2010 Op hoop van zegen

Nieuwsbrief oktober 2010

2010 – Op hoop van zegen Een gesprek met Rie Dil Ruim veertig jaar geleden speelde Rossenbacker Op Hoop van Zegen. Straks op 5 en 6 november gaan wij weer met dit stuk de planken op. Maar hoe ging het er veertig jaar terug aan toe bij onze toneelvereniging? Een gesprekje met mevrouw Rie Dil geeft een uitstekend beeld van de repetities en alles wat erbij kwam kijken. Rie Dil speelde destijds de rol van vissersvrouw Truus. Deze rol is in het herschreven stuk omgedoopt in Stien en wordt nu gespeeld door Joke Duin. Lezen en leren van het stuk in 1969: alhoewel er toen nog twee keer per jaar gespeeld werd was er nog niet veel televisie en weinig vakantie, dus meer tijd voor de toneelavonden (maar ook voor andere verenigingen)! Er was geen kinderdagverblijf Pinkeltje waar gerepeteerd kon worden, dus men repeteerde gewoon bij iemand thuis. Als er ruzie in het stuk voorkwam vroegen de kinderen de volgende dag aan Rie of de ruzie echt was! Gelukkig niet, het was maar spel. De tekstboekjes moesten netjes blijven, want ze werden gehuurd, dus je mocht niks aanstrepen of kleuren! De regisseur kwam op z’n brommertje of met de trein en dan werd hij van het station opgehaald. Hij at dan even mee bij iemand thuis. Een heerlijke, gemoedelijke tijd. Het opbouwen van het decor was een taak voor de mannen. De meubels en andere spullen op het toneel kwamen bij de spelers uit hun huizen. De souffleur of souffleuse zat voor ‘in’ het toneel en hielp waar nodig. En niet alleen met de tekst, maar ook met gebaren. Als iemand een zakdoek moest pakken om de zogenaamde tranen weg te vegen zwaaide hij of zij met een zakdoek. Natuurlijk hadden ze nog geen microfoons of geluidsversterking en ook het licht was beperkt. De zaal (het café) was klein en ook het toneel was bescheiden van formaat. Maar het speelplezier was er niet minder om en het applaus was de waardering van het publiek en ook toen speelde je voor je eigen plezier en dat van het publiek. Deze wetenswaardigheden werden opgetekend na een leuk gesprek van Carla Swart met Rie Dil. Dank daarvoor!

Rossenbacker, toneelvereniging sinds 1904 Jaargang 6, nummer 2 www.rossenbacker.nl

Een dagje terug in de tijd Enkhuizen, een oude vissersplaats aan het IJsselmeer. We gaan op een zonnige doordeweekse dag naar het buitenmuseum van het Zuiderzeemuseum. Bij binnenkomst langs de haven kom je meteen al in de juiste stemming. Oude boten met bruine en witte zeilen naast nieuwe snelle boten gelegen met op de achtergrond de Drommedaris, de oude stadspoort. Via het station langs de oude huisjes bij de haven en richting Oosterhaven en Wierdijk. Hier is het buitendijkse stuk land met daarop het Zuiderzeedorp. Over de dijk naar de oude vissershuisjes uit Volendam en Marken zien we een oude zeilmakerij. Vissers zitten netten te boeten. Er is een heuse visrokerij; vaten en tonnen worden door de kuipers gemaakt voor allerlei producten. Netten hangen te drogen bij het haventje met oude vissersboten. Verderop een dorpje met kerkje, schooltje, postkantoor en winkeltjes en een straatje met wasgoed aan een lijn. Het kerkje is een oase van rust voor de dorpelingen met aan het plafond een mooi zeilscheepje hangend tussen de zwaar koperen kaarsenkandelaars. Nog wat verder zien we een visrokerij waar de scharretjes aan een lijntje hangen te drogen en waar de vers gerookte paling voor een heerlijke geur zorgt. En op de achtergrond staan de kalkovens uit Akersloot! Alle oude Zuiderzeedorpen zoals Urk, Marken, Zoutkamp, Volendam, Kampen en Monnickendam zorgen samen voor deze unieke locatie waar je je even terug waant in de jaren 1900 en je ziet zo Knier en alle andere figuren uit Op Hoop van Zegen lopen. Wat zou het geweldig zijn dit toneelstuk op zo’n locatie te kunnen spelen! Wie weet? Het is volop genieten en sfeer proeven van een vissersdorp in begin 1900. Het gevoel krijgen van de vissers en de vissersvrouwen die afhankelijk waren van de zee en de reders die boten bezaten waarmee ze lange tijd over de zeeën voeren. Veel inspiratie voor de voorstelling straks in Akersloot, ooit ook een dorp dat binding had met de zee en het water rondom. Cees Slop 2


De rolverdeling Allereerst wordt het toneelstuk uitgezocht aan de hand van het aantal spelers. Acht dames en vier heren was deze keer de opdracht. Na veel lezen en selecteren werd er gekozen voor het al 110 jaar populaire stuk Op Hoop van Zegen van Herman Heijermans. In dit stuk een paar zware rollen, kleine rollen, leuke rollen en noem maar op. De verdeling van de rollen is altijd weer een lastig klusje. Prettig is dat er spelers zijn die bijvoorbeeld een niet al te grote rol willen hebben en dit helpt bij het verdelen van de personen in het stuk. Uiteindelijk bleek er nog een extra rol te zijn, dus ook ik (regisseur Cees Slop) doe dit keer weer mee! Gelukkig is in overleg met elkaar – inspraak is bij onze toneelvereniging niet onbekend – iedereen met een leuke rol aan de studie gegaan. Nu in oktober moeten de puntjes op de welbekende i worden gezet! Vlak na de zomervakantie moesten wij nog even een wijziging toepassen, omdat Lianne Koomans het even rustig aan moet doen op doktersadvies. Haar plaats wordt nu ingenomen door Fleur Schoon, die zich vol overgave op haar nieuwe tekst stortte, terwijl Lisa Munro als reddende engel de rol van Fleur oppakte. Lisa is niet helemaal onbekend want vorig jaar was zij zichtbaar aanwezig in Zomer in Zeeland. Zij hielp ons toen met de choreografie van onze ochtendgymnastiek. Heerlijk om op zo’n korte termijn een beroep op iemand te mogen doen! Cees Slop

Lianne

Fleur

Lisa


3

Enkhuizen - Texel Wat een toeval, maar toeval bestaat niet! Afgelopen zomer – jawel, begin juli was het in Nederland zomer– ging ik met het team van mijn werk (Crea & Artiva) een zeiltocht maken vanuit Enkhuizen naar het Waddeneiland Texel en weer terug. Met volop zon, in korte broek en met weinig bagage wachtten wij op de boot. Een tweemaster met mooie, imposante zeilen en een fok kwam aanvaren. Dertig man en vrouw ging aan boord, net als volop proviand, drinken, bier en wijn: genoeg voor een geweldige tocht. En dat werd het, al was er helaas wat weinig wind waardoor er gebruikt gemaakt moest worden van de motor. Er waren prima hutten, compleet met douches, een geweldige keuken en noem maar op; alles was aanwezig. Wat moet dat anders zijn geweest ten tijde van de visserij begin 1900. Zeker als het najaarsweer, zoals wij dat ook kennen, zijn invloed heeft op alles wat vaart en vist. Op Hoop van Zegen geeft daarvan een duidelijk beeld waarbij zeelieden overgeleverd zijn aan de weergoden. Als dan ook de schepen niet optimaal veilig zijn beleven de mannen moeilijke en zware tijden. De vrouwen met de kleine kinderen blijven in onzekerheid in de vissersdorpen achter. Lief en leed, angst en twijfel, macht en wanhoop; Heijermans weet ons in het stuk op unieke wijze te laten genieten en te boeien. Zo droomde ik weg op een zonovergoten zonnedek op het rustige IJsselmeer met een hapje en een drankje om het compleet te maken. Na een prima nachtrust gingen we terug naar Enkhuizen met ook nu alle hens aan dek om de zeilen te hijsen. Met man en macht touwen vieren en vastzetten, de fok naar boven volop in de wind: wat een machtig gevoel om zo door het water te ‘snijden’, zonder motorgeronk. Even terug in de tijd met windkracht vooruit. Terug in de haven van Enkhuizen belandden wij weer in de 21e eeuw met z’n snelle brommers, auto’s en het gehaaste leven. Gaat u straks mee terug naar 1900? Cees Slop 4


De zolder – ‘de ruimte onder het dak’ ‘Onze’ toneelzolder bevindt zich achter De Lelie in de boerderij van de familie Kaandorp. Al jarenlang mogen onze rekwisieten, meubels, deuren, panelen en andere toneelspullen daar staan. Ook nu weer zullen wij – het laatste weekend van oktober, een week voor onze voorstelling – richting zolder gaan. De grote groene schuurdeuren gaan dan open en onze ‘vracht’auto rijdt naast de voormalige hooizolder, zodat we alles met man en macht en kracht naar beneden kunnen tillen. Twee straten verder gaat alles naar de ‘theaterzaal’ van De Lelie voor de opbouw van het decor van Op Hoop van Zegen.

‘Mijn’ zolder thuis, heerlijk ruim en met een werktafel waar ik mijn plannetjes voor het decor van het stuk bedenk en teken en schilder. Mijn eigen muziek voor de juiste inspiratie. Oude muziek van Louis Davids of Dirk Witte, maar ook iets stormachtigs; klassiek en pop. Alles op schaal getekend en voorzien van lijstjes met alles wat mee moet naar de toneelvloer voor de voorstellingen op 5 en 6 november. Een dergelijke voorbereiding zorgt straks voor een goed verloop van het opbouwweekend met de vertrouwde bouwploeg van Rossenbacker. Cees Slop


5

2010 Op hoop van zegen

Recommend Documents