2015 De tijd loopt Politieke basistekst
•1•
Samen wegen op de Millenniumdoelstellingen tot 2015
Samenvatting
Voor ons heeft elke wereldburger recht op ontwikkeling. Iedereen zou dat recht ook moeten kunnen afdwingen voor zichzelf en de groep waartoe hij of zij behoort. Dat is de norm waaraan elk beleid moet worden getoetst.
Toeval of niet, de heisa rond de Millenniumdoelstellingen valt samen
van de Millenniumdoelstellingen zal gedurende deze tien jaar onze
Afgemeten tegen deze ambitie wegen de Millenniumdoelstellingen
met de ambitie binnen de Vlaamse Noord-Zuidbeweging om op een
gemeenschappelijke uitdaging zijn.
te licht. Ze laten de helft van het probleem bestaan. Ze verengen
permanente basis samen te werken en zo de slagkracht te verhogen.
ontwikkeling tot strijd tegen extreme armoede. Belangrijke doelen
Deze ambitie is gegroeid vanuit het vernieuwingsproces, een col-
Met educatief werk, met acties en campagnes willen we telkens wij-
zoals het garanderen van goed en redelijk betaald werk ontbreken.
lectief zoeken van de comités en lidngo’s van 11.11.11 naar een
zen op de gemaakte beloftes. Dit moet leiden tot een zeer brede
De strategie om de gestelde doelstellingen te bereiken is te vaag.
strategie om de eigen doelstellingen beter te realiseren.
sensibilisering, tot een sterk maatschappelijk draagvlak en tot grote
De echte oorzaken van armoede en honger worden niet echt aan-
politieke druk op de Belgische regering. We zullen nauwlettend toe-
gepakt. De opdrachten voor de donoren zijn in tegenstelling tot de
We waren het vrij snel eens dat we het gewicht van die vernieuwde
kijken hoe België de engagementen al dan niet nakomt. En we willen
andere doelstellingen niet in bindende streefcijfers met een deadline
samenwerking willen gebruiken om op de Millenniumdoelstellingen
de lat hoger leggen. Armoede moet helemaal de wereld uit.
omgezet. Het belang van het eigen initiatief en de eigen organisatie
te wegen. Die zullen in de komende jaren bovenaan de ontwikke-
van de mensen waarvoor de doelstellingen zijn bedacht, blijft te ver
lingsagenda staan. Ondanks het nodige scepticisme leek het ons
buiten beeld.
meer dan de moeite waard om de vereende krachten van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging daarvoor in te zetten. De duurzame realisatie
Ondanks al deze kritiek zullen wij in de komende jaren intensief actie voeren rond de Millenniumdoelstellingen. Mits gebruik van een goede handleiding kunnen de doelstellingen immers een nuttig instrument worden om mensen te mobiliseren, om de politieke druk op
191 landen ondertekenden een akkoord om tegen 2015 de armoede in de wereld te halveren. Voer samen met de Vlaamse Noord-Zuidbeweging actie om de politici aan hun belofte te herinneren én de lat hoger te leggen. Armoede moet de wereld uit!
2015 – De tijd loopt wordt het logo van de samenwerking rond de Millenniumdoelstellingen. Het zal een herkenningspunt zijn doorheen een brede waaier van affiches, publicaties, acties en campagnes. En een permanent signaal naar de beleidsverantwoordelijken dat de tijd loopt.
te voeren en om belangrijke beleidsmaatregelen voor ontwikkeling door te drukken. Belangrijke elementen van die handleiding hebben we nu al bij de hand:
Meer dan de Millenniumdoelstellingen
•
We vertrekken van een grondige structurele analyse van de problemen.
•
We gaan uit van een Millennium-plus-lijst die vergeten thema’s opneemt of opwaardeert en die geen genoegen neemt met halve oplossingen.
•
We gaan uit van een Millennium-plus-aanpak die vertrekt van het afdwingbaar recht van iedereen op ontwikkeling, en die bij het
De Millenniumdoelstellingen (MDG’s) zijn een lijst becijferde en in
formuleren van noden en beleid uitgaat van de inbreng en de
de tijd geplande doelen. Het bereiken van de Millenniumdoelstellingen zou onder meer betekenen dat de mensheid er tijdens het leven
participatie van de betrokken mensen. •
We gaan uit van een Millennium-plus-beleid dat grondige struc-
van deze generatie zou in slagen het aantal armen en mensen dat
turele ingrepen in het internationaal beleid niet uit de weg gaat
honger lijdt met de helft te verminderen. Er zou basisonderwijs zijn
en dat ook bindende cijferdoelen en streefdata oplegt voor de
De Global Call to Action Against Poverty lanceerde de witte band
voor alle kinderen. Een aantal ziektes zoals aids en malaria zouden
als symbool van de strijd tegen de armoede.
worden teruggedrongen. Het aantal moeders dat een zwangerschap
2015 – De tijd loopt is meteen een Vlaams antwoord op deze
of een geboorte niet overleeft zou met drie vierden verminderen. Ook
wikkeling en financiering. Kunstmatige pieken in 2005, 2010 of
internationale oproep om wereldwijd campagne te voeren.
de sterfte van kinderen onder de vijf jaar zou tot een vierde dalen. Het
2015 brengen geen duurzame ontwikkeling.
aantal mensen zonder toegang tot drinkbaar water zou tot de helft
donoren. •
•
worden teruggebracht. De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen
We aanvaarden geen uitstel. Wat in 2005 kan op een vergadering van de G8, de VN of het IMF en de Wereldbank, mag niet tot
zou zijn uitgevlakt, de druk op het ecosysteem verlicht.
later worden uitgesteld.
Volgende ngo’s hebben zich ingeschreven voor deze samen-
•
We zullen dit realiseren in een hechte samenwerking met part-
werking die loopt van 2005 tot 2015. Andere organisaties kun-
Sommigen noemen dit zeer ambitieus en een ver in de toekomst te
ners die dagdagelijks, in verschillende continenten, met de ge-
nen nog volgen.
realiseren utopie. Voor ons zijn de Millenniumdoelstellingen geen
volgen van een falend nationaal en internationaal beleid worden
utopie, maar een reeks technisch haalbare doelstellingen op middel-
geconfronteerd.
11.11.11, Broederlijk Delen, FOS-Socialistische Solidariteit,
lange termijn die gerealiseerd kunnen worden met meer politieke wil
Oxfam Solidariteit, Oxfam-Wereldwinkels, Vredeseilanden,
en grondige beleidsveranderingen.
Het lijstje is onvolledig. Het zal vanuit de concrete ervaring van het
Wereldsolidariteit, Intal, Noë (Horizon educatief, Alfa en Dja-
werk met de Millenniumdoelstellingen moeten worden verfijnd en
po), Studio Globo, Bevrijde Wereld, Mensenbroeders, het
Als organisaties voor ontwikkeling kunnen wij geen vrede nemen met
Vlaams Guatemala Comité, WIO en Volens.
half werk. Want wat zeg je tegen de andere helft die niet levend uit
aangevuld.
de armoede- en hongerstatistieken zal verdwijnen? •2•
We nemen enkel genoegen met duurzame methodes van ont-
•3•
1. Wat zijn de Millenniumdoelstellingen?
VN-coördinator voor de Millenniumdoelstellingen Eveline Herfkens (links) met het logo van de campagne 2015 – De tijd loopt.
In september 2000 legden de Verenigde Naties op hun Algemene Vergadering een Millenniumverklaring af. 189 landen beloofden toen om tegen 2015 armoede en ongelijkheid de wereld uit te helpen. Later werden nog twee nieuwe lidstaten van de VN aan het lijstje toegevoegd. Aan de hand van 8 meetbare doelstellingen, 16 streefdoelen en 48 Ook ondersecretaris-Generaal José Antonio Ocampo
verifieerbare indicatoren wil men deze strijd concretiseren.
van de VN neemt de tijd voor een kiekje met het logo van het samenwerkingsverband
De eerste zeven doelstellingen gaan grotendeels over economische
(Wereld Sociaal Forum 2005, Porto Alegre).
en sociale vooruitgang in de ontwikkelingslanden. De achtste doelstelling rond mondiaal partnerschap bevat maatregelen die vooral in het rijke Noorden genomen moeten worden om die vooruitgang mogelijk te maken. De Millenniumdoelstellingen zijn een ruwe samenvatting van de aanbevelingen uit de grote VN-toppen van de jaren negentig. De VNconferenties van Rio (milieu), Peking (vrouwen en ontwikkeling), Caïro (reproductieve gezondheid, bevolking), Kopenhagen (sociale top) en Rome (voedsel) eindigden steevast in uitgebreide en goede voornemens die in grote mate dode letter bleven. Door te werken met kwantificeerbare Millenniumdoelstellingen en een streefdatum wil men de druk om engagementen na te komen vergroten. Na de 191 regeringen en de Verenigde Naties nemen ook andere instellingen zoals het IMF en de Wereldbank het concept van de Millenniumdoelstellingen over. Daarmee lijkt een zeer breed akkoord te ontstaan over wat in de komende jaren prioritair rond ontwikkeling moet gebeuren, met een programma dat wellicht ook mobiliserend kan zijn voor een breder publiek. Om voldoende ruchtbaarheid en het nodige politieke gewicht aan de doelstellingen te geven startte de VN een wereldwijde campagne.
werd, doorgetrokken naar 2015. Of eenvoudig gezegd, hoeveel ar-
De Millenniumdoelstellingen (MDG’s)
men en honger zouden er in 2015 overblijven indien de gunstige trends van de jaren zeventig zich hadden doorgezet? In de realiteit kreeg de bemoedigende curve een knak in de tweede helft van de
MDG 1
Uitbannen van extreme armoede en honger
jaren tachtig en in de jaren negentig. De achterstand die men daar
MDG 2
Verwezenlijken van universeel basisonderwijs
heeft opgelopen, zou door het bereiken van de Millenniumdoelen on-
MDG 3
Bevorderen van gelijke kansen voor mannen en
gedaan gemaakt worden. Door deze zeer pragmatische aanpak is
vrouwen en empowerment van vrouwen
men uiteindelijk gekomen tot een menu van verschillende ‘verminde-
MDG 4
Verminderen van kindersterfte
ringen’ en staat er niet overal ‘volledig uitroeien’. Geen utopie dus,
MDG 5
Verbeteren van de gezondheid van moeders
maar een misschien al te realistisch streefdoel. Wat zeg je immers
MDG 6
Bestrijding van HIV/aids, malaria en andere ziekten
tegen de andere helft die niet levend uit de armoede- of hongersta-
MDG 7
Waarborgen van de duurzaamheid van het milieu
tistieken zal verdwijnen?
MDG 8
Ontwikkelen van een mondiaal partnerschap voor ontwikkeling
Er zitten grote gaten in de Millenniumlijst
2. De Millenniumdoelstellingen oogsten veel terechte kritiek
In elke inleiding over de MDG’s wordt weer gezegd dat het lijstje doelen, doelstellingen en indicatoren van 2000 de belangrijkste aanbevelingen groepeert van de grote VN-conferenties van de jaren negentig. Volgens de voorstanders gaat het om een goede samenvatting die zowat het hele spectrum van ontwikkelingsnoden dekt. Wij zijn het daar niet mee eens. De MDG-lijst verengt immers op verschillende manieren. Brede, juist geformuleerde doelen worden versmald tot beperkte doelstellingen en afgemeten aan een te beperkte set indicatoren.
Er is veel kritiek op de uitgangspunten en de inhoud van de MDG’s. Wij delen heel wat van deze kritiekpunten. Wie veel verwacht van de MDG’s en zeker wie er campagne wil rond voeren, moet uitkijken voor een aantal tekortkomingen en valkuilen die het werk rond de MDG’s in een verkeerde richting zouden kunnen sturen. De doelstellingen zijn niet ambitieus genoeg
Andere thema’s blijven onderbenut. Gender bijvoorbeeld krijgt geen plaats in de aanpak van de andere doelen. Hoe kan je armoede aanpakken zonder een genderspecifieke analyse en zonder remedies die uitgaan van de specifieke rol die vrouwen in armoedebestrijding kunnen spelen? Enkele onmisbare aspecten van ontwikkeling, zoals arbeid, blijven buiten zicht. In de lijst van 8 doelen, 18 doelstellingen en 48 indicatoren komt arbeid welgeteld drie keer aan bod. Daarmee wordt arbeid in de MDG’s zwaar onderbelicht en onderschat. Het wordt onderschat als probleem. Het verminderen van de werkloosheid staat niet bij de doelen. Maar ook als instrument tegen armoede, honger, discriminatie of gezondheidsproblemen is arbeid compleet onderbelicht. Verwaarlozing is zelden toevallig. Zo is de aandacht voor reproductieve gezondheidszorg bij het opstellen van de Millenniumdoelstellingen door meer conservatieve regeringen teruggeschroefd. We vrezen dat
Regeringen, maar ook niet-gouvernementele organisaties pikten in
De MDG’s worden vaak beschouwd als een soort Utopia. Een op-
cruciale domeinen die op deze manier buiten de Millenniumkalender
op het aanbod. Al snel bleek dat de doelstellingen niet door iedereen
dracht voor de verre toekomst van de mensheid, waarvan we hooguit
vallen de volgende jaren zowel door ontwikkelingslanden als door
op dezelfde manier worden ingeschat en dat sterk uiteenlopende me-
een kleine fractie kunnen realiseren. Dat strookt niet met de wer-
donoren genegeerd zullen worden.
ningen bestaan over de strategie om de doelstellingen te bereiken.
kelijkheid. De MDG’s zijn uiteindelijk een onvolledige lijst technisch realiseerbare doelstellingen waarvan een te groot aantal niet voor alle landen zullen worden gehaald als de politieke wil niet sterker wordt en er geen grondige bijsturing komt van het beleid.
•4•
De Millenniumdoelstellingen gaan uit van een te schrale visie op ontwikkeling
Ook voor de bedenkers zelf waren de MDG’s niet utopisch. Ze heb-
De internationale gemeenschap heeft de jongste jaren enkele lessen
ben de sociale vooruitgang die in de jaren zeventig en tachtig geboekt
geleerd over ontwikkelingssamenwerking. Dat gebeurde na veel val-
•5•
len en opstaan, na een lange reeks interne en externe evaluaties en
en je moet ze zelfs aanpassen aan de omstandigheden. Leg je de lat
Het beleid dat in doelstelling 8 geformuleerd wordt, is, grof samen-
onder druk van sociale bewegingen die op het terrein dag in dag uit
op mondiaal niveau, dan worden de resultaten in de komende tien
gevat, het huidig internationaal beleid met een klein tandje bij. Zowat
getuige waren van het mislukken van soms goed bedoelde ontwik-
jaar overmatig bepaald door de vooruitgang in China en India, samen
alle donoren houden in hun rapporten of in publieke discussies de-
Onder druk om meer te besteden aan ontwikkelingssamenwerking
kelingsprogramma’s. Een van de belangrijkste conclusies was dat
goed voor een derde van de wereldbevolking. Met de spectaculaire
zelfde toon aan. Men erkent dat een extra nodig is, maar vindt tegelijk
worden sommige regeringen een stuk minder kieskeurig bij de defi-
van bovenuit gedropte of opgelegde hulp zelden of nooit werkt. De
economische groei in China alleen al zou je in 2015 kunnen uitkomen
dat men door de band genomen op de juiste lijn zit en goed bezig is.
nitie van wat precies onder de hoofding ontwikkelingssamenwerking
betrokken mensen en groepen moeten zich eigenaar voelen van wat
bij een wereld die in zijn geheel behoorlijk scoort op de MDG-criteria,
Dat klopt jammer genoeg niet met de realiteit. Het concreet maken
thuishoort. Het gevaar op vervuiling van ontwikkelingssamenwerking
er gebeurt. Ownership heet dat in het vakjargon. Echt ownership heb
maar waarin Afrika er slechter aan toe is dan in 1990.
van de plichten van het Noorden onder doelstelling 8 zien we dan
met uitgaven voor internationaal veiligheids- of oorlogsbeleid, voor
ook als onze opdracht.
stukken asiel- en vluchtelingenbeleid of voor het afkopen van milieu-
je pas als de bevolking actief deelneemt aan het opzetten, uitvoeren en bijsturen van plannen. In theorie hebben zelfs IMF en Wereldbank
Je kan de MDG’s ook bekijken op het niveau van landen of zelfs van
dat begrepen.
regio’s binnen landen. Het verst van huis ben je in de armste streken van de armste landen. Al zijn de vooruitzichten voor de armste landen
Ngo’s en een aantal officiële donoren bepleiten niet alleen owner-
in hun geheel al somber genoeg. In heel wat Afrikaanse landen duurt
ship, maar gaan steeds meer uit van een rechtenaanpak. Ontwik-
het bij ongewijzigd beleid nog ruim honderd jaar voor alle kinderen
keling valt niet als een wat willekeurig uitgedeeld geschenk uit de
lagere school kunnen lopen.
hemel. Elke mens en de groep waartoe hij of zij behoort heeft een
een vroeger en veel lager niveau is evenmin denkbeeldig.
verplichtingen neemt toe.
Geen oog voor structurele oorzaken en geen oor naar structurele maatregelen
De druk om te scoren kan ook leiden tot puur resultaatvoetbal en eenzijdige investering in de indicatoren die in het MDG-lijstje zijn opgenomen. Die dekken maar een deel van de ontwikkelingsnoden. Andere belangrijke aspecten van een goed ontwikkelingsbeleid (zo-
De problemen in het MDG-lijstje zijn zonder meer relevant. Niemand
als tewerkstelling, basisinfrastructuur of reproductieve gezondheids-
aantal onvervreemdbare basisrechten. Die rechten zouden via de wet
UNDP pleit ervoor om voor dergelijke landen de doelstellingen be-
zal het belang en het ondermijnend effect van armoede, honger, gen-
zorg) zouden daardoor wel eens aan aandacht en financiële midde-
en via zelforganisatie afgedwongen moeten kunnen worden van de
scheidener te formuleren. Men wil geen ontmoediging veroorzaken.
derongelijkheid en epidemieën als HIV/aids ontkennen.
len kunnen inboeten.
overheid, de bedrijven en internationale instanties. Voor het Millen-
Dat lijkt lovenswaardig, maar het vermindert het gevoel van hoogdrin-
niumstreefdoel over de halvering van de honger zou dat bijvoorbeeld
gendheid en het haalt een stuk druk van de politieke ketel.
Jammer genoeg blijven de beschrijving van de MDG’s en ook de
De kans bestaat ook dat ontwikkelingssamenwerking veel selectie-
betekenen dat men het niet alleen heeft over het opdrijven van het
Millenniumverklaring waaruit de MDG’s werden gehaald erg vaag
ver wordt gericht op landen die met een relatief beperkte investering
aantal calorieën per persoon. Basis voor de strijd tegen de honger is
over de oorzaken van armoede en andere ellende. De MDG-aanpak
toch sterke en sterk zichtbare vooruitgang op de MDG-indicatoren
veel eerder het recht op gezonde voeding en voedselsoevereiniteit,
dreigt daardoor voorbij te gaan aan de machtstegenstellingen en
kunnen realiseren. Op die manier zou je bijvoorbeeld kunnen terecht-
de machtsongelijkheid die de kansen op ontwikkeling voor mensen,
komen bij relatief goed georganiseerde landen uit de bovenlaag van
groepen en landen grotendeels bepalen. Vanuit UNDP wordt nu wel
de lage inkomenslanden of uit de onderlaag van de midden inko-
het recht op grond en werkingsmiddelen voor landloze boeren, enz.
Doelstelling 8: geen meetlat voor donoren
gesteld dat er meer equity, gelijkheid, in de MDG-werking moet wor-
menslanden. Dat zijn mogelijk, maar niet noodzakelijk, de landen met
tot nu toe niet veel te merken. Zelfs de meeste derdewereldregerin-
De MDG-lijst geeft wel probleempunten aan, maar zet eigenlijk geen
den gestoken. Maar dat gebeurt tot nu toe op een te voorzichtige
de grootste ontwikkelingsnoden.
gen beschouwen de MDG’s als een vehikel van Noordelijke makelij
strategie uit om de doelstellingen te bereiken. Tenzij je daarvoor ge-
manier.
waarop ze toch op een of andere manier moeten inspelen.
noegen neemt met doelstelling 8. Doelstelling 8 roept op tot een we-
Van ownership, laat staan van een rechtenaanpak, is bij de MDG’s
Alles samen kan dit zelfs leiden tot nieuwe conditionaliteit. Dono-
reldwijd partnerschap om doelstelling 1 tot 7 te realiseren en vat de
Het gebrek aan duidelijke analyse van de oorzaken van de problemen
ren (regeringen, internationale instellingen en ook ngo’s) zouden wel
In de praktijk dreigt het werk rond de MDG’s te versimpelen tot een
opdrachten samen voor de internationale gemeenschap, zeg maar
maakt dat er ook geen afdoende strategie wordt geformuleerd om
eens een groot deel van hun bijdrage kunnen voorbehouden aan lan-
louter kwantitatieve rekensom. Aan de ene kant heb je de becijferde
de donoren. Doelstelling 8 doet dat slecht.
de MDG’s te realiseren. Het partnerschap in doelstelling 8 is wat dat
den of organisaties die zich uitdrukkelijk tot de MDG-aanpak bekeren
betreft slappe kost. Nergens worden ingrijpende structurele verande-
en die de MDG’s aanvaarden als absolute prioriteit voor hun plan-
ringen bepleit, noch op nationaal, noch op internationaal niveau.
ning, budget en werking.
problemen, aan de andere kant techniek en geld. Ook dat strookt niet met de realiteit. Ontwikkeling gaat immers ook over het veranderen
De eerste 7 doelstellingen zijn gekwantificeerd en getimed. Bij doel-
van structuren en machtsverhoudingen.
stelling 8 is dat niet het geval. Het is niet zo toevallig dat de donoren weer aan het keurslijf van duidelijke cijferdoelen en van bindende
Gezien de leemtes en mogelijke afwijkingen in de MDG’s is dat geen
deadlines ontsnappen. Tenslotte werden de MDG’s in een eerste,
goede zaak. Om beroep te kunnen doen op fondsen moet het Zuiden
licht afwijkende vorm bedacht binnen de Organisatie voor Econo-
De meetlat is te flexibel
mische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). De OESO is een denktank van de rijke industrielanden en bracht een eerste ontwerp-
De MDG-aanpak kan leiden tot resultaatvoetbal en perverse effecten
nu trouwens al voldoen aan hele rits voorwaarden die opgelegd worden door donoren zoals het IMF en de Wereldbank. De voorwaarden bestaan doorgaans uit een cocktail van privatiseren, liberaliseren en
Bij beleidsmensen is er een sterke neiging om prestaties in de toe-
versie van de MDG’s in een publicatie van 1996, Shaping the 21st
Het vooropstellen van kwantitatieve doelen en het vastleggen van
beknibbelen op de overheidsdiensten. Ze hebben tot nu toe nog niet
komst af te meten aan de MDG’s. Het gebrek aan ambitie maakt van
Century, the Contribution of Development Cooperation. In de voor-
een duidelijke streefdatum heeft ontegenzeglijk voordelen. Het ver-
de gewenste economische resultaten opgeleverd, hadden vaak de-
de MDG’s een slechte meetlat voor het concrete beleid. Een voor-
bije decennia hebben de OESO-landen er in grote onderhandelin-
hoogt de druk op de regeringen in Noord en Zuid om echt iets te
sastreuze sociale gevolgen en worden daarom door de civiele maat-
beeldje. Het gangbare schuldenbeleid wil de schulden van derde-
gen steeds een zaak van gemaakt om de derdewereldlanden scherp
doen aan belangrijke ontwikkelingsproblemen. Het kan ook perverse
schappij hevig bekritiseerd. De Millenniumdoelstellingen mogen niet
wereldlanden terugbrengen tot een houdbare (‘sustainable’) schuld.
op hun verantwoordelijkheden te wijzen en voor zichzelf bindende
effecten hebben op de omvang, de richting, de kwaliteit en de duur-
aangegrepen worden om landen nog steviger in de houdgreep van
Voor de ngo’s moet bij het berekenen van wat betaalbaar is, volledig
engagementen te vermijden.
zaamheid van de hulpstromen.
deze voorwaarden te brengen.
Met andere woorden, geen schuldbetalingen ten koste van onder-
In doelstelling 8 ontbreekt niet alleen deadline 2015. De streefdoelen
De druk om de middelen voor officiële ontwikkelingssamenwerking op
wijs, gezondheidszorg, enz. Als je hier ‘menselijke ontwikkeling’ ver-
zijn ook zeer zwak geformuleerd. Er staat bijvoorbeeld niet: “De donor-
te trekken lijkt groot. Dat is een heel goede zaak, maar tegelijk riskant.
vangt door ‘het realiseren van de MDG’s’ leg je de lat een stuk lager
landen zullen hun ontwikkelingssamenwerking optrekken tot 0,7 % van
De druk om te scoren op de MDG’s zou wel eens kunnen leiden tot
en ga je uiteindelijk een hogere schuld als betaalbaar beschouwen.
hun Bruto Nationaal Inkomen om de MDG’s te helpen bereiken.” Er staat
kunstmatige en kortstondige pieken in de jaren waarin op hoog VN-
En dat is niet de bedoeling.
niet dat de schulden van lage inkomenslanden volledig zullen worden
niveau de meetlat naast de prestaties wordt gelegd. Je voelde het al
kwijtgescholden. Er staat niet dat het handelssysteem rechtvaardiger
in 2005. Je kan het verwachten in 2010. Je moet het vooral vrezen in
De MDG’s zijn ook om andere redenen een onbetrouwbare meetlat.
gemaakt zal worden. Ook in de toekomst zullen derdewereldlanden
de aanloop naar 2015. De kans dat men in die jaren alle restjes uit
Op welk niveau ga je meten? Ook de UNDP en de bevoegde VN-
het op zijn best moeten stellen met een open en transparant handels-
de kast haalt en zoveel mogelijk in een MDG-verpakking steekt is erg
diensten geven niet echt uitsluitsel. Je mag de lat zowat overal leggen
systeem. En dat is gezien hun zwakke startpositie niet genoeg.
groot. De kans dat men na een artificiële piek in 2015 terugzakt naar
rekening gehouden worden met de kost van menselijke ontwikkeling.
•6•
•7•
3. En toch voeren we campagne rond de Millenniumdoelstellingen
tussen organisaties in Noord en Zuid. En ook in de internationale netwerken en campagnes waar ze elkaar vinden werd de communicatie sneller, het overleg diepgaander en de politieke werking efficiënter. Toch blijft er een grote verscheidenheid aan thematische en regionale samenwerkingsverbanden. Op zich hoeft dat geen probleem te zijn. Verscheidenheid is in veel gevallen een troef. Om echt grote doelstellingen te bereiken en fundamentele beleidsverandering af te dwingen, moeten krachten zoveel mogelijk gebundeld worden rond gemeenschappelijke doelstellingen en eisen. De werking rond de MDG’s kan daarvoor een sterk kader bieden. Ondanks hun sterk uiteenlopende herkomst en achtergrond is er bij
Ondanks alle kritiek, kwalen en tekortkomingen bieden de Millenniumdoelstellingen een aantal mogelijkheden om een nieuw elan te geven aan de strijd tegen de kloof tussen arm en rijk.
De Braziliaanse president Lula lanceert de
de organisaties die de MDG’s als instrument willen gebruiken veel
Global Call to Action Against Poverty
overeenstemming over de kern van de werking. Bijna alle sociale
tijdens het Wereld Sociaal Forum in januari 2005.
organisaties en ngo’s die campagne willen voeren rond de MDG’s
2015 – De tijd loopt is het Vlaamse antwoord op
willen verder gaan dan de VN-doelstellingenlijst. Men wil scherpere
deze oproep om wereldwijd campagne te voeren.
analyses van de problemen, een breder actieveld en diepgaande verandering van het beleid, binnen landen en internationaal. Ook over de strategie, met een sterke nadruk op de inbreng en actieve participatie
genaamde tobintaks). Hoewel afspraken binnen het VN-kader geen dwingend karakter hebben, maakt dit soort high-level aandacht van de Millenniumdoelstellingen toch een instrument waardoor beleids-
Meer politieke druk
makers ter verantwoording kunnen geroepen worden.
van alle betrokken mensen en groepen, is men het doorgaans eens.
Een kader voor sterkere samenwerking tussen partners in Noord en Zuid
Dat betekent niet dat we hier gemakkelijk resultaten zullen boeken. Er zal actief en veel in overleg, contact, samenwerking en gezamenlijke actie moeten worden geïnvesteerd. Een campagne met globale aspi-
Overal ter wereld vind je mensen en groepen die zich organiseren en
raties zoals de Global Call to Action against Poverty die vanaf 2005
doelen die voor limietdatum 2015 moeten worden verwezenlijkt en
In de Europese Unie is er druk om het Europees gemiddelde voor
iets proberen te ondernemen tegen armoede en uitbuiting. Vaak ken-
een belangrijk deel van de acties rond de MDG’s groepeert, bouw je
waarover op het hoogste internationale niveau een breed akkoord is
ontwikkelingssamenwerking een stuk dichter bij de 0,7 % te bren-
nen ze elkaar niet en hebben ze geen weet van elkaars inspanningen.
niet op met alleen maar goede intenties.
bereikt. De combinatie van deze drie elementen – cijfer, datum en
gen. Zelfs de Verenigde Staten kwamen met een voorstel om de mul-
De voorbije jaren is zeker vooruitgang geboekt in de samenwerking
akkoord – is een primeur voor de VN en de internationale gemeen-
tilaterale schuld te verlichten, al laten ze de kost daarvan grotendeels
schap. Ze maakt het lijstje beloftes harder en politiek hanteerbaarder
aan anderen.
dan de vaak betere aanbevelingen en engagementen van andere ambitieuzer ogende VN-conferenties uit het verleden.
Het zijn initiatieven van wisselende kwaliteit, waarbij je best ook de kleine lettertjes leest om niet bedrogen uit te komen. Maar ze zijn een
WEAR THE WHITE BAND BECAUSE… …EVERY DAY 24,000 PEOPLE DIE FROM HUNGER.
En de formule werkt. Het is onzeker of de doelstellingen op vrij alge-
symptoom van verhoogde druk en bieden kansen om onze eigen ver-
mene basis worden gehaald. Zelfs als ze worden gehaald zitten we
dergaande voorstellen politiek aan te kaarten en te verzilveren.
…EVERY DAY MORE THAN 100 MILLION CHILDREN ARE DENIED THE CHANCE TO GO TO SCHOOL
Mogelijkheden voor mobilisatie van het publiek
…EVERY DAY 1.1 BILLION PEOPLE HAVE TO DRINK POLLUTED WATER
nog ver van het aards paradijs. Maar er zijn duidelijke aanwijzingen dat het akkoord over de MDG’s de druk op regeringen en internationale instellingen verhoogt. 2005 is een eerste piekjaar sinds de lancering van de Millenniumdoelstellingen en de internationale gemeenschap voelt duidelijk de druk om iets te doen om dit project in een hogere versnelling
191 landen van de VN hebben zich geëngageerd om de Millenni-
te krijgen. Zowel op de VN-top in september als op de G8-bijeen-
umdoelstellingen te bereiken. Het feit dat de doelstellingen speci-
komst in juli en de WTO-ontmoeting in december zullen de Millen-
fiek en tijdgebonden zijn, geeft mogelijkheid tot monitoring. Door de
niumdoelstellingen prominent in de kijker staan. Nu al komen er,
samenvatting in welomschreven indicatoren en doelstellingen vallen
soms vanuit onverwachte hoek, voorstellen om betere resultaten te
bepaalde aspecten van het ontwikkelingsdenken tussen de mazen
behalen. Groot-Brittannië stelde voor om een Marshallplan voor de
van het net. Maar de publieke opinie ziet net hierdoor het complexe
Derde Wereld op te zetten en het te financieren met het IFF (Inter-
web van ontwikkelingssamenwerking samengevat in overzichtelijke
nationale Financieringsfaciliteit, een wat bedenkelijk systeem waarbij
cijfers, waarvan de vooruitgang – of achteruitgang – te meten valt.
regeringen geld zouden aantrekken op de privé-kapitaalmarkt om
De Millenniumdoelstellingen hebben dan ook een sensibiliserende
de beschikbare middelen voor ontwikkeling nu al op te trekken. Zij
en mobiliserende werking naar een breder publiek. En dat bredere
zouden dan wel borg staan voor terugbetaling aan de privé-sector
draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking is meer dan welkom.
in de toekomst). Frankrijk, Spanje, Brazilië en Chili lanceerden in de
Regeringen zullen dus de druk om actie te ondernemen niet alleen
schoot van de VN een oproep tegen honger met daarin onder meer
voelen omdat ze zich engageerden binnen het VN-kader, maar ook
een voorstel om een belasting op munttransacties te heffen (de zo-
omdat er opnieuw meer mensen van wakker liggen.
•8•
…EVERY DAY 8,200 PEOPLE DIE DUE TO HIV/AIDS
IT IS TIME FOR ALL OF US TO SPEAK OUT TOGETHER IT IS TIME TO DEMAND THAT WORLD LEADERS DO MORE TO FIGHT POVERTY “If one of us has a problem, it is everyone’s. Also we have become well-known. People hear about us and encourage us, because we’re a group. Three are stronger than two, and sixty are much stronger than one. Being together makes us determined.”
BE PART OF THE GLOBAL CALL TO ACTION AGAINST POVERTY!
Fatuma Mint Suleymane, a member of the Rosso Naja women’s association in Mauritania, on the advantages of forming a group.
www.whiteband.org
•9•
Ami Vitale/Oxfam
De MDG’s zijn een pakket duidelijk omschreven gekwantificeerde
4. Waar staan we vandaag?
Als we kijken naar de inspanningen die tot op vandaag worden geleverd en naar de feitelijke toestand van de millenniumindicatoren, is er weinig reden tot optimisme. Aan het huidige tempo bereiken we de meeste Millenniumdoelstellingen niet. En als we ze wel halen dan is dat in grote mate te danken of te wijten aan de spectaculaire economische groei die landen als China en India momenteel doormaken. Die groei is niet onmiddellijk gelijk aan ontwikkelingskansen voor alle inwoners in de regio, laat staan voor alle armen ter wereld. Maar voor de globale indicatoren van de Millenniumdoelstellingen tikt het wel aardig aan. Omgekeerd stellen we vooral in sub-Sahara Afrika vast dat quasi elke Millenniumdoelstelling onbereikbaar lijkt. Onderstaand overzicht nemen we over uit het decembernummer 2003 van Internationale Samenwerking.
De Millenniumdoelstellingen
Stand van zaken
Het uitroeien van extreme armoede en honger
1,2 miljard mensen leven van minder dan Dit lukt zeker, als je kijkt naar het gemiddel-
-
Kans van slagen
één dollar per dag. Dat is grofweg een zes- de op wereldwijde schaal. Maar dan vooral
Het percentage mensen dat moet rond- de van de wereldbevolking.
dankzij India en China. In Afrika is de kans
komen van minder dan één dollar per
op succes een stuk kleiner. Daar liggen dus
De Millenniumdoelstellingen
Stand van zaken
Verbeteren van de gezondheid van moeders
In 2000 stierven meer dan een half miljard Ook hier valt met de kennis die er is veel te
-
gebracht ten opzichte van 1990. -
Het percentage mensen dat honger lijdt,
De strijd aangaan met HIV/ aids en andere ziektes
dat in 1990.
-
Universeel basisonderwijs
114 miljoen kinderen gaan niet naar de ba- De meeste regio’s halen het wel. De Afri-
In de meeste Afrikaanse landen voltrekt zich In het verleden zijn ook vaak doelen gesteld een aidsdrama. Gemiddeld is 8,5 procent in de strijd tegen ziektes. Veel van deze
Een halt toeroepen aan de verspreiding van de Afrikanen besmet. Ook malaria blijft doelen zijn gehaald. Zo verdween pokken van HIV/aids en beginnen met het terug- een moordende ziekte in Afrika. Tbc treffen in 1977. Polio staat op het punt te worden
In 2015 moeten alle kinderen in alle sisschool. In Afrika gaat ongeveer zestig kaanse landen moeten zich stevig inspanlanden, zowel jongens als meisjes, de procent van de kinderen naar school. In an- nen. Onmogelijk is het niet, er zijn ook op
dringen ervan. -
we zowel in Afrika als in Azië zes keer zoveel uitgeroeid. De gegevens in het laatste over-
Een halt toeroepen aan de verspreiding aan als bij ons; dichter bij huis in Oost-Eu- zicht van Annan bieden nog weinig hou-
mogelijkheid hebben volledig basison- dere continenten ligt dat percentage tussen dat continent hoopvolle ontwikkelingen.
van malaria en beginnen met het terug- ropa komt deze ziekte drie keer zoveel voor.
derwijs af te ronden.
dringen ervan.
Bevorderen van gelijkheid tussen mannen en vrouwen en van de emancipatie van vrouwen -
dan de kans dat een vrouw uit een rijk land in het kraambed overlijdt.
weg één op de zeven mensen.
mag in 2015 maximaal de helft zijn van
-
vrouwen in het kraambed. Vooral in de Der- winnen. Kans van slagen? Misschien fifty-
Verlaging van de moedersterfte bij be- de Wereld. De kans dat Afrikaanse vrouwen fifty. vallingen met driekwart ten opzichte van bij de bevalling sterven is 175 maal groter 1990.
dag moet in 2015 tot de helft zijn terug- 840 miljoen mensen hebben honger. Grof- de echte uitdagingen.
Kans van slagen
de 80 en 96 procent.
school dan jongens, maar het verschil wordt
Waarborgen van een duurzaam milieu
steeds kleiner.
-
Nog steeds gaan er minder meisjes naar Dit is haalbaar.
vast.
Het aantal beschermde gebieden is gro- Goed en slecht nieuws: ter dan in 1990. Maar het beboste gebied Er is veel mogelijk, maar er moet vooral in
Duurzame ontwikkeling en het keren van is kleiner. De uitstoot van CFK’s en CO2 is Afrika en Azië nog veel gebeuren. Dit laatste het verlies aan natuurlijke hulpbronnen tussen 1990 en 1999 sterk afgenomen. Het doel is voor UN Habitat een echt minimum.
Gelijke kansen voor jongens en meisjes
moet in alle beleid en in alle program- aantal mensen met toegang tot veilig drink- De VN-organisatie verwacht een nog nooit
in het basis- en middelbaar onderwijs,
ma’s van regeringen terug te vinden zijn.
bij voorkeur in 2005. In al het onderwijs
-
in 2015.
water en goede sanitaire voorzieningen vertoonde trek van het platteland naar de
Het percentage mensen zonder toegang neemt toe. Er zijn op dit moment nauwelijks steden in de Derde Wereld. En de VN vertot veilig drinkwater en goede sanitaire plannen om krottenwijkbewoners van fat- wacht dat er in 2030 twee miljard mensen voorzieningen moet verdubbelen ten op- soenlijke huisvesting en basisvoorzieningen in krottenwijken wonen. Al met al is het nog
Terugdringen van kindersterfte -
In de afgelopen tien jaar is de kindersterfte Er valt met de bestaande medische en hywereldwijd met 11 procent teruggedron- giënische kennis veel te winnen. Al blijft het
zichte van 1990. -
Het sterftecijfer van kinderen onder de gen. De verschillen tussen de rijke en arme een hele inspanning.
miljoen krottenwijkbewoners moeten in
vijf jaar moet ten opzichte van 1990 met landen zijn enorm. In ontwikkelingslanden
2020 significant verbeterd zijn.
tweederde worden teruggebracht.
te voorzien.
hoogst onzeker of ‘we’ dit milieudoel halen.
De levensomstandigheden van 100
sterven gemiddeld tien keer zoveel kinderen voordat ze vijf jaar oud zijn.
• 10 •
• 11 •
5. Wat moet er aan gedaan worden: een lijst eisen
De Millenniumdoelstellingen
Stand van zaken
Bouwen aan een wereldwijd partnerschap voor ontwikkeling dat zich inspant voor:
Op dit moment gaat er vijftig miljard dol- De kans dat dit lukt is niet groot. De VN ont-
-
Kans van slagen
lar aan ontwikkelingshulp over de wereld. wikkelingsorganisatie UNDP is dan ook al Het percentage ligt op 0,22 van het BNP blij met een verdubbeling van de hulp. De
een verhoging van de ontwikkelingshulp van alle donorlanden samen. Het handels- WTO-top in Cancun is mislukt. De terugtot de afgesproken norm van 0,7 procent systeem is niet eerlijk. Protectionisme, ex- gang van de wereldeconomie zorgt ervoor van het BNP.
-
een open en eerlijk handels- en financi- het voor producenten in de Derde Wereld komen. eel systeem.
-
vrijwel onmogelijk te concurreren. Het ide- Op de loer liggen nieuwe vormen van pro-
een oplossing van het schuldenvraag- aal van de vrije markt is nog niet in zicht. Bij tectionisme zoals een verbod op import van stuk.
-
portsubsidies en oneerlijke steun maken dat veel landen hun beloftes niet willen na-
het schuldenvraagstuk laat een oplossing levensmiddelen, uit angst voor vormen van
de overdracht van nieuwe technologie- op zich wachten.
terrorisme waarbij bacteriën als wapen wor-
en.
den ingezet.
Bron: Internationale Samenwerking (IS), december 2003
Verder moet de ontwikkelingssamenwerking verbeterd worden door ze nog verder los te koppelen van de belangen van gevende landen (ontbinding van de hulp) en door een betere coördinatie tussen de vele donoren. Het belangrijkst blijft dat de hulp vertrekt van de reële noden en de ontwikkelingsplannen van de betrokken bevolking. In België zal ook duchtig moeten worden gesleuteld aan de instrumenten voor ontwikkelingssamenwerking. Te vaak dient het gebrekkig functioneren van kabinetten en diensten als alibi om de beloofde 0,7 % niet te halen.
Er is nog heel wat werk als we tegen 2015 • Betere coherentie en coördinatie. Ontwikkelingssamenwerking lijdt onder de versnippering van inspanningen en de eigen op een duurzame manier de Millenniumprofileringsdrang van donoren. Daarnaast worden resultaten van ontwikkelingssamenwerking dikwijls uitgehold door maatdoelstellingen willen bereiken. Maar de regelen op vlak van handel, investeringen en andere beleidsterdoelstellingen zijn haalbaar, de middelen reinen. De vraag naar meer coördinatie en coherentie moet wel gekoppeld worden aan de rol van de landen voor wie de hulp is zijn beschikbaar. De structurele obstakels bedoeld. De samenwerking moet ingepast worden in de planwegwerken die ontwikkeling in de weg nen die daar door de overheid in samenspraak met de bevolking worden opgesteld. staan, is een kwestie van politieke wil. Er is becijferd dat jaarlijks een verhoging van 48 tot 50 miljard dollar van het wereldGebruik van nieuwe financieringswijde ontwikkelingsbudget nodig is om bronnen: hef de tobintaks de Millenniumdoelstellingen te halen. Dat Internationaal is men op zoek naar nieuwe manieren om sociale betekent in praktijk een verdubbeling van doelstellingen zoals ontwikkelingssamenwerking en milieubehoud te de huidige uitgaven. Maar in verhouding financieren. Doorgaans gaat het om wereldwijde belastingen. De bekendste voorstellen zijn de tobintaks (belasting op munttransmet het kapitaal dat wereldwijd circuleert acties), de CO -taks en de kerosinetaks. is het eigenlijk een peulschil. 2
Al deze belastingen zijn belangrijk en kunnen extra middelen op tafel brengen. Naast de financiële opbrengst hebben ze ook andere, soms
Als we kijken naar de belangrijke ontwikkelingsdossiers die de laat-
nog belangrijkere effecten. De tobintaks is vooral belangrijk omdat hij
ste jaren op tafel lagen, dan zien we daar niet alleen veel potentiële
bijdraagt tot controle op kapitaalstromen en het voorkomen van grote
middelen, maar ook mogelijkheden om de inkomsten voor ontwik-
financiële crisissen. De nieuwe financieringsbronnen mogen in geen
kelingslanden stabieler en dus duurzamer te maken. Op ons lijstje
geval de donoren ontslaan van hun verplichtingen inzake de 0,7 %.
staan:
Schrap de schuld
Meer en betere ontwikkelingssamenwerking •
Een heel grote groep derdewereldlanden komt zelfs niet in de buurt van de MDG’s als ze tegelijk hun schuld moeten blijven afbetalen.
België besteedt 0,7 % van het Bruto Nationaal Inkomen aan
Voor de echte lage inkomenslanden wordt de nood aan volledige
ontwikkelingssamenwerking. De belofte is intussen 35 jaar
kwijtschelding van hun oude schuld nu breed erkend, zelfs op het
oud. Onze regering beloofde bij wet om in 2010 de 0,7 % te
hoogste politieke niveau, zoals op de recente G8-top rond financiële
halen. Ze loopt echter steeds verder achter bij het groeipad dat
kwesties. Alleen blijft de praktijk nog altijd ver achter bij het woord.
daarvoor werd afgesproken. Ook de stapsgewijze groei naar de
Van de 100 miljard dollar extra kwijtschelding die in 2000 aan de
0,7 % moet onmiddellijk wettelijk worden vastgelegd.
armste landen werd beloofd, is nog altijd maar een derde gerealiseerd. De eisen zijn dan ook duidelijk:
•
De kwaliteit van de ontwikkelingssamenwerking moet verbeteren. In de eerste plaats mag het budget ontwikkelings-
• 12 •
•
Volledige kwijtschelding van alle schuld voor de armste
samenwerking niet worden ‘vervuild’ met uitgaven die er hele-
ontwikkelingslanden. Dit had al tien jaar geleden en volledig
maal niet thuishoren (de kost van militaire acties bijvoorbeeld).
moeten gebeuren.
• 13 •
Dat betekent onder andere:
dere het invoeren van kapitaalcontroles om financiële crisissen te vermijden, transparantie van kapitaalbezit en kapitaaltransacties,
•
Geen opgelegde liberaliseringen. De rijke landen moeten
de afschaffing van belastingparadijzen en off shore-centra, een
stoppen met het najagen van hun eigen economische belangen
beter evenwicht tussen de belasting op arbeid (nu overbelast) en
en het aandringen om markten in het Zuiden te openen of om
die op kapitaal en grondstoffen.
alsmaar strengere regels voor intellectuele eigendomsrechten te aanvaarden. Veel ontwikkelingslanden zijn helemaal niet klaar om te concurreren op de wereldmarkt.
•
Meer inspraak en meer actieve inbreng van de bevolking via goed uitgebouwde inspraak- en participatiestructuren, ook in
Meer weten over de Millenniumdoelstellingen? Mo* noordzuid CAHIER Millenniumdoelstellingen 2015: De tijd loopt
het internationaal beleid. •
•
•
Recht op bescherming. Ontwikkelingslanden hebben het recht
Voor wie niet genoeg krijgt van de Millenniumdoelstellingen, is er
hun zwakkere economieën en kwetsbare milieu te beschermen
Deze eisen, die ook terugkomen in de internationale campagnes,
tegen ontwrichtende import, investeringen en biopiraterij uit het
moeten in de concrete uitwerking nog sterk worden bijgekleurd en
nu het kersverse Mo* noordzuid Cahier.
Noorden.
gecorrigeerd door een genderspecifieke aanpak en door aandacht
Een uitgave van Wereldmediahuis
voor de duurzaamheid van de voorgestelde beleidsmaatregelen.
119 pagina’s
Stop de dumping van goedkope producten (vaak onder de
Te bestellen bij 11.11.11
kostprijs) uit het Noorden. Dit geldt in de eerste plaats, maar niet
Prijs: € 5
uitsluitend voor landbouwproducten.
Gender
Meer marktoegang voor het Zuiden. Het rijke Noorden
De grote opdracht is de genderdimensie te integreren in alle Millenni-
schermt zich nog steeds teveel af voor producten en diensten uit
umdoelstellingen. Vage intentieverklaringen volstaan niet. De analyse
arme landen wanneer deze duidelijk wel een concurrentievoor-
en elk van de doelstellingen en indicatoren moeten gebaseerd zijn
deel hebben en ze in uitvoer een belangrijke bron van inkomsten
op cijfergegevens die gesplitst zijn naar hun impact op mannen en
Op www.11.be, het portaal van de Vlaamse Noord-Zuidbewe-
zouden kunnen vinden.
vrouwen. Om de MDG’s en onze eisen genderspecifiek te maken
ging, vind je alle nodige gegevens over de campagne
zijn er concrete instrumenten. Zo kunnen budgettering en uitgaven
2015 – De tijd loopt.
Goed beleid: nationaal en internationaal
www.11.be
geheroriënteerd worden op basis van Gender Budget Analysis. Concrete eisen rond reproductieve rechten kunnen in de MDG’s worden
Vanaf 16 augustus 2005 wordt de website
geïntegreerd en verbonden met de basisgezondheidsvoorzieningen
www.detijdloopt.be operationeel.
die nodig zijn om ze te realiseren. En daarnaast zit in het actieplat-
Iedereen vindt het logisch dat aan derdewereldregeringen goed be-
form van de conferentie van Peking nog een lange lijst concrete gen-
stuur wordt gevraagd, met onder andere transparantie, democratie
derspecifieke maatregelen die aan de verschillende MDG’s kunnen
en het bestrijden van corruptie. Donoren worden heel wat voorzichti-
worden gekoppeld.
ger als dezelfde zaken worden gevraagd van henzelf of van de grote internationale instellingen waar zij de dienst uitmaken. Nochtans hebben die donoren en de financiële instellingen doorgaans veel meer macht en invloed op het reilen en zeilen in de wereld dan de betrok-
• Ook de schuld van armere midden inkomenslanden moet
ken derdewereldlanden.
worden aangepakt. Een onafhankelijk panel moet in hun geval beoordelen wat aan schuldenaflossing kan besteed worden
Duurzame ontwikkeling Doelstelling 7 verwijst uitdrukkelijk naar ecologische duurzaamheid.
Colofon
Duurzame ontwikkeling werkt echter op een geïntegreerde en particiVoor ons betekent dat onder andere:
zonder de ontwikkelingsrechten van de bevolking in gevaar te
patieve manier aan de sociale, economische én ecologische aspec-
Auteurs: Rudy De Meyer en Bogdan Vanden Berghe
ten van ontwikkeling. Bij de verwezenlijking van de 8 doelstellingen
(11.11.11)
Meer macht voor de socio-economische organisaties van
moet steeds gekeken worden naar de impact op deze verschillende
Redactie: Bert De Belder (Intal), Ann De Jonghe (Broederlijk
eventueel op onrechtmatige manier werd aangegaan. Die illegi-
de Verenigde Naties, die door een hervorming democratischer
aspecten.
Delen), An De Wit (Wereldsolidariteit), An Lambrechts (Oxfam-
tieme schuld moet zonder meer worden kwijtgescholden.
moeten worden en meer slagkracht moeten krijgen.
brengen. Het panel moet ook nagaan welk deel van de schuld
•
Wereldwinkels), Silvy Vandaele (FOS), Jan Vannoppen (Vredeseilanden), Xavier Declercq (Oxfam Solidariteit)
•
Rechtvaardige handel: laat handel werken voor en niet tegen ontwikkeling
Grotere stemmenmacht en reële inspraak van derdewe-
Eindredactie: Jan De Mets en Jan Versluys
reldlanden in de gespecialiseerde instellingen, zoals IMF en
Foto’s: 11.11.11, Paula Broeders, Global Call to Action
Wereldbank.
Against Poverty, IRIBA, Reuters, Thomas Thys (Wereldmediatheek), UNHCR
•
Verplichte rapportering aan het Belgisch parlement over
Wij willen evenwichtige handelsverhoudingen en rechtvaardi-
het beleid van die instellingen en over de standpunten van
Concept: LDV
ge handel. Dat moet het streefdoel worden in alle platformen waar
de mensen die er België vertegenwoordigen.
Layout: Els Voeten
handel ter sprake komt: in het IMF en de Wereldbank, de Wereldhandelsorganisatie, de vele bilaterale en regionale handelsbesprekingen
Druk: Vaes Overpelt •
Meer controle en macht van de overheid over de economie
(in het bijzonder de zogenaamde Economische Partnerschapsak-
en de kapitaalmarkt. Dat houdt onder andere in: een bindende
Verantwoordelijke uitgever: Bogdan Vanden Berghe,
koorden, EPA’s, tussen de EU en de ACP-landen) en in de ontwik-
code voor multinationale ondernemingen, bindende reglemente-
Vlasfabriekstraat 11, 1060 Brussel
kelingssamenwerking.
ring voor de privé-actoren in de financiële sector, met onder anMei 2005 • 14 •
Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging 11.11.11 vzw Vlasfabriekstraat 11 1060 Brussel 02 536 11 11 www.11.be
191 landen ondertekenden een akkoord om tegen 2015 de armoede in de wereld te halveren. Voer samen met de Vlaamse Noord-Zuidbeweging actie om de politici aan hun belofte te herinneren én de lat hoger te leggen. Armoede moet de wereld uit! • 16 •
