31/03/2010
Skin tears, meer dan een scheurtje Werkgroep acute wondzorg CNC vzw wondzorgvereniging
Definitie
Payne--Martin (1993) Payne Een scheurwonde is een traumatische wonde die hoofdzakelijk voorkomt op de ledematen van oudere mensen, als resultaat van een wrijving of door schuivende en wrijvende krachten die de epidermis van de dermis scheiden (partial thickness) of die zowel de epidermis, als de dermis scheiden van de onderliggende weefsels (full thickness wound). “ A skin tear is a traumatic wound occuring principally on the extremeties of older adults, as a result of friction alone or shearing and friction forces which separate the epidermis from the dermis (partial thickness wound) or which separate both the epidermis and the dermis from the underlying structures (full thickness wound).”
1
31/03/2010
Etiologie van skin tears
Intrinsieke veranderingen in de ouderwordende huid
Etiologie van skin tears
Invloed van mechanische krachten – Wrijvingskracht en schuifkracht zijn externe krachten die de continuïteit van de huid kunnen onderbreken.
Invloed van medicatie – Bepaalde medicatie zal de intrinsieke huidveranderingen als gevolg van het ouder worden versterken of bevorderen.
2
31/03/2010
Prevalentie Ouder wordende populatie 0,92 skintears per patiënt op populatie van 147 bejaarden (Malone et al) 2,67 per persoon per jaar (White et al) Tussen 6u en 11u – 15u en 21u piekmomenten (= transportmomenten?)
Plaats
De plaats van de skin tears was voor 80% gesitueerd ter hoogte van de bovenste ledematen, met als voorkeurplaats de voorarm, gevolgd door de hand, elleboog en arm
3
31/03/2010
Overzicht van WGK
16
Voorarm 45
Bovenarm 28
Onderbeen 11
Oorzaken
Andere plaatsen buiten de ledematen
(WGK)
4
31/03/2010
Preventie van skin tears
Zorgen voor een veilige omgeving Risicopatiënten detecteren Goede observatie en rapportage Fixatie van verbandmateriaal Handhaven van een goede voeding en vochtopname Educatie van de patiënt
Classificatie
Indeling volgens categorieën PaynePayne-Martin Categorie I: Categorie II: Categorie III:
Skin tears zonder weefselverlies Skin tears met gedeeltelijk weefselverlies Skin tears met volledig weefselverlies
5
31/03/2010
Categorie 1 Het lineaire type Het flap type
Geen weefselverlies en mogelijkheid om flap terug te leggen en wondranden terug tegen elkaar te leggen
6
31/03/2010
7
31/03/2010
8
31/03/2010
Categorie II : Skin tears met gedeeltelijk weefselverlies Skin tears met gering weefselverlies (<25%) Skin tears met matig tot groot weefselverlies (>25%)
9
31/03/2010
Categorie III : Skin tears met volledig weefselverlies
10
31/03/2010
Aanpak Categorie 1 en 2
T: Avitaal weefsel verwijderen en bloeding stelpen I: Grondig reinigen en tevens ontsmetten met Jodiumprep Of Chloorhexidine eventueel ook Polyhexamide (PHMBPHMB-vb Prontosan Prontosan)) Contacttijd respecteren M: Flap terugleggen en fixeren met een siliconen netverband of een adhesief schuimverband, een hydrogelhydrogel-netverband... netverband... indien nodig nog een absorberend verband of een nietniet-inklevend verband als secundair verband E: Beschadiging van de wondranden en de wondomgeving vermijden, geen sterksterk-klevende verbanden aan brengen, fixeren dmv zwachtels, insnoering vermijden Eventueel compressietherapie bij oedemateuze onderbenen na akkoord van behandelende arts
11
31/03/2010
Categorie 3
T: bloeding stelpen; bevuild en vreemd materiaal verwijderen = avitaal weefsel I: Grondig reinigen en tevens ontsmetten met Jodiumprep, Jodiumprep, Chloorhexidine of Polyhexamide (PHMB –vb prontosan) prontosan) Contacttijd respecteren Na een twee tot vier vier--tal dagen evalueren en evt starten met een antimicrobieel verband M: open wonde dus een absorberend verband aanbrengen (schuimverbanden, alginaten, alginaten, hydrofibers, hydrofibers, hydroalginaten,… hydroalginaten,… E: Wondrandbescherming te doen vanaf er tekenen zijn van irritatie of verweking (huidfilms) Afhankelijk van de visuele infectie of bij stagneren van de wonde of meer pijn of meer exsudaat beleid aanpassen
12
31/03/2010
Andere behandelingen Greffen Negatieve druktherapie
13
31/03/2010
14
31/03/2010
15
31/03/2010
En de rest… Huidnecrose Infectie Maceratie wondranden Korstvorming Uitdroging Sterk exsuderend Algemeen oedeem van het lidmaat
16
31/03/2010
Wat vermijden
Steritrips
Afdekkende verbanden die inkleven
Kleefpleisters
17
31/03/2010
Bedankt voor uw aandacht! Werkgroep acute wondzorg, CNC vzw Wondzorgvereniging • De Coster Lindsey, Regionaal Ziekenhuis Sint-Maria, Halle • Heyde Evelien, AZ Alma, Eeklo • Touriany Evelien, Militair Hospitaal Koningin Astrid, Neder-over-Heembeek • Vancoillie Ann, AZ Damiaan, Oostende • Vandendries Carine, AZ Sint-Lucas, Gent • Vanwalleghem Geert, H.-Hartziekenhuis Roeselare-Menen
18
