10/6/2014
INTRODUCTIE
ROBOT
THERAPIE BIJ DEMENTIE
'Wanneer je lijd aan dementie, vergeet je wie je bent...‘
Mijn naam is Meritxell Valentí, geboren in 1978 1996-02 Geneeskunde gestudeerd in Hospital Clínic in Barcelona 2003-07 Specialisatie in neurologie in H. U. La Paz in Madrid
MERITXELL VALENTÍ SOLER Onderzoekseenheid, CIEN Foundation Carlos III Instituut van de gezondheid Alzheimer Center Reina Sofía Foundation
2007-09 Specialisatie in dementie en cognitieve stoornissen 2009 Gaan werken in een onderzoekscentrum naar neurodegerenatieve ziekten in Madrid
ONTWIKKELING COGNITIEVE
STOORNISSEN ONTDEKKEN
Voortekenen proberen te ontdekken waaruit blijkt wie gaat lijden aan dementie en om te kijken of het mogelijk is om de behandeling te starten voor het te laat is.
Jaarlijks gaan we bij 1200 gezonde vrijwilligers tussen de 70 en 85 jaar op bezoek.
COGNITIEVE AANDOENINGEN
We bestuderen ook de matige en gevorderde dementie. Mensen die een paar uur naar het dagcentrum komen of ons bij hun woning ontvangen om hen vragen te stellen, medische te onderzoeken, laboratorium analyses etc. Meer dan de helft van hen doneert de hersenen na overlijden. DAGCENTRUM WONINGEN ONDERZOEKSEENHEID
1
10/6/2014
NEURODEGENERATIEVE
NEURODEGENERATIEVE
DEMENTIE
Neurodegeneratieve dementie is een syndroom dat
geleidelijk de hersenfunctie schaadt. Een van de
meestal, de mogelijkheid om problemen op te lossen
Niet medicateuze behandelingen kunnen symptomen verlichten en de progressie vertragen.
meest voorkomende symptomen van dementie is het verlies van geheugen. Patiënten verliezen ook,
DEMENTIE
Richt zich op verbetering van de mentale, fysieke en emotionele activiteiten van de cliënt.
en controle over hun emoties, er zijn ook wijzigingen in persoonlijkheid en gedrag.
Na verloop van tijd zijn mensen met dementie niet in staat om de dagelijkse activiteiten uit te voeren zoals handhaving van persoonlijke hygiëne of voedsel.
NIET
PARO MEDICATEUZE BEHANDELING
Kwaliteit van leven verbeteren, autonomie bevorderen, handhaven functionele capaciteiten en
DE MEEST BEKENDE KNUFFELROBOT
In 2009 gaf de Queen Sofía Foundation... een knuffelrobot aan ons centrum
mogelijk invloed op het verminderen van medicatie voor angsten, agitatie en agressie.
2
10/6/2014
KNUFFELROBOTS
KNUFFELROBOTS
Het is opmerkelijk dat alle onderzoeken met
De belangrijkste resultaten van de analyse van deze onderzoeken zijn:
knuffelrobots na het jaar 2000 zijn, dit laat de nieuwheid van dit onderwerp zien. De meeste van de
De meerderheid vindt robots leuk,
De vorm en het materiaal van de robot beïnvloeden de
onderzoeken worden uitgevoerd in Japan, Zuidoost-
aanvaarding en het effect van de robots,
Azië en VS
Gemeten positieve effecten:
Broekens et al., publiceerde in 2009, een
systematische evaluatie door het analyseren van de
Gezondheid Humor Afname gevoel van eenzaamheid Mededeelzaamheid
bestaande literatuur over de gevolgen van sociale
Herinnering aan het verleden
robots in de zorg voor de gezondheid van ouderen,
Onderzoeken geven aan dat er verbetering is wat betreft de omvang van de ernst van de dementie
met name in de functie van het bedrijf aan de patiënt.
ONS
NEW FRIENDS, OLD EMOTIONS
ONDERZOEK IN MADRID
Een ‘randomized controlled clinical trial’ : paralelle
In 2011, heb ik contact opgenomen met de auteurs
groepen waarin therapie met robots en honden
van de beste review over knuffelrobots: Broekens et
vergeleken werd met een reguliere aanpak bij mensen
al.
met de diagnose dementie die behandeld werden bij het ‘Alzheimer Center Reina Sofia Foundation’.
Met een van hun auteurs, Dr. Marcel Heerink, begon ik vervolgens het ‘nieuwe vrienden, oude emoties’
CONVENTIONEEL
KNUFFELROBOTS (PARO)
HUMANOÏDE (NAO)
GETRAINDE HONDEN
project.
3
10/6/2014
ONZE
NIEUWE VRIENDEN, OUDE EMOTIES
DE
Interviews
Aan de patiënten
Aan professionals
In zorg en
Therapie
Experimenten
Met verschillende knuffelrobots
met Paro (in ons project)
DE
DOELGROEP
De knuffel robots zijn geschikt voor de behandeling
van mensen met dementie.
BIJDRAGE
De knuffel robots werden goed aanvaard in alle
DOELGROEP
Als de patiënt niet wil deelnemen aan therapie mag u haar/hem niet dwingen.
Als hij/zij niet in het bijzijn van de robot wil zijn mag u
groepen van de therapie waar het werd gebruikt.
haar/hem niet dwingen en zal de robot worden
Mensen met lichte, matige of ernstige dementie.
weggehaald.
4
10/6/2014
TYPE
DEMENTIE
DEMENTIE
Verschillende cliënten volgden deze therapie:
De therapie sessies verschillen aan de hand van de cognitieve stoornissen van een cliënt.
Alzheimer
Vasculaire dementie
Andere
Alle cliënten volgen hun eigen therapieschema met terugkerende activiteiten en evaluatiemomenten.
STADIA
Door deze evaluaties kan er ontdekt worden in welk
Echter wordt er gekeken naar de symptomen, niet
klinisch stadium de cliënt zich bevindt om op die
naar het type dementie.
manier groepssessies te doen maar ook om een persoonlijke behandeling te ontwikkelen.
DEMENTIE
Deze evaluatie wordt uitgevoerd door:
DEMENTIE
STADIA
STADIA
De inzet van robotsessies is afhankelijk van het stadium van de dementie.
Neuropsychologen,
Meestal wordt uitgegaan van:
Ergotherapeuten,
Milde,
Maatschappelijk werkers,
Matige en
Geriatrische specialisten,
Ernstige dementie
Fysiologen
GROEPSTHERAPIE
INDIVIDUELE THERAPIE
In ons centrum, ook door:
Neurologen en
Psychiaters
MILD
MATIG
ERNSTIG
5
10/6/2014
MILDE
MILDE
TOT MATIGE DEMENTIE
Cliënten gediagnosticeerd met milde tot matige dementie
volgen sessies in kleine groepen.
TOT MATIGE DEMENTIE
De robot is de hoofdrolspeler in de cognitieve therapie middelen, maar wordt niet als enige gebruikt.
Ingeroosterde sessies zijn in groepen van 8 tot 15 personen
Sommige aspecten werken alleen in geïndividualiseerde
Het is lastig om deze aandacht vast te houden als je
therapie.
tijdens volgende sessies geen nieuwe elementen
De robot trekt in eerste instantie nieuwsgierigheid.
introduceert.
MILDE
MILDE
TOT MATIGE DEMENTIE
Tijdens het gebruik van PARO gebruiken we:
TOT MATIGE DEMENTIE
Ook wordt er aandacht besteed aan baby zeehonden.
Afbeeldingen
Wat hebben ze allemaal nodig? Vis.. Beweging..
Video 's
moet het worden gekoesterd , gekamd, gereinigd..
Over:
Ook
Voor deze robot is er ook een vest met:
Wilde zeehonden en hun omgeving,
Afbeeldingen
De mensen en dieren die daar wonen
Brieven
De kleding die je nodig hebt als je in die omgeving bent
Nummers
De afstand die ons scheidt...
6
10/6/2014
MILDE
MATIG-ERNSTIGE
TOT MATIGE DEMEMTIE
Wij hebben geprobeerd Paro te gebruiken bij sessies
DEMENTIE
Cliënten gediagnosticeerd met matig-ernstige dementie hebben individuele therapie sessies. De
van fysiotherapie door bevordering van de fijne
robot zal ook persoonlijk worden voorgesteld.
beweging, de coördinatie en de interactie tussen gebruikers. Helaas was dit resultaat slecht.
De robot wekt belangstelling op, voor korte perioden en vooral door uiterlijk, aanraking en beweging.
De therapeut is uiteindelijk degene die de cliënt stimuleert te reageren op de robot.
MATIG-ERNSTIGE
DEMENTIE
Voorbeelden van oefeningen met de baby zeehond:
VOORWAARDEN
ACTIVITEITEN
Voordat de sessie start, is het goed om de conditie, de
Het gebruik van populaire liedjes,
werking en de batterijen van de robot te controleren .
Geluiden in verband met het dier.
Dit om ongelukken tijdens de sessie te voorkomen.
Er is ook de vest voor de robot met:
Afbeeldingen,
Zakken met verschillende temperaturen (koud,
De hygiëne is ook belangrijk. De meeste robots kunnen naar de stomerij maar het is raadzaam hem zelf ook regelmatig te reinigen.
warm)
Stoffen van verschillende kleuren of textuur...
7
10/6/2014
INTRODUCTIE
VAN DE ROBOT
INTRODUCTIE
VAN DE ROBOT
Eerste sessie: de robot wordt gepresenteerd als een nieuwe bezoeker in het midden, als onderdeel van de
sessie. Dan is het goed mogelijk om alle reacties te
ze dat niet willen is het ook geen probleem. De keuzes
zien. Is de robot goed ontvangen? Dat kun je zien als ze denken dat het een dier is, op welk dier lijkt het, of
Eerste sessie: ze mogen hem aanraken en aaien. Als worden gerespecteerd
het een stuk robot is of speelgoed.
Na een goede kennismaking zal er een geschikte naam worden gekozen. Vanaf dat moment zal deze naam ook worden aangehouden.
Het creëert de mogelijkheid om kennis te maken, zodat de cliënten vragen kunnen stellen en met elkaar kunnen praten.
INTRODUCTIE
VAN DE ROBOT
Het is belangrijk dat je de betrokkenen van de cliënt
INTRODUCTIE
VAN DE ROBOT
Spelvorm is altijd een waardevol instrument geweest
inlicht over deze sessies. Denk aan familieleden,
voor leren en socialiseren, voor kinderen en
verzorgers. Het wordt niet altijd geaccepteerd dat
volwassenen.
onze vader, moeder, broer etc. zich bezighoudt met het spelen met knuffelrobots.
De diervorm van de robot moet worden opgevat als gezelschap en stimulatie, als een nieuwe manier om de routine te doorbreken en het tegelijkertijd het verleden te herinneren..
8
10/6/2014
INTRODUCTIE
ACTIVITEITEN VAN DE ROBOT
dat de kloof tussen generaties (grootouders en kleinkinderen) verdwijnt.
De introductie bestaat uit:
Af en toe zien we dat de knuffelrobots ervoor zorgen
Het inzetten van deze knuffelrobots is niet om te
De sessies met de robots zijn samengesteld uit kleinere onderdelen die gericht zijn op het stimuleren van:
beledigen maar voor emotionele en cognitieve
stimulatie van cliënten.
Presentatie van de therapeut Ruimtelijke, tijdsgebonden en persoonlijke oriëntatie Motivatie van de cliënt
Geheugen, Taal, Rekenvaardigheid, Oriëntatie, Snoezelen, Emoties.
Sessies hebben dezelfde structuur om een routine te creëren . De activiteiten kunnen wel verschillend zijn.
ACTIVITEITEN
EVALUATIE
De sessie met de robots vonden twee maal per week
Voortdurende verbetering.
plaats, gedurende drie maanden voor drie jaar.
Periodiek.
Worden uitgevoerd door:
Sessie duur: 60 minuten
Introductie: 15 minuten
Oefeningen: 30-35 minuten
Afscheid: 5 minuten
Tijdens de sessies zijn er korte pauzes. Deze zijn er ter bevordering van de samenwerking en participatie van de cliënten.
Personen betrokken bij de activiteit, maar ook door
Personen die niet betrokken zijn
Moet gemakkelijk te bestuderen zijn
In het centrum vinden er elke zes maanden evaluaties plaats. Bij deze evaluaties wordt er gekeken naar de verzorging, kwaliteit van leven, de cognitie, het gedrag en de ernst van de dementie bij degene die deze therapie krijgen.
9
10/6/2014
OVERWEGINGEN
Deze guidelines zijn het resultaat van 4 jaar ervaring in het gebruik van knuffelrobots. Deze ervaring groeit elke dag. Ook de kennis over robots, de kenmerken, het uiterlijk en de interactie groeit
VOORBEELDEN
UIT DE PRAKTIJK
Tijdens een groepssessie met mensen met een lichte tot matige vorm van dementie wil een vrouw kijken wat er onder de vacht van Paro zit. Ze keert de zeehond om en probeert het klittenband los te maken. De vrouw naast haar wordt hier zenuwachtig van en zegt dat ze Paro niet pijn moet doen. De vrouwen hebben een verschillende kijk op Paro is en dat zorgt in deze situatie voor spanning bij de cliënten.
Er kan het beste gewerkt worden in groepen die vergelijkbaar reageren op zulke situaties
VOORBEELDEN
UIT DE PRAKTIJK
Tijdens een sessie begint een vrouw (met een licht matige vorm van dementie) te spelen met Paro. Ze kijkt hem in de ogen aan en lacht naar hem, terwijl de zorgprofessional met haar praat over zeehonden en wat zij zoal eten. Opeens zegt de vrouw verdrietig dat Paro
BEDANKT
maar speelgoed is en niet een echte zeehond. De professional bevestigd dit en vraagt of ze wil stoppen. De
VOOR JULLIE AANDACHT
vrouw schudt haar hoofd. Ze vindt het leuk om bij Paro te zijn en erover te praten met de professional. Ze wil niet stoppen omdat het geen echte zeehond is. Aan het eind grapt ze nog: “hij is eigenlijk wel schoner dan een echte zeehond omdat hij niet naar vis stinkt!”
10
