK is tevens uitvoerder van de overbruggingsregeling voor professionele wielrenners in Nederland (Stichting Nederlands Wielrennersfonds). Ook voor deze activiteiten ontvangt het CFK jaarlijks een vergoeding.
Total expense ratio TER hoofdfonds TER 4%-fonds
2014/2015
2013/2014
0,55% 0,32%
0,52% 0,33%
59
Vergelijking kosten* hoofdfonds (prospectus vs werkelijk)
Prospectus
2014/2015
2013/2014
Beleggingskosten
0,28%
0,28%
0,26%
Personeelskosten
0,09%
0,08%
0,09%
Organisatiekosten Bureaukosten Automatiseringskosten Huisvestingskosten Honoraria Raad van Toezicht en vergaderkosten Advieskosten Honoraria accountant Bijdrage vakbonden & Stichting CAO voor contractspelers Overige kosten
0,00% 0,01% 0,01% 0,02% 0,01% 0,01% 0,04% 0,00%
0,00% 0,01% 0,01% 0,01% 0,02% 0,01% 0,03% 0,01%
0,00% 0,01% 0,01% 0,02% 0,01% 0,01% 0,04% 0,00%
Afschrijvingskosten
0,01%
0,02%
0,01%
Lasten totaal
0,48%
0,48%
0,46%
2014/2015
2013/2014
Vergelijking kosten* 4%-fonds (prospectus vs werkelijk)
Prospectus
Beleggingskosten
0,10%
0,11%
0,13%
Personeelskosten
0,09%
0,08%
0,09%
Organisatiekosten Bureaukosten Automatiseringskosten Huisvestingskosten Honoraria Raad van Toezicht en vergaderkosten Advieskosten Honoraria accountant Bijdrage vakbonden & Stichting CAO voor contractspelers Overige kosten
0,00% 0,01% 0,01% 0,02% 0,01% 0,01% 0,04% 0,00%
0,01% 0,01% 0,01% 0,02% 0,01% 0,01% 0,03% 0,00%
0,00% 0,01% 0,01% 0,02% 0,01% 0,01% 0,04% 0,00%
Afschrijvingskosten
0,01%
0,02%
0,01%
Lasten totaal
0,30%
0,31%
0,33%
* Transactiekosten met betrekking tot beleggngen zijn geen onderdeel van dit overzicht. Honoraria accountant (Ernst & Young) Conform BW2 artikel 2:382a delen wij mee dat in de kosten een bedrag ad € 33.500 is begrepen voor de kosten van onderzoek van de jaarrekening van het CFK. Dit betreft de kosten die ten laste van het resultaat 2014/2015 zijn gebracht. Daarnaast is, eveneens door EY Accountants LLP, € 7.260 in rekening gebracht inzake nagekomen kosten met betrekking tot de controle voor het boekjaar 2013/2014. Ook deze kosten zijn ten laste gebracht van het resultaat 2014/2015. Tevens is in de kosten een bedrag ad € 17.260 begrepen inzake extra controle werkzaamheden door EY en ook deze kosten vallen in het boekjaar 2014/2015. Tenslotte heeft EY Belastingadviseurs LLP € 30.592 in rekening gebracht inzake fiscaal advies.
60
16
Overige baten en lasten
Overige baten en lasten (in euro's) Overige lasten Overige baten
17
2014/2015
2013/2014
605- 1.168 605- 1.168-
Verbonden partijen
NWF Zoals vermeld in paragraaf 5.4.4 bij punt 7 is het CFK uitvoerder van de overbruggingsregeling voor professionele wielrenners (Stichting Nederlands Wielrennersfonds). Op grond van een doorbelastingsovereenkomst ontvangt het CFK hiervoor een vergoeding. Daarnaast lopen de beleggingen van het NWF mee in de beleggingen van het CFK. Bestuur Het bestuur ontvangt salaris van het CFK. Raad van Toezicht De leden van de Raad van Toezicht ontvangen naast een kilometervergoeding een vast honorarium en een honorarium per bijgewoonde vergadering. Tevens hebben zij recht op een vergoeding per dagdeel bij eventuele extra inzet ten behoeve van het CFK. Het bestuur is van mening dat de bedragen met betrekking tot het voorgaande marktconform zijn. Vakbonden Met de vakbonden in het betaalde voetbal, de VVCS en ProProf, is afgesproken dat het CFK tot 1 maart 2015 een financiële bijdrage levert ten behoeve van enkele door hen uitgevoerde activiteiten. Deze activiteiten hebben betrekking op de bevordering van de maatschappelijke ontwikkeling van de contractspeler na zijn voetballoopbaan door scholing, schuldhulpverlening en reïntegratie. De vakbonden verantwoorden de besteding van de ontvangen vergoeding. Stichting CAO voor contractspelers In verband met de hiervoor genoemde doelen levert het CFK vanaf 1 maart 2015 een financiële bijdrage aan de Stichting CAO. Binnen deze stichting werken vakbonden en werkgevers samen aan het bereiken van deze doelen.
61
18 Risico informatie Valutarisico Valutarisico 2014/2015 (in euro's) Binnen het hoofdfonds is sprake van een beperkte blootstelling aan valutarisico (voornamelijk US Dollar).
- Het valutarisico op discretionaire vastrentende waarden met een rating gelijk aan of hoger dan Aa wordt voor 100% afgedekt. - Het valutarisico op vastrentende beleggingen binnen NNIP beleggingsfondsen wordt binnen deze fondsen voor 100% afgedekt. De uitzondering hierop is het NN (L) Renta Fund EMD Local Bonds, waar de strategie er juist uit bestaat om te profiteren van structureel stijgende valutakoersen van opkomende landen. - Het valutarisico op vastrentende beleggingen binnen ETF's wordt voor 100% afgedekt. - Het dollarrisico binnen aandelen- en vastgoedfondsen wordt voor minimaal 50% afgedekt op basis van het percentage vreemde valuta in de relevante benchmarks. - Het niet-dollar valutarisico op aandelen en vastgoed wordt niet afgedekt, maar dit is beperkt en bovendien gespreid. Per ultimo boekjaar bedroeg de bruto dollarexposure volgens deze methode € 29,1 miljoen, waarvan € 15,2 miljoen was afgedekt door middel van FX forwards. De netto dollarexposure was dus € 13,9 miljoen ofwel 2,7% van het vermogen in het hoofdfonds.
Binnen het 4%-fonds is geen sprake van valutarisico.
De volgende valutakoersen waren gedurende het jaar van toepassing: Valutakoersen Gemiddelde Koers 2014/2015 2013/2014 USD/EUR GBP/EUR DKR/EUR AUD/EUR CAD/EUR JPY/EUR SEK/EUR
$ 1,1903 £ 0,7564 DKR 7,45 AUD 1,432 CAD 1,385 JPY 133,655 SEK 9,320
$ 1,3609 £ 0,8317 DKR 7,44603
Middenkoers op Balansdatum 2014/2015 2013/2014 $ 1,1142 $ 1,3691 £ 0,7564 £ 0,8007 DKR 7,46 DKR 7,4555 AUD 1,45 CAD 1,391 JPY 136,339 SEK 9.245
62
Kredietrisico De boekwaarde van discretionaire obligaties vertegenwoordigt het grootste deel van de beleggingsportefeuille. Het kredietrisico van de discretionaire obligaties op balansdatum is als volgt: Kredietrisico obligaties hoofdfonds (in euro's, op basis van marktwaarde) Verdeling naar rating Moody's: Aaa Aa1 Baa2 Ba2 Geen rating
Kredietrisico obligaties 4%-fonds (in euro's, op basis van geamortiseerde waarde) Verdeling naar rating Moody's: Aaa Aa A Baa Ba Geen rating*
2014/2015
135.272.146 17.673.164 11.213.291 164.158.601 2014/2015
11.779.863 22.961.514 59.858.691 36.827.548 2.028.899 9.297.486 142.754.001
2013/2014
152.068.054 14.168.483 909.506 167.146.043 2013/2014
11.766.985 27.003.430 53.851.291 43.678.252 6.834.942 4.448.682 147.583.582
* Het betreffen de obligaties 4,6% Heathrow FDG met als afloopdatum 15 februari 2020 en 5,375% Telecom Italia met als afloopdatum 29 januari 2019. S&P heeft deze obligaties een rating gegeven van respectievelijk A- en BB+-.
63
Concentratierisico Het maximale concentratierisico verdeeld over laag risico beleggingen en hoog risico beleggingen is te vinden in de onderstaande tabel. ‘Laag risico’ beleggingen Het grootste deel van de portefeuille bestaat uit uitgeleend geld waarbij de kans op wanbetaling nagenoeg afwezig is omdat de debiteuren zeer sterk zijn. De term ‘laag risico’ slaat dus op het feit dat de tegenpartij sterk genoeg is om de lening terug te betalen. Dat wil echter niet zeggen dat er geen enkel beleggingsrisico aan deze beleggingscategorie verbonden is: bij leningen met enige duratie is er sprake van een renterisico: de koers van de obligatie daalt als gevolg van een rentestijging. Het grootste deel van de laag risico categorie wordt gevormd door liquide beleggingen (spaarrekeningen, deposito’s en geldmarktfondsen) en de zogenaamde ‘euro core’ staatsobligaties. Dit zijn zowel nominale als inflatiegerelateerde staatsobligaties van eurolanden als obligaties met onderpand waarbij de minimale kredietstatus AA (S&P) of Aa (Moody’s) is. Een gedeelte (maximaal 20%) kan worden belegd in niet-euro staatsobligaties met minimaal een AA/Aa kredietstatus op voorwaarde dat het valutarisico volledig is afgedekt. ‘Hoog risico’ beleggingen Een kleiner deel van de portefeuille bestaat uit hoog risico beleggingscategorieën. Als eerste worden hieronder verstaan de obligaties met kredietrisico. Hieronder vallen staatsobligaties van de landen uit de periferie van Europa, van opkomende markten, leningen met onderpand (‘asset backed securities’) en bedrijfsobligaties (zowel ‘credits’ met een minimale rating van BBB-/Baa3 als ‘high yield’ van een lagere rating). Als tweede vallen hieronder alle andere risicovolle beleggingscategorieën zoals aandelen, beursgenoteerd vastgoed, grondstoffen en ‘alternatives’ (hedge fondsen).
2014/2015
2013/2014
152.927.310 72.422.361 27.776.680 76.925.155 142.754.001 4.813.070 5.084.508 176.324 482.526.761
152.068.054 7.962.008 32.701.736 94.327.511 147.583.582 7.923.585 6.305.668 4.440 448.867.704
72.307.441 11.231.291 105.063.470 484.266 188.117.936
93.201.510 15.077.989 109.098.091 420.877 217.798.467
670.644.697
666.666.171
(in euro's) Laag risico beleggingen Obligaties hoofdfonds Andere rentende waardepapieren hoofdfonds Deposito's hoofdfonds Beleggingen in liquiditeiten hoofdfonds Obligaties 4%-fonds Deposito's 4%-fonds Beleggingen in liquiditeiten 4%-fonds Bond Future Hoog risico beleggingen Aandelen en niet-vastrentende waardepapieren Obligaties hoofdfonds Andere rentende waardepapieren hoofdfonds Afgeleide financiële instrumenten hoofdfonds
Liquiditeitsrisico Liquiditeitsrisico is het risico dat het CFK niet in staat is aan zijn kortlopende financiële verplichtingen te voldoen. Het liquiditeitsbeheer is erop gericht ervoor te zorgen dat er altijd voldoende liquiditeit is om aan de verplichtingen te voldoen, zowel onder normale als onder bijzondere omstandigheden, zonder dat er verliezen of risico's voor de reputatie van het CFK ontstaan. Op de volgende pagina volgen de contractuele looptijden van activa en verplichtingen, inclusief rentebetalingen:
64
2014/2015 (in euro's) Activa Beleggingen Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren hoofdfonds Obligaties en andere rentende waardepapieren hoofdfonds Obligaties en andere rentende waardepapieren 4%-fonds Deposito's bij kredietinstellingen hoofdfonds Deposito's bij kredietinstellingen 4%-fonds Afgeleide financiële instrumenten hoofdfonds Beleggingen in liquiditeiten hoofdfonds Beleggingen in liquiditeiten 4% fonds Vorderingen Kortlopende vorderingen Te ontvangen in verband met beleggingstransacties hoofdfonds Vordering uit hypothecaire leningen Overige activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Liquide middelen Passiva Kortlopende schulden Schulden aan deelnemers hoofdfonds Schulden aan deelnemers 4%-fonds Beleggingsrekening NWF Crediteuren Loonbelasting en sociale premies Na clubstorting toe te voegen aan deelnemersfondsen Overige schulden en overlopende passiva Langlopende schulden Schulden aan deelnemers hoofdfonds Schulden aan deelnemers 4%-fonds Beleggingsrekening NWF Eigen vermogen Kapitaal Algemene reserve Net positie
Boekwaarde
Contractuele kasstromen *
<3 maanden
72.307.441 341.644.432 142.754.001 27.776.680 4.813.070 660.590 76.925.155 5.084.508
2.392.555 7.249.101 794.500 22.808.077 4.816.410 660.590 34.032.979 5.084.508
4.355.070 2.805.537 599.831
1.074.139 2.805.537
199.745 191.600 292.782
30.000-
25.317.901 15.710.695 261.111 30.859 1.464.749 1.060.049 2.571.631
6.588.320 3.931.753 68.079 150.859 1.499.749 1.060.049 2.503.326-
481.833.688 136.733.733 8.767.641
>3<6 maanden
>6<12 maanden
301.727 3.409.750 5.010.082
9.431.781 14.549.425 -
40.731.662
2.160.515
225.155
242.937
>1<5 jaar
46.518.833 112.773.200
>5 jaar
74.699.996 117.988.421 41.128.375
7.302 599.831
6.437.799 3.935.310 68.079 180.000 52.500-
12.291.782 7.843.632 124.953 360.000- 2.880.000 120.500- 964.000-
65.663- 2.641-
30.750
30.750
82.000
52.400.000 55.232.158- 81.501.572 185.348-
59.810.721
38.969.775
5.723.150
47.637.829
635.292 1.896.376 152.915.051
* Kasstromen welke voortvloeien uit contracten zijn verwerkt in de betreffende regels. Het gaat hierbij om het huurcontract (crediteuren) en de contracten met deelnemers met betrekking tot de uitkeringen (schulden aan deelnemers).
65
Renterisico Het CFK streeft ernaar om in het hoofdfonds rendement te maken op basis van duratie en tegelijkertijd om het effect van renteverhogingen op het resultaat te beperken. De derivaten die gebruikt kunnen worden om het renterisico af te dekken zijn renteswaps, rentetermijncontracten, futures, caps en floors. Blijvende wijzigingen in rentevoeten kunnen op langere termijn gevolgen hebben voor de winst. In het 4%-fonds is geen sprake van renterisico doordat gekozen is voor waardering van de obligaties op basis van amortisatie.
Financiële instrumenten met vaste rente (in euro's) Financiële activa Financiële verplichtingen Totaal financiële instrumenten met vaste rente Financiële instrumenten met variabele rente (in euro's) Financiële activa Financiële verplichtingen Rentederivaten Totaal financiële instrumenten met variabele rente
2014/2015
490.000.825 490.000.825
2013/2014
432.803.057 432.803.057
2014/2015
109.889.634 109.889.634
2013/2014
140.245.163 140.245.163
Overige risico's Naast de voornoemde risico's zijn diverse andere risico's van toepassing waaronder het marktrisico, het koersrisico en het reputatierisico van toepassing. (vanaf pagina 17 e.v.) Deze risico's zijn niet te kwantificeren of redelijkerwijs zijn in te schatten.
66
6.
Overzicht samenstelling beleggingen
Aandelen en andere niet vastrentende waarden hoofdfonds (in euro's) Aantal Aandelenfondsen - NN Duurzaam aandelenfonds 311.690 - SPDR MSCI Europe UCITS ETF 50.053 - NN (L) Japan equity - I cap 173.368 - NN North America fund 22.400
€ 118,0140 € 180,6400 € 39,9445 € 212,5575
36.783.753 9.041.574 6.925.121 4.761.287 57.511.735
Vastgoedfondsen - NN Global Real Estate Fund
€ 90,3698
14.795.706 14.795.706
163.724
Koers
Totaal aandelen en andere niet vastrentende waarden hoofdfonds:
Waarde 30/6/2015
72.307.441
67
Obligaties en andere vastrentende waardepapieren hoofdfonds (in euro's) Aantal Obligatiefondsen - NN Global High Yield Fonds 75.827 - NN Euro Credit Fonds 496.740 - NN (L) Renta Fund AAA ABS 2.320 - Ishares Euro Corp Bnd LC 18.500 - NN (L) RF EMD (Hard Currency) 2.330 - NN (L) European High Yield 1.073 - ING (L) Liquid Eur B Cap 11.260 - ING (L) Liquid Euribor 3M 57.204
Koers
Waarde 30/6/2015
€ 94,0782 € 47,4840 € 5.036,5200 € 131,0700 € 3.127,0600 € 7.876,4600 € 1.190,7800 € 1.031,6500
7.133.709 23.587.166 11.685.688 2.424.795 7.286.094 8.453.891 13.408.204 59.014.157 132.993.704
Woninghypotheken PVF Hypothekenfonds
44.492.127 Nominale waarde
Obligaties 6,25 O AUSTRIA 27 A6 4,35 O AUSTRIA 19 3,4 Oostenrijk 2022 5,75 Australië 2022 5,5% Australië 2023 2,75% Australië 3,75% Australië 2037 2,5% Canada 2024 2,75% Canada 2022 1,5% Duitsland 4/2016 1,75% Duitsland 4/2020 0,100% Duitsland IL Bond 4/15/2023 0,5% Duitsland IL Bond 3,5 O FRG 19 3,25% Duitsland 07/2021 3,000% Denemarken 11/2021 1,5% Denemarken 11/2023 3,375 Finland 4/2020 3,500 Finland 4/2021 2,000% Finland 4/2015 5,00% UK TSY 7-3-2025 1,75% UK TSY 2022 2,75% UK TSY 2024 5,25% Italie 2017 3,25 Nederland 7/2015 3,75% Nederland 1/2023 4,0 O NETHERLANDS 18 3,5 O Nederland 2,000% Nederland 15/7/2024 0,25% Nederland 15/7/2025 2,5% Zweden 12/5/2025 3,5% Zweden 1/6/2022
994.000 2.608.000 5.070.000 3.600.000 8.647.000 10.048.000 2.440.000 11.300.000 9.270.000 7.045.000 12.980.000 7.360.000 2.820.000 5.670.000 1.700.000 19.800.000 24.600.000 3.104.000 3.363.000 3.524.000 2.830.000 5.630.000 3.070.000 10.000.000 5.800.000 1.800.000 3.181.000 3.900.000 1.936.000 2.560.000 15.300.000 31.635.000
Totaal obligaties en andere rentende waardepapieren hoofdfonds
Marktwaarde 30/6/2015 1.606.176 3.055.865 6.162.044 3.034.853 7.156.369 6.874.072 1.723.681 8.745.488 7.325.266 8.288.322 16.094.937 8.141.729 3.217.246 6.670.394 2.060.305 3.131.472 3.527.043 3.590.112 3.986.291 3.865.521 5.092.542 7.955.738 4.624.884 11.213.291 5.987.887 2.240.613 3.696.119 4.666.786 2.158.888 2.369.888 1.978.244 3.916.536 164.158.601 341.644.432
68
Obligaties en andere vastrentende waardepapieren 4% fonds Nominale waarde (in euro's) Obligaties 3,5% O AUSTRIA 21 3.850.000 4,0% O BELGIUM 19 OLO 3.650.000 8,625% VAR AB INBV 17 EMTN 2.500.000 4,5% O CFF 18 1.000.000 6,375% EMTN GDF SUEZ 21 4.500.000 6,25% EMTN SUEZ ENV. 19 4.000.000 6,75% EMTN VEOLIA ENV. 19 3.000.000 4,0% O NETHERLANDS 19 3.150.000 5,375% EMTN TELECOM19EMTN 4.800.000 5,0% NTS CITIGROUP19EMTN 5.800.000 4,25% EMTN UNITED UTI 20 3.450.000 3,875% EMTN HBOS 20 EMTN 5.750.000 4,375% EMTN NAT GRID 20 5.200.000 4,125% EMTN PROCTER 20 3.800.000 4,75% NTS TELIASO 17EMTN 1.000.000 4,25% EMTN BA COVER17EMTN 4.500.000 5,0% EMTN MS 19 EMTN 5.500.000 5,375% EMTN GE CAP18EMTN 3.700.000 5,75% MTN E ON INTL 20 2.100.000 6,375% EMTN GOLDMAN18EMTN 3.300.000 4,60% BBA FUNDING 4.550.000 8,75% O VERIZON 15 1.000.000 6,25% EMTN EDF 21 EMTN 3.700.000 7,5% VAR KONINKLI 19GMTN 5.000.000 6,5% EMTN RWE FINANCE 21 3.750.000 8,375% VAR IMPERIAL 16 VRN 2.850.000 6,5% VAR ROCHE 21 EMTN 4.500.000 5,625% EMTN STATOIL21EMTN 3.500.000 6,25% EMTN VATTEN 21 EMTN 5.500.000 6,0% EMTN FORTUM 19 EMTN 4.650.000 5,75% VAR PHILIP 16 EMTN 1.000.000 6,625% EMTN STATKR 19EMTN 2.500.000 5,5% EMTN ALLIANDER16EMTN 2.250.000 6,5% EMTN ZURICH 15 EMTN 1.900.000 6,5% EMTN DONG ENERGY19 3.000.000 9,375% VAR ARCELORMITTAL 16 2.000.000 5,75% VAR PFIZER 21 5.450.000 4% BARCLAYS BANK 3.550.000 4,375% CWTH BANK AUSTRALIA 3.900.000 Totaal obligaties en andere rentende waardepapieren 4%-fonds
Geamortiseerde waarde 30/6/2015 3.798.385 3.692.315 2.673.629 1.006.954 4.953.542 4.198.857 3.128.519 3.292.086 4.817.074 5.519.499 3.389.216 5.423.074 4.996.675 3.819.413 1.011.715 4.424.002 5.287.791 3.789.887 2.197.723 3.354.246 4.480.412 1.061.420 4.039.344 5.438.692 4.233.035 2.962.028 4.918.708 3.710.882 5.873.743 4.854.128 1.022.190 2.593.876 2.290.020 1.993.913 3.101.096 2.028.899 5.668.764 3.682.438 4.025.809 142.754.001
69
Deposito's bij kredietinstellingen hoofdfonds (in euro's) Waarde 30/6/2015 ABN AMRO Zakelijke Wachttijd deposito Van Lanschot deposito
0,90% 0,40%
Totaal deposito's bij kredietinstellingen hoofdfonds
22.774.119 5.002.561 27.776.680
Deposito's bij kredietinstellingen 4%-fonds (in euro's) Waarde 30/6/2015 ABN Deposito
0,35%
Totaal deposito's bij kredietinstellingen 4%-fonds
4.813.070 4.813.070
Afgeleide financiële instrumenten hoofdfonds (in euro's) Waarde 30/6/2015 FX Forwards * - Betreft verkoop AUD 29.470.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft verkoop AUD 1.350.000 - transactiedatum 17 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft aankoop AUD 3.680.000 - transactiedatum 29 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat : - Betreft verkoop CAD 22.140.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft verkoop DKR 49.500.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft verkoop GBP 13.620.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft aankoop GBP 1.170.000 - transactiedatum 24 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resulaat: - Betreft verkoop USD 17.960.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft aankoop USD 830.000 - transactiedatum 24 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft verkoop SEK 54.200.000 - transactiedatum 15 juni 2014 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: Futures ** EURO-Bund September 2015 / aantal: -110 /valuta EUR EURO-Bobl September 2015 / aantal: -113 /valuta EUR DJ US Real Estate September 2015 / aantal: -95 /valuta USD EUR Stoxx50 September 2015 / aantal: -55 /valuta EUR TOPIX Index September 2015 / aantal: 58 / valuta JY
Totaal afgeleide financiële instrumenten hoofdfonds
24.479 8.758 12.801 54.837 2.163 407.687 6.837 143.258 2.940 28.302 427.344 116.244 59.880 46.877 22.550 126.549 233.246660.590-
* Het betreft onderhandse (OTC) contracten waarvan de tegenpartij varieert. De tegenpartijen zijn door NNIP geselecteerd op basis van met het CFK vooraf overeengekomen criteria op het gebied van tegenpartijrisico. Er zijn afspraken over aan te houden margins en onderpand. In het boekjaar 2014/2015 waren de tegenpartijen HSBC, Barclays en BNP Paribas. ** Het betreft beursgenoteerde futurecontracten.
70
Beleggingen in liquiditeiten hoofdfonds (in euro's) Waarde 30/6/2015 Spaarrekeningen ABN-AMRO Private Banking Van Lanschot Premiumsparen MoneYou Zakelijk ING Liquidity Management Account ING Vermogensspaarrekening ING Zakelijk Kwartaalspaarrekening ING Zakelijk Bonusspaarrekening SNS Zakelijk Sparen SNS Zakelijk Sparen Rabo Beleggersrekening Rabo Beleggersrekening Rabo Beleggersrekening Rabo Beleggersrekening
Rekeningen courant Kasbank EUR Kasbank USD Kasbank GBP Kasbank DKR Kasbank JPY Kasbank CAD Kasbank SEK Kasbank AUD ABN-AMRO Bank Rabobank Van Lanschot SNS JP Morgan (future margin account)
Totaal beleggingen in liquiditeiten hoofdfonds
10.023.443 10.019.973 3.008.907 10.016.818 2.508.850 2.507.901 5.020.800 5.010.830 5.010.830 5.011.250 5.023.750 5.023.750 3.116.034 71.303.136
3.427.383 7.971 2.243 1.341 20 6.263 1.081 6.899 3.895 3.079 1.274 56 2.160.514 5.622.019 76.925.155
Beleggingen in liquiditeiten 4% fonds (in euro's) Waarde 30/6/2015 Spaarrekening Rabo Beleggersrekening Rekening courant Kasbank Rabobank ABN-AMRO Bank
Totaal beleggingen in liquiditeiten 4%-fonds
5.023.295 5.023.295 35.097 16.843 9.272 61.212 5.084.507
71
7. Overige gegevens 7.1 Algemeen Resultaatbestemming In overeenstemming met artikel 2 uit de statuten heeft het bestuur na voorafgaande goedkeuring door de Raad van Toezicht besloten het resultaat in zijn geheel toe te voegen aan de algemene reserves. Het resultaat is nihil en derhalve heeft het besluit geen gevolgen voor het eigen vermogen.
Gebeurtenissen na balansdatum Na afloop van het boekjaar werd de rapportage van het PVF Hypothekenfonds over de maand juli 2015 ontvangen. Hieruit bleek een rendement over de maand van -2,39%. Navraag leerde dat het rendement ongeveer voor de helft werd veroorzaakt door een aanpassing in de waardering van de hypothekenportefeuille die per juli is doorgevoerd. Voor de andere helft kwam het rendement voort uit bewegingen op de rente- en hypothekenmarkt.
Informatie Op de Website en ten kantore van CFK zal in ieder geval de volgende informatie verkrijgbaar zijn:
het Prospectus; de essentiële beleggersinformatie; de statuten van de stichting; de reglementen en gedragscode; (voorgenomen) wijzigingen van de statuten; (voorgenomen) wijzigingen van het beleggingsbeleid; (voorgenomen) wijzigingen van de voorwaarden met een toelichting; (half)jaarverslagen van de stichting; de door de AFM aan de stichting verleende vergunning, en eventuele ontheffingen; oproepen voor de vergaderingen van Deelnemers; het meest recente registratiedocument. de opgave, bedoeld in artikel 50, tweede lid BGfo. Deze opgave bevat ten minste de volgende gegevens: de totale waarde van de beleggingen, een overzicht van de samenstelling van de beleggingen, de omvang van het deelnemersfonds de meest recent bepaalde intrinsieke waarde van het deelnemersfonds onder vermelding van het moment waarop de bepaling plaatsvond;
72
7.2 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: Het bestuur van het CFK Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag op pagina 39 t/m 72 opgenomen jaarrekening voor het jaar eindigend op 30 juni 2015 van Stichting Contractspelersfonds KNVB te Zeist gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 30 juni 2015 en de winst-en-verliesrekening over de periode 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) met de Wet op het financieel toezicht. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Contractspelersfonds KNVB per 30 juni 2015 en van het
73
resultaat over de periode 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Amsterdam, 27 augustus 2015
Ernst & Young Accountants LLP
w.g. J.C.J. Preijde RA
74
8. Nevenfuncties bestuurders en leden Raad van Toezicht De bestuurders zijn voltijds in dienst van de stichting en hebben geen nevenfuncties. De belangrijkste nevenfuncties van de leden van de Raad van Toezicht worden in het verslag van de Raad van Toezicht (v.a. p. 36) genoemd.
75
BIJLAGE Stichting Contractspelersfonds KNVB
Balans per 30 juni 2015
en Winst- en verlies rekening 2014 / 2015 van: - Hoofdfonds; - 4%-fonds; - CFK (beheerder)
76
HOOFDFONDS - Balans per 30 juni 2015 (na rendementsbijschrijving) ACTIVA
2014/2015
2013/2014
72.307.441 341.644.432 27.776.680 660.59076.925.155 517.993.118
93.201.510 284.206.142 32.701.736 416.437 94.327.511 504.853.336
(Bedragen in euro's)
Beleggingen Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren Obligaties en andere rentende waardepapieren Deposito's bij kredietinstellingen Afgeleide financiële instrumenten Beleggingen in liquiditeiten Vorderingen Kortlopende vorderingen
PASSIVA
2.907.517 2.907.517
197.294 197.294
520.900.635
505.050.630
2014/2015
2013/2014
25.317.901 213.380 2.225.361 2.596.490 30.353.132
23.379.321 193.404 272.661 2.544.757 26.390.143
481.833.689 8.713.814 490.547.503
470.276.141 8.384.346 478.660.487
520.900.635
505.050.630
(Bedragen in euro's)
Kortlopende schulden Schulden aan deelnemers (deelnemersfondsen) Beleggingsrekening NWF Overige schulden en overlopende passiva Verschuldigd aan beheerder Langlopende schulden Schulden aan deelnemers (deelnemersfondsen) Beleggingsrekening NWF
HOOFDFONDS - Winst- en verliesrekening over de periode 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 2014/2015
2013/2014
Af: Beleggingskosten Netto opbrengst beleggingen Aandeel NWF in beleggingsopbrengsten Totaal opbrengsten
5.539.981 13.245.060 5.636.80811.247.572 660.5901.954.591 946.516 26.319 26.662.641 1.818.61624.844.025 425.13924.418.886
6.258.357 5.194.762 508.12011.741.879 416.437 2.112.836 757.495 25.035 25.998.681 1.582.45024.416.231 406.49524.009.736
Exploitatiekosten Afschrijvingen op immateriële en andere materiële vaste activa Overige baten en lasten Bijgeschreven rendement m.b.t. eenmalige en slotuitkeringen Rendementsbijschrijving ten gunste van deelnemersfondsen
961.751 78.438 12.48655.618 23.335.565
930.520 67.688 87321.942 22.990.459
Totaal kosten
24.418.886
24.009.736
(Bedragen in euro's)
Opbrengsten uit beleggingen Renteopbrengsten Gerealiseerde waardeverandering (excl. afgeleide financiële instrumenten) Gerealiseerde waardeverandering afgeleide financiële instrumenten Ongerealiseerde waardeverandering (excl. afgeleide financiële instrumenten) Ongerealiseerde waardeverandering afgeleide financiële instrumenten Ontvangen dividend Overige opbrengsten Opbrensten van beheerder tgv de fondsen
Resultaat verslagperiode
-
-
Overzicht samenstelling beleggingen hoofdfonds
Aandelen en andere niet vastrentende waarden (in euro's) Aantal
Koers
VV Koers
Waarde 30/6/2015
Aandelenfondsen - NN Duurzaam aandelenfonds - SPDR MSCI Europe UCITS ETF - NN (L) Japan equity - I cap - NN North America fund
311.690 50.053 173.368 22.400
€ € € €
118,0140 180,6400 39,9445 212,5575
36.783.753 9.041.574 6.925.121 4.761.287 57.511.735
Vastgoedfondsen - NN Global Real Estate Fund
163.724
€
90,3698
14.795.706 14.795.706
Totaal aandelen en andere niet vastrentende waarden hoofdfonds:
72.307.441
Obligaties en andere vastrentende waardepapieren (in euro's) Aantal Obligatiefondsen - NN Global High Yield Fonds - NN Euro Credit Fonds - NN (L) Renta Fund AAA ABS - Ishares Euro Corp Bnd LC - NN (L) RF EMD (Hard Currency) - NN (L) European High Yield - ING (L) Liquid Eur B Cap - ING (L) Liquid Euribor 3M
75.827 496.740 2.320 18.500 2.330 1.073 11.260 57.204
€ € € € € € € €
Woninghypotheken PVF Hypothekenfonds
Obligaties 6,25 O AUSTRIA 27 A6 4,35 O AUSTRIA 19 3,4 Oostenrijk 2022 5,75 Australië 2022 5,5% Australië 2023 2,75% Australië 3,75% Australië 2037 2,5% Canada 2024 2,75% Canada 2022 1,5% Duitsland 4/2016 1,75% Duitsland 4/2020 0,100% Duitsland IL Bond 4/15/2023 0,5% Duitsland IL Bond 3,5 O FRG 19 3,25% Duitsland 07/2021 3,000% Denemarken 11/2021 1,5% Denemarken 11/2023 3,375 Finland 4/2020 3,500 Finland 4/2021 2,000% Finland 4/2015 5,00% UK TSY 7-3-2025 1,75% UK TSY 2022 2,75% UK TSY 2024 5,25% Italie 2017 3,25 Nederland 7/2015 3,75% Nederland 1/2023 4,0 O NETHERLANDS 18 3,5 O Nederland 2,000% Nederland 15/7/2024 0,25% Nederland 15/7/2025 2,5% Zweden 12/5/2025 3,5% Zweden 1/6/2022
Koers
Waarde 30/6/2015
94,0782 47,4840 5.036,5200 131,0700 3.127,0600 7.876,4600 1.190,7800 1.031,6500
7.133.709 23.587.166 11.685.688 2.424.795 7.286.094 8.453.891 13.408.204 59.014.157 132.993.704 44.492.127
Nominale waarde
Marktwaarde 30/6/2015
994.000 2.608.000 5.070.000 3.600.000 8.647.000 10.048.000 2.440.000 11.300.000 9.270.000 7.045.000 12.980.000 7.360.000 2.820.000 5.670.000 1.700.000 19.800.000 24.600.000 3.104.000 3.363.000 3.524.000 2.830.000 5.630.000 3.070.000 10.000.000 5.800.000 1.800.000 3.181.000 3.900.000 1.936.000 2.560.000 15.300.000 31.635.000
1.606.176 3.055.865 6.162.044 3.034.853 7.156.369 6.874.072 1.723.681 8.745.488 7.325.266 8.288.322 16.094.937 8.141.729 3.217.246 6.670.394 2.060.305 3.131.472 3.527.043 3.590.112 3.986.291 3.865.521 5.092.542 7.955.738 4.624.884 11.213.291 5.987.887 2.240.613 3.696.119 4.666.786 2.158.888 2.369.888 1.978.244 3.916.536 164.158.601
Totaal obligaties en andere rentende waardepapieren hoofdfonds
341.644.432
Deposito's bij kredietinstellingen (in euro's) Waarde 30/6/2015 ABN AMRO Zakelijke Wachttijd deposito Van Lanschot deposito
0,90% 0,40%
Totaal deposito's bij kredietinstellingen hoofdfonds
22.774.119 5.002.561 27.776.680
Afgeleide financiële instrumenten (in euro's) Waarde 30/6/2015 FX Forwards * - Betreft verkoop AUD 29.470.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft verkoop AUD 1.350.000 - transactiedatum 17 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft aankoop AUD 3.680.000 - transactiedatum 29 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat : - Betreft verkoop CAD 22.140.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft verkoop DKR 49.500.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft verkoop GBP 13.620.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft aankoop GBP 1.170.000 - transactiedatum 24 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resulaat: - Betreft verkoop USD 17.960.000 - transactiedatum 15 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft aankoop USD 830.000 - transactiedatum 24 juni 2015 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat: - Betreft verkoop SEK 54.200.000 - transactiedatum 15 juni 2014 - afloopdatum 17 juli 2015 ongerealiseerd resultaat:
24.479 8.75812.801 54.837 2.163 407.6876.837 143.2582.940 28.302 427.344-
Futures ** EURO-Bund September 2015 / aantal: -110 /valuta EUR EURO-Bobl September 2015 / aantal: -113 /valuta EUR DJ US Real Estate September 2015 / aantal: -95 /valuta USD EUR Stoxx50 September 2015 / aantal: -55 /valuta EUR
TOPIX Index September 2015 / aantal: 58 / valuta JY Totaal afgeleide financiële instrumenten
116.24459.88046.877 22.550 126.549233.246660.590-
* Het betreft onderhandse (OTC) contracten waarvan de tegenpartij varieert. De tegenpartijen zijn door NNIP geselecteerd op basis van met het CFK vooraf overeengekomen criteria op het gebied van tegenpartijrisico. Er zijn afspraken over aan te houden margins en onderpand. In het boekjaar 2014/2015 waren de tegenpartijen HSBC, Barclays en BNP Paribas. ** Het betreft beursgenoteerde futurecontracten.
Beleggingen in liquiditeiten (in euro's) Waarde 30/6/2015 Spaarrekeningen ABN-AMRO Private Banking Van Lanschot Premiumsparen MoneYou Zakelijk ING Liquidity Management Account ING Vermogensspaarrekening ING Zakelijk Kwartaalspaarrekening ING Zakelijk Bonusspaarrekening SNS Zakelijk Sparen SNS Zakelijk Sparen Rabo Beleggersrekening Rabo Beleggersrekening Rabo Beleggersrekening Rabo Beleggersrekening
Rekeningen courant Kasbank € Kasbank $ Kasbank GBP Kasbank Dkr. Kasbank Jap.Yen Kasbank Can.$ Kasbank SEK Kasbank AUD ABN-AMRO Bank Rabobank Van Lanschot SNS JP Morgan (future margin account)
Totaal beleggingen in liquiditeiten
10.023.443 10.019.973 3.008.907 10.016.818 2.508.850 2.507.901 5.020.800 5.010.830 5.010.830 5.011.250 5.023.750 5.023.750 3.116.034 71.303.136
3.427.383 7.971 2.243 1.341 20 6.263 1.081 6.899 3.895 3.079 1.274 56 2.160.514 5.622.019 76.925.155
4% FONDS - Balans per 30 juni 2015 (na rendementsbijschrijving) ACTIVA
2014/2015
2013/2014
142.754.001 4.813.070 5.084.508 152.651.579
147.583.582 7.923.584 6.305.666 161.812.832
152.651.579
161.812.832
2014/2015
2013/2014
15.710.695 47.732 31.453 74.140 15.864.020
16.123.520 58.080 44.011 107.876 16.333.487
136.733.732 53.827 136.787.559
145.384.099 95.246 145.479.345
152.651.579
161.812.832
(Bedragen in euro's)
Beleggingen Obligaties en andere rentende waardepapieren Deposito's bij kredietinstellingen Beleggingen in liquiditeiten
PASSIVA (Bedragen in euro's)
Kortlopende schulden Schulden aan deelnemers (deelnemersfondsen) Beleggingsrekening NWF Overige schulden en overlopende passiva Verschuldigd aan beheerder
Langlopende schulden Schulden aan deelnemers (deelnemersfondsen) Beleggingsrekening NWF
4% FONDS - Winst- en verliesrekening over de periode 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 2014/2015
2013/2014
8.064.376
8.624.440
Af: Beleggingskosten Netto opbrengst beleggingen Aandeel NWF in beleggingsopbrengsten
256.3438.158 7.816.191 176.5967.639.595 6.313-
344.1703.000 8.442 8.291.712 209.3178.082.395 8.828-
Totaal opbrengsten
7.633.282
8.073.567
Exploitatiekosten Afschrijvingen op immateriële en andere materiële vaste activa Overige baten en lasten Bijgeschreven rendement m.b.t. eenmalige en slotuitkeringen Rendementsbijschrijving ten gunste van deelnemersfondsen Totaal kosten
298.127 24.314 353 244 7.310.244 7.633.282
313.786 22.826 295206 7.737.044 8.073.567
(Bedragen in euro's)
Opbrengsten uit beleggingen Renteopbrengsten Gerealiseerde waardeverandering (excl. afgeleide financiële instrumenten) Gerealiseerde waardeverandering afgeleide financiële instrumenten Amortisatie obligaties Overige opbrengsten Opbrensten van beheerder tgv de fondsen
Resultaat verslagperiode
-
-
Overzicht samenstelling beleggingen 4% fonds
Obligaties en andere vastrentende waardepapieren Nominale waarde (in euro's) Obligaties 3,5% O AUSTRIA 21 3.850.000 4,0% O BELGIUM 19 OLO 3.650.000 8,625% VAR AB INBV 17 EMTN 2.500.000 4,5% O CFF 18 1.000.000 6,375% EMTN GDF SUEZ 21 4.500.000 6,25% EMTN SUEZ ENV. 19 4.000.000 6,75% EMTN VEOLIA ENV. 19 3.000.000 4,0% O NETHERLANDS 19 3.150.000 5,375% EMTN TELECOM19EMTN 4.800.000 5,0% NTS CITIGROUP19EMTN 5.800.000 4,25% EMTN UNITED UTI 20 3.450.000 3,875% EMTN HBOS 20 EMTN 5.750.000 4,375% EMTN NAT GRID 20 5.200.000 4,125% EMTN PROCTER 20 3.800.000 4,75% NTS TELIASO 17EMTN 1.000.000 4,25% EMTN BA COVER17EMTN 4.500.000 5,0% EMTN MS 19 EMTN 5.500.000 5,375% EMTN GE CAP18EMTN 3.700.000 5,75% MTN E ON INTL 20 2.100.000 6,375% EMTN GOLDMAN18EMTN 3.300.000 4,60% BBA Funding 4.550.000 8,75% O VERIZON 15 1.000.000 6,25% EMTN EDF 21 EMTN 3.700.000 7,5% VAR KONINKLI 19GMTN 5.000.000 6,5% EMTN RWE FINANCE 21 3.750.000 8,375% VAR IMPERIAL 16 VRN 2.850.000 6,5% VAR ROCHE 21 EMTN 4.500.000 5,625% EMTN STATOIL21EMTN 3.500.000 6,25% EMTN VATTEN 21 EMTN 5.500.000 6,0% EMTN FORTUM 19 EMTN 4.650.000 5,75% VAR PHILIP 16 EMTN 1.000.000 6,625% EMTN STATKR 19EMTN 2.500.000 5,5% EMTN ALLIANDER16EMTN 2.250.000 6,5% EMTN ZURICH 15 EMTN 1.900.000 6,5% EMTN DONG ENERGY19 3.000.000 9,375% VAR ARCELORMITTAL 16 2.000.000 5,75% VAR PFIZER 21 5.450.000 4% BARCLAYS BANK 3.550.000 4,375% CWTH BANK AUSTRALIA 3.900.000 Totaal obligaties en andere rentende waardepapieren
Geamortiseerde waarde 30/6/2015 3.798.385 3.692.315 2.673.629 1.006.954 4.953.542 4.198.857 3.128.519 3.292.086 4.817.074 5.519.499 3.389.216 5.423.074 4.996.675 3.819.413 1.011.715 4.424.002 5.287.791 3.789.887 2.197.723 3.354.246 4.480.412 1.061.420 4.039.344 5.438.692 4.233.035 2.962.028 4.918.708 3.710.882 5.873.743 4.854.128 1.022.190 2.593.876 2.290.020 1.993.913 3.101.096 2.028.899 5.668.764 3.682.438 4.025.809 142.754.001
Deposito's bij kredietinstellingen (in euro's) Waarde 30/6/2015 ABN Deposito Totaal deposito's bij kredietinstellingen 4%-fonds
0,35%
4.813.070 4.813.070
Beleggingen in liquiditeiten (in euro's) Waarde 30/6/2015 Spaarrekening Rabo Beleggersrekening Rekening courant Kasbank Rabobank ABN-AMRO Bank
Totaal beleggingen in liquiditeiten
5.023.295 5.023.295 35.097 16.843 9.272 61.212 5.084.507
BEHEERDER - Balans per 30 juni 2015 (na rendementsbijschrijving) ACTIVA
2014/2015
2013/2014
74.140 2.596.490 2.670.630
107.876 2.544.757 2.652.633
1.447.553 599.831 2.047.384
1.274.823 599.831 1.874.654
199.745 191.600 292.782 684.127
189.588 185.281 311.297 686.166
5.402.141
5.213.453
2014/2015
2013/2014
30.859 1.464.749 1.060.049 314.816 2.870.473
8.052 1.386.034 990.372 297.327 2.681.785
635.292 1.896.376 2.531.668
635.292 1.896.376 2.531.668
5.402.141
5.213.453
(Bedragen in euro's)
Vordering op de fondsen Vordering op het 4% fonds Vordering op het hoofdfonds Vorderingen Kortlopende vorderingen Vordering uit hypothecaire leningen
Overige activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Liquide middelen
PASSIVA (Bedragen in euro's)
Kortlopende schulden Crediteuren Loonbelasting en sociale premies Na clubstorting toe te voegen aan deelnemersfondsen Overige schulden en overlopende passiva
Eigen vermogen Kapitaal Algemene reserve
BEHEERDER - Winst- en verliesrekening over de periode 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 2014/2015
2013/2014
34.477
33.477
34.477-
33.477-
-
-
(Bedragen in euro's)
Opbrengsten uit beleggingen Renteopbrengsten beheerder Af: Opbrensten van beheerder tgv de fondsen Af: Beleggingskosten Netto opbrengst beleggingen Aandeel NWF in beleggingsopbrengsten Totaal opbrengsten
Exploitatiekosten Afschrijvingen op immateriële en andere materiële vaste activa Overige baten en lasten Doorbelasting exploitatiekosten aan de fondsen Totaal kosten Resultaat verslagperiode
1.259.878 102.753 6061.362.025-
-
1.244.306 90.514 1.1681.333.652-