18/06/2014
INHOUD • Info diabetes • Prevalentie • Types
• Wat is LMN • Werkgroep diabetes • Conversation Maps
GROEPSVOORLICHTING DIABETES
• • • • •
WE R KGR OE P D I ABE TE S – LM N ZU I D E R KE M PE N
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
WAAROM INFO OVER DIABETES? • • • • •
Wat? Samenwerking lokaal bestuur Kosten Bekendmaking Meer info?
1994
Nieuwe epidemie Preventie diabetes type 2 = mogelijk Vaak laattijdige diagnose Daling levensverwachting? Kostprijs voor gezondheidszorg
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
3
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
1995
1996
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
1
18/06/2014
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
1997
1998
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
1999
2000
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
2001
2002
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
2
18/06/2014
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
2003
2004
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
2005
2006
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
2007
2008
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
Obesity (BMI≥30 kg/m2)
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
Missing Data 14.0 - 17.9% 22.0 - 25.9%
<14.0% 18.0 -21.9% ≥26.0%
Diabetes
Missing data 4.5 - 5.9% 7.5 - 8.9%
<4.5% 6.0 - 7.4% ≥9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
3
18/06/2014
Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed Diabetes
DIABETES IN BELGIË
Obesity (BMI ≥30 kg/m2) 1994
No Data
2008
2000
<14.0%
14.0-17.9%
18.0-21.9%
22.0-25.9%
• 2014: 8,0% van de volwassen Belgen heeft diabetes • 2030 : 9,7% van de volwassen Belgen zal diabetes hebben • Jaarlijks + 2.070 Belgen met diabetes type 1 en + 23.500 Belgen met diabetes type 2 • Diabetes type 2 treft: • 2 tot 3% van de 50-55-jarigen • 10% van de 70-jarigen
>26.0%
Diabetes 1994
No Data
2008
2000
<4.5%
4.5-5.9%
6.0-7.4%
7.5-8.9%
>9.0%
CDC’s Division of Diabetes Translation. National Diabetes Surveillance System available at http://www.cdc.gov/diabetes/statistics
20
WAT IS DIABETES?
SOORTEN DIABETES
• Diabetes is een chronische ziekte waarbij je te veel suiker in het bloed hebt omdat • je lichaam geen of onvoldoende insuline aanmaakt • en/of de lichaamscellen onvoldoende reageren op de insuline
• Diabetes type 1 • Diabetes type 2 • Zwangerschapsdiabetes in de tweede helft van de zwangerschap • ! Verhoogd risico op ontwikkeling diabetes type 2 • Diabetes als gevolg van andere aandoeningen, bv. aan de pancreas
21
22
DIABETES TYPE 1 • • • • •
DIABETES TYPE 2
Pancreas maakt geen insuline aan Ontstaat plots, meestal < 40 jaar 5% van de mensen met diabetes Oorzaken? : auto-immuunreactie?, erfelijke aanleg? Symptomen : veel dorst, veel plassen, droge mond, snel vermageren zonder dieet, vermoeidheid, wazig zicht, verstopping, jeuk, slecht genezende wonden
23
• Insuline werkt onvoldoende ter hoogte van de cellen • Ontstaat geleidelijk, meestal > 40 jaar • 90% van de mensen met diabetes • Oorzaken: erfelijke factor, probleem in de pancreas • Symptomen: chronische vermoeidheid, oogklachten, langzaam genezen van wonden, jeuk aan de geslachtsorganen, droge mond, dorst, vaak plassen
Blijf diabetes een stap voor
24
4
18/06/2014
LOKAAL MULTIDISCIPLINAIR NETWERK - Fundamentele pijler zorgtrajectensysteem: = samenwerking zorgverleners (gedeelde zorg) - LMN • Link tussen alle zorgverleners betrokken bij de zorgtrajecten (huisartsen, nefrologen, endocrinologen, diabeteseducatoren, diëtisten, podologen, apothekers…) • Al deze zorgverleners coördineren, ondersteunen en faciliteren bij het werk dat ze leveren rond de zorgtrajecten • Zorgtrajectpromotor als centraal aanspreekpunt
WERKGROEP DIABETES • Zorgtrajectpromotor, endocrinoloog, huisarts, verpleegkundige diabeteseducatoren en diëtiste diabeteseducatoren, diabetespatiënt • Werkgroep diabetes spoort noden op, stelt acties voor en werkt deze uit na goedkeuring stuurgroep • Onlangs opleiding ‘conversation maps’
CONVERSATION MAPS: WAT? • Een hulpmiddel voor de educatie van de diabetespatiënt, een andere kijk op diabeteseducatie • Meer (actieve) betrokkenheid bij hun diabetes • Betere kennis van diabetes en meer inzicht en vaardigheden in het omgaan met diabetes • Meer bewustwording over de invloed van de eigen leefstijl op de mogelijkheid eigen keuzes te maken in de gezondheid = interactief – goede informatieoverdracht
SAMENWERKING LOKAAL BESTUUR • Samenwerking ocmw (lokaal dienstencentrum) / gemeente • Samenwerking binnen • Mogelijkheden: • Op regelmatige basis een basissessie ‘Het mechanisme van diabetes’ organiseren
CONVERSATION MAPS: WAT? • Groepseducatie voor 5 tot 10 personen • Trainingsmaterialen: • • • • • • •
een map (plaat met tekeningen) van 91 x 152 cm gespreksonderwerp kaarten ‘feiten en fabels’ kaarten diabetesbegrippen kaarten ‘uw doelen’ kaarten Een handleiding voor de gespreksleider 8 verschillende Conversation Maps beschikbaar
• Wat maakt Conversation Map anders?
• Patiënten raken met elkaar in gesprek en ‘leren’ van elkaar • De gespreksleider heeft meer een faciliterende rol dan de rol van educator • Patiënten nemen informatie op deze manier beter op en onthouden het beter • Patiënten zijn eerder geneigd hun gedrag aan te passen
KOSTEN • Lokaal: via lokale bestuur • Kosten begeleiders: 50 euro / uur: 100 à 200 euro / sessie • Patiënten betalen bijdrage: vrij te bepalen (voorstel 3 à 5 euro)
• Voorbeeld jaarlijks 4 vaste data (om de 3 maanden)
• Bij interesse extra sessies inlassen
• Begeleiders infosessie: • Lokale diabeteseducatoren: bij voorkeur verpleegkundige en diëtiste
5
18/06/2014
BEKENDMAKING • Via huisartsen: actieve werving nieuwe diabetespatiënten, maar ook prediabeten • Via andere paramedici: verpleegkundigen, diëtisten, apothekers, … • Via lokale bestuur: gemeentelijk infoblad, …
MEER INFO? • Organisatorische vragen: • Zorgtrajectpromotor Zuiderkempen: Ingrid Druyts –
[email protected]
• Inhoudelijke vragen: • Griet Wouters –
[email protected]
6
