update 2013
l V DL-Weweler:
parel van de maakindustrie l T rimenzo: zorgdomotica op maat l P raxis: 140e winkel in tien weken klaar
Column Hollander & Hollander
Samenwerken en kennis delen maken het verschil
E
r gebeurde veel in de wereld om ons heen. Gelukkig mogen we zeggen dat we stabiel zijn gebleven en in de toekomst kunnen investeren. Dat hebben we mede te danken aan onze klanten die ons trouw zijn gebleven. We zijn betrokken bij onze klanten en gedreven in het vinden van oplossingen voor de vraagstukken van onze klanten. In deze tijd zien we dat samenwerken en kennis delen het verschil maken. Er zit innovatiekracht in de partnerships met onze klanten. Er zit synergie in de nauwe samenwerking tussen de verschillende vestigingen en technische disciplines binnen ons bedrijf. Hierdoor heeft de klant zoveel mogelijk één aanspreekpunt voor een totaaloplossing op maat. We wisselen onze mensen en expertise niet alleen intern uit, steeds vaker zitten onze mensen ook bij onze klanten in huis. Hierdoor zijn de communicatielijnen kort en ontstaan de mooiste co-creaties. Onze samenwerking met tal van bedrijven uit de maakindustrie is daar een goed voorbeeld van (lees verderop meer). Met ons in het voorjaar behaalde certificaat CO2-prestatieladder (niveau 4) zijn we in staat duurzaamheid extra vorm te geven. Dat is ook goed voor onze klanten. Wij zijn ervan overtuigd dat wij onze klanten het best kunnen ondersteunen, als we een echte ketenpartner kunnen zijn. Juist daardoor kunnen onze klanten grenzen verleggen en de concurrentie achter zich houden. We zijn in staat het standaarddeel van een project sneller te realiseren, juist omdat we ons daar als bedrijf steeds efficiënter toe organiseren. Daardoor winnen we aan tijd en ruimte om onze klanten maatwerk te kunnen bieden. Dat levert ook kostenefficiency en een verminderde foutkans op. Zelf zijn en blijven wij een lerende organisatie en ondergaan we een natuurlijke autonome groei. Onze medewerkers zijn onze kennisdragers. Zij zijn ons grootste kapitaal. Ook zijn we nog altijd aan het opleiden en werven voor specifieke functies die passen bij de ontwikkelingen in de markt. Erik Hollander en Emmy Hollander
Stichting Present Almelo Stichting Present Almelo heeft als missie een brug te slaan tussen mensen die willen geven en mensen die hiermee geholpen kunnen worden. Dit zijn mensen uit de Almelose samenleving met onvoldoende gezondheid, netwerk of geld. Hollander techniek heeft de stichting twee laptops geschonken, zodat de stichting haar werk op een professionele wijze kan uitoefenen. Daarnaast zal hollander techniek de komende drie jaar partner zijn van Stichting Present. Voor meer info zie: www.stichtingpresent.nl/almelo/
2 • hollander techniek • update 2013
INDUSTRIE Ruud de Boer (l) en Jurrien Overheul
Machines DT Dijkstra uitgerust met slimme besturing
Onderscheid in oer-Hollandse groenten Het sorteren en reinigen van aardappelen, wortelen, spruiten en uien is een uitgekiend hightech en geautomatiseerd proces, dat bol van innovatie staat.
M
achinebouwer DT Dijkstra kent mooie tijden. De ambitie is erop gericht robuuste installaties met een hoge capaciteit af te leveren, in eigen land maar ook ver over de landsgrenzen tot in de VS en Chili. In hollander techniek vond het bedrijf uit Emmeloord een partner voor de besturingstechniek van zijn machines. “Een partner die er niet voor terugdeinst eveneens grenzen te verleggen en dat past bij ons”, vertelt directeur Jurrien Overheul. Een rondleiding door de fabriek van het in 1926 in Friesland begonnen bedrijf maakt duidelijk dat de machines van DT Dijkstra ferme knapen zijn met een basis van uniek vakmanschap. Zo kennen de sorteermachines een speciale aandrijftechniek, legt directeur Jurrien Overheul uit. “De aandrijving zorgt voor een wisselende slaglengte waardoor de aardappelen of andere producten optimaal over de zeven in de machine worden verdeeld en op grootte gescheiden”, verklaart hij het geheim van de smid. Het vernuft achter de wasinstallaties, laat Overheul verderop zien bij een machine in aanbouw, is
dat zand en stenen snel van de aardappelen verwijderd worden. “Ook kan deze machine snel verschillende soorten of producten van verschillende leverancirs verwerken. De machines zijn in no-time leeg te maken.”
Complete proceslijnen en standaardisatie
DT Dijkstra heeft veel klanten die een complete proceslijn willen van wassen, sorteren en bunkeren, inclusief besturing. Voor het laatste heeft het bedrijf een partner gevonden in hollander techniek. “Onze taak”, legt projectleider Ruud de Boer uit, “is gestandaardiseerde automatiseringsoplossingen te leveren. ” De was- en sorteermachines van DT Dijkstra onderscheiden zich door een hoge capaciteit en snelle doorvoer, van 10 tot zelfs 100 ton per uur, wat een slimme besturingstechniek vergt. We zijn bijvoorbeeld in staat te regelen welke producten in welke bunker terechtkomen.” Overheul benadrukt dat hollander techniek de standaar disatie in automatiseringsoplossingen al in andere bedrijfstakken heeft laten zien. “Samen kunnen we er alleen maar beter van worden. Daar ben ik van overtuigd.”
Uitgekiend higtech geautomatiseerd proces
hollander techniek • update 2013 • 3
INDUSTRIE
Grote rol in realisatie gebouw èn productieproces André Simonse (l) en Dick Aalderink
VDL Weweler innoveert met energiezuinige productielijn De VDL Groep geldt als een parel van de maakindustrie in ons land. De Apeldoornse VDL dochter Weweler levert een stevige bijdrage aan die reputatie met een indrukwekkende reeks patenten. Op het duurzame bedrijventerrein De Ecofactorij in Apeldoorn nadert het nieuwe onderkomen van de fabrikant van veren en luchtveersystemen voor assen van trucks, trailers en bussen zijn voltooiing.
D Productie van tien dagen naar één dag
irecteur Dick Aalderink geeft zijn bezoekers graag een rondleiding in de nieuwe fabriekshal. De innovatieve productielijn, die pas is opgestart, stelt het bedrijf in staat het productieproces en de functionaliteit van zijn luchtveersystemen te optimaliseren. Hollander techniek leverde niet alleen de gebouwgebonden elektrotechnische, beveiliging technische en werktuigbouwkundige installaties in het gebouw en fabriek, maar had een belangrijk aandeel in de ICT infrastructuur en de nieuwe industriële installatie.
Uitgekiende procesinstallatie
De gloednieuwe 24.000 m2 tellende fabriekshal herbergt een uitgekiende procesinstallatie met haar markante walsen, persen en een imposante draaitrommeloven. Bovenin de ‘skybox’ overzien operators de complete productielijn, niet alleen in het echt maar ook op hun beeldschermen. Aalderink: “We zijn de enige verenfabrikant in Europa en misschien wel de wereld die zelf veersystemen ontwikkelt en produceert. Het proces in de nieuwe fabriek hebben we van nul af aan opgebouwd. De robots die we gebruiken zijn geïntegreerd in het proces en zijn niet louter pick & place-robots. Met het traditionele walsen kunnen we driedimensionale vormen maken en 4 • hollander techniek • update 2013
zijn we in staat in kleine series te produceren. We hebben het proces ingekort om met één productielijn continu te kunnen produceren zonder de veren telkens weer te hoeven afkoelen, zoals we dat op onze oude locatie in Apeldoorn doen. Het brandgevaarlijke oliebad voor het afkoelen en verharden van de stalen veren hebben we ingeruild voor een zelf ontwikkeld zoutbad dat dit nadeel niet heeft maar wel een betere materiaalstructuur oplevert. Voor het maken van één veerarm gaan we van tien dagen naar één dag.” Daarmee voldoet VDL Weweler zonder moeite aan het duurzame imago van Industrieterrein De Ecofactorij. “Omdat we een opwarmingsstap hebben weten te elimineren, levert dat een energiebesparing van 35 procent op vergeleken met het bestaande proces.” En er is meer. Zo wordt de restwarmte van het productieproces gebruikt om de vloeren in de expeditiehallen te verwarmen. In het gebouw zelf zijn tal van duurzame materialen gebruikt.
Jarenlange samenwerking
“Het is een eer om aan zo’n mooie installatie mee te mogen werken. Tussen Weweler en hollander techniek bestaat een jarenlange samenwerking. We zijn er trots op dat we volop deel uit hebben mogen maken van het bouwteam van de
INDUSTRIE
fabriekshal en de procesinstallatie zelf”, zegt André Simonse van hollander techniek. “We vormden het koppelvlak tussen de leveranciers die elk een deel van de productielijn leverden. We hebben de elektrotechnische laag met schakelkasten, leidingen en panelen tussen de machines en de besturing ervan gerealiseerd en het overkoepelende SCADA-MES-systeem ingericht. Ook hebben we het veiligheidsconcept van de installatie ontworpen. We hebben aanpassingen in het bestek door kunnen voeren die VDL Weweler besparingen opleverden, zoals een modulair verlichtingsplan. Door onze integrale aanpak hebben we VDL Weweler ontzorgd.”
Regie in eigen hand
Voor VDL Weweler was het de grootste verandering, legt directeur Aalderink uit, dat het geen turnkey machines kocht, maar ervoor koos machines volgens bestek te laten bouwen en zelf te integreren in de productielijn. “We hebben zelf de basis gelegd voor de besturing van de machines en de robots. We willen de regie over de proceslijn in eigen hand houden om de productie zelf te kunnen optimaliseren. In hollander techniek hebben we een partner gevonden die zowel als integrator voor de techniek ook als projectmanager zijn rol heeft vervuld.”
hollander techniek • update 2013 • 5
RETAIL / IT
Hollander techniek innoveert mee aan slimme aanmeldpaal
AH Pick Up Point: de auto als winkelwagen
De consument wordt verder bediend. Na het online bestellen van producten kunnen de klanten van Albert Heijn voortaan kiezen: boodschappen thuis laten bezorgen of ze zelf ophalen wanneer hen dat het beste uitkomt.
Uw boodschappen staan klaar bij parkeervak 4
D
e eerste vier Pick Up Points zijn onlangs in gebruik genomen. Heemstede beet het spits af, daarna volgden Naarden, Tilburg en Schiphol. Ook bestellingen bij Bol. com zijn daar af te halen. Inmiddels zijn er ook vier Pick Up Points ingericht bij of in een aantal Albert Heijn winkels. Klanten kunnen hun boodschappen aan de achterzijde van een filiaal ophalen of in het Pick Up Point dat in een externe unit op de parkeerplaats is gehuisvest. Bij de ‘stand alone’ Pick Up Points moeten klanten de code invoeren die ze na hun online bestelling hebben ontvangen. Dat doen ze op een touchscreen aanmeldpaal, die
6 • hollander techniek • update 2013
door Ahold en hollander techniek in nauwe samenwerking is ontwikkeld. “We hebben niet alleen het ontwerp van de aanmeldpaal maar ook de software erachter verzorgd”, vertelt projectleider Mark Veldhuis van hollander techniek. De reikwijdte vanuit de auto en de aanrijroute waren belangrijke aandachtspunten. De klanten die we bij de Pick Up Points hebben gesproken zijn in elk geval enthousiast.” Voor de realisatie van de aanmeldpaal is door de verschillende vestigingen en technische disciplines van hollander techniek (IT/software, retailtechniek en beveiliging) integraal en multidisciplinair samengewerkt.
UTILITEIT
Oplossing staat centraal, niet de omvang van een werk
‘Onze uitdaging is iedere klant te helpen’
Herman Kolkman en Addy Pol, samen verantwoordelijk voor de divisie Utiliteit van hollander techniek, komen in de praktijk regelmatig klanten tegen vanwege functieverandering van gebouwen voor een verbouwing kiezen.
“
Ook voor deze relatief kleine werken weten klanten ons te vinden als waarde volle partner”, zegt hoofd werktuigbouw Kolkman. “Onze klanten zinspelen op marktveranderingen”, verklaart Pol, hoofd elektrotechniek. “Ze zoeken nieuwe marktsegmenten op, moeten andere oplossingen voor hun klanten bedenken of aan de slag met innovaties die niet passen in bestaande productieprocessen.” Kolkman vult aan: “Je ziet dan dat deze ontwikkelingen vaak leiden tot kleine ingrepen in of aan de gebouwen van de klant. Vaak zijn het bedrijven waar we al een jarenlange relatie mee hebben. Onze uitdaging is iedere klant te helpen.” De projecten strekken zich uit van het plaatsen van verlichting of aansluitingen voor extra werkplekken tot het verbouwen van ruimten in een gebouw. “Ook bij de kleinere projecten komen verschillende technische disciplines en expertise kijken. Omdat wij die veelzijdigheid in huis hebben, zijn we in staat vanuit meerdere invalshoeken een oplossing te vinden”, zegt Pol. “We fungeren daarbij als één aanspreekpunt.
We kunnen een project flexibel en in hoog tempo oppakken en uitvoeren. Recentelijk wilde een klant snel over een tijdelijke kantoor ruimte met twaalf werkplekken beschikken. We hebben dat binnen twee dagen kunnen regelen. Een ander voorbeeld is de klant die belde voor de nieuwe hefbrug in zijn garage, waar een elektrotechnische aanpassing voor nodig is. Dat hebben we de volgende dag uitgevoerd.” Kolkman kent gelijkluidende voorbeelden vanuit zijn eigen gebied de werktuigbouw. “Tijdens een interne verbouwing hebben we voor een klant een gasleiding en een cv-ketel verplaatst. Een andere klant wilde een testruimte inrichten, waar klanten zijn producten uit kunnen proberen. Hij wilde zijn klanten deze nieuwe extra service aanbieden. Wij hebben toen een aantal wasbakken, een verwarmingsradiator en een airco-unit geplaatst. Ook die klus hebben we in korte tijd uit kunnen voeren. De klant was er erg blij mee”, zegt Kolkman. “Werk kan nooit te klein zijn, maar wel te groot”, stelt Pol. “Dat klinkt als een tegeltjeswijsheid, maar dat is wel de realiteit.”
Aanpassingen met oog voor marktverandering
Addy Pol (l) en Herman Kolkman
hollander techniek • update 2013 • 7
RETAIL
Hollander techniek klaart klus binnen tien weken
In rap tempo meewerken aan 140e Praxis Medio juni 2013 ging de 140e winkel van Praxis in Nederland open op bedrijventerrein ’s Gravendyck in Noordwijk.
Strakke planning, maar geen halve oplossing
D
e nieuwe doe-het-zelfzaak in een voormalig distributiecentrum van Heineken (3.100 vierkante meter, inclusief buitenterrein) is volgens de nieuwe Praxis-formule met zijn frisse uitstraling en overzichtelijke indeling opgezet. In de hele winkel is ook gratis Wifi. Hollander techniek verzorgde de levering van de elektrotechnische installaties en de beveiliging (bewaking met negen camera’s, brandmeldinstallatie, inbraakbeveiliging, toegangscontrole en tijdregistratie met vingerscan). Beide technieken zijn volledig geïntegreerd. “Het was een uitdaging om in tien weken tijd de volledige installatie te realiseren”, vertelt projectleider Roland van den Heuvel. “Eerst moesten we de oude installatie
8 • hollander techniek • update 2013
compleet demonteren, waarna we aansluitend konden starten met opbouwen. Omdat de planning vrij strak was, hebben we de eerste vier weken met zeven hoogwerkers gewerkt om de winkelinrichters voor te blijven.” Verder gaat het om een franchisenemer van Praxis, die de winkel zelf met een eigen budget bouwde, maar natuurlijk wel de formule van Praxis moest volgen. “Ik denk dat dit project met name laat zien dat we bij hollander techniek niet van halve oplossingen houden. We bieden kosten-efficiënte oplossingen die de klant zoveel mogelijk waar voor zijn investering geven. Dat is onze toegevoegde waarde. De klant vertelde bij de oplevering nadrukkelijk dat hij tevreden was. Dat is het beste compliment dat je kunt krijgen.”
UTILITEIT / DUURZAAM
Hollander techniek draagt duurzaam steentje bij
BREEAM-certificaat voor IJDock Het vorig jaar opgeleverde kantoorgebouw IJDock heeft het BREEAM-certificaat gekregen. In de besteksfase was in die ambitie nog helemaal niet voorzien.
“
Pas bij de uitvoering kwam het verzoek voor een BREEAM-score te gaan”, vertelt projectleider Roland van den Heuvel van hollander techniek. “In dat stadium is het een hele toer dit nog voor elkaar te krijgen. Uiteindelijk hebben wij eraan bij kunnen dragen, dat het gebouw dit duurzaamheidscertificaat heeft gekregen. Al is het in de meest bescheiden BREEAM-categorie, toch een prestatie waar we trots op kunnen zijn.” In de elf verdiepingen hoge kantoortoren, die voor een derde door de Dienst Waterpolitie van de KLPD in gebruik is, tekende hollander techniek voor de elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties. “Het duurzame zat hem onder meer in de keuze van de installatieonderdelen. Zelfs het transport, dus
hoe ver materialen moeten reizen, telt mee in de zeer brede BREEAM-beoordeling”, zegt Van den Heuvel. Sinds kort kunnen we met trots zeggen dat we onze eigen BREEAM specialist in huis hebben. Dit is uniek in onze branche. Samen met vijf andere nieuwe gebouwen staat KLPD IJDock op een schiereiland aan de achterzijde van het centraal station in Amsterdam, pal aan het IJ. De krappe ruimte op het twee voetbalvelden grote eiland vergde een strakke bouwplanning. Van den Heuvel: “We moesten onze bevoorrading tot op de minuut nauwkeurig aankondigen. Dat was eveneens een uitdaging.” Tot slot valt er nog een prestatie te noemen. Als enige van de zes IJDock-gebouwen werd de kantoortoren op tijd opgeleverd. “We kijken dan ook terug op een goede samenwerking met Dura Vermeer.”
Tot op de minuut nauwkeurig
BREEAM staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method en is wereldwijd de belangrijkste en meest gebruikte duurzaamheidsstandaard voor gebouwen. Vrij uniek is het feit dat hollander techniek een eigen BREEAM-specialist in huis heeft.
hollander techniek • update 2013 • 9
Ondertussen Vaassen Flexible Packaging: nieuwe machine, nieuw gebouw De drie jaar geleden ingezette zoektocht naar een vergaande productie-innovatie bracht voor Vaassen Flexible Packaging een nieuwe machine en zelfs een compleet nieuwe fabriekshal met zich mee.
E
uropa’s grootste producent van binnenwikkels (innerliners) combineerde nieuwe en al bestaande technieken in een gloednieuwe machine voor de productie van innerliners van aluminium folie voor het afdekken van kunststof flessen. Uit deze machine rollen straks de gelamineerde afdekfolies zoals die onder de dop van plastic melkflessen in Frankrijk zitten. Om de innovatieve machine onderdak te bieden is een nieuwe productiehal nodig. De hal wordt op de locatie in het hart van Vaassen gebouwd op de plek waar de oude hal een jaar eerder is gesloopt. Hollander techniek is verantwoordelijk voor de gebouwgebonden installaties (elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties en beveiliging). Tussen beide bedrijven bestaat al een jarenlange samenwerking. Hollander techniek is er dan ook trots op deel uit te mogen maken van de groei en innovatie van Vaassen Flexible Packaging.
Innovatieve warmtewisselaar wint extra restwarmte terug De kunststof, corrosiebestendige warmtewisselaars van het Rotterdamse bedrijf Heatmatrix zijn in staat de restwarmte van industriële processen terug te koelen tot 80-90 graden.
D
ankzij deze prestatie zijn bijvoorbeeld biogasinstallaties met hun zure, agressieve afgassen in staat de proceswarmte te hergebruiken voor bijvoorbeeld droog processen. Hollander techniek, dat zijn kennis van proces integratie inbrengt, gaat samen met Heatmatrix werken aan een brede implementatie van de innovatieve technologie. “Wij hebben veel inzicht in hoe je restwarmte nuttig kunt her gebruiken, maar ook hoe je kunt achterhalen hoeveel potentiële energie er in een proces aanwezig is om een gezond businessmodel op te baseren”, vertelt manager duurzaamheid & innovatie Kees Prins. Bij vleesverwerker Sonac is een warmtewisselaar geplaatst op de rookgas afvoer van de ketel. In plaats van koude buiten lucht gebruikt het bedrijf in Burgum voor verwarmde lucht voor het verbrandingsproces. Dat levert een energiebesparing van ongeveer 4% op het verbruik van de ketel op.
10 • hollander techniek • update 2013
in ontwikkeling Standaardisatie in het Eplan Engineering Center: meer tijd voor maatwerk Alle bouwstenen voor een procesinstallatie in één database. Dat is de kern van het Eplan Engineering Center (EEC) van hollander techniek.
V
oor het ontwerp van een groot aantal procesinstallaties, denk aan machinebesturing, waterzuiveringen en koelinstallaties, bestaan grotendeels standaardoplossingen. In het EEC komen deze multidisciplinaire standaarden (‘multi’ omdat er zowel elektrotechnische aspecten als softwareengineering aan te pas komt) beschikbaar. Om klanten efficiënt een oplossing aan te reiken, kunnen de engineers van hollander techniek in het EEC een standaard kiezen, een installatie configureren en vervolgens elektrotechnische schema’s en bijbehorende software produceren. “De kosten-efficiency gaat hierdoor omhoog”, vertelt manager engineering Henk-Jan Scholman. “Ook voor onze klanten is het interessant om in ons EEC standaarden op te zetten, als ze in grote volumes gelijksoortige installaties willen realiseren. Bij sommige klanten is nog veel ruimte om standaarden te verbeteren. In dat geval is het eveneens aantrekkelijk dat in EEC te doen, want het bewerkstelligt gelijkvormigheid van installatieonderdelen.” Naast snelheidswinst voorziet Scholman dat het EEC ook tot minder ontwerpfouten zal leiden.” Het is echter niet zo dat het ‘ambachtelijke maatwerk’, zoals Scholman het noemt, tot het verleden behoort. Voor
deze deskundigheid blijft naast de gestandaardiseerde installatieoplossingen volop ruimte over. “Doordat we het standaarddeel sneller kunnen realiseren, zijn we in staat het maatwerkdeel van een installatie veel aandacht te geven.” Hollander techniek wil zijn klanten een interface via internet aanbieden om zelf in de EEC procesinstallaties te ontwerpen.
Water Monitoring Systeem voor zwembaden succesvol Hollander techniek heeft het in eigen huis ontwikkelde Water Monitoring Systeem verder doorontwikkeld en met succes toegepast in een zestal openbare zwembaden in het land.
E
erdere proeven toonden al aan dat het monitoringsysteem, dat het handmatig nemen van watermonsters overbodig maakt, goed functioneerde. Door veelvuldig overleg met
waterlaboratoria en de provincies voldoet het systeem aan de door de overheid gestelde criteria. Het Water Monitoring Systeem is een uitkomst voor de zwembadbranche: het levert niet alleen een kostenbesparing op en is ontlastend voor het badpersoneel, maar geeft dankzij het regelmatige meetpatroon beter inzicht in de kwaliteit van het water. In het systeem zijn de registratie en archivering geautomatiseerd. De dagelijkse registratie van onder meer water- en chemicaliënverbruik is mogelijk via smartphone of tablet. Hiermee komt eveneens een einde aan papieren logboeken.
hollander techniek • update 2013 • 11
INDUSTRIE / DUURZAAM WERKEN
Hollander techniek helpt Ben & Jerry’s energiezuinig vriezen
IJsmeester Unilever, hoe zuinig is mijn ijsje? Oprichters Ben Cohen en Jerry Greenfield van Ben & Jerry’s hebben de 3 P’s – People, Profit & Planet – hoog in het vaandel staan. Een bedrijf, vinden ze, moet een actieve bijdrage leveren aan een duurzame wereld. Unilever, dat wereldwijd de ijsjes van Ben & Jerry’s verkoopt, handelt in dezelfde gedachte. In 2020 wil het concern de milieu-impact van zijn producten halveren in de hele waardeketen, van de inkoop van grondstoffen tot gebruik en verwijdering als afval door de consument. “Vandaar dat we ook hier in de fabriek van Ben & Jerry’s in Hellendoorn actief zijn met minder afval, minder afvalwater en energiebesparing”, benadrukt duurzaamheidsmanager Rudi van der Arend. Hollander techniek droeg actief bij aan de ambities door de koeling van de fabriek een flink stuk energiezuiniger te maken.
H
Snel terugverdiend
et ‘kouwe’ hart van de ijsfabriek in Hellendoorn, die twintig Europese landen bedient, is de ‘hardingstunnel’ waar het versgemaakte ijs twee uur onder -43 graden Celsius verblijft. Het koelproces in de fabriek is complex. In de kern moet Ben & Jerry’s ijs altijd op -18 graden Celsius blijven. “Ons doel was met de bestaande koelinstallatie energiebesparing te realiseren”, zegt Van der Arend, terwijl beneden ons op de productievloer in hoog tempo duizenden ijsbekers over de transportbaan gaan.
Verbeterkansen
“Hollander techniek hebben we gevraagd de besturing van de installatie te verbeteren. Gezamenlijke analyses van het vermogen en verbruik van de installatie reikten tal van verbeterkansen aan. In de verschillende koel stappen die we in ons proces doormaken, bleek bijvoorbeeld dat de minst energiezuinige compressor als eerste aan werd gezet. Dat hebben we omgedraaid. Nog een voorbeeld. Als we een andere smaak ijs gaan maken, worden de machines schoongemaakt en omgesteld. De ventilatoren in de vriestunnels, die voorheen aan bleven staan, gaan nu in stand-by positie. 12 • hollander techniek • update 2013
Een bijkomend voordeel is dat we de warmte ontwikkeling van deze motoren tijdens het omstellen niet langer hoeven weg te koelen.” “Van oudsher hebben we veel verstand van het aansturen van koelinstallaties”, zegt Evert Bluemink van hollander techniek. “Vanwege het complexe koelproces was het niet mogelijk met regeltechnische simulatiemodellen te werken. We werkten continu met verbetercycli van inzetten, kijken en weer optimaliseren. Zo kwamen we werkendewijs tot allerlei efficiencymaatregelen zonder enige verstoring van het productieproces.”
7% besparing
Eind vorig jaar werd duidelijk dat de ijsfabriek een besparing van zo’n zeven procent op het energieverbruik van de koeling realiseerde. “De verbeteringen die we hebben doorgevoerd, verdienen zich snel terug”, merkt Van der Arend op. “We hebben geen nieuwe onderdelen hoeven aan te schaffen, maar we hebben de huidige koelinstallatie efficiënter gemaakt. Dat betekent dat we onder veilige en robuuste condities meer ijs kunnen produceren. Dat is twee keer verdienen.”
INDUSTRIE / ONTWIKKELING
Competence center voor pickerrobot van start
Basisopstelling zorgt voor korte doorlooptijd engineering In de vestiging in Almelo is de afdeling Product Handling & Optimalisatie (PHO) van hollander techniek gerealiseerd met het opzetten van een competence center voor pickerrobots.
D
it type robot is vanwege zijn hoge snelheid en trefzekerheid erg geschikt voor het verplaatsen van lichtgewicht producten in een productielijn. Pickerrobots zijn bovendien flexibel bij de omstelling naar nieuwe productiebatches die vandaag de dag steeds kleiner worden. Producenten maken immers steeds meer gevarieerdere producten in kleinere oplagen. De voedingsindustrie heeft inmiddels een traditie opgebouwd in robotisering. De verzameldoosjes met crackers en koekjes in de supermarkt worden door al vaak robots ingepakt. Bij fabrikanten van medicijnen en cosmetica neemt het aantal toepassingen ook snel toe.
Precies in productieproces te integreren
“Ons doel is om met onze representatieve demo-opstelling klanten direct te laten zien wat mogelijk is”, zegt Quint Brands. “We hebben voor
de pickerrobot een basisopstelling ontwikkeld. We hoeven alleen nog maar te focussen op het handlen van het product, dit bepaalt namelijk in hoge mate de uiteindelijke snelheid waarmee de producten gehandled kunnen worden. Zo kunnen we een productielijn in korte tijd engineeren. Een klant wil een totaaloplossing voor zijn productieproces. We nemen het hele proces onder de loep of er wel lean wordt geproduceerd en leggen nadrukkelijk de koppeling tussen besturingssysteem en MES en ERP lagen.” Gekozen is voor de pickerrobots van Codian, dat integratoren en machinebouwers zelf de keuze laat voor type en merk van de componenten, het besturingssysteem en de software. “Zo zijn we in staat voor onze klanten de oplossing te vinden die precies bij hen in het productieproces te integreren is.”
Hoge snelheid en trefzeker
hollander techniek • update 2013 • 13
UTILITEIT / ZORGDOMOTICA
Hollander techniek realiseert zorgdomotica bij Trimenzo
Flexibele en toekomstgerichte zorg op maat “De zorg voor ouderen is aan het veranderen. In toenemende mate wordt een beroep gedaan op zelfredzaamheid”, vertelt facilitair manager Marcel Mulder van Trimenzo.
“
We willen het zorgpersoneel niet onnodig belasten met handelingen die de bewoner nog prima zelf kan doen. IT kan ons hierbij helpen. Toegespitst op de specifieke zorgbehoefte van de bewoner kunnen we de domoticafuncties opschalen.” In juli dit jaar werden in zorgcentrum Het Grotenhuis in Twello,
Op bezoek bij mevrouw Schimmel. Zonder moeite opent ze vief met een tik van haar vinger de deur van het appartementencomplex, nadat we haar eerst via de intercom aan de voordeur hebben horen vragen wie er op bezoek komt. Even later zien we op het beeldscherm van de multi media terminal in haar aanleunwoning welk modern domotica-vernuft mevrouw Schimmel allemaal ten dienste staat. Het duidelijke touch screen bedieningspaneel bevat een menu waarmee ze naast de verpleegoproep ook de intercom en de zonwering kan regelen. Allemaal in één display. “Ik heb er geen enkele moeite mee, het werkt allemaal prima”, vertelt ze energiek. In haar badkamer zien we de trekschakelaar en boven haar bed een schakelaar met een rood kruis, beide bedoeld om hulp in te schakelen. Om haar nek hangt een halszender die ze om heeft om direct het alarm te kunnen activeren.
Toekomstgericht platform
Mevrouw Schimmel (l) en verpleegster
Flexibele IT oplossingen toegespitst op zorgbehoefte
een van de drie zorglocaties van Trimenzo in de regio, een dertigtal appartementen en ruim tachtig aanleunwoningen opgeleverd, uitgerust met de laatste snufjes op het gebied van zorgdomotica. Naast de basisfunctie van de zorginstallatie, zoals de verpleegoproep en voordeur-intercom, liggen tal van mogelijkheden in het verschiet, waaronder het nadrukkelijk volgen van bewoners via dwaaldetectie tot het raadplegen van het cliëntdossier via multi media terminals in de woning en verlichte plasroutes. Hollander techniek vervulde de rol van systemintegrator door alle systemen aan elkaar te koppelen, waaronder de zorgdomotica, het gebouwbeheer, voice-responsesystemen, vaste telefonie via één frontoffice en mobiele telefonie (private GSM). “Alle IT is open-platform”, zegt de heer Mulder, “zodat we alles gemakkelijk kunnen koppelen.”
14 • hollander techniek • update 2013
In de toekomst kunnen niet alleen zorgverleners maar ook familieleden via de multimedia terminal in de woonkamer van de bewoner het cliëntdossier inzien. Per cliëntprofiel is de dwaaldetectie te activeren. “De kracht van dit concept is dat Trimenzo nu over een flexibel, toekomstgericht platform voor zorgdomotica beschikt. De zorgbehoefte is hierin leidend geweest”, zegt projectleider Gulio Nieddu van hollander techniek. “Als dat nodig is, kunnen extra functies worden opgeschaald. Al deze functies zijn al beschikbaar.” Facilitair manager Mulder van Trimenzo vult aan: “We willen zo min mogelijk stress ontwikkelen bij bewoners. In overleg met familie en mantelzorgers bekijken we wat nodig is. We willen zorg op maat aanbieden. Niet de techniek, maar de functies zijn leidend. Door het cliëntdossier via de terminal in de woonkamer te ontsluiten, willen we transparant zijn naar de cliënt en zijn familie. Het cliëntdossier is geen papieren tijger meer.”
SERVICES Servicetechnicus Bas ten Caten
Afdeling Services: Remote beheer werpt vruchten af Sinds vorig jaar heeft hollander techniek de inzet van service-engineers en service-technici centraal gecoördineerd in de nieuwe afdeling Services.
D
aar komen alle vragen van klanten binnen over het in stand houden van systemen en installaties, die in onderhoud zijn bij hollander techniek. Hoofd Services Aart Bleumink laat trots het warm kloppend hart van zijn afdeling zien in de vestiging van hollander techniek in Apeldoorn.
Beheer op afstand (Remote)
Storingen komen niet alleen telefonisch, maar ook via e-mail binnen. De volgende stap is dat niet de klant maar het systeem of installatie zelf zijn status doorgeeft. “We kunnen dan op afstand analyses doen en eventuele problemen oplossen voordat de klant in de gaten heeft dat er iets gaat spelen”, zegt Bleumink. “Zo ontzorgen we onze klanten en garanderen we de beschikbaarheid
van systemen tegen de laagst mogelijke kosten. Immers het onderhoud geschiedt op basis van noodzakelijkheid.” Op hun tablets krijgen de circa veertig service-technici orders en andere informatie aangereikt. Ook hebben ze in noodgevallen ’s nachts van huis uit via de servers van hollander techniek via Remote toegang tot de systemen bij de klant. Bleumink: “Wij zijn nu een jaar bezig en merken dat het beheer op aftand (Remote) haar vruchten afwerpt. De helft van de storingen die ’s nachts bij de consignatiedienst binnenkomen, kunnen we op afstand oplossen. Ook is het aantal gereden kilometers flink teruggebracht. Dat is een goede zaak: onze technici zijn immers liever technisch actief dan dat ze een stuur in hun handen houden.”
Een systeem dat zelf status doorgeeft
hollander techniek • update 2013 • 15
IT / STANDAARDISATIE
Hosting-concept bundelt vijf diensten in een ‘private cloud’
‘Managed Services’: schaalbaar en flexibel
Hollander techniek biedt het hosting-concept Managed Services aan: zes diensten onder één dak. Of beter gezegd: in een ‘private cloud’.
K
lanten kunnen via een beveiligde verbinding gebruik maken van de diensten telefonie (VoIP), toegangscontrole, camerabewaking, Wifi en werkplekautomatisering. Diensten die schaalbaar en flexibel zijn. In technisch opzicht draait Managed Services in een eigen datacenter. We bieden full-Service met altijd up to date systemen. Hiermee is de klant altijd volledig ontzorgd.
Flexibiliteit
Unieke combinatie van diensten
Het hosting-concept Managed Services, legt adviseur Jos den Besten van hollander techniek uit, is interessant voor bedrijven die flexibiliteit zoeken. “Tijdens piekperioden kunnen bedrijven deze diensten snel opschalen. Ook kun je eenvoudig werkplekken toevoegen. De infrastructuur is al aanwezig. In rustige tijden kunnen bedrijven weer teruggaan in capaciteit. Veel bedrijven bezuinigen op ICT en personeel. Met dit concept nemen we deze bedrijven een stuk beheer uit handen. Met minder mensen kunnen ze dan meer werk doen.” Via een portal kunnen klanten diensten opschalen en het gebruik ervan monitoren.
Zes diensten in één
“Dat we vijf diensten aanbieden is bijzonder”, zegt Den Besten. “De meeste dienstverleners hosten hooguit één of twee diensten voor hun klanten. ICT in de vorm van cloud computing is al bekend, maar wij gaan voor onze klanten ook beveiliging, in dit geval camerabewaking en toegangscontrole, hosten. Dat versterkt elkaar en is kostentechnisch interessant, want er zijn geen aparte verbindingen meer nodig. Daarnaast is het een in eigen huis, door onze eigen specialisten,
16 • hollander techniek • update 2013
ontwikkeld concept gebaseerd op bewezen technieken.”
Kostenefficiency
De kracht van het concept is de eenvoud ervan, benadrukt Den Besten, waardoor kostenefficiency in het verschiet ligt. Klanten hoeven geen eigen systemen meer aan te schaffen, maar werken online met webbased pakketten voor een vast bedrag per maand (pay-per-use). Ook de zorg voor updates en back-up is niet meer. “Klanten werken altijd met de nieuwste software”, zegt Den Besten. Bovendien kunnen de medewerkers van het bedrijf vanaf elke locatie hun werk doen. “Medewerkers kunnen overal inloggen.”
Lage drempel
Waar de drempel eerst te hoog was, komen nu ook voor het midden- en kleinbedrijf de functionaliteiten van grote systemen beschikbaar, zoals GSM-integratie, remote werken en wifi. “Het wordt nu mogelijk voor MKB-ondernemers extra functionaliteiten af te nemen. De systemen zitten immers al in ons eigen datacentrum.”
Veiligheid
Klanten hoeven niet te vrezen dat hun gegevens in de cloud kwetsbaar zijn voor hackers met alle risico’s van dien voor de continuïteit van hun bedrijf. “Allereerst gaat het om een beveiligde eigen infrastructuur die niet publiek toegankelijk is. Ook als de verbinding wegvalt, werkt een groot deel van de functionaliteiten door”, zegt Den Besten. “Een klein deel van de infrastructuur staat immers lokaal bij de klant. Daardoor kunnen we veiligheid en continuïteit van de bedrijfsvoering garanderen.”
Voortrekkersrol hollander techniek bij ‘groene’ koelmachine
Koelen in de overtreffende trap De afvalenergiecentrale van AVR in Duiven is van start gegaan met een bijzondere koelinstallatie, de Solabcool.
D
oor de restwarmte van AVR te gebruiken en zo elektriciteit uit te sparen levert de koelinstallatie naast een aanzienlijke kostenbesparing een belangrijke bijdrage aan het verlagen van de CO2-uitstoot. Duurzaam is eveneens de inzet van water als koelmiddel, in plaats van traditionele chemische en toxische koelmiddelen. De adsorptiekoelmachine is ontwikkeld door ingenieursbureau De Beijer. Hollander techniek fungeert als voortrekker bij de realisatie en bouw van de koelinstallatie. “We denken niet alleen aan het koelen van woningen, maar ook van gebouwen. In ons land komt nog veel laagwaardige warmte vrij uit industriële processen. Zo kunnen we die op een aantrekkelijke en duurzame wijze gaan hergebruiken”, vertelt commercieel manager Jacob Brobbel van hollander techniek. In de proef gaat AVR het kantoorgebouw op het eigen terrein koelen. De Beijer heeft hiervoor drie Solabcool-machines (5 kW elk) in cascade gezet. Brobbel ziet op termijn de mogelijkheden. “AVR levert restwarmte aan woningen in Arnhem, Duiven en Westervoort. De infrastructuur is al aanwezig om met koelmachines de gebouwen en woningen in de omgeving te koelen.”
Koelen met restwarmte
De Solabcool past zogeheten vaste stofadsorptiekoeling toe. Het werkingsprincipe
hiervan is gebaseerd op de chemische reactie tussen een vaste stof en een damp. Hier gaat het om een systeem dat gebruik maakt van silicagel (natriumsilicaat, een zoutoplossing) als vaste stof. Met het koelsysteem is het mogelijk om tussen de 5 tot 10 graden koeling te maken vanuit een restwarmtestroom van 60 tot 90 graden. De koude wordt opgewekt door de verdamping van het water. De water damp wordt namelijk in de sterk adsorberende silicagel opgenomen. De (rest)warmte is nodig om de silicagel te regenereren, waarbij de waterdamp wordt vrijgemaakt uit het zout en het koelproces opnieuw kan beginnen. Het gebruik van restwarmte is nieuw voor deze technologie, legt Brobbel uit. “We kenden Solabcool al. De gemeente Duiven zocht een manier om te koelen met de restwarmte van AVR. We hebben het contact toen snel kunnen leggen. Wij hebben de kennis om deze techniek in het gebouw te integreren. In deze proef gaan we onderzoeken hoe de machine zich gedraagt en op welke momenten de al aanwezige airco moet bijschakelen. We willen het gebruik van de airco zo lang mogelijk uitstellen. We brengen onze installatiekennis terug naar de productontwikkeling, zodat de koelmachine beter ontwikkeld wordt. Ons doel is dat de Solabcool meteen een succesvolle introductie te geven als een duurzame koeling voor de gebouwde omgeving.
SolabCool: koelen met warmte
hollander techniek • update 2013 • 17
UTILITEIT & INDUSTRIE / DUURZAAM INNOVEREN
Henk de Beijer van Solabcool
INDUSTRIE /SYSTEEMINTEGRATIE
Hollander techniek en Sun Test Systems innoveren samen
Nieuw businessmodel voor grensverleggend testen Modulair concept om markt ontwikkelingen voor te blijven
In hollander techniek vond Sun Test Systems zo’n anderhalf jaar geleden een partner voor het ontwerp, de engineering en de assemblage van de elektrotechnische systemen in de testapparatuur die het bedrijf uit Weesp maakt.
“
Om onze hightech multifunctionele testapparatuur te maken”, legt directeur Ron van Dijkhuizen uit, “moeten we veel kennis vergaren. Ook al willen we zoveel mogelijk zelf doen, dat lukt vandaag de dag niet meer. Daarom zoeken we strategische partners om onze marktpositie verder te versterken, waarbij we ieder onze eigen expertise inbrengen om onze producten naar een zo hoog mogelijk kwaliteitsniveau te brengen. Ook snelheid speelt mee. We willen zo de marktontwikkelingen voor blijven. Iedere partner moet op zijn expertisegebied bovengemiddeld presteren. Als totaal worden we daar beter van.”
18 • hollander techniek • update 2013
Een eenvoudig bedrijfsgebouw en een sober kantoor, maar aan de muur prijkt een wereldkaart. Vanuit Weesp ziet Sun Test Systems (STS) zijn klantspecifieke testapparatuur toenemend in gebruik op de wereldmarkt van de luchtvaart en de automotive. “Wij verhogen de veiligheid van onze klanten, van het vliegen in een vliegtuig of helikopter tot het rijden in een truck”, vat Van Dijkhuizen het doel samen van de testapparatuur die zijn bedrijf al sinds decennia ontwikkelt. Tijdens het onderhoud van een vliegtuig levert de testapparatuur o.a. de hydraulische energie om een aantal testen uit te kunnen
Modulair concept
Een van de stokpaardjes is een mobiele, multifunctionele testbank. In een van de brochures wijst Van Dijkhuizen op een zevental losse apparaten die alle op zijn gegaan in één unit. Tijdens de rondleiding krijgen we in het echt nog meer van deze veelzijdige apparaten te zien. “De rol van het leger is ingrijpend veranderd. In korte tijd moeten voortaan operaties ver weg worden voorbereid en uitgevoerd. Dat vereist lichte en compacte apparatuur. Het eerste type van deze unit
hebben we een jaar of vijf geleden samen met een klant ontwikkeld. Inmiddels is het vierde type ontwikkeld. Onze klanten hebben behoefte aan verschillende combinaties van toepassingen. Het is een modulair concept. De apparatuur is computergestuurd en kan tegelijkertijd een vloot aan vliegtuigen testen.”
Verdiepingsslag
De samenwerking met hollander techniek werd meteen op de proef gesteld in een periode met een grote verscheidenheid aan complexe orders, waarin het hele productengamma van Sun Test Systems werd aangesproken. “In de testapparatuur zit een zeer divers aantal componenten. Er komt een heleboel bij kijken wat er allemaal in zo’n apparaat moet. We hebben dat gestandaardiseerd en beheersbaar gemaakt”, vertelt commercieel manager Jacob Brobbel van hollander techniek. “Onze klanten werden niet teleurgesteld. Dit was ons op eigen kracht niet gelukt in deze drukke tijd”, vult Van Dijkhuizen aan. “De structuur van de samenwerking is nu gelegd. Nu gaan we ons richten op het maken van de verdiepingsslag in kwaliteit, kostenefficiency en doorlevertijden. We zijn pas net begonnen met het uitrollen van dit businessmodel. Maar ik ben ervan overtuigd dat dit de toekomst is.”
Jacob Brobbel (l) en Ron van Dijkhuizen
hollander techniek • update 2013 • 19
INDUSTRIE /SYSTEEMINTEGRATIE
voeren. Tegelijkertijd wordt het hydraulische systeem van het toestel door onze apparatuur gereinigd.“ Ook meet de apparatuur de hoeveelheid gas in de olie in het hydraulisch systeem, wat het vliegtuig onbestuurbaar kan maken. Het gas wordt daarop verwijderd door een in eigen huis ontwikkeld vacuümsysteem in de testapparatuur. De apparatuur is speciaal ontwikkeld voor heavy duty-toepassingen. Dat zijn omstandigheden onder bijvoorbeeld extreme temperaturen – van Sahara tot Noordpool – waarin hoge eisen aan vliegtuigen worden gesteld, denk aan militaire missies en acties van hulporganisaties. “We zijn een hightech en innovatief bedrijf, dat de top van de markt bedient.”
www.hollandertechniek.nl Apeldoorn Postbus 1172 7301 BK Apeldoorn T (055) 368 11 11 F (055) 368 11 00 E
[email protected]
Almere Postbus 1485 1300 BL Almere T (036) 548 74 87 F (036) 548 74 88 E
[email protected]
Amersfoort Postbus 28040 3828 ZG Amersfoort T (033) 454 30 80 F (033) 454 30 88 E
[email protected]
Almelo Twentepoort West 27 7609 RD Almelo T (0546) 533 111 F (0546) 533 100 E
[email protected]
Centraal servicenummer (088) 801 80 00 Colofon Tekst Pieter van den Brand • Fotografie Fred Tigelaar, Bart Dohmen • Vormgeving Vormvisie BNO Apeldoorn • Druk Felua-groep, Apeldoorn